3

Mathematics
Kagamitan ng Mag-aaral
Tagalog

Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at

sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan,
kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa
larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa
Kagawaran ng Edukasyon sa action@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas

Mathematics– Ikatlong Baitang

Kagamitan ng Mag-aaral sa Tagalog

i
Unang Edisyon, 2014
ISBN:

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng
pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na
ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at
mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang
ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda
ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, Ph.D.
BEE-Director: Marilyn D. Dimaano, Ed.D.

Development Team of the Learner’s Material

Reviewers: Jean Aurea A. Abad, Alleli C. Domingo, Rogelio O. Doñes,

Abelardo B. Medes, Soledad A. Ulep

Authors: Ofelia G. Chingcuangco, Henry P. Contemplacion,

Eleanor I. Flores, Laura N. Gonzaga, Carolina O. Guevara,
Gerlie M. Ilagan, Maritess S. Patacsil,
Ma. Corazon C. Silvestre, Remylinda T. Soriano,
Victoria C. Tafalla, Teresita P. Tagulao, Dominador J. Villafria

Illustrator: Fermin M. Fabella

Encoders: Marcelino C. Bataller, Roy L. Concepcion, Naneth R. Bautista
Focal Person: Robesa R. Hilario
Contextualizers: Dr. Erico Habihan, Gerlie Ilagan, Donna Salvan
Lead Person: Agnes G. Rolle

Inilimbag ni ___________________________

Department of Education- Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)

Office Address: 5th Floor, Mabini Bldg., DepEd Complex, Meralco Avenue,
Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1054 o 634-1072
E-mail Address: imcsetd@yahoo.com
Talaan ng Nilalaman

ii
Yunit 1- Bilang Hanggang 10 000 na Ginagamitan ng
Pagsasama-sama (Addition) at Pagbabawas
(Subtraction)

iii
Aralin 1 Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang
Hanggang 5 000
Aralin 2 Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 10
000
Aralin 3 Place Value at Value ng Bilang Hanggang
10 000
Aralin 4 Pagbasa at Pagsulat ng Bilang Hanggang
10 000
Aralin 5 Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapit
na Sampuan (Tens), Sandaanan (Hundreds), at
Libuhan (Thousands)
Aralin 6 Paghahambing ng Bilang Hanggang
10 000
Aralin 7 Pagsusunod-sunod (Ordering) ng Bilang na may
4-5 Digit
Aralin 8 Ordinal na Bilang Mula 1st –100th
Aralin 9 Mga Barya at Perang Papel Hanggang
₱ 10 000
Aralin 10 Pagbasa at Pagsulat ng Pera
sa Simbolo at Salita
Aralin 11 Paghahambing ng Halaga ng Pera Hanggang ₱ 500
Aralin 12 Paghahambing ng Halaga
Hanggang ₱ 1000
Aralin 13 Pagsasama-sama ng Bilang na may 3-4 na Digit na
walang Regrouping
Aralin 14 Pagsasama-sama (Adding) ng mga Bilang na may
3-4 na Digit na mayroong Regrouping
Aralin 15 Pagtantiya (Estimating) ng Kabuuan (Sum)
Aralin 16 Pagsama-sama (Adding) ng mga Bilang na may 1-
Digit na Bilang na may at walang Regrouping
Aralin 17 Pagsasama-sama (Adding) ng Bilang na may 2-3
Digit na Bilang na may Multiples na Daanaan
Aralin 18 Paglutas (Solving) ng Suliraning Routine na
Ginagamitin ng Pagdaragdag
Aralin 19 Paglutas ng Non-Routine na Suliranin na
Ginagamitan ng Pagdaragdag
Aralin 20 Paglikha ng Paglikha ng Suliranin (Creating
Problems) Gamit ang Pagdaragdag (Addition)

iv
Aralin 21 Pagbabawas (Subtraction) na walang
Regrouping
Aralin 22 Subtraction (Pagbabawas) Gamit ang Regrouping
Aralin 23 Pagtantiya ng Kinalabasan
Aralin 24 Pagbabawas Gamit ng Isip ng Bilang na may 1-2
Digit
Aralin 25 Pagbabawas ng Bilang 2-3 Digit na Multiples na
may Multiples na Sandaanan (Hundreds) Gamit
ang Isip
Aralin 26 Paglutas ng Suliranin na Ginagamitan ng
Pagbabawas (Subtraction)
Aralin 27 Paglutas ng Suliranin Gamit ang
Dalawang Paraan (Two-Step Word Problem)
Aralin 28 Pagbuo ng Pamilang na Suliranin (Word Problem)
Gamit ang Pagdaragdag at Pagbabawas
(Subtraction)

Yunit II - Pagpaparami at Paghahati ng mga Buong Bilang

Aralin 29 Pagapapakita (Visualizing) ng Pagpaparami

(Multiplication) ng Bilang na 6 at 7
Aralin 30 Pagpapakita (Visualizing) ng Pagpaparami
(Multiplication) ng Bilang na 8 at 9
Aralin 31 Pagbibigay (Stating) ng Multiplication Facts Para
sa Bilang na 1-10
Aralin 32 Kakanyahang Komutatibo (Commutative
Property) ng Pagpaparami (Multiplication)
Aralin 33 Kakanyahang Pamamahagi (Distributive) ng
Pagpaparami (Multiplication)
Aralin 34 Associative Property of Multiplication
Aralin 35 Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2-3
Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 1-Digit na
walang Regrouping
Aralin 36 Pagpaparami (Multiplying) ng 2-hanggang 3-Digit

v
 na Bilang sa 1-Digit may Pagpapangkat
(Regrouping)
Aralin 37 Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2
Digit
Aralin 38 Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang Gamit ang
Multiples ng 10 at 100
Aralin 39 Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 1-2
Digit sa pamamagitan ng 1 000
Aralin 40 Pagtantiya (Estimating) ng Sagot (Product)
Aralin 41 Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2
Digit sa 1 Digit na may Product Hanggang 100
Gamit ang Isip lamang
Aralin 42 Paglutas ng mga Suliranin Gamit ang Pagpaparami
(Multiplication) ng mga Buong Bilang
Aralin 43 Paglutas ng Suliranin Gamit ang Pagpaparami
(Multiplication) na may Kasamang Pagdaragdag
(Addition) o Pagbabawas (Subtraction)
Aralin 44 Pagbuo ng Suliranin Gamit ang Pagpaparami
(Multiplication) na mayroon at walang
Pagdaragdag (Addition) o Pagbabawas
(Subtraction)
Aralin 45 Multiples ng mga Bilang na may 1-2 Digit
Aralin 46 Paghahati-hati ng mga Bilang Hanggang 100 sa
Pamamagitan ng 6, 7, 8, at 9
Aralin 47 Pagsasabi (Stating) ng Division Facts
ng mga Bilang Hanggang 10
Aralin 48 Paghahati-hati (Dividing) ng Bilang na may 2-3
Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 1-Digit
Aralin 49 Paghahati-hati (Dividing) ng Bilang na may 2-3
Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 2 Digit
Aralin 50 Paghahati-hati (Dividing) ng mga Bilang na may 2-
3 Digit sa Pamamagitan ng 10 at 100
Aralin 51 Pagtantiya (Estimating) ng Quotient
Aralin 52 Paghahati-hati (Dividing) Bilang na may 2 Digit sa
mga Bilang na may 1 Digit Gamit ang Isip lamang
Aralin 53 Paglutas ng mga Suliranin (Word Problems)
Gamit ang Paghahati-hati (Division) ng Wala o
Kasama ang Iba Pang Operation ng mga Buong

vi
 Bilang
Aralin 54 Pagbuo ng mga Suliranin Gamit ang Paghahati-hati
(Division) Kasama ang Iba pang Operasyon ng
Buong Bilang

Yunit III – Geometry, Patterns, and Algebra

Aralin 55 Mga Bilang na Odd at Even

Aralin 56 Fractions na Katumbas ng Isa at Higit pa sa Isang
Buo
Aralin 57 Pagbabasa at Pagsusulat ng Fraction ng Higit sa
Isa
Aralin 58 Pagpapakita ng Fraction Gamit ang Regions, Sets,
at Numberlines
Aralin 59 Pagpapakita (Visualizing) ng Dissimilar
Fractions
Aralin 60 Paghahambing (Comparing) ng Dissimilar
Fractions
Aralin 61 Pagsusunod-sunod (Arranging) ng Dissimilar
Fractions
Aralin 62 Magkatumbas (Equivalent) na Fractions
Aralin 63 Mga Point, Linya (Line), Line Segment, at Ray
Aralin 64 Mga Line Segment na Magkapareho ang Haba
Aralin 65 Mga Linyang Perpendicular, Parallel
at Intersecting
Aralin 66 Simitri sa Kapaligiran at sa mga Disenyo
Aralin 67 Linya ng Simitri sa Mga Hugis na Simitriko
Aralin 68 Pagbuo ng mga Hugis na Simitriko
Aralin 69 Pag-tetesellate ng mga Hugis
Aralin 70 Pagtukoy sa Nawawalang Term sa Isang
Pattern
Aralin 71 Paghanap ng Nawawalang Value sa Isang
Pamilang na Pangungusap

Yunit IV – Measurement, Statistics, and Probability

vii
Aralin 72 Pagsasalin sa Sukat ng Oras Gamit ang Segundo,
Minuto, Oras, at Araw
Aralin 73 Pagsasalin sa Sukat ng Oras Gamit ang Araw,
Linggo, Buwan, at Taon
Aralin 74 Mga Suliranin Gamit ang Pagsasalin ng Sukat ng
Oras
Aralin 75 Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Panukat
na Linear
Aralin 76 Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Sukat ng
Timbang
Aralin 77 Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Panukat
ng Dami o Laman
Aralin 78 Routine at Non-Routine na Pagsasalin ng mga
Karaniwang Yunit ng Panukat
Aralin 79 Pagsukat ng Area Gamit ang
Angkop na Yunit
Aralin 80 Area ng Parihaba at Parisukat
Aralin 81 Mga Suliraning Routine at Non-Routine na
Ginagamit ang Area ng Parisukat at Parihaba
Aralin 82 Pagsukat sa Capacity ng Sisidlan o Lalagyan
Gamit ang Mililitro at Litro
Aralin 83 Mga Suliraning Routine at Non-routine na
Ginagamitan Pagsukat ng Capacity (Capacity
Measure)
Aralin 84 Pagkolekta ng Datos
Aralin 85 Paggawa at Paglalahad ng Datos sa Talahanayan at
Bar Graph
Aralin 86 Pag-interpret sa Data na nasa Bar Graph
Aralin 87 Pagtukoy sa Posibilidad o Pagkakataon na
Maaaring Mangyari o Maganap

viii
Mahal kong mag-aaral:

Ang aklat na ito ay inihanda upang makatugon sa layunin ng

batayang edukasyon sa matematika “na malinang ang kasanayan upang
maging isang mahusay na tagapaglutas ng mga suliraning pang
matematika at may mapanuring pag iisip.”

Ang mga aktibiti na nakapaloob sa kagamitang ito ay

makakapagpatibay ng kasanayan sa pagdaragdag (addition), pagbabawas
(subtraction), pagpaparami (multiplication), at paghahati-hati
(division). May mga kasanayan din na makapagpapaulad ng kakayahan
sa matematika ng mga suliraning pang matematika kaugnay sa mga
karanasan at pang araw-araw na pamumuhay. Gayundin ang pagkakataon
na makagawa ng iba’t ibang disenyo na gamit ang mga natutuhang hugis
at pattern.

Ang mga aralin ay hinati sa apat na yunit:

Yunit 1- Bilang hanggang 10 000, Pagdaragdag (Addition) at

Pagbabawas (Subtraction) ng Whole Number
Yunit 2- Pagpaparami (Multiplication) at Paghahati-hati
(Division) ng Whole Number
Yunit 3- Geometry, Pattern, at Algebra
Yunit 4- Measurement, Probability, at Statistics

Inaasahan na magiging kasiya siya ang pag-aaral ng asignaturang

matematika at magagamit ang mga pamaraan na natutunan sa araw-araw
na pamumuhay. Maglibang habang tumutuklas at sumasagot ng mga
gawain gamit ng iba’t ibang modelo, ilustrasyon, at tunay na mga bagay,
kasama ng kaibigan, kapareha, o ng sarili.

Manunulat

ix
 Yunit 1
Bilang Hanggang 10 000 na
Ginagamitan ng Pagsasama-sama
(Addition) at Pagbabawas
(Subtraction)

1
 Aralin 1

Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang

Hanggang 5 000

Ang lahat ng mag-aaral ay pumila nang maayos para magbigay-pugay sa

watawat. Alam mo ba ang bilang ng mga mag-aaral sa inyong paaralan?
Mabibilang mo ba sila?

Gawin 1

Gamitin ang sandaanan (flats), sampuan (longs), at squares upang

maipakita ang sumusunod na bilang.
1) 485 2) 392 3) 590 4) 839 5) 248

Gawin 2
2
A. Isulat ang katumbas na kabuuang bilang na ipinapakita sa bawat
set ng number disc.

