ก

บทสรุป

การประเมิน ความรอบรู้ด้า นสุข ภาพและพฤติก รรมสุขภาพของกลุ่ม เป้า หมายในพื้นที่เ ป้า หมาย

การดาเนิน งานของกองสุข ศึก ษา ในปีง บประมาณ พ.ศ. 2561 ครั้ง นี้ มีวัต ถุป ระสงค์เ พื่อ (1) ประเมิน
ระดับ ความรอบรู ้ด้า นสุข ภาพ (Health Literacy) และพฤติก รรมสุข ภาพของกลุ ่ม วัย ทางาน
(ประกอบด้ว ย อาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้านและอาสาสมัครสาธารณสุข ประจาครอบครัว ) ตาม
แนวทาง 3อ.2ส. (พฤติก รรมการบริโ ภคอาหาร พฤติก รรมการออกกาลัง กาย พฤติก รรมการจัด การ
ความเครีย ดทางอารมณ์ พฤติกรรมการลด ละ เลิก การสูบบุห รี่ และพฤติกรรมการลด ละ เลิก การดื่ม
สุร าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์) (2) ประเมินระดับความรอบรู้ด้า นสุข ภาพ (Health Literacy) และ
พฤติก รรมสุข ภาพของกลุ่ม วัย เรีย นตามแนวทางสุข บัญ ญัติแ ห่ง ชาติ (3) ศึก ษาปัจ จัย ด้า นความรอบรู้
ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่มวัยทางาน และ
(4) ศึกษาปัจ จัย ด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง
สุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัย เรีย น โดยเก็บรวบรวมข้อมูล ในกลุ่มตัว อย่าง จานวน 9,600 ตัว อย่างจาก
กลุ่ม ตัว อย่า งซึ่ง แบ่ง ตามสานัก งานสนับ สนุน บริก ารสุข ภาพเขต ทั้ง 12 เขต โดยใช้แ บบสอบถามความ
รอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ จานวน 2 ชุด คือ (1) แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพและ
พฤติก รรมสุข ภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ในกลุ ่ม วัย ท างาน (อาสาสมัค รสาธารณสุข ประจ าหมู ่บ ้า น
อาสาสมัค รสาธารณสุข ประจ าครอบครัว ) จ านวน 4,800 ตัว อย่า ง (2) แบบสอบถามความรอบรู้
ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติในกลุ่มวัยเรียน จานวน 4,800 ตัวอย่าง
ดาเนินการเก็บข้อมูลในช่วงเดือนมิถุนายน - กันยายน พ.ศ. 2561
ผลการประเมิน
1. ระดับ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) และพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มวัยทางาน
(อาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้านและอาสาสมัครสาธารณสุขประจาครอบครัว) ตามแนวทาง 3อ.2ส.
พบว่า ภาพรวมวัยทางานมีความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. (Health Literacy) อยู่ในระดับดี
และมีร ะดับ พฤติก รรมสุข ภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. อยู่ใ นระดับ ดีม าก โดยกลุ่ม อาสาสมัค รสาธารณสุข
ประจาหมู่บ้าน(อสม.) มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) อยู่ในระดับดี และมีระดับพฤติกรรม
สุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. อยู่ในระดับดีมาก และกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจาครอบครัว (อสค.)
มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) อยู่ในระดับดี และมีระดับพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง
3อ.2ส. อยู่ในระดับดีมาก
2. ระดับ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) และพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มวัยเรียน
ตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติ พบว่า ภาพรวมกลุ่มวัยเรียนมีความรอบรู้ด้านสุขภาพตามหลักสุขบัญญัติ
แห่ง ชาติ อยู่ใ นระดับ ดีม าก และมีพ ฤติก รรมสุข ภาพของกลุ่ม วัย เรีย นตามแนวทางสุข บัญ ญัติแ ห่ง ชาติ
อยู่ในระดับดีมาก
3. ปัจจัย ด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง
3อ.2ส. ของกลุ่มวัยทางาน พบว่า ปัจจัยด้านการจัดการตนเองตามแนวทาง 3อ.2ส. เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อ
พฤติก รรมสุข ภาพมากที่ส ุด โดยถ้า ประเมิน ปริม าณและคุณ ค่า อาหารที่กิน ในแต่ล ะมื้อ พร้อ มวางแ ผน
ออกกาลัง ของตนเอง ประเมิน สภาวะอารมณ์ข องตนเอง การจัด สภาพแวดล้อ มรอบตัว เองเพื่อ ให้ท่า น
ปฏิบัติตนในการดูแ ลสุข ภาพตนเองตามแนวทาง 3อ.2ส. ก็จะส่ง ผลให้มีพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง
3อ.2ส. ที่ดี
 ข

