9

Edukasyon sa
Pagpapakatao
Unang Markahan – Modyul 3:
Lipunang Politikal, Prinsipyo Ng Subsidiarity
At Prinsipyo Ng Pagkakaisa

1
 Aralin LIPUNANG POLITIKAL, PRINSIPYO NG
2 SUBSIDIARITY AT PRINSIPYO NG PAGKAKAISA

Alamin
Sa modyul na ito ay inaasahang malilinang sa iyo ang sumusunod
na kaalaman, kakayahan at pang- unawa:

1. Naipaliliwanag ang dahilan kung bakit may lipunang politikal, prinsipyo ng

Subsidiarity at prinsipyo ng Pagkakaisa. EsP9PL-Ic-2.1
2. Natataya ang pag-iral o kawalan sa pamilya, paaralan, barangay,
pamayanan, lipunan/bansa ng prisipyo ng Pagkakaisa. EsP9PL-Ic-2.2

Subukin

Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. Ang tunay na “boss” ay ang _________.

A. mamamayan
B. magulang
C. pinuno
D. kabutihang panlahat
2. Ang tawag sa mga nabuong gawi ng pamayanan.
A. pananampalataya
B. bansa
C. kultura
D. tradisyon
3. Ang tawag sa paraan ng pagsasaayos ng lipunan upang masiguro na ang bawat
isa ay malayang magkaroon ng maayos na pamumuhay, makamit ang
pansariling mithiin sabay ang kabutihang panlahat.
A. Pampolitikal
B. Panlipunan
C. Pang-ekonomiya
D. Pambansa
4. Sa ugnayang pang- mundo, ang pamahalaan ang _______ ng estado.
A. mata
B. tainga
C. mukha
D. katawan
5. Tutulungan ng pamahalaan ang mga mamamayan na magawa nila ang
makapagpapaunlad sa kanila, anong prinsipyo ito?
A. Subsidiarity
B. Solidarity
C. Responsibility
D. Sustainability

2
6. Sa prinsipyong ito, tungkulin nating magtulungan tungo sa pag- unlad ng ating
lipunan.
A. Sustainability
B. Solidarity
C. Subsidiarity
D. Mobility
7. Ang proseso ng paghahanap sa kabutihang panlahat at pagsasaayos ng sarili at
ng pamayanan upang higit na matupad ang layuning ito.
A. Lipunang Sibil
B. Lipunang Pang-ekonomiya
C. Lipunang Kultural
D. Lipunang Politikal
8. “Hindi mabubuo ang walis-tingting kung wala ang isang tangkay”, ito ay
prinsipyong maihahalintulad sa _______________.
A. Subsidiarity
B. Solidarity
C. Sustainability
D. Responsibility
9. Alin sa sumusunod ang tungkulin ng mamamayan sa lipunan?
A. Magplano at gumawa ng batas
B. Magpatupad ng mga programa
C. Maglaan ng pondo
D. Magbayad ng buwis
10. Alin sa sumusunod ang HINDI kabilang sa tungkulin ng pamahalaan?
A. Magpatupad ng batas
B. Pagbibigay ng pondo
C. Manguna sa proyekto
D. Magbayad ng buwis

Balikan

Gawain 1: Bilugan mo Ako!

Panuto: Bilugan ang mga salitang may kaugnayan sa lipunan at lagyan ng ekis (x)
ang salitang walang kaugnayan dito.

Pinuno pamayanan bulaklak pangangailangan kultura

Batas tao tahanan kapwa ugali

Pangkat asignatura aklat pera simbahan

3
 Tuklasin

Gawain2: Cross- word Puzzle

Panuto: hanapin sa kahon ang mga salitang may kaugnayan sa lipunang political.
Bilugan salitang nabuo, maaaring matagpuan ito ng pahalang, pababa at patay

P A G M A M A H A L A N S T S
S I S U E R T U Y O L I U G O
A U E D B H G K L A R A B O P
I T A T I W A L A I S A S A A
C R R I F I D B R I C B I H M
A E R W E I E C A I C S D G A
L A O A I A W K S Y D A I O H
M S N S O A A A E T O T A U A
N M U A L K U R I F U I R Y L
B N N D G I Y I E G A W I T A
O B I A E U O O A H E A T E A
I O P M A I M A M A M A Y A N