1) 1 000 1 000 100 100 100 1 1

2) 1 000 1 000 1 000 1 000 100 1 1 1

B. Ipakita sa pamamagitan ng mga number disc ang katumbas na

bilang ng mga digit sa kaliwa. Gamitin ang thousands,
hundreds, tens, at ones.

1) 2 478

2) 3 275

3) 2 312

4) 3 621

5) 3 923

Gawin 3

3
Gamitin ang sansandaanan (flats), sampuan (longs) at isahan (squares)
upang maipakita ang sumusunod na bilang.

1) 1 375
2) 2 083
3) 3 260
4) Isang libo, limang daan, at labing walong punla ng
mahogany
5) Dumalo sa konsiyerto ang apat na libo, dalawang daan, at
talumpu’t isang manonod. Paano mo maipakikita ang bilang na
ito gamit ang sansandaanan (flats), sampuan (longs) at isahan
(squares). Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

Gawin 4

A. Ipakita ang katumbas na bilang ng mga sumusunod gamit ang

sansandaanan (flats), 7 sampuan (longs), at 4 na isahan
(squares).
1) 2 217
2) 3 248
3) 3 760

B. Isulat ang kabuuan ng mga bilang na nasa number disc.

1) 1 000 1 000 100 100 100 ___________

2) 1 000 1 000 1 000 1 ___________

4
 3) 1 000 1 000 1 000 100 100 1 1

___________

4) 1000 1000 10 1 1 1 ___________

5) 1000 100 1 1 ___________

Gawin 5

Gamitin ang graphing paper. Iguhit at kulayan ang katumbas na bilang

sa ibaba. Isulat ang angkop na bilang sa patlang.

1) 1 block, 8 flats at 2 squares ______________

2) 2 blocks, 5 flats, 7 longs, at 4 squares _____________
3) 4 blocks at 9 longs ____________

Aralin 2

Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang

Hanggang 10 000

Kung magbibilang ka at magsisimula sa 5 000, ano ang kasunod na

bilang?

Gawin 1
5
Gamitin ang sansandaanan (flats), sampuan (longs), at isahan (squares)
para maipakita and katumbas ng 5 633.

5 blocks = 5 000 6 flats = 600 5 longs = 50 3 squares = 3

Gamitin ang libuhan (thousand blocks), sandaanan (flats), sampuan
(longs), at isahan (squares) upang maipakita ang katumbas ng
sumusunod na bilang.

1) 1 462
2) 2 195
3) 4 841
4) 5 235
5) 6 243

Gawin 2

Gamitin ang mga bigkis ng straw upang maipakita ang katumbas ng

sumusunod na bilang. Ang unang tanong ay ginamit na halimbawa.

6
 1) 5 982

1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100 100 100 100

100 100 100 100 100 10 10 10 10 10 10 10 10 1 1

2) 8 361
3) 9 260
4) 7 834
5) 8 365

Gawin 3

A. Isulat ang katumbas na bilang ng bawat pangkat o set ng number

disc.

1) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100

100 100 100 10 10 10 1

_________________

2) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000

100 100 100 100 100 10 1

1 _________________

3) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100 100

7
 100 100 100 100 100 10 10

10 10 10 1 1 1 1 _________________

4) 100 100 1 1 1 000 1 000 1 000

1 000 1 000 1 000 1 000 _________________

Gawin 4

A. Gamitin ang libuhan (thousand blocks), sandaan (flats), sampuan

(longs) at isahan (squares) upang maipakita ang katumbas na bilang ng
sumusunod na bilang.

1) 8 765
2) 6 752
3) 5 534
4) 7438
5) 9 567

A. Gamitin ang number disc para maipakita ang

katumbas na bilang na nakasaad sa ibaba.

8
 1) 6 782
2) 8 294
3) 9 316
4) 7 415
5) 5 962

Gawin 5

Gamitin ang graphing paper. Gumuhit at kulayan ang sumusunod .

Isulat ang katumbas na bilang sa simbolo at salita.
1) 5 libuhan (thousand blocks), 2 sansandaanan (flats) at 8
isahan(squares)
2) 7 libuhan (thousand blocks), 4 sansandaanan (flats), 8 sampuan
(longs) and 5 isahan (squares)
3) 10 libuhan (thousand blocks)

Aralin 3

Place Value at Value ng Bilang Hanggang 10

000

Tingnan at pag-aralan ang place value chart.

Sampung Libuhan Sandaanan Sampuan Isahan

9
 Libuhan
3 5 0 8
1 0 0 0 0

Sa 3 508, ano ang place value ng 5? Ano ang value ng 0?

Sa 10 000, ano ang place value ng 1?

Gawin 1

A. Basahin ang bawat bilang. Tukuyin ang digit na nasa hundreds

place.

1) 670 2) 395 3) 522 4) 983 5) 722

B. Isulat sa inyong kuwaderno ang katumbas ng bilang sa bawat

pangkat o set ng number disc.

1) 100 100 100 100 10 10 1

a. 412 c. 241
b. 421 d. 214

2) 100 10 10 10 10 1 1
a. 124 c. 421
b. 241 d. 142

3) 100 100 100 10 10 10 10

1 1

a. 243 c. 342
b. 432 d. 234

10
 Gawin 2

Ibigay ang bilang ng mga numerong ipinapakita sa number disc na nasa

place value chart.

Sampung Libuhan Sandaanan Sampuan Isahan

Libuhan (Thousand) (Hundreds) (Tens) (Ones)
(Ten
thousand)

1 000 100 10 10 1

10 10 1
1 000 100
10 10

1 000 100 10

1 000

1 000

Ilang libuhan (blocks) ang inyong nabuo?

Ilan ang sansandaanan (hundreds), sampuan (tens), at isahan (ones) na
nabuo?
Isulat ang bilang nabuo sa inyong kuwaderno?
Isulat ang bilang sa expanded form.
11
Ilang digit mayroon ang bilang na nabuo?
Ano ang place value ng 5? 3? 7? 2?

Gawin 3

A. Ibigay ang place value at value ng digit na may salungguhit.

1) 1 785 ________ ________

2) 4 607 ________ ________
3) 8 931 ________ ________
4) 7 486 ________ ________
5) 3 958 ________ ________
B. Isulat sa bawat patlang ang nawawalang bilang.
1) Ang 7 524 ay may _____ libuhan (thousands) + _____
sandaanan (hundreds) + ______ sampuan (tens)
+ ______ na isahan (ones).

2) Ang 9 841 ay may_______ na libuhan

(thousands) +_____ sandaanan (hundreds) + ______ na
sampuan (tens) +_______ isahan (ones)

3) Ang 4 385 ay may _____ na libuhan (thousands) +____

sandaanan (hundreds) + ______ sampuan (tens)
+ ______ isahan (ones).

4) Ang 7 345 ay katumbas ng 7 000 + 300 +______+ 5

5) Ang 5 446 ay katumbas ng 5 000 + _____+ 40 + ____

C. Sagutin nang wasto ang mga tanong sa bawat bilang.

12
 1) Ano-ano ang place value ng bilang na may 4 na digit?
2) Saang pangkat ng bilang o period ito matatagpuan?
3) Paano mo malalaman ang value ng bawat digit sa bawat
bilang?

Gawin 4

A. Sa bilang na 8 564, anong digit ang nasa:

1) sandaanan o hundreds place? __________
2) isahan o ones place? __________
3) libuhan o thousands place? __________
4) sampuan o tens place? __________

B. Piliin ang bilang kung saan mas malaki ang value ng 8.

1) 8 342 o 5 328 _____________
2) 8 931 o 9 285 _____________
3) 6 489 o 2 830 _____________
4) 5 768 o 2 899 _____________
5) 9 845 o 1 798 _____________

Gawin 5

13
 A. Ibigay ang tamang place value at value ng 5 sa bawat bilang na
nasa ibaba.

1) 5 017 2) 7 305 3) 3 259

4) 5 234 5) 2 513

B. Sagutin nang wasto ang sumusunod na tanong.

1) Sa bilang na 2 179, aling digit ang may pinakamataas na value?

2) Aling digit ang may pinakamaliit na value sa
bilang na 5 378?
3) Kailangan ba ng 0 sa pagsulat ng dalawang libo, limang daan,
at walo sa pamamagitan ng simbolo? Bakit?

Gawin 6

Hanapin ang lahat ng digit na matatagpuan sa mukha ng bata. Gamitin

ang mga ito upang makabuo ng limang bilang na may 4 na digit.

Aralin 4

Pagbasa at Pagsulat ng Bilang Hanggang

10 000

Basahin ang sitwasyon.

Napakinggan ni Glenda mula sa tagapagbalita na may isang libo, at
dalampu’t limang botante sa Barangay Sta. Ana at isang libo, tatlong

14
daan, at dalampu’t apat na botante sa Barangay Nabalod. Isinulat niya
ang bilang sa ganitong paraan:

Barangay Sta. Ana – 1 250 botante

Barangay Nabalod – 1 324 botante

Tama ba ang pagkakasulat niya ng bilang ng mga

botante? Bakit?

Gawin 1

A. Isulat ang bawat bilang sa pamamagitan ng salita.

1) 1 475
2) 3 480
3) 4 537
4) 5 462
5) 9 484

B. Isulat ang mga bilang sa pamamagitan ng simbolo.

1) dalawang libo, pitong daan, at tatlo

2) anim na libo, limang daan, at apatnapu’t pito
3) siyam na libo, isang daan, at tatlumpu’t dalawa
4) pitong libo, at tatlumpu’t apat
5) limang libo, tatlong daan, at isa

Gawin 2

Isulat ang angkop na bilang na nasa pagitan ng sumusunod na digit.

15
 1) 6 462, _________, 6 464
2) 7 586, _________, 7 588
3) 4 517, _________, 4 519
4) 5 488, _________, 5 490
5) 9 536, _________, 9 538

Gawin 3

A. Isulat sa pamamagitan ng salita ang sumusunod na bilang.

1) 5 459
2) 6 568
3) 5 173
4) 5 342
5) 6 012
B. Isulat ang sumusunod na bilang sa pamamagitan ng simbolo o
figure.

1) limang libo, siyam na daan, at animnapu’t isa

2) pitong libo, dalawang daan, at tatlumpu’t apat
3) walong libo, at apatnapu’t apat
4) siyam na libo, tatlong daan, at pitumpu’t tatlo
5) anim na libo, at siyamnapu’t pito

Gawin 4

Basahin at sagutin.

1) Ano ang pinakamalaking bilang na may 4 na digit. Isulat ito sa

pamamagitan ng simbolo at sa salita.

16
2) Isulat sa simbolo at sa salita ang bilang na kasunod ng 5 473.

17
 Aralin 5

Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapit

na Sampuan (Tens), Sandaanan (Hundreds), at
Libuhan (Thousands)

Sa pag-uwi mo mula sa paaralan patungo sa bahay ay 22 minuto ang

nagugugol mo. Ibig sabihin halos nasa pagitan 20-30 minuto bago ka
makarating. Paano mo i-round off ang bilang na 22 sa pinakamalapit na
sampuan (tens)? Bakit mahalaga ang pag-round off ng bilang?

Gawin 1

Basahin ang sitwasyon at sagutin nang wasto ang mga tanong.

A. Si John ay nagbakasyon ng 29 na araw sa Maynila. I-round

off ito sa pinakamalapit na sampuan (tens), halos ilang araw
siya sa Maynila?

Pag-aralan ang number line upang lubos na maunawaan.

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
1) Aling tens ang mas malapit sa 29? 20? o 30?
Kapag ini-round off ang 29 sa pinakamalapit na sampuan
(tens) ito ay magiging ____________.
Kung ganoon si John ay nagbakasyon sa Maynila ng halos __________
na araw.

2) 20, 21, 22, 23, 24, ay mas malapit sa 20 kung kaya’t ang
bilang na rounded ay _________.

18
 Paano ninyo ini-round off ang mga bilang? Pataas o pababa?
____________

3) 25, 26, 27, 28, 29 ay mas malapit sa 30, kung kaya’t ang
bilang na rounded ay ____________.

Paano ninyo ini-round off ang mga bilang? Pataas o pababa?

B. Pag-aralan ang number line na may label na 200-300.

200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 300

1. Saang sandaanan (hundreds) mas malapit ang 260? sa 200

o 300?
2. Kapag ini-round off ang 260, ito ay magiging ___.
3. Ano ang gagawin kapag ang digit na ini-round off ay mas
mababa sa 4? 5 o mas mataas sa 5?

C. Pag-aralan ang number line na may label na 4 000, 4 100,

…, 5 000.

