CHƯƠNG 1:

TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN

VÀ
KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH

1
- Giáo trình: Giáo trình Kiểm toán (của Trường ĐHKT
TP.HCM)
• Bài tập Kiểm toán (của Trường ĐHKT TP.HCM)
- Nội dung môn học:
• Chương 1: Tổng quan về kiểm toán và kiểm toán độc
lập
• Chương 2: Kiểm soát nội bộ
• Chương 3: Chuẩn bị kiểm toán
• Chương 4: Bằng chứng kiểm toán (LMS)
• Chương 6: Báo cáo kiểm toán
• Phương pháp nghiên cứu
- Kiểm tra đánh giá:
• Điểm quá trình: 40%
• Điểm thi: 60%
Bộ Môn Kiểm Toán _UEH
2
 Mục tiêu
Người học hiểu được:
• Định nghĩa và các loại kiểm toán
• Sự hình thành và phát triển của nghề nghiệp kiểm
toán
• Lợi ích của kiểm toán độc lập
• Tiêu chuẩn đối với KTV, doanh nghiệp kiểm toán
• Mục tiêu tổng thể của kiểm toán BCTC
• Quy trình kiểm toán BCTC
• Vai trò của chuẩn mực kiểm toán

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH

3
 Nội dung
• Định nghĩa kiểm toán
• Phân loại kiểm toán
• Lịch sử hình thành & phát triển của kiểm toán
• Vai trò của kiểm toán độc lập trong nền kinh tế thị
trường
• KTV, doanh nghiệp kiểm toán & hiệp hội nghề nghiệp
• Mục tiêu tổng thể của kiểm toán BCTC
• Quy trình kiểm toán BCTC
• Chuẩn mực kiểm toán

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 4

 KIỂM TOÁN LÀ GÌ ?
CÁC THÍ DỤ

(1) Kiểm toán báo cáo tài chính năm 20X1 của Công ty
Cổ phần Hùng Vương để công bố cho các cổ đông
(2) Cơ quan thuế duyệt quyết toán thuế năm 20X1 của
công ty TNHH Nam Long
(3) Kiểm tra Ngân sách tỉnh Khánh Hòa năm 20X1
(4) Kiểm tra và đánh giá hoạt động của Chi nhánh
TPHCM, Công ty Hiệp Long, để tìm giải pháp nâng
cao hiệu quả hoạt động

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 5

 Định Nghĩa
Có nhiều định nghĩa khác nhau về kiểm toán, hiện nay
định nghĩa được sử dụng rộng rãi là:
“Kiểm toán là quá trình thu thập và đánh giá bằng
chứng về những thông tin được kiểm tra nhằm xác
định và báo cáo về mức độ phù hợp giữa những
thông tin đó với các chuẩn mực đã được thiết lập.
Quá trình kiểm toán phải được thực hiện bởi các
kiểm toán viên đủ năng lực và độc lập”
A. A. Arens & J. K. Loebbecke

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH

6
 Định Nghĩa
Các thông tin
cần kiểm tra

Các KTV Thu thập & Sự phù hợp Báo

đủ năng lực đánh giá cáo
độc lập bằng chứng kiểm
toán
Các tiêu chuẩn
được thiết lập

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH

7
 Phân loại kiểm toán

Theo mục đích Theo chủ thể

•Kiểm toán hoạt động. •Kiểm toán nội bộ.

•Kiểm toán tuân thủ. •Kiểm toán của nhà nước.
•Kiểm toán BCTC •Kiểm toán độc lập.

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH

8
 Lịch sử hình thành & phát triển
Từ khi hình thành cho đến năm 1900
Mục đích : Nhằm phát hiện sự
gian lận của nhân viên.
(Trên thế giới)
Từ năm 1900 cho đến nay
Xác nhận sự trung thực và hợp lý của
số liệu kế toán

Phương pháp : Kiểm tra chi tiết toàn - Phương pháp chọn mẫu.
bộ nghiệp vụ - Dựa vào hệ thống kiểm soát nội bộ
- Kiểm toán trong mơi trường CIS.
- Mở rộng kỹ thuật tiếp cận kiểm
toán trên cơ sở đánh giá rủi ro.

Đối tượng Chủ nhân Các cổ đông, nhà đầu tư,

phục vụ :
chủ nợ …

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 9

 Lịch sử hình thành và phát triển
(Việt Nam) - KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP
05/1991: Thành lập công ty kiểm toán đầu tiên ở VN (VACO)
01/1994: Ban hành quy chế về hoạt động kiểm toán độc lập (Nghị định 07/CP).
09/1999: Ban hành 4 chuẩn mực kiểm toán đầu tiên.
03/2004: Ban hành Quy chế mới về hoạt động kiểm toán độc lập
(Nghị định 105/2004/ND-CP).
04/2005: Thành lập VACPA.
12/2005: Ban hành 37 chuẩn mực.
04/2011: Luật kiểm toán độc lập có hiệu lực
01/2012: Nghị định 17/2012/NĐ-CP, hướng dẫn thực hiện Luật Kiểm toán độc lập.
12/2012: Ban hành lại 37 chuẩn mực kiểm toán mới có hiệu lực từ
01/01/2014 (Thông tư 214/2012-TT-BTC)

