‫‪ CBL‬ثزاي ثزرعي اييكِ اثشار ثِ خَثي راًذُ ٍ در هزكش چبُ قزار دادُ ؽذُ‪ ،‬ثغيبر ضزٍري اعز‪ .

‬ثب ٍخَد‬
‫ايٌكِ خذاٍل ؽزكزّبي خذهبسي در هَرد سهبى گذر در دعشزط ّغشٌذ‪ ،‬هي سَاى سهبى گذر را ثب اعشفبدُ اس‬
‫هقذار ‪ 57 µs/ft‬ثزاي لَلِ ي فَالدي ٍ ‪ 200 µs/ft‬ثزاي آة خبلـ سقزيت سد‪ .‬عَل هغبفز اس عزيق فَالد‬
‫سقزيجبً فبفلِي گيزًذُ ‪ 3‬فَسي سب فزعشٌذُ اعز ٍ عَل هغبفز اس عزيق عيبل دٍ ثزاثز فبفلِ ي حلقَي ثيي‬
‫سرفصلهای ويژه‬ ‫اثشار ٍ لَلِ اعز‪.‬‬
‫ؽكل‪ً 4‬وًَِاي اس ًوبيؼ اعشبًذارد ًوَدارّبي عيوبىثٌذي را ًؾبى هيدّذ‪ .‬در سزاک اٍل اس عوز چخ‬
‫ًوَدارّبي سهبى گذر ‪ ،TT‬اؽؼِي گبهب ‪ ٍ ،GR‬عَقِّبي لَلِ ‪ً CCL‬ؾبى دادُ هيؽَد‪ .‬در سزاک دٍم‬
‫هؼوَالً هٌحٌي داهٌِي ‪ ٍ CBL‬گبّي هٌحٌي داهٌِ سقَيز ؽذُ ‪ AAMP 1‬رعن هيؽَد كِ ايي هٌحٌي‬
‫فقظ ثزاي ثشرگٌوبيي ثيؾشز اعز‪ .‬در سزاک عَم ّن ؽكل هَج فَسي ثِ ػٌَاى ًوَدار چگبلي هشغيز ‪VDL‬‬
‫رعن هيؽَد‪.‬‬

‫با وضعيت سيمان‌بندي به آن اختصاص‬ ‫قابلیت‌ها و امکانات فراوانی برای نمایش‪،‬‬

‫مي‌دهد تا به آساني قابل تشخيص باشد‪.‬‬ ‫ویرایش‪ ،‬تصحیح‪ ،‬هموارسازي‪ ،‬فيلتر و‬
‫ش��كل‪ 5‬نمايي از خروج��ي نرم‌افزار را‬ ‫تفسیر نمودارها وجود دارد‪ .‬قابليت‌هايي‬
‫نشان مي‌دهد‪.‬‬ ‫كه نرم‌افزار ‪ CBLE‬در اختيار كاربر قرار‬
‫مي‌دهد عبارتند از‪:‬‬
‫‪ ‬نتیجه گیری‬ ‫• دقت و سرعت در ارزیابی سیمان بندی‬
‫‪ -1‬روش نگاه س��ريع و دس��تي كه در‬ ‫• کار با فایل و داده‌هاي رقومي به جای‬
‫صنعت براي تفسير نمودارهاي بندش‬ ‫تصوير روي کاغذ‬ ‫ضکل ‪ -4‬نمايص استانذارد نمودارهاي ‪[2] CBL/VDL‬‬
‫عَل ًيش‬ ‫کیفیتٍاحذ‬
‫ٍسى در‬ ‫خبرخي ٍ‬ ‫نمودارهاي ‪]2[ CBL/VDL‬‬ ‫استاندارد‬ ‫نمايش‬ ‫عَقِّبي لَلِ‪| 4‬‬