4 000 4 100 4 200 4 300 4 400 4 500 4 600 4 700 4 800 4 900 5 000

1) Saang libuhan (thousands) mas malapit ang

4 300? 4 000 o 5 000?
2) Kapag ini -round off ang 4 300 saan mas malapit na
libuhan (thousands) ito?
D. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na
sampuan (tens):

1) 56 ______ 2) 84 ______ 3) 38 ______

4) 69 ______ 5) 91 ______

E. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na

sandaanan (hundreds):

1) 149______ 2) 269 ______ 3) 576 ______

19
 4) 304 ______ 5) 438 ______

F. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na

libuhan (thousands):

1) 2 345 _______ 3) 3 894 _______

2) 1 789 _______ 4) 5 452 _______

G. Sagutin ang sumusunod na tanong sa bawat bilang.

1) Ano ang rounding place kung ang bilang ay kailangang i-

round off sa pinakamalapit na sampuan (tens)? sandaanan
(hundreds)? libuhan (thousands)?

2) Anong digit ang dapat na nasa kanan ng digit na nasa

rounding place kung ikaw ay kailangang mag-round off
pababa?

3) Anong digit ang dapat na nasa kanan ng digit na nasa

rounding place kung ikaw ay kailangang mag-round off
pataas?

Gawin 2

Tumukoy ng numerong sasagot sa mga tanong na nasa ibaba. Piliin ang

sagot mula sa kahon at isulat ito sa inyong sagutang papel.

82 67 486 53
711 605 57 1 839
1) Anong bilang ang maaaring i-round off pababa sa 50?
2) Aling bilang na nasa larawan ang maaaring i-round off pataas
sa 60?
3) Anong bilang ang maaaring i-round off pababa sa 80?
4) Anong bilang na 4 na digit ang maaring i-round off sa 2 000?
20
 5) Anong bilang ang maaaring i-round off pataaas sa 700?
6) Anong bilang na 3 digit ang maaring i-round off sa 500?

Gawin 3

A. Piliin kung saan sa dalawang bilang sa kanan mas malapit ang bilang
na nasa kaliwa. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1) 58 a. 50 b. 60
2) 43 a. 40 b. 50
3) 543 a. 500 b. 600
4) 627 a. 600 b. 700
5) 961 a. 900 b. 1 000
B. I-round off ang bawat bilang ayon sa place value na nasa loob ng
panaklong.
1) 69 sampuan (tens)
2) 486 sandaanan (hundreds)
3) 392 sandaanan (hundreds)
4) 5 736 libuhan (thousands)
5) 236 sampuan (tens)

C. I-round off ang bawat bilang na nasa loob ng kahon sa

pinakamalapit na sampuan (tens), sandaanan (hundreds) o libuhan
(thousands). Isulat ang inyong sagot sa angkop na kolum.

56 4 613 2 548 68 243 273 42

4 217 485 49 361 456 38
40 50 60 70 200 300 400 500 3 000 4 000 5000

Gawin 4

21
Basahin at sagutin nang wasto ang mga tanong.

1) Lumahahok ang 3 246 na manlalaro sa ginananap na

Panlarong Panrehiyon. I-round off ang bilang na ito sa
pinakamalapit na libuhan (thousands).
2) Kayang buhatin ng isang lalaki ang halos 50 kg na bigas. Alin
sa mga ito ang kaya niyang buhatin:

55 kg, 54 kg, 47 kg, 58 kg, 56 kg?

3) Ang isang panaderya ay nangangailangan ng halos tatlong
daan, dalawampu’t siyam na itlog para sa paggawa ng egg
pie. Halos ilang itlog ang dapat nilang bilhin?

4) Kung ang dalawang batang boyscout ay gagamit ng 257 dm

ng pisi, alin sa sumusunod na haba ng pisi ang dapat bilihin?
250 dm, 260 dm, 300 dm? Bakit?

5) Kung ang nanay ay may ₱ 300, sapat ba ito para mabili niya
ang sumusunod: 1 kilo ng isda,
1 kilo ng manok, at 5 kilo ng bigas? Bakit?

Gawin 5

A. Sagutin ang gawin sa ibaba. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) Ano ang pinakamalaking bilang na kapag

ini-round off ang hundred place, 800 ang makukuha na sagot?
2) Ano naman ang pinakamaliit na bilang na kapag
ini-round off ang hundreds place, 800 ang makukuha na sagot.
3) Ano ang pinakamalaki at pinakamaliit na bilang na kapag ini-
round off ang hundreds place, 500 ang magiging sagot?
4) Kung ang 9 124 ay kailangang i-round off sa nearest hundred,
ano ang magiging sagot?

22
 5) Kung ang 5 501 ay kailangang i-round off sa nearest
thousand, ano ang sagot?
B. Magbigay ng 5 bilang na maaaring i-round off sa:
1) 70 2) 400 3) 8 000

C. Aling bilang sa ibaba ang hindi mababago ang digit sa hundreds

place kahit i-round off sa pinakamalapit na sandaanan
(hundreds)?

1) 351 6) 510
2) 220 7) 299
3) 207 8) 185
4) 918 9) 1 206
5) 840 10) 872

Aralin 6

Paghahambing ng Bilang Hanggang 10 000

Sina Sally at Carmy ay matalik na magkaibigan. Tingnan ang larawan

nila at ang mga lastikong natipon nila sa loob ng anim na buwan. Sa
inyong palagay sino kaya sa kanila ang nakapagtipon ng mas maraming
lastiko. Paano mo ihahambing ang dami ng lastikong kanilang natipon?

Binilang nina Sally at Carmy ang mga lastikong natipon nila at itinala sa
tsart. Sino sa kanila ang may mas maraming nakolektang lastiko?

23
 Magkaibigan Bilang ng mga lastiko natipon nila
sa loob ng 6 na Buwan
Sally 1 637
Carmy 1 259

Paghambingin ang bilang ng mga lastikong natipon nila gamit ang

sandaanan (flats), sampuan (longs), at squares (ones).

Gawin 1

Paghambingin ang mga bilang gamit ang senyas ng kamay na nasa

larawan.

less than greater than equal

1) 3 345 _____ 5 263

2) 6 232 _____ 6 348
3) 6 476 ______ 7 568
4) 8 315 ______ 9 806
5) 8 925 ______ 9 438
6) 2 040 ______ 2 000 + 0 + 40 + 0
7) 7 904 ______ 7 000 + 900 + 0 +4
8) 4 576 ______ 5 000 + 400 + 70 + 6
9) 9 300 ______ 9 000 + 300 + 0 + 0
10) 6 232 ______ 6 000 + 200 + 30 + 4

Gawin 2

24
A. Basahin at sagutin ang mga tanong. Isulat ang angkop na bilang
at paghambingin ang mga ito gamit ang >, <, at =.

1) Ang paaralan ng Mapayapa ay may kabuuang

2) 3 260 na mag-aaral. Kung ang paaralan ng Maligaya ay mas
marami ng dalawampung mag –aaral kaysa sa mag-aaral
sa paaralan ng Mapayapa,ilan ang kabuuang bilang ng mga
mag –aaral sa paaralan ng Maligaya?
3) Buwan ng Oktubre, ang nanay at tatay ay nakaipon ng
halagang ₱ 3 475. Noong Disyembre ay nakaipon naman
sila ng halagang ₱ 3 125. Sa anong buwan mas maliit ang
naipon nilang halaga?

B. Sipiin ang sumusunod na bilang sa inyong kuwaderno. Sa bawat

bilang, paghambingin ang dalawang numero at bilugan ang mas
higit ang value sa libuhan (thousand)?

1) 9 879 o 7 894
2) 4 800 o 8 400
3) 7 643 o 6 437
4) 6 897 o 1 689
5) 7 342 o 3 742

Gawin 3

A. Sipiin at paghambingin ang mga sumusuod na bilang. Isulat ang >,

<, at = sa bawat patlang.

1. 3 860 _____ 5 487

2. 5 863 _____ 7634
3. 2 737 _____ 7 321
4. 7 876 _____ 6 787
5. 2 346 _____ 2 346
6. 1 678 _____ 1 785
25
 7. 7 341 _____ 7 314
8. 3 413 _____ 3 712
9. 8 678 _____ 8 786
10. 7 891 ____ 7 891

B. Sagutin ang mga tanong.

1) Ang 426 at 624 ay may mag kaparehong mga digit o

numero subalit magkaiba ang ayos nito. Magkapareho ba
ang value nito? Ipaliwanag.
2) Paghambingin ang value ng 4 sa 934 at 647. Alin ang mas
malaki? mas maliit? Ipaliwanag.

C. Punan ang patlang ng tamang salita upang mabuo

ang pangungusap.

1) Sa paghahambing ng 2 457 at 2 464, kailangang tingnan ang

digit na nasa _______ place.
2) Sa paghahambing ng 1 830 at 1 799, kailangang tingnan ang
digit na nasa ______ place.

Gawin 4

Isulat ang tamang simbolo (>, <, at =) sa bawat patlang upang maging
wasto ang paghahambing sa bawat bilang.

1) 8 691 ____ 8 961

2) 5 287 ____ 5 827
3) 5 600 ____ 5 000 + 600 + 0 + 0
4) 4 993 ____ 4 939
5) 8 540 ____ 8 450

26
 Aralin 7

Pagsusunod-sunod (Ordering) ng Bilang na

may 4-5 Digit

Kung ikaw ay bibigyan ng pangkat o set ng bilang na may 4 at 5 digit,

paano mo aayusin ang mga ito simula sa pinakamalaki hanggang sa
pinakamaliit? Simula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaki?

Gawin 1

Paghambingin ang mga numero sa bawat pangkat o set sa ibaba, at

ayusin ang mga ito mula sa pinakamalaki hanggang sa pinakamaliit.
Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

1) 4 378 4 380 4 379 4 382 4 381

2) 5 320 5 324 5 732 5 322 5 326

3) 7 850 7 845 7 854 7 585 7 865

27
 Gawin 2

A. Ayusin ang sumusunod na bilang simula sa pinakamaliit hanggang

pinakamalaki.

1) 2 786 2 790 2 788 2 787 2 789

2) 5 860 5 980 5 000 5 880 5 780
3) 9 904 9 832 10 000 8 461 9 742

B. Ayusin ang pangkat o set ng mga bilang simula sa pinakamalaki

hanggang sa pinakamaliit.
1) 4 989 4 986 4 985 4 987 4 988
2) 9 399 9 299 9 400 8 299 8 999
3) 6 090 5 610 6 000 9 967 8 374

Gawin 3

a. Ayusin mula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaki ang

populasyon ng apat na paaralan.

3 427 2 564 1 976 2 839

________ ________ ________ ________

b. Ayusin ang bilang ng mamayan sa apat na barangay mula sa

pinakamalaki hanggang pinakamaliit.

4 745 6 983 9 357 7 450

________ ________ ________ _______

Gawin 4
28
Isulat ang bawat bilang sa loob ng hagdang kahon (ladder box) ayon sa
wastong pagkakasunod-sunod nito.
1) 6 327 4 327 8 543 3 258 1 765

Magsimula dito

2) 4 452 9 778 7 675 4 231 5 189

Magsimula dito

Gawin 5

A. Pag-aralan ang tala ng donasyong na nakolekta para sa mga

nasalanta ng bagyo at sagutin ang mga tanong.

Nais tumulong ng dalawang organisasyon sa Maynila

29
para sa mga nasalanta ng bagyo sa Luzon. Nagkaisa ang mga
mamamayan dito na makalikom ng cash donations sa loob ng 5 araw.

Pag-aralan ang talaan sa ibaba.

Halaga ng Cash Donation na Nakolekta sa 5 araw

Araw Organisasyon A Organisasyon B

1 ₱ 8 000 ₱ 5 800
2 ₱ 7 500 ₱ 7 900
3 ₱ 8 600 ₱ 8 500
4 ₱ 10 000 ₱ 9 000
5 ₱ 6 800 ₱ 6 600

Ayusin ang halaga ng donasyon na nakolekta ng dalawang organisasyon

mula sa pinakamalaki hanggang pinakamaliit na halaga at mula
pinakamalaki hanggang pinakamaliit.
Nakolekta ng Organisasyon A Nakolekta ng Organisasyon B

Papalaki ang Papaliit ang Papalaki ang Papaliit ang

Bilang Bilang Bilang Bilang
_______ _______ _______ _______
_______ _______ _______ _______
_______ _______ _______ _______
_______ _______ _______ _______
_______ _______ _______ _______

30
Paano mo mahihikayat ang mga tao sa inyong pamayanan na maging
matulungin at mapagbigay sa mga ngangailangan?
B. Gamit ang mga digits na 1, 4, 6, at 7, hindi puwedeng mag-ulit ng
digit, bumuo ng bilang na may 4-5 digit at isulat ito mula sa
pinakamalaki hanggang pinakamababa.

Lesson
Aralin 88

Ordinal na Bilang Mula 1st –100th

May kapatid ka bang babae at lalaki? Ilan ang kapatid mo? Sino ang
pinakamatanda? pinakabata? Pang-ilan ka sa inyong magkakapatid?

Gawin 1

A. Isulat ang ordinal na bilang ng sumusunod sa pamamagitan ng

simbolo.