4. ปัจจัย ด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง

สุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัย เรีย น พบว่า ปัจจัยด้านการจัดการตนเองตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติ
เป็น ปัจ จัย ที่ส่ง ผลต่อ พฤติก รรมสุข ภาพมากที่สุด โดยถ้า มีก ารประเมิน คุณ ค่า ทางโภชนาการของอาหาร
ที่กิน แต่ล ะมื้อ เล่น กีฬ าหรือออกกาลังกายได้ตามเป้ าหมายที่ว างไว้ เตือนตนเองให้ดูแลสุขอนามัยทุกวัน
เช่น แปรงฟัน เช้า -ก่อ นนอน สวมใส่ เ สื้อ ผ้า ที่ซัก สะอาด ล้า งมือ ด้ว ยน้าและสบู่ หมั่น เปลี่ย นผ้า ปูน อน
เป็น ต้น เชื่อ ฟัง พ่อ แม่ คุณ ครูที่ค อยเตือ นให้มีส ติ ไม่ใ ห้ยุ่ง เกี่ย วกับ บุห รี่ สุร า ยาเสพติด และการพนัน
ลดความไม่สบายใจที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ออกกาลังกาย เล่นดนตรี นั่งสมาธิ มีอารมณ์ขัน เล่นกีฬา เป็นต้น
และมีส่วนร่วมปรับสภาพแวดล้อมในบ้าน หรือรอบบ้าน หรือในชุมชน เพื่อป้องกันโรคภัยต่างๆ ก็จะส่งผล
ให้มีพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติที่ดี

ข้อเสนอแนะ
จากการประเมินผล พบว่า องค์ประกอบของความรอบรู้ด้านสุขภาพในประเด็นความรู้ ความเข้าใจ
ทางสุ ขภาพ และการสื่ อสารเพื่อเพิ่มความเชี่ยวชาญทางสุ ขภาพของ อสม. และ อสค. เป็นประเด็นที่อยู่
ในระดับ ไม่ดี โดยเฉพาะความรู้ ความเข้าใจ ซึ่งจะส่ งผลถึงการดูแลสุ ขภาพตนเอง ครอบครัว และชุมชน
จึงจาเป็นต้องเพิ่มกิจกรรมเสริมความรู้ ความเข้าใจ ให้กับ อสม. อสค. โดยการให้คาอธิบายในเนื้อหาสุขภาพ
3อ.2ส. ด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย มีกิจกรรมค่า ย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ การจัดเวทีเปิดโอกาสให้มีการพูดคุย สื่อสาร
ความรู้ ซึ่งกันและกัน
 ผลการประเมิน
การประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่เป้าหมายการดาเนินงานของกองสุขศึกษา ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ครั้งนี้
เก็บรวบรวมข้อมูลในกลุ่มตัวอย่าง จานวน 9,600 ตัวอย่าง จากกลุ่มตัวอย่างซึ่งแบ่งตามสานักงานสนับสนุนบริการสุขภาพเขต ทั้ง 12 เขต โดยใช้ แบบสอบถามความรอบรู้
ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ จานวน 2 ชุด คือ (1) แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติ กรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ในกลุ่มวัยทางาน จานวน 4,800 ตัวอย่าง
(2) แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติ ในกลุ่มวัยเรียน จานวน 4,800 ตัวอย่าง ดาเนินการเก็บข้อมูลในช่วงเดือน
มิถุนายน-กันยายน พ.ศ. 2561 โดยนาเสนอผลการวิเคราะห์ออกเป็น 3 ส่วน ดังนี้
ส่วนที่ 1 ผลการวิเคราะห์ในกลุ่ม อสม.
ส่วนที่ 2 ผลการวิเคราะห์ในกลุ่ม อสค.
ส่วนที่ 3 ผลการวิเคราะห์ในกลุ่มวัยเรียน
โดยมีรายละเอียดดังนี้

1
 ส่วนที่ 1 ผลความรอบรู้ดา้ นสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตาม 3อ.2ส. ของกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้าน (อสม.)
ข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง อสม.

ตารางที่ 4.1 เพศของกลุ่มตัวอย่าง อสม.

เพศ จานวน ร้อยละ
ชาย 727 18.93
หญิง 3,113 81.07
รวม 3,840 100.00

ตารางที่ 4.2 อายุของกลุ่มตัวอย่าง อสม.

อายุ จานวน ร้อยละ
15-25 ปี 50 1.30
26-36 ปี 358 9.32
37-47 ปี 1,042 27.14
48-59 ปี 1,560 40.63
60 ปีขึ้นไป 830 21.61
รวม 3,840 100.00

2
ความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่มตัวอย่าง อสม.
ตารางที่ 4.3 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่ม อสม. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส.
ช่วงคะแนน ระดับ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต7 เขต8 เขต9 เขต เขต เขต ประเทศ
10 11 12
น้อยกว่า 40 คะแนน จานวน 20 43 22 16 76 51 14 42 53 15 14 9 375
ความรอบ หรือ <60% ของ ไม่ดี
ร้อยละ 6.25 13.44 6.88 5.00 23.75 15.94 4.38 13.13 16.56 4.69 4.38 2.81 9.77
รู้ด้าน คะแนนเต็ม
สุขภาพ 41 – 47 คะแนน จานวน 129 92 117 106 123 98 71 94 106 89 60 168 1253
โดยรวม หรือ ≥60 – <70% พอใช้
ร้อยละ 40.31 28.75 36.56 33.13 38.44 30.63 22.19 29.38 33.13 27.81 18.75 52.50 32.63
(คะแนน ของคะแนนเต็ม
เต็ม 68 48 – 54 คะแนน จานวน 99 110 112 136 84 106 157 146 125 149 153 89 1466
คะแนน หรือ ≥70 – <80% ดี
ร้อยละ 30.9375 34.38 35.00 42.50 26.25 33.13 49.06 45.63 39.06 46.56 47.81 27.81 38.18
ของคะแนนเต็ม
55 คะแนนขึ้นไป จานวน 72 75 69 62 37 65 78 38 36 67 93 54 746
หรือ ≥80% ของ ดีมาก
ร้อยละ 22.5 23.44 21.56 19.38 11.56 20.31 24.38 11.88 11.25 20.94 29.06 16.88 19.43
คะแนนเต็ม

