Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn

gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Tµi liÖu h−íng dÉn 6

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 297

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

BAN BIÊN TẬP

Tổ chức bản thảo, cải biên và biên soạn

Serge Côté

Kiểm tra về ngôn ngữ

Charlotte Gagné

Biên tập nội dung, lên trang và xuất bản

Bộ Giáo dục, Giải trí và Thể thao Québec
chịu trách nhiệm

Hình hoạ và chế bản điện tử

Deschamp Design

Người dịch
Dương Thị Thu Thi

Hiệu đính
Lương Thị Mai Trâm

ISBN 978-92-9028-315-7
Một phần quan trọng của tài liệu này được thực hiện nhờ giấy phép của Bộ Giáo dục, Giải trí và
Thể thao Québec.

298 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

DANH MỤC CÁC BÀI ĐÓNG KHUNG

Bài số 1: Một số phương pháp tiếp cận theo năng lực áp dụng cho đào tạo nghề

Bài số 2: Quảng bá, thông tin và tuyển dụng

Bài số 3: Kịch bản thay thế để triển khai chương trình đào tạo

Bài số 4: Tiến trình triển khai chuẩn đào tạo

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 299

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

300 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

1 | Mở đầu
Mục tiêu chính của cuốn sách Công nghệ
Giáo dục kỹ thuật và dạy nghề (GDKT&DN) là
trình bày khung khái niệm làm cơ sở cho các
nghiên cứu phân tích và suy ngẫm của các
nhà hoạch định chính sách và các cơ quan
phát triển tham gia vào quá trình tái cơ cấu
hay cải cách sâu sắc hệ thống đào tạo nghề.
Trước hết cuốn sách là một công cụ tham
chiếu, và tập huấn nhằm giới thiệu các khái
niệm, thống nhất thuật ngữ, tạo thuận lợi
cho việc trao đổi và chia sẻ thông tin. Sách
gồm bốn phần chính: định hướng, chính
sách và cơ cấu của Chính phủ; quản lý
trung ương về GDKT&DN; phát triển
chương trình đào tạo, và thực hiện chương
1
trình đào tạo ở cấp địa phương .
Như trong sách đã viết,
“Đối với mỗi cấu phần của mô hình
GDKT&DN, một loạt chủ đề, chủ đề
phụ, và nội dung được trình bày nhằm
mục đích tạo thuận lợi cho việc trao đổi
ý tưởng. (...) Mặc dù được đề cập theo
trật tự lô gíc nhưng các chủ đề không
áp đặt một cách tiếp cận cứng nhắc, bắt
buộc phải áp dụng quy trình tuyến tính
trong việc xây dựng và thực hiện chính
sách về GDKT&DN. Sự phức tạp của
các hệ thống và thời hạn thu thập dữ
liệu đòi hỏi phải áp dụng những mô hình
phi tuyến tính.

2
Sơ đồ 1 Các cấu phần của công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề

Chương trình phát

Quản lý trung ương
triển đào tạo
về GDKT&DN
(CTĐT)

Định hướng, chính

sách và cơ cấu của
Chính phủ

Thực hiện CTĐT

cấp địa phương

1
Québec, Bộ Giáo dục, Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, quyển 1, Định hướng, chính sách và cơ
cấu của Chính phủ, 2002, tr. 6, tài liệu tham khảo số 4
2
Sơ đồ trích từ tài liệu Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 301

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Căn cứ vào tình hình, bối cảnh hành Tuy đã thay đổi theo thời gian, nhưng khái
chính và văn hoá của mỗi nước có thể niệm năng lực vẫn tập trung vào một số
áp dụng và cải tiến khung khái niệm đã nguyên tắc cơ bản. Nó bao gồm một tập hợp
đề xuất. Vì thế các cuộc trao đổi quan thống nhất kiến thức, kỹ năng và thái độ, mà
điểm giữa những người có trách nhiệm biểu hiện là hành vi ứng xử có thể quan sát
của các nước đối tác sẽ phong phú và và đo lường vào thời điểm thực thi một nhiệm
tạo thuận lợi cho mỗi nước xây dựng vụ hoặc một hoạt động lao động đã đạt đến
một khung khái niệm của riêng mình ngưỡng năng lực thực hiện định trước
phản ánh những nét đặc thù và định (ngưỡng cho phép những người tốt nghiệp
3 GDKT&DN bước vào thị trường lao động).
hướng riêng biệt” .
Ngoài những kiến thức gắn liền với khả năng
1.1 PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN THEO
làm chủ năng lực chung và năng lực chuyên
NĂNG LỰC (APC)
biệt liên quan đến thực hành nghề, bộ chuẩn
đào tạo nghề còn phải chú trọng phát triển
Có nhiều định nghĩa khác nhau về khái niệm
những năng lực có thể giúp người học mới
năng lực. Theo cuốn Công nghệ giáo dục kỹ
tốt nghiệp hội nhập thị trường lao động và
thuật và dạy nghề, năng lực là “một tập hợp
cung cấp cho họ các công cụ tốt nhất để phát
thống nhất các kiến thức, kỹ năng và thái
triển với tư cách là người lao động, đảm
độ cho phép thực hiện thành công một
nhiệm vai trò công dân và nâng cao tính tự
hoạt động hay một tập hợp hoạt động như
4 chủ về mặt cá nhân.
một nhiệm vụ hay một công việc” . Vẫn
theo tài liệu trên, tiếp cận theo năng lực là
Tiếp cận theo năng lực thực sự là một giao
phương pháp tiếp cận “chủ yếu nhằm xác
diện giữa thị trường lao động và nhà trường.
định những năng lực cần có khi thực hành
Vì thế nó không hạn chế ở việc phát triển
nghề nghiệp, biến những năng lực đó
5 công cụ giảng dạy mà dựa trên ba hướng cơ
thành mục tiêu của một chương trình đào
6 bản sau:
tạo” .
A- xác định và chú trọng đến thực trạng của
Định nghĩa mới nhất về năng lực dành tầm
thị trường lao động về mặt vĩ mô (tình
quan trọng hơn cho việc huy động kiến thức
và phát triển năng lực theo thời gian. Năng hình kinh tế, cơ cấu và biến động về việc
lực được định nghĩa là “khả năng hành làm) cũng như vi mô, song song với việc
động, đạt kết quả và phát triển cho phép miêu tả những đặc trưng của một nghề
thực hiện một cách phù hợp các nhiệm và xác định những năng lực cần có để
vụ, hoạt động trong cuộc sống nghề thực hành nghề đó;
nghiệp hay riêng tư, và khả năng này B- phát triển công cụ giảng dạy gồm bộ
dựa trên một tập hợp tri thức có tổ chức: chuẩn đào tạo, bộ chuẩn đánh giá, các
kiến thức và kỹ năng đa lĩnh vực, chiến
7
lược, nhận thức và thái độ...” .

3
Québec, Bộ Giáo dục, Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, quyển 1, Định hướng, chính sách và cơ
cấu của Chính phủ, 2002, tr. 7, tài liệu tham khảo số 4.
4
Québec, Bộ Giáo dục, Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, quyển 3, Phát triển chương trình đào tạo,
2002, tr. 5, tài liệu tham khảo số 4.
5
Thuật ngữ “mục tiêu” không được sử dụng trong sách hướng dẫn phương pháp của OIF. Các tác giả đã
quyết định sử dụng khái niệm năng lực thể hiện qua thái độ hay tình huống đối với toàn bộ sản phẩm gắn liền
với công nghệ sư phạm. Về chủ đề này xem phần 2 và 6 sách hướng dẫn phương pháp 3, Xây dựng bộ
chuẩn đào tạo.
6
Québec, Bộ Giáo dục, Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, quyển 3, Phát triển chương trình đào tạo,
2002, tr.18, tài liệu tham khảo số 4.
7
Québec, Bộ Giáo dục, Giải trí và Thể thao Khung tham chiếu về kế hoạch hoá các hoạt động học tập, đánh
giá, dạy nghề, 2005, tr.8, tài liệu tham khảo số 19.

302 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
tài liệu bổ sung nhằm hỗ trợ việc thực
hiện đào tạo ở cấp cơ sở và tạo
thuận lợi cho quá trình chuẩn hoá
đào tạo (sách hướng dẫn giảng dạy,
sách hướng dẫn tổ chức giảng dạy
và cơ sở vật chất, v.v.);
C- áp dụng ở mỗi cơ sở đào tạo phương
pháp giảng dạy tập trung vào khả
năng huy động kiến thức và vận dụng
những năng lực cần có để thực hành
nghề mà người học đã chọn.
Tiếp cận theo năng lực dựa trên cơ sở thực
tiễn nghề nghiệp, cụ thể là:
• bối cảnh chung (phân tích thị trường lao
động và nghiên cứu hoạch định chính sách);
• thực trạng của mỗi nghề (phân tích nghề );
• xác định những năng lực cần có, và chú
trọng đến bối cảnh thực hành đặc thù của
mỗi nghề (bộ chuẩn năng lực nghề);
• xây dựng cơ cấu giảng dạy căn cứ vào
môi trường nghề nghiệp
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Để thực hiện phương pháp tiếp cận này, cần:
• biên soạn bộ chuẩn đào tạo và đánh giá,
chủ yếu dựa vào những năng lực cần có để
thực hành nghề ;
• biên soạn và phổ biến sách hướng dẫn
phương pháp và các công cụ giảng dạy;
• triển khai nhiều biện pháp đào tạo và bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên của các trường;
• cải tiến phương pháp giảng dạy (tập trung
vào người học bằng cách phát triển năng lực);
• cung cấp địa điểm và thiết bị nhằm tạo ra
môi trường giáo dục tương tự với môi trường
lao động hoặc có thể tiếp cận trực tiếp với
các môi trường nghề;
• điều chỉnh phương thức quản lí các cơ sở
đào tạo;
• cập nhật các phương thức cấp kinh phí
đảm bảo tiếp cận được nguồn vật chất đầu
vào, bảo dưỡng và đổi mới thiết bị;
• cộng tác với các doanh nghiệp (phân tích
nghề, tổ chức thực tập, hình thức vừa học
vừa làm v.v)
303
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

BÀI ĐÓNG KHUNG SỐ 1

MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN THEO NĂNG LỰC ÁP DỤNG CHO ĐÀO TẠO NGHỀ

Chương trình đào tạo nghề thiết kế trên cơ sở một số phương pháp tiếp cận theo năng lực trước hết
được thử nghiệm trong lĩnh vực dạy nghề. Điểm chung của những phương pháp này là không
sử dụng các quan niệm sư phạm có trước, chuyển từ mục tiêu tập trung vào các môn học (chú
trọng truyền đạt kiến thức) sang việc xác định những hoạt động mà học sinh sẽ phải có khả
năng thực hiện sau khi kết thúc khóa học (xem bài viết của J.Dolz, E. Ollagnier [2002] và Sylvie
Monchatre [2007] trong thư mục sách tham khảo).

Bắc Mỹ là mảnh đất màu mỡ cho việc thiết kế và ứng dụng nhiều phương pháp nhằm phát triển
những chương trình dạy nghề chất lượng cao với chi phí thấp, tập trung vào những năng lực
nghề cơ bản. Việc thực hiện những chương trình này đòi hỏi phải có bộ chuẩn đào tạo, trang
thiết bị giảng dạy và sách hướng dẫn bổ sung.

Vào những năm 70, phương pháp thiết kế chương trình đào tạo nghề (Developing A
CuriculUM), viết tắt là DACUM được phát triển tại khu vực các nước nói tiếng Anh. Sau này,
trong quá trình triển khai, các nhà nghiên cứu của Trung tâm giáo dục và dạy nghề thuộc
trường Đại học Ohio đã thiết kế phương pháp SCID (Systematic Curriculum and Instructional
developpement)– không những thích hợp cho việc phát triển chương trình giảng dạy trong các
hệ thống giáo dục mà còn phù hợp với loại hình đào tạo tại doanh nghiệp và đào tạo theo nhu
cầu. Đặc biệt, phương pháp DACUM đã được Tổ chức Lao động quốc tế sử dụng và phổ biến
rộng rãi trên toàn thế giới từ cuối những năm 80.

Theo xu hướng đó, Québec đã phát triển và áp dụng mô hình tiếp cận theo năng lực của riêng mình
từ cuối những năm 70. Phương pháp Québec có đặc điểm chính là tập trung vào nội dung giảng
dạy khi thực hiện chương trình đào tạo cũng như tích hợp nội dung đó với quy trình quản lý đào tạo
tổng thể (quản lí hệ thống). Bắt đầu từ một văn bản được biên soạn công phu (xem tài liệu của
chính phủ Québec trong thư mục), phương pháp tiếp cận theo năng lực đã không ngừng phát triển,
một số tài liệu hỗ trợ được giới thiệu trong lần tái bản thứ tư. Những cấu phần chính của phương
pháp tiếp cận này được trình bày trong cuốn Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề.

Tất cả các nước có hệ thống đào tạo nghề phát triển đã áp dụng và cải tiến các nội dung cơ
bản của phương pháp tiếp cận theo năng lực. Việc áp dụng phương pháp này có chú trọng đến
nền tảng và đặc điểm của hệ thống giáo dục của mỗi nước và của những chính sách hiện
hành. Hiện nay có hai hệ thống đào tạo nghề chính. Hệ thống thứ nhất đồng thời theo đuổi hai
mục tiêu là đào tạo phổ thông và dạy nghề, ví dụ hệ thống giáo dục hiện nay của Pháp (xem tài
liệu về hệ thống giáo dục của Pháp trong thư mục). Hệ thống thứ hai xây dựng các chương
trình giảng dạy tập trung chủ yếu vào đào tạo chuyên ngành, đào tạo phổ thông cơ bản được
coi là điều kiện tiên quyết để học nghề. Hệ thống giáo dục của Úc (xem các văn bản về dạy
nghề tại Úc trong thư mục) minh hoạ rất rõ phương pháp tiếp cận này. Một số nước thuộc cộng
đồng Pháp ngữ, đáng chú ý là Canada (Québec), Ile Maurice và Seychelle cũng áp dụng
phương pháp tiếp cận như của Úc nhưng có cải tiến.

304 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

Dựa vào cơ sở vật chất và khả năng chuyên môn hiện có, nhiều nước đã bắt đầu thực hiện quá
trình tái cơ cấu hoặc cải cách sâu sắc hệ thống dạy nghề và đã phát triển mô hình tiếp cận theo
năng lực chuyên biệt cũng như các công cụ đi kèm. Đặc biệt là các nước Tunisie, Maroc,
Algérie, Benin, Burkina Faso, Cameroun, Mali và Guinée (xem văn bản của UNESCO và các
nước trên trong thư mục).

Hướng dẫn tổ chức giáo dục nghề nghiệp của OIF dựa vào những cách tiếp cận nói trên đồng
thời làm sáng tỏ những nét đặc trưng của phương pháp tiếp cận theo năng lực và những điểm
chung của hầu hết các cách tiếp cận.

1.2 CÔNG NGHỆ KÉP
Công nghệ GDKT&DN được định nghĩa
trong cuốn sách cùng tên là “tập hợp các
chính sách, công cụ và phương pháp
cho phép triển khai một cách thống nhất,
chặt chẽ các bước thiết kế, tổ chức thực
hiện và đánh giá các hoạt động đào
8
tạo’’.
Trên thực tế có thể thấy nền tảng của hệ
thống dạy nghề là công nghệ quản lí và
công nghệ sư phạm.
Công nghệ quản lí gồm toàn bộ các
thành tố cho phép xác định chính sách
GDKT&DN của quốc gia, xây dựng, thực
hiện, và phát triển chính sách đó trong
một khung pháp lí, quy định, tổ chức cơ
cấu và điều phối những hệ thống quản lí
chính về nguồn nhân lực, tài chính và cơ
sở vật chất, đảm bảo triển khai đào tạo
cũng như đánh giá năng lực của toàn bộ
hệ thống.
Những chủ đề này được trình bày trong cuốn
sách Công nghệ GDKT&DN nội dung của sách
thảo luận về những định hướng chính sách và
cơ cấu của chính phủ (quyển 1) về quản lí Nhà
nước về đào tạo (quyển 2) và về thực hiện đào
tạo ở cấp địa phương (quyển 4).
Công nghệ sư phạm tập trung vào những
công cụ và phương pháp cho phép thiết
kế, thực hiện và cập nhật liên tục các
chuẩn đào tạo, hay chương trình dạy
nghề, cũng như sách hướng dẫn giảng
dạy nhằm tạo thuận lợi cho việc thực hiện
chuẩn đào tạo. Đó là nội dung chủ yếu của
quyển 3 về phát triển chương trình đào tạo.
Giới chuyên môn thường có xu hướng xử lí
riêng biệt hai công nghệ nói trên và mô tả
công nghệ sư phạm như một quá trình tuyến
tính dựa trên việc phân tích thị trường lao
động, phân tích nghề, phát triển chuẩn đào
tạo, biên soạn sách hướng dẫn hay thiết kế
các công cụ sư phạm bổ sung và hỗ trợ thực
hiện chương trình (xem sơ đồ 2).

Sơ đồ 2

Sách hướng dẫn

Thị trường lao động Miêu tả nghề Bộ chuẩn đào tạo hoặc công cụ
sư phạm

8
Québec, Bộ Giáo dục, Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, quyển 1, Định hướng, chính sách và cơ
cấu của Chính phủ, 2002, tr. 5, tài liệu tham khảo số 4

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 305

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Cách xử lí này giúp nêu bật tiến trình lô gíc
của công nghệ sư phạm, nhưng nó làm lu
mờ phần lớn quá trình quản lí đào tạo là yếu
tố đảm bảo cho việc cụ thể hoá tiến trình
của công nghệ sư phạm.
Mục tiêu cuối cùng của một tập hợp gồm hai
công nghệ là thực hiện xây dựng bộ chuẩn
đào tạo và không ngừng nâng cao chất
lượng của hệ thống giáo dục kỹ thuật và dạy
nghề. Để đạt được những mục tiêu đó
những người chịu trách nhiệm về phương
pháp giảng dạy cũng như về quản lí chung
cần trao đổi bàn bạc trong suốt quá trình
thực hiện các giai đoạn chính của công
nghệ sư phạm nhằm đảm bảo tính khả thi
của các dự án đào tạo đã lựa chọn và huy
động nguồn lực cần thiết cho dự án đó. Hơn
nữa những giai đoạn mấu chốt của quá trình
phát triển hai công nghệ sẽ phải dẫn đến
một quyết định chính thức. Các đối tác
chính tham gia vào quá trình tái cơ cấu hoặc
cải cách hệ thống dạy nghề có thể tham gia
vào quyết định này.
Những nội dung đã trình bày trên đây có thể
9 cận theo năng lực, được thiết kế và cải tiến
quy thành ba tập hợp lớn (xem sơ đồ 3) ,
tập hợp thứ nhất liên quan đến phân tích thị
trường lao động, tập hợp thứ hai, đến phân
tích nghề và tập hợp thứ ba đến phát triển
hoạt động sư phạm.
Sau khi hoàn thành mỗi tập hợp, những người
chịu trách nhiệm mỗi phần trong quy trình
công nghệ cần phải cộng tác đưa ra khuyến
Sơ đồ 3
Tập hợp 1 Tập hợp 2
Phân tích thị
trường lao động A Miêu tả nghề
9
Xem thêm bảng ở phụ lục 1.
306 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
nghị cho các nhà chức trách để công việc
được tiếp tục triển khai.
Các thời điểm ra quyết định là những bước
ngoặt trong quá trình thực hiện cải cách. Ở
những giai đoạn này (A-B-C) cần phải ra
quyết định về ưu tiên phát triển, lịch thực hiện
và nguồn lực cần cung cấp cũng như phương
thức hoạt động của toàn bộ hệ thống.
1.3 TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC
GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP
Các tập tài liệu Hướng dẫn tổ chức giáo dục
nghề nghiệp của Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ chủ
yếu liên quan đến những cấu phần của công
nghệ sư phạm, nhằm hỗ trợ thực hiện phương
pháp tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề.
Sách đề cập chủ yếu đến phân tích thị trường
lao động, xây dựng bộ chuẩn năng lực nghề và
phát triển công cụ giảng dạy (chuẩn đào tạo,
chuẩn đánh giá và sách hướng dẫn bổ sung).
Sách nhằm giới thiệu phương pháp luận cơ
sở tuân thủ những nguyên tắc cơ bản của tiếp
phù hợp với việc biên soạn bộ chuẩn đào tạo
nhằm mục tiêu hành nghề.
Như đã trình bày trong lời nói đầu, tài liệu
Hướng dẫn tổ chức giáo dục nghề nghiệp là
những công cụ làm việc hay công cụ tham
chiếu nhằm giúp những nước đang bước vào
quá trình tái cơ cấu hay cải cách sâu sắc hệ
thống dạy nghề có thể dễ dàng phát triển hoặc
cải tiến những công cụ tương tự.
Tập hợp 3
Phát triển hoạt Thực hiện ở
B động sư phạm C địa phương
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Mỗi nước cần cải biên sách hướng dẫn và
đặc biệt chú trọng đến hệ thống luật pháp và
các quy định, đến bối cảnh hành chính, sự
chia sẻ trách nhiệm giữa các bộ ngành và
các cơ quan trực thuộc, cơ cấu tổ chức, bản
chất và quy mô của quan hệ đối tác, trình độ
chuyên môn và sư phạm hiện có cũng như
nguồn lực tài chính.
Tài liệu Hướng dẫn tổ chức giáo dục nghề
nghiệp còn cho phép đạt ba mục tiêu khác:
• tạo mối liên hệ với các giai đoạn chính của
công nghệ quản lí;
• tạo thuận lợi cho việc áp dụng phương
pháp tiếp cận theo năng lực nhằm đáp ứng
nhu cầu về hội nhập xã hội và nghề nghiệp
của trẻ thất học không có kiến thức phổ
thông cần thiết để tiếp thu năng lực nghề;
• chú trọng đến thực trạng của khu vực kinh tế
phi chính thức trong việc lập kế hoạch và thực
hiện các hoạt động đào tạo nghề nghiệp.
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Những bài đóng khung được đưa vào bên
cạnh phần chính văn nói chung nhằm giới
thiệu các văn bản liên quan đến những mục
tiêu trên.
Một số ví dụ ứng dụng liên quan đến nghề
thợ xây-thợ nề đã được trình bày thêm nhằm
cụ thể hoá nội dung của mỗi tài liệu hướng
dẫn. Những ví dụ này được gạch dưới.
Như đã trình bày, thuật ngữ “đào tạo nghề”
bao hàm các hình thức đào tạo công nhân
lành nghề, kỹ thuật viên, kỹ thuật viên cao
cấp. Tài liệu hướng dẫn tổ chức giáo dục
nghề nghiệp đều được biên soạn với sự bao
hàm trên. Ngoài ra để tạo dễ dàng cho việc
hiểu nội dung các văn bản, trong sách sử
dụng các thuật ngữ sau: nghề, người học,
bộ chuẩn đào tạo, giáo viên, công nhận
kinh nghiệm tích luỹ và thực tập trong môi
trường nghề nghiệp. Những thuật ngữ này
được coi là đồng nghĩa với nghề nghiệp, học
sinh, sinh viên, thực tập sinh, chương trình
giảng dạy, người thầy, công nhận các kiến
thức và năng lực đã tích luỹ và thực tập tại
doanh nghiệp.
307
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

