LOS BANOS INTEGRATED SCHOOL
Mayondon, Los Banos
MAHABANG PAGSUSULIT SA ESP 9
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat
aytem. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1.) Alin sa sumusunod na pansariling salik na dapat
pagbatayan sa pagpili ng kurso na may
kinalaman sa iyong kahusayan o galing sa isang
bagay o tiyak na abilidad na maaari mong
matuklasan mula sa pakikiharap sa mga taong
nakakasalamuha, paglutas ng mga mahihirap na
bagay, at pagbubuo ng masistemang paraan sa
pagkuha ng datos?
a. Hilig b. Pagpapahalaga
c. Kakayahan d. Talento
2.) Sa teoryang Multiple Intelligences ni Dr. Howard
Gardner (1983), ang lahat ng tao ay may angking
likas na kakayahan, iba’t iba ang talino o talento.
Bilang na sa Baitang 9, ano ang
pinakamahalagang gampanin na dapat mong
gawin sa mga talino o talentong ipinagkaloob sa
iyo na may kaugnayan sa pagpili mo ng nais na
kurso sa pagtuntong mo sa Senior High School?
a. Pahalagahan at paunlarin
b. Pagtuunan ng pansin at palaguin
c. Paunlarin para sa sarili at ibahagi para sa
kabutihang panlahat
d. Tuklasin at gamitin sa pagpapayaman mula sa
tinapos na kurso
3.) Ano ang dapat na maging aksyon mo sa
panahong ikaw ay naguguluhan pa sa mga
pagpipiliang kurso para sa nalalapit na Senior High
School?
a. Makinig sa mga gusto ng kaibigan
b. Huminto muna at sa susunod na taon na lamang
mag-aral
c. Magbasa at maglaan ng panahon na
makapag-isip at magplano
d. Humingi ng tulong sa mga taong malapit sa iyo
at umasa sa kanilang desisyon
4.) Bata pa lamang si Cecil ay may interes na sa
pagbabasa ng mga Educational book, kasabay
din nito ang pagguhit at minsang pagsusulat. Lalo
niya itong napaunlad sa pagsali sa mga
paligsahan sa loob at labas ng paaralan. Kaya sa
pagdating ng pagpili ng kurso ay hindi siya
nahirapan dahil alam na niya ang magiging linya
ng kaniyang propesyon, ang maging Journalist.
Alin sa mga sumusunod na pansariling salik ang
naging daan upang makamit ni Cecil ang
tagumpay ng kaniyang piniling hanapbuhay?
a. kakayahan b. mithiin
c. hilig d. pagpapahalaga
5.) Nakasanayan na ni Melchor ang pagsasaayos
at pagsisinop sa mga kasangkapan at kagamitan
sa bahay. Kaya naisip niya na mag-aaral ng
kursong Engineering sa Unibersidad ng Dapitan.
Anong pansariling salik ang isinaalang-alang ni
Melchor sa kaniyang naging desisyon sa kursong
kukunin sa kolehiyo?
a. katayuang pinansyal b. pagpapahalaga
c. mithiin d. kakayahan
6.) Alam ni Diane ang kaniyang galing at husay
pagdating sa Matematika. Ang kahusayan niya sa
pagkalkula ay namana niya sa kaniyang ama. At
ang kaniyang determinasyon at pagtitiyaga ay
nakuha naman niya sa kaniyang ina. Apat na
buwan bago ang kanilang pagtatapos sa Junior
High (Baitang 10) ay mayroon na siyang ideya
kung ano ang kaniyang pipiliing kurso. Suportado
din siya ng kaniyang mga magulang lalo pa‘t
bukas siya pagdating sa komunikasyon sa mga
nais niyang kuning propesyon. Anong pansariling
salik ang naging tuntungan niya sa pagpili ng
kurso?
a. mithiin b. pagpapahalaga
c. kasanayan d. hilig
7.) Alin sa mga sumusunod na paraan ang
mainam gamitin upang tuklasin ang sariling
talento dahil ito ay nakaangkla sa teorya ni Dr.
Howard Gardner?
a. RIASEC
b. Tseklist ng mga Kasanayan
c. Pagsusuri ng Pagpapahalaga
d. Multiple Intelligences Survey Form
8.) Sa Multiple Intelligences Survey form,
matutukoy mo ang iyong talento at kakayahan.
Alin sa sumusunod ang HINDI kabilang sa mga
talino o intellegences?
a. Spatial b. Existentialist
c. Auditory d. Kinesthetic
9.) Ang RIASEC ay isang paraan upang matukoy
ang Hilig ng isang tao kung saan ang R ay Realistic,
I ay Investigative, A ay Artistic, S ay Social, at E ay
Enterprising, Ano naman ang kinakatawan ng titik
C?
a. Conventional b. Cooperation
c. Conference d. Caring
10.) Ang kakayahan ay isa sa pinakamahalagang
salik sa pagpili ng track o kurso. Alin sa mga
sumusunod ang HINDI kabilang sa Tseklist batay sa
Uri ng Kakayahan.
a. Kakayahan sa Pakikiharap sa Tao
b. Kakayahan sa mga Datos
c. Kakayahan sa mga Bagay-bagay
d. Kakayahan sa mga solusyon sa problema
11. Sino ang Sikilohistang naghati sa anim na mga Para sa aytem 17-18 - Alam ng mga magulang ni
Jobs/Careers/work environment? Agatha na siya ay likas na maabilidad ngunit bago
a. Dr. Howard Garner c. Dr. Manuel DY siya mamili ng kurso ay humingi muna siya ng
b. John Holland d. Martin Luther King payo at mungkahi sa kanila.