3
ตารางที่ 4.4 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพ ของกลุ่ม อสม. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ แยกรายองค์ประกอบ
องค์ประกอบของ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ความรอบรู้ด้าน ช่วงคะแนน ระดับ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
สุขภาพ
1.ความ รู้ ควา ม 0 – 3.59 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 39.06 39.69 30.31 43.75 52.19 41.25 48.44 57.81 59.38 54.38 21.25 20.94 42.37
เข้าใจทางสุขภาพ เต็ม
3.60 – 4.19 คะแนน หรือ≥60 – <70%
พอใช้ 41.25 36.25 43.75 38.13 18.75 26.88 35.31 11.56 31.56 27.19 36.25 59.69 33.88
ของคะแนนเต็ม
4.20 – 4.79 คะแนน หรือ≥70 – <80%
ดี 17.19 20.94 19.69 13.75 26.56 24.69 12.50 16.25 8.44 14.06 26.56 12.81 17.79
ของคะแนนเต็ม
4.80 – 6 คะแนน หรือ ≥80% ของคะแนน
ดีมาก 2.50 3.13 6.25 4.38 2.50 7.19 3.75 14.38 0.63 4.38 15.94 6.56 5.96
เต็ม
2.การเข้าถึงข้อมู ล 0 - 5.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 8.75 15.31 13.75 9.38 20.00 12.19 6.56 9.06 13.13 8.13 5.63 3.44 10.44
และบริการสุขภาพ เต็ม
6.00 – 6.99 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 17.50 18.75 15.00 20.63 33.13 18.44 15.94 15.63 30.31 10.00 9.06 14.69 18.26
คะแนนเต็ม
7.00 – 7.99 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 17.50 22.50 18.13 18.44 27.19 15.00 26.25 22.81 15.00 25.31 25.31 20.31 21.15
คะแนนเต็ม
8.00 – 10 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 56.25 43.44 53.13 51.56 19.69 54.38 51.25 52.50 41.56 56.56 60.00 61.56 50.16
ของคะแนนเต็ม
3.การสื่อสารเพื่อ 0 – 8.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 13.13 17.50 12.81 12.50 40.00 20.00 11.56 19.38 21.25 12.19 11.25 10.94 16.88
เพิ่มความเชี่ยวชาญ เต็ม
ทางสุขภาพ 9.00 – 10.49 คะแนนหรือ ≥60 –
พอใช้ 48.75 44.06 46.88 48.13 40.00 49.06 53.75 50.94 52.50 60.63 52.19 67.50 51.20
<70%ของคะแนนเต็ม
10.50 – 11.99 คะแนนหรือ ≥70 –
ดี 21.56 17.81 23.75 22.81 10.94 20.94 14.69 19.38 12.81 14.69 23.75 13.75 18.07
<80%ของคะแนนเต็ม
12.00 – 15 คะแนน หรือ ≥ 80% ของ
ดีมาก 16.56 20.63 16.56 16.56 9.06 10.00 20.00 10.31 13.44 12.50 12.81 7.81 13.85
คะแนนเต็ม
4
ตารางที่ 4.4 (ต่อ)
องค์ประกอบของ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ความรอบรู้ด้าน ช่วงคะแนน ระดับ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
สุขภาพ
4 . ก า ร จั ด ก า ร 0 – 8.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 16.88 19.69 8.75 8.13 23.13 20.31 5.00 18.44 15.31 10.00 8.44 25.63 14.97
เงื่อนไขทางสุขภาพ เต็ม
ของตนเอง 9.00 – 10.49 คะแนนหรือ ≥60 –
พอใช้ 28.13 28.75 37.81 28.13 25.63 30.00 22.19 25.00 36.25 22.50 21.25 22.19 27.32
<70%ของคะแนนเต็ม
10.50 – 11.99 คะแนนหรือ ≥70 –
ดี 10.94 16.25 12.81 17.81 29.38 10.31 12.81 15.31 22.19 20.63 14.06 14.06 16.38
<80%ของคะแนนเต็ม
12.00 – 15 คะแนน หรือ ≥ 80% ของ
ดีมาก 44.06 35.31 40.63 45.94 21.88 39.38 60.00 41.25 26.25 46.88 56.25 38.13 41.33
คะแนนเต็ม
5.การรู้ เ ท่ า ทั น สื่ อ 0 - 5.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 28.13 29.69 26.88 19.06 42.19 22.50 13.75 17.81 17.19 16.25 18.44 49.06 25.08
และสารสนเทศ เต็ม
6.00 – 6.99 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 15.00 19.06 18.13 19.38 22.50 17.81 20.94 19.06 21.56 18.13 7.50 10.94 17.50
คะแนนเต็ม
7.00 – 7.99 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 10.00 10.31 6.88 11.56 11.56 13.13 14.06 9.06 22.50 11.56 8.75 5.31 11.22
คะแนนเต็ม
8.00 – 10 คะแนน
ดีมาก 46.88 40.94 48.13 50.00 23.75 46.56 51.25 54.06 38.75 54.06 65.31 34.69 46.20
หรือ ≥ 80%ของคะแนนเต็ม
6.การตัดสินในและ 0 – 7.19 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 8.75 2.19 3.13 8.75 3.75 7.50 6.56 8.44 4.38 6.56 1.56 3.44 5.42
เ ลื อ ก ป ฏิ บั ติ ที่ เต็ม
ถูกต้อง 7.20 – 8.39 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 7.81 4.38 5.94 11.25 6.56 8.44 5.63 10.94 13.44 5.63 8.75 6.88 7.97
คะแนนเต็ม
8.40 – 9.59 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 15.94 13.13 23.44 18.44 18.13 15.00 9.69 12.50 12.50 15.63 18.44 8.75 15.13
คะแนนเต็ม
9.60 – 12 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 67.50 80.31 67.50 61.56 71.56 69.06 78.13 68.13 69.69 72.19 71.25 80.94 71.48
ของคะแนนเต็ม
5
พฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่มตัวอย่าง อสม.
ตารางที่ 4.5 ระดับพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่ม อสม. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. ประเทศ
ช่วงคะแนน ระดับ เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9 เขต เขต เขต
10 11 12
น้อยกว่า 17 คะแนน จานวน 23 14 24 10 22 33 6 21 45 18 4 1 221
หรือ <60% ของ ไม่ดี
พฤติกรรม ร้อยละ 7.19 4.38 7.50 3.13 6.88 10.31 1.88 6.56 14.06 5.63 1.25 0.31 5.76
คะแนนเต็ม
สุขภาพ
18 – 20 คะแนน จานวน 53 55 45 48 71 60 26 41 41 42 48 44 574
โดยรวม
หรือ ≥60 – <70% พอใช้
(คะแนน ร้อยละ 16.56 17.19 14.06 15.00 22.19 18.75 8.13 12.81 12.81 13.13 15.00 13.75 14.95
ของคะแนนเต็ม
เต็ม 30
21 – 23 คะแนน จานวน 99 100 104 82 90 111 67 120 79 93 90 109 1144
คะแนน
หรือ ≥70 – <80% ดี
ร้อยละ 30.94 31.25 32.50 25.63 28.13 34.69 20.94 37.50 24.69 29.06 28.13 34.06 29.79
ของคะแนนเต็ม
24 คะแนนขึ้นไป หรือ จานวน 145 151 147 180 137 116 221 138 155 167 178 166 1901
≥80% ของคะแนน ดีมาก
ร้อยละ 45.31 47.19 45.94 56.25 42.81 36.25 69.06 43.13 48.44 52.19 55.63 51.88 49.51
เต็ม