2 | Giới thiệu tài liệu hướng dẫn Biên so
n và s dng tài liu
hưng dn ging d
y và t ch
c cơ s v
t cht
Đây là tập cuối cùng của bộ tài liệu được
nhóm tác giả thực hiện theo quan điểm công
nghệ sư phạm. Có công cụ khác có thể đáp
ứng nhu cầu đặc biệt như tăng cường khả
năng quản lý, giúp tổ chức đào tạo, bồi
dưỡng hay hỗ trợ công việc giảng dạy cho
giáo viên. Tuy nhiên, tài liệu hướng dẫn này
có thể biến đổi tùy theo hoàn cảnh, loại hình
đào tạo và nhu cầu của mỗi cơ sở đào tạo.
Tài liệu này tập hợp những thông tin cần thiết
để thực hiện công việc đào tạo, hỗ trợ cho
việc triển khai chuẩn đào tạo và chuẩn đánh
giá tại tất cả những cơ sở đào tạo được
nhắm đến. Tài liệu này được soạn thảo cho
hai đối tượng: một là các nhà quản lý ở cấp
trung ương, đặc biệt là những người có trách
nhiệm huy động các nguồn nhân lực, tài lực
cũng như cơ sở vật chất; hai là những nhà
quản lý cơ sở đào tạo và các nhóm giáo viên
đang áp dụng chuẩn đào tạo mới.
Như tên gọi, tài liệu này tập trung vào hai vấn
đề lớn: tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ sở
vật chất. Vì vậy, tài liệu nêu rõ những điều
kiện tối thiểu để tiến hành đào tạo và cung
cấp thông tin về một số kịch bản tổ chức có
thể được triển khai tùy theo điều kiện đặc thù
của các cơ sở đào tạo. Nhìn chung, nội dung
của tài liệu hướng dẫn tổ chức không mang
tính chỉ định (về vấn đề này, xem khung số 6,
tài liệu hướng dẫn 3, bài 2, tài liệu hướng dẫn
5). Tuy nhiên, cấp quản lý trung ương có thể
quy định những điều kiện tối thiểu để triển
khai hoặc những phương thức tài trợ kinh phí
thống nhất để chuẩn hóa cơ sở vật chất và
phương tiện đào tạo.
Tài liệu hướng dẫn tổ chức thực chất là kịch
bản cuối cùng được đúc kết từ công việc
biên soạn các chuẩn đào tạo và chuẩn đánh
giá. Tài liệu có tính đến những quyết định về
giảng dạy cũng như về tổ chức trong quá
trình biên soạn các tài liệu trên, đặc biệt hơn
là những quyết định được rút ra từ việc phân
308 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
tích ảnh hưởng được trình bày trong khung
số 4 của tài liệu hướng dẫn 3. Giai đoạn đầu
của việc thực hiện tài liệu hướng dẫn tổ chức
là tạo một kịch bản tham chiếu sẽ được dùng
cho việc triển khai bộ chuẩn trong các cơ sở
đào tạo được nhắm đến. Giai đoạn này được
trình bày trong phần 3.
Một số chương trình đào tạo, ngay từ khâu
thiết kế, đã gây được uy tín trong dân chúng
và học sinh, thậm chí vì uy tín này, có thể
phải ấn định chỉ tiêu tuyển sinh để duy trì sự
cân bằng giữa cung đào tạo và nhu cầu thực
tế của thị trường lao động. Những chương
trình đào tạo khác thì ngược lại, ít được biết
đến hoặc gặp điều kiện hoạt động khó khăn
và ít được ưa chuộng hơn. Vì thế, cần can
thiệp để giới trẻ biết đến các chương trình
này và đăng ký học nhiều hơn. Vấn đề này
được đề cập một cách vắn tắt trong bài đóng
khung số 2.
Phần 4 đề cập đến phương diện giảng dạy
trong việc triển khai đào tạo của một cơ sở
đào tạo. Phương diện này dựa chủ yếu vào
nội dung của chuẩn đào tạo và tài liệu hướng
dẫn giảng dạy. Sơ đồ nội dung đào tạo được
thiết lập trong chuẩn đào tạo (xem phần 5.2,
tài liệu hướng dẫn 3) đề xuất nên đào tạo mỗi
năng lực theo một trình tự phân lập, trình tự
này sẽ giúp việc huy động và sử dụng những
nguồn lực cần thiết.
Việc tổ chức giảng dạy dựa trên sự xác định
rõ ràng các nhu cầu về nhân lực, về lượng
cũng như về chất. Sơ đồ lịch trình đào tạo
giúp xác định số lượng giáo viên cần thiết để
tiến hành các hoạt động khác nhau. Sơ đồ
lịch trình đào tạo cũng cho thấy khả năng
phân bố các lĩnh vực chuyên môn giữa các
giáo viên, nhờ đó giúp ta xác định kiểu mẫu
giáo viên thích hợp để thực hiện một chương
trình đào tạo có chất lượng.
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Khi xác định nhu cầu, sẽ biết số lượng giáo
viên cần thiết và nhu cầu phải tuyển dụng, nếu
cần, đồng thời cũng cho thấy nhu cầu đào tạo
bổ sung hoặc bồi dưỡng nguồn nhân lực tại
chỗ, và những khó khăn một số giáo viên gặp
phải để nâng cao trình độ chuyên môn.
Sơ đồ lịch trình đào tạo có thể cho thấy tính
chất của các hoạt động đào tạo: đào tạo lý
thuyết và đào tạo thực hành, nhu cầu sử
dụng các khu vực chuyên dụng (phòng thí
nghiệm, xưởng thực hành, v.v…) và sự đóng
góp của một số người ngoài trường được
mời đến để bổ sung và hỗ trợ cho giáo viên.
Mỗi cơ sở đào tạo cần phải xây dựng kịch
bản đào tạo riêng của mình, bao gồm cả việc
lập một dự án cấp cơ sở. (Xem phần 3.3, tài
liệu hướng dẫn 4)
Một chương trình đào tạo nghề có chất lượng
cần một số phương tiện tối thiểu về nhân lực
cũng như về cơ sở vật chất. Những quốc gia
có ít phương tiện cần tìm các giải pháp thay
thế hoặc thăm dò các phương thức tổ chức
khác cho phép tiếp cận nguồn nhân lực bên
ngoài hoặc sản xuất các sản phẩm cũng như
dịch vụ có thể góp phần giảm thiểu chi phí
đào tạo. Vấn đề trên được trình bày trong bài
đóng khung số 3.
Phần 5 đề cập đến toàn bộ vấn đề tổ chức
cơ sở vật chất. Trong quá trình biên soạn các
tài liệu liên quan đến công nghệ sư phạm,
nhóm tác giả đã thiết lập nhiều kịch bản và
đưa ra một số lựa chọn có ảnh hưởng trực
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
tiếp đến tính chất và tình trạng của các nguồn
cơ sở vật chất cần cho quá trình đào tạo. Có
thể định nghĩa và giới thiệu một cách chi tiết
những trang thiết bị, nguyên liệu đầu vào,
phòng ốc và các sắp xếp theo yêu cầu của
dự án đào tạo dựa trên kịch bản cuối cùng
được trình bày ở phần 3 và được nội dung
của phần 4 bổ sung.
Trong tình hình thiếu phương tiện, cần chú ý
đặc biệt hơn đến sử dụng một cách tối ưu
các nguồn lực và bảo quản trang thiết bị.
Những vấn đề liên quan đến việc tối ưu hoá
các hệ thống cơ sở vật chất đào tạo được
trình bày ở phần 6.
Việc triển khai một chuẩn đào tạo không
dừng lại ở việc biên soạn và sử dụng tài liệu
hướng dẫn tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ
sở vật chất. Thật ra, tài liệu này chỉ là một
công cụ giúp cho việc đào tạo được triển khai
dễ dàng hơn. Bản thân tiến trình triển khai
thuộc về công nghệ quản lý (xem nội dung
phần 1) và bao gồm một tập hợp hoạt động
tạo ra những điều kiện tuân thủ các quy định
trong chuẩn đào tạo và chuẩn đánh giá để
triển khai đào tạo. Vấn đề trên được đề cập ở
bài đóng khung số 4.
Cuối cùng, nội dung của tài liệu hướng dẫn tổ
chức do một nhóm tác giả biên soạn, phải
được trình duyệt để đảm bảo tính chuẩn
mực, tính thực tế và tính khả thi của tiến trình
triển khai dự kiến.
Phần 7 giới thiệu một cách trình bày mẫu của
tài liệu, có bổ sung một bảng mô tả quy trình
phê duyệt.
309
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
3| Tiến đến kịch bản cuối cùng của việc triển khai đào tạo
Tài liệu hướng dẫn đề nghị một kịch bản cuối
cho việc triển khai đào tạo. Kịch bản này là kết
quả của nhiều lựa chọn được tiến hành trong
quá trình biên soạn các chuẩn năng lực nghề,
chuẩn đào tạo và chuẩn đánh giá cũng như tài
liệu hướng dẫn giảng dạy.
Sự lựa chọn đầu tiên là phải tiến hành ngay
giai đoạn biên soạn chuẩn năng lực nghề. Đó
là việc lựa chọn các năng lực liên quan đến
nghề cần đào tạo. Như vậy, có thể dẫn đến
những khả năng sau đây:
• Quyết định tiếp tục xây dựng chuẩn đào
tạo bằng cách giữ lại toàn bộ danh mục
năng lực lập được sau khi phân tích hoàn
cảnh công việc ;
• Quyết định tiếp tục xây dựng chuẩn đào
tạo bằng cách chỉ giữ lại một phần những
năng lực đã được xác định, phần năng
lực còn lại sẽ được lĩnh hội dần qua thực
tế công việc ;
• Quyết định tiến hành đồng thời việc đào
tạo tại cơ sở đào tạo và học nghề trong
môi trường việc làm ;
• Không đào tạo tại cơ sở đào tạo để người
học tập trung học nghề
• Không chọn giải pháp nào trong hai giải
pháp vừa nêu và để các doanh nghiệp
hoặc môi trường việc làm đảm trách việc
phát triển các năng lực phù hợp với nhu
cầu của mình.
Muốn biết rõ vấn đề trên, cần đọc bài đóng
khung số 5 ; của tài liệu hướng dẫn phương
pháp 2, Xây dựng và áp dụng chuẩn năng lực
nghề, và khung số 3 của tài liệu hướng dẫn
phương pháp 3, Xây dựng và áp dụng chuẩn
đào tạo.
Việc xây dựng chuẩn đào tạo phải kèm kịch
bản đầu tiên của việc triển khai chương trình
đào tạo này. Nhóm tác giả và những người chịu
trách nhiệm về kinh phí và triển khai chương
310 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
trình đào tạo phải phối hợp chặt chẽ với nhau
để xây dựng kịch bản này.
Như vậy, kịch bản đầu tiên được xây dựng
đồng thời với chuẩn đào tạo. Những năng lực
được lấy từ chuẩn năng lực nghề cũng như
một số năng lực riêng của chương trình đào
tạo tạo nên cấu trúc nền của chuẩn đào tạo.
Mỗi năng lực được mô tả bằng những thành
phần của nó, hoàn cảnh thực hiện, những
tiêu chí thành tựu chung và riêng cần đạt.
Các năng lực được trình bày trong sơ đồ nội
dung đào tạo, với một cách phân đoạn quyết
định trình tự huy động và sử dụng các nguồn
lực khác nhau.
Sự phân tích sơ bộ các ảnh hưởng sẽ củng cố
kịch bản đào tạo này và đảm bảo một cách
tương đối tính thực tế và khả thi của dự án đã
được thông qua. (Xem trong phụ lục 2 một ví
dụ của phiếu cần điền để bổ sung cho bảng
phân tích các ảnh hưởng và nội dung của
khung số 4 trong tài liệu hướng dẫn 3). Ngay
từ giai đoạn này, đã xác định được những
nhóm thông tin chính sẽ xuất hiện trong tài liệu
hướng dẫn tổ chức.
Việc xây dựng kịch bản triển khai đào tạo
được tiếp tục với tài liệu hướng dẫn giảng
dạy. Phần giới thiệu các năng lực trong sơ đồ
nội dung đào tạo được bổ sung bằng một lịch
trình đào tạo, còn gọi là sự phân bố nội dung
đào tạo theo thời gian. Một số lượng công cụ,
như phiếu gợi ý phương pháp giảng dạy,
được cung cấp cho các nhà quản lý và các
giáo viên. Các hoạt động dạy và học được
trình bày trong tài liệu hướng dẫn này nhằm
củng cố và cụ thể hoá quá trình đào tạo.
Kịch bản triển khai đào tạo phụ thuộc vào
nhiều yếu tố như khả năng huy động nguồn
lực trong môi trường việc làm (tổ chức thực
tập và đào tạo tại doanh nghiệp để bổ sung
cho phần đào tạo tại trường và nếu có, bù
đắp tình trạng thiếu thốn phương tiện). Có thể
phân tích sơ bộ khả năng tự chi một phần các
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
chi phí liên quan đến việc thực hiện đào tạo
(xem bài đóng khung số 3 của tài liệu hướng
dẫn 4).
Kịch bản triển khai đào tạo sẽ rõ hơn với việc
soạn thảo chuẩn đánh giá. Như vậy, trong
danh sách nhu cầu phải bổ sung điều kiện và
phương tiện dành cho việc đánh giá tổng kết.
Tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy và tổ
chức cơ sở vật chất trình bày toàn bộ những
nguồn lực và phương tiện cần thiết để đảm
bảo việc triển khai đào tạo, qua đó không
những củng cố thông tin đã có từ những công
trình trước, mà còn làm rõ hơn về nhu cầu
nhân lực và điều kiện chung để triển khai đào
tạo.
Tài liệu này được bổ sung bằng những kịch
bản thay thế để tận dụng nguồn lực của môi
trường việc làm hoặc đề xuất biện pháp có
thể đóng góp một phần kinh phí đào tạo. Tuy
nhiên việc thiết kế các kịch bản trên cần có sự
tham khảo ý kiến rộng rãi, thậm chí phải phân
tích sâu hơn những điều kiện chiếm ưu thề
trong những môi trường khác nhau.
Những kịch bản thay thế trên, nếu không
được thiết kế vào lúc soạn thảo tài liệu
hướng dẫn tổ chức, sẽ được hoàn chỉnh và
phổ biến khi triển khai chuẩn đào tạo.
3.1 LIÊN KẾT CÁC LĨNH VỰC ĐÀO TẠO
(GIÁO DỤC PHỔ THÔNG VÀ GIÁO
DỤC NGHỀ NGHIỆP)
Như đã nói trong khung đầu tiên, hệ thống và
các phương thức tổ chức đào tạo nghề rất
khác nhau giữa các quốc gia. Tuy nhiên,
chúng ta có thể ghi nhận hai nhóm quốc gia
lớn. Đối với nhóm thứ nhất, đào tạo nghề
hướng trực tiếp đến việc chuẩn bị để hoạt
động trong một nghề nhất định và việc hội
nhập vào môi trường làm việc ; nhóm thứ hai
xem đào tạo nghề là một giai đoạn trong hệ
thống giáo dục. Vì vậy những lĩnh vực của
giáo dục phổ thông và của đào tạo nghề
được đặt cạnh nhau nhằm theo đuổi cùng
một lúc mục tiêu phát triển toàn diện của cá
nhân và mục tiêu chuẩn bị nghề nghiệp.
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Trong các hệ thống giáo dục của nhóm thứ
nhất, phải hoàn tất chương trình giáo dục phổ
thông trước khi bắt đầu đào tạo nghề. Như
thế, phải xác định các ngưỡng để tuyển đầu
vào hay các ngưỡng tiên quyết trong đó quan
trọng là trình độ học vấn và tuổi của người
học. Tuy nhiên, các tiêu chí này có thể thay
đổi tùy theo đặc điểm và yêu cầu của các
nghề được đào tạo.
Ví dụ, chúng ta có thể yêu cầu thí sinh phải đủ
16 tuổi và đã có 9 năm học phổ thông. Những
yêu cầu tối thiểu đó có thể được áp dụng cho
đa số chương trình đào tạo, ví dụ đào tạo thợ
xây-thợ nề. Tuy nhiên chúng ta có thể xác định
những yêu cầu đặc thù cho một số chương
trình đào tạo nhất định. Ví dụ điều kiện tiên
quyết để học phần cơ điện tử của những hệ
thống tự động hóa hoặc học chế tạo máy (thợ
máy) có thể là 11 năm học phổ thông, như vậy
người học đã có một trình độ tương đối về
toán và vật lý. Tuổi cũng có thể khác vì vài
quốc gia yêu cầu tuổi tối thiểu là 18 để có thể
ghi danh học lái xe tải hạng nặng.
Theo cách nhìn trên, việc đào tạo nghề sẽ chỉ
tập trung vào lĩnh vực nghề, những môn học
lý thuyết (kiến thức thực hành) được gắn liền
với những yêu cầu của việc lĩnh hội một năng
lực. Ví dụ cần có một số kiến thức toán học
để có năng lực về nghề thợ xây-thợ nề hoặc
những khái niệm về điện-điện tử để có một
năng lực về cơ điện tử của các hệ thống tự
động hóa. Chương trình đào tạo sẽ chỉ tập
trung vào những khía cạnh nghề nghiệp, lịch
đào tạo do đó sẽ ngắn hơn và như vậy sẽ có
thể tiếp nhận được nhiều người học hơn
trong cùng một hệ thống cơ sở vật chất đào
tạo.
Ví dụ, một khoá đào tạo về nghề thợ xây-thợ
nề trong 900 giờ có thể được triển khai dưới
1 năm. Thậm chí, chương trình học tại cơ sở
đào tạo chỉ kéo dài từ 7 đến 8 tháng (26 tuần
đào tạo) nếu đảm bảo thời gian quy định cho
khoá thực tập cuối cùng là 120 giờ tại doanh
nghiệp (xem lịch trình đào tạo, phần 4.1.2).
Theo cách trên, những ai đã có bằng tốt
nghiệp muốn theo học một chương trình đào
tạo nghề hay chương trình đại học phải quay
311
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
về hoàn thành chương trình phổ thông để đủ
thời gian học theo yêu cầu.
Theo cách thứ hai, giáo dục phổ thông và đào
tạo nghề được tiến hành song song. Đôi khi
học sinh của chương trình phổ thông có thể
bắt đầu học nghề sớm hơn, khi 15 tuổi chẳng
hạn. Ngoài nội dung đào tạo nghề, học sinh
còn học nhiều môn của chương trình phổ
thông như toán, ngoại ngữ, vật lý, nghệ thuật,
lịch sử, v.v… Như thế, khóa đào tạo sẽ kéo dài
hơn. Vì vậy, thời lượng của khóa đào tạo nghề
thợ hồ, với 50% thời lượng dành cho chương
trình phổ thông, có thể sẽ kéo dài 2 năm.
Việc đào tạo để cấp chứng chỉ hành nghề
(CAP) thợ hồ của Pháp là một ví dụ điển hình
của cách làm thứ hai. Năm thứ nhất, một tuần
lễ điển hình gồm có: 18 giờ ở xưởng và 16 giờ
học chương trình phổ thông, trong đó có 3 giờ
tiếng Pháp, 4 giờ rưỡi toán và vật lý, 2 giờ vẽ
kỹ thuật, 1 giờ nghệ thuật, 2 giờ lịch sử và địa
lý, 1 giờ rưỡi đời sống xã hội và nghề nghiệp
và cuối cùng 2 giờ thể dục thể thao. Chương
trình đào tạo được phân bố trong 2 năm và
gồm 14 tuần thực tập tại doanh nghiệp.
Tài liệu hướng dẫn tổ chức cần phản ảnh
cách tổ chức chương trình đào tạo đang
được tiến hành. Vì vậy, phần giới thiệu về lịch
trình đào tạo (xem phần 4.2.1) và tài liệu hướng
dẫn (xem phần 6) phải được điều chỉnh theo.
312 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
3.2 GIỚI THIỆU CHUNG KỊCH BẢN TRIỂN
KHAI ĐÀO TẠO
Bảng được giới thiệu tiếp theo đây có thể
được dùng để giới thiệu toàn bộ các năng lực
bằng cách nêu rõ đặc điểm và yêu cầu chính
gắn với việc thực hiện các năng lực trên. Sau
đó, kịch bản này sẽ được dùng để bổ sung
tiến trình triển khai chuẩn đào tạo.
Bảng gồm có danh mục các năng lực, thời
gian để lĩnh hội năng lực và nếu cần, những
bộ môn của chương trình giáo dục phổ thông
sẽ được giảng dạy trong dự án đào tạo.
Cột “Tính chất các hoạt động” cho thấy các
giờ học lý thuyết (kiến thức thực hành) và
thực hành được phân bố như thế nào. Thông
tin trên có thể biến đổi tùy theo hoàn cảnh và
đặc điểm của người học (xem bài đóng khung
số 6 của tài liệu hướng dẫn 3 và bài đóng
khung số 2 của tài liệu hướng dẫn 5).
Hai cột tiếp theo dành cho những yêu cầu
chủ yếu về tổ chức cơ sở vật chất. Đây là
những dữ liệu chung và những thiết bị
chuyên dụng mà phần 5 sẽ giới thiệu chi tiết.
Những đợt thực tập trong doanh nghiệp và
các hoạt động khác có thể được nêu trong
cột “Bình luận”.
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Ví dụ, một số năng lực của chương trình nghề đào tạo thợ xây-thợ nề có thể được trình bày trong
bảng sau đây:

Kịch bản triển khai đào tạo

Danh mục Thời Tính chất Thiết bị chuyên

Cơ sở Bình luận
năng lực lượng hoạt động dụng

Số 1
Tự định vị đối Phòng dạy lý
với nghề 30 giờ 100% lý thuyết
thuyết
nghiệp và tiến
trình đào tạo

Số 5 Có thể được thực

Thiết bị nhỏ
10% lý thuyết Xưởng hoặc hiện 50% trên
Đặt gạch thẳng 120 giờ được giới thiệu ở
90% thực hành sân thực hành công trường hoặc
hàng phần số….
tại doanh nghiệp
Số 7 Phòng dạy lý Máy vi tính và
40% lý thuyết
Đọc hiểu sơ đồ 60 giờ thuyết các phần mềm
60% thực hành chuyên ngành
và dự toán Phòng vi tính
Số 10 Một phần của hoạt
Phòng dạy lý
Thực hiện hàn 20% lý thuyết Máy hàn ga và động có thể liên
45 giờ thuyết
đơn giản và cắt 80% thực hành bằng điện quan đến các
Xưởng hàn năng lực 6,8 và 11
xì
Khác

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 313

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

BÀI ĐÓNG KHUNG SỐ 2

QUẢNG BÁ, THÔNG TIN VÀ TUYỂN DỤNG

Một số chương trình đào tạo, ngay từ khâu thiết kế, đã có uy tín trong dân chúng và học sinh,
thậm chí vì uy tín này, có thể phải ấn định chỉ tiêu tuyển sinh để duy trì sự cân bằng giữa
cung đào tạo và nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Những chương trình đào tạo khác
thì ngược lại, ít được biết đến hoặc gặp điều kiện hoạt động khó khăn và ít được ưa chuộng
hơn. Vì thế, cần can thiệp để giới trẻ biết đến các chương trình này và đăng ký học nhiều
hơn.

