1/3/2023

Tổng quan về kiểm toán & kiểm toán

độc lập
Trình bày: Nguyễn Thị Thu Hiền

Mục tiêu
 Giới thiệu khái niệm kiểm toán và
các loại hình kiểm toán.
 Cung cấp kiến thức cơ bản về môi
trường kiểm toán
 Khái quát về kiểm toán độc lập
trong kiểm toán BCTC

Nội dung
 Khái niệm kiểm toán
 Phân loại kiểm toán
 Lịch sử hình thành & phát triển
 Khái quát về kiểm toán độc lập
 Mục tiêu tổng thể của kiểm toán BCTC
 Quy trình kiểm toán BCTC
 Chuẩn mực kiểm toán

1
 1/3/2023

 Kiểm toán BCTC Công ty CP Sữa VN năm 2020 gửi các cổ đông
 Cơ quan thuế duyệt quyết toán thuế Công ty TNHH Anpha năm 2020
 Kiểm tra chi ngân sách Tỉnh Gia Lai năm 2020
 Kiểm tra & đánh giá hoạt động marketing tại Chi nhánh Châu Phi của Công
Ty Thế Giới năm 2020 để tìm giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động.

Đối tượng Tiêu chuẩn Người sử Chủ thể Loại hình

dụng KT kiểm toán
1 BCTC VNM Khuôn khổ Cổ đông KTVĐL KT BCTC
2 BCQT thuế Luật thuế CQ thuế KTVNN KT tuân thủ
(NN)
3 BC QT chi NS Luật /QĐ NS QH KTVNN KT tuân thủ
4 HĐ Mark của QĐ của CT về QL DN KTVNB KT hoạt động
CN HĐ

1. Khái niệm kiểm toán

Caùc thoâng tin
caàn kieåm tra

Caùc KiTV Thu thaäp &

Ñuû naêng Ñaùnh giaù Baùo
Söï phuø hôïp
löïc Baèng caùo
Ñoäc laäp chöùng

Caùc tieâu
chuaån ñöôïc
thieát laäp

1. Khái niệm kiểm toán

 Kiểm toán là quá trình thu thập và
đánh giá các bằng chứng về một
thông tin nhằm xác định và báo
cáo sự phù hợp của thông tin này
với các tiêu chuẩn được thiết lập.
Việc kiểm toán cần được thực hiện
bởi các kiểm toán viên đủ năng
lực và độc lập.

2
 1/3/2023

2. Phân loại kiểm toán

PHAÂN LOAÏI THEO NGÖÔØI NGÖÔØI SÖÛ DUÏNG PHAÂN LOAÏI THEO MUÏC
THÖÏC HIEÄN THOÂNG TIN ÑÍCH

KIEÅM TOAÙN NOÄI BOÄ NHAØ QUAÛN LYÙ K/ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG

Kieåm toaùn vieân noäi boä Ñieàu haønh hoaït Ñaùnh giaù hoaït ñoäng
ñoäng Ñeà xuaát bieän phaùp
K/ TOAÙN CUÛA NHAØ NÖÔÙC kinh doanh
KIEÅM TOAÙN TUAÂN THUÛ
Kieåm toaùn thueá NHAØ NÖÔÙC
Kieåm toaùn nhaø nöôùc Xem xeùt vieäc chaáp haønh
Thanh tra Thu thueá quy ñònh
Kieåm tra vieäc chaáp
haønh luaät phaùp
KIEÅM TOAÙN ÑOÄC LAÄP KIEÅM TOAÙN BCTC
NGÖÔØI THÖÙ BA
Coâng ty kieåm toaùn Söï trung thöïc vaø hôïp lyù
Cho vay cuûa baùo caùo taøi chính
7
Ñaàu tö
Lieân doanh

Kiểm Toán Hoạt Động

Kiểm toán hoạt động là Hoạt động

việc kiểm tra và đánh marketing của Chi
Caûi tieán
nhánh TP HCM
giá sự hữu hiệu, tính baèng
chưa hữu hiệu và
kinh tế và tính hiệu caùch naøo
hiệu quả ?
quả đối với một hoạt
động, từ đó đề xuất
biện pháp cải tiến.
Hữu hiệu: đạt mục tiêu: tăng DT 10%
Tính kinh tế: tiết kiệm nhất (CP thấp nhất)
Hiệu quả: Đầu ra/Đầu vào

Kiểm Toán Tuân Thủ

Kieåm toaùn tuaân Coâng ty cuûa

oâng ñaõ vi
thuû laø vieäc kieåm
phaïm Luaät
tra nhaèm ñaùnh giaù thueá Thu
möùc ñoä chaáp nhaäp DN !
haønh moät quy ñònh
naøo ñoù

3
 1/3/2023

Kiểm Toán BCTC

Kieåm toaùn BCTC Doanh thu

taêng ñoät
laø kieåm tra vaø bieán chöùng
ñöa ra yù kieán toû BCTC ñaõ
trình baøy
veà söï trình baøy khoâng trung
trung thöïc vaø thöïc &
hôïp lyù cuûa khoâng hôïp
lyù !!!
BCTC.