1) Ika-labing walo 5) Ika-dalawampu’t apat

2) Ika-dalawampu’t tatlo 6) Ika-dalawampu’t siyam
3) Ika-apatnapu’t tatlo 7) Ika-pitumpu’t anim
4) Ika-walumpu’t isa 8) Ika-walumpu’t walo

B. Isulat ang nawawalang ordinal sa sumusunod.

1) 2nd, 4th, 6th, 8th, ______ 6) 39th, 38th, 37th, ______

2) 10th, 20th, 30th, ______ 7) 41st, 42nd, 43rd, ______
3) 12th, 13th, ______, 15th 8) 64th , ______, 66th, 67th

31
 4) 25th, 35th, 45th, ______ 9) 78th, ______, 58th
5) 35th, 40th, 45th, ______ 10) 97th, 98th, 99th, ______

Gawin 2

Isulat sa patlang ang wastong simbolong ordinal.

1) Ang araw ng mga bayani ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw

ng Nobyembre?________
2) Ang Bagong Taon ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw ng
Enero? _______
3) Tuwing ika-ilang araw ng Disyembre ipinagdiriwang ang Pasko?
_______
4) Ang Araw ng Kalayaan ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw
ng Hunyo? ________
5) Ipagdiriwang ng lolo ang kanyang ika-75 taong kaarawan sa
kanilang tahanan. Isulat sa simbolong ordinal ang edad ng lolo
_______.

Gawin 3

A. Basahin ang sitwasyon sa ibaba. Punan ang bawat patlang ng

tamang sagot. Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

1) Si Gng. Loren ay may 35 mag-aaral sa kanyang talaan. Si

Teresa ay nakatala bago sa pinakahuli. Si
Teresa ay pang ilang sa talaan? ________
2) Ang nanay ay 50 taon ngayon. Sa susunod na apat na taon
ipagdiriwang niya ang pang ilang niyangkaarawan? ________
B. Pag-aralan ang ayos ng mga larawan. Ulitin ang mga
ito hanggang 100th puwesto.

32
 1st 2nd 3rd 4th 5th

6th 7th 8th 9th 10th

11th 12th 13th … …

1) Anong larawan ang nasa 21st na puwesto?

2) Iguhit ang larawan na nasa 100th puwesto?

C. Mula sa mga salitang nasa loob ng kahon. Gamitin ang The na point
of reference upang malaman ang ordinal na posisyon ng ibang
salita sa loob ng kahon. Isulat ang salita sa katapat na ordinal.

Ang mga batang lalaki at babae ay naglalaro sa plasa.

(point of reference)

31st 36th
32nd 37th
33rd 38th
34th 39th
35th 40th

33

Gawin 4
Pag-aralan ang pattern para malaman ang nawawalang ordinal. Isulat sa
inyong sagutang papel.

1st 7th
11th
22nd
40th
43rd
55th
61st
72nd
87th
94th

Gawin 5

A. Gamitin ang kalendaryo ng buwan ng Oktubre, 2012. Bilugan ang

petsa na nabanggit sa ibaba.

34
 OCTOBER 2012

Linggo Lunes Martes Miyerkules Huwebes Biyernes Sabado

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

1) Sa

2) buwan ng Oktubre, 2012, anong araw ang tatapatan ng ika-

15 araw ng buwan? ________
3) Anong araw naman ang tatamaan ng ika-30 ng buwan?
_______
4) Kung ang ika-1 ng Oktubre ay unang Biyernes ng buwan,
anong araw naman ang ika-21 ng buwan? _______
5) Ano namang araw ang ika-10 araw ng buwan? _______

B. Subukin ang sarili. Basahin at sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Si Mary Joy ay hindi pangalawa sa hanay. Si Faye ay

kasunod ni Nelia at una kay Mary Joy. Sino sa kanila ang
pangatlo?
2) Ano ang ika-50 bilang mula 22?
3) Ang ika-30 ng Hunyo ay papatak sa araw ng Miyerkules. Ito ang
unang araw ng pagkakaupo ng bagong halal na mayor. Sinimulan
niyang bisitahin ang mga barangay sa ika-20 araw. Anong araw
ito? Anong araw ang ika-100 araw ng kanyang panunungkulan
bilang mayor?

35
 Aralin 9

Mga Barya at Perang Papel Hanggang

₱ 10 000

Kabisado mo ba ang mga perang papel at mga barya ng Pilipinas? Anong

perang papel ang pinakamalaki ang halaga? pinakamaliit? Anong barya
ang pinakamalaki ang halaga? pinakamaliit?

Gawin 1

A. Isulat ang kulay ng mga perang papel at barya. Ibigay ang halaga
nito sa simbolo.

Kulay Halaga

1) __________ _________

2) __________ _________

3) __________ _________

4) __________ _________
36
 5) __________ _________

B. Kilalanin kung kaninong mukha ang nasa bawat barya at perang

papel. Ibigay ang halaga nito sa salita.

Larawan Halaga sa Salita

1) __________ _________________

2) __________ _________________

3) __________ _________________

4) _________ _________________

5) __________ ________________

Gawin 2

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang inyong sagot sa show
me board.
Magkano ang pera mo kung ang nakalarawan ay mukha ni:
1) Manuel L. Quezon

37
 2) Apolinario M. Mabini
3) Jose P. Rizal
4) Sergio S. Osmeña
5) Manuel A. Roxas

Gawin 3

Basahin ang mga sitwasyon at sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Abbie ay may 3 perang papel at 5 barya. Kulay lila ang isang

papel na pera at ang dalawa ay kulay kahel. Ang lahat ng barya ay
may mukha ni Emilio Aguinaldo. Ano ang mga denominasyon ng
perang hawak niya? Magkano ang kabuuang halaga ng perang niya?

2) Nangolekta si Joey ng 25-centavo coin. May hawak siya na 3 piso at

50 sentimo. Ilang 25- centavo coin
mayroon si Joey?

3) Si Marlon ay nagtitinda ng diyaryo tuwing araw na walang

pasok. Kumikita siya ng ₱ 50 sa umaga at
₱ 50 sa hapon. Magkano ang kita niya sa maghapon? Siya ay
may 3 perang papel at 2 barya. Ano-ano kaya ito?

Gawin 4

Kilalanin ang mga mukha sa bawat barya at perang papel na nasa Hanay
A at itambal ito sa mga pangalang nasa Hanay B.
Hanay A Hanay B

38
____ 1) A. Teodora Alonzo

____ 2) B. Emilio Aguinaldo

____ 3) C. Diosdado Macapagal

____ 4) D. Jose Abad Santos

____ 5) E. Manuel A. Roxas

F. Andres Bonifacio

Gawin 5

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa inyong
kuwaderno.

Ano-anong perang papel at barya ang dapat na mayroon ka upang mabuo

ang bawat halagang nakasaad sa bawat bilang?
1) 2 perang papel at 2 barya na may halagang isang daan, at
limampu’t dalawang piso

2) 1 perang papel at 4 na barya na may halagang isang daan, at

labingpitong piso

3) 4 na perang papel at 5 pirasong barya, na nagkakahalaga

ng siyam na raan at ₱ 25

39
 4) Perang papel na may larawan nina Manuel L. Quezon,
Manuel Roxas, at Benigno S. Aquino, Jr. (1 perang papel
lang sa bawat larawan)

5) Perang papel na may larawan nina

a) Josefa Llanes Escoda
b) Vicente Lim Jose
c) Jose Abad Santos
d) Sergio Osmena

Aralin10
Lesson 10

Pagbasa at Pagsulat ng Pera

sa Simbolo at Salita

Sino sa inyo ang inuutusan ng nanay na bumili sa tindahan? Ano ang

kalimitan ninyong tinitingnan sa bagay na gusto ninyong bilhin?
Nababasa ba ninyo nang wasto ang halaga o presyo na nakasulat?

Gawin 1

40
Tingnan ang talaan ng mga pagkain na nakatala sa ibaba. Pumili ng mga
pagkain na maaari ninyong mabili mula sa perang ibibigay sa bawat
pangkat.

Mga pagkain na mabibili sa Halaga

canteen
1) sandwich ₱ 15.50
2) fruit juice ₱ 12.00
3) banana cake ₱ 18.25
4) pancit ₱ 15.00
5) cheesecake ₱ 10.20
6) fruit shake ₱ 25.00
7) suman ₱ 20.00

Isulat ang mga pagkain na inyong nabili at katumbas na halaga nito.

Pagsamahin ang halaga ng mga pagkain na inyong pinamili? Magkano
ang kabuuang halaga ng inyong pinamili?

Gawin 2

Isulat sa patlang ang angkop na bilang ng perang papel at barya upang

mabuo ang nakasulat na halaga sa bawat bilang.

1) ₱ 1000
a. _____ limang daang pisong papel at _____isang daang
pisong papel
b. _____ limang daang pisong papel

2) ₱ 500
a. _____ isang daang pisong papel
b. _____ limampung pisong papel

3) ₱ 200
41
 a. _____ dalawang daang pisong papel
b. _____ isang daang pisong papel

4) ₱ 330
_____ tatlong daang pisong papel, _____ isang daang pisong
papel at _____ sampuang pisong barya

5) ₱ 990
_____ limang daang pisong papel, _____ dalawang daang pisong
papel, at _____ limampung pisong papel

Gawin 3

B. Basahin nang maayos ang sumusunod na halaga ng pera.

1) ₱ 125.00 4) ₱ 649.49
2) ₱ 245.05 5) ₱ 1 000.00
3) ₱ 500.00

B. Isulat ang sumusunod na halaga sa simbolo sa inyong sagutang papel.

_________ 1) Apat na daan at labing anim na piso
_________ 2) Dalawang daan at walumpu’t limang piso
_________ 3) Pitong daan, labintatlong piso, at labinlimang sentimo
_________ 4) Walong daan, tatlumpu’t apat na piso, at labing-isang
sentimo
_________ 5) Siyam na daan, dalawampung piso, at labing pitong
sentimo
42
 Gawin 4

A. Isulat sa patlang ang angkop na bilang.

1) ₱ 150.25 = _____ piso at _____ sentimo
2) ₱ 212.75 = _____ piso at _____ sentimo
3) ₱ 763.50 = ____ _piso at _____ sentimo
4) ₱ 874.25 = _____ piso at _____ sentimo
5) ₱ 946.50 = _____ piso at _____ sentimo
B. Kumpletuhin ang tsart sa ibaba sa pamamagitan ng pagsulat ng halaga
ng pera sa angkop na salita o sa figure.

Halaga ng pera sa salita Halaga ng pera sa

figure

1) Anim daang piso at labinlima

sentimo
2) ₱ 800.15
3) Tatlong daan limampung piso at
tatlumpung sentimo
4) ₱ 505.05
5) Apat na raan, dalampung piso, at
tatlumpung sentimo

43
 Aralin 11

Paghahambing ng Halaga ng Pera

Hanggang ₱ 500

Gawin 1

Gamitin ang >, <, at = upang paghambingin ang halaga ng mga pera sa
ibaba. Isulat ang tamang sagot sa sagutang papel.
Perang Papel at Barya >, <, at = Perang Papel at Barya

1)

2)

3)

44
 4)

Gawin 2

Paghambingin ang halaga ng pera sa ibaba. Isulat ang >, <, at = sa

sagutang papel.
1) ₱ 45.65 ______ ₱ 50.90
2) ₱ 97.35 ______ ₱ 100.00
3) ₱ 67.00 ______ ₱ 6.75
4) ₱ 430.30 ______ ₱ 100.50
5) ₱ 384.56 ______ ₱ 390.05

45
 Gawin 3

A. Bilangin at isulat ang kabuuang halaga ng

pinagsama-samang perang papel at sentimo sa bawat pangkat.
Paghambingin ang kabuuang halaga ng dalawang pangkat gamit ang
>, <, at =. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.
Pangkat A >, <, at Pangkat B
Perang Papel Halaga = Halaga Perang Papel at
at Sentimo Sentimo
1)

2)

3)

46
4)

B. Ang sumusunod ay mga bagay na matatagpuan sa tindahan ni

Teresa. Tingnan ang presyo ng bawat isa at paghambingin gamit
ang mga simbolong <, >, at =.

₱ 350.00 ₱ 199.95 ₱ 190.95 ₱ 499.00

₱ 280.75 ₱ 550.00 ₱ 399.95 ₱ 95.50

Paghambingin ang pangkat ng mga regalong binili ng magkapatid.

Lina Alicia

1)

2)

3)

Gawin 4
47
Gamitin ang >, <, at = upang paghambingin ang halaga ng mga pera sa
ibaba. Isulat ang tamang sagot sa sagutang papel.
A B
>, <, at =
Perang papel (bills)at barya Perang papel (bills)
(coin) at barya (coin)
1) 4 ₱ 20.00 perang papel at 1 ₱ 100.00 perang papel at
3 ₱ 10.00 2 ₱ 20.00 perang papel

2) 5 ₱ 50.00 perang papel at 1 1 ₱ 200.00 perang papel

₱ 20.00 perang papel

3) 6 ₱ 20.00 at 4 ₱ 50.00 2 ₱ 200.00 at 2 ₱ 50.00

perang papel perang papel

4) 4 ₱100.00 perang papel at 2 ₱ 200.00 perang papel

7 ₱10.00 barya

5) 8 ₱ 50.00 perang papel at 1 ₱ 500.00 perang papel

10 ₱ 5.00 barya

48
 Gawin 4

Lagyan ng kaukulang presyo ang mga bagay sa ibaba. Magtanong sa

inyong nanay o mga kasama sa bahay ng mga presyo ng mga bagay na
ito.
Pumili ng mga bagay sa listahan na maaari mong mabili sa ₱ 500.00.
Ipaliwanag ang sagot sa ibaba.