Có thể tiến hành quảng bá trong dân chúng và với những học sinh có tiềm năng. Điều đó có
thể được thực hiện cùng với các chủ doanh nghiệp. Ví dụ một số cơ sở đào tạo có thể tổ
chức các “ngày mở”, sau đó tổ chức tham quan có hướng dẫn hoặc thông báo trên các
phương tiện truyền thông địa phương. Nếu cần, các nhóm tác giả có thể gợi ý phù hợp với
tính chất của chương trình đào tạo và đặc điểm của những nhóm đối tượng nhắm đến.

Có thể quảng bá dựa trên những yếu tố sau đây:

● Điều kiện trúng tuyển riêng của đào tạo nghề và đươc xác định tùy theo yêu cầu của mỗi
chuẩn đào tạo.

● Khả năng được cấp bằng dựa trên một tập hợp năng lực được công nhận và có liên quan
đến một hoạt động nghề nghiệp

● Chất lượng của chuẩn đào tạo được xây dựng dựa trên năng lực, tính nhất quán của các
năng lực này được đảm bảo do đã tiến hành phân tích nghề với sự tham gia hoặc tư vấn
của các đại diện của môi trường lao động

● Chất lượng giảng dạy được đảm bảo vì giáo viên dày kinh nghiệm và nắm vững nghề
nghiệp.

● Môi trường học đường tốt, hệ thống cơ sở vật chất và những yêu cầu đặt ra tái tạo một
cách tốt nhất hoàn cảnh thật của việc làm, với những tình huống nghề nghiệp phức tạp.

● Phương pháp đào tạo theo hướng thực hành gắn với những năng lực đã được xác định
cùng với những đối tác trong môi trường lao động.

● Đào tạo tập trung với mục tiêu rõ ràng nhắm đến việc cấp bằng để người học có thể hành
nghề.

● Khả năng lĩnh hội một kinh nghiệm lao động đầu tiên thông qua các đợt thực tập tại doanh
nghiệp.

● Khả năng có việc làm và điều kiện làm việc.

314 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
4| Tổ chức giảng dạy
Tài liệu hướng dẫn tập trung vào những công
cụ và phương tiện sử dụng cho đào tạo. Tài
liệu không bàn đến nội dung và các chiến
lược giảng dạy được trình bày trong chuẩn
đào tạo và trong tài liệu hướng dẫn giảng
dạy. Tuy nhiên, để có thể thực hiện phần tổ
chức giảng dạy, cần phải nắm toàn bộ nội
dung của các tài liệu trên, trong đó có chuẩn
đánh giá.
Các công cụ được nói đến trong các tài liệu
này, đặc biệt là Sơ đồ nội dung đào tạo và sơ
đồ lịch trình đào tạo, có thể được sử dụng và
bổ sung để giới thiệu những phương tiện cần
thiết cho đào tạo.
Về phương diện tổ chức giảng dạy, những
phương tiện thường là các hoạt động có mục
đích tạo điều kiện tối ưu cho một chương
trình đào tạo có chất lượng. Mục tiêu trọng
tâm là đảm bảo đủ và nâng cao trình độ
nguồn nhân lực, và nếu cần, đào tạo những
người sẽ có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ
hoặc giảng dạy.
4.1 LẬP KẾ HOẠCH ĐÀO TẠO
Lập kế hoạch đào tạo là phân đoạn việc triển
khai đào tạo năng lực và phân bố theo thời
gian. Hai công cụ chính để hỗ trợ các công
việc trên là Sơ đồ nội dung đào tạo của phần
lĩnh hội năng lực, được giới thiệu ở phần 5.2
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
của tài liệu hướng dẫn 3, Xây dựng và áp
dụng chuẩn đào tạo, và lịch trình đào tạo
được giới thiệu ở phần 4.1 của tài liệu hướng
dẫn 4).
4.1.1 Sơ đồ nội dung đào tạo phần tiếp
thu năng lực
Sơ đồ nội dung đào tạo là phần triển khai
năng lực nghĩa là huy động các nguồn nhân
lực, cơ sở vật chất cần thiết cho đào tạo. Đó
là sơ đồ về trình tự các năng lực sẽ được lĩnh
hội. Tiến trình này đảm bảo lập kế hoạch cho
toàn bộ chuẩn đào tạo và cho thấy tính liên
kết giữa các năng lực. Công cụ lập kế hoạch
này nhằm đảm bảo tính nhất quán và sự phát
triển của quá trình học tập.
Để đào tạo một năng lực nào đó, sơ đồ nội dung
đào tạo giúp xác định những gì đã học, đang học
và sẽ học. Vị trí của các năng lực trong sơ đồ nội
dung đào tạo sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ những
lựa chọn sư phạm sau này.
Cuối cùng, cần nhắc là sơ đồ nội dung đào
tạo phải dễ hiểu đối với những người sẽ khai
thác nó: vì vậy, cách trình bày phải rõ ràng và
đơn giản.
Dưới đây là một ví dụ về sơ dồ nội dung đào
tạo được thiết lập từ nội dung chương trình
dạy nghề thợ xây-thợ hồ của vùng Québec.
315
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Số 1
Nghề & đào tạo
(30g)

Số 2 Số 3 Số 4
Sức khoẻ & an toàn Vữa Giàn giáo
(30g) (30g) (30g)

Số 5 Số 6 Số 7
Xây thẳng hàng Dựng góc Bản vẽ & dự toán
(120g) (90g) (60g)

Số 8
Công trình đơn giản
(90g)

Số 9 Số 12 Số 13
Công trình phức tạp Đẽo & đặt đá Lò sưởi & bệ lò
(90g) (90g) (30g)

Số 10 Số 11
Dẫn nhập nghề hàn Công trình & bộ
(45g) phận tiền chế
(45g)

Số 14
Hội nhập – Môi
trường lao động
(120g)

Mục đích của sơ đồ nội dung đào tạo được đề nghị trong chuẩn đào tạo là cung cấp một khái niệm
chung về tiến trình đào tạo. Từ sơ đồ nội dung đào tạo sẽ trình bày lịch trình đào tạo chi tiết sau.

316 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
4.1.2 Sơ đồ lịch trình thực hiện đào tạo
Sơ đồ lịch trình thực hiện đào tạo là một sơ
đồ thể hiện trình tự lĩnh hội các năng lực và
sự phân bố các hoạt động giảng dạy, học tập
và đánh giá theo thời gian. Nó đảm bảo việc
lập kế hoạch chung cho các năng lực của
chuẩn đào tạo và cho thấy mối liên kết giữa
các năng lực. Cách lập kế hoạch này nhằm
đảm bảo tính nhất quán và sự phát triển của
kiến thức.
Sơ đồ lịch trình phải đảm bảo một số yêu cầu
về tổ chức như:
Tổng thời gian dành cho chuẩn đào tạo và
thời gian dành riêng cho từng năng lực.
Số giờ học mỗi tuần, mỗi học kỳ và mỗi năm.
Tinh thần của ma trận các nội dung đào tạo
và sơ đồ nội dung đào tạo các năng lực.
Các thời điểm có thể tổ chức thực tập ở môi
trường việc làm.
Đối với một năng lực bất kỳ, những người
tham gia lập kế hoạch giảng dạy (cán bộ
quản lý sư phạm, giáo viên chuyên ngành,
v.v…) dựa vào sơ đồ lịch trình để tính đến
việc trước đó người học đã học được những
gì, đang học gì và dự kiến sẽ học gì. Quyết
định đưa ra sẽ có ảnh hưởng đến toàn bộ sự
lựa chọn sau này về mặt sư phạm. Sơ đồ lịch
trình cũng là cơ sở để phân bố các hoạt động
giảng dạy và học tập theo thời gian. Sự phân
bố đó phải tính đến tính chất và yêu cầu liên
quan đến việc tổ chức các hoạt động giảng
dạy, học tập và đánh giá.
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Sơ đồ lịch trình là một trong những công cụ
cơ bản để tổ chức giảng dạy. Nó giúp giải
quyết những vấn đề liên quan đến việc xác
định nhiệm vụ của nhân sự cũng như việc sử
dụng phòng ốc để dạy học và nhà xưởng để
thực hành. Sơ đồ lịch trình trong tài liệu
hướng dẫn giảng dạy được thiết kế dựa trên
một tình huống mẫu và cần đuợc điều chỉnh
theo tình hình thực tế của mỗi cơ sở đào tạo.
Thậm chí có thể điều chỉnh sơ đồ lịch trình
sau mỗi giai đoạn trong năm tuỳ theo yêu cầu
của địa phương.
Công việc mô phỏng được tiến hành sau đó
dựa trên các năng lực được trình bày trong
bảng tổng hợp của chuẩn đào tạo. Trong sơ
đồ lịch trình đào tạo, các hoạt động đào tạo
được phân bố khác nhau giữa các năng lực
và đối với một năng lực, sự phân bố ấy cũng
thay đổi theo thời gian.
Theo sơ đồ lịch trình được giới thiệu dưới
đây, tuần đầu tiên của khoá đào tạo (30 giờ)
sẽ dành cho năng lực thứ nhất “Tự định vị trí
đối với nghề nghiệp và tiến trình đào tạo”.
Chương trình đào tạo năng lực 5 “Đặt gạch
thẳng hàng”, kéo dài 5 giờ ở tuần thứ 2, lên
đến 10 giờ ở tuần thứ 3 và thứ 4 và 15 giờ ở
tuần thứ 5, thứ 6 và thứ 7 ; vào 5 tuần cuối
chương trình đào tạo sẽ rút ngắn còn 10 giờ.
Việc lĩnh hội năng lực 6, “Xây góc bằng gạch
lốc và gạch thường” sẽ bắt đầu vào tuần thứ
4 và tiếp tục từ 10 đến 15 giờ mỗi tuần để kết
thúc bằng 5 giờ ở 2 tuần cuối. Thời gian dành
cho mỗi năng lực bao gồm những hoạt động
giảng dạy, học tập và đánh giá.
317
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

SƠ ĐỒ LỊCH TRÌNH THỰC HIỆN ĐÀO TẠO

Năng lực đặc thù Năng lực chung

Số 5 6 8 9 11 12 13 14 1 2 3 4 7 10
Thời lượng (giờ) 120 90 90 90 45 90 30 120 30 30 30 30 60 45
TUẦN
1 30
2 5 10 15
3 10 10 10
4 10 10 5 5
5 15 10 5
6 15 15
7 15 15
8 10 15 5
9 10 15 5
10 10 5 5 10
11 10 5 5 10
12 10 5 5 10
13 15 5 10
14 15 5 5 5
15 15 10 5
16 15 10 5
17 15 5 5 5
18 10 10 5 5
19 10 5 10 5
20 10 5 15
21 10 5 15
22 10 5 10 5
23 10 5 10 5
24 10 5 10 5
25 10 5 10 5
26 5 10 5 10
27 30
28 30
29 30
30 30