10

VSA 200
 Khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính được áp
dụng: Là khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính
được Ban Giám đốc và Ban quản trị đơn vị được kiểm
toán (trong phạm vi phù hợp) áp dụng trong quá trình lập
và trình bày báo cáo tài chính, có thể chấp nhận được phù
hợp với đặc điểm của đơn vị được kiểm toán và mục đích
của báo cáo tài chính, hoặc do yêu cầu của pháp luật và
các quy định.
 Thuật ngữ “Khuôn khổ về trình bày hợp lý”
 “Khuôn khổ về trình bày “tuân thủ”

11

Kiểm Toán Nội Bộ

▪ Ai thực hiện kiểm toán?
▪ Khi nào thành lập kiểm toán nội bộ?
▪ Nên bố trí họ trực thuộc ai?
▪Họ thực hiện kiểm toán gì?

✓Do chính nhân viên của đơn vị hoặc thuê ngoài thực hiện.
✓Tiến hành hoạt động kiểm tra và tư vấn để đưa ra các đảm bảo và
kiến nghị về những quy trình quản lý rủi ro, các quy trình kiểm soát
và các quy trình quản trị.
✓Kết quả kiểm tra và tư vấn cho HĐQT (Ủy ban kiểm toán) hoặc
Ban kiểm soát.
12

4
 1/3/2023

Kiểm Toán Nhà Nước- Kiểm Toán Độc Lập

Kieåm Kieåm
▪ Ngöôøi thöïc hieän ?
toaùn toaùn
cuûa ▪ Tröïc thuoäc ai ?
ñoäc
Nhaø ▪ Khi naøo kieåm toaùn ? laäp
nöôùc
▪ Kieåm toaùn gì ?

13

Theo chủ thể: Kiểm toán của Nhà nước

❖ Là hoạt động kiểm toán do công chức trong các cơ quan
chức năng của Nhà nước (Thanh tra Chính phủ, cơ quan
thuế, cơ quan kiểm toán tối cao…) tiến hành và chủ yếu
là thực hiện kiểm toán tuân thủ.
❖ Riêng tại các đơn vị sử dụng tài sản công hoặc liên quan
đến tài chính công, Kiểm Toán Nhà nước có thể thực hiện
kiểm toán hoạt động hoặc kiểm toán báo cáo tài chính.
❖ Việt Nam, Kiểm toán Nhà nước có chức năng đánh giá,
xác nhận, kết luận và kiến nghị đối với việc quản lý, sử
dụng tài chính công, tài sản công.

14

Theo chủ thể: Kiểm toán độc lập

❖ Do các KTV độc lập thuộc những DN kiểm toán tiến

hành.
❖ Cung cấp nhiều loại dịch vụ khác nhau: Kiểm toán,
thuế, tư vấn quản lý….

15

5
 1/3/2023

Sự khác biệt giữa các loại hình kiểm toán

Xe du lòch duøng ñeå chôû nöôùc maém ñöôøng Saøigoøn
- Vuõng Taøu, 3 chuyeán moät ngaøy. Tyû leä khaáu hao
laø 10% moät naêm.
Kieåm toaùn vieân thueá?
Kieåm toaùn vieân ñoäc laäp ?
Kieåm toaùn vieân noäi boä ?

16

Câu hỏi
 Để ngăn ngừa các gian lận thương
mại, NN có cần phải bắt buộc mọi
DN thương mại đều phải mời KTV
độc lập đến để kiểm toán BCTC
hay không?

