ชื่ อ____________________________เลขที_่ _______ชั้น______

แบบฝึ กหัดที่ 1 เรื่ อง องค์ประกอบในอากาศ

คำชี้แจง : ตอนที่ 1 ให้นกั เรี ยนตอบคำถำมดังต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. ให้นกั เรี ยนบอกองค์ประกอบในอำกำศ ………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………...
2. จงบอกสูตรเคมีของแก๊สไนโตรเจน แก๊สออกซิเจน แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์.............................................................
...............................................................................................................................................................................................
3. แก๊สใดมีปริ มำณมำกที่สุดในอำกำศ …………………………………………………………………………………..
4. แก๊สใดที่มีปริ มำณน้อยที่สุดในอำกำศ …………………………………………………………………......................
5. แก๊สใดที่มีปริ มำณน้อยกว่ำแก๊สไนโตรเจนเกือบ 4 เท่ำ ………………………………………………………………
6. คำว่ำ “อำร์กอน” ในภำษำกรี ก มีควำมหมำยว่ำอย่ำงไร ……………………………………………………………….
7. สำรที่มีธำตุเพียงชนิดเดียวเป็ นองค์ประกอบ เรี ยกว่ำอะไร พร้อมยกตัวอย่ำง.................................................................
...............................................................................................................................................................................................
8. สำรที่มีธำตุมำกกว่ำหนึ่งชนิดเป็ นองค์ประกอบ เรี ยกว่ำอะไร พร้อมยกตัวอย่ำง ...........................................................
...............................................................................................................................................................................................

คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนระบุสำรต่อไปนี้ อยูใ่ นรู ปอะตอมหรื อโมเลกุล และเป็ นธำตุ หรื อสำรประกอบ โดยเขียนเครื่ องหมำย ✓
ลงในช่องว่ำง

สู ตรเคมี ชื่ อสารเคมี อะตอม โมเลกุล ธาตุ สารประกอบ

Ar แก๊สอำร์กอน
He แก๊สฮีเลียม
N2 แก๊สไนโตรเจน
CO2 แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์
H2O น้ ำ
O2 แก๊สออกซิเจน
NaCl โซเดียมคลอไรด์
S8 กำมะถัน
 ชื่ อ____________________________เลขที_่ _______ชั้น______

แบบฝึ กหัดที่ 2 อะตอม

คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนวำดแผนภำพตำมแบบจำลองอะตอมของโบร์ของธำตุที่กำหนดให้ และระบุจำนวนเวเลนซ์
อิเล็กตรอน
สูตรเคมี แผนภำพ จำนวนเวเลนซ์อิเล็กตรอน

6 C

10Ne

29Cu

20 Ca

54 Ba
 15 P

17 Cl

Ga
31

34 Se

53 I
ตอนที่ 2 กิจกรรมชวนคิดนักวิทยาศาสตร์ คนเก่ง
คำชี้แจง : นักเรี ยนคิดว่ำ ระหว่ำงแบบจำลองอะตอมของโบร์ กับแบบจำลองอะตอมแบบกลุ่มหมอก มีควำมเหมือน
หรื อแตกแต่งกันอย่ำงไร

แบบจำลองอะตอมของโบร์ แบบจำลองอะตอมแบบกลุ่มหมอก

...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______
แบบฝึ กหัดที่ 3 เรื่ องสั ญลักษณ์ นิวเคลียร์
คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนเติมอนุภำคมูลฐำนจำกสัญลักษณ์นิวเคลียร์ที่กหนดให้ลงในตำรำง แล้วนำข้อมูลที่ได้ไปตอบคำถำม

จานวนอนุภาค
ธาตุ เลขมวล เลขอะตอม
โปรตอน นิวตรอน อิเล็กตรอน

23 +
11Na

12
6C
32 2−
16S
52 2+
24Cr

80
35Br
40 2+
20Ca
35 −
17Cl
24 2+
12Mg
19
9F
 16
8O
14 3−
7N
13
6C
14
7N
39
19K
27 3+
13Al

ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนตอบคาถามต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง

1. ธำตุที่เป็ นกลำงทำงไฟฟ้ำ ได้แก่......................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
2. ธำตุที่เป็ นไอออนบวก ได้แก่ ..........................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
3. ธำตุที่เป็ นไอออนลบ ได้แก่ ............................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
4. ไอโซโทป คือ ................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
5. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซโทปกัน ได้แก่ ...................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
6. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซโทนกัน ได้แก่ ...................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
7. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซบำร์กนั ได้แก่ ....................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______