318 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Như đã nói ở phần 3.1, cách trình bày cuối
cùng của sơ đồ lịch trình phải được điều
chỉnh nếu chương trình đào tạo được chọn
bao gồm luôn cả phần giảng dạy các môn
học của chương trình phổ thông.
4.2 NGUỒN NHÂN LỰC
Phần này nêu rõ nhu cầu về giáo viên và
nhân viên hỗ trợ và gồm những dữ liệu có thể
rất hữu ích để tuyển chọn, đào tạo và nâng
cao trình độ cho nhân viên hoặc phân nhiệm
cho những người tại chỗ. Thông tin sơ bộ
trình bày ở đây chỉ là một gợi ý. Những tiêu
chí để chọn lựa nhân sự và tổ chức công việc
phải chú ý đến, nếu có, những điều đã thống
nhất ý kiến và các thỏa thuận tập thể hiện
hành. Cũng có thể ghi vào đấy những lĩnh
vực cần tiến hành bồi dưỡng.
4.2.1 Xác định nhu cầu tuyển dụng và
bồi dưỡng
Năng lực của giáo viên
Sơ đồ lịch trình đào tạo là công cụ cơ bản có
thể giúp xác định những năng lực cần có và
số lượng giáo viên cần có để triển khai đào
tạo. Nhìn chung, nếu chú ý đến thời lượng
bắt buộc của một chuẩn đào tạo cũng như
những đặc điểm của công việc phải thực
hiện, có thể xác định số lượng giáo viên cần
thiết để đảm bảo chương trình đào tạo.
Ví dụ, một lớp đào tạo nghề thợ xây-thợ nề
dài 900 giờ, được tổ chức chỉ cho một khóa
người học, có thể được giao cho chỉ một giáo
viên nếu công việc chính của giáo viên tính
thành từ 20 đến 25 giờ mỗi tuần và kéo dài
48 tuần làm việc mỗi năm.
Như vậy, giáo viên ấy sẽ là người chịu trách
nhiệm toàn bộ các hoạt động, tính luôn việc
hướng dẫn các đợt thực tập tại doanh
nghiệp. Giáo viên ấy phải nắm vững hoàn
toàn các năng lực liên quan đến nghề. Như
vậy, nhiệm vụ của người ấy rất nặng nề, ít ra
trong những năm đầu tiên của việc triển khai
chuẩn đào tạo. Thật vậy, giáo viên ấy phải lập
kế hoạch đào tạo, chuẩn bị công cụ cần thiết
(bài giảng, bài học, bài tập thực hành, v.v..),
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
lập kế hoạch đánh giá, thiết kế và điều chỉnh
công cụ đánh giá, lập kế hoạch và phụ trách
thực tập, v.v…
Nếu trong một số tình huống, có thể giải thích
được việc một cơ sở đào tạo mở cửa mà chỉ
nhận, ở mỗi lĩnh vực đào tạo, một khóa người
học thôi, thì nên tiếp tục phân tích và xác định
những điều kiện tối ưu cho việc huy động
nhân sự và cho hoạt động của mỗi cơ sở đào
tạo.
Phân tích việc sử dụng một cách tối ưu một
cơ sở đào tạo cần phải chú ý đến nhiều yếu
tố như:
• Khả năng tiếp nhận của cơ sở ;
• Việc sử dụng một cách tối ưu các trang
thiết bị ;
• Tiềm năng của mỗi nơi để tổ chức thực tập
và đào tạo tại môi trường việc làm ;
• Tinh thần sẵn sàng và kinh nghiệm của
giáo viên, v.v…
Việc trình bày chi tiết vấn đề này nằm trong
các phần 6.2 và 6.3.
Nhìn chung, nên có một nhóm giáo viên phụ
trách nhiều nhóm người học. Như vậy có thể
phân bố tốt hơn nhân lực nhằm phát triển và
hướng dẫn các hoạt động đào tạo, trong đó
có thực tập, và có thể tranh thủ mặt mạnh
của mỗi thành viên trong nhóm giáo viên. Sự
hỗ tương này có thể rất cao nếu cơ sở đào
tạo tổ chức nhiều ngành đào tạo thuộc cùng
một lĩnh vực, ví dụ như quản trị và thương
mại, hoặc nếu một số cơ sở đào tạo được chỉ
định tổ chức đào tạo một số lĩnh vực chuyên
ngành. (Xem bài ở các phần 6.2 và 6.3). Có
thể sử dụng sơ đồ nội dung và sơ đồ lịch
trình đào tạo để nhận dạng những lĩnh vực bổ
sung cho nhau và tiến đến một sự phân công
trách nhiệm để phát huy mặt mạnh hoặc sở
thích của mỗi người.
Năng lực chuyên môn của giáo viên
Sự thành công của việc thực hiện chuẩn đào
tạo chủ yếu tuỳ thuộc vào sự đóng góp của
giáo viên. Sự đa dạng về kinh nghiệm và thực
319
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
hành nghề nghiệp trong những lĩnh vực liên
quan đến nghề có thể góp phần làm tăng hiệu
quả công việc của nhóm và tạo điều kiện chia
sẻ những quan điểm và cách làm khác nhau.
Để đáp ứng nhu cầu, nhân sự thực hiện việc
triển khai chuẩn đào tạo cần:
• có những năng lực được công nhận liên
quan đến hoạt động nghề nghiệp ;
• có kinh nghiệm làm việc trong ngành nghề
đào tạo ;
• có kiến thức phổ thông đầy đủ và phù hợp
để có thể giảng dạy trong lĩnh vực này ;
• có năng lực sư phạm cần thiết để giảng
dạy và đánh giá người học theo phương
pháp tiếp cận theo năng lực.
Nói chung, nhóm giáo viên cần hiểu biết rõ ràng
về điều kiện làm việc (loại hình doanh nghiệp,
điều kiện tuyển dụng, luật định riêng, v.v…) và có
kinh nghiệm phong phú về các công việc của
nghề và về các môi trường làm việc.
Dựa vào những đặc điểm riêng của chuẩn
đào tạo, có thể phải tính đến việc xác định tay
nghề của những người sẽ đảm nhận phần
công việc đào tạo liên quan đến một số năng
lực hoặc nội dung của chuẩn đào tạo. Có thể
phải chú ý những điểm sau đây:
• có mặt bằng giáo dục phổ thông tối thiểu ;
• có nhiều kinh nghiệm nghề nghiệp ;
• đã được đào tạo kỹ thuật ban đầu ;
• đã được đào tạo kỹ thuật bổ sung (đối với
một số chuyên ngành);
• đã được đào tạo về sư phạm ;
• có kinh nghiệm giảng dạy ;
• có một số phẩm chất cá nhân hoặc nghề
nghiệp ;
Ví dụ:
Giáo viên mới được tuyển dụng phải có tối
thiểu trình độ học vấn tương đương 11 năm
học phổ thông và có ít nhất 3 năm kinh nghiệm
320 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
trong nghề thợ xây-thợ nề. Hơn nữa, người
được tuyển phải được đào tạo về sư phạm
hoặc phải được bồi dưỡng về sư phạm ngay
sau khi được tuyển dụng. Những giáo viên
tương lai nhất thiết phải có kinh nghiệm thực
tế trong lĩnh vực mà mình phụ trách để công
việc đào tạo đạt chất lượng tốt nhất.
Ngoài ra, những đặc điểm và phẩm chất cá
nhân sau đây cũng cần thiết:
- nghiêm túc và có tinh thần trách nhiệm ;
- biết tổ chức và lập kế hoạch ;
- có tinh thần làm việc nhóm ;
- diễn đạt nói và viết lưu loát ;
- có ý thức tự hoàn thiện mình ;
Công tác bồi dưỡng giáo viên
Cần phải giới thiệu trong tài liệu hướng dẫn
tổ chức những lĩnh vực bồi dưỡng nâng cao
trình độ về sư phạm và nghiệp vụ (kỹ thuật)
liên quan đến các hoạt động giảng dạy được
dự kiến trong chuẩn đào tạo và trong tài liệu
hướng dẫn giảng dạy.
Để đảm bảo bước chuyển tiếp từ chuẩn đào
tạo cũ sang chuẩn đào tạo mới, cần ghi nhận
những khác biệt về nội dung, về kỹ thuật
được sử dụng, về phương pháp được áp
dụng, về chiến lược học tập dự trù, về cơ sở
vật chất và về nguyên liệu được sử dụng.
Như thế, chúng ta có thể làm nổi bật những
công nghệ mới, hoặc nói rộng hơn, chúng ta
sẽ phát hiện những mảng còn thiếu trong
công tác đào tạo giáo viên.
Cũng có thể thực hiện một cuộc thăm dò về
tình hình và những năng lực cần có của các
giáo viên và của nhân viên các cơ sở đào tạo
liên quan (xem nội dung của bài đóng khung
số 4). Kết quả của thăm dò đó sẽ giúp điều
chỉnh nội dung của tài liệu hướng dẫn tổ chức
phù hợp hơn và những kết quả đó sẽ được
chú ý trong quá trình triển khai chuẩn đào tạo.
Như vậy sẽ dễ xác định nội dung của chương
trình đào tạo bổ sung và đáp ứng được một
cách hữu hiệu nhu cầu về nhân sự của các
cơ sở đào tạo.
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Đội ngũ giảng dạy cần giữ liên lạc với các
doanh nghiệp để nắm tình hình về yêu cầu của
thị trường lao động, trong đó có yêu cầu về kỹ
thuật và trang thiết bị mới. Những đợt thực tập
tại doanh nghiệp, hội thảo, công tác theo dõi
người học thực tập, những ngày hội thông tin
hoặc triển lãm chuyên ngành thường là những
cơ hội tốt để giáo viên giữ vững năng lực và
nâng cao trình độ. Như vậy, phải xác định các
lĩnh vực cần được bồi dưỡng và ước lượng
chi phí. Dựa trên nguồn lực có sẵn, một số
p nh
t và bi dưng v k thu
t
hoạt động có thể sẽ được ưu tiên tổ chức, tuỳ
danh mục năng lực cần đào tạo cho người học
và tầm quan trọng của nhu cầu được cập nhật
hóa kiến thức của giáo viên.
Trong phần này của tài liệu hướng dẫn có thể
chỉ rõ các lĩnh vực và loại hình bồi dưỡng phù
hợp nhất:
• giáo dục phổ thông bổ sung ;
• bồi dưỡng về kỹ thuật ;
• bồi dưỡng về sư phạm ;
• bồi dưỡng về phương pháp tiếp cận theo
năng lực ;
• thực tập ngắn hạn tại môi trường việc làm;
• thực tập tại doanh nghiệp.
Tùy theo yêu cầu đặc biệt của chuẩn đào tạo,
có thể đề nghị nhiều chương trình bồi dưỡng ở
phạm vi địa phương, vùng, thậm chí quốc gia.
Dù là hình thức nào, cần phải ước tính chi phí
(trong đó có chi phí thay thế các giáo viên đi
học bồi dưỡng), thời lượng và ảnh hưởng của
việc bồi dưỡng trong tổ chức đào tạo.
Ví dụ:
n theo năng lc
Việc triển khai chuẩn đào tạo bao hàm 5 loại
hình bồi dưỡng sau đây:
Làm quen
Loại hình này chủ yếu dành cho những giáo
viên mà chuyên ngành khác với nghề thợ xây
- thợ nề ; họ không có kiến thức thực hành về
nghề nhưng có thể tham gia đào tạo.
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Đó có thể là một chuyên gia về lập sơ đồ và
dự toán hoặc về toán ứng dụng vào nghề thợ
xây-thợ nề.
Những giáo viên này sẽ phải làm quen với
nghề thợ xây-thợ nề. Có thể bằng nhiều con
đường khác nhau, ví dụ làm việc chung với
một người lành nghề, tham gia kiến tập tại
xưởng, dự họp để trao đổi và thảo luận với
nhau, v.v…
C
Đối với những giáo viên đã nắm vững nghề,
đây là dịp để hâm nóng lại kiến thức liên quan
đến một số đề tài hoặc làm quen với công
nghệ mới, sản phẩm mới, v.v…
Bi dưng v sư ph
m
Nhìn chung, nếu việc tuyển chọn giáo viên có
đủ năng lực nghề nghiệp tương đối dễ dàng, thì
việc tìm được một chuyên gia trong nghề đã
được đào tạo về sư phạm đúng nghĩa khó hơn
nhiều. Vì vậy đa số những người được tuyển
dụng để đào tạo nghề bắt buộc phải qua khóa
bồi dưỡng về sư phạm. Căn cứ kết quả thăm
dò (xem bài đóng khung số 4), có thể xác định
nhu cầu bồi dưỡng của nhân sự của cơ sở đào
tạo. Nhu cầu có thể liên quan đến những vấn
đề chung như việc lập kế hoạch, công tác
chuẩn bị hoạt động đào tạo, những phương
pháp khác nhau được sử dụng để đào tạo,
việc sử dụng những thiết bị và phương tiện
giảng dạy, việc lập kế hoạch và tổ chức hoạt
động thực hành và đánh giá, v.v… cũng có
thể thêm vào những nét rất riêng của chuẩn
đào tạo. Tài liệu hướng dẫn giảng dạy có thể
được sử dụng làm tài liệu tham khảo cơ bản
cho các hoạt động trên.
Bi dưng v sư ph
m liên quan đn vic
trin khai phương pháp tip c
Nhất thiết phải cung cấp cho giáo viên, không
kể trình độ nghề của họ, một chương trình
đào tạo về phương pháp tiếp cận theo năng
lực, phương pháp dùng để biên soạn chuẩn
đào tạo mới và các tài liệu đi kèm, cũng như
hướng dẫn giáo viên trong việc triển khai
chuẩn đào tạo. Những chủ đề được đề cập
đến có thể là: giới thiệu và nắm vững nội
dung của chuẩn đào tạo, đọc và hiểu lô gic
321
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
ma trận của các nội dung đào tạo, sử dụng
các bảng đặc tính kỹ thuật, sự đánh giá
lưỡng phân, v.v…
Phương pháp tiếp cận theo năng lực yêu cầu
giữ quan hệ thường xuyên với doanh nghiệp
để theo dõi sự phát triển của những sản phẩm
mới và kỹ thuật mới. Muốn vậy, giáo viên phải
tham gia vào các cuộc hội thảo chính, vào các
ngày hội thông tin hoặc các triển lãm đươc tổ
chức với sự cộng tác của những chuyên gia
trong nghề.
Đào tạo về sức khỏe và an toàn lao động, về
sự cần thiết phải tuân thủ các biện pháp vệ
sinh
Đào tạo về sức khoẻ và an toàn lao động và về
sự cần thiết phải tuân thủ các biện pháp vệ sinh
đồng nghĩa với trách nhiệm dự phòng nhằm tạo
sự thoải mái hơn trong công việc, điều đó có
nghĩa là giáo viên cần có kiến thức, kỹ năng và
thái độ phù hợp để chuẩn bị cho người học hội
nhập môi trường lao động. Biết dự phòng là
một năng lực không thể thiếu trong việc học bất
kỳ một nghề nào và điều này đúng cho mỗi
công việc được thực hiện trong các hoạt động
học tập hoặc đánh giá và cho toàn bộ các công
việc nghề nghiệp.
Ngoài tâm thế thoải mái, còn phải chuẩn bị cho
những người lao động tương lai biết đề phòng
tai nạn lao động và các thương tổn nghề
nghiệp. Tiến trình dự phòng gồm 3 giai đoạn:
nhận ra nguy hiểm và các mối nguy ; khắc
phục những tình huống có vấn đề và dùng mọi
biện pháp để tránh sự tái diễn của những vấn
đề trên.
Một chương trình bồi dưỡng đặc biệt cần đi
kèm việc triển khai chuẩn đào tạo để đảm
bảo rằng giáo viên đã nắm vững mọi khía
cạnh của chương trình này.
10
Về điểm này, xem tài liệu của Vương Quốc Ma Rốc, Bộ Việc làm và đào tạo nghề, Cấp chứng nhận cho
nguồn nhân lực, Chuẩn năng lực và Mô tả chức năng, Cố vấn sư phạm theo Phương pháp tiếp cận theo năng
lực, 2007, mục lục số 81 và nguồn Internet.
322 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tiếp cận kinh nghiệm chuyên môn
Việc xây dựng hoặc xem lại chuẩn đào tạo
thường bao hàm việc đưa vào những công
nghệ mới, điều này có thể gây không ít khó
khăn cho các giáo viên cơ hữu. Về lâu dài,
việc bồi dưỡng về kỹ thuật và các đợt thực tập
tại môi trường việc làm có thể giảm nhẹ hoặc
giải quyết khó khăn này, nhưng thường cần
tìm những phương án khác để đảm bảo, ít
nhất là về ngắn hạn, rằng giáo viên có thể tiếp
cận các năng lực hoặc công nghệ hiện đại.
Mời những chuyên gia về các công nghệ đặc
biệt thỉnh giảng, hoặc thỏa thuận với các
doanh nghiệp để mời người trong ngành
thỉnh giảng là những phương án hay. Tuy
nhiên cần xem đấy là giải pháp tạm thời vì có
thể nâng cao trình độ kỹ thuật của giáo viên
cơ hữu hoặc tuyển dụng chuyên gia mới.
4.2.2 Nhân sự hỗ trợ
Cố vấn sư phạm
Có một cố vấn sư phạm là đảm bảo những
điều kiện tốt nhất cho sự thành công của việc
triển khai phương pháp tiếp cận theo năng
10
lực trong một cơ sở đào tạo . Cố vấn sư
phạm có nhiệm vụ phát triển dự án giáo dục,
chuẩn bị và điều hành các buổi làm việc của
giáo viên (bồi dưỡng), hỗ trợ công việc giảng
dạy của giáo viên tại cơ sở đào tạo, cụ thể
hơn là lập kế hoạch giảng dạy và thực hiện
đào tạo, tiếp nhận và hướng dẫn giáo viên
mới, xác định nhu cầu bồi dưỡng về kỹ thuật
và sư phạm, lập kế hoạch và điều phối việc
thực hiện bồi dưỡng và hướng dẫn tất cả các
công việc liên quan đến đánh giá tổng kết.
Khi số lượng giáo viên hoặc tình hình tài
chính không cho phép mời một cố vấn sư
phạm, có thể sắp xếp để hai cơ sở đào tạo có
được cùng một cố vấn sư phạm hỗ trợ hoặc
thành lập một nhóm cố vấn “di động”.
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

Người quản lý xưởng và việc hỗ trợ thực đóng góp của họ rất cần để đảm bảo sự phát
hiện các giờ thực hành triển năng lực của người học.

Nhiều quốc gia tuyển dụng người quản lý
xưởng, người phụ trách thực hành, phụ trách
trang thiết bị, v.v… Nhiệm vụ của họ khác
nhau nhưng họ có cùng vai trò là hỗ trợ, thậm
chí là giám sát các hoạt động thực hành tại
xưởng, tại sân thực hành, thậm chí tại công
trường, nếu mục tiêu của các hoạt động đó là
sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ để kinh
doanh.
Những người đó cần phải tham gia những
hoạt động bồi dưỡng về kỹ thuật và làm quen
với phương pháp tiếp cận theo năng lực. Sự
Trong một số trường hợp, một số giáo viên
được phân công dạy lý thuyết và một số giáo
viên khác được phân công dạy thực hành.
Như vậy, ta lại khẳng định sự chia rẽ giữa
những người phụ trách các hoạt động thực
hành và những người phụ trách đào tạo lý
thuyết, điều này có thể làm mất sự gắn kết
giữa kiến thức và kỹ năng trong nguồn nhân
lực của cơ sở đào tạo. Cách làm này không
đúng với phương pháp tiếp cận theo năng
lực, vốn đòi hỏi mỗi giáo viên phải nắm vững
tất cả các năng lực nghề nghiệp.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 323

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

5| Tổ chức cơ sở và vật chất11

Việc xác định nhu cầu về cơ sở vật chất đầu
tiên dựa trên một sự phân tích có tính hệ
thống những thông tin liên quan đến mỗi
năng lực của chuẩn đào tạo. Những thông tin
này có thể được bổ sung bằng nội dung của
chuẩn đánh giá và được tập hợp ở các mục:
thành phần năng lực, bối cảnh thực hiện
chuẩn đào tạo cũng như các chỉ số và tiêu chí
đánh giá.
Những phiếu gợi ý về sư phạm trong sách
hướng dẫn giảng dạy cho phép kết luận về
độ tin cậy của thông tin đã thu thập và nếu
cần, cung cấp thông tin còn thiếu. Phiếu gợi ý
về sư phạm không mang tính bắt buộc và
cung cấp kịch bản chung đầu tiên cho việc
triển khai đào tạo. Nhờ đó, ta có thể biết
được tầm quan trọng của một năng lực trong
tình huống đào tạo, có thể chuyển đổi, điều
chỉnh, cụ thể hóa điều kiện thực hiện, nhất là
đối với những gì liên quan đến cơ sở vật chất
cần thiết cho đào tạo.
5.1 NGUỒN LỰC VẬT CHẤT
Phần này của tài liệu hướng dẫn giới thiệu
danh sách cơ sở vật chất và thiết bị cần thiết
cho việc triển khai một chuẩn đào tạo.
Gợi ý về tiến trình
Để có đủ thông tin cần thiết, nhóm tác giả của
tài liệu hướng dẫn có thể tham khảo những
tài liệu hữu ích như các tài liệu hướng dẫn và
các chuẩn đào tạo tương tự, các chuẩn đào
tạo trước và catalô quảng cáo của các nhà
cung cấp. Ngoài ra, có thể áp dụng tiến trình
sau đây:
1. Phân tích có hệ thống những nhu cầu
gắn với mỗi năng lực của chuẩn đào tạo.
2. Đối với mỗi năng lực, liệt kê danh sách
những vật liệu cần thiết, dù có thể nhiều
năng lực cùng cần các loại vật liệu như
nhau.

Nếu phân loại các nguồn lực vật chất cần
thiết, việc liệt kê nhu cầu và điều kiện triển
khai các chuẩn sẽ dễ dàng hơn. Phân loại
các thành phần thành nhiều nhóm giúp tập
hợp những thành phần mang đặc điểm chung
và giúp việc xây dựng bảng dự toán để triển
khai hoặc để nâng cấp hệ thống cơ sở vật
chất phục vụ đào tạo đơn giản hơn. Phân loại
như vậy cũng có thể giúp áp dụng hoặc xem
lại các phương thức tài trợ hoạt động đào tạo
và bảo trì trang thiết bị.
3. Một khi đã có danh sách cho mỗi năng
lực, cần phải thêm vào một số công cụ
chưa có trong danh sách. Ví dụ trong lĩnh
vực thợ xây-thợ nề, cần cưa để cắt vật
liệu trong những bài tập thực hành.
Khi dự trù thiết bị và vật liệu, cần dự trù cho
việc đào tạo của một nhóm người học. Ngoài
ra, trong suốt tiến trình, chuẩn đào tạo là tài
liệu tham khảo. Chính trình độ năng lực mà
chuẩn đào tạo nhắm đến sẽ là tiêu chí cho
mọi lựa chọn.

11
Nội dung của phần này có được từ việc vận dụng tài liệu hướng dẫn về tổ chức trong nghề thợ xây-thợ nề
do Bộ Giáo dục, Giải trí và Thể thao ấn hành, tại Québec, năm 2005, tài liệu tham khảo số 18.

324 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Những điều cần chú ý khi lập danh sách
nhu cầu
Khi lập danh sách nhu cầu về vật chất, cần
nhớ rằng tài liệu hướng dẫn tổ chức sẽ được
những người không phải trong chuyên ngành
sử dụng. Vì vậy, cần phải:
• chú trọng đến những sản phẩm có sẵn trên
thị trường để tránh đưa ra yêu cầu phi thực
tế ;
• tránh sử dụng những từ ngữ quá chuyên
ngành
• mô tả chi tiết những vật cần thiết nhưng
không yêu cầu cụ thể một nhãn hiệu nào ;
ví dụ, khi mô tả chỉ nên cho biết kích thước
trung bình của vật
• đảm bảo lập danh sách đầy đủ, đừng nghĩ
rằng do là người trong nghề, nên không
cần nêu tên một số vật liệu.
Trong trường hợp đặc biệt, nếu thiếu thông
tin về tiêu chuẩn kỹ thuật của vật liệu, có thể
nêu rõ chức năng của sản phẩm.
Phân loại nhu cầu
Để giới thiệu chung tài liệu hướng dẫn tổ
chức, cần phân loại nhu cầu theo các nhóm
sau đây:
Nhóm 1: Máy móc, thiết bị và phụ tùng
Nhóm 2: Công cụ và dụng cụ
Nhóm 3: Thiết bị an toàn
Nhóm 4: Nguyên liệu
Nhóm 5: Bàn ghế và thiết bị văn phòng
Nhóm 6: Thiết bị nghe-nhìn và tin học
Nhóm 7: Tư liệu giảng dạy
Từ nhóm 1 đến nhóm 4 là những vật cần thiết
cho bài tập thực hành trong khi nhóm 5 đến
nhóm 7 là thiết bị cơ bản cần cho khâu tổ
chức giảng dạy và đào tạo.
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề ngiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
LẬP DANH SÁCH NHU CẦU VỀ THIẾT BỊ
Nhóm 1: Máy móc, thit b và ph tùng
Nhóm 1 gồm có máy móc, thiết bị và phụ
tùng, nghĩa là những tập hợp bộ phận hoặc
tập hợp chi tiết máy dùng để tiến hành một
công việc hoặc biến đổi năng lượng thành
sản phẩm. Nhóm 1 cũng bao gồm những chi
tiết dùng để lắp vào một cái máy hoặc một
thiết bị cho hoàn chỉnh, và cũng bao gồm phụ
tùng thay thế (những phụ tùng bị hao mòn do
quá trình sử dụng) cần thiết để bảo trì và đảm
bảo cho máy móc, thiết bị chính hoặc phụ
hoạt động tốt.
- Ví dụ về máy móc và trang thiết bị: máy
khoan cột nhồi, máy tiện, máy khuôn kéo
khoan, cưa băng thép, v.v…
- Ví dụ về phụ tùng: cái kích và tay quay
cho xe hơi, thước đo độ côn đi với máy
tiện, dây nối điện, v.v…
Có thể xác định diện tích một thiết bị, từ đó
tính tổng diện tích cần có bằng cách sử dụng
công thức giới thiệu ở phụ lục 3.
Chi phí tính theo đơn vị của một thiết bị
thường cao hơn chi phí mua cùng lúc nhiều
dụng cụ và thiết bị. Kế hoạch bảo trì thiết bị
thường dành cho các thiết bị thuộc nhóm 1
(xem bài dưới đây).
Nhóm 2: Công c và dng c
Nhóm 2 là những công cụ và dụng cụ dùng
để tác động lên vật chất, để thực hiện một
công việc, để tiến hành một thao tác hoặc để
tiến hành biện pháp. Chúng có thể được sử
dụng bằng tay hoặc bằng máy, ví dụ cái mở
vít, cây kéo, vi kế, v.v…
Đấy là những công cụ và dụng cụ nhỏ để
người học sử dụng. Cần có biện pháp quản lý
đặc biệt để một mặt, đảm bảo dụng cụ luôn
có sẵn để phục vụ tiến độ đào tạo, mặt khác,
để dự phòng trường hợp hư hỏng, mất mát
(xem nội dung phần 6.3.1).
325
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Nhóm 3: Thit b an toàn
Nhóm 3 bao gồm mọi vật cần thiết để đảm
bảo sự an toàn trong công việc (dù những vật
này có thể đã nằm trong danh sách các nhóm
khác, vẫn cần liệt kê ra để đảm bảo chúng sẽ
được mua và luôn luôn có sẵn).
Nhóm 4: Nguyên v
t liu
Nhóm 4 gồm những vật liệu hoặc sản phẩm
dễ bị hỏng sau khi sử dụng hoặc chế biến và
thường được sử dụng trong bài tập thực
hành.
Nhóm 5: Bàn gh và thit b văn phòng
Gồm những đồ đạc di chuyển được và không
gắn liền với bất động sản, ví dụ bàn ghế, hộc
tủ, bàn làm việc, ghế bành, v.v…
Nhóm 6: Thit b nghe-nhìn và tin hc
Máy móc, thiết bị nghe nhìn và những phụ
kiện khác và thiết bị tin học, ví dụ, máy chiếu,
vi tính, máy in, phần mềm để học và phần
mềm dạy học, phim, băng video, v.v…
Nhóm 7: Hc liu
Giáo trình và sách dành cho người học, tài
liệu in ấn và sao chụp, sách tham khảo và tạp
chí (đăng ký dài hạn), bản đồ, sơ đồ, bảng,
đồ thị, thiết bị nghe-nhìn và tin học (giấy
phim, ruy băng, đĩa mềm, đèn, phim, v.v…).
Bảo trì và sửa chữa thiết bị
Văn hoá bảo trì thiết bị là một khía cạnh cần
được tăng cường để mọi nỗ lực nhằm áp
dụng phương pháp tiếp cận theo năng lực và
nâng cấp cơ sở vật chất đào tạo đảm bảo
được chất lượng đào tạo vài năm sau.
Công tác bảo vệ, bảo trì và sửa chữa trang
thiết bị không tạo thành một nhóm riêng
nhưng cần được đưa vào tài liệu hướng dẫn
để cho thấy rất cần có những biện pháp xử lý
thích hợp và cần dự trù nguồn lực để duy trì
326 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
thiết bị ở tình trạng tốt và bảo trì máy móc
thiết bị.
Mỗi cơ sở đào tạo cần có một chính sách bảo
trì và sửa chữa thiết bị và chính sách này cần
được ghi vào một tài liệu nêu rõ những gì cần
làm để đảm bảo thiết bị không bị mất cắp và
phá hoại), để bảo trì dự phòng, liệt kê những
thiết bị mất mát và hư hỏng và tiến hành
những sửa chữa cần thiết. Tài liệu cũng cần
ghi rõ trách nhiệm của mỗi người cũng như
các quy định về quản lý. Những quy định này
phải liên quan đến việc quản lý các thiết bị
mà người học sử dụng (cho mượn dụng cụ,
thiết bị và quản lý kho), hoạt động của xưởng
(vai trò của giáo viên và nhân sự hỗ trợ) cũng
như việc bảo trì và sửa chữa thiết bị (chương
trình bảo trì và kế hoạch sửa chữa).
Có nhiều cách khác để hỗ trợ khâu quản lý
này của một cơ sở đào tạo. Có thể yêu cầu
người học của các bộ môn khác nhau thực
hiện công tác bảo trì. Ví dụ có thể giao việc
bảo trì và tân trang một số phòng ốc cho các
người học thuộc các ngành xây dựng và các
công trình công cộng và giao việc sửa chữa
một số thiết bị cho các người học ngành cơ
khí, điện tử, cơ điện tử, tin học, v.v… Tuy
nhiên, công việc bảo trì phải tuân thủ những
yêu cầu khi người học sản xuất sản phẩm và
dịch vụ (xem bài đóng khung số 3).
Cũng có thể trao đổi dịch vụ với các doanh
nghiệp thuộc lĩnh vực trên. Ví dụ, một doanh
nghiệp có thể sử dụng những thiết bị của cơ
sở đào tạo để bồi dưỡng nhân viên vào buổi
tối hay vào ngày cuối tuần, đổi lại doanh
nghiệp ký hợp đồng bảo trì hay sửa chữa
thiết bị với cơ sở đào tạo.
5.1.1 Nhu cầu về thiết bị
Bảng giới thiệu nhu cầu về thiết bị
Những thông tin liên quan đến nhu cầu về
nguồn lực vật chất được thể hiện trong
những bảng được thiết lập cho mỗi nhóm.
Trong mỗi bảng, các thông tin về các trang
thiết bị được chia thành 6 cột:
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Cột thứ 1 giúp nhận dạng mỗi thiết bị và nếu
cần, cung cấp một bảng miêu tả ngắn gọn:
công suất, sức bền, nhu cầu năng lượng,
mức độ tự động hoá, phụ kiện, kích thước,
v.v… Cũng nên nêu khả năng tìm được một
thiết bị mà không phải mua (thuê, mượn, chia
sẻ với một chương trình khác, hợp tác với
một doanh nghiệp, v.v…)
Ngoài catalô, còn có thể tìm thông tin từ các
chuyên gia và giáo viên có hiểu biết vững
vàng về thiết bị được sử dụng trong môi
trường làm việc và nắm vững yêu cầu sư
phạm đối với thiết bị. Thông tin càng khái
quát càng tốt để người phụ trách việc mua
thiết bị dễ hoàn thành công việc của mình.
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
At: xưởng, Ma: cửa hàng, La: phòng thí
nghiệm, Bf: phòng giáo viên, Cl: phòng học,
Sd: phòng vẽ, Si: phòng tin học.
Cột thứ 3 nêu những năng lực mà sự lĩnh hội
tùy thuộc vào việc có hay không có thiết bị.
Cột thứ 4 ước tính số giờ sử dụng thiết bị
cho việc đào tạo một nhóm người học. Số
lượng người học mỗi nhóm có thể thay đổi
tuỳ theo lĩnh vực đào tạo và quy định nội bộ
của mỗi cơ sở đào tạo.
Cột thứ 5 nêu số lượng thiết bị cần thiết cho
việc đào tạo một nhóm người học.
Cột thứ 6 nêu tuổi thọ của thiết bị khi được sử
dụng bình thường trong một xưởng đào tạo.