‫ّبي خذاري يب آعشزي اس قجيل قغز •‬ ‫سيمانلَلِ‬
‫هؾخقبر‬ ‫‪.CCL‬‬

‫شـکل‬
‫س��يمان به كار مي‌رود داراي اشكاالت‬ ‫ش��رایط‬ ‫نمودارها و‬ ‫کنت��رل‬ ‫بنذي‬ ‫نمودارهاي‬ ‫ارسيابي‬ ‫‪ -3‬معزفي نزمافشار‬
‫فراواني از جمله دقت كم‪ ،‬زمان بر بودن‪،‬‬ ‫ػٌَاى ٍرٍدي ٍ سؾخيـ‬ ‫ثِابزار‬
‫راندن‬‫ّغشٌذ‪ .‬در ًغخِي ثؼذي ايي ًزم افشار‪ ،‬قبثليز گزفشي ًوَدار ‪VDL‬‬
‫ثزاي‬ ‫افشاري‬ ‫ًزم‬ ‫عيوبى‪،‬‬ ‫ثٌذػ‬ ‫ًوَدارّبي‬ ‫سفغيز‬ ‫در‬ ‫اًغبًي‬ ‫خغبّبي‬ ‫كبّؼ‬ ‫ٍ‬ ‫عزػز‬ ‫ضزٍري‬
‫دقز ٍ‬ ‫ثزاي افشايؼ‬
‫عدم تشخيص سيمان با بندش متوسط‬ ‫ؽذُمحاس��به دقی��ق دامنه لول��ه آزاد و‬ ‫ؽذ‪.‬هخبسى ؽزكز هلي هٌبعق ًفشخيش خٌَة سَليذ •‬ ‫ارسيبثي ًوَدار ‪ CBL‬در ادارُ عيغشنّبي هٌْذعي‬
‫الگَّبي آى در ًظز گزفشِ خَاّذ‬
‫و عدم محاس��به دقيق دامنه متناظر با‬ ‫پوشیده برای قطرها و وزن های مختلف‬ ‫‪ LAS‬گزفشِ‬ ‫اس��ت‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪TT‬فبيل‬‫فَرر‬‫زمانثِگذر‬ ‫‪ CBL‬و‬
‫عيوبى را‬ ‫دامن��ه‬
‫ثٌذػ‬ ‫اعز ًوَدار‬ ‫ارزياب�ي‬
‫‌اف�زارؽذُ قبدر‬ ‫معرف�ي نرم‬
‫‪ً CBLE‬بهيذُ‬ ‫‪-3‬افشار كِ‬
‫اعز‪ .‬ايي ًزم‬
‫‪ 2-3‬تواناييهاي نزمافشار‬
‫لوله بدون سيمان و دامنه متناظر با لوله‬ ‫‌توانند ثِ لول‬
‫ٍعيلِه‌ها‬ ‫ًقغِياس چبُ‬
‫اختياريّزكه م‬ ‫نمودارهاي‬
‫عيوبى را در‬ ‫بنديٍ آعشزي چبُ‪ ،‬كيفيز‬
‫سايرثٌذػ‬ ‫سيمانخذاري‬
‫نمودارهايلَلِّبي‬
‫ٍ ثب داؽشي هؾخقبر‬
‫كام ً‬
‫شاخصافشار‬
‫بندش‬ ‫نقطه ثِ ًزم‬
‫‪LAS‬بهاعز‬ ‫محاسبه نقطه‬‫اعشبًذارد‬
‫فزهزاز‪• :‬‬ ‫كنندثِعبارتند‬
‫عيوبى كِ‬
‫بهتر كمك‬ ‫ثٌذػ‬ ‫ًوَدار‬
‫ارزيابي‬ ‫ّبي به‬ ‫كاهش‬ ‫دّذ‪.‬ودادُ‬
‫حبٍي‬
‫س��رعت‬
‫خزٍخي‬‫فبيل‬
‫دقت و‬ ‫يك‬
‫)‪(BI‬‬ ‫ٌّگبهي كِ‬
‫افزايش‬
‫ثٌذػ‬ ‫براي‬