แบบฝึ กหัดที่ 4 เรื่ องตารางธาตุ

คาชี้แจง : ให้ นักเรียนเติมคาถามในตารางต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง
ธาตุ ไอออน หมู่ คาบ ให้ หรื อรับอิเล็กตรอน

6 C C4+

8 O O2-

11 Na Na+

13 Al Al3+

15 P P3-

3 Li Li+

9 F F-

16 S S4+

17 Cl Cl-

20 Ca Ca2+

53 I I-

33 As As3-

31Ga Ga3+

81 Tl Tl3+

54 Ba Ba2+
 ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนทาเครื่ องหมาย ✓ หน้ าข้ อมูลที่ถูกต้ องในตารางต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง
ธาตุเรพรีเซนเททีฟ
ความเป็ นโลหะตามตารางธาตุ การนาไฟฟ้า หรื อธาตุแทรนชิซัน
ธาตุ
โลหะ กึง่ โลหะ อโลหะ นาไฟฟ้า ไม่นาไฟฟ้า เรพรีเซนเททีฟ แทรนซิซัน

5 B

11 Na

47 Ag

15 P

24 Cr

26 Fe

14 Si

17 Cl

20 Ca

29Cu

75 Re

43 Tc

37Rb

80Hg

110 Ds

53 I
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______
แบบฝึ กหัดที่ 5 เรื่ อง ประโยชน์ จากอากาศและมลพิษทางอากาศ
คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนบอกประโยชน์ของแก๊สในอำกำศ
ชื่ อของแก๊ส ประโยชน์

แก๊สไนโตรเจน

แก๊สออกซิเจน

แก๊ สมีสกุล

ตอนที่ 2 ให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลและเขียนประโยชน์และอันตรำยของธำตุเรพรี เซนเททีฟและธำตุแทรนซิซนั

ดังต่อไปนี้
ชื่ อของแก๊ส ประโยชน์ ความเป็ นอันตราย

อะลูมิเนียม

โครเมียม
ตอนที่ 3 ให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลและเขียนแหล่งกำเนิดและผลกระทบต่อสิ่ งมีชีวิตและสิ่ งแวดล้อมของสำรมลพิษ
สารมลพิษ แหล่งกาเนิด ผลกระทบ

SO2

O3

Hg

Pb
 แบบฝึ กหัดที่ 1 เรื่ อง องค์ประกอบในอากาศ (เฉลย)
คำชี้แจง : ตอนที่ 1 ให้นกั เรี ยนตอบคำถำมดังต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. ให้นกั เรี ยนบอกองค์ประกอบในอำกำศ (แนวคำตอบ แก๊สไนโตรเจน แก๊สออกซิเจน แก๊สอื่นๆเช่น แก๊สอำร์กอน แก๊ส
คำร์บอนไดออกไซด์ แก๊สฮีเลียม)
2. จงบอกสูตรเคมีของแก๊สไนโตรเจน แก๊สออกซิเจน แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์ (แนวคำตอบ แก๊สไนโตรเจน N2 แก๊ส
ออกซิเจน O2 แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์ CO2)
3. แก๊สใดมีปริ มำณมำกที่สุดในอำกำศ (แนวคำตอบ แก๊สไนโตรเจน N2)
4. แก๊สใดที่มีปริ มำณน้อยที่สุดในอำกำศ (แนวคำตอบ แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์ CO2)
5. แก๊สใดที่มีปริ มำณน้อยกว่ำแก๊สไนโตรเจนเกือบ 4 เท่ำ (แนวคำตอบ แก๊สออกซิเจน O2)
6. คำว่ำ “อำร์กอน” ในภำษำกรี ก มีควำมหมำยว่ำอย่ำงไร (แนวคำตอบ ขี้เกียจ เฉื่ อยชำ)
7. สำรที่มีธำตุเพียงชนิดเดียวเป็ นองค์ประกอบ เรี ยกว่ำอะไร พร้อมยกตัวอย่ำง (แนวคำตอบ เรี ยกว่ำ “ธำตุ” เช่น แก๊ส
อำร์กอน (Ar) แก๊สฮีเลียม (He) )
8. สำรที่มีธำตุมำกกว่ำหนึ่งชนิดเป็ นองค์ประกอบ เรี ยกว่ำอะไร พร้อมยกตัวอย่ำง (แนวคำตอบ แก๊สคำร์บอนไดออกไซด์
(CO2) ไอน้ ำ (H2O))

คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนระบุสำรต่อไปนี้ อยูใ่ นรู ปอะตอมหรื อโมเลกุล และเป็ นธำตุ หรื อสำรประกอบ โดยเขียนเครื่ องหมำย ✓
ลงในช่องว่ำง

สู ตรเคมี ชื่ อสารเคมี อะตอม โมเลกุล ธาตุ สารประกอบ

H2 แก๊สไฮโดเจน ✓ ✓
Cl2 แก๊สคลอรี น ✓ ✓
HCl ไฮโดรเจนคลอไรด์ ✓ ✓
O3 โอโซน ✓ ✓
NO ไนโตรเจนมอนอกไซด์ ✓ ✓
CO คำร์บอนมอนอกไซด์ ✓ ✓
Ne นีออน ✓ ✓
CH4 มีเทน ✓ ✓
NaCl โซเดียมคลอไรด์ ✓ ✓
S8 กำมะถัน ✓ ✓
 ชื่ อ____________________________เลขที_่ _______ชั้น______

แบบฝึ กหัดที่ 2 อะตอม

คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนวำดแผนภำพตำมแบบจำลองอะตอมของโบร์ของธำตุที่กำหนดให้ และระบุจำนวนเวเลนซ์
อิเล็กตรอน
สูตรเคมี แผนภำพ จำนวนเวเลนซ์อิเล็กตรอน

6 C

10Ne

29Cu

20 Ca

54 Ba
 15 P

17 Cl

Ga
31

34 Se

53 I
 ตอนที่ 2 กิจกรรมชวนคิดนักวิทยาศาสตร์ คนเก่ง
คำชี้แจง : นักเรี ยนคิดว่ำ ระหว่ำงแบบจำลองอะตอมของโบร์ กับแบบจำลองอะตอมแบบกลุ่มหมอก มีควำมเหมือนหรื อ
แตกแต่งกันอย่ำงไร

แบบจำลองอะตอมของโบร์ แบบจำลองอะตอมแบบกลุ่มหมอก

แนวคำตอบ แบบจำลองทั้งสองมีควำมเหมือนกัน คือ อะตอมประกอบด้วยนิวเคลียสขนำดเล็กอยูต่ รงกลำง ส่วน

ควำมแตกต่ำงคือ แบบจำลองอะตอมของโบร์แสดง กำรเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอนเป็ นวงรอบนิวเคลียส แต่ แบบจำลองอะตอม
แบบกลุ่มหมอกแสดงโอกำสที่จะพบ อิเล็กตรอนรอบนิวเคลียส
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______
แบบฝึ กหัดที่ 3 เรื่ องสั ญลักษณ์ นิวเคลียร์
คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนเติมอนุภำคมูลฐำนจำกสัญลักษณ์นิวเคลียร์ที่กหนดให้ลงในตำรำง แล้วนำข้อมูลที่ได้ไปตอบคำถำม

เลขมวล (mass number)

สั ญลักษณ์ ธาตุ (element symbol)
เลขอะตอม (atomic number)

จานวนอนุภาค
ธาตุ เลขมวล เลขอะตอม
โปรตอน นิวตรอน อิเล็กตรอน

23 + 23 11 11 12 10
11Na

12 12 6 6 6 6
6C
32 2− 32 16 16 16 18
16S
52 2+ 52 24 24 28 22
24Cr

80 80 35 35 45 35
35Br
40 2+ 40 20 20 20 18
20Ca
35 − 35 17 17 18 18
17Cl
24 2+ 24 12 12 12 10
12Mg
19 19 9 9 10 9
9F
16 16 8 8 8 8
8O
 14 3− 14 7 7 7 10
7N
13 13 6 6 7 6
6C
14 14 7 7 7 7
7N
39 39 19 19 20 19
19K
27 3+ 27 13 13 14 10
13Al
18 18 8 8 10 8
8O

ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนตอบคาถามต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง

80
1. ธำตุที่เป็ นกลำงทำงไฟฟ้ำ ได้แก่ 199F 35 Br 136C 126C 39
19K
18 16
8O 8O 7N
14

+ 52 2+ 40 2+ 2+ 27 3+
2. ธำตุที่เป็ นไอออนบวก ได้แก่ 23
11Na 24Cr 20Ca
24
12Mg 13𝐴𝑙
35 − 14 3−
3. ธำตุที่เป็ นไอออนลบ ได้แก่ 32
16S
2−
17Cl 7N
4. ไอโซโทป คือ อะตอมชนิดเดียวกัน มีจำนวนโปรตอนเท่ำกัน แต่มีจำนวนนิวตรอนแตกต่ำงกัน
5. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซโทปกัน ได้แก่ 136C กับ 126C 18
8O กับ 8O
16

2+ 18 19 40 2+
6. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซโทนกัน ได้แก่ 23 +
11Na กับ
24
12Mg 8Oกับ 9F 20Ca กับ 39
19K
7. ธำตุที่จดั เป็ นไอโซบำร์กนั ได้แก่ ไม่มีธำตุใดเป็ นไอโซบำร์กนั
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______

แบบฝึ กหัดที่ 4 เรื่ องตารางธาตุ

คาชี้แจง : ให้ นักเรียนเติมคาถามในตารางต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง
ธาตุ ไอออน หมู่ คาบ ให้ หรื อรับอิเล็กตรอน

C C4+ 4 2 ให้อิเล็กตรอน
6

O O2- 6 2 รับอิเล็กตรอน
8

Na Na+ 1 3 ให้อิเล็กตรอน
11

Al Al3+ 3 3 ให้อิเล็กตรอน
13

P P3- 5 3 รับอิเล็กตรอน
15

Li Li+ 1 2 ให้อิเล็กตรอน
3

F F- 7 2 รับอิเล็กตรอน
9

S S4+ 6 3 ให้อิเล็กตรอน
16

Cl Cl- 7 3 รับอิเล็กตรอน
17

Ca Ca2+ 2 4 ให้อิเล็กตรอน
20

I I- 7 5 รับอิเล็กตรอน
53

As As3- 5 4 รับอิเล็กตรอน
33

Ga Ga3+ 3 4 ให้อิเล็กตรอน
31

Te Te2- 6 5 รับอิเล็กตรอน
52

Ba Ba2+ 2 6 ให้อิเล็กตรอน
56
 ตอนที่ 2 ให้ นักเรียนทาเครื่ องหมาย ✓ หน้ าข้ อมูลที่ถูกต้ องในตารางต่ อไปนีใ้ ห้ ถูกต้ อง
ธาตุเรพรีเซนเททีฟ
ความเป็ นโลหะตามตารางธาตุ การนาไฟฟ้า หรื อธาตุแทรนชิซัน
ธาตุ
โลหะ กึง่ โลหะ อโลหะ นาไฟฟ้า ไม่นาไฟฟ้า เรพรีเซนเททีฟ แทรนซิซัน

5 B ✓ ✓ ✓

11 Na ✓ ✓ ✓

47 Ag ✓ ✓ ✓

15 P ✓ ✓ ✓

24 Cr ✓ ✓ ✓

26 Fe ✓ ✓ ✓

14 Si ✓ ✓ ✓

17 Cl ✓ ✓ ✓

20 Ca ✓ ✓ ✓

29Cu ✓ ✓ ✓

75 Re ✓ ✓ ✓

43 Tc ✓ ✓ ✓

10 Ne ✓ ✓ ✓

80Hg ✓ ✓ ✓

110 Ds ✓ ✓ ✓

53 I ✓ ✓ ✓
 ชื่ อ____________________________เลขที่________ชั้น______
แบบฝึ กหัดที่ 5 เรื่ อง ประโยชน์ จากอากาศและมลพิษทางอากาศ
คำชี้แจง : ให้นกั เรี ยนบอกประโยชน์ของแก๊สในอำกำศ
ชื่ อของแก๊ส ประโยชน์

เป็ นสำรตั้งต้นในกำรผลิตปุ๋ ยไนโตรเจน

แก๊สไนโตรเจน นำไปบรรจุในถุงขนม เพื่อป้ องกันควำมชื้นและควำมกรุ บกรอบได้
นำไปเป็ นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์ และสำรป้องกันจุลินทรี ย ์