Dưới đây là một số ví dụ về bảng giới thiệu

Cột thứ 2 xác định những nơi có thể đặt thiết
một phần thông tin trích từ sách hướng dẫn
bị. Những chữ viết tắt sau đây được sử dụng: của chương trình đào tạo thợ xây-thợ nề với
một nhóm 20 người học.

BẢNG NHU CẦU VỀ THIẾT BỊ

Nhóm 1: Máy móc, thiết bị và phụ tùng

Năng lực Thời gian sử Tuổi thọ

Tên và mô tả Nơi đặt Số lượng
số dụng (giờ) (năm)
3-5-6-8-9-
Máy trộn bê tông 220V Xưởng 585 1 10
11-12-13

Máy cắt bê tông, lưỡi cắt 20”,

trên chân cố định, bàn đạp, cắt Xưởng 8-9-12-13 290 1 10
khô hoặc cắt ướt, 220V

Xe nâng tay, dung lượng tối

Xưởng 8-9-12-13 290 1 10
thiểu 5000 lb

Xe đẩy Xưởng 5-6-8-9 390 6 5

Xe đẩy vữa 3-5-6-8-9-

Xưởng 585 6 5
5 ¼ pi³, tay cầm bằng gỗ 11-12-13

Giàn giáo có thang

2 khung 5 pi x 5 pi, 2 thanh Xưởng 4-8-9 200 22 10
chéo 10”

Khác

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề ngiệp 327

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Nhóm 2: Công cụ và dụng cụ

Năng lực Thời gian sử Tuổi thọ

Tên và mô tả Nhóm phòng Số lượng
số dụng (giờ) (năm)

Búa đẽo gạch 4” Xưởng 5-6-8-9 390 20 3

Búa đẽo các buya, bộ 4 cái, để

Xưởng 12 90 6 5
đẽo đã tự nhiên

3-5-6-8-9-
Bay 11” Xưởng 630 20 3
11-12-13

Thước thuỷ bằng gỗ, khung 4-5-6-8-9-

Xưởng 630 20 3
kim loại, 4 pi 11-12-13

3-5-6-8-9-
Bay chỉ, lớn, lõm, tròn Xưởng 630 20 3
11-12-13

Chổi 16”, cho những công

Xưởng Không có Không có 6 2
trình lớn

Khác

Nhóm 3: Thiết bị an toàn

Năng lực Thời gian sử Tuổi thọ

Tên và mô tả Nơi đặt Số lượng
số dụng (giờ) (năm)

3-4-5-6-8-
Mũ bảo hiểm Xưởng 9-10-11- 660 20 3 – 5 năm
12-13

3-4-5-6-8-
Kính lao động Xưởng 9-10-11- 660 20 3 – 5 năm
12-13

3-4-5-6-8-
Giày lao động, giày bốt hoặc
Xưởng 9-10-11- 660 20 1
giày thường cho giáo viên
12-13

Túi sơ cứu Xưởng Không có Không có 2 1

Khác

328 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Nhóm 4: Nguyên vật liệu

Năng lực Thời gian sử Tuổi thọ

Tên và mô tả Nơi đặt Số lượng
số dụng (giờ) (năm)

Gạch chuẩn nhiều kích cỡ Xưởng 3-5-8-9 330 75.000 1

Gạch block bê tông đa năng

Xưởng 11 45 4.000 3
nhiều kích cỡ

Vôi bột đóng bao, chuẩn

Xưởng không có không có 500 1
ACNOR 82-43

Xi măng nhóm N đóng bao,

Xưởng không có không có 100 1
chuẩn ACNOR A-8

Xi măng trắng đóng bao, xi

Xưởng không có không có 3 1
măng chịu nhiệt đóng bao

Xi măng Portland đóng bao,

Xưởng không có không có 15 1
chuẩn ACNOR A-5

Vật liệu hàn - bộ oxy-axetylen,

Xưởng 6-10 135 1 1
thép đủ dạng, que hàn điện

Khác

Nhóm 5: Bàn ghế và thiết bị văn phòng

Năng lực Thời gian sử Tuổi

Tên và mô tả Nơi đặt Số lượng
số dụng (giờ) thọ(năm)

Bàn làm việc, 42’’x 36’’ Phòng học không có không có 20 25

Ghế, có thể cùng loại ở nhiều

Phòng học không có không có 20 20
xưởng

Phòng giáo
Bàn vi tính không có không có 1 20
viên

Phòng giáo
Tủ đựng hồ sơ 3 ngăn kéo không có không có 3 25
viên

Tủ đựng sơ đồ bằng thép 7 Phòng giáo

không có không có 1 25
ngăn kéo 48’’x 36’’x 16’’ viên

Khác

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề ngiệp 329

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Nhóm 6: Thiết bị nghe-nhìn và tin học

Thời gian
Năng lực Tuổi
Tên và mô tả Nơi đặt sử dụng Số lượng
số thọ(năm)
(giờ)

Máy vi tính và màn hình phẳng Phòng giáo

không có không có 1 5
17’’, phần mềm viên

Bộ phận kết nối với phòng tin

Phòng tin học 1-2-7 120 không có không có
học

Máy đèn chiếu Phòng học không có không có 1 15

Máy chiếu đa phương tiện Phòng học không có không có 1 5

Khác

Nhóm 7: Học liệu

Năng lực Thời gian sử Tuổi

Tên và mô tả Nơi đặt Số lượng
số dụng (giờ) thọ(năm)
Phần mềm vẽ cơ bản loại
Phòng tin học 7 60 20 5
AutoCAD
Phim video về các công trình
liên quan đến nghề thợ hồ-thợ Phòng học không có không có 2 15
nề
Tài liệu tham khảo:
AUGUSTE, Pierre, Hãy trở
Phòng học không có không có 2 20
thành thợ nề giỏi, NXB
Eyrolles, Paris, 1977, 124 tr.
Tài liệu tham khảo: Từ vựng cơ
Phòng học không có không có 2 20
bản nghề nề
Khác

5.2 BỐ TRÍ VÀ TỔ CHỨC PHÒNG ỐC
Phần này của tài liệu hướng dẫn tổ chức
nhằm cung cấp tất cả những thông tin liên
quan đến việc bố trí và tổ chức phòng ốc
phục vụ công tác triển khai bộ chuẩn đào tạo
nghề. Những thông tin này rất quan trọng cho
việc xây dựng những cơ sở đào tạo mới.
Ngoài ra, những bộ chuẩn mới cho thấy rõ
yêu cần điều chỉnh và thay đổi phòng ốc hiện
có, từ phòng học, phòng máy, xưởng đến vị
trí làm việc.
Môi trường học tập do hoàn cảnh học tập
quyết định. Vì vậy, cần thấy mối quan hệ giữa
việc bố trí và tổ chức phòng ốc và các hoạt
động học tập, và nếu hoàn cảnh và điều kiện
cho phép, cần tiến hành nâng cấp toàn bộ hệ
thống cơ sở vật chất đào tạo khi triển khai
một bộ chuẩn mới được xây dựng theo
phương pháp tiếp cận theo năng lực.
Nhóm tác giả của tài liệu hướng dẫn cần gợi
ý một hay nhiều phương án bố trí và tổ chức
phòng ốc và những thiết bị đáp ứng yêu cầu
đào tạo. Những không gian đã đươc xác định

330 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
cần được tổ chức một cách tối ưu, phải tính
đến số lượng chỗ hoặc vị trí làm việc, số
lượng máy móc và loại thiết bị được sử dụng
trong xưởng và các phòng khác.
Khi lắp đặt một số thiết bị, cần chú ý thêm các
chuẩn mực và quy tắc bảo vệ môi trường,
bảo vệ sức khoẻ (vệ sinh và vô trùng), sản
phẩm tiêu dùng (thực phẩm phải đảm bảo vệ
sinh và không độc hại) và sự an toàn (tiếng
ồn, khí hoặc sản phẩm nguy hiểm) v.v… Phải
tuân thủ quy định về chất thải lỏng, bụi hoặc
khí. Phải tính đến thiết bị kiểm tra (máy dò, hệ
thống báo động, v.v…), số lượng và kích
thước của những lối thoát hiểm và các chuẩn
mực xây dựng đặc biệt (sức bền vật liệu, sự
cách âm, v.v…)
Sau đây là những phòng cần quan tâm:
● phòng dạy lý thuyết ;
● nhà xưởng (vị trí làm việc)
● phòng thí nghiệm
● không gian làm việc hạn chế người ra vào
● khu vực kho bãi (kho chính)
● không gian ở bên ngoài dành cho thực
hành
● các khu vực đào tạo khác
Về phòng học hoặc phòng dạy lý thuyết, tài
liệu hướng dẫn tổ chức nêu số lượng phòng
cho một nhóm người học, mục đích sử dụng,
kích thước, tần số sử dụng và, nếu cần, đặc
điểm của các phòng này. Có thể phải nói rõ
phòng nào dành cho các nhóm làm việc,
phòng nào để tài liệu và sách tham thảo,
phòng nào có cửa để đặt máy vi tính và điện
thoại, v.v.
Tài liệu hướng dẫn cũng đề cập đến nơi làm
việc (xưởng và phòng thí nghiệm) và xác định
những khu vực hạn chế người ra vào tùy theo
công dụng, đặc điểm, kích thước và quy
hoạch cần thiết. Tài liệu cũng nêu sự cần
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề ngiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
thiết có đường ống dẫn nước, dẫn khí nén và
ga và nêu nhu cầu về điện hoặc về hệ thống
thông gió.
Một số công việc và thiết bị đòi hỏi phải có
một nơi không bụi, không bị rung và không bị
va chạm mạnh. Khi hàn, để đảm bảo an toàn
cho thợ, hệ thống thông gió phải hút hết khí
và bụi tại nguồn. Một số hoạt động khác đòi
hỏi nơi làm việc phải hạn chế người ra vào
như những thao tác đòi hỏi độ chính xác hoặc
sự tập trung cao. Có thể phải bố trí một số
khu vực hạn chế đi lại nếu yêu cầu có một lối
thoát an toàn hoặc cần quét dọn thường xuyên.
Tài liệu hướng dẫn cũng nêu đặc điểm, vị trí,
công năng của những khu vực dùng làm kho
hàng và các loại vật liệu lưu kho (nguyên liệu,
vật liệu nguy hiểm hoặc độc hại, thiết bị xách
tay, sách tham khảo và những vật dụng khác).
Một số chuẩn đào tạo hoặc lĩnh vực đào tạo
có thể cần có phòng ốc đặc biệt bên ngoài,
cần mô tả và giải thích lý do, ví dụ một nơi
đặt máy móc, bãi đỗ cho nhà lưu động và nhà
để dụng cụ, một địa điểm tự nhiên cho hoạt
động thực hành, v.v…
Thông tin liên quan đến các nơi phục vụ đào
tạo đươc trình bày dưới dạng bảng kèm theo
sơ đồ, hình vẽ hoặc bất kỳ phương tiện nào
khác giúp mô tả rõ các nơi đó.
Đây là bảng giới thiệu các phòng ốc dựa trên
dữ liệu của chương trình đào tạo nghề thợ
xây-thợ nề.
Những thông tin dưới đây cần được cung cấp:
● số phòng
● loại phòng
● mục đích sử dụng dự kiến
● kích thước
● thời gian sử dụng (tỷ lệ so với thời gian đào
tạo)
● nếu cần, cách tổ chức bố trí và đặc điểm
riêng (ống dẫn nước, khí nén, ga, điện,
thông gió, v.v…)
331
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

KHU VỰC DÀNH CHO ĐÀO TẠO KÍCH THƯỚC VÀ TỶ LỆ SỬ DỤNG

Nghề thợ xây-thợ nề Thời lượng: 900 giờ

Sử dụng
Phòng ốc Chiều dài Chiều ngang Tổng
2
(số lượng và loại) (m) (m) (m ) Giờ %

Khu vực pha trộn và kho 10 7,5 75 ….. …..

Khu vực thực hành (2) 10 18,5 370 540 69,3%

Phòng cất dụng cụ 2 4 8 ….. …..

Phòng giáo viên 3 4,5 13,5 ….. …..

Phòng học lý thuyết 7,50 8 60 150 19,2%

Phòng tin học 7,5 8 60 90 11,5%

Kho bên ngoài 9 10 90 ….. …..

Phòng để quần áo và các vật

2 4 16 ….. …..
dụng khác (2)

692,5 780* 100%**

Ghi chú: Tỷ lệ sử dụng một phòng được tính trên cơ sở một nhóm 20 người học trong thời gian qui định của
chuẩn đào tạo, không tính giờ thực tập tại doanh nghiệp. Nhóm được chia làm hai nhóm nhỏ vào những giờ
thực hành (10 người học mỗi phòng thực hành)
Một bảng quy hoạch mẫu được đưa vào bổ sung phần này của tài liệu hướng dẫn tổ chức (xem phụ lục 4,
một kế hoạch cho 2 nhóm gồm 20 người học).
* Tổng số giờ sử dụng phải bằng với tổng số giờ đào tạo tại cơ sở đào tạo (không tính thời gian thực tập)

** Tỷ lệ sử dụng phải bằng 100%

Những khu vực không được sử dụng cho hoạt động học tập có số giờ sử dụng bằng 0.