12. Ang lahat ng tao ay may angking likas na 17. Sa aling panloob na salik napapabilang ang
kakayahan, iba’t iba ang talino o talento. Bilang sitwasyong ito?
nasa Baitang 9, ano ang mahalagang gampanin a. Hilig c. pagpapahalaga b.
na dapat mong gawin sa mga talino o talentong Kasanayan d. talento
ipinagkaloob sa iyo na may kaugnayan sa pagpili
mo ng nais na kurso sa pagtuntong mo sa Senior 18. Dapat bang suportahan ng mga magulang
High School? ang desisyon ng kanilang mga anak?
a. Pahalagahan at paunlarin a. Oo, para maging matagumpay ang anak sa
b. Pagtuunan ng pansin at palaguin hinaharap
c. Paunlarin para sa sarili at ibahagi para sa b. Oo, para makita na yayaman ang mga anak sa
kabutihang panlahat hinaharap
d. Tuklasin at gamitin sa pagpapayaman mula sa c. Hindi, dahil kailangan munang magpahinga
tinapos na kurso para mag-ipon
d. Hindi, dahil siya lamang ang nagdala ng swerte
13. Alin sa sumusunod ang dapat taglayin mong sa buhay niya.
katangian upang masabing asset ka ng
kompanya? 19. Ang mga panloob na mga pansariling salik ay
a. Kung ikaw ay masahing manggagawa makakatulong sa pagunawa ng kahalagahan ng
b. Kung ikaw ay matalinong manggagawa pagpaplano ng kursong akademiko o
c. Kung ikaw ay produktibong manggagawa teknikalbokasyonal o negosyo bilang tugon sa
d. Kung ikaw ay aktibong maggagawa hamon ng paggawa. Alin sa mga sumusunod ang
HINDI kabilang sa mga ito?
14. Si Lito ay mahusay bilang isang computer a. Talento
Programmer. Ngunit di niya maisakatuparan ito b. Hilig
kung wala siyang sariling kagamitan tulad ng c. Katayuang Pinansyal
computer. Kaya nagsumikap siya na makamit ang d. Kakayahan
hangaring magkaroon nito, dahil hangad niyang
mabigyan ng magandang buhay ang kanyang 20. Kinahiligan ni Joe ang paggamit ng mga
mga magulang. Ano kaya ang kanyang gagawin makina at iba pang mga kagamitang pang-
na makatulong sa pagkamit ng kanyang minimithi kunstruksiyon. Anong kakayahan ang tinutukoy ng
sa buhay? pahayag?
a. Magkakaroon ng sariling computer a. pakikiharap sa Tao
b. Matapos ang kaniyang kursong computer b. mga datos
c. Magkaroon ng computer shop c. mga bagay-bagay
d. Humingi ng donasyon d. mga ideya at sulosyon