‫كويز ؽبخـ‬
‫ال سيمان‌شده است‪.‬‬
‫‪ -2‬استفاده از داده‌هاي منحني دامنه‬ ‫سیمانهيكٌذ‪ .‬در ًغخِي اٍل‬ ‫‌هاي‬ ‫ه‬ ‫طوق‬ ‫و‬ ‫(‪)GR‬‬ ‫گاما‬ ‫‌ي‬
‫هٌحٌيّبي هَرد ًيبس آى را ؽٌبعبيي ٍ ثبرگذاري‬‫ه‬ ‫اشع‬ ‫نمودار‬ ‫نمودارهاي‬
‫تفسيرخَدكبر‬ ‫فَرر‬ ‫انساني در‬
‫ؽَد‪ ،‬ثِ‬
‫افشار‬‫خطاهاي‬
‫نزم‬ ‫دادُ هي‬
‫هاي‬ ‫‪ 1-3‬ورودي‬

‫هیدرولیکی‬ ‫جداري ‪• TT‬اعز‪.‬‬

‫سهبى گذر‬ ‫‌هاي‬ ‫مشخصات لوله‬
‫‪ٍ CBL‬‬ ‫هٌحٌي داهٌِ‬‫‪.CCL‬‬ ‫ّبي‬‫لوله‬
‫ؽَد‪ ،‬دادُ‬‫ارزيابي‬ ‫افزاريًزمبراي‬
‫افشار دادُ‬ ‫سيمان‪،‬كِنرمثبيذ ثِ‬
‫بندشضزٍري‬‫حذاقل دادُّبي‬
‫براي محاسبه شاخص بندش به صورت‬ ‫جداسازی ًوَدارّب‬
‫ميزان ٍ سفغيز‬
‫ارزیابی فيلشز‬
‫ّوَارعبسي‪،‬‬ ‫فزاٍاًي ثزاي ًوبيؼ‪ٍ ،‬يزايؼ‪ ،‬سقحيح‪،‬‬ ‫اهكبًبر‬ ‫قبثليز‌ّب ٍ‬ ‫ايي ًزم‌افشار‪،‬‬
‫مستقيم نتايج نادرس��تي مي‌دهد زيرا‬ ‫وزن الی‬
‫‪GR‬هٍ‬
‫‌ها‬ ‫ي وگبهب‬
‫خارجي‬ ‫قبيل قطر‬
‫ًوَدار اؽؼِ‬ ‫آس��تري از‬
‫ػجبرسٌذ اس‬ ‫كوك كٌٌذ‬‫‌هايثْشز يا‬ ‫سيس��تم‬
‫ارسيبثي‬ ‫اداره‬
‫سَاًٌذ ثِ‬ ‫‪CBL‬كِدرهي‬‫اخشيبري‬‫نم��ودار‬
‫عبيز ًوَدارّبي‬
‫دّذ ػجبرسٌذ اس‪:‬‬ ‫قزار هي‬
‫هس��تند‪.‬‬ ‫ضروري‬ ‫اخشيبرنيزكبرثز‬
‫ط��ول‬ ‫در‬
‫واحد‬‫‪CBLE‬‬
‫در‬ ‫شركتكِمليًزمافشار‬
‫مناطق‬ ‫قبثليزّبيي‬
‫مخازن‬ ‫ٍخَد دارد‪.‬‬
‫مهندسي‬
‫شاخص بندش به صورت لگاريتمي (و‬ ‫‪Amplified‬ابتدا داده‌هاي فاي��ل ‪ ،LAS‬خوانده‬
‫‪1‬‬ ‫در‬ ‫‪Amplitude‬‬

‫نه خطي) به دامنه ‪ CBL‬وابسته است‪.‬‬ ‫ش��ده و نمودارهاي آن رس��م مي‌شود‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫قابليت‪Log Ascii‬‬
‫‪Standard‬‬‫نس��خ ‌ه بعدي اين نرم افزار‪،‬‬ ‫اس��ت‪.‬عيوبىدرثٌذي‬ ‫ارسيبثي‬
‫ش��ده‬‫توليد در‬
‫عزػز‬ ‫جنوب‬ ‫دقز ٍ‬
