1311 ‫ بهار‬،)45 ‫ (پیاپی‬1 ‫ شماره‬،‫مجله روانشناسی بالینی – سال دوازدهم‬

The Discriminant Analysis of Individuals ‫میرزی از‬ ‫تحلیل تمیزی افراد با نشانگان شخصیی‬
with Borderline Personality Syndrome
from Individuals Without Borderline ‫مرزی بر اساس سیک‬ ‫افراد بدون نشانگان شخصی‬
Personality Syndrome Based on ‫ مکانیسمهای دفاعی و روابط شیء‬،‫دلکستگی‬
Attachment Style, Defense Mechanisms 3
‫ پرویز صباحی‬،2‫ محمود نجفی‬،1‫نرگس ابراهیمزاده‬
and Object relations
Ebrahimzadeh, N., Najafi, *M., Sabahi, P. 88/30/12 :‫تاریخ پذیرش‬ 89/30/12 :‫تاریخ دریافت‬

Abstract ‫چکیده‬
Introduction: This study aimed to assess ‫ تحلیل تمیزی افراد با‬،‫ هدف از پژوهش حاضر‬:‫مقدمه‬
the discriminant analysis of individuals with
‫نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون نشانگان شخصیت‬
borderline personality syndrome from
individuals without borderline personality ‫ مکانیسمهای دفاعی و‬،‫مرزی بر اساس سبک دلبستگی‬
syndrome based on attachment style, .‫روابط شیء بود‬
defense mechanisms, and object relations.
Method: This study was conducted with a .‫ مقایسهای بوده است‬- ‫ این پژوهش از نوع علی‬:‫روش‬
expos-facto design. Statistical society ‫جامعهی آماری عبارت بود از دانشجویان کارشناسی دانشگاه‬
included undergraduate students of Islamic
Azad University of Bojnourd who were -89 ‫آزاد اسالمی شهر بجنورد که در نیمسال اول تحصیلی‬
studying in the first semester of the ‫ نفر با نشانگان شخصیت‬44 .‫ مشغول تحصیل بودهاند‬7981
academic year 2018-2019. A sample of 44
‫ نفر عادی بر اساس مالکهای ورود به پژوهش‬44 ‫مرزی و‬
subjects with borderline personality
syndromes and 44 normal persons were .‫انتخاب شدند و به پرسشنامههای پژوهش پاسخ دادند‬
selected based on the inclusion criteria and
‫ نتایج پژوهش نشان دادند که افراد با نشانگان‬:‫یافتهها‬
answered the research questionnaires.
Results: The results showed that individuals ‫اختالل شخصیت مرزی بر اساس دلبستگی اجتنابی و‬
with borderline personality disorder ‫ بی‬،‫ مکانیسمهای دفاعی رشد نایافته و نوروتیک‬،‫دوسوگرا‬
syndrome can be discriminated from
individuals without borderline personality ‫ ناایمنی و بیگانگی از افراد‬،‫ خودمیان بینی‬،‫کفایتی اجتماعی‬
syndrome based on avoidant and ambivalent .‫بدون نشانگان شخصیت مرزی قابل تمیز هستند‬
attachment, underdeveloped and neurotic
defense mechanisms, social incompetence, ‫ افراد با نشانگان شخصیت مرزی دارای‬:‫نتیجهگیری‬
introversion, insecurity and alienation. ‫ سبک دلبستگی ناایمن و روابط شیء‬،‫مکانیسمهای رشدنیافته‬
Conclusion: People with borderline
personality syndrome have underdeveloped
‫بنابراین غربالگری و ارزیابی افراد برای‬. ‫آسیب دیده هستند‬
mechanisms, insecure attachment style and ‫ و همچنین لحاظ در جلسات‬،‫پیشگیری از آسیب بیشتر‬
impared object relations. The screening and .‫مشاوره و روان درمانی ضروری است‬
evaluation of individuals to prevent further
pathology, as well as, consideration in ،‫ شخصیت مرزی‬،‫ تحلیل تمیزی‬:‫واژههای کلیدی‬
counseling and psychotherapy sessions is .‫ روابط شیء‬،‫ مکانیسم دفاعی‬،‫دلبستگی‬
necessary.
Keywords: discriminative analysis,
borderline personality, attachment, defense
mechanism, object relations.

‫ ایران‬،‫ سمنان‬،‫ دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه سمنان‬.7

m_najafi@semnan.ac.ir ‫ ایران‬،‫ سمنان‬،‫ دانشگاه سمنان‬،‫ گروه روانشناسی‬،‫ دانشیار‬:‫ نویسنده مسئول‬.2
‫ ایران‬،‫ سمنان‬،‫ دانشگاه سمنان‬،‫ گروه روانشناسی‬،‫ استادیار‬.9

98
‫سال‪ ،72‬شماره‪( 7‬پیاپی‪ ،)44‬بهار ‪7988‬‬
‫دلبستگی‪ ،‬دلبستگی ناایمن میتواند ارتباط میان تجربیات‬
‫دردناک کودکی و اختالل شخصیت مرزی را توضیح دهد‪.‬‬
‫براساس این نظریه‪ ،‬تجربیات اولیه با مراقبان منجر به‬
‫الگوهای درونکاری یا