1) 1 lata ng sardinas = _________________

2) 1 kilo ng puting asukal
3) 1 kilo ng bangus
4) 1 kilo ng repolyo
5) 1 bote ng peanut butter
6) 1 kilo ng bigas
7) 1 kilo ng sibuyas
8) 1 litro ng cooking oil
9) 1 lata ng condense milk
10) 1 kilo ng manok
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________
= _________________

49
 Aralin 12

Paghahambing ng Halaga
Hanggang ₱ 1000

Magpakita ng iba’t ibang perang papel at barya.

Paghambingin ang halaga ng mga perang papel at barya na pinakita.

Gawin 1

Sumulat ng apat hanggang limang halaga ng perang papel na may

kabuuang ₱ 1000. Isulat ang sagot sa papel.
1) _______________________________________________
2) _______________________________________________
3) _______________________________________________
4) _______________________________________________

Gawin 2

Humanap ng kapareha.
Sitwasyon: Ang mamimili ay may ₱ 1000 perang papel.
Isulat lahat ng perang papel at sentimo na maaaring maging sagot sa
word problem.
1) Gumamit ng perang papel at sentimo bilang pansukli sa
mamimiling bumili ng payong na nagkakahalaga ng ₱ 589.
2) Gumamit ng perang papel at sentimo bilang pansukli sa
mamimiling bumili ng bag na nagkakahalaga ng ₱ 728.75.

50
Bilangin ang halaga ng pinagsamang perang papel at sentimo sa bawat
pangkat. Paghambingin ang halaga ng dalawang pangkat gamit ang <, >,
at =. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1) A B

Isulat ang halaga ng pinagsamang perang papel ng bawat pangkat.

A. _______ B.______
Alin sa dalawang pangkat ang may mas kakaunting kabuuang halaga?

2)

Isulat ang halaga ng pinagsamang perang papel ng bawat pangkat.

A. _______ B.______

Alin sa dalawang pangkat ang may mas malaking kabuuang halaga?

Gawin 4

Ilang piraso ng sumusunod na halaga ng pera ang katumbas ng ₱

1000.00?
1) ₱ 1.00
2) ₱ 10.00
3) ₱ 100.00
51
 4) ₱ 200.00
5) ₱ 500.00

Gawin 5

Basahin ang sumusunod na sitwasyon sa ibaba. Sagutin ang sumusunod

na tanong. Isulat ang sagot sa papel.
1) Kung magbabayad ka ng tsinelas na nagkakahalaga ng ₱ 99.75 at
nagbigay ka ng ₱1 000.00, magbigay ng iba’t ibang kombinasyon
ng perang papel at barya na maaaring maging sukli ng kahera. Isulat
ang sagot sa sagutang papel.

2) Magtanong o magsaliksik ng presyo ng sumusunod na bagay.

Paghambingin ang mga presyo gamit ang mga simbolong <, >, at
= sa inyong sagutang papel.

a. 25 g na sachet ng juice 33 g sachet ng gatas

b. 1 litrong suka 1 litrong toyo
c. a kilong bigas 1 kilong asukal

Aralin 13

Pagsasama-sama
Lesson 13 ng Bilang na may 3-4 na Digit na
walang Regrouping

Gawin 1

Isulat ang tamang sagot sa inyong papel.

52
 1) 8 447 2) 1 103 3) 3 010
1 130 3 210 1 102
+ 5 110 + 4 030 + 5 221

Gawin 2

Gamitin ang impormasyon sa tsart na nasa ibaba upang sagutin ang

sumusunod na tanong.

Enrolment ng Paaralang Elementarya ng

Gen. Gregorio del Pilar
Baitang 2010 2011 2012
I 1411 2101 2121
II 1210 1122 1234
III 2034 2221 2333

1) Ano ang kabuuang bilang ng mga mag- aaral sa Unang Baitang

simula 2011 hanggang 2012? ______
2) Ilan naman ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa Ikalawang
Baitang simula 2010- 2012? ______
3) Ilan naman ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa Ikatlong
Baitang simula 2010-2012? ______
4) Ano ang kabuuang enrolment ng mga mag-aaral ng Unang
Baitang, Ikalawang Baitang, at Ikatlong Baitang sa taong:
a. 2010 _______
b. 2011 _______
c. 2012 _______
5) Anong taong panuruan ang may pinakamalaking enrolment?
_______

Gawin 3

53
Isulat ang addends sa bawat bilang pababa at ibigay ang kabuuang
halaga nito. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) 3 052, 4 614, 1 231

2) 5 143, 1 705, 2 030
3) 1 672, 3 104, 4 123
4) 6 084, 1 703, 2 112
5) 5 416, 1 370, 1 003

Gawin 4

Tingnan ang larawan sa ibaba at sagutin ang sumusunod na tanong.

Gamitin ang legend sa ibaba.

Legend/Equivalent:
15
20
54
25

50
 1) Ano ang kabuuang bilang ng lastiko?
2) Ilan naman ang kabuuang bilang ng kotse?
3) Ano ang kabuuang bilang ng eroplano?
4) Kung pagsasamahin ang bilang ng bola, lastiko, kotse, at eroplano,
ano ang kabuuang bilang ng mga bagay na ito sa larawan?

Aralin 14

Pagsasama-sama (Adding) ng mga Bilang na may 3-4

na Digit na Mayroong Regrouping

Gawin 1

Isulat ang letra ng tamang sagot sa inyong papel.

1) 1 447
+ 1 127

a. 2 288 b. 2 287 c. 2 297 d. 2 574

55
 2) 3 254
+ 437

a. 3 691 b. 3 681 c. 36 811 d. 4 691

3) 4 453
+ 1 293

a. 5 646 b. 56 146 c. 5 756 d. 5 746

4) 6 487
+ 2 332

a. 8 719 b. 8 819 c. 87 119 d. 8 818

5) 5 768
+ 1 219

a. 6 987 b. 6 977 c. 6 988 d. 69 717

Gawin 2

Tingnan ang tsart ng mga bilang sa ibaba. Bawat letra ay may katumbas
na puntos. Ibigay ang kabuuang
bilang ng sumusunod na salita sa Tsart ng Letra at Bilang ibaba.
Halimbawa: A = 461
B = 3 045
A = 461
E = 234
S = 406
O = 743 K = 1 357
1 610 na puntos L = 2 494
N = 565
O = 743
P = 1 621
56
S = 406
W = 1 521
1) Isulat ang kabuuang puntos ng sumusunod
na salita:
a. baka
b. paso
c. walo
d. sako

2) Bumuo ng dalawang salita mula sa mga letra sa tsart. Ibigay ang

kabuuang puntos ng nabuong salita.

57
 Gawin 3

Isulat ang tamang sagot sa inyong papel.

1) 1 284 2) 1 426 3) 8 216

844 3 561 4 768
+ 3 126 + 2 729 + 3 252

4) 3 805 5) 2 743
2 127 1 846
+ 2 996 + 1 032

Gawin 4

Sagutin ang gawin sa ibaba. Isulat ang tamang sagot sa inyong papel.
Ipakita ang solusyon o pamamaraang ginamit sa pagbibigay ng tamang
sagot.

1) Ano ang kabuuang bilang ng1492 at 287?

2) Kung ang 3827 ay dadagdagan ng 138, ano ang magiging sagot?
3) Ano ang kabuuan ng 5 335 at 2 138?
4) Kung ang addends ay 4 563 at 2 154, ano ang kabuuan?

58
 5) Ano ang kabuuan ng 2 293 at 3 424?
6) Ang mesa ay nagkakahalaga ng ₱ 2 540, ang silya ay
₱ 1 520. Kung ang presyo ng kama ay mas mataas ng ₱ 500 sa
pinagsamang presyo ng silya at mesa, magkano ang presyo ng
kama?

Gawin 5

Gamitin ang menu sa ibaba. Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat

ang sagot sa inyong kuwaderno.

SSES School Canteen

Sopas - ₱ 25.00 Milk - ₱ 10.00

Pansit - ₱ 20.00 Hot Chocolate - ₱ 15.00
Puto - ₱ 5.00 Orange Juice - ₱ 10.00
Sandwich - ₱ 15.00 Pineapple Juice - ₱ 10.00
Boiled Egg - ₱ 8.00

1) Kung bibili si Mark ng sopas, itlog, at gatas, magkano ang

babayaran niya sa canteen?
2) Magkano ang ibabayad ni Ana para sa pansit, puto, at hot
chocolate?
3) Si Lita ay may isang 20 pisong perang papel at isang 5-pisong
barya. Sapat ba ang pera niya para makabili ng pansit, puto, at
pineapple juice para sa meryenda? Bakit?
4) Kung pipili si Eric ng tatlong pagkain na may pinakamataas na
presyo, magkano ang kabuuang halaga?

Aralin 15

59
 Pagtantiya (Estimating) ng Kabuuan (Sum)

Paano nga ba tayo nagtatantiya ng kabuuan (sum)?

Gawain 1

Ibigay ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng sumusunod na

bilang.

1) 8 447 2) 7 688 3) 4 457

+ 466 + 469 + 436

4) 6 234 5) 2 272
+ 3 455 + 6 456

Gawin 2

I- round off ang sumusunod na addends at ibigay ang natantiyang

kabuuan (estimated sum). Isulat ang sagot sa inyong papel.

1) 1 198→ ____ 2) 4 567→ ____ 3) 4 210 → ___

+ 981→ ____ + 735→ ____ + 3 876 → ___

4) 2 080 → ____ 5) 6 275 → ____

+ 1 750 → ____ + 2 289 → ____

Tiyakin ang tinantiyang kabuuan (estimated sum) sa pamamagitan ng

pagkuha ng eksaktong sagot. Alin sa mga tinantiyang sagot (estimated
sum) ang malapit sa eksaktong sagot?
Basahin ang sitwasyon at sagutin ang mga tanong sa ibaba.

60
Itinala ni G. Roxas ang bilang ng papel na nagamit nila sa photocopy
shop sa loob ng limang araw.

Gawain 3

Araw Bilang ng papel na nagagamit

Lunes 2 342
Martes 2 422
Miyerkules 1 912
Huwebes 883
Biyernes 811

1) Ibigay kung ang bilang ng papel na nagamit noong araw ng Lunes

at Martes?

2) Ano ang natantiyang kabuuang bilang (estimated sum) ng papel

na nagamit noong araw ng Miyerkules at Huwebes?

3) Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng papel na

nagamit sa mga araw na ito:
Huwebes at Biyernes__________________

4) Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng papel na

nagamit sa mga araw na ito:
Lunes at Biyernes_________________________
Martes at Huwebes_______________________

5) Ibigay ang natantiyang kabuuan (estimating sum) ng bilang ng

papel na nagamit sa loob ng limang araw.
Ano ang kabuuang bilang ng papael na nagamit?

Gawain 4
61
Basahin ang datos sa tsart. Sagutin ang mga tanong sa ibaba.
Tala ng Kinita ng Tatlong Tindahan sa Isang Araw
Tindahan A ₱ 6 446
Tindahan B ₱ 4 567
Tindahan C ₱ 8 983

1) Magkano ang natantiyang kinita ng tatlong tindahan?

2) Kung pinagsama ang kinita ng tindahan A at tindahan B,
magkano ang kabuuang halaga?
3) Ibigay ang natantiyang kabuuang kinita ng tindahan A at
tindahan C.
4) Kung pinagsama ang kinita ng tindahan B at tindahan C,
magkano ang kabuuang halaga?
5) Alin sa tatlong tindahan ang may pinakamalaking kita? Ano
ang natantiyang kinikita sa isang araw?

Aralin 16

Pagsama-sama (Adding ) ng mga Bilang na may

1-Digit na Bilang na may at walang Regrouping

Kung kayo ay bibili ng isang pakete ng juice at tinapay sa tindahan,

paano ninyo kinukuwenta ang inyong babayaran?

Gawin1

62
Ibigay ang sagot gamit ang isip.

12 23 41
+ 14 + 32
++23
23

32
+ 12 38
+ 23

Gawin 2

Basahin at ibigay ang sagot gamit ang isip.

1) 24 - asul na bola 2) Si Elmer ay may 33

16 - dilaw na bola
Ilan lahat ang bola?
3) 20 hilaw na mangga
18 hinog na mangga
Ilan lahat ang mangga?
stickers. Si Romy naman
ay 27 sticker.
Ilan lahat ang stickers nila?
4) 23 dilaw na lapis
16 itim na lapis
Ilan lahat ang lapis?

5) 36 na pulang bag
14 na puting bag
Ilan lahat ang bag?

