Psychologia społeczna języka

- Stereotypy, uprzedzenia i dyskryminacja

- uprzedzenia - postawy silnie emocjonalne
- dyskryminacje - zachowania
Stereotypy - obrazy w naszych głowach myślimy o osobie na zasadzie jakiś uporządkowanych wrażeniach już
obecnych w głowie
- przekonania współdzielone (np w kulturze)
- błędne przekonania na temat jakiejś grupy (mogą zawierać ziarno prawdy ale są generalizacją)

Rodzaje stereotypów
- opisowe - jakie coś jest
- nakazowe - mówią jaka dana grupa powinna być
- zakazowe - mówią że dana grupa nie powinna być
- jawne -
- ukryte - stosunkowo niedostępne w naszej świadomości

stereotypy - funkcja regulacyjna?

Wartościowanie stereotypów
- negatywne a pozytywne
- pozytywne (np kobiety są troskliwe) nie zawsze muszą być dużo lepsze niż od negatywnych - są
najczęściej nakazowe czyli forma regulacji i może

Uprzedzenia - reakcje emocjonalne i postawa wobec ludzi

- kiedy uważamy że jakas osoba może nam jakoś zagrażać (konkuruje o prace albo przypomina o
śmierci) to nie lubimy
Dyskryminacja - traktowanie niesprawiedliwie ze wzgledu na przynaleznośc do jakiejs grupy

Przejawy dyskryminacji
- fizyczna - np akty fizycznej agresji
- werbalna - np mowa nienawiści
- relacyjna - np kiedy kogoś wykluczymy z grona

Społeczne poziomy dyskryminacji

- interpersonalna - kiedy zachowujemy się wobec członków danej grupy sugerujac ze nasz grupa jest
lepsza
- organizacyjna - praktyk lub zasad w danej sytuacji (np firma, uczelnia) kiedy np w danej firmie
niechetnie zatrudniane są osoby z akcentem lub o pewnym wieku
- instytucjonalną - członkowie danej grupy w ramach danej instytucji społecznej są marginesowani (np
policja w USA i jej nienawisc do czarnych)
- kulturowa - gdy jedna grupa ma przywilej definiowania systemu wartości kultury
- przywilej kulturowy? - uprzywilejowany stan, nie wiąze sie z jakimiś osiągnięciami a z
samym faktem ze naleza do jakiej grupy (np. cis het biały mężczyzna)
- Osoby uprzywilejowane nie widzą tego ze są uprzywilejowane i maja problem zeby to
zauwazyc/zareagowac
- czesciej grupy uprzywilejowane zrzucaja problem na innych (to problem tej grupy ze jest
dyskryminowana a nie nasza XD)
Wszyscy możemy mieć podobne stereotypy (przez wychowani w jednej kulturze) ale mogą różnić się w kwestii
uprzedzeń

“Kultura jako unikalny system znaczeń współdzielony przez grupę i przekazywany z pokolenia na pokolenie,
pozwalający grupie zaspokajać podstawowe potrzeby związane z przetrwaniem, dążeniem do szczęścia i
dobrostanu oraz posiadaniem sensu w życiu.

Matsumoto & Juang, 2013, s.15

Język jest kluczowym czynnikiem kształtowania, wyrażania, przekazywania i podtrzymywania przekonań

kulturowych.
Fiedler, 2008; Holtgraves & Kashima, 2008

Język jest najczęstszym i niezawodnym sposobem tłumaczenia swoich wewnętrznych myśli i emocji na formę,
którą inni mogą zrozumieć. Słowa i język są więc tym samym rdzeniem psychologii i komunikacji.
Tausczik & Pennebaker, 2010, s.25

Język jest obiektywnym i wymiernym zachowaniem

Ireland & Mehl, 2012

Rola języka
- stereotypy dotyczące płci i dyskryminacja ze względu na płec
- Obszar międzygrupowy

Kategoryzacja - działanie związane z tym że jesteśmy nastawieni na ogromną ilość informacji, wiec se
układamy to w kategorie społeczne (wrzucamy do jednej kategorii jakieś nasze skojarzenia z tym, co porządkuje
nam w jakiś sposób nasza rzeczywistość)

Jawne przejawy dyskryminacji - inne płaca i nawał obowiązków

Subtelne - przerywa sie, masz mniej czasu na wypowiedz itd

Teoria ról społecznych - Eagly 1987

- jesli obserwujemy ze jakas rola jest niezwykle czesto wykonywana przez jakas grupe to zaczynamy
kojarzyć cechy związane z tym (najczęściej kobiety jako pielęgniarki, i troskliwe itd, stworzyło
stereotyp ze tylko kobiety nadają się na pielęgniarki)

Stereotypowa reprezentacja płci

- od dzieciństwa mamy juz to uwarunkowane (dziewczynki ładne, chłopcy dzielni)
- u chłopców wspierano ekspresje gniewu a tłumiono ekspresje smutku a u bab na odwrót
- w muzeum jakies naukowe gówna eksponatów tłumaczyli dłużej chłopcom niż dziewczynkom
XD
- podręczniki przenoszą treści stereotypowe
- analiza rozmów, jak czesto zaimki ona i on , jak czesto jakies nazwy zawodów w jakiej bliskości ?nw o
co chodzi
- Ona - łagodna, zmartwiona, miła, nieśmiała, kobieca
- on - silny, mocny, kreatywny, poważny
- Takie gówna mogą przyczynic sie do tworzenia zbiorowej prawdy i jakoś wpływac na nasze
podejscie (nawet w sposób nieświadomy)
- mamy jakies oczekiwania przez to (np ze pani wykładowczyni bedzie bardziej opiekuńcza i
zwiazana ze studentami, a chlop bedzie miał wyjebongoooo)
- jesli myslimy o geniuszach to czesciej myslimy o mezczyznach
- Stereotypowa reprezentacja płci “gramatyczna”
- czasowniki sa zwiazane z dzialaniem czyli sprawczosc
- mozna o kims powiedziec ze dziala lub ze jest dzialaczem
- porownanie grup (kobiety vs mezczyzni) do kogo czesciej przypisze sie czasownik -
sprawczosc - oczywiscie czesciej mezczyzni byli zwiazani z czasownikami XD
- rodzaje gramatyczne - słowo gramatycznie męskie jest używane do wszystkich osób