17

3. Sự ra đời và phát triển

Sau Caùch Kieåm toaùn phuïc vuï cho chuû nhaân, nhaèm
Maïng Coâng phaùt hieän gian laän cuûa nhaân vieân
nghieäp

Thế kỷ 21 Kieåm toaùn phuïc vuï cho coå ñoâng coâng ty

nhaèm xaùc ñònh tính trung thöïc cuûa baùo
caùo taøi chính
•- Laáy maãu kieåm toaùn
•- Ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä
•- Kieåm toaùn trong moâi tröôøng CIS

18

6
 1/3/2023

3. Sự ra đời và phát triển

Kiểm toán chịu ảnh hưởng của toàn cầu hóa nền
Thế kỷ 21 kinh tế thế giới, nhất là thị trường tài chính

•Tăng cường tính độc lập của KiTV: hạn chế

cung cấp nhiều dịch vụ cho 1 KH
•Nâng cao trách nhiệm của KiTV
•Mở rộng kỹ thuật tiếp cận kiểm toán trên cơ
sở đánh giá rủi ro
•Mở rộng dịch vụ kiểm tra ngoài kiểm toán
BCTC
•Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực

19

3. Sự ra đời và phát triển http://www.vacpa.org.vn/

5 .1991 Coâng ty kieåm toaùn Vieät nam – VACO
4.2005 Thaønh laäp VACPA
12.2005 37 chuaån möïc ñöôïc ban haønh lần đầu

3.2011 Luật kiểm toán độc lập. Luật số: 67/2011/QH12

12.2012 37 chuaån möïc ñöôïc ban haønh lần hai
2015 Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp (TT 70/2015)
2015 Khuôn khổ VN về HĐ DV đảm bảo (TT 69/2015)
2020-> nay Dự thảo chỉnh sửa/bổ sung chuẩn mực kiểm toán

20

4. Khái quát về kiểm toán độc lập

 Lợi ích của kiểm toán độc lập trong kiểm toán BCTC
 Kiểm toán viên
 Doanh nghiệp kiểm toán
 Hội nghề nghiệp

21

7
 1/3/2023

Lợi ích của kiểm toán độc lập trong kiểm toán BCTC

22

Lợi ích của kiểm toán độc lập trong kiểm toán BCTC
Rủi ro trong việc cung cấp thông tin Giải pháp làm giảm rủi ro
-Khó khăn trong việc tiếp cận nguồn TT - Trực tiếp kiểm tra thông tin.

-Động cơ của người cung cấp thông tin.
-Lượng thông tin phải xử lý và độ phức tạp
của các nghiệp vụ kinh tế gia tăng….
Có rủi ro?
- Tăng cường trách nhiệm pháp lý của
Hội đồng quản trị (hay Ban giám
đốc).
- Bắt buộc BCTC phải được kiểm toán
bởi kiểm toán viên độc lập.

23

Các loại hình doanh nghiệp buộc phải kiểm toán

✓Công ty có vốn đầu tư nước ngoài.
✓Tổ chức có hoạt động tín dụng, ngân hàng và quỹ hỗ trợ
phát triển.
✓Tổ chức tài chính và doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm.
✓Các công ty cổ phần niêm yết.
✓Doanh nghiệp nhà nước.
✓Báo cáo quyết toán vốn đầu tư xây dựng nhóm A.

24

8
 1/3/2023

KTV, doanh nghiệp kiểm toán và hiệp

hội nghề nghiệp

1- Kiểm toán viên:

➢ Trình độ chuyên môn.
➢ Kinh nghiệm nghề nghiệp.
➢ Chứng chỉ hành nghề.
2- Doanh nghiệp kiểm toán.
3- Hiệp hội nghề nghiệp.

25

Kiểm toán viên

Trình độ chuyên môn?

Kinh nghiệm nghề nghiệp?

Có chứng chỉ kiểm toán viên!

26

Tổ chức kiểm toán

Caùc loaïi hình Doanh nghieäp tö nhaân

Coâng ty hôïp danh
Coâng ty TNHH (>= 2 TV)

Caùc caáp baäc Chuû phaàn huøn ( partner)

ngheà nghieäp Chuû nhieäm ( manager )
Kieåm toaùn vieân chính ( Senior auditor )
Kieåm toaùn vieân phuï ( Staff assistant )

27

9
 1/3/2023

Sự quốc tế hoạt động kiểm toán

Các công ty ✓ Deloitte

kiểm toán ✓ EY (Ernst & Young)
quốc tế (Big
✓ KPMG
four)
✓ PWC
(PricewaterhouseCoopers)

Các chuẩn ✓ Chuẩn mực kế toán quốc tế

mực quốc tế ✓ Chuẩn mực kiểm toán quốc tế

28

Mô hình của các hãng kiểm toán quốc tế

 Công ty mạng lưới (Networks),

 Hiệp hội các công ty uy tín (Associations),
 Liên kết (Alliances, Organisations).