Para sa aytem 15-16- Si Eric ay may
kakayahang kumuha ng kursong Medisina ngunit
ang kanyang mga magulang ay kapos-palad
upang tustusan ang kanyang minimithi sa buhay
bilang isang doctor.
15. Anong panlabas na salik ang nakakaapekto
kay Eric sa kanyang minimithi sa buhay? a.
Impluwensiya ng pamilya
c. impluwensiya ng barkada
b. Kakayahang pinansyal
d. lokal na demand
16. Kung ikaw ang nasa katayuan ni Eric ano ang
iyong gagawin?
a. Huminto muna at maghanap ng trabaho
b. Mag-alaga ng mga hayop sa bukid
c. Kumuha ng pasulit para sa scholarship
d. Maghanap ng mayamang mapapangasawa
21.) Ano ang dalawang kakayahang taglay ng
bawat tao na magagamit niya sa pagpapasya at
malayang pagsasakilos ng kanyang pinili at
ginusto nang may pananagutan dito?
a. Kagalingan mangatwiran at matalas na
kaisipan
b. Kahusayan sa pagsusuri at matalinong pag-iisip
c. Kalinawan ng isip at masayang kalooban
d. Kakayahang mag-isip at malayang kilos-loob
22.) Ano ang inaasahan sa atin bilang tao sa
lipunan na nilikha upang makipagkapwa at
makibahagi sa buhay-sa-mundo (lifeworld) na ang
layunin ay makipag-ugnayan sa isa’t isa at
makipagtulungan?
a. makiangkop c. makipagkasundo
b. makialam d. makisimpatya
23.) Ayon sa RIASEC ni Holland, ang pagiging b. Hindi, para di tayo malilito sa anumang gusto
Journalist ay napapabilang sa hanay ng natin sa buhay
___________. c. Hindi, para lahat ng iyong tagumpay ay sulit at
a. Realistic c. conventional wala kang pasasalamatan
b. Social d. Artistic d. Oo, para matulungan tayong magtimbang,
magsuri, at gagabayan tayo sa ating ginawang
24. Alin ang pinakaunang hakbang sa pagpapasiya.
pagpapasya bago pumili ng kurso?
a. Magkalap ng kaalaman b. Magnilay 30. Bilang mag-aaral, paano ka makatutulong sa
sa mismong aksiyon pag-unlad ng ekonomiya ng ating bansa?
c. Maglaan ng oras sa pag-iisip d. Tayahin ang a. Sa pamamagitan ng pagsunod kung ano ang
damdamin sa pipiliing pasya utos ng mga nakatatanda.
b.Sa pamamagitan ng pag-aaral ng mabuti para
sa magandang kinabukasan.
25. Aling pansariling interes ang tumutukoy sa isang c. Sa pamamagitan ng pagyayabang kung ano
pambihira at likas na kakayahang kailangang ang nagging bunga ng iyong pinaghihirapan .
tuklasin upang pagbatayan sa pagpili ng track o d. Sa pamamagitan ng pagpapanatili kung ano
kurso? ang nasa iyong isipan upang umasenso sa buhay.
a.Mithiin c. Kasanayan/skills
b. Talento d. Hilig 31. Alin sa mga sumusunod na sitwasyon ang HINDI
nagpapakita ng pagkakaroon ng Personal na
26. Anong kakayahan ng iyong isip na Pahayag ng Misyon sa Buhay?
makatutulong sa anumang bagay na iyong a. Higit na nakikilala ni Carol ang kanyang mga
nanaisin? kalakasan at kahinaan sa kanyang sarili
a. kakayahang alamin at tuklasin ang anumang b. Si Harvey ay naglilista ng mga mithiing nais
bagay na naisin niyang matupad sa kanyang buhay
b. kakayahang makialam sa paligid kung anuman c. Si Lisa ay kasalukuyang nagtatrabaho sa isang
ang gusto kompanya upang kumita ng pera.
c. kakayahang maglingkod sa kahit anumang d. Si Albert ay mayroong mainam na mga batayan
bagay na naisin sa kanyang pagpapasya sa kanyang buhay.
d. kakayahang magsalita at gumawa kung
anuman ang nanaisin 32. Ano ang Personal na Pahayag ng Misyon sa
Buhay?
27.) Hindi lingid sa kaalaman ni Elmo ang mga
naging puhunan ng kaniyang mga magulang sa a. Ito ay magiging batayan mo sa gagawin na
negosyong ipinundar simula noong bata pa siya mga pagpapasya sa arawaraw.
hanggang sa kasalukuyan kung kaya sila ngayon b. Ito ay maaaring misyon na magdadala sa atin
ay maginhawa at nakapagtapos lahat ng pag- tungo sa magandang buhay
aaral sa kolehiyo. Siya ang saksi sa kasipagan at c. Ito ang panahon na maaaring ikaw ay may
pagiging bukas-palad ng kaniyang mga magandang kinabukasan.
magulang. Anong pansariling salik ang naging d. Ito ay palatandaan kung ano ang mararating
gabay ni Elmo sa pagpili ng kurso? mo sa buhay
a. hilig b. katayuang pinansyal
c. pagpapahalaga d. kakayahan 33. Ayon kay Stephen Covey, ang ating misyon ay
nagkakaroon lamang ng kapangyarihan batay sa
28. Batay sa bilang 7, ano ang naging puhunan apat (4) na kadahilanan. Ang mga sumusunod na
ng kanyang mga magulang bago nagtagumpay mga sitwasyon ay nagpapakita ng mga dahilang
sa buhay? a. ang pagiging makasarili upang ito na maliban sa isa: ______________.
magtagumpay sa buhay a. Litong-lito si Carlo kung ano ang kukuning kurso,
b. ang pagiging masunurin sa lahat ng ganong iba ang gusto ng kanyang mga
pagkakataon magulang. b. Hindi nagsisisi si Joy sa ginawa
c. ang kasipagan at pagiging bukas-palad ng ng kanyang anak na kumuha ng kursong
kanyang mga magulang ikinaliligaya nito.
d. ang pagiging matalino sa pagpapasiya para c. Araw-araw ay naging maligaya si Mary dahil
umasenso sa buhay na ginusto. nagtagumpay siya sa mga itinakdang hangarin
niya sa buhay
29. Kailangan pa rin ba nating lumapit sa mga d. Nakayanang abutin ni Marlon ang kanyang
taong ating pinagkakatiwalaan at pangarap at nagtagumpay kahit nagtatrabaho
makapagbibigay ng payo sa ating pagpapasiya? habang nag-aaral.
Bakit?
a. Oo, para di tayo magsisi sa ating pagpapasiya 34. Tiniis ni Lito ang hirap na pinagdaanan maabot
lamang ang hangaring makapagtapos sa kursong
abogasya at ng makapaglingkod sa kanyang
lipunan. Alin sa mga sumusunod napapatungkol
ang ginawa ni Lito?
a. Bokasyon b. Propesyon
c. Misyon d. Bisyon
35. Alin sa mga sumusunod ang nagpapakita ng
pagsasakatuparan ng bokasyon?
a. Nakapagtapos si Jerry ng kursong Abogasya
dahil sa kagustuhan ng kanyang mga magulang.
b. Nagtagumpay si Ben sa pagiging Doktor at
masayang naglilingkod sa mga maysakit at sa
kanyang pamilya.
c. Walang ginawa sa buhay si Lina kundi ang
magpapayaman simula ng makapagtapos bilang
isang Engineer.
d. Si Beth ay di nakapagtapos ng pag-aaral kaya
pumasok bilang isang kasambahay.
a. Ito ay nagtutulak sa tao upang maging
mapanagutan sa kanyang mga kilos
b. Ito ay nakatutulong sa pagkakaroon ng tuon ng
tao sa makabuluhang mga bagay.
c. Ito ay nagiging katuwang sa paglikha ng mga
desisyon sa buhay
d. Ito ay nakakabuo ng pagkakakilanlan sa sarili
40. Si Hannah ay nagsumikap sa kaniyang pag-
aaral at ng kalauna’y naging isang ganap na
doctor. Nakadadama siya ng labis na kasiyahan
sa kanyang panggagamot. Madalas rin siyang
nagsasagawa ng mga medical missions sa mga
probinsya upang matulungan ang mga
kapuspalad. Alin sa mga sumusunod ang
tumutukoy sa ginawa ni Hannah?
a. Bokasyon b. Propesyon
c. Misyon d. Bisyon