Gawin 3
63
Sagutin ang pagsasanay sa ibaba gamit ang isip. Isulat ang sagot sa
inyong kuwaderno.

1) 22 + 12 =

2) 30 + 22 =
3) 27 + 15 =
4) 28 + 12 =
5) 58 + 24 =

Gawin 4

Ibigay ang kabuuan ng mga bilang gamit ang isip. Piliin ang letra ng
tamang sagot. Isulat ang sagot sa inyong kuwarderno.

18 45
57 + 21 + 29
+ 32

26 67
+ 28 + 29

64
 39 96 54 74 89

A B C D E

Aralin 17

Pagsasama-sama (Adding) ng Bilang na may 2-3

Digit na Bilang na may Multiples na Daanaan

Gawin 1

Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip. Isulat sa kahon ang tamang
sagot. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) 400 + 50 = 6) 300 + 70 =

2) 700 + 10 = 7) 600 + 50 =

3) 800 + 90 = 8) 800 + 10 =

4) 300 + 20 = 9) 400 + 40 =

5) 300 + 300 = 10) 500 + 200 =

65
 Gawin 2

Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip. Isulat ang sagot sa sagutang
papel.

1) 80 + 10 = 6) 300 + 30 =

2) 40 + 30 = 7) 500 + 90 =

3) 50 + 40 = 8) 600 + 80 =

4) 60 + 200 = 9) 500 + 400 =

5) 20 + 200 = 1). 600 + 300

Aralin18

Paglutas (Solving) ng Suliraning Routine na

Ginagamitin ng Pagdaragdag

66
Araw-araw ay may iba- iba kayong karanasan na nangangailangang
bigyan ng solusyon, gaano man ito kasimple. Ang mga pagkakataong
tulad nito ay
makatutulong sa inyo para maging mapamaraan sa paglutas ng iba’t
ibang uri ng suliranin.

Gawin 1

Basahin at unawain ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa
inyong kuwaderno.

1) Kung 1 224 na batang lalaki at 822 na batang babae ang

nakahanay para sa flag ceremony, ilan lahat ang batang
nakahanay?

2) Nakapitas sina Mang Ambo ng 3 545 na mangga noong nakaraang

taon at 3 618 ngayong taon. Ilan lahat ang manggang napitas nila
sa loob ng 2 taon?

3) Buwan ng Oktubre nagdeposito si Mang Ramon ng

₱ 5 000 sa bangko. Nang sumunod na buwan nagdeposito siya ng ₱ 3
700. Magkano lahat ang pera ni Mang Ramon sa bangko?

Gawin 2

Lutasin ang mga suliranin (wordproblem) sa ibaba. Isulat sa papel ang

inyong sagot.
c. Kung nakapitas sina G. Cruz at kasamahan niya ng
5 334 na pinya noong Sabado at 1 248 naman noong Linggo, ilan
lahat ang napitas nila?
67
 d. Si G. Pura ay nakaipon ng 3 345 na niyog at
2 766 na niyog naman kay Mang Tenorio, ilan lahat ang naipon
nilang niyog?

Gawin 3
Gawin 4

Pag-aralan at basahin ang suliranin (word problem) sa ibaba. Isulat ang

angkop na pamilang na pangunugsap (number sentence) sa bawat
bilang.

1) Kung buwan ng Oktubre nakapag-ipon si Ana ng

₱ 157 mula sa kanyang allowance at ₱ 118 naman ang naipon ng
ate niya. Magkano ang kabuuang pera nila?

Pamilang na Pangungusap Number

Sentence: ______________________________

2) Nagdala si Mang Ambo ng tatlong libo, apatnaraan, at

dalawampung pirasong (3420 ) itlog sa supermarket at 3 465 na itlog
naman ang dinala nya sa pamilihang bayan. Ilan lahat ang itlog na
dinala ni Mang Ambo sa araw na ito?

Pamilang na Pangungusap
Number Sentence: _______________________________

68
 Gawin 4
Gawin 3

Basahin at unawain ang sumusunod na suliranin (word problem). Isulat

ang tamang sagot sa kuwaderno.

1) Si Ena ay nagbili ng 1 007 tiket para sa cultural show noong

nakaraang taon at 2009 na tiket naman ngayong taon. Ilan lahat
ang tiket na naipagbili niya sa loob ng dalawang taon?

2) Kumita ng ₱ 3 675 ang may-ari ng isang

bookstore kahapon at ₱ 4 399 naman kinabukasan?
Magkano ang kabuuang kinita niya sa pagbebenta ng
aklat?

Gawin 5 5555lima

Sagutin ang sumusunod gamit ang isip. Isulat sa papel ang inyong sagot.

1) Kung Si Ana ay may naipon na ₱ 700 at binigyan pa siya ng ₱

200 ng kaniyang ina, magkano lahat ang pera niya?
2) May 400 na mag-aaral na babae at 850 na
mag -aaral na lalaki sa paaralan, ilan lahat ang
mag -aaral?
3) Tumutulong si Cherry sa Nanay niya sa pagbebenta ng banana
cue tuwing Sabado. Maaga pa lang nakapagbenta na siya ng 30
banana cue kinahapunan naman 20 pang banana cue ang
naibenta niya. Ilan lahat ang banana cue na naipagbenta?

69
 4) Si Clifford ay may 30 asul na holen at 20 berde na
holen. Ilan lahat ang holen niya? Anong kulay ng
holen ang mas marami ang bilang? Bakit?

5) Kaarawan ni Chinchin, naghanda ang nanay niya ng 20 sandwich

at 40 egg pie para sa mga kamag-aral niya. Sapat ba ang pagkaing
inihanda nila kung
25 na lalaki at 38 na babaeng kamag-aral niya ang darating?
Bakit?

Gawin 6

Basahin at sagutin ang word problem sa ibaba.

1. Nangolekta ng 300 straw si Bb. Ofel noong nakaraang Linggo at
200 naman ngayong Linggo para sa proyekto sa matematika. Ilan
lahat ang straw na nakolekta niya?
2. Si Mer ay nakaipon ng 500 piraso ng takip ng mineral water para
gawing parol. Kung binigyan pa siya ng 80 ng kaniyang kaibigan,
ilan lahat ang kabuuang bilang ng takip ng mineral water ang
gagamitin niya?

Aralin 19

Paglutas ng Non-Routine na Suliranin na

Ginagamitan ng Pagdaragdag involvinAddition

Gawin 1

70
Suriin kung ang kabuuan(sum) ng bilang sa anumang hanay, kolum, at
pahilis na pagkakaayos ay magkakatulad ang sum. Isulat ang mga
bilang na magkakapareho ang kabuuan (sum). Isulat sa papel ang inyong
sagot.

12 6 13 15 54 49 33 28 35
15 5 11 51 47 20 34 32 30
4 20 7 62 17 59 29 36 31

Gawin 2

Punan ng tamang addends mula sa kaliwa ang bawat bilog na

tumutugon sa kabuuan (sum) na nakasulat sa ibaba.

1)
7 8 5

+
2 3 4
10 8 2
71
2)
3 4 6

8 9 7 +

1 3 5 1

8 9 3

3) 2 7 5+12 + 12 0 4

1 4 7
4)
9 3 5

7 6 +

9 3 3 0

4 6 8
5)

5 9 3

72
1 2
 +

8 1 1 1

Gawain 3

Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat sa kuwaderno ang inyong sagot.

1) Ano ang dalawang magkasunod na bilang na nasa 20 na
may kabuuang 51?
2) Ibigay ang 3 magkakasunod na bilang na nasa bilang ng 30
at 40 na may kabuuang 96?

Gawin 4

A. Bumuo ng bilang na may 3 na digit mula sa mga bilang sa kahon

na may kabuuan mula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaking
kabuuan. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

1) A B C
2 3 4 1 2 3 5 4 3
5 6 8 6 5 4 7 6 8

Halimbawa : 258 + 346 = 604 Least Sum

842 + 653 = 1 495 Greatest Sum

73
 Aralin 20

Paglikha ng Paglikha ng Suliranin (Creating

Problems) Gamit ang Pagdaragdag (Addition)

Gawin 1

Gamitin ang datos na nasa kahon. Piliin ang angkop na

datos para mabuo ang suliranin (word problem) sa ibaba.
Isulat sa papel ang inyong sagot.
25 Philippine Stamps manika - ₱ 150.00
Krayola - ₱ 35.00 25 lalaki 112 pahina
15 foreign stamps 98 pahina 212 salita
205 salita 30 babae

1) Nabasa ni Cindy noong Martes ang na pahina ng

kaniyang aklat sa Araling Panlipunanan at na pahina naman
noong Biyernes. Ilang pahina lahat ang nabasa niya?

2) Libangan nina Kate at Kathleen ang pangongolekta ng stamps. Si

Kate ay nakakolekta ng , at
naman ang nakolekta ni Kathleen. Ilang stamp lahat ang nakolekta
nila?

3) Si Noemi ay bumili ng sa isang manika at

sa isang kahon ng krayola. Magkano lahat ang kanyang pinamili?

74
 4) Kung may at na nagbabasa sa silid-aklatan ng paaralan, ano
ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral na nasa silid-aklatan?

5) Noong unang Linggo, ang mga mag-aaral na nasa ikatlong baitang

ay nakapagtala ng na bagong salita sa English at naman ng
pangalawang Linggo. May ilang bagong salita ang naitala nila sa
buong dalawang Linggo?

Gawin 2

Basahin at unawain ang sumusunod na story problem. Buuin ang word

problem sa pamamagitan ng paghanap ng itinatanong sa suliranin
(question for what is asked). Ipakita at isulat ang tamang solusyon at
sagot. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) May 345 na mag-aaral na nasa ikatlong baitang at 412 naman na

mag-aaral na nasa ikaapat na baitang ang nakilahok sa Peace Parade
ng paaralan.

Tanong: ______________________________________________?
Solusyon at sagot:___________________________________

2) Nagtitinda si Aling Nida ng iba-ibang uri ng gulay sa palengke: 32

kilo ng patatas, 25 kilo ng kamatis, 28 kilo ng bawang, at 38 kilo ng
repolyo.

Tanong: ______________________________________________?
Solusyon at sagot:_____________________________________

3) Si Christian ay naglagay ng 120 na kaimito sa kahon. Nang hapon ay

naglagay naman ng 203 na kaimito sa kahon si Kenneth.

Tanong: ______________________________________________?
Solusyon at sagot______________________________________

75
4) Lunes, nabasa na ni Napoleon ang 123 na pahina ng kaniyang
paboritong aklat at 118 na pahina noong
Miyerkules.

Tanong: ______________________________________________?
Solusyon at sagot:_____________________________________

Gawin 3

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng
isang suliranin (word problem). Isulat ang tamang solusyon at sagot.
Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos

(Given): 27 punla ng kamatis
38 punla ng talong

Tinatanong sa suliranin
(Asked): Kabuuang bilang ng punla

Suliranin: ___________________________
Solusyon at sagot:__________________

2) Nakalahad o Ibinigay na datos: 236 babae

324 lalaki
Tinatanong sa suliranin: Kabuuang bilang ng lalaki at
babae na nakilahok sa parada

Suliranin: __________________________________________
Solusyon at sagot: _________________________________

3) Nakalahad o Ibinigay na datos:

Si Leomar ay may 48 na holen
Si Kim ay may 36 na holen

Tinatanong sa suliranin: Kabuuang bilang ng mga holen

76
 Suliranin: ________________________________________
Solusyon at sagot: _______________________________

Gawin 4

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng
isang suliranin (word problem). Isulat ang tamang solusyon at sagot.
Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos : 223 silyang rattan

247 silyang kahoy

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng upuan sa

hall
Suliranin: ______________________________________?
Solusyon at sagot_______________________________

2) Nakalahad o ibinigay na datos: 70 punla ng langka

110 punla ng kamias

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng mga

punla sa nursery

Suliranin: ____________________________________?
Solusyon at sagot:____________________________

3) Nakalahad o ibinigay na datos:

Nagpinta si Kenneth ng 24 na bulaklak sa paso
Nagpinta si Ben ng18 na bulaklak sa paso

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng bulaklak na ipininta

Suliranin:____________________________________?
Solusyon at sagot: ___________________________

77
 Gawin 5

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng
isang suliranin (word problem). Sulatin ang tamang solusyon at sagot.
Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos:

128 na tiket ang naipagbili ng ikaapat na baitang
119 na tiket ang naipagbili
ng ika-apat na baitang

Tanong: kabuuang bilang ng tiket na naipagbili ng mga

mag-aaral
Suliranin: ______________________________________?
Solusyon at sagot:______________________________

2) Nakalahad o ibinigay na datos:

312 na plastic bottle ang nakolekta ng mga bata na
nasa ikatlong baitang.
428 na plastic bottle ang nakolekta ng mga
batang nasa ikaapat na baitang.

Tanong: Kabuuang bilang ng plastic bottle na gagamitin sa proyekto sa

Science

Suliranin: ____________________________________?
Solusyon at sagot: ___________________________

3) Gumawa ng isang word problem.

