FILIPINO 8 2.

Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene I) Dumating si Tenyong sa bahay ng kasintahan niyang
WEEK 4 si Julia. Inabutan niyang nagbuburda si Julia ng isang panyo. Ayaw ni Julia ipakita kay Tenyong
KARAGDAGANG KAALAMAN ang kanyang gawa. Nakita ni Tenyong na ang panyo ay may mga letra ng kanyang pangalan
(Antonio Narcisso Flores) ngunit sabi ni Julia ay para raw ito sa Prayle (Among Na Frayle). Nagalit
tuloy si Tenyong at gustong sunigin ang panyo. Sinabi ni Julia na para nga kay Tenyong ang
PAKSA: DENOTATIBO AT KONOTATIBONG PAGPAPAKAHULUGAN panyo at sila’y nagsumpaan na ikakasal sa altar. Biglang dumating si Lucas/Lukas, isang alalay
ni Tenyong, na nagsabing inaresto ang ama ni Tenyong at ilan pang kalalakihan ng mga
Denotatibo – tiyak o literal na kahulugan, hango rin ito sa diksyunaryo. Guardia Civil sa pag-aakalang sila ay mga rebelde.
Halimbawa: puti – uri ng kulay ilaw - liwanag dilim – gabi
- Ang ganda ng sikat ng araw. (ang araw ay ang bagay na 3. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene II) Ang mga pamilya at kaibigan ng mga inaresto ay
naghandang bumisita at magbigay ng pagkain sa kulungan. Sumakay sila sa tren papunta ng
nagbibigay ng init sa daigdig at sentro ng solar system.)
kapitolyo. Inutusan ng mga Kastilang frayle si Kapitan Luis Marcelo na paluin at saktan pa ang
- mga nakakulong kahit na mayroon ng namatay at nag aagaw- buhay na si Kapitan Inggo,
Konotatibo – mga salitang ibinatay ang kahulugan kung paano ito ginamit sa ang tatay ni Tenyong.
pangungusap.
Halimbawa: puti – kalinisan ilaw - ina, gabay dilim – kasamaan 4. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene III ) Sinabi ng punong-frayle na papakawalan na si
- Napakagaling ng bidang bituin sa pinilakang tabing. (ang Kapitan Inggo sa kanyang asawa. Sinabi rin niyang pupunta siya sa Maynila upang sabihin sa
bituin ay ang artista na gumanap sa pelikula) Gobernador-Heneral na pakawalan na ang iba pang mga inaresto. Ngunit iba ang plano
sabihin ng prayle pagdating duon. Ipapapatay niya ang mga mayayaman at edukadong
Gawain 1.
Pilipino. Nakapiling ni Kapitan Inggo ang kanyang pamilya at mga kaibigan bago siya
A. Mula sa binasang sarswela Huling Hiling, Hinaing at Halinghing ni Hermano mamatay. Pagkamatay nito, sinumpa ni Tenyong na maghiganti!
Huseng sa pahina 20-28. Kumuha ng limang (5) malalalim o mahihirap na
salita na ginamit sa akda. Ibigay ang denotatibo at konotatibong 5. Buod ng Unang Eksena (ACT I – Scene IV) Pinili ni Tenyong na sumali sa mga rebelde kahit
kahulugan nito. (Isulat sa papel ang sagot). anong-pilit ni Julia na tigilan ito. Sa huli, pumayag si Julia at ibinigay kay Tenyong ang kanyang
medalyon/agimat. Nagsumpaan muli sila na mamahalin ang isa’t-isa habang-buhay.
Denotatibong Malalim o mahirap na Konotatibong 6. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene I ) Sinabi ng ina ni Julia na ikakasal ito kay Miguel,
Kahulugan salita na ginamit sa Kahulugan isang mayamang illustrado. Inayawan ito ni Julia. Hindi alam ng kanyang ina na hinihintay niya
akda ang pagbabalik ni Tenyong. Sa kabilang banda, nagsimulang magkarelasyon ang mga alalay
1 6 nina Julia at Tenyong na sina Monica at Lucas/Lukas.