รักษำโรคปอดปอม ฝี ในสมอง และแผลหำยยำกจำกเบำหวำนได้

แก๊สออกซิเจน เพิ่มประสิ ทธิภำพกำรเผำไหม้เชื้อเพลิงในจรวด และเครื่ องบินไอพ่น
บรรจุในถังช่วยหำยใจสำหรับผูป้ ่ วย นักประดำน้ ำ และนักบินอวกำศ

นำไปบรรจุในลูกโป่ งสวรรค์
แก๊ สมีสกุล นำไปบรรจุในหลอดไฟที่ให้สีต่ำงๆ
นำไปเป็ นยำสลบ

ตอนที่ 2 ให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลและเขียนประโยชน์และอันตรำยของธำตุเรพรี เซนเททีฟและธำตุแทรนซิซนั

ดังต่อไปนี้
ชื่ อของแก๊ส ประโยชน์ ความเป็ นอันตราย

อะลูมิเนียม ใช้ทำอุปกรณ์ไฟฟ้ำ เครื่ องครัว ของใช้ อะลูมิเนียมสำมำรถสะสมอยูใ่ นร่ ำงกำย

ในบ้ำน ห่ออำหำร และห่อของใช้ ท้ำ และสำรประกอบของอะลูมิเนียมบำง
โลหะเจือที่ใช้เป็ น ส่วนประกอบของ ชนิด เป็ นพิษต่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
เครื่ องบิน เรื อ รถไฟ และรถยนต์

โครเมียม ใช้เคลือบผิวเหล็กหรื อโลหะอื่น ๆ โดย มนุษย์ตอ้ งกำรโครเมียมในปริ มำณ

กำรชุบด้วยไฟฟ้ำ เพื่อป้องกันกำรกัด เพียงเล็กน้อย ถ้ำได้รับในปริ มำณที่
กร่ อนและให้มีผิว เป็ นเงำงำม เป็ น
มำกเกินไปจะ เป็ นพิษต่อร่ ำงกำย
ส่วนผสมในเหล็กกล้ำไร้สนิม รวมทั้ง
เป็ นส่วนประกอบในเหล็กกล้ำผสมที่ใช้
ท้ำตูน้ ิรภัย เครื่ องยนต์ เกรำะกันกระสุ น
ตอนที่ 3 ให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลและเขียนแหล่งกำเนิดและผลกระทบต่อสิ่ งมีชีวิตและสิ่ งแวดล้อมของสำรมลพิษ
สารมลพิษ แหล่งกาเนิด ผลกระทบ

ระคำยเคืองตำ ผิวหนัง และหำกสูดดม เข้ำ

SO2 กำรเผำไหม้ถ่ำนหิ น ภูเขำไฟระเบิด ไปมำก อำจท้ำให้ระบบกำรหำยใจ ผิดปกติ
และเป็ นสำเหตุของกำรเกิด ฝนกรด

ทำให้เกิดอำกำรไอ จำม หำยใจผิดปกติ

กำรทำปฏิกิริยำเคมีของสำรอินทรี ย ์ ระเหย เป็ นอันตรำยต่อผูท้ ี่เป็ นโรคหอบหืดและ
O3
ง่ำย กับออกไซด์ของไนโตรเจน ในอำกำศ โรคระบบทำงเดินหำยใจ

หำกสะสมในปริ มำณมำก ระบบ ประสำท

กำรเผำไหม้ถ่ำนหิ น กำรเผำขยะ โรงงำนผลิต จะถูกท้ำลำย ผูป้ ่ วยจะ อ่อนเพลีย ซึมเศร้ำ
Hg มือเท้ำไม่มี เรี่ ยวแรง ตำพร่ ำมัว สูญเสี ยกำร
แบตเตอรี่ กำรถลุงโลหะ
ได้ยนิ พิกำร และรุ นแรงถึงขั้นเสี ยชีวิต

กำรเผำไหม้น้ ำมันที่มีส่วนผสมของสำร ทำลำยระบบประสำท มีผลต่อ พัฒนำกำร

Pb ตะกัว่ โรงงำนผลิตแบตเตอรี่ กำรถลุงแร่ ทำงสมองของทำรกเป็ น สำเหตุของโรค
โลหะ โลหิตจำง และโรคไต