6
 ส่วนที่ 2 ผลความรอบรู้ดา้ นสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตาม 3อ.2ส. ของกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจาครอบครัว (อสค.)
ข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง อสค.

ตารางที่ 4.6 เพศของกลุ่มตัวอย่าง อสค.

เพศ จานวน ร้อยละ
ชาย 182 18.96
หญิง 778 81.04
รวม 960 100.00

ตารางที่ 4.7 อายุของกลุ่มตัวอย่าง อสค.

อายุ จานวน ร้อยละ
15-25 ปี 6 0.63
26-36 ปี 73 7.60
37-47 ปี 269 28.02
48-59 ปี 397 41.35
60 ปีขึ้นไป 215 22.40
รวม 960 100.00

7
ความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่มตัวอย่าง อสค.
ตารางที่ 4.8 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่ม อสค. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส.
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส.
ช่วงคะแนน ระดับ เขต เขต เขต ประเทศ
เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9
10 11 12
น้อยกว่า 40 จานวน 2 5 5 5 18 22 2 16 9 10 6 2 102
คะแนน หรือ
ไม่ดี
<60% ของ ร้อยละ 2.50 6.25 6.25 6.25 22.50 27.50 2.50 20.00 11.25 12.50 7.50 2.50 10.63
คะแนนเต็ม
ความรอบรู้
41 – 47 จานวน 26 15 28 30 34 24 37 31 39 19 24 17 324
ด้านสุขภาพ
คะแนน หรือ
โดยรวม พอใช้
≥60 – <70% ร้อยละ 32.50 18.75 35.00 37.50 42.50 30.00 46.25 38.75 48.75 23.75 30.00 21.25 33.75
(คะแนนเต็ม
ของคะแนนเต็ม
68 คะแนน
48 – 54 จานวน 45 42 28 37 22 17 23 23 26 36 45 30 374
คะแนน หรือ
ดี
≥70 – <80% ร้อยละ 56.25 52.50 35.00 46.25 27.50 21.25 28.75 28.75 32.50 45.00 56.25 37.50 38.96
ของคะแนนเต็ม
55 คะแนนขึ้นไป จานวน 7 18 19 8 6 17 18 10 6 15 5 31 160
หรือ ≥80% ของ ดีมาก
ร้อยละ 8.75 22.50 23.75 10.00 7.50 21.25 22.50 12.50 7.50 18.75 6.25 38.75 16.67
คะแนนเต็ม