‫نف‪‬ت خي��ز‬
‫‪ -3‬اس��تفاده از نرم‌افزار عالوه بر دقت و‬ ‫عنوان ورودي با اس��تفاده از نمودار زم��ان گذر‪ ،‬كاربر‬ ‫كبغذ‬‫‪ VDL‬به‬
‫سقَيز رٍي‬‫گرفتن نمودار‬
‫رقَهي‪7‬ثِ خبي‬ ‫ّبيش��ده‪،‬‬ ‫ناميده‬ ‫‌افزارثبكهفبيل ٍ‬
‫‪CBLE‬دادُ‬ ‫اين نرمكبر‬
‫‪‬‬
‫س��رعت زياد در ارزيابي‪ ،‬به يك پارچه‬ ‫قادر اس��ت نمودار بندش سیمان را به و تشخيص الگوهاي آن در نظر گرفته مي‌توان��د درمركز قرار گرفت��ن ابزار را‬
‫شد‪.‬اثشار‬
‫راًذى‬
‫داشتنؽزايظخواهد‬ ‫كيفيز ًوَدارّب ٍ‬ ‫‪ ‬كٌشزل‬
‫نم��ودن داده‌هاي مورد ني��از و بايگاني‬ ‫بررس��ي كند‪ .‬البته روش‌هاي ديگري‬ ‫صورت فايل ‪1 LAS‬گرفته و با‬
‫كنترل كيفي��ت نمودارها وجود‬ ‫برايلَلِّب‬‫آستريآساد ٍ دَؽيذُ ثزاي قغزّب ٍ ٍسى ّبي هخشلف‬ ‫داهٌِ لَلِ‬
‫جداري و‬ ‫دقيق‬‫هحبعجِ‌هاي‬
‫مشخصات لوله‬ ‫‪‬‬
‫آن ها ب��راي ارزياب��ي‪ ،‬كمك ف��راوان‬
‫دارد‪ .‬سپس داده‌هاي لوله‌هاي جداري‬ ‫‌هاي نرم‌افزار‬
‫عيوبى‬‫توانايي‬ ‫ؽبخـ ‪3-2‬‬
‫ثٌذػ‬ ‫ًقغِدر هر‬
‫س��يمان را‬
‫ًقغِ ثِ‬ ‫بندش‬ ‫چاه‪ ،‬كيفيت‬
‫هحبعجِ‬ ‫‪‬‬
‫مي‌كند‪.‬‬
‫اليِكهّبيك فايل حاوي داده‌هاي و آستري (عمق باال و پايين‪ ،‬قطر و وزن)‬ ‫نقطه از چاه به وس��يله كميت شاخص هنگامي‬
‫‪ ‬ارسيبثي هيشاى خذاعبسي ّيذرٍليكي‬
‫نمودار بندش س��يمان كه ب��ه فرمت وارد مي‌ش��ود تا دامنه‌ه��اي متناظر با‬ ‫بندش (‪ )BI‬ارایه دهد‪.‬‬
‫‪ ‬منابع‬ ‫ؽَد‪ .‬ثب اعشفبدُ اس ًوَدار سهبى گذر‪،‬‬ ‫هي‬ ‫رعن‬ ‫ًوَدارّبي آى‬ ‫در اثشذا دادُّبي فبيل ‪ LAS‬خَاًذُ ؽذُ ٍ‬
‫حالت‌هاي بهترين بن��دش و لوله آزاد‬ ‫داده‬ ‫‌افزار‬
‫م‬ ‫نر‬ ‫به‬ ‫اس��ت‬ ‫‪LAS‬‬ ‫استاندارد‬
‫ٍخَدافزار‪،‬‬ ‫ًوَدارّب‬
‫بعد نرم‬ ‫در مرحله‬ ‫كيفيز‬ ‫‌هايثزاي كٌشزل‬
‫محاسبه شود‪.‬‬ ‫ديگزي‬