Tanong:_____________________________________?
Solusyon at sagot: ___________________________

78
 Aralin 21

Pagbabawas (Subtraction) na walang

Regrouping

Gawin 1

Piliin ang dalawang bilang mula sa kanan na kapag kinuha ang kanilang
kinalabasan (difference) ang sagot ay ang nakasulat mula naman sa
maliit na kahon.

1) 522 2) 210
241 633 368 578
763 7698
79
 333 5 132
3) 2351 2 648 4) 1405 2 684
2 794 3 727

5 347
5)
2012 4 465
3 425

B. Ibigay ang kinalabasan (difference). Tiyakin ang sagot gamit ang

pagdaragdag (addition). Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) 679 2) 978 3) 4 567 4) 7 794 5) 8 967

– 409 – 642 – 260 – 3 082 – 5 302

Gawin 2

Sagutin ang mga tanong sa pamamagitan ng pagpipili ng sagot mula sa

kahon.

Nakalahad na datos.

Sandwiches – 413 piraso Biscuits

– 869 pakete
Cupcakes – 724 piraso

1) Gaano kalaki ang lamang ng bilang ng biscuits kaysa sa

cupcakes?

2) Ilan ang lamang ng bilang ng cupcakes kaysa sa sandwiches?

80
 3) Kung may 565 bata na manonood ng isang pelikula at sila ay
pakakainin ng sandwiches, ilang sandwiches ang kailangan
pang idagdag para lahat sila ay mabigyan?

4)
Gawin 3

Isagawa ang sumusunod na gawin sa bawat bilang.

1) Gamitin ang mga bilang na 2, 3, 4, 5, 6, 7, at 9 sa pagbuo ng

minuend at subtrahend upang makuha ang sagot na 741. Isulat
ang bilang sa kaukulang kahon.

-
7 4 1

2) Isulat sa bawat kahon ang mga bilang na 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, at 9

para makumpleto ang subtraction sentence at makuha ang sagot
na 8 641.

-
8 6 4 1

3) Ano ang difference ng pinakamalaking 3-digit na bilang at ng

pinakamaliit na 3-digit na bilang?

81
 4) Ano ang difference ng pinakamalaking 4-digit na
bilang at ng pinakamaliit na 3-digit na bilang?

5) Ano ang difference ng pinakamalaking 4-digit na bilang at ng

pinakamaliit na 4-digit na bilang?

Gawin 4

Isaayos ang bawat bilang pababa at isulat ang tamang sagot. Tingnan
kung tama ang sagot sa pamamagitan ng addition.

1) 892 – 570
2) 999 – 536
3) 7 892 – 461
4) 8 994 – 3 980
5) 5 345 – 1 232

Gawin 5

Ibawas mula sa bilang na nakasulat sa itaas na bahagi ng kanang hanay

ang mga bilang na nakasulat mula sa kaliwang hanay.

984 - 3 769 -
104 503
350 647
528 2 032
261 1 645
743 3 203

82
 Aralin 22

Subtraction (Pagbabawas) Gamit ang

Regrouping

Gawin 1

Buuin ang talahanayan sa pamamagitan ng pagbabawas ng mga bilang

mula sa itaas na hanay at ng mga bilang sa kaliwang hanay.

__ 908 7 195 5 939

294

675

843

83
 Gawin 2

A. Isulat ang sumusunod sa pa-hanay na ayos at sagutin ang bawat

bilang. I-tsek kung tama ang iyong sagot gamit
ang pagdaragdag.
a. 560 – 317
2012 848 mag-aaral b. 782 – 539
c. 2011 745 mag-aaral 2 807 – 685
2010 686 mag-aaral
d. 4 548 – 1 922
2009 645 mag-aaral

e. 9 050 – 3 728

B. Gamitin ang datos sa talaan at sagutin ang mga tanong sa ibaba.

Paghambingin ang mga datos ng impormasyon tungkol sa enrolment ng

paaralan ng Maple sa huling apat na taon.

1) Kung ikukumpara ang bilang ng mga mag-aaral sa taong 2012 sa

taong 2011, ilan ang higit na bilang ng
mag-aaral sa taong 2011?

2) Gaano kalaki ang pagkakaiba ng enrolment sa taong 2009 at

2010?

3) Kung ikukumpara ang enrolment ng taong 2011 sa taong 2009,

ilan ang higit na bilang ng mga bata na naka-enrol sa taong 2009?

84
 4) Kung ang taon ng may pinakamaliit na enrolment ay ibabawas sa
taon na may pinakamalaking enrolment, ano ang difference?

5) Kung ibabawas ang enrolment sa taong 2010 sa enrolment ng

taong 2011, ano ang difference?

Gawin 3

Tukuyin at isulat ang nawawalang bilang sa bawat kahon.

2) 6 0 3) 4 3
– 5 3 5 – 1 8 2
1 3 5 2 7
5) 8 1 7
– 5 4 6 0
2 1 4

Gawin 4

Gawin ang iniaatas sa bawat bilang. Isulat ang solusyon sa inyong

sagutang papel. Bilugan ang huling sagot.

1) Ibawas ang 193 mula sa 345.

85
 2) Mula sa 652 ibawas ang 317.
3) Ano ang sagot kapag ang 5 325 ay binawasan ng
810?
4) Ilan ang lamang ng bilang 7 658 sa bilang na 2 385?
5) Kung ang 1 437 ay labis sa 1 274, gaano kalaki ang labis?

Aralin 5

Hanapin at isulat sa bawat kahon ang nawawala: minuend, subtrahend,

o difference.

2) 9 1 6
– 7 5 2

4) 2 5 3 7
–
1 2 5 5
5) 7 2 5 0
– 2 5 1 9

Aralin 23

Pagtantiya ng Kinalabasan

86
Gaano ka kabilis sa pagtatantiya o pag-eestimate? Subukin mong
tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng bilang ng mga mag-aaral sa
inyong klase at bilang ng mag-aaral sa ibang klase.

Gawin 1

Sa pamamagitan ng pagra-round off ng mga bilang na nasa ibaba sa

pinakamataas na value, tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng
sumusunod at isulat ang sagot sa inyong papel.

1) 258  _______ 2) 5 188  _______

– 191  _______ – 3 252  _______
_______ _______

3) 548  _______ 4.) 2 457  _______

– 224  _______ – 1 219  _______
_______ _______

5) 765  _______ 6) 7 184  _______

– 421  _______ – 3 263  _______
_______ _______

Gawin 2

I-round off ang halaga o presyo ng bawat larawan. Isulat ang tamang
instrumentong hinihingi sa bawat patlang.

Instrumentong Pangmusika, on SALE!

87
 ₱ 850 ₱ 3 120

₱ 2 470 ₱ 950

1) Ang flute ay may presyong mas mababa ng

₱ 20 kaysa sa ____________.
2) Ang presyo ng tambol ay halos mas mababa ng
₱ 1 000 kaysa sa _________.
3) Ang flute at ang __________ ay may presyong aabot sa ₱ 2 000.
4) Aabot sa ₱ 3 000 ang presyo ng gitara at _________.
5) Ang pera ni Ana ay ₱ 3 000. Pagkatapos niyang mabili ang
______, may natira pa sa kaniyang
₱ 500.

Gawin 3

Gamit ang datos sa ibaba, sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat
ang sagot sa inyong kuwaderno.

Club Ticket Sales

Math ₱ 10 250
Science ₱ 7 925
Filipino ₱ 8 175
88
 English ₱ 9 100

1) Magkano ang lamang na benta ng English Club kaysa sa

Filipino Club?

2) Tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng benta ng Math Club

sa Science Club.

3) Magkano naman kaya ang lamang na benta ng Math Club kaysa

sa English Club.

4) Anong tantiyang kinalabasan (difference) ng benta ng English

Club kaysa sa Science Club?

5) Kuwentahin ang tantiyang kinalabasan (difference) ng benta ng

Math Club kaysa sa Filipino Clu

Gawin 4

Pag-aralan ang larawan sa ibaba. Sagutin ang mga tanong sa bawat

bilang.

₱ 100
₱ 570
(10 piraso)

₱ 120
₱ 175
(2 loaves)

1) Bumili ng dalawang balot na tinapay si Ruby. Nagbayad siya

ng ₱ 200 sa kahera. Magkano kaya ang sukli na dapat niyang
makuha mula sa kahera?
2) Nais bumili ni Marites ng suman. May pera siyang
89
 ₱ 380. Ilang suman kaya ang kanyang mabibili?
3) Magkano kaya ang lamang na halaga ng presyo ng cake kung
ikukumpara sa halaga ng buko pie?
4) Bumili si Gng. Soriano ng cake at buko pie. Kung ang
kaniyang pera ay ₱ 1 000, magkano ang kaniyang magiging
sukli?
5) Si Carol ay bumili ng 2 loaves ng tinapay at dalawang tali ng
suman. Ang kanyang perang ibinayad sa kahera ay ₱ 500.
Magkano ang sukli na dapat pa niyang matanggap?

Gawin 5

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang gamit ang mga presyo ng bawat
larawan sa ibaba.

₱ 5 .00 ₱ 3.50

₱ 4.50 ₱ 20.00

1) Kung mayroon kang ₱ 50, mga ilang bolpen ang iyong

mabibili?

2) Sa halagang ₱ 100 na iyong hawak na pera, makabibili ka ba ng

isang pad na papel, 2 kahong krayola, at 10 pirasong bolpen?
Patunayan sa pamamagitan ng pagtatantiya.

90
 3) Mga ilang pirasong bolpen, lapis, pad na papel, at krayola ang
iyong mabibili kung ang pera mong hawak ay ₱ 200?
Patunayan sa pamamagitan ng pagtatantiya.

Aralin 24

Pagbabawas Gamit ng Isip ng Bilang na may

1-2 Digit

Ang iyong tatay ay bumili ng 15 piraso ng dalandan at binigyan niya ng

tig-iisa ang iyong 5 kapatid. Kaya mo bang malaman kaagad kung ilan
ang natirang dalandan? Papaano mo ito isasagawa?

Gawin 1

91
Sagutin ang bawat bilang sa pasalitang pamamaraan. Ilan ang kaya
mong sagutin?

1) 26 2) 19 3) 58 4) 89
- 6 - 8 - 21 - 66

5). 73 6) 62 7) 31 8) 45
- 46 - 28 - 16 - 17

Gawain 2

Mula sa kahon, pumili ng mga bilang na kaya mong mapagbawas gamit

ang isip lamang. Isulat mo ang number sentence sa iyong kuwaderno at
ipawasto ito sa iyong guro.

34 9 12 84 45
11 92 7 26 5
6 18 73 15 98
88 32 41 3 62

Gawin 3

92
Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip lamang. Ibawas ang mga bilang
na nasa linya mula sa bilang na nasa bilog (81) hanggang makarating sa
mga tatsulok.

43 34

818
1

22 57

Gawin 4

A. Sagutin sa isip ang sumusunod na bilang.

1) 41 – 27 = _____ 4) 32 – 16 = _____
2) 83 – 58 = _____ 5) 55 – 38 = _____
3) 64 – 29 = _____

B. Sipiin sa inyong kuwarderno. Tukuyin ang mga nawawalang

numero sa pamamagitan ng pagbabawas (subtraction) at isulat
ang angkop na bilang sa bawat kahon para makuha ang huling
sagot.
.
Huling sagot
Simula

89
80 21
65

93
 Gawain 5

Pag-aralan ang sarbey ng ika-5 baitang na mag-aaral tungkol sa paborito

nilang prutas.

Prutas Bilang
Mangga 59
Lansones 37
Rambutan 42
Bayabas 78

Sagutin sa isip ang sumusunod na tanong.

1) Ilang mag-aaral ang mas gusto ang bayabas kaysa sa lansones?

2) Ilan ang mga mag-aaral na mas nais ang mangga kaysa sa
rambutan?
3) Gaano karami ang lamang ng mga mag-aaral na gusto ang
rambutan kaysa sa lansones?
4) Gaano karami ang lamang ng mga mag-aaral na nais ang
bayabas kaysa sa mangga?

Aralin 25

Pagbabawas ng Bilang942-3 Digit na Multiples na

may Multiples na Sandaanan (Hundreds) Gamit
ang Isip
Sa oras na ito, ipagpalagay mo na kayong mag-kaibigan ay nais na
magpalitan ng text card at holen. Ilan pa kayang piraso ng text card ang
iyong matatanggap kapalit ang 50 holen?

Gawin 1

Sagutin ang bawat bilang gamit ang isip. Isulat ang sagot sa sagutang
papel.

1) 85 – 35 = 6) 700 – 200 =

2) 42 – 18 = 7) 287 – 100 =

3) 753 – 99 = 8) 850 – 520 =

4) 164 – 98 = 9) 644 – 199 =

5) 800 – 500 = 10) 519 – 299 =

Gawin 2

Hanapin ang mga sagot mula sa Hanay B ang mga sagot sa mga tanong
na nasa Hanay A. Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

95
 A B
1) 72 – 50 = a. 312

2) 63 – 47 = b. 16

3) 200 – 99 = c. 22

4) 500 – 240 = d. 101

5) 712 – 400 = e. 260

Gawin 3

Gamit ang pamamaraang compensation, sabihin ang mga bilang na

iyong idaragdag. Isulat ang sagot sa kuwaderno.