332 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
6| Tối ưu hoá việc sử dụng hệ thống cơ sở vật chất đào tạo
Sử dụng một cách tối ưu hệ thống cơ sở vật
chất có nghĩa là phát huy tối đa, trong một
khoảng thời gian nhất định dành cho một
chuẩn đào tạo, khả năng tiếp nhận và đào tạo
của các cơ sở đào tạo.
6.1 CƠ SỞ VÀ MỤC TIÊU CỦA HỆ THỐNG
ĐÀO TẠO NGHỀ
Khi tiến hành xây dựng lại hệ thống đào tạo
nghề theo phương pháp tiếp cận theo năng
lực, trước khi nói đến vấn đề tối ưu hoá, một
quốc gia cần phải tranh thủ dịp này để xem lại
hoặc điều chỉnh các phương thức tổ chức
đào tạo nghề của mình.
Có thể tìm hiểu những vấn đề sau đây:
● Cơ sở xây dựng hệ thống đào tạo nghề
hiện nay là gì (lịch sử, quan hệ với hệ thống
giáo dục phổ thông, hiện trạng của hệ thống
đào tạo nghề, v.v…)?
● Đâu là những vấn đề ưu tiên có liên quan
đến môi trường (dân số, phát triển kinh tế,
hiện trạng của hệ thống đào tạo nghề, v.v…)
● Những phương tiện nào có sẵn và có thể
dự kiến (nguồn lực nội bộ, hỗ trợ từ bên
ngoài, v.v…)?
● Liệu có sự trùng lắp về bài giảng giữa các
chuẩn được giảng dạy và giữa các trình độ
đào tạo hay không ? Nói một cách khác, liệu
có hai hoặc nhiều chuẩn hướng đến cùng
những chức năng công việc hay không, hoặc
liệu có những chương trình đào tạo trình độ
khác nhau lại hướng đến cùng một chức
năng công việc hay không ?
Như đã nêu ở phần 3.3, một hệ thống giáo
dục kết hợp mục tiêu giáo dục phổ thông và
mục tiêu đào tạo nghề cho phép người học
theo học một chương trình giáo dục cơ bản,
góp phần giúp cá nhân phát triển toàn diện và
trên nguyên tắc có thể tạo điều kiện triển khai
giai đoạn đào tạo tiếp theo (liên thông giữa
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
các trình độ, giữa các nghề, giữa các kỹ thuật
và các chương trình giáo dục đại học). Tuy
nhiên, người ta nhận thấy rằng rất ít người
học ghi danh học để trở thành công nhân
lành nghề về sau có thể vào học một chương
trình đào tạo kỹ thuật hoặc giáo dục đại học.
Ngay tại các quốc gia có điều kiện tài chính
mạnh và đã triển khai các hệ thống cơ sở vật
chất đầy đủ thì tình hình cũng thế. Tuy nhiên,
tình hình giữa đào tạo kỹ thuật và giáo dục
đại học thì khác, chủ yếu là do một người trẻ
có thể được đào tạo kỹ thuật sau khi có bằng
trung học phổ thông hoặc sau 11 năm học
phổ thông.
Với một hệ thống cơ sở vật chất tương đương,
với tài lực và nhân lực không bằng, một hệ
thống chỉ tập trung vào đào tạo nghề có thể tiếp
nhận và đào tạo nhiều người học hơn.
6.1.1 Áp dụng chuẩn đào tạo với thời
lượng khác nhau
Việc triển khai một hệ thống đào tạo nghề
dựa trên phương pháp tiếp cận theo năng lực
mở đường cho việc áp dụng các chuẩn đào
tạo với thời lượng khác nhau, tuỳ theo đặc
điểm và yêu cầu đặc thù của viêc lĩnh hội
năng lực của mỗi nghề. Thật vậy, việc phân
tích có hệ thống các yêu cầu liên quan đến
mỗi năng lực của chuẩn đào tạo cho phép
việc xác định thời lượng đào tạo phù hợp,
dao động từ 450 đến 1800 giờ, với những
thời lượng trung gian là 900, 1350 hay 1500
giờ. Vì vậy chương trình đào tạo một thợ xây-
thợ nề có thể kéo dài 900 giờ, gồm 780 giờ
học tại cơ sở đào tạo, và 120 giờ thực tập tại
doanh nghiệp. Chương trình đào tạo thợ cơ
khí ô tô cần 1350 giờ hoặc ít hơn, chương
trình nghề chế tạo máy thì 1800 giờ hoặc ít
hơn. Tình hình cũng như thế đối với tất cả
các chuẩn đào tạo.
Việc triển khai các chuẩn đào tạo có thời
lượng khác nhau buộc ta phải xem lại lịch học
truyền thống, là sản phẩm của nền giáo dục
333
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
phổ thông, và giúp cân bằng tốt hơn yêu cầu
và đặc điểm nghề nghiệp với thời lượng đào
tạo tại cơ sở đào tạo.
6.1.2 Sử dụng lịch trình đào tạo với
những đề mục biến đổi
Việc công nhận những thời lượng giảng dạy
khác nhau thiết lập trên cơ sở đặc điểm của
mỗi bộ chuẩn cho phép điều chỉnh một cách
linh hoạt khung tổ chức truyền thống vì các
cơ sở đào tạo có thể bắt đầu chương trình
đào tạo vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.
Nếu tính thời gian thực tập tại doanh nghiệp,
chương trình đào tạo của nhiều chuẩn có thể
được thực hiện từ 5 đến 6 tháng. Như vậy có
thể tổ chức hai khóa người học trong một
năm. Những khoá đào tạo khác có thể kéo
dài từ 15 hay 18 tháng, nhằm tiếp nhận 2
khóa người học trong vòng 3 năm thay vì 4
năm theo kiểu cũ, v.v…
6.1.3 Khả năng kết hợp nhiều nhóm
người học
Một chương trình đào tạo chỉ tập trung đào
tạo nghề cũng cho phép kết hợp các nhóm
người học vì không có gì khác nhau giữa một
khoá đào tạo dành cho “người trẻ” và một
khoá đào tạo dành cho “người lớn”.
Một số lượng lớn “người lớn”, thường rất trẻ
(20 đến 25 tuổi) có thể tham gia chương trình
nếu quy định tuyển sinh và các phương thức
tài trợ cho phép.
Tuy không phải là một yếu tố tối ưu hoá đúng
nghĩa, nhưng khả năng kết hợp những
“người học trẻ” (16 đến 20 tuổi) và “người
học lớn tuổi” làm tăng quy mô cung ứng đào
tạo và đôi khi góp phần làm cho một số
chương trình đào tạo mà ít các bạn trẻ quan
tâm được đứng vững.
6.2 LẬP KẾ HOẠCH VÀ QUẢN LÝ TỐI ƯU
NGUỒN NHÂN LỰC
Như đã nói ở phần 4.2.1, nếu trong một số
tình huống, cần thành lập một cơ sở đào tạo
334 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
chỉ tiếp nhận cùng một lần một khóa người
học cho mỗi lĩnh vực đào tạo, thì chúng ta
nên tiếp tục phân tích và xác định những điều
kiện tối ưu để huy động nguồn nhân lực cho
một cơ sở đào tạo.
Tuy nhiên, một số nhận định từ bên ngoài liên
quan đến vấn đề chính trị hoặc hành chính, ví
dụ những cam kết của chính phủ trước đó,
việc tạo điều kiện đi lại tại địa phương, sự cân
bằng giữa các vùng, việc ở gần các doanh
nghiệp, v.v… có thể làm địa phương xác định
cao hơn nhu cầu thật sự các điều kiện triển
khai và sự phân bố các khoá đào tạo (bản đồ
giảng dạy). Cần kiểm tra xem những ràng
buộc như thế có thật hay không trước khi biên
soạn và nhất là trước khi hoàn thiện kịch bản
triển khai một chuẩn đào tạo.
Một cơ sở đào tạo nên tiếp nhận đồng thời
cùng một lúc tối thiểu 2 khóa người học,
nhưng cũng cần nghĩ đến việc sử dụng một
cách tối ưu cơ sở vật chất thiết bị và chú ý
đến tiềm năng của mỗi nơi về khâu tổ chức
thực tập, tuyển sinh và nếu cần, tổ chức ký
túc xá cho người học.
Đối với cơ sở đào tạo, muốn tối ưu hoá các
nguồn lực cho việc triển khai mỗi chuẩn đào
tạo, cần chú ý đến những yếu tố sau đây:
● khả năng tiếp nhận của cơ sở đào tạo ;
● việc sử dụng thiết bị một cách tối ưu ;
● tiềm năng của mỗi nơi để tổ chức thực tập
và đào tạo tại nơi làm việc.
● số lượng giáo viên có sẵn và kinh nghiệm
của họ, v.v...
Ví dụ, kịch bản tối ưu để triển khai một chuẩn
đào tạo nghề thợ xây-thợ nề là chuẩn bị cơ sở
vật chất đào tạo để có thể tiếp nhận tối thiểu 2
khóa hoặc bội số của hai khóa người học.
6.3 SỬ DỤNG TỐI ƯU PHÒNG CHUYÊN
DỤNG VÀ THIẾT BỊ
Biên soạn tài liệu hướng dẫn đòi hỏi chúng ta
đặc biệt chú ý đến tỷ lệ sử dụng các phòng
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
chuyên dụng và các thiết bị đặc biệt (thường
rất đắt tiền).
Chương trình đào tạo nghề nghiệp phương
pháp tiếp cận theo năng lực phải thiết lập
những điều kiện đào tạo gần sát với thực tế
nghề nghiệp nhất. Soạn thảo hoặc xem lại
một số chuẩn phải được tiến hành cùng lúc
với việc quy hoạch các phòng chuyên dụng
và mua sắm thiết bị hiện đại, là những chi tiêu
đòi hỏi nguồn kinh phí lớn.
Các phòng và thiết bị nói trên đều cần thiết để
đáp ứng yêu cầu đào tạo, nhưng nếu chỉ có
một nhóm người học, tỷ lệ sử dụng rất hạn
chế, thường chỉ từ 15% đến 20 %. Vì thế
chúng ta cần phải tìm thêm nhiều biện pháp
khác nhằm sử dụng chúng một cách tối đa.
Cách thứ nhất là kiểm tra xem những chương
trình đào tạo của cùng một lĩnh vực hoạt
động có thể sử dụng chung những thiết bị
trên không, ví dụ ngành cơ khí ô tô có liên
quan đến ngành cơ khí dầu diesel, v.v…
Cách thứ hai là thiết lập hệ thống cơ sở vật
chất đào tạo và phân tích khả năng tiếp nhận
để đảm bảo sử dụng một cách tối ưu các thiết
bị trên (các chương trình đào tạo liên thông
và số lượng các nhóm người học).
Ví dụ chúng ta có thể ước tính rằng trong
ngành thợ xây-thợ nề, cách sử dụng tối ưu là tổ
chức hệ thống cơ sở vật chất như thế nào để
có thể tiếp nhận hai khóa người học hoặc bội
số của hai khóa người học vì yếu tố hạn chế là
việc sử dụng các xưởng. Nếu việc đào tạo
được tiến hành ngay tại công trường, tình hình
có thể khác. Yếu tố hạn chế lúc đó có thể là khả
năng hoàn thành một dự án có một quy mô
nhất định bằng cách cung cấp những điều kiện
làm việc phù hợp với yêu cầu của chuẩn đào
tạo.
Việc quan tâm đến mức độ bổ sung lẫn nhau
của các chuẩn đào tạo hiện có đương nhiên
dẫn đến việc thành lập các cơ sở đào tạo
chuyên ngành hoặc, ít nhất, dẫn đến việc tổ
hợp nhiều chuẩn đào tạo của cùng một lĩnh
vực đào tạo trong một khu vực của cơ sở đào
tạo. Nhờ vậy, các cơ sở có thể được chuyên
Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
môn hoá trong các lĩnh vực y tế, quản trị và
thương mại, du lịch và thực phẩm, nông
nghiệp, xây dựng, v.v… Cũng có thể dành một
khu vực của cơ sở đào tạo cho các chương
trình đào tạo thuộc cùng một lĩnh vực.
6.3.1 Quản lý công cụ
Muốn tối ưu hoá hệ thống cơ sở vật chất đào
tạo, phải quản lý tốt thiết bị và công cụ chuyên
ngành. Thường các bộ phận quản lý vừa
muốn sẵn sàng cung cấp phương tiện theo
yêu cầu đặc biệt của mỗi chương trình đào tạo
vừa kiểm tra, ngăn ngừa các trường hợp hư
hao, mất mát. Thường các biện pháp nhằm
hạn chế rủi ro lại hạn chế việc sử dụng các
thiết bị vốn rất cần thiết cho một chương trình
đào tạo có chất lượng. Một trong những biện
pháp thường được áp dụng là giao việc quản
lý cho các chuyên ngành hoặc khoa đào tạo,
và giao cho mỗi giáo viên việc quản lý một số
lượng nhỏ thiết bị dành cho mỗi nhóm người
học. Nhưng khi áp dụng biện pháp trên cho
nhiều nhóm người học, không những không
tiết kiệm mà ngược lại chi phí tăng lên và thiết
bị không được sử dụng hết công suất.
Việc lập một kho thiết bị chính, tuyển dụng một
người quản lý kho và áp dụng các phương
pháp chặt chẽ để cho mượn và kiểm tra công
cụ và thiết bị nhỏ giúp giải quyết ít nhất một
phần vấn đề. Nếu nâng cao được ý thức của
người học và trách nhiệm của giáo viên để sử
dụng thiết bị hợp lý và ngăn ngừa hư hỏng,
thiết bị sẽ được sử dụng tốt hơn và có sẵn hơn.
Như vậy sẽ tiết kiệm hơn vì kiểu quản lý manh
mún buộc ta phải mua nhiều thiết bị hơn thiết bị
lại không được sử dụng một cách tối ưu.
6.4 GIẢM CHI PHÍ HOẠT ĐỘNG CỦA MỘT
CƠ SỞ ĐÀO TẠO
Có thể tăng các khoản thu và giảm một phần
chi phí hoạt động của một cở sở đào tạo
bằng cách sản xuất và bán sản phẩm và dịch
vụ và tổ chức một số hoạt động đào tạo và
bồi dưỡng để đáp ứng nhu cầu của các
doanh nghiệp tại chỗ (xem khung dưới đây).
335
 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

BÀI ĐÓNG KHUNG SỐ 3

CÁC KỊCH BẢN THAY THẾ ĐỂ TRIỂN KHAI CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO

Đào tạo nghề dựa trên sự phát triển các năng lực liên quan trực tiếp đến việc thực hành một
nghề nghiệp. Đó là một thách thức không nhỏ, đặc biệt ở những nơi mà nguồn nhân lực và tài
lực còn hạn chế. Để thành công, cần có 3 điều kiện:

tư liệu giảng dạy có chất lượng cao ;

nhân lực có tay nghề cao ;

thiết bị và nguyên vật liệu để tái tạo hoặc vươn tới một môi trường tiêu biểu của chức năng
công việc đang nhắm đến.

Toàn bộ tài liệu được biên soạn theo công nghệ sư phạm, được bổ sung bằng tư liệu giảng dạy
và đánh giá, đáp ứng điều kiện thứ nhất. Việc tuyển dụng chặt chẽ giáo viên mới đi đôi với công
tác đào tạo và bồi dưỡng nhân sự tại chỗ đáp ứng điều kiện thứ hai. Điều kiện thứ ba thường
khó thực hiện hơn.

Một chương trình đào tạo không thể có chất lượng nếu không có thiết bị và nguyên vật liệu tối
thiểu. Khi nguồn tài chính còn yếu, cần tìm biện pháp nâng cao tiềm lực các cơ sở đào tạo và
tạo điều kiện tiếp cận các năng lực ngành nghề.

Trong số các biện pháp chính, có thể kể đến:

sản xuất và kinh doanh sản phẩm và dịch vụ ;

đào tạo tại doanh nghiệp;

chia sẻ thiết bị với các doanh nghiệp (phòng ốc, máy móc);

phối hợp trong việc bảo quản bất động sản và thiết bị của cơ sở đào tạo;

tổ chức cung cấp dịch vụ tại doanh nghiệp như đào tạo và bồi dưỡng nhân sự.

Bản chất của đào tạo nghề yêu cầu đặt người học vào tình huống sản xuất của cải vật chất và
dịch vụ với những điều kiện nghề nghiệp thực tế. Việc sản xuất đó nhanh chóng tạo giá trị
thương mại, nên có thể khai thác tiềm năng ấy và đóng góp một phần vào chi phí hoạt động của
một cơ sở đào tạo.

Tiềm năng kinh doanh sản phẩm và dịch vụ tuỳ thuộc loại hình đào tạo và môi trường. Như đã
nói trong khung số 3 của tài liệu hướng dẫn 4, Biên soạn tài liệu hướng dẫn giảng dạy, có thể
soạn thảo nhiều kịch bản đào tạo trong đó có nội dung trên.

Nhưng những hoạt động trên cần được tiến hành trong một khuôn khổ nghiêm ngặt để người
học thấy rằng cơ sở đào tạo không thể đạt đuơc mục tiêu sản xuất và tự tìm kinh phí nếu không
tổ chức tốt khâu đào tạo.

Khuôn khổ ấy có thể gồm những nội dung sau đây:

336 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

xác định những ngành có tiềm năng yếu, trung bình hay mạnh về sản xuất của cải vật chất và
dịch vụ có thể kinh doanh được;

tuyển chọn những năng lực của các chuyên ngành có thể tổ chức hoạt động sản xuất. Cần
nhớ rằng việc sản xuất phải được tiến hành chủ yếu ở hai giai đoạn cuối của quá trình lĩnh
hội năng lực là giai đoạn chuyển giao và mở rộng, dứt khoát không tổ chức ở giai đoạn khám
phá và học tập cơ bản;

lập những điều kiện cơ bản tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, đặc biệt là các quy tắc điều
hành và quản lý các cơ sở đào tạo và những thoả thuận với địa phương.

Nếu muốn kinh doanh sản phẩm và dịch vụ, phải xem lại quy định luật pháp và quy chế quản lý
các cơ sở đào tạo. Việc tố chức tùy thuộc thứ nhất, vào việc nhà nước có cho phép các cơ sở
đào tạo có quyền tự chủ nhất định và được hưởng tất cả hoặc một phần và tuỳ theo một số quy
tắc khoản “lợi nhuận” hay không ; thứ hai, cần phải xem lại phương thức quản lý các cơ sở đào
tạo. Ngay từ đầu, phải có sự minh bạch trong quản lý, có hạch toán công khai và kiểm tra chặt
chẽ. Thứ ba, việc kinh doanh sảnh phẩm dịch vụ đòi hỏi sự đồng thuận của cộng đồng để tránh
việc xem người học là nguồn nhân lực có sẵn giá rẻ, và tránh không để một số cửa hàng hoặc
doanh nghiệp xem cơ sở đào tạo là một đối thủ cạnh tranh không lành mạnh, điều này có thể
ảnh hưởng đến nhiệm vụ và hình ảnh của cơ sở đào tạo. Một chiến dịch vận động và tham khảo
ý kiến các đối tượng chính nói trên có thể làm họ bớt e ngại, thậm chí còn tham gia cộng tác với
cơ sở đào tạo.

Chương trình đào tạo tại doanh nghiệp là một biện pháp khác giúp cơ sở đào tạo sử dụng thiết
bị chuyên dụng của doanh nghiệp. Trong điều kiện việc tiếp cận thiết bị chuyên dụng còn hạn
chế, quan hệ đối tác với các doanh nghiệp có thể là một thuận lợi. Có thể hình dung rằng hai
giai đoạn đầu của việc phát triển một số năng lực là giai đoạn khám phá và học tập căn bản
được thực hiện tại cở sở đào tạo, sau đó người học có thể thực tập tại doanh nghiệp để bổ
sung chương trình đào tạo, phát triển sự khéo léo của họ và đào sâu một số khái niệm hoặc
năng lực có liên quan đến môi trường doanh nghiệp.

Việc chia sẻ thiết bị cũng là một biện pháp cần thử nghiệm. Thật vậy, trong một số lĩnh vực, cơ
sở đào tạo có thể tự mua thiết bị hoặc cùng doanh nghiệp mua thiết bị, và doanh nghiệp có thể
sử dụng thiết bị đã mua theo các phương thức xác định rõ ràng. Công thức này giúp cơ sở đào
tạo giảm bớt chi phí đồng thời giúp các doanh nghiệp tại chỗ có thể sử dụng các thiết bị mà bình
thường họ không tự mua được như thiết bị đo lường, phân tích sức bền vật liệu, và thậm chí
thiết bị chế tạo cơ khí hoặc hàn, hoặc phòng tin học, v.v… Trong điều kiện trên, cũng có thể
thông qua sự cộng tác của các doanh nghiệp tại chỗ để bảo trì và thậm chí mua mới một số thiết
bị, vì cả doanh nghiệp và cơ sở đào tạo đều cần các thiết bị ấy luôn có sẵn và vận hành tốt.

Việc cung cấp dịch vụ đào tạo hoặc bồi dưỡng để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp tại
chỗ là một biện pháp huy động nguồn nhân lực và vật chất của cơ sở. Các dịch vụ này có thể
tạo thêm thu nhập, qua đó đóng góp tài chính cho hoạt động của cơ sở đào tạo. Tuy nhiên cần
nhớ rằng việc tổ chức loại hình hoạt động này cũng phải thận trọng, phải quản lý chặt chẽ và
minh bạch như hoạt động sản xuất sản phẩm và dịch vụ.

Có thể giới thiệu khái quát kịch bản này trong tài liệu hướng dẫn, nhưng kịch bản này không thể
áp dụng một cách phổ biến và đồng nhất vì phụ thuộc vào hoàn cảnh và môi trường của mỗi cơ
sở đào tạo.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 337

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
7 | Biên soạn và phê duyệt tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy
và tổ chức cơ sở vật chất
7.1 NHÓM TÁC GIẢ
Thường nhóm biên soạn tài liệu hướng dẫn tổ
chức giảng dạy và tổ chức cơ sở vật chất
cũng là nhóm đã từng biên soạn chuẩn đào
tạo, tài liệu hỗ trợ giảng dạy và chuẩn đánh
giá. Thành phần của nhóm gồm một nhà
phương pháp luận chuyên về ứng dụng
phương pháp tiếp cận theo năng lực và một
hoặc nhiều giáo viên. Một trong các giáo viên
phải nắm vững tất cả các năng lực cần có của
nghề sẽ dạy. Nếu không, phải có một chuyên
gia về nghề đào tạo tham gia làm việc.
Một số người phụ trách về hành chính cũng
có thể là thành viên của nhóm. Họ sẽ tham
gia xem lại phương thức cấp kinh phí cho
chương trình đào tạo, tham gia xây dựng
hoặc cải tạo phòng ốc và nâng cấp thiết bị.
7.2 NỘI DUNG TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN TỔ
CHỨC GIẢNG DẠY VÀ TỔ CHỨC CƠ
SỞ VẬT CHẤT
Mục lục của tài liệu hướng dẫn tố chức giảng
dạy và tổ chức cơ sở vật chất có thể gồm
các đề mục sau đây:
1. Dẫn nhập và giới thiệu tài liệu hướng
dẫn tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ
sở vật chất.
2. Mục tiêu của chuẩn đào tạo
3. Mô tả chuẩn đào tạo
4. Tổ chức đào tạo
Giới thiệu sơ đồ nội dung đào tạo
Giới thiệu sơ đồ lịch trình đào tạo
Phương thức tổ chức ưu tiên
5. Nguồn nhân lực
Những khía cạnh cần chú ý về năng lực
của nguồn nhân lực
6. Tổ chức cơ sở vật chất
6.1. Thiết bị và vật liệu
338 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
- Máy móc, thiết bị và phụ kiện
- Công cụ và dụng cụ
- Thiết bị an toàn
- Nguyên vật liệu
- Bàn ghế và thiết bị văn phòng
- Tư liệu giảng dạy
6.2. Phòng ốc:
- Nhu cầu về phòng ốc, diện tích và
quy hoạch
7. Các kịch bản thay thế
Phụ lục
Sơ đồ quy hoạch
Sau đây là một ví dụ về phần giới thiệu mục
tiêu và mô tả chương trình đào tạo nghề thợ
xây-thợ nề.
Mục tiêu của chuẩn đào tạo
Chuẩn đào tạo của nghề thợ xây-thợ nề
nhằm chuẩn bị cho người học hành nghề thợ
xây-thợ nề sau này.
Bộ chuẩn nhằm đào tạo những người thợ có
khả năng làm việc trong những lĩnh vực liên
quan đến ngành công nghiệp xây dựng hoặc
xây dựng nhà ở, công sở và cơ sở thương
mại, hoặc xây dựng dân dụng và xây dựng
giao thông.
Thợ xây-thợ nề phải thực hiện nhiều công
việc như ước lượng số lượng vật liệu cần
thiết để chuẩn bị cho các vị trí làm việc hoặc
đặt dây dọi tại các góc để xác định phương
thẳng đứng và đặt dây ngang để đảm bảo
thẳng hàng và đảm bảo mặt phẳng của toàn
bộ công trình. Một khi đã chuẩn bị xong, họ
có thể tiến hành trét vữa bằng bay để kết
dính vật liệu như gạch, gạch block và đá.
Trong quá trình đặt gạch, việc kết dính vật
liệu được tiến hành bằng một số dụng cụ nêu
trong sơ đồ và bảng dự toán. Để thực hiện
đúng sơ đồ và dự toán và đảm bảo chất
lượng công trình, khi cần chính xác và sắc
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

nét, người thợ có thể sử dụng búa, dao cắt,
khoan bê tông và máy cắt gạch.
Trong khi xây tường, người thợ xây-thợ nề
phải sử dụng nhiều phụ kiện để tường chịu
lực, để chống thấm và gia cố toàn bộ công
trình và kéo đường ron bằng nhiều cách khác
nhau tùy theo ảnh hưởng của thời tiết lên
công trình. Những công việc trên gần như
luôn được thực hiện trên giàn giáo. Xin nhắc
rằng việc sửa chữa các toà nhà cũng đòi hỏi
người thợ có các kiến thức chuẩn xác và kỹ
thuật chuyên biệt.
Mô tả chuẩn đào tạo
Tổng thời lượng đào tạo là 900 giờ cho 14
năng lực với thời lượng đào tạo trung bình
dao động từ 30 đến 120 giờ. Thời lượng
trung bình bao gồm thời gian dành cho giảng
dạy, đánh giá tổng kết và giảng dạy điều
chỉnh.