29

Mô hình Công ty mạng lưới (Network firms)

VSA 220, công ty mạng lưới là một tổ chức lớn hướng tới việc chia sẻ lợi nhuận
hoặc chi phí, hoặc cùng được sở hữu, kiểm soát hoặc quản lý chung, có chung các
chính sách và thủ tục kiểm soát chất lượng, chiến lược kinh doanh, sử dụng chung
thương hiệu, hoặc cùng chung một phần đáng kể nguồn lực chuyên môn.

Big4, bao gồm PWC, Deloitte, E&Y và KPMG, là ví dụ điển hình cho mô hình
công ty mạng lưới. Ngoài ra một số hãng kiểm toán đã có thành viên tại
Việt Nam như Grant Thornton, BDO, RSM, Crowe Horwath,… cũng hoạt động
dưới mô hình công ty mạng lưới.
Đặc điểm của mô hình công ty mạng lưới là tên của các hãng thành viên thường gắn với
thương hiệu của hãng quốc tế. Ví dụ như Deloitte Việt Nam, E&Y Việt Nam, NexiaACPA, UHY
Việt Nam hay Horwath DTL. Các hãng thành viên trong cùng mạng lưới đều được sử dụng
logo và hình ảnh của hãng trong các hoạt động marketing của mình. Đồng thời, hãng thành
viên cũng nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ hãng quốc tế mà mình là một thành viên trong
mạng lưới. Do tính gắn kết chặt chẽ của nó, mô hình này cũng tạo ra rủi ro cho hãng quốc tế
khi có bất kỳ xì căng đan hay vi phạm của các hãng thành viên trong cùng mạng lưới. Tuy
nhiên, so với mô hình “một-hãng― , mô hình Công ty mạng lưới giảm thiểu rủi ro sụp đổ
toàn cầu do tính độc lập tương đối của các hãng trong cùng mạng lưới.
30

10
 1/3/2023

Mô hình Hiệp hội các công ty uy tín (Associations)

 Bên cạnh mô hình Công ty mạng lưới, mô hình Hiệp hội các công ty uy tín là rất phổ biến
trong các hãng kiểm toán quốc tế. Các công ty kiểm toán có uy tín tại các quốc gia khác
nhau tập hợp nhau lại và hoạt động dưới một tên chung. Đại diện cho mô hình này có thể
kể đến Moore Stephens International, Kreston International, Integra International, IAPA,
MGI, IGAF Worldwide, hay AGN International… Dưới dạng một hiệp hội, các hãng thành
viên chịu trách nhiệm đảm bảo chất lượng dịch vụ đạt theo chuẩn của Hãng quốc tế và
phát triển và giữ uy tín của hãng. Các hãng thành viên cũng có sự gắn kết chặt chẽ với
nhau và được sự hỗ trợ đáng kể từ hãng quốc tế thông qua các chương trình đào tạo
chung thường nhiên, hội nghị toàn cầu hay hội nghị vùng, cũng như thông qua việc trao
đổi nhân viên giữa các hãng.
Mô hình Hiệp hội có thể phân chia thành hai loại. Thứ nhất, hãng quốc tế dưới dạng
hiệp hội do một hãng kiểm toán lớn đứng ra thành lập. Ví dụ Moore Stephens
International là do hãng Moore Stephens tại London, Anh đứng ra thành lập, Integra
International là do hai hãng kiểm toán lớn thành lập tại Canada. Thứ hai, hãng quốc
tế là các hiệp hội thuần tuý như IGAF Worldwide, IAPA. Bản thân tên của các hãng
này cũng nói lên điều đó. IGAF viết tắt của cụm từ “International Group of
Accounting Firms― , có nghĩa là “Nhóm quốc tế của các công ty kế toán, kiểm
toán―. IAPA viết tắt của cụm từ “International Association of Practising
Accountants― , có nghĩa là “Hiệp hội quốc tế của các kế toán hành nghề―

31

Mô hình Liên kết (Alliances, Organisations)

Mô hình Liên kết ít thấy hơn trong các hãng kiểm toán quốc tế. Vì thực
chất mô hình này là sự liên kết của rất nhiều loại hình các công ty hoạt
động trong các lĩnh vực khác nhau như kiểm toán, tư vấn kế toán, tư vấn
luật, tư vấn sở hữu trí tuệ, tư vấn kinh doanh,… Đại diện cho mô hình
này có thể kể đến Geneva Group International hay Alliot Group. Trong
mô hình này, mối liên hệ giữa các hãng thành viên yếu hơn so với mô
hình công ty mạng lưới và mô hình hiệp hội các công ty uy tín do các
hãng thành viên hoạt động trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau, không chỉ
kế toán và kiểm toán. Thành viên chính thức của hãng quốc tế liên kết
cũng được phép sử dụng logo và hình ảnh của hãng trong hoạt động
quảng bá của mình. Hãng thành viên cũng không được mang tên của
hãng quốc tế.