______1) 36 – 15 = _____6) 85 – 47 =
______2) 52 – 18 = _____7) 94 – 39 =
______3) 73 – 24 = _____8) 124 – 44 =
______4) 79 – 30 = _____9) 164 – 29 =
______5) 81 – 36 = _____10) 223 – 98 =

96
 Gawin 4

Sagutin ang bawat bilang gamit ang isip. Bilugan ang tamang sagot sa
sagutang papel.

1) 52 – 30
a. 18 b. 22 c. 23 d. 32

2) 62 – 49
a. 33 b. 3 c. 23 d. 13

3) 200 – 54
a. 136 b. 254c. 156 d. 146

4) 400 – 120
a. 280 b. 320c. 380 d. 520

5) 159 – 57
a. 108 b. 102c. 100 d. 112

Gawin 5

97
Gamit lamang ang isip, basahin, suriin, at sagutin ang bawat suliranin na
nakatala sa bawat bilang. Kung ang sagot na ibinigay ay tama, isulat ang
Oo sa bawat patlang. Kung hindi naman tama, isulat ang Hindi at sabihin
ang tamang sagot.

1) Bumili si Leomar ng notbuk at bolpen na may kabuuang halaga na

₱ 26. Nagbayad siya sa kahera ng ₱ 50. Inaasahan niya na ang
kanyang sukli ay
₱ 34. Tama ba ang kaniyang pagkukuwenta?

2) Nagplano sI Naome Mae na bumili ng regalo para sa kaawaran ng

kaniyang nanay. Ito ay nagkakahalaga ng ₱ 540. Ang hawak
niyang pera ay ₱ 350. Sa kaniyang isipan, nangangailangan pa siya
ng ₱ 210 para mabili ang regalo. Tama ba siya?

2) Si Kenneth ay nangangailangan ng ₱125 para sa kaniyang

proyekto. Napag-isipan niyang gamitin ang kaniyang naipong pera
na nagkakahalaga ng ₱ 75. Sa kaniyang kuwenta, ₱ 50 na lang ang
kaniyang kakailanganin para mabili lahat ang mga materyales na
gagamitin. At ito ay hihingin niya sa kaniyang ina. Tama ba ang
kanyang kuwenta?

Aralin 26

Paglutas ng Suliranin na Ginagamitan ng

Pagbabawas (Subtraction)

98
Umaga ng Lunes papasok ka sa iyong paaralan. Ang iyong nanay ay
nagbigay ng ₱ 40 para sa iyong baon at pamasahe. Sa paaralan, ang
iyong guro ay nagsabi na may babayaran kayong ₱15 para sa proyekto.
Magkano na lang kaya ang matitira upang ito ay iyong mapagkasya sa
maghapon?

Gawin 1

Sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Palabasa si Ella. Mayroon siyang binasang aklat na may100

pahina. Kung siya ay nakatapos na ng 89 na pahina, ilang
pahina na lang kaya ang kaniyang babasahin para matapos
ang buong aklat?
2) May 43 straw si Ben. Dalawampu’t lima ay kulay berde at
ang natitira ay kulay dilaw. Ilan ang bilang ng kulay dilaw
na straw?
3) Gamit ang 2, 6, 4 na mga bilang, ayusin ito para makabuo ng
bilang na may 3-digit na may mataas na value at bilang na
may 3-digit na may maliit na value. Alamin ang kinalabasan
(difference) ng dalawang bilang.

Gawin 2

Gawin ng may kapareha.Lutasin ang suliranin sa loob ng kahon.

Sukatin ang inyong taas sa yunit na sentimetro.

Alamin ang kinalabasan (difference) ng inyong mga taas.
Patunayan ang inyong mga sagot sa pamamagitan ng tamang
ilustrasyon.

99
Gawin 3
Lutasin ang suliranin sa bawat bilang.

1) Masipag magtanim si Kevin. Nang anihan, siya ay nakaipon ng

175 na talong mula sa kanyang taniman. Naipagbili niya ang 156
sa isang tindahan, ilan ang hindi pa niya naipagbibili?

2) Nakatanggap si Janice ng ₱ 789 mula sa kaniyang ama. Binigyan

niya ang kaniyang kapatid na babae ng kaukulang halaga at ang
natira na lamang sa kaniya ay ₱ 98. Magkano ang ibinigay niya sa
kaniyang kapatid?

3) May dalawang bilang si David 123 at 456. Nais niyang malaman

ang lamang ng malaking numero sa maliit na numero, ano kaya
ang makukuha niyang sagot?

Gawin 4

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Ann ay binibigyan ng kaniyang mga magulang ng ₱150 para sa

kaniyang lingguhang baon. Kung naka gastos siya ng ₱ 75 lamang,
magkano kaya ang natira sa kanya?

2) Bumuo ng isang suliranin (word problem) na ginamitan ng

pagbabawas. Gamitin ang nakaguhit sa ibaba.

100

Aralin 27
 Paglutas ng Suliranin Gamit ang
Dalawang Paraan (Two-Step Word Problem)

May mga madadali kayang paraan kung papaano malutas ang pamilang
na suliranin (word problem)? Nais mo ba itong matutunan? Makinig ka
sa iyong guro upang ito ay iyong matutunan.

Gawin 1

Lutasin ang suliranin sa bawat bilang.

1) Bumili si Maria ng dalawang dosenang itlog. Kung ang 15 sa mga

ito ay ginamit niya sa pagluluto ng cake, ilan pa kaya ang hindi
niya nagamit o natira?

2) Mahilig maglaro si John ng holen. Ang bilang ng kanyang kulay

dilaw na holen ay 224 at 216 naman ang kulay pula. Kung ang 325
holen ay nasa loob ng kahon na gamit niya sa paglalaro, ilang
holen ang nasa labas na hindi niya gamit?

3) Masinop at matipid na ina si Gng. Zafra. Sa unang buwan ng

kaniyang trabaho, nakaipon siya ng halagang ₱ 3 400. Noong
nakaraang buwan naman ay nakapag-impok siya ng ₱ 2 900. Kung
ang kaniyang anak ay mangangailangan ng ₱1 800 para sa gastusin

101
 sa pag-aaral, magkano kaya ang matitira sa kanyang naipong na
pera?

4) Gamit ang digit na 1, 2, 3, at 4, bumuo ng 2 digit number na may

pinakamalaki at pinakamatiit na value na walang bilang na uulitin.

a. Kunin ang kabuuan (sum) ng dalawang nalikhang bilang.

b. Ibigay difference ng malaking bilang sa maliit na bilang na
nabuo.

Gawain 2

Lutasin ang bawat suliranin na ibinibigay sa bawat bilang. Gumamit ng

iba’t ibang paraan na alam mo.

1) Mula sa supply officer, si Jojo ay kumuha ng 673 piraso ng bond

paper at pagkatapos ay nadagdagan pa uli ng 75. Ang kabuuang
nagamit niya ay umabot sa 569 na piraso. Ilang piraso ang hindi
niya nagamit?

2) Si Cindy ay masipag magluto ng paninda. Siya ay kumita ng ₱1

457 mula sa kaniyang buko pie na itininda. Kumita rin siya ng ₱
985 sa kaniyang itinindang mango pie. Kung ang kaniyang gastos
ay umabot lamang sa ₱ 895 para sa mga sangkap, magkano kaya
ang perang natira sa kaniya?

3) Si Carlo ay kumita sa kaniyang repair shop ng ₱1 500 nang

nakaraang buwan at ₱ 900 para sa kasalukuyang buwan. Bumili
siya ng kagamitan para sa sasakyan niya na nagkakahalaga ng ₱
900 at martilyo na may halaga na ₱ 295. Magkano kaya ang natira
sa kaniyang kinita sa loob ng dalawang buwan niyang
pagtratrabaho?

Gawin 3
102
Gamit ang ilang paraan sa paglutas ng suliranin (word problem) sagutin
ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Diana ay nagkaroon ng gastusin na ₱ 125 para sa kaniyang

proyekto at ₱ 36 para sa kaniyang transportasyon. Kung ang
pera niya sa kaniyang pitaka ay ₱ 100, magkano pa kaya ang
kailangan niya?

2) Sa proyektong isasakatuparan ni Gary, mayroon siyang 62

pulang popsicle sticks at 37 berdeng popsicle sticks. Sa unang
araw ng paggawa niya ng proyekto, nagamit niya ang 45
popsicle sticks. Ilan pa ang maaari niyang gamitin sa mga
susunod pang araw?

3) Bibili sina Dino ng bagong TV set na may halagang

₱ 5 550 at oven na nagkakahalaga ng ₱ 2 500. Kung may pera
sila na ₱6 500, magkano pa ang kailangan nila para mabili ang
mga ito?

Gawin 4

Sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Si David ay nag-iipon ng holen. Mayroon siyang 50 na nakalagay

sa kahon. Ibinigay niya ang 35 kay John, ilang holen ang natira sa
kanya?

2) Mula sa ₱ 2 680 na suweldo ni Marta sa opisina, dumaan siya sa

grocery at nakapamili ng halagang
₱ 670 at gumastos ng pamasahe na ₱ 56. Magkano kaya ang natira
sa suweldo ni Marta?
103
 Aralin 28

Pagbuo ng Pamilang na Suliranin (Word Problem)

Gamit ang Pagdaragdag at Pagbabawas
(Subtraction)

Basahin ang sitwasyon.

Buwan ng pagpitas ng bunga ng bayabas sa Quezon. Si Ramon ay
nakapitas ng 16 sa unang puno at 15 naman sa ikalawang puno. Ilan
lahat ang kaniyang napitas?
Ibinigay niya ang 18 bayabas sa kaniyang mga kaibigan. Ilan na lang
kaya ang natira sa kaniya?
Papaano mo lulutasin ang magkasunod na problema?

Gawin 1

Tunghayan ang larawan.

Ano ang masasabi mo sa larawan?

Ilang piraso ang malaki ang pagkaguhit?
Ilang piraso ang maliit ang pagkaguhit?
Ilang piraso lahat ang nakaguhit?
Kung ang 8 piraso ay aalisin mula sa loob ng kahon, ilan ang matitira?

104
Balikan ang mga larawan sa kahon at ang nakaguhit na bagay. Lumikha o
gumawa ng suliranin o word problem gamit ang pagdaragdag (addition)
at pagbabawas (subtraction).

1) Pagsasama o Pagdaragdag (Addition)

2) Pagbabawas (Subtraction)
3) Pagdaragdag at Pagbabawas (Two-Step Operation)

Gawin 2

Sumulat o lumikha ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang

datos mula sa kahon.

Esmer libro 50 pahina umaga

45 lahat-lahat hapon 150 pahina

1) Pagsasama (Addition)
2) Pagbabawas (Subtraction)
3) Pagdaragdag at Pagbabawas (Two-Step Operation)

Gawin 3

105
Lumikha o sumulat ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang
pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction) mula sa mga datos
na nasa loob ng kahon.

1) colored pencil Nene nakakolekta ng 12

nakolekta Sara nakakolekta ng 15
mas marami

Pagdaragdag (Addition): ________________________

Pagbabawas (Subtraction): ________________________

2)

Pagbabawas (Subtraction): _________________________

Pagdaragdag (Addition):___________________________
Pagdaragdag at Pagbabawas_____________________
(Two-Step Operation):

Gawan 4

1) Gumawa ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang mga

datos na nasa loob ng kahon. Pagsamahin ang pagdaragdag
(addition) at pagbabawas (subtraction).

1)

Pagdaragdag (Addition):
Pagbabawas (Subtraction):
106
Pagdaragdag at Pagbabawas
(Two-Step Operation):

2)

Pagdaragdag (Addition):
Pagbabawas (Subtraction):
Pagdaragdag at Pagbabawas
(Two-Step Operation):

Bumuo ng suliranin (word problem) na gagamitan ng pagdaragdag

(addition) at pagbabawas (subtraction) gamit ang mga datos sa loob ng
kahon.

Mavee ₱ 500 pera sa pitaka

₱ 95 bawat meal ginastos
₱ 50 pamasahe sa dyip natira
Suliranin (Word Problem):
Pangungusap na Pamilang:
Pagdaragdag (Addition):
Pagbabawas (Subtraction):
Pagdaragdag at Pagbabawas
(Two-Step Operations)

Gawin 6

107
Lumikha ng isang pamilang na suliranin (word problem) gamit ang
iyong daily allowance na ibinibigay ng iyong magulang sa loob ng isang
Linggo. Gamitin ang paraang pagdaragdag (addition) at pagbabawas
(subtraction).

Pamilang na Pangungusap:
(Number Sentence):
Pagdaragdag (Addition):
Pagbabawas (Subtraction):
Pagdaragdag at Pagbabawas
(Two-Step operation):

108