Số thứ tự Thời lượng

Năng lực
của năng lực (giờ)

1 Tự định vị đối với nghề nghiệp và tiến trình đào tạo 30

Dự phòng những vấn đề liên quan đến sức khoẻ, an toàn lao động trên
2 30
các công trường xây dựng

3 Chuẩn bị vữa và trét vữa 30

4 Lắp đặt giàn giáo 30

5 Đặt block và gạch thẳng hàng 120

6 Xây góc bằng block và gạch 90

7 Đọc hiểu sơ đồ và dự toán 60

8 Xây dựng và sửa chữa công trình đơn giản xây bằng block và gạch 90

9 Xây dựng công trình phức tạp 90

10 Thực hiện hàn đơn giản và cắt xì 45

11 Xây dựng và sửa chữa công trình tiền chế 45

12 Cắt và đặt đá tự nhiên và nhân tạo 90

13 Xây dựng và sửa chữa ống khói và bệ lò 30

14 Hội nhập môi trường làm việc (thực tập). 120

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 339

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Như đã nói ở phần 4.3, cần điều chỉnh phần
trình bày cuối cùng của chuẩn nếu trong
chương trình đào tạo có những môn học của
chương trình phổ thông.
7.3 QUY TRÌNH PHÊ DUYỆT
Khi tài liệu hướng dẫn tổ chức đã được biên
soạn xong, một cuộc họp để phê duyệt được
tổ chức. Thành phần dự họp là những người
làm việc trong lĩnh vực đào tạo, là những giáo
viên sẽ tham gia giảng dạy và một hoặc vài
người thuộc bộ phận quản lý cấp nhà nước.
Họ là người sẽ tham gia triển khai chuẩn
đào tạo.
Để cuộc họp đạt kết quả tốt nhất, các giáo
viên được mời phải là những người đã dự
cuộc họp phê duyệt chuẩn đào tạo. Những
người này đã nắm vững dự án, phương pháp
biên soạn, những định hướng đã được thông
qua, v.v…
Chương trình của cuộc họp có thể là:
● Lời chào mừng và giới thiệu thành phần
tham dự ;
● Nhắc lại các giai đoạn của công nghệ sư
phạm và nội dung tổng quát của chuẩn
đào tạo ;
340 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp
● Giới thiệu mục đích và mục tiêu của tài liệu
hướng dẫn tổ chức ;
● Trình bày nội dung liên quan đến tổ chức
giảng dạy ;
● Trình bày nội dung liên quan đến tổ chức
cơ sở vật chất ;
● Trình bày những kịch bản tổ chức khác
nhau nếu có ;
● Bình luận và khuyến nghị về tiến trình triển
khai ;
● Kết thúc buổi họp.
Khi phê duyệt, cần đi đến sự thỏa thuận.
Không nên để phiên họp bế tắc vì những
nhận định mang tính chất riêng lẻ. Không
thống nhất ngay trong buổi họp là sẽ điều
chỉnh tài liệu như thế nào vì cuộc họp chỉ
mang tính tư vấn và nhóm tác giả cần có thời
gian để suy nghĩ và điều chỉnh tài liệu. Tuy
nhiên, cuối buổi họp, người điều khiển buổi
họp phải tổng hợp những ý kiến chính đã
được ghi nhận và đọc lại biên bản cho mọi
người cùng nghe để đảm bảo đã có thông tin
cần thiết để quyết định sau khi tài liệu được
thông qua và để viết báo cáo buổi họp.
 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

BÀI ĐÓNG KHUNG SỐ 4

TIẾN TRÌNH TRIỂN KHAI MỘT CHUẨN ĐÀO TẠO

Triển khai một chuẩn đào tạo là một quy trình hành chính cần huy động nhân lực, vật lực và tài
lực để thực hiện đào tạo, nghĩa là sử dụng toàn bộ những tài liệu được biên soạn trong khuôn
khổ công nghệ sư phạm và đặc biệt là của tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ
sở vật chất.

Quy trình hành chính có thể chia thành 9 giai đoạn như sau:

Thành lập một nhóm phụ trách việc triển khai chuẩn đào tạo;

Xây dựng một kế hoạch làm việc và một lịch trình thực hiện;

Xác định khả năng tuyển sinh;

Xác định địa điểm đào tạo (bản đồ giảng dạy) và sự phân bố người học giữa các cơ sở đào
tạo;

Kiểm kê nguồn cơ sở và vật chất;

Huy động phương tiện và nâng cấp các phòng ốc và thiết bị cần thiết;

Kiểm kê nguồn nhân lực và xác định nhu cầu tăng cường khả năng quản lý của các nhà quản lý;

Huy động, đào tạo và nâng cao trình độ nhân lực;

Hỗ trợ triển khai đào tạo.

Nhóm triển khai chuẩn đào tạo thường có người thuộc bộ phận quản lý và bộ phận cấp kinh phí
cho đào tạo. Họ phải tin chắc là có sự hợp tác giữa các thành viên chính của nhóm biên soạn
các chuẩn đào tạo và đánh giá cũng như nhóm biên soạn tài liệu hướng dẫn giảng dạy và tài
liệu tổ chức cơ sở vật chất.

Giai đoạn xây dựng kế hoạch làm việc là lúc giới thiệu chiến lực triển khai đã được thông qua và
lúc tuyển chọn những tài liệu chính sẽ được sử dụng. Ngay từ đầu, phải nói rõ sẽ tiến hành triển
khai từng bước hay triển khai chuẩn đào tạo cùng một lúc tại các địa điểm đã dự tính. Vì vậy lịch
triển khai phải được điều chỉnh, có tính đến thời gian dành cho mỗi giai đoạn tiếp theo.

Việc xác định khả năng tiếp nhận đào tạo liên quan trực tiếp đến việc phân tích nhu cầu đào tạo
về số lượng. Khả năng tiếp nhận tuỳ thuộc vào nhu cầu thường xuyên. Phải tránh thiết lập một
hệ thống cơ sở vật chất chỉ dựa trên nhu cầu nhất thời, những nhu cầu này sẽ giảm khi những
khoá tốt nghiệp tham gia vào thị trường lao động, đưa đến tình trạng cung nhiều hơn cầu (xem
tài liệu hướng dẫn 1, Xây dựng và thực hiện các nghiên cứu lĩnh vực và nghiên cứu sơ bộ).

Sự phân bố đào tạo là yếu tố thứ 2 cần được làm rõ trước khi tiến hành liệt kê nhu cầu về
nguồn nhân lực và cơ sở vật chất vì cho thấy rõ số lượng những cơ sở đào tạo nhắm đến và
giúp quyết định xây dựng thêm cơ sở mới nếu cần. Đó cũng là dịp xác định khả năng tiếp nhận
của mỗi cơ sở đào tạo.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 341

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Sau đó phải xác định nhu cầu về cơ sở vật chất. Cần nêu nhu cầu của từng cơ sở đào tạo, căn
cứ trên nội dung của tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ sở vật chất và căn cứ
danh sách những gì đã có. Kiểm kê cơ sở vật chất của mỗi cơ sở đào tạo giúp thấy rõ thực
trạng của cơ sở, phòng ốc và thiết bị tại chỗ. Kiểm kê cũng chính là dịp để thăm dò tiềm năng
sử dụng hiệu quả nhất các nguồn vật chất đó, và nếu cần, dự trù khả năng triển khai các kịch
bản thay thế giúp có được một phần chi phí đào tạo (bài đóng khung số 3) hoặc tiếp cận nguồn
cơ sở vật chất của địa phương hoặc các doanh nghiệp. Những kịch bản trên cần gắn với tình
hình và môi trường của mỗi cơ sở đào tạo.

Giai đoạn tiếp theo là huy động các phương tiện, đặc biệt là tài chính để tiến hành nâng cấp
phòng ốc và thiết bị. Vì vậy phải xem xét khả năng tranh thủ sự hỗ trợ của các đối tác như các
doanh nghiệp lớn hoặc các hiệp hội nghề. Nếu tiến hành mua thiết bị cùng một lúc với số lượng
lớn cho toàn bộ các cơ sở, có thể tiết kiệm được nhiều khoản.

Nhân lực chịu trách nhiệm đào tạo và quản lý đào tạo là tâm điểm của tiến trình triển khai chuẩn
đào tạo. Căn cứ khả năng tiếp nhận của mỗi cơ sở đào tạo và những dữ liệu được giới thiệu
trong tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy và tổ chức cơ sở vật chất, có thể xác định được số
lượng giáo viên cần có. Bảng kiểm kê một cơ sở đào tạo cần có phần thực trạng và nhu cầu của
nguồn nhân lực tại chỗ, gồm cả những người quản lý và những người hỗ trợ đào tạo như cố
vấn sư phạm hoặc người phụ trách các xưởng. Cần chú ý đặc biệt đến các yêu cầu về kỹ thuật
và sư phạm đã được nêu trong chuẩn đào tạo.

Việc huy động nguồn nhân lực trước hết là đảm bảo cho mỗi cơ sở đào tạo có sẵn người hoặc
có thể tuyển dụng số lượng giáo viên cần thiết cho chương trình đào tạo dự kiến. Đôi khi cần dự
trù tuyển những giáo viên hợp động hoặc thoả thuận với các doanh nghiệp để mời người trong
ngành tham gia đào tạo (về vấn đề này xem phần 4.2.3).

Các giáo viên cần được nâng cao trình độ về kỹ thuật, đặc biệt với công nghệ mới, và về sư
phạm. Nâng cao trình độ sư phạm bao hàm chương trình bồi dưỡng đặc biệt về phương pháp
tiếp cận theo năng lực và những thay đổi kèm theo về phương diện giảng dạy cũng như quản lý
(về vấn đề này xem phần 4.2.1).

Cuối cùng, tiến trình triển khai một chuẩn đào tạo phải đưa đến việc tìm kiếm biện pháp để tranh
thủ sự hỗ trợ cho công tác triển khai đào tạo. Thật vậy, có thể huy động một số giáo viên tạo ra
thêm học liệu hoặc đánh giá quá trình học tập, nhằm giúp cho việc triern khai đào tạo tại các cơ
sở được dễ dàng hơn.

Có thể sử dụng nhiều công cụ quản lý nhằm thiết lập một lịch trình giờ thực hành, triển khai một
quy trình tuyển chọn người học tương lại, xác định công việc của giáo viên, thiết lập một quy
trình theo dõi và đánh giá học tập, v.v...

342 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

PHỤ LỤC 1
Điều chỉnh phương pháp cho phù hợp

Các giai đoạn trong quy trình phương pháp luận theo sách CNGD & DN

Miêu tả lĩnh vực Phân tích hoàn

và nghiên cứu sơ cảnh công việc Dự án Chương trình
bộ (AST) đào tạo dạy nghề

Tài liệu
Tài liệu hướng Tài liệu hướng
hướng dẫn
dẫn giảng dạy dẫn tổ chức
đánh giá

Các giai đoạn trong quy trình phương pháp luận theo sách hướng dẫn
tổ chức giáo dục nghề nghiệp của OIF

Bloc 1 Bloc 2 Bloc 3

Thực trạng Thực trạng nghề Phát triển giảng dạy
thị trường lao động

Nghiên cứu
Bộ chuẩn Bộ chuẩn
lĩnh vực và
đào tạo đánh giá
nghiên cứu sơ bộ Phân tích Danh sách
hoàn cảnh các năng
công việc lực nghề
(AST)

Tài liệu hướng Tài liệu hướng

dẫn giảng dạy dẫn tổ chức

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 343

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

PHỤ LỤC 2
DỰ TRÙ KINH PHÍ CHO VIỆC TRIỂN KHAI HOẶC CẬP NHẬT
MỘT CHUẨN ĐÀO TẠO NGHỀ

NHẬN DẠNG

Chuẩn đào tạo Số:

Lĩnh vực đào tạo Số:

Xem lại  Mới  Năm dự kiến triển khai:

Thời lượng hiện nay của chuẩn:

Số lượng cơ sở được phép đào tạo :

DỰ TRÙ KINH PHÍ

Triển khai hoặc cập nhật một chuẩn đào tạo (Nêu rõ những công trình cần thực hiện và chi
phí liên quan (chuẩn năng lực nghề, chuẩn đào tạo, v.v…))

Thời lượng đào tạo (Cho biết sự thay đổi về thời lượng nếu có và nguyên nhân)

Số lượng cơ sở được phép đào tạo (Cho biết sự thay đổi về số lượng cơ sở được phép đào
tạo nếu có và nguyên nhân)

Mua thiết bị (Nêu rõ những thiết bị quan trọng cần mua nếu có và chi phí ước tính)

Quy hoạch phòng ốc (Nêu rõ nhu cầu quy hoạch nếu có và chi phí ước tính)

Triển khai nguồn nhân lực (Nêu rõ nhu cầu nâng cao trình độ về kỹ thuật và sư phạm của giáo
viên nếu có và chi phí ước tính)

Khác (Nêu rõ và ước tính chi phí)

344 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
PHỤ LỤC 3
Cách tính tổng diện tích một xưởng

Ta có thể xác định tổng diện tích cần thiết của một xưởng bằng cách áp dụng công
thức sau đây cho mỗi thiết bị:
ST = Ss +Sg +Se
trong đó
ST: tổng diện tích ;
Ss: diện tích tĩnh (diện tích mà một cái bàn/ghế/tủ, một chiếc máy hoặc một
giàn thiết bị chiếm) ;
Sg: diện tích hấp dẫn (diện tích cần thiết cho người sử dụng) ;
Se: diện tích đi lại
Ngoài ra, Sg = Ss x C
trong đó
C: là số cạnh của Ss (từ 1 đến 4).
Ngoài ra, Se = (Ss + Sg) K
trong đó
K: hệ số được xác định thực nghiệm, có giá trị từ 0,05 đến 3.
Trong lĩnh vực đào tạo nghề, K = 2 trong đa số trường hợp.
Cuối cùng ta có phương trình sau đây:
ST = Ss + (Ss x C) + (Ss + Sg)K

Tổng các tổng diện tích của mỗi vật đặt trong xưởng là diện tích cần thiết của xưởng.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 345

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

PHỤ LỤC 4
Sơ đồ quy hoạch mẫu ngành thợ hồ-thợ nề

346 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

BẢNG CHÚ GIẢI THUẬT NGỮ

THUẬT NGỮ ĐỊNH NGHĨA
Phương pháp tiếp cận chủ yếu nhằm xác định những năng lực cần có để hành
Tiếp cận theo năng
nghề và đưa những năng lực đó vào khuôn khổ biên soạn chuẩn đào tạo hoặc
lực (APC)
chương trình dạy nghề.
Sự tập hợp hay một tập hợp thống nhất kiến thức kỹ năng và thái độ cho phép
Năng lực thực hiện thành công một hành động hoặc một tập hợp hành động như một nhiệm
vụ hay một hoạt động lao động.
Năng lực có mối liên hệ trực tiếp với việc thực thi các nhiệm vụ và với tiến trình
Năng lực chuyên
phát triển phù hợp trong bối cảnh công việc. Loại năng lực này chỉ những mặt cụ
biệt
thể, thực tiễn, có giới hạn và trực tiếp liên quan đến thực hành nghề.
Năng lực để thực hiện những hoạt động rộng hơn nhiệm vụ nhưng thường góp
phần thực hiện nhiệm vụ. Nói chung những hoạt động đó chung cho nhiều nhiệm
Năng lực tổng quát
vụ và có thể chuyển giao cho nhiều tình huống công việc. Năng lực tổng quát
thường đòi hỏi phải học tập cơ bản hơn.
Tập hợp khái niệm, phương pháp tiếp cận, tài liệu và quy trình cho phép triển khai
Chương trình khung các giai đoạn hay một quá trình (khoá) đào tạo. Trong đào tạo nghề đó là chương
trình tiếp cận theo năng lực (APC).
Đánh giá việc học Quá trình đánh giá việc học nghề căn cứ vào những dữ liệu đã thu thập, phân tích
nghề diễn giải nhằm ra quyết định liên quan đến giảng dạy và hành chính
Tập hợp việc làm hoặc việc làm-nghề có nhiều điểm chung về khả năng và năng
Chức năng công
lực thực hiện liên quan đến một nghề và có thể ghi nhận trong một bộ chuẩn đào
việc
tạo duy nhất.
Công nghệ giáo dục Tập hợp chính sách, công cụ và phương pháp cho phép triển khai một cách thống
kỹ thuật và dạy nhất chặt chẽ các bước thiết kế, tổ chức, thực hiện và đánh giá các hoạt động đào
nghề tạo
Tập hợp các thành tố cho phép xác định chính sách GDKT&DN của quốc gia, xây
dựng, thực hiện, và phát triển chính sách đó trong một khung pháp lí, quy định, tổ
Công nghệ quản lí chức cơ cấu và điều phối những hệ thống quản lí chính về nguồn nhân lực, tài
chính và cơ sở vật chất, đảm bảo việc triển khai đào tạo cũng như đánh giá năng
lực của toàn bộ hệ thống.
Các công cụ và phương pháp cho phép thiết kế, thực hiện và cập nhật liên tục
Công nghệ sư phạm chương trình học tập, hay chuẩn đào tạo, cũng như sách hướng dẫn giảng dạy
nhằm tạo thuận lợi cho việc thực hiện chương trình cũng như chuẩn đào tạo
Hành động miêu tả các bước thực hiện một nhiệm vụ, tương ứng với các giai
Thao tác đoạn của nhiệm vụ; nói chung thao tác liên quan chủ yếu đến phương pháp, kỹ
thuật sử dụng hoặc thói quen làm việc hiện có và minh hoạ quá trình lao động.
Chuỗi các giai đoạn hoạt động sắp xếp thống nhất theo thời gian nhằm đạt một
Quá trình lao động
kết quả (sản phẩm hoặc dịch vụ)
Quá trình thuộc khuôn khổ các bước thực hiện theo trình tự lô gíc cho phép lần
Quá trình triển khai lượt chuyển từ phân tích yếu tố đã xác định sang định nghĩa các yếu tố mới đồng
thời đề xuất những gì phải làm tiếp theo giai đoạn trước.
Kiến thức liên quan Kiến thức quy định nội dung học tập chủ yếu và cần thiết mà người học phải có
đến năng lực nhằm thực hiện và đảm bảo phát triển năng lực.
Tập hợp các bộ chuẩn đào tạo trên cơ sở những bộ chuẩn đó có thể bổ sung cho
Lĩnh vực đào tạo
nhau về mặt sư phạm, hành chính và đều nhằm đạt những năng lực tương tự.
Hành động tương ứng với những hoạt động chính cần hoàn thành trong một
Nhiệm vụ
nghề; nhiệm vụ thường minh hoạ sản phẩm hoặc kết quả lao động.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 347

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

DANH MỤC SÁCH THAM KHẢO

Tài liệu được phép sử dụng 12

1- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng, Nghề xây - nề, Báo cáo phân tích thực trạng công việc,
1989, 37 tr.
2- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng, Nghề xây - nề, Chương trình đào tạo, 1991, 86 tr.
3- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng, Nghề xây - nề, Hướng dẫn tổ chức giảng dạy và cơ sở
vật chất, 1992, 63 tr.
4- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, 2002.
Quyển 1 Những định hướng, chính sách và cơ cấu của chính phủ, 51 tr.
Quyển 2 Quản lý trung ương về đào tạo, 55 tr.
Quyển 3 Phát triển chương trình đào tạo, 40 tr.
Quyển 4 Thực hiện chương trình đào tạo ở địa phương, 69 tr.
5- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng chương trình dạy nghề, Khung chung, khung kỹ thuật,
2002, 23 tr.
6- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng chương trình giáo dục kỹ thuật, Hướng dẫn xác định các
mục đích và năng lực của một dự án đào tạo, 2002, 27 tr.
7- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng chương trình giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, Hướng dẫn
lãnh đạo nhóm phân tích thực trạng công việc, 2002, 24 tr.
8- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Giáo dục kỹ thuật và dạy nghề ở Québec, Một hệ thống tích hợp
công nghệ quản lý và công nghệ đào tạo, 2002, 108 tr.
9- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Chương trình đào tạo chuẩn bị cho thực hành nghề bán chuyên
nghiệp, Hướng dẫn hành chính 2003-2004, 2003, 15 tr. và phụ lục.
10- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Chính sách đánh giá các chương trình dạy nghề, 2003, 68 tr.
11- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, 2004, 209 tr.
12- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, 2004, 210 tr. (bằng
tiếng Tây Ban Nha , ND).
13- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, 2004, 176 tr. (bằng
tiếng Anh, ND).
14- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng chương trình dạy nghề, Hướng dẫn thiết kế và sản xuất
chương trình, 2004, 78 tr.
15- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Chú trọng sự phát triển bền vững của các chương trình giáo dục kỹ
thuật, 2004, 55 tr.
16- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Nghề xây - nề, chương trình đào tạo,
2005, 72 tr.
17- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Nghề xây - nề, bộ chuẩn đánh giá
chương trình đào tạo, 2005, 118 tr.