Suriin

Susing Konsepto
Kultura ang tawag sa mga nabuong gawi ng
pamayanan. Ito ang mga tradisyon, nakasanayan, mga
pamamaraan ng pagpapasiya, at mga hangarin na
kanilang pinagbahaginan sa paglipas ng panahon.
Pampolitika ang tawag sa paraan ng pagsasaayos ng
lipunan upang masiguro na ang bawat isa ay malayang
magkaroon ng maayos na pamumuhay, makamit ang
pansariling mithiin sabay ang kabutihang panlahat.
https://brainly.ph/question/8497016
Ang pamahalaan ang nangunguna sa gawaing ito.
Tungkulin ng pamahalaan na isatitik sa batas ang mga pagpapahalaga at adhikain
ng mga mamamayan. Magtatag ang pamahalaan ng mga estruktura na
maninigurong nakakamit ng mga tao ang kanilang batayang pangangailangan. Mag-
ipon, mag-ingat at magbahagi ng yaman ng pamahalaan sa pamamagitan ng
pagbubuwis at pagbibigay – serbisyo. Sa ugnayang pang- mundo, ang pamahalaan
ang mukha ng estado sa internasyonal na larangan. Ang pamahalaan ang
magpapatupad ng batas upang matiyak ang soberanya at mapanatili ang siguridad
at kapayapaan sa loob ng bansa na kailangan sa pagiging produktibo ng lipunan.
Sa prinsipyo ng Subsidiarity, tutulungan ng pamahalaan ang mga
mamamayan na magawa nila ang makapagpapaunlad sa kanila. Sisiguraduhin nito
na walang hahadlang sa kalayaan ng mga mamamayan mula sa mga pinuno sa
pamamagitan ng pag- aambag sa estado ng kanilang buwis, lakas at talino. Hindi
panghihimasukan ng mga lider ng pamahalaan kung paano mapauunlad ng mga

4
mamamayan ang kanilang sarili. Sa prinsipyo ng Pagkakaisa, tungkulin ng mga
mamamayan ang magtulungan at ng pamahalaan ang magtayo ng mga akmang
estruktura upang makapagtulungan ang mga mamamayan. Mailalagay sa ganitong
balangkas ang prinsipyo ng Pagkakaisa.” May kailangan kang gawing
hindi mo kayang gawing mag- isa, tungkulin ko ngayong tulungan ka sa abot ng
makakaya ko”. Tungkulin nating magtulungan tungo sa pag- unlad ng ating lipunan.
Ang lipunang Politikal ay ang proseso ng paghahanap sa kabutihang panlahat at
pagsasaayos ng sarili at ng pamayanan upang higit na matupad ang layuning ito.
Ang tunay na “boss” ay ang kabutihang panlahat- ang pag- iingat sa ugnayang
pamayanan at ang pagpapalawig ng mga tagumpay ng lipunan.

Pagyamanin

Gawain 3: Ang Lipunang Politikal, Ang Aking Lipunan!

Panuto: Isulat sa kolum ang nagawa mo sa iyong pamayanan. Isulat sa kolum ng
prinsipyo ng Subsidiarity naman ang naitulong ng pamahalaan sa mga
mamamayan. Sa kolum naman ng prinsipyo ng Solidarity, isulat ang naging ambag
ng mamamayan sa ikauunlad ng lipunan.

Lipunang Politikal Prinsipyo ng Subsidiarity Prinsipyo ng Solidarity

(Pagtutulungan) (Pagkakaisa)

Isaisip

Gawain 4: Kompletuhin mo Ako!

Panuto: Piliin ang angkop na salita na makikita sa kahon upang makompleto at

mabuo ang wastong diwa na nais ipahayag. Isulat sa sagutang papel ang sagot.

Pamahalaan Pagkakaisa Ikauunlad Tiwala Kabutihang Panlahat

1. a prinsipyo ng __________:” May kailangan kang gawing hin\di mo kayang

gawing mag- isa.”
2. Tutulungan ng ______________ang mga mamamayan na magawa nila ang
makapagpapaunlad sa kanila.
3. Ang pamamahala ay usapin ng pagkakaloob ng ___________.
4. Tungkulin natin na magtulungan para sa ______________ ng lipunan.
5. Ang lipunang Politikal ay ang prosesong paghahanap sa ________________.