‫ّبيمنحني‬ ‫صورترٍػ‬
‫خودكار‬ ‫‌شود‪.،‬بهالجشِ‬
‫ثزرعييكٌذ‬
‫م‬ ‫‌افزارثَدى اثشار را‬‫درهزكش‬
‫سَاًذهاي نرم‬
‫ورودي‬ ‫‪3-1‬هي‬‫كبرثز‬
‫‪[1] Smolen, J.P., “Cased‬‬
‫ّبيمعادله‬‫داهٌِرا با‬
‫هر عمق‬ ‫در‬ ‫بندش‬ ‫شاخص‬ ‫بارگذاري‬ ‫و‬ ‫شناس��ايي‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫نياز‬ ‫مورد‬
‫دارد‪ .‬عذظ دادُّبي لَلِّبي خذاري ٍ آعشزي (ػوق ثبال ٍ دبييي‪ ،‬قغز ٍ ٍسى) ٍارد هيؽَد سب‬‫به‬ ‫بايد‬ ‫ك��ه‬ ‫ضروري‬ ‫‌هاي‬ ‫ه‬ ‫داد‬ ‫حداق��ل‬
‫‪Hole and Production Log‬‬
‫کند‪:‬‬ ‫محاسبه مي‬ ‫نرم‌افزار داده ش��ود‪ ،‬داده‌هاي منحني مي‌كند‪ .‬در نس��خ ‌ه اول ای��ن نرم‌افزار‪،‬‬
‫‪Evaluation”, PennWell‬‬ ‫ؽبخـ ثٌذػ در ّز‬ ‫هشٌبظز ثب حبلزّبي ثْشزيي ثٌذػ ٍ لَلِ آساد هحبعجِ ؽَد‪ .‬در هزحلِ ثؼذ ًزمذیلافشار‬
‫(‪)1‬‬
‫‪Publishing Company, Tulsa,‬‬ ‫ػوق را ثب هؼبدلِ سيز هحبعجِ هي كٌذ‪:‬‬
‫‪1996.‬‬ ‫‪logEm  logEFP‬‬
‫‪BI ‬‬ ‫(‪)1‬‬
‫‪[2] “Cased Hole Log‬‬ ‫‪logEBP  logEFP‬‬
‫‪Interpretation Principles/‬‬
‫كِ در آى ‪ ‌EBP، EFP ،Em‬ثِ سزسيت داهٌِ اًذاسُگيزي ؽذُ سَعظ اثشار‪ ،‬داهٌِ هشٌبظز ثب لَلِ ثذٍى عيوبى‪ٍ ،‬‬
‫‪Applications”, Schlumberger,‬‬
‫ترتيب‬‫ب��هدر‬
‫در‪E‬چبُ‬ ‫لَلِ‪ EFP، Em‬و‬
‫هَخَد ‪BP‬‬
‫در آن‬
‫ك��هًَع‬
‫داهٌِ هشٌبظز ثب لَلِ كبهالً عيوبىؽذُ اعز‪ .‬دٍ هقذار ‪ EBP ٍ EFP‬ثزاي ّز‬
‫‪1989.‬‬
‫دامنه اندازه‌گيري ش��ده توس��ط ابزار‪،‬‬
‫‪[3] Rouillac, D., “Cement‬‬ ‫بدونگزفشِ‬
‫س��يمان و‬ ‫لولهًظز‬
‫قجَلبادر‬
‫قبثلمتناظر‬ ‫ًزمافشار هحبعجِ هيؽَد‪ .‬هؼوَالً ؽبخـ ثٌذػ ‪ 0/8‬ثِ ػٌَاى عيوبىؽذگي‬
‫دامن��ه‬
‫‪Evaluation Logging‬‬
‫سيمان‌شده‬‫ٍضؼيز‬ ‫لولهثبكام ً‬
‫ال‬ ‫هشٌبظز‬ ‫رًگي‬