36. Si Miguel ay pumili ng kurso sa kolehiyo na hindi

lamang naaayon kanyang hilig kundi magbibigay
daan upang magkapasok sa isang scholarship.
Naisip kasi ni Miguel na matutulungan niya ang
kanyang magulang sa pagtutustos sa kanyang
pag-aaral sa pagkuha niya ng scholarship. Alin sa
mga sumusunod ang isinaalangalang ni Miguel sa
kanyang pagpapasya?
a. Lipunan b. Paaralan
c. Sarili d. Kapwa

37. Si Cecille ay sales lady sa isang department

store sa isang mall. Bagamat hindi niya ganoong
hilig ang madalas na pagkikihalubilo sa mga tao
upang magbenta ng produkto ay ginagawa niya
pa rin ng mainam ang kanyang trabaho para may
mauwing pagkain para sa kanyang pamilya sa
gitna ng pandemya. Alin sa mga sumusunod ang
tumutukoy sa sitwasyon ni Cecille?
a. Misyon b. Propesyon
c. Bokasyon d. Bisyon

38. Ang pagbuo ng Personal na Pahayag ng

Misyon sa Buhay ay maituturing na mahalaga sa
pagtahak niya sa pang-araw-araw na buhay. Ang
sumusunod na mga pahayag ay tumutukoy sa
kahlagahan ng pagkakaroon ng Personal na
Pahayag ng Misyon sa Buhay maliban sa
isa:___________________________________.
a. Ito ay nagtutulak sa tao upang maging
mapanagutan sa kanyang mga kilos
b. Ito ay mabuti upang mapairal ang sariling
interes lamang
c. Ito ay nakakatulong sa pagdedesiyon sa buhay
d. Ito ay nakakabuo ng pagkakakilanlan sa sarili

39. Madalas na tinitingnan ni Marcelo ang

kanyang journal upang makita ang kanyang
nabuong mga layunin o misyon sa buhay.
Ginagamit niya ito bilang gabay sa mga
hakbangin o kilos na kanyang gagawin sa
kanyang buhay. Alin sa mga sumusunod na
kahalagahan ng PPM ang naipakita ni Marcelo?