5
 Isagawa
Gawain 5: Ang aking Walis-Tingting!
Panuto: Gumuhit ng walis-tingting. Sa bawat tangkay ay isulat ang mga taong nais
mong makasama sa paglilinis sa inyong pamayanan, at sa tali nito ang iyong
pangalan na syang magbibigkis sa mga taong nais mong maging katuwang. Maging
malikhain sa pagguhit.

Rubriks:

Pamantayan Puntos
Pagiging Malikhain 30
Kaangkupan sa Paksa 50
Kaayusan 20
Kabuuan 100%

Gabay na Tanong
1. Bakit mahalaga ang prinsipyo ng subsidiarity at prinsipyo ng Pagkakaisa sa
lipunan?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Nakikita pa ba ang dalawang prinsipyong ito sa inyong pamilya? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

Panghuling Pagtataya:
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. Sa prinsipyong ito, tungkulin nating magtulungan tungo sa pag- unlad ng ating

lipunan.
A. Sustainability
B. Solidarity
C. Subsidiarity
D. Mobility
2. Ang proseso ng paghahanap sa kabutihang panlahat at pagsasaayos ng sarili at
ng pamayanan upang higit na matupad ang layuning ito.
A. Lipunang Sibil
B. Lipunang Pang-ekonomiya
C. Lipunang Kultural
D. Lipunang Politikal

6
3. “Hindi mabubuo ang walis- tingting kung wala ang isang tangkay”, ito ay
prinsipyong maihahalintulad sa _______________.
A. Subsidiarity
B. Solidarity
C. Sustainability
D. Responsibility

4. Alin sa sumusunod ang tungkulin ng mamamayan sa lipunan?

A. Magplano at gumawa ng batas
B. Magpatupad ng mga programa
C. Maglaan ng pondo
D. Magbayad ng buwis
5. Alin sa sumusunod ang HINDI kabilang sa tungkulin ng pamahalaan?
A. Magpatupad ng batas
B. Pagbibigay ng pondo
C. Manguna sa proyekto
D. Magbayad ng buwis
6. Ang tunay na “boss” ay ang _________.
A. mamamayan
B. magulang
C. pinuno
D. kabutihang panlahat
7. Ang tawag sa mga nabuong gawi ng pamayanan.
A. pananampalataya
B. bansa
C. kultura
D. tradisyon
8. Ang tawag sa paraan ng pagsasaayos ng lipunan upang masiguro na ang bawat
isa ay malayang magkaroon ng maayos na pamumuhay, makamit ang
pansariling mithiin sabay ang kabutihang panlahat.
A. Pampulitikal
B. Panlipunan
C. Pang-ekonomiya
D. Pambansa
9. Sa ugnayang pang- mundo, ang pamahalaan ang _______ ng estado.
A. mata
B. tainga
C. mukha
D. katawan
10. Tutulungan ng pamahalaan ang mga mamamayan na magawa nila ang
makapagpapaunlad sa kanila, anong prinsipyo ito?
A. Subsidiarity
B. Solidarity
C. Responsibility
D. Sustanability

7
 Karagdagang Gawain

Gawain 6: Liham Pahintulot

Panuto: Mag-isip ng isang gawain na nais mong ibahagi na kayang -kaya mong
maisagawa sa panahon ngayon lalo na at nararanasan natin ang pandemya ng
COVID-19. Gumawa ng isang liham na humihingi ng pahintulot sa inyong Punong
Barangay na maisagawa ito kahit sa piling kapitbahay lamang. Isulat ito sa isang
malinis na papel.
Pamantayan sa Paggawa

Nilalaman 50%

Orihinalidad 30%

Kalinisan at kaayusan ng gawa 20%

_____________

Kabuuang Puntos 100%

8
 9
Pahina 27-29.
Edukasyon sa Pagpapakatao Modyul para sa Mag- aaral 9,
Sanggunian:
Paunang Pagtataya
1. D
2. C
3. A
4. C
5. A
6. B
7. D
8. B
9. D
10. D
Panghuling Pagtataya
1. B
2. D
3. B
4. D
5. D
6. D
7. C
8. A
9. C
10. A
10