8
ตารางที่ 4.9 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพ ของกลุ่ม อสค. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ แยกรายองค์ประกอบ
องค์ประกอบของ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ความรอบรู้ด้าน ช่วงคะแนน ระดับ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
สุขภาพ
1.ความ รู้ ควา ม 0 – 3.59 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 42.50 28.75 45.00 53.75 65.00 35.00 53.75 56.25 62.50 56.25 37.50 15.00 45.94
เข้าใจทางสุขภาพ เต็ม
3.60 – 4.19 คะแนน หรือ≥60 – <70%
พอใช้ 27.50 46.25 40.00 23.75 16.25 26.25 26.25 15.00 26.25 27.50 30.00 81.25 32.19
ของคะแนนเต็ม
4.20 – 4.79 คะแนน หรือ≥70 – <80%
ดี 26.25 18.75 13.75 18.75 15.00 37.50 11.25 17.50 11.25 10.00 22.50 3.75 17.19
ของคะแนนเต็ม
4.80 – 6 คะแนน หรือ ≥80% ของคะแนน
ดีมาก 3.75 6.25 1.25 3.75 3.75 1.25 8.75 11.25 0.00 6.25 10.00 0.00 4.69
เต็ม
2.การเข้าถึงข้อมู ล 0 - 5.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 7.50 5.00 11.25 7.50 25.00 22.50 3.75 17.50 13.75 22.50 3.75 0.00 11.67
และบริการสุขภาพ เต็ม
6.00 – 6.99 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 28.75 13.75 15.00 16.25 47.50 23.75 23.75 28.75 26.25 5.00 23.75 6.25 21.56
คะแนนเต็ม
7.00 – 7.99 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 21.25 16.25 12.50 18.75 15.00 8.75 33.75 16.25 18.75 21.25 28.75 11.25 18.54
คะแนนเต็ม
8.00 – 10 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 42.50 65.00 61.25 57.50 12.50 45.00 38.75 37.50 41.25 51.25 43.75 82.50 48.23
ของคะแนนเต็ม
3.การสื่อสารเพื่อ 0 – 8.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 13.75 8.75 8.75 8.75 43.75 23.75 22.50 22.50 22.50 23.75 13.75 7.50 18.33
เพิ่มความเชี่ยวชาญ เต็ม
ทางสุขภาพ 9.00 – 10.49 คะแนนหรือ ≥60 –
พอใช้ 66.25 45.00 43.75 48.75 38.75 53.75 46.25 52.50 57.50 51.25 57.50 45.00 50.52
<70%ของคะแนนเต็ม
10.50 – 11.99 คะแนนหรือ ≥70 –
ดี 16.25 18.75 26.25 26.25 12.50 17.50 10.00 15.00 10.00 15.00 21.25 31.25 18.33
<80%ของคะแนนเต็ม
12.00 – 15 คะแนน หรือ ≥ 80% ของ
ดีมาก 3.75 27.50 21.25 16.25 5.00 5.00 21.25 10.00 10.00 10.00 7.50 16.25 12.81
คะแนนเต็ม
9
ตารางที่ 4.9 (ต่อ)
องค์ประกอบของ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ความรอบรู้ด้าน ช่วงคะแนน ระดับ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
สุขภาพ
4 . ก า ร จั ด ก า ร 0 – 8.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 3.75 7.50 6.25 11.25 17.50 23.75 10.00 20.00 13.75 16.25 16.25 6.25 12.71
เงื่อนไขทางสุขภาพ เต็ม
ของตนเอง 9.00 – 10.49 คะแนนหรือ ≥60 –
พอใช้ 26.25 31.25 37.50 37.50 27.50 33.75 26.25 40.00 43.75 17.50 28.75 21.25 30.94
<70%ของคะแนนเต็ม
10.50 – 11.99 คะแนนหรือ ≥70 –
ดี 26.25 22.50 11.25 15.00 21.25 7.50 21.25 11.25 17.50 26.25 11.25 13.75 17.08
<80%ของคะแนนเต็ม
12.00 – 15 คะแนน หรือ ≥ 80% ของ
ดีมาก 43.75 38.75 45.00 36.25 33.75 35.00 42.50 28.75 25.00 40.00 43.75 58.75 39.27
คะแนนเต็ม
5.การรู้ เ ท่ า ทั น สื่ อ 0 - 5.99 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 13.75 15.00 23.75 22.50 26.25 21.25 10.00 17.50 18.75 28.75 22.50 31.25 20.94
และสารสนเทศ เต็ม
6.00 – 6.99 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 25.00 15.00 13.75 22.50 45.00 26.25 32.50 26.25 26.25 11.25 13.75 6.25 21.98
คะแนนเต็ม
7.00 – 7.99 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 17.50 20.00 17.50 16.25 10.00 8.75 15.00 7.50 12.50 18.75 26.25 5.00 14.58
คะแนนเต็ม
8.00 – 10 คะแนน หรือ ≥ 80%ของคะแนน
ดีมาก 43.75 50.00 45.00 38.75 18.75 43.75 42.50 48.75 42.50 41.25 37.50 57.50 42.50
เต็ม
6.การตัดสินในและ 0 – 7.19 คะแนน หรือ <60% ของคะแนน
ไม่ดี 3.75 0.00 5.00 11.25 2.50 20.00 1.25 13.75 2.50 7.50 2.50 0.00 5.83
เ ลื อ ก ป ฏิ บั ติ ที่ เต็ม
ถูกต้อง 7.20 – 8.39 คะแนนหรือ ≥60 – <70%ของ
พอใช้ 5.00 7.50 6.25 17.50 5.00 11.25 6.25 6.25 12.50 3.75 13.75 1.25 8.02
คะแนนเต็ม
8.40 – 9.59 คะแนนหรือ ≥70 – <80%ของ
ดี 15.00 15.00 27.50 13.75 6.25 8.75 12.50 16.25 3.75 10.00 20.00 3.75 12.71
คะแนนเต็ม
9.60 – 12 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 76.25 77.50 61.25 57.50 86.25 60.00 80.00 63.75 81.25 78.75 63.75 95.00 73.44
ของคะแนนเต็ม
10
พฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่มตัวอย่าง อสค.
ตารางที่ 4.10 ระดับพฤติกรรมสุขภาพตามแนวทาง 3อ.2ส. ของกลุ่ม อสค. จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส.
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส.
ช่วงคะแนน ระดับ เขต เขต เขต ประเทศ
เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9
10 11 12
น้อยกว่า 17 จานวน 2 2 7 8 7 11 1 7 5 6 3 0 59
คะแนน หรือ
ไม่ดี
<60% ของ ร้อยละ 2.50 2.50 8.75 10.00 8.75 13.75 1.25 8.75 6.25 7.50 3.75 0.00 6.15
คะแนนเต็ม
พฤติกรรม
18 – 20 จานวน 9 7 23 14 10 40 8 13 18 18 7 5 172
สุขภาพ
คะแนน หรือ
โดยรวม พอใช้
≥60 – <70% ร้อยละ 11.25 8.75 28.75 17.50 12.50 50.00 10.00 16.25 22.50 22.50 8.75 6.25 17.92
(คะแนนเต็ม
ของคะแนนเต็ม
30 คะแนน
21 – 23 คะแนน จานวน 26 12 17 20 34 22 22 28 24 19 29 16 269
หรือ ≥70 –
ดี
<80% ของ ร้อยละ 32.50 15.00 21.25 25.00 42.50 27.50 27.50 35.00 30.00 23.75 36.25 20.00 28.02
คะแนนเต็ม
24 คะแนนขึ้นไป จานวน 43 59 33 38 29 7 49 32 33 37 41 59 460
หรือ ≥80% ของ ดีมาก
ร้อยละ 53.75 73.75 41.25 47.50 36.25 8.75 61.25 40.00 41.25 46.25 51.25 73.75 47.92
คะแนนเต็ม