2 7
7. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene II/III ) Sumunod na linggo, dumating sina Miguel,
3 8 ang kanyang ama, at isang pari sa bahay nina Julia upang ayusin ang pag-iisang-dibdib nina
4 9 Miguel at Julia. Kabado si Miguel at hindi masabi ng tama ang kanyang panliligaw kay Julia.
5 10 Naiba ang usapin ng kasalan nang naging pagrereklamo ito ng pari sa lumalaking problema
tungkol sa mga Pilipinong hindi na nagsisimba.
B. Ibigay ang denotatibo at konotatibong kahulugan ng mga sumusunod na
8. Buod ng Ikalawang Eksena (ACT II – Scene III ) Sa kuta ng mga katipunero, biglang dumating
salita. (Isulat ang sagot sa papel) si Lucas/Lukas na may bitbit na sulat para kay Tenyong na galing kay Julia. Nalaman ni Tenyong
na namatay na ang kanyang ina at ikakasal na si Julia kay Miguel. Balisa at malungkot sa
Denotatibong Mga Salita Konotatibong nabasa, humingi siya ng tulong sa kaniyang heneral. Umatake ang mga Kastila at nagsimula
Kahulugan Kahulugan ang labanan.
1 ahas 6
9. Buod ng Ikatlong Eksena (ACT III - Scene I) Bumalik si Lukas kay Julia na walang nakuhang
2 bulaklak 7
sagot mula kay Tenyong. Bumisita muli si Miguel kay Julia at nagsabing magiging engrande ang
3 larawan 8 kanilang kasalan. Nagkunwari si Julia na masakit ang ulo upang iwasan si Miguel.
4 krus 9
5 apoy 10 10. Buod ng Ikatlong Eksena (ACT III – Scene II / III) Dumating na ang nakatakdang araw ng
kasal at napilitan na rin si Julia na pumayag, sa pag-akalang patay na si Tenyong at sa
kagustuhang hindi mapahiya ang kanyang ina. Engrandeng selebrasyon ang magaganap at
Walang Sugat (buod) ni Severino Reyes nakatipon ang buong bayan. Pero bago mairaos ang seremonya, dumating si Lucas na may
1. Ibinatay sa Pahanon ng Rebolusyon ng 1896, ang dulang Walang Sugat ay unang balitang nakita na si Tenyong pero agaw-buhay itong nakaratay sa karte. Dinala si Tenyong sa
naipalabas sa ‘Teatro Libertad’ noong 1902. Tungkol ito sa kawalan ng hustisyang tinamasa ng pinagdausan ng kasal ni Julia. Sa muling pagtatagpo ng magkasintahang sawi, hiniling ni
mga Pilipino noong panahon ng mga Kastila. Ang mga temang gamit nito ay pagmamahalan Tenyong sa pari na, yaman din lamang na mamamatay na siya, ikasal na sila ni Julia. Sa
sa gitna ng digmaan, sakripisyo, pagkawalay, at kontradiksyon ng indibidwal sa pamilya. Isinulat pagkamatay daw ni Tenyong, maaari nang pakasalan ni Julia si Miguel. Dahil mukhang
ito ni Severino Reyes upang ipakita sa lahat ang kanyang pahayag laban sa imperyalismo. Ang matutuluyan na nga si Tenyong, pumayag na rin si Miguel sa kakaibang huling hiling ni Tenyong.
orihinal na musikang kasama nito ay nagmula kay Fulgencio Tolentino. Kinasal si Tenyong at Julia ng paring Kastila. Matapos ang seremonya ng kasal, biglang tumayo
si Tenyong, at lahat ay napamanghang sumigaw; “Walang sugat! Walang sugat!”.