32

Cấp độ thành viên của hãng kiểm toán quốc tế

Hãng thành viên (Member firm)

Những hãng được công nhận là hãng thành viên của hãng kiểm toán quốc tế có đầy đủ tất
cả các quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia vào mạng lưới, hiệp hội hay liên kết. Hãng thành
viên được phép đại diện cho hãng quốc tế tại vùng địa lý được công nhận. Ví dụ như
Deloitte Việt Nam sẽ đại diện cho Deloitte International tại Việt Nam bởi vì Deloitte Việt
Nam được công nhận là hãng thành viên chính thức trong cùng mạng lưới của Deloitte
International.
Hãng liên kết (Associate firm)
Hãng liên kết là cấp độ thấp hơn so với hãng thành viên. Tùy theo chính sách từng hãng
quốc tế, hãng liên kết có thể sẽ bị hạn chế một số quyền lợi khi tham gia vào hãng quốc tế.
Trong một số trường hợp hãng liên kết hoạt động trong lĩnh vực tương đối khác so với lĩnh
vực chính của hãng quốc tế. Khi đó, hãng liên kết được công nhận tham gia vào mạng lưới
hay hiệp hội nhằm đa dạng hoá dịch vụ cung cấp. Cấp độ hãng liên kết phổ biến hơn trong
các hãng quốc tế hoạt động theo mô hình liên kết.
Hãng đại diện liên lạc (Correspondent firm)
Hãng đại diện liên lạc là cấp độ thấp nhất khi tham gia vào các hãng kiểm toán quốc tế. Ta
có thể lấy quy chế về hãng đại diện liên lạc của Russell Bedford International (RBI), một
hãng hoạt động theo mô hình Công ty Mạng lưới, để hiểu rõ hơn về cấp độ hãng đại diện
liên lạc.

33

11
 1/3/2023

Tiêu chí Công ty mạng lưới Hiệp hội các công ty uy tín Liên kết

Được phép dùng

Có Có thể nhưng hạn chế Không
tên hãng quốc tế

Được phép sử dụng logo

Có Có Có
và hình ảnh của hãng quốc tế

Mối liên hệ giữa

Rất chặt chẽ Chặt chẽ Vừa phải
các hãng thành viên

Hỗ trợ kỹ thuật từ
Rất tốt Tốt Vừa phải
hãng quốc tế

Chương trình đào tạo

Có Có Có
thường niên

Yêu cầu chất lượng Rất cao Cao Cao

Kiểm soát chất lượng Chặt chẽ Chặt chẽ Vừa phải

Yêu cầu phí bảo hiểm

Rất cao Cao Thấp
nghề nghiệp

Phí thành viên Cao Cao Cao

34

Các dịch vụ của doanh nghiệp kiểm

toán
Dịch vụ đảm ✓ Kiểm toán
bảo/ Xác nhận ✓ Soát xét thông tin tài chính quá khứ
✓ Dịch vụ đảm bảo khác

Dịch vụ liên ✓ Kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận

quan ✓ Tổng hợp thông tin tài chính

Dịch vụ thuế ✓ Tư vấn thuế

✓ Lập báo cáo thuế…

Dịch vụ tư vấn ✓ Tư vấn tài chính

quản trị ✓ Xây dựng chiến lược…

Dịch vụ khác ✓ Đào tạo …

35

1 Kieåm soaùt chaát löôïng kieåm A Kieåm toaùn tuaân thuû.

toaùn
2 Kieåm toaùn hoaït ñoäng B Caùc thoâng tin troïng yeáu.
3 Kieåm soaùt noäi boä C Chöùc naêng xaùc nhaän.
4 Kieåm toaùn nhaø nöôùc D Cô sôû cuûa vieäc choïn maãu vaø kieåm tra.