11
 ส่วนที่ 3 ผลความรอบรู้ดา้ นสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพตามสุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัยเรียน
ข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน
ตารางที่ 4.11 ระดับการศึกษาของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน
ระดับการศึกษา จานวน ร้อยละ
ประถมศึกษาปีที่ 1 16 0.33
ประถมศึกษาปีที่ 2 32 0.67
ประถมศึกษาปีที่ 3 36 0.75
ประถมศึกษาปีที่ 4 116 2.42
ประถมศึกษาปีที่ 5 98 2.04
ประถมศึกษาปีที่ 6 301 6.27
มัธยมศึกษาปีที่ 1 1,275 26.56
มัธยมศึกษาปีที่ 2 938 19.54
มัธยมศึกษาปีที่ 3 1,111 23.15
มัธยมศึกษาปีที่ 4 362 7.54
มัธยมศึกษาปีที่ 5 254 5.29
มัธยมศึกษาปีที่ 6 261 5.44
รวม 4800 100.00

12
ตารางที่ 4.12 เพศของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน
เพศ จานวน ร้อยละ
ชาย 1,791 37.31
หญิง 3,009 62.69
รวม 4,800 100.00

ตารางที่ 4.13 อายุของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน

อายุ จานวน ร้อยละ
7 ปี 25 0.52
8 ปี 32 0.67
9 ปี 78 1.63
10 ปี 69 1.44
11 ปี 260 5.42
12 ปี 595 12.40
13 ปี 1,146 23.88
14 ปี 1,143 23.81
15 ปี 695 14.48
16 ปี 242 5.04
17 ปี 408 8.50
18 ปี 107 2.23
รวม 4,800 100.00