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 10

Lợi ích của KTĐL trong kiểm toán BCTC

Sự khó khăn Động cơ của Khối lượng và

trong tiếp cận người cung cấp tính phức tạp
thông tin thông tin của thông tin

Rủi ro Rủi ro

Người sử dụng trực tiếp kiểm tra

Gia tăng trách nhiệm pháp lý của NQL
KTV độc lập tiến hành kiểm toán BCTC

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 11

KTV, tổ chức KT & Hiệp hội nghề nghiệp

1- Kiểm toán viên:

• Trình độ chuyên môn ?
• Kinh nghiệm nghề nghiệp ? CPA
• ND 105/2004/NĐ-CP
2- Tổ chức công ty kiểm toán.
3- Hiệp hội nghề nghiệp.

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 12

 Tổ chức công ty kiểm toán
• Loại hình công ty
Doanh nghiệp tư nhân
Công ty hợp danh
Công ty TNHH
• Cấp bậc nghề nghiệp
Chủ phần hùn (Partner)
Chủ nhiệm (Manager)
Kiểm toán viên chính (Senior auditor)
Kiểm toán viên phụ (Staff assistant)

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 13

CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY KIỂM TOÁN
Dịch vụ xác nhận Kiểm toán
Soát xét
Kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận

Dịch vụ kế toán Giữ sổ sách kế toán

Lập báo cáo tài chính
Tư vấn kế toán

Dịch vụ thuế Tư vấn thuế/Hoạch định thuế

Tư vấn quản lý Tư vấn tài chính, Xây dựng chiến lược

Các dịch vụ khác Đào tạo

Head hunter
Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 14
 Mục tiêu tổng thể của KTV
trong kiểm toán BCTC
VSA 200
Mục tiêu kiểm toán BCTC:
a) Đạt được sự đảm bảo hợp lý rằng BCTC xét trên các phương
diện tổng thể, không còn có các
Có nghĩa là KTV đưa ra ý kiến về việc BCTC được lập phù hợp
với khuôn khổ về lập và trình bày BCTC được áp dụng trên mọi
khía cạnh trọng yếu.
a) Lập báo cáo kiểm toán và trao đổi thông tin phù hợp với các
phát hiện của KTV.

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 15

Mức độ đảm bảo hợp lý & các hạn chế vốn có của cuộc
kiểm toán

Hạn chế tiềm tàng

ĐẢM BẢO
HỢP LÝ

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 16

Mục tiêu tổng thể của KTV trong kiểm toán BCTC
VSA 200
Các nguyên tắc chi phối đến cuộc kiểm toán BCTC
 Tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp
 Duy trì thái độ hoài nghi nghề nghiệp trong suốt cuộc kiểm
toán
 Áp dụng xét đoán chuyên môn
 Thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp
 Thực hiện cuộc kiểm toán theo chuẩn mực kiểm toán Việt
Nam

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 17

QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH

n1 Kiểm toán BCTC n2 n3

1 12

Chuẩn Thực Hoàn

bị hiện thành

Bộ Môn Kiểm Toán

_UEH
18
 Chuẩn mực kiểm toán

Chuẩn mực kiểm toán là những quy định và hướng dẫn về yêu
cầu, nguyên tắc, thủ tục kiểm toán và việc xử lý các mối quan
hệ phát sinh trong hoạt động kiểm toán mà thành viên tham gia
cuộc kiểm toán và doanh nghiệp kiểm toán phải tuân thủ.

Bao gồm cả
đo lường và
những hướng dẫn
đánh giá chất
và giải thích về
lượng công việc
các nguyên tắc cơ
kiểm toán.
bản

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 19

Sự hình thành và phát triển của chuẩn mực kiểm toán

Quốc gia
• Hình thành từ đầu thế kỷ 20
• 1948, Hiệp hội kế toán viên công chứng Hoa Kỳ bắt đầu ban
hành các chuẩn mực kiểm toán được chấp nhận phổ biến.
• 1951 Úc ban hành chuẩn mực kiểm toán
• ……..

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 20

Sự hình thành và phát triển của chuẩn mực kiểm toán

Quốc tế (IFAC)
• 1980, IAPC ban hành Các hướng dẫn thực hành kiểm toán
quốc tế.
• 1994, IAPC ban hành hệ thống chuẩn mực quốc tế về kiểm
toán.
• 2002 IAPC đổi thành IAASB và ban hành hệ thống chuẩn
mực quốc tế về kiểm toán và dịch vụ đảm bảo và chúng được
cập nhật liên tục hàng năm.

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 21

Sự hình thành và phát triển của chuẩn mực kiểm toán

Việt Nam
• 1999, Bộ tài chính đã ban hành 04 chuẩn mực kiểm toán đầu
tiên.
• 2012, Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 214/2012/TT-BTC
ban hành 37 chuẩn mực kiểm toán mới.
• 2015, Bộ Tài chính tiếp tục ban hành các chuẩn mực về dịch
vụ đảm bảo và các dịch vụ khác của công ty kiểm toán.

Bộ Môn Kiểm Toán _UEH 22