‫متناظر با‬ ‫هيؽَد‪ .‬ثغشِ ثِ ايٌكِ ؽبخـ ثٌذػ در ّز ًقغِ چقذر هحبعجِ ؽَد‪ً ،‬زمافشار‬
‫دامنه‬
‫‪Handbook”, Editions Technip,‬‬
‫‪EBP‬‬ ‫و‬ ‫‪E‬‬ ‫مقدار‬ ‫دو‬ ‫‌افزار‪،‬‬‫م‬‫نر‬ ‫در‬ ‫است‪.‬‬
‫عيوبىثٌذي ثِ آى اخشقبؿ هيدّذ سب ثِ آعبًي قبثل سؾخيـ ثبؽذ‪ .‬ؽكل ‪ً 5‬وبيي اس خزٍخي ًزم‪FP‬افشار را‬
‫‪Paris, 1994.‬‬
‫براي هر نوع لوله موجود در چاه محاسبه‬
‫[‪ ]4‬دستخوان‪ ،‬ظهراب‪”،‬راهنمای کاربران‬ ‫ًؾبى هيدّذ‪.‬‬
‫مي‌شود‪ .‬معموالً ش��اخص بندش ‪0/8‬‬
‫نرم‌افزار ارزيابي نمودارهای سیمان‌بندی‬ ‫به عنوان سیمان‌شدگی قابل‌قبول در‬
‫(‪ )CBLE‬نسخه‌‪ ،“1‬گزارش پ‪،6736-‬‬ ‫نظر گرفته می‌ش��ود‪ .‬بس��ته به اين كه‬ ‫ضکل‪ -5‬مثالي اس خزوجي نهايي تفسيز ضذه نزم افشار ‪]4[ CBLE‬‬
‫ش��ركت ملي مناطق نفت‌خي��ز جنوب‪،‬‬ ‫‪ | 5‬مثالي از خروجي نهايي تفسير شده نرم افزار ‪]4[ CBLE‬‬
‫شـکل‬

‫ش��اخص بن��دش در هر نقط��ه چقدر‬

‫‪.1389‬‬ ‫محاسبه شود‪ ،‬نرم‌افزار رنگي را متناظر‬ ‫‪1  Log Ascii Standard‬‬

‫نتيجه گيزي‬
‫‪ -1‬رٍػ ًگبُ عزيغ ٍ دعشي كِ در فٌؼز ثزاي سفغيز ًوَدارّبي ثٌذػ عيوبى ثِ كبر هيرٍد داراي‬
‫اؽكبالر فزاٍاًي اس خولِ دقز كن‪ ،‬سهبًجز ثَدى‪ ،‬ػذم سؾخيـ عيوبى ثب ثٌذػ هشَعظ ٍ ػذم هحبعجِ‬
‫هشٌبظز ثب لَلِ كبهالً عيوبىؽذُ اعز‪.‬‬ ‫داهٌِ ‍‍‬
‫‪‍‍] 89‬‬ ‫عيوبى‪ٍ[ .‬مرداد‬ ‫‪ 14‬دقيق داهٌِ هشٌبظز ثب لَلِ [ثذٍى‬
‫شماره ‪] 71‬‬
‫‪ -2‬اعشفبدُ اس دادُّبي هٌحٌي داهٌِ ثزاي هحبعجِ ؽبخـ ثٌذػ ثِ فَرر هغشقين ًشبيح ًبدرعشي هيدّذ‬
‫‪w w w . n i o c . i r‬‬
‫سيزا ؽبخـ ثٌذػ ثِ فَرر لگبريشوي (ٍ ًِ خغي) ثِ داهٌِ ‪ٍ CBL‬اثغشِ اعز‪.‬‬
‫‪ -3‬اعشفبدُ اس ًزمافشار ػالٍُ ثز دقز ٍ عزػز سيبد در ارسيبثي‪ ،‬ثِ يكذبرچِ ًوَدى دادُّبي هَرد ًيبس ٍ‬
‫‪8‬‬