13
ความรอบรู้ด้านสุขภาพตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติ ของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน
ตารางที่ 4.14 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัยเรียน จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส.
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส.
ช่วงคะแนน ระดับ เขต เขต เขต ประเทศ
เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9
10 11 12
น้อยกว่า 44 จานวน 7 15 4 12 12 11 22 35 29 20 9 1 181
คะแนน หรือ
ไม่ดี
<60% ของ ร้อยละ 1.75 3.75 1.00 3.00 3.00 2.75 5.50 8.75 7.25 5.00 2.25 0.25 3.77
คะแนนเต็ม
ความรอบรู้
45 – 52 คะแนน จานวน 30 75 41 87 66 40 185 129 141 104 71 36 1,017
ด้านสุขภาพ
หรือ ≥60 –
โดยรวม พอใช้
<70% ของ ร้อยละ 7.50 18.75 10.25 21.75 16.50 10.00 46.25 32.25 35.25 26.00 17.75 9.00 21.19
(คะแนนเต็ม
คะแนนเต็ม
75 คะแนน)
53 – 59 คะแนน จานวน 108 141 150 154 214 115 107 146 139 169 173 139 1,761
หรือ ≥70 –
ดี
<80% ของ ร้อยละ 27.00 35.25 37.50 38.50 53.50 28.75 26.75 36.50 34.75 42.25 43.25 34.75 36.69
คะแนนเต็ม
60 คะแนนขึ้นไป จานวน 255 169 205 147 108 234 86 90 91 107 147 224 1,841
หรือ ≥80% ของ ดีมาก
ร้อยละ 63.75 42.25 51.25 36.75 27.00 58.50 21.50 22.50 22.75 26.75 36.75 56.00 38.35
คะแนนเต็ม

14
ตารางที่ 4.15 ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัยเรียน จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ แยกรายองค์ประกอบ
องค์ประกอบของความรอบรู้ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ช่วงคะแนน ระดับ
ด้านสุขภาพ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
1. ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ 0 - 5 คะแนน หรือ <60% ของ
ไม่ดี 18.00 29.00 28.00 42.00 55.50 17.75 60.75 49.25 64.25 44.50 29.75 27.00 38.81
ห ลั กป ฏิ บั ติ ต า ม สุ ขบั ญ ญั ติ คะแนนเต็ม
แห่งชาติ 6 คะแนน หรือ≥60 – <70%
พอใช้ 20.00 18.75 14.00 18.00 12.25 22.50 16.00 22.50 16.75 20.00 19.75 16.00 18.04
ของคะแนนเต็ม
7 คะแนน หรือ≥70 – <80%
ดี 26.00 25.00 22.25 17.25 17.50 21.25 13.25 17.50 10.00 20.50 25.75 30.75 20.58
ของคะแนนเต็ม
8 - 10 คะแนน หรือ≥80% ของ
ดีมาก 36.00 27.25 35.75 22.75 14.75 38.50 10.00 10.75 9.00 15.00 24.75 26.25 22.56
คะแนนเต็ม
2. การเข้าถึงข้อมูลสุขภาพตาม 0 - 5.39 คะแนน หรือ <60%
ไม่ดี 8.50 12.75 13.75 19.50 14.75 15.50 17.25 15.00 6.75 16.75 6.75 13.00 13.35
หลักสุขบัญญัติแห่งชาติ ของคะแนนเต็ม
5.40 – 6.29 คะแนนหรือ ≥60
พอใช้ 39.00 48.00 40.50 31.00 30.00 40.25 32.00 43.00 41.25 31.00 49.25 36.00 38.44
– <70%ของคะแนนเต็ม
6.30 – 7.19 คะแนนหรือ ≥70
ดี 30.75 24.50 30.00 35.50 17.75 27.00 39.75 29.00 44.00 38.75 29.50 28.75 31.27
– <80%ของคะแนนเต็ม
7.20 – 9 คะแนน
ดีมาก 21.75 14.75 15.75 14.00 37.50 17.25 11.00 13.00 8.00 13.50 14.50 22.25 16.94
หรือ ≥ 80%ของคะแนนเต็ม
3. การสื่อสารเพื่อเพิ่มความ 0 - 5.39 คะแนน หรือ <60%
ไม่ดี 19.50 22.25 21.50 25.00 14.75 20.00 48.00 32.75 34.25 36.25 23.00 18.00 26.27
เชี่ยวชาญทางสุขภาพตามหลัก ของคะแนนเต็ม
สุขบัญญัติแห่งชาติ 5.40 – 6.29 คะแนนหรือ ≥60
พอใช้ 35.50 41.50 41.25 35.00 57.50 29.25 23.75 37.75 29.00 31.00 33.50 29.25 35.35
– <70%ของคะแนนเต็ม
6.30 – 7.19 คะแนนหรือ ≥70
ดี 29.25 22.00 24.50 27.50 21.00 31.25 20.25 22.00 27.25 24.75 25.00 35.75 25.88
–<80%ของคะแนนเต็ม
7.20 – 9 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 15.75 14.25 12.75 12.50 6.75 19.50 8.00 7.50 9.50 8.00 18.50 17.00 12.50
ของคะแนนเต็ม