12
Công trình được Bộ Giáo dục, Giải trí và Thể thao Québec cho phép sử dụng.

348 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

18- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Nghề xây-nề, Hướng dẫn tổ chức, 2005,
48 tr.
19- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Khung tham chiếu hoạch định các hoạt
động học nghề và đánh giá đào tạo nghề, 2005, 106 tr.
20- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Công nhận kiến thức và năng lực đã có
trong giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, khung chung, khung kỹ thuật, 2005, 21 tr.
21- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Phân tích so sánh các mô hình cấp chứng chỉ nghề ở Québec và
các bang khác, 2005, 118 tr.
22- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Xây dựng chương trình dạy nghề, Xây
dựng tiêu chí đánh giá năng lực nhằm mục đích công nhận, 2008, 40 tr. [Tài liệu làm việc]
23- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Hướng dẫn thiết kế và xây dựng chương
trình đào tạo, 2008, 92 tr. [Tài liệu làm việc]

Thư mục chung

24- HỆ THỐNG AQF Hệ thống cấp chứng chỉ nghề ở Australia: sách hướng dẫn, NXB Fourt,
2007, 88 tr.
25- VĂN PHÒNG LAO ĐỘNG QUỐC TẾ. Bảng phân loại nghề quốc tế, Genève 1958, 280 tr.
26- VĂN PHÒNG LAO ĐỘNG QUỐC TẾ. Công việc phù hợp và kinh tế phi chính thức, 2002,
83 tr.
27- VĂN PHÒNG KHU VỰC CỦA UNESCO tại Dakar (BREDA). Phương pháp tiếp cận theo năng
lực trong giáo dục kỹ thuật và dạy nghề, Bénin, Burkina Faso, Mali, 2006, 261 tr.
28- UỶ BAN CHÂU ÂU VỀ GIÁO DỤC VÀ VĂN HOÁ. Khung văn bằng chứng chỉ châu Âu cho
giáo dục và đào tạo suốt đời (CEC), 2008, 15 tr.
29- DESCHENES A.-J và một số người khác. Chủ nghĩa tạo dựng và đào tạo từ xa.
30- DOLZ J. E. OLLANGNIER (xb) Ẩn số năng lực trong giáo dục, Bruxelles, 2002, De Boeck
Université
31- EURYDICE, UỶ BAN VĂN HOÁ VÀ GIÁO DỤC CHÂU ÂU: Eurybase, Cơ sở dữ liệu về hệ
thống giáo dục châu Âu, Tổ chức hệ thống giáo dục Pháp, Uỷ ban châu Âu 2006-2007, 57 tr.
32- CHÍNH PHỦ BANG NOUVEAU-BRUNSWICK. Chính sách đánh giá các chương trình đào
tạo.Đánh giá phục vụ dạy nghề, 2002, 18 tr.
33- JOOSERY, Pradeep Kumar. GDKT&DN ở Mauritanie: nghiên cứu trường hợp, 2006
34- LEGENDRE, R. Từ điển giáo dục hiện đại, xuất bản lần thứ ba, Guérin , Montréal, 2005,
1554 tr.
35- MONCHATRE, Sylvie. Trong điều kiện nào năng lực trở thành công nghệ xã hội ? Những suy
nghĩ từ kinh nghiệm của Québec
- Phương pháp tiếp cận theo năng lực thay đổi quan niệm về chương trình dạy nghề như thế
nào ? Tạp chí KHXH Pháp, Đào tạo - Việc làm, số 9, 2007
36- NORTON, Robert E. Chất lượng giáo dục nhằm năng lực làm việc cao: Dacum. 1998, 7 tr.
37- NORTON, Robert E. Chất lượng giáo dục và chất lượng giáo trình, tài liệu giảng dạy: SCID,
1998, 8 tr.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 349

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

38- NORTON, Robert E. DACUM. Sách hướng dẫn, xuất bản lần hai, Tập huấn lãnh đạo số 67,
trường đại học Ohio, Columbus, Trung tâm giáo dục và đào tạo để tìm việc làm, 1997, 314 tr.
39- NORTON, Robert E. DACUM. Cầu nối giữa công việc và năng lực, 1997, 90 tr.
40- NORTON, Robert E. Duy trì chất lượng DACUM, 1995, 4 tr.
41- NORTON, Robert E. DACUM và trường cao đẳng kỹ thuật: cặp đôi năng động, 1993, 23 tr.
42- NORTON, Robert E. SCID: Mô hình phát triển giáo dục hiệu quả, 1993, 14 tr.
43- NORTON, Robert E. Nâng cao chất lượng đào tạo bằng cách tránh “lỗi” trong phát triển
chương trình, 1993, 7 tr.
44- TỔ CHỨC QUỐC TẾ PHÁP NGỮ. Đánh giá ngoài “Chương trình hỗ trợ các chính sách quốc
gia về GDKT và DN”: báo cáo tổng hợp, 3/2007, CRC Sogéma (Canada-Québec), Tủ sách
Theo dõi và đánh giá, số 11, 2007, 84 tr.
45- PIGEASSOU, Jean và Daniel VIMONT. Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ trong giáo dục
quốc gia, MEN, IGEN-IGAENR, tháng 11, năm 2005.
46- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC. Xây dựng chương trình GDKT và DN. Phác hoạ quá trình hoạch định
giảng dạy trong khuôn khổ phương pháp tiếp cận theo năng lực, 2002, 24 tr. [Tài liệu làm việc]
47- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Nghề làm bánh ngọt, chương trình đào
tạo, 2005, 106 tr.
48- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Xây dựng chương trình dạy nghề,
Hướng dẫn biên soạn tài liệu hướng dẫn tổ chức chương trình dạy nghề, 2006, 34 tr.
49- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO. Mô hình tương thích giữa đào tạo - việc
làm, 2006, phạm vi khu vực, 2007, 300 tr.
50- QUÉBEC, BỘ GIÁO DỤC, GIẢI TRÍ VÀ THỂ THAO VÀ VIỆC LÀM-QUÉBEC. Khung tham
chiếu thực hiện nghiên cứu lĩnh vực trong hoạt động hợp tác, 2005, 41 tr
51- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Khung xây dựng chương trình theo phương pháp tiếp cận năng
lực trong dạy nghề, bản thử nghiệm, 2006, 21 tr.
52- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Sách hướng dẫn
phương pháp xây dựng danh mục nghề và việc làm ở Algerie, bản thử nghiệm, 2006, 45 tr.
53- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Phương pháp luận
chung cho việc thực hiện nghiên cứu hoạch định, bản thử nghiệm, 2006, 59 tr.
54- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Sách hướng dẫn xây
dựng bộ chuẩn nghề, bản thử nghiệm, 2006, 53 tr.
55- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Hướng dẫn lập đề án
đào tạo, bản thử nghiệm, 2006, 38 tr.
56- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Hướng dẫn xây dựng
chương trình đào tạo, bản thử nghiệm, 2006, 83 tr.

350 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

57- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Hướng dẫn triển khai
chương trình đào tạo, bản thử nghiệm, 2006, 117 tr.
58- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Hướng dẫn đánh giá bộ
tiêu chí đánh giá công nhận, bản thử nghiệm, 2006, 21 tr.
59- CỘNG HOÀ ALGERIE DÂN CHỦ VÀ NHÂN DÂN, BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ, VIỆN
ĐÀO TẠO NGHỀ QUỐC GIA. Tiếp cận theo năng lực trong dạy nghề. Hướng dẫn xây dựng
bộ chuẩn tổ chức giảng dạy và cơ sở vật chất, bản thử nghiệm, 2006, 48 tr.
60- CỘNG HOÀ GHI NÊ, BỘ GIÁO DỤC KỸ THUẬT VÀ DẠY NGHỀ. Nghề Nề. Chương trình đào
tạo, 2003, 112 tr.
61- CỘNG HOÀ GHI NÊ, BỘ GIÁO DỤC KỸ THUẬT VÀ DẠY NGHỀ. Hướng dẫn giảng dạy.
Nghề Nề, 2003, 190 tr.
62- CỘNG HOÀ GHI NÊ, BỘ GIÁO DỤC KỸ THUẬT VÀ DẠY NGHỀ. Hướng dẫn đánh giá. Nghề
Nề, 2003, 186 tr.
63- CỘNG HOÀ CAMƠRUN, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, CHÁNH VĂN PHÒNG, VỤ ĐÀO
TẠO VÀ HƯỚNG NGHIỆP Hướng dẫn xây dựng bộ chuẩn dạy nghề, 2007, 44 tr.
64- CỘNG HOÀ TUY NI DI, BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO, TRUNG TÂM QUỐC GIA ĐÀO TẠO GIÁO
VIÊN VÀ CÔNG NGHỆ ĐÀO TẠO. Hướng dẫn phương pháp, Miêu tả khu vực, 86 tr.
65- CỘNG HOÀ TUY NI DI, BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO, TRUNG TÂM QUỐC GIA ĐÀO TẠO GIÁO
VIÊN VÀ CÔNG NGHỆ ĐÀO TẠO. Xây dựng chương trình theo phương pháp tiếp cận năng
lực trong dạy nghề, Phần 3: thực hiện phân tích thực trạng công việc (AST), ghi chép bài
giảng, 2004, 30 tr.
66- CỘNG HOÀ TUY NI DI, BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO, TRUNG TÂM QUỐC GIA ĐÀO TẠO GIÁO
VIÊN VÀ CÔNG NGHỆ ĐÀO TẠO. Xây dựng chương trình theo phương pháp tiếp cận năng
lực trong dạy nghề, Phần 3: thực hiện phân tích thực trạng công việc (AST), hướng dẫn thực
hiện , 2004, 12 tr.
67- CỘNG HOÀ TUY NI DI, BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO, TRUNG TÂM QUỐC GIA ĐÀO TẠO GIÁO
VIÊN VÀ CÔNG NGHỆ ĐÀO TẠO. Xây dựng chương trình theo phương pháp tiếp cận năng
lực trong dạy nghề, Phần 4: Xây dựng đề án đào tạo, hướng dẫn thực hiện , 2004, 8 tr.
68- NGUỒN NHÂN LỰC VÀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI CANADA, Bảng phân loại nghề quốc gia
(CNP), tài liệu hướng dẫn, 2006, 23 tr.
69- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Khung phương pháp của danh mục việc làm và nghề ở Marốc, 2005, 43tr.
70- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Khung phương pháp xây dựng và thực hiện chương trình đào tạo theo
tiếp cận năng lực, 2005, 59 tr
71- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và thực hiện nghiên cứu lĩnh vực, 2007, 63 tr.
72- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và thực hiện nghiên cứu sơ bộ, 2007, 49 tr.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 351

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

73- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và thực hiện phân tích thực trạng công việc, 2007,
63 tr.
74- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn xây dựng bộ chuẩn năng lực, 2007, 55 tr.
75- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn xây dựng chương trình đào tạo, 2007, 38 tr.
76- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và biên soạn tài liệu hướng dẫn giảng dạy, 2007, 37 tr.
77- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và biên soạn tài liệu hướng dẫn đánh giá, 2007, 30 tr.
78- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn chung về đánh giá kinh nghiệm đã tích luỹ của thực tập sinh
theo phương pháp tiếp cận năng lực, 2007, 44 tr.
79- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Hướng dẫn thiết kế và biên soạn tài liệu hướng dẫn tổ chức giảng dạy và
cơ sở vật chất, 2007, 36 tr.
80- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Cấp chứng chỉ nghề cho nguồn nhân lực, Bộ chuẩn năng lực và miêu tả
chức năng, Cố vấn phương pháp trong xây dựng chương trình theo APC, 2007, 39 tr.
81- VƯƠNG QUỐC MA RỐC, BỘ VIỆC LÀM VÀ DẠY NGHỀ, VĂN PHÒNG NHÀ NƯỚC PHỤ
TRÁCH DẠY NGHỀ. Cấp chứng chỉ nghề cho nguồn nhân lực, Bộ chuẩn năng lực và miêu tả
chức năng, Cố vấn phương pháp trong xây dựng chương trình theo tiếp cận năng lực, 2007, 38 tr.
82- SCALION, G. Đánh giá việc học tập nhằm mục đích đào tạo, Tập I, Suy nghĩ, Canada,
Presses de l’Université de Laval, 1998, 171 tr.
83- SCALION, G. Đánh giá việc học tập nhằm mục đích đào tạo, Tập II, Công cụ đánh giá,
Canada, Presses de l’Université de Laval, 1998, 263 tr.
84- SCALION, G. Đánh giá việc học tập nhằm mục đích đào tạo, Canada, Nhà xuất bản đổi mới
giảng dạy inc (ERPI) 1999, 499 tr.
85- SCALION, G. Đánh giá học tập theo phương pháp tiếp cận năng lực, Canada, Nhà xuất bản
đổi mới giảng dạy inc (ERPI) 2004, 346 tr.
86- WALTER, R. Đào tạo trong khu vực phi chính thức, Một số vấn đề, Cơ quan Phát triển Pháp,
Phòng nghiên cứu, 2006, 20 tr. [Tài liệu làm việc]

352 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6

THƯ MỤC INTERNET

Có thể truy cập trên internet đa số các tài liệu nêu trong thư mục này. Những trang thông tin chính đã
tham khảo để biên soạn các tập sách hướng dẫn phương pháp dưới đây được tập hợp theo chủ đề.

Đánh giá chương trình «Hỗ trợ các chính sách quốc gia về Giáo dục kỹ thuật và dạy nghề»
của Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF)

Tài liệu nhan đề «Đánh giá ngoài Chương trình hỗ trợ các chính sách quốc gia về giáo dục kỹ
thuật và dạy nghề »: báo cáo tổng quan, tháng ba, năm 2007, có thể truy cập ở địa chỉ sau:
http://www.francophonie.org/ressources/evaluationsv1.cfm.

Sách « Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề »

Có thể truy cập các tập sách nhan đề «Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề» ở những địa chỉ:

http://fpt-francophonie.org/.
http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm.
http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm.

Tài liệu nhan đề «Công nghệ giáo dục kỹ thuật và dạy nghề» đã được cải biên trong phiên bản
dùng cho UNESCO (UNEVOC), và được dịch sang tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Các phiên
bản này có thể truy cập ở những địa chỉ sau:
http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm.
http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm.

Hệ thống dạy nghề

Tài liệu Australian Qualifications Framework: Implementation Handbook (Khung văn bằng chứng
chỉ Australia: sách hướng dẫn thực hiện) có thể truy cập ở địa chỉ Internet sau:
http://www.aqf.edu.au/Portals/0/Documents/Handbook/AQF_Handbook_1-12.pdf

Truy cập tài liệu của M. Pradeep Kumar Joosery ở địa chỉ sau:
http://www.dakar.unesco.org/pdf/svt_maurice.pdf.

Bản miêu tả hệ thống giáo dục Pháp được giới thiệu ở địa chỉ:
http://www.eurydice.org/ressources/eurydice/eurybase/pdf/section/FR_FR_C5.pdf.

Các tài liệu phương pháp luận đã có

Một số tài liệu do bộ Giáo dục, Giải trí và Thể thao của chính phủ Québec công bố được đăng tải
trên các trang sau:
http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm.
http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm.

Tài liệu của Văn phòng chính phủ phụ trách về dạy nghề của bộ Việc làm và Dạy nghề Vương
quốc Marốc có thể truy cập ở địa chỉ:
http://www.dfp.ac.ma/departement/dcpsp/index-gsfp.asp.
http://www.meda2-fp.ma.

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 353

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

Bảng danh mục nghề, khung văn bằng chứng chỉ, thông tin về các khu vực kinh tế, và thị
trường lao động

Hệ thống phân loại khu vực kinh tế của Bắc Mỹ (SCIAN) 2002 – Canada, truy cập ở địa chỉ:
http://www.statcan.gc.ca/subjects-sujets/standard-norme/naics-scian/2002/naics-scian02l-fra.htm

Bảng phân loại sản phẩm Pháp (CPF), truy cập ở địa chỉ:
http://www.insee.fr/fr/methodes/default.asp?page=nomenclatures/cpf2003/cpf2003.htm

Trang thông tin về thị trường lao động (IMT) Việc làm –Québec, truy cập ở địa chỉ:
http://imt.emploiquebec.net/mtg/inter/noncache/contenu/asp/mtg941_accueil_fran_01.asp

Bảng miêu tả nghề trong danh mlục các nghề thực tế và việc làm (ROME) của cơ quan quốc gia
về việc làm Pháp (ANPE), truy cập ở trang sau:
http://www.anpe.fr/espacecandidat/romeligne/RliIndex.do;jsessionid=Lv9fzJRKkK
TjyMn36ljrJrxgXQvdpQdG2G2kx9stRrh5LQnWpVTh!1618997797.

Trang thông tin của Tổ chức Lao động quốc tế (OIT) giới thiệu bảng Phân loại mẫu quốc tế về các
nghề, truy cập ở địa chỉ:
http://www.ilo.org/public/french/bureau/stat/isco/index.htm.

Trang thông tin về Nguồn nhân lực và phát triển xã hội Canada giới thiệu về bảng phân loại nghề
quốc gia, truy cập ở địa chỉ:
http://www5.rhdsc.gc.ca/NOC-CNP/app/training.aspx?lc=f.

Trang trông tin của Viện thống kê và NCKT quốc gia Pháp (INSEE) trình bày bảng danh mục nghề
và các tầng lớp xã hội - nghề nghiệp (PCS) ở Pháp có thể truy cập ở địa chỉ:

http://www.insee.fr/fr/methodes/default.asp?page=nomenclatures/pcs2003/pcs2003.htm

Thông tin về khung văn bằng chứng chỉ nghề châu Âu, ở địa chỉ:
http://europa.eu/scadplus/leg/fr/cha/c11104.htm

Trang thông tin của Uỷ ban quốc gia Pháp về văn bằng chứng chỉ nghề, giới thiệu danh mục các
văn bằng chứng chỉ nghề quốc gia, ở địa chỉ:
http://www.cncp.gouv.fr/CNCP/index.php?cncp=rncp.

Danh mục các chương trình đào tạo cấp bằng của AFPA có thể truy cập ở địa chỉ:
http://www.afpa.fr/formations/les-offres-de-formation-et-vae/formation-diplomante/
fiche/7104/macon.html.

Mô hình DACUM

Có thể truy cập các công trình và bài báo của của M. Robert Norton từ trang thông tin nghiên cứu
đại học ÉRIC. Từ 9 tháng 01 năm 2009, những tài liệu này đăng tải ở địa chỉ:
http://www.eric.ed.gov/

Nghề bán chuyên nghiệp

Bảng danh mục những «nghề bán chuyên nghiệp» và tài liệu nhan đề «Chương trình đào tạo để
làm nghề bán chuyên nghiệp, hướng dẫn hành chính 2003-2004» có thể truy cập ở địa chỉ:
http://www.mels.gouv.qc.ca/sections/metiers/
http://www.inforoutefpt.org/ensemble_dossiers_meq/infodoc.asp

354 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp

 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt
Tµi liÖu h−íng dÉn 6
Đánh giá kết quả học nghề

Văn bằng của Pháp và các đề thi liên quan đến những loại bằng đó được giới thiệu ở địa chỉ sau:
http://www.crdp-montpellier.fr/ressources/examens/consultation/index.aspx

Các bộ chuẩn đào tạo, được gọi là miêu tả đào tạo và miêu tả đánh giá của Cộng đồng người Bỉ
nói tiếng Pháp cũng như các công cụ đánh giá được đăng tải ở địa chỉ:
www.enseignement.be.

Dạy nghề ở khu vực phi chính thức

Tài liệu làm việc của M. R. WALTER, nhan đề «Một số vấn đề đào tạo trong khu vực phi chính
thức», truy cập ở địa chỉ:
http://doc.abhatoo.net.ma/doc/spip.php?article2745

Xem báo cáo của Tổ chức Lao động quốc tế (OIT) nhan đề «Công việc phù hợp và kinh tế phi
chính thức» trình bày một số nghiên cứu trường hợp về đào tạo và phát triển năng lực trong kinh
tế phi chính thức ở địa chỉ sau:
http://www.ilo.org/public/french/employment/infeco/index.htm.

Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ (VAE), bảng danh mục và danh mục số

PIGEASSOU, Jean, Daniel VIMONT. Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ trong giáo dục quốc gia.
MEN, IGEN-IGAENR, tháng 11 năm 2005. Truy cập ở địa chỉ:
ftp://trf.education.gouv.fr/pub/edutel/syst/igaen/rapports/vae_2005.pdf.

DGESCO. Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ [trực tuyến] Truy cập địa chỉ:
http://eduscol.education.fr/D0077/accueil.htm.
Centre-inffo. VAE: Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ [trực tuyến] Truy cập địa chỉ:
http://www.centre-inffo.fr/article.php3?id_article=120.
Uỷ ban quốc gia đánh giá năng lực nghề [trực tuyến] Truy cập địa chỉ:
http://www.cncp.gouv.fr/index.php?page=30.

CEDEFOP. Trung tâm phát triển đào tạo nghề châu Âu [trực tuyến]. Truy cập địa chỉ:
http://www.cedefop.europa.eu/.
Cổng thông tin về Công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ ở Pháp. Truy cập ở địa chỉ:
www.vae.gouv.fr.
Xem trang thông tin của Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp về công nhận kinh nghiệm đã tích luỹ
ở địa chỉ: www.validationdescompetences.be.

Bảng kê các trang thông tin chính của Cộng đồng Pháp ngữ, bài giới thiệu những khái niệm chính
liên quan đến hồ sơ công nhận năng lực đã tích luỹ, xem trang mạng của M. Robert Bibeau
http://www.robertbibeau.ca/portfolio.html

Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp 355

 Tµi liÖu h−íng dÉn 6 Biªn so¹n vµ sö dông tµi liÖu h−íng dÉn
gi¶ng d¹y vµ tæ chøc c¬ së vËt chÊt

ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n:

Chñ tÞch Héi ®ång Thµnh viªn kiªm Tæng Gi¸m ®èc Ng« TrÇn ¸i
Tæng biªn tËp kiªm Phã Tæng Gi¸m ®èc nguyÔn quý thao

Tæ chøc b¶n th¶o vµ chÞu tr¸ch nhiÖm néi dung:

Phã Tæng biªn tËp ng« ¸nh tuyÕt
Gi¸m ®èc C«ng ty CP S¸ch §H–DN ng« thÞ thanh b×nh

Biªn tËp néi dung:

trÇn nhËt t©n – ng« thÞ thanh b×nh

Tr×nh bµy b×a:

®inh xu©n dòng

ChÕ b¶n:
trÞnh thôc kim dung

h−íng dÉn tæ chøc gi¸o dôc nghÒ nghiÖp

M· sè: 7G115Y3 – DAI

Sè ®¨ng kÝ KHXB: 18 - 2013/CXB/11 - 1969/GD.
In 505 cuèn (Q§ in sè: 01), khæ 19 x 27 cm.
In t¹i C«ng ty CP in Phóc Yªn.
In xong vµ nép l−u chiÓu th¸ng 12 n¨m 2012.

356 Hướng dẫn tổ chức Giáo dục nghề nghiệp