5 Khai baùo E Sựï tin caäy.

6 Nguyeân nhaân chuû yeáu toàn taïi F Hoà sô ñaêng kyù phaùt haønh chöùng khoaùn.
hoaït ñoäng kieåm toaùn ñoäc laäp.

7 Cô quan thueá G Kieåm tra cheùo.

8 Ñaûm baûo hôïp lyù H Caùc kieåm toaùn vieân baùo caùo cho Quoác
hoäi.
9 Baùo caùo taøi chính ñaõ kieåm i Ñaùnh giaù söï höõu hieäu vaø tính hieäu quaû
toaùn. cuûa moät boä phaän trong toå chöùc.

10 Uûy ban giao dòch chöùng khoaùn K Söï xeùt ñoaùn ngheà nghieäp

36

12
 1/3/2023

Tình huống
 Dưới đây là các tình huống độc lập:
 a. Bộ phận mua hàng của công ty hoạt động không hiệu quả.
 b. Công ty đã không thực hiện đúng theo những điều khoản của
hợp đồng tín dụng với ngân hàng
 c. Công ty áp dụng phương pháp tính giá xuất kho của hàng tồn
kho không quy định trong chuẩn mực kế toán
 Yêu cầu:
 Anh/chị hãy cho biết chủ thể kiểm toán và đối tượng sử dụng
chủ yếu cho kết quả kiểm toán cho mỗi trường hợp trên.

37

Hãy cho biết từng phát biểu sau đây là đúng hay
sai? giải thích vắn tắt
 1. Mục đích của kiểm toán hoạt động không nhằm để
đánh giá mức độ chấp hành pháp luật của một hoạt
động.
 2. Nếu BCTC đã được kiểm toán bởi Kiểm toán viên thì
trách nhiệm của Giám đốc doanh nghiệp được kiểm toán
đối với BCTC sẽ giảm bớt.
 6. Nhà nước bắt buộc mọi doanh nghiệp phải được kiểm
toán Báo cáo tài chính bởi kiểm toán viên độc lập.

38

5. Mục tiêu tổng thể của KTV trong kiểm

toán BCTC
VSA 200
Mục tiêu kiểm toán BCTC:
a) Đạt được sự đảm bảo hợp lý rằng BCTC xét trên các
phương diện tổng thể, không còn có các sai sót trọng
yếu do gian lận và nhầm lẫn.
Có nghĩa là KTV đưa ra ý kiến về việc BCTC được lập
phù hợp với khuôn khổ về lập và trình bày BCTC được
áp dụng trên mọi khía cạnh trọng yếu.
b) Lập báo cáo kiểm toán và trao đổi thông tin phù hợp
với các phát hiện của KTV.

39

13
 1/3/2023

5. Mục tiêu tổng thể của KTV trong kiểm

toán BCTC
VSA 200
Các nguyên tắc chi phối đến cuộc kiểm toán BCTC
❖ Tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp
❖ Duy trì thái độ hoài nghi nghề nghiệp trong suốt cuộc
kiểm toán
❖ Áp dụng xét đoán chuyên môn
❖ Thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp
❖ Thực hiện cuộc kiểm toán theo chuẩn mực kiểm toán
Việt Nam

40

Mức độ đảm bảo hợp lý & các hạn chế

vốn có của cuộc kiểm toán

Hạn chế tiềm tàng

❖ Bản chất của việc lập và trình ĐẢM BẢO

bày báo cáo tài chính HỢP LÝ
❖ Bản chất của các thủ tục kiểm
toán

41

Mức độ đảm bảo hợp lý & các hạn chế

vốn có của cuộc kiểm toán

Đảm bảo hợp lý được hiểu

là sự đảm bảo ở mức độ
cao, nhưng không phải là
đảm bảo tuyệt đối.

42

14
 1/3/2023

6. Quy trình kiểm toán BCTC

• Tiền kế hoạch
Chuẩn bị kiểm toán
• Lập kế hoạch

• Thực hiện thử nghiệm kiểm soát

Thực hiện kiểm toán
• Thực hiện thử nghiệm cơ bản

• Đánh giá kết quả

Hoàn thành kiểm toán
• Phát hành báo cáo kiểm toán

43

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Chuaån bò kieåm toaùn – Tieàn keá hoaïch

Coù neân kyù

keát hôïp
ñoàng kieåm
toaùn hay
khoâng ?