15
ตารางที่ 4.15 (ต่อ)
องค์ประกอบของความรอบรู้ เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ประเทศ
ช่วงคะแนน ระดับ
ด้านสุขภาพ (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
4.การจัดการเงื่อนไขสุขภาพ 0 – 10.79 คะแนนหรือ <60%
ไม่ดี 1.00 2.25 0.50 2.00 1.50 1.00 3.50 10.50 6.25 4.25 0.25 0.25 2.77
ตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาติ ของคะแนนเต็ม
10.80 – 12.59 คะแนน หรือ
พอใช้ 6.75 12.00 6.75 9.75 6.25 6.75 20.25 13.00 19.00 11.00 14.00 3.50 10.75
≥60 – <70%ของคะแนนเต็ม
12.60 – 14.39 คะแนน หรือ
ดี 16.50 24.50 26.75 30.50 23.00 24.00 33.50 26.50 35.75 30.75 30.00 16.75 26.54
≥70 – <80%ของคะแนนเต็ม
14.40 – 18 คะแนน หรือ 80%
ดีมาก 75.75 61.25 66.00 57.75 69.25 68.25 42.75 50.00 39.00 54.00 55.75 79.50 59.94
ของคะแนนเต็ม
5.การรู้เท่าทันสื่อและ 0 - 5.39 คะแนน หรือ <60%
ไม่ดี 6.00 10.25 7.25 16.75 15.00 12.50 12.75 20.75 32.00 25.25 12.00 5.50 14.67
สารสนเทศตามหลักสุขบัญญัติ ของคะแนนเต็ม
แห่งชาติ 5.40 – 6.29 คะแนนหรือ ≥60
พอใช้ 19.00 23.75 24.00 24.50 16.00 23.75 22.50 30.25 32.25 20.50 25.75 19.50 23.48
– <70%ของคะแนนเต็ม
6.30 – 7.19 คะแนนหรือ ≥70
ดี 13.50 15.75 12.00 16.50 38.75 13.50 14.25 15.25 10.75 15.00 15.75 12.75 16.15
– <80%ของคะแนนเต็ม
7.20 – 9 คะแนน หรือ ≥ 80%
ดีมาก 61.50 50.25 56.75 42.25 30.25 50.25 50.50 33.75 25.00 39.25 46.50 62.25 45.71
ของคะแนนเต็ม
6.การตัดสินใจเพื่อเสริมสร้าง 0 – 11.99 คะแนน หรือ < 60%
ไม่ดี 3.25 8.25 2.50 5.00 5.50 2.25 14.25 9.00 6.50 4.00 7.00 2.75 5.85
สุขภาพตามหลักสุขบัญญัติ ของคะแนนเต็ม
แห่งชาติ 12.00 – 13.99 คะแนน หรือ
พอใช้ 3.25 5.25 6.00 8.25 7.50 5.00 14.50 17.25 8.50 12.50 8.75 4.50 8.44
≥60 – <70% ของคะแนนเต็ม
14.00 – 15.99 คะแนน หรือ
ดี 9.75 16.50 12.75 17.25 19.75 7.00 30.00 18.25 18.50 21.25 13.75 11.75 16.38
≥70 – <80% ของคะแนนเต็ม
16.00 – 20 คะแนน หรือ
ดีมาก 83.75 70.00 78.75 69.50 67.25 85.75 41.25 55.50 66.50 62.25 70.50 81.00 69.33
≥80% ของคะแนนเต็ม

16
พฤติกรรมสุขภาพตามแนวทางสุขบัญญัติแห่งชาติ ของกลุ่มตัวอย่างนักเรียน
ตารางที่ 4.16 ระดับพฤติกรรมสุขภาพตามหลักสุขบัญญัติแห่งชาติของกลุ่มวัยเรียน จาแนกราย สบส.เขต และภาพรวมประเทศ
สบส. สบส. สบส.
สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส. สบส.
ช่วงคะแนน ระดับ เขต เขต เขต ประเทศ
เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9
10 11 12
น้อยกว่า 29 จานวน 10 21 7 16 24 18 32 38 46 19 4 7 242
คะแนน หรือ
ไม่ดี
<60% ของ ร้อยละ 2.50 5.25 1.75 4.00 6.00 4.50 8.00 9.50 11.50 4.75 1.00 1.75 5.04
พฤติกรรม คะแนนเต็ม
สุขภาพ 30 – 34 คะแนน จานวน 23 65 33 52 49 49 91 76 91 59 34 25 647
โดยรวม หรือ ≥60 –
พอใช้
(10 ข้อ <70% ของ ร้อยละ 5.75 16.25 8.25 13.00 12.25 12.25 22.75 19.00 22.75 14.75 8.50 6.25 13.48
คะแนนเต็ม คะแนนเต็ม
50 คะแนน 35 – 39 คะแนน จานวน 84 97 118 137 112 133 118 116 162 142 118 106 1,443
หรือ ≥70 –
ดี
<80% ของ ร้อยละ 21.00 24.25 29.50 34.25 28.00 33.25 29.50 29.00 40.50 35.50 29.50 26.50 30.06
คะแนนเต็ม
40 คะแนนขึ้นไป จานวน 283 217 242 195 215 200 159 170 101 180 244 262 2,468
หรือ ≥80% ของ ดีมาก
ร้อยละ 70.75 54.25 60.50 48.75 53.75 50.00 39.75 42.50 25.25 45.00 61.00 65.50 51.42
คะแนนเต็ม

17