44

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Chuaån bò kieåm toaùn – Laäp keá hoaïch kieåm toaùn

SOFTBYTE
Annual Report

Ñeå coù keá hoaïch & chöông trình

kieåm toaùn phuø hôïp caàn phaûi :
+ Hieåu veà tình hình kinh
doanh & KSNB.
+ Xaùc ñònh möùc troïng yeáu &
ñaùnh giaù ruûi ro SSTY.

45

15
 1/3/2023

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Thöïc hieän kieåm toaùn : Kieåm tra heä thoáng KSNB

Thöû nghieäm kieåm soaùt : thu thaäp

baèng chöùng veà söï höõu hieäu cuûa
heä thoáng KSNB.

• - Kieåm tra vieäc xeùt duyeät chi.

• - Quan saùt vieäc chaáp haønh quy
ñònh veà nhaäp xuaát kho.
• - Phoûng vaán nhaân vieân veà
nhieäm vuï cuûa hoï v.v...

46

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Thöïc hieän kieåm toaùn : Thöïc hieän thöû nghieäm cô baûn

Thöû nghieäm cô baûn goàm thuû tuïc phaân tích & thöû
nghieäm chi tieát → thu thaäp baèng chöùng veà caùc sai
leäch troïng yeáu cuûa BCTC.
• - So saùnh TTTC vôùi nhau.
• - Gôûi thö xin xaùc nhaän
• coâng nôï.
• - Kieåm tra vieäc tính toaùn
• v.v…

47

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Hoaøn thaønh kieåm toaùn : Ñaùnh giaù keát quaû

- Baèng chöùng kieåm toaùn ñaõ thu thaäp ñuû ñeå ñöa
ra yù kieán chöa?
- Sai leäch chöa ñieàu chænh coù naèm döôùi möùc coù
theå chaáp nhaän khoâng ?
- Hoà sô kieåm toaùn coù ñaày ñuû chöa ?
- Nhìn chung thì tình hình taøi chính, keát quaû kinh
doanh … coù hôïp lyù khoâng ?

48

16
 1/3/2023

6. Quy trình kiểm toán BCTC

Hoaøn thaønh kieåm toaùn : Phaùt haønh baùo caùo

Laäp vaø phaùt haønh

baùo caùo kieåm toaùn
Giaûi quyeát caùc söï
kieän sau khi phaùt
haønh baùo caùo

49

Các loại báo cáo kiểm toán

Ñoàng Ñoàng
yù ! yù
nhöng
...

Chaáp nhaän (Ngoaïi tröø)

toaøn phaàn

50

Các loại báo cáo kiểm toán

Khoâng
ñoàng
yù

Khoâng chaáp Töø choái nhaän

nhaän xeùt

51

17
 1/3/2023

Sắp xếp theo trình tự

a- Chöùng kieán kieåm keâ haøng toàn kho.
b- Göûi thö xaùc nhaän coâng nôï.
c- Nghieân cöùu BCTC ñeå döï ñoaùn caùc khoaûn muïc coù khaû
naêng sai soùt cao.
d- Tìm hieåu veà khaùch haøng tröôùc khi kyù hôïp ñoàng.
e- Kieåm tra chöùng töø mua taøi saûn coá ñònh trong kyø.
f- Tìm hieåu veà cô caáu toå chöùc cuûa khaùch haøng.
g- Laäp baùo caùo kieåm toaùn.
h- Kyù hôïp ñoàng kieåm toaùn.
i- Ñoái chieáu chöùng töø vaø soå saùch keá toaùn.

52

Kieåm toaùn vieân seõ noùi gì treân baùo caùo kieåm toaùn
neáu:

1. Baùo caùo taøi chính coù nhieàu sai soùt nhöng ñôn vò ñaõ söûa chöõa theo
yeâu caàu cuûa kieåm toaùn vieân?
2. Chæ coù moät ít sai soùt khoâng troïng yeáu nhöng ñôn vò khoâng ñoàng yù
söûa theo yeâu caàu cuûa kieåm toaùn vieân.
3. Coù nhieàu sai soùt nhöng ñôn vò khoâng chòu söûa khieán baùo caùo taøi
chính khoâng coøn trung thöïc vaø hôïp lyù nöõa?
4. Coù moät soá lôùn khoaûn muïc (50% taøi saûn) maø kieåm toaùn vieân
khoâng kieåm tra ñöôïc vì thieáu chöùng cöù thuyeát phuïc.
5. Baùo caùo taøi chính thì trung thöïc vaø hôïp lyù rieâng haøng toàn kho (7%
taøi saûn) thì khoâng baûo ñaûm vì kieåm toaùn vieân khoâng chöùng kieán
kieåm keâ ñöôïc?
6. Coù moät taøi saûn ñang tranh chaáp coøn tuyø thuoäc vaøo phaùn xöû cuûa
Toøa aùn xem coù thuoäc quyeàn sôû höõu ñôn vò khoâng?
7. Baùo caùo taøi chính vaãn trung thöïc hôïp lyù rieâng haøng toàn kho thì sai
soùt troïng yeáu?

53

7. Chuẩn mực kiểm toán

Chuẩn mực kiểm toán là những quy định và hướng dẫn

về yêu cầu, nguyên tắc, thủ tục kiểm toán và việc xử lý
các mối quan hệ phát sinh trong hoạt động kiểm toán
mà thành viên tham gia cuộc kiểm toán và doanh nghiệp
kiểm toán phải tuân thủ.

Bao gồm cả
đo lường và
những hướng
đánh giá chất
dẫn và giải
lượng công
thích về các
việc kiểm toán.
nguyên tắc cơ
bản

54

18
 1/3/2023

Sự hình thành và phát triển của chuẩn

mực kiểm toán
Quốc gia
• Hình thành từ đầu thế kỷ 20
• 1948, Hiệp hội kế toán viên công chứng Hoa Kỳ bắt đầu
ban hành các chuẩn mực kiểm toán được chấp nhận
phổ biến.
• 1951 Úc ban hành chuẩn mực kiểm toán
• 2005 Việt Nam ban hành VSA
• ……..

55

Sự hình thành và phát triển của chuẩn

mực kiểm toán
Quốc tế (IFAC)
• 1980, IAPC ban hành Các hướng dẫn thực hành kiểm
toán quốc tế.
• 1994, IAPC ban hành hệ thống chuẩn mực quốc tế về
kiểm toán.
• 2002 IAPC đổi thành IAASB và ban hành hệ thống
chuẩn mực quốc tế về kiểm toán và dịch vụ đảm bảo và
chúng được cập nhật liên tục hàng năm.

56

Sự hình thành và phát triển của chuẩn

mực kiểm toán
Việt Nam
• 1999, Bộ tài chính đã ban hành 04 chuẩn mực kiểm
toán đầu tiên.
• 2012, Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 214/2012/TT-
BTC ban hành 37 chuẩn mực kiểm toán mới.
• 2015, Bộ Tài chính tiếp tục ban hành các chuẩn mực về
dịch vụ đảm bảo và các dịch vụ khác của công ty kiểm
toán.

57

19
 1/3/2023

Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán

Các dịch vụ phải tuân thủ chuẩn mực Các dịch vụ không phải tuân thủ
chuẩn mực
Chuẩn mực kiểm soát chất lượng số 1 (VSQC1)

Khuôn khổ Việt Nam về hợp đồng

dịch vụ đảm bảo
Tư vấn Thuế Các dịch
Dịch vụ kiểm toán Dịch vụ Dịch vụ vụ khác
và soát xét thông đảm bảo liên quan
tin tài chính quá khác
khứ

VSAs 100- VSREs VSAEs 3000- VSRSs 4000-

999 2000-2699 3699 4699
Chuẩn Chuẩn mực Chuẩn mực Chuẩn mực
mực kiểm Việt Nam Việt Nam về Việt Nam về
toán về dịch vụ hợp đồng dịch vụ dịch vụ liên quan
Việt Nam soát xét đảm bảo
58

Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán (CĐ 1)

VSQC 1 (CĐ 1)
Khuôn khổ Việt Nam về hợp động dịch vụ đảm bảo - (CĐ 1)
Dịch vụ kiểm toán: VSAs- CM kiểm toán
Nguyên tắc Đánh giá & Sử dụng
Bằng Báo cáo Lĩnh vực
và trách đối phó rủi công việc
chứng kiểm toán đặc biệt
nhiệm chung ro người khác

VSA 500 VSA 700 VSA 800

VSA 200 VSA 300 VSA 600
VSA 501 VSA 705 VSA 805
VSA 210 VSA 315 VSA 610
VSA 505 VSA 706 VSA 810
VSA 220 VSA320 VSA 620
VSA 510 VSA 710
VSA 230 VSA 330
VSA 520 VSA 1000
VSA 720
VSA 240 VSA 402
VSA 530
VSA 250 VSA 450
VSA 540
VSA 260
VSA 550
VSA 265
VSA 560

VSA 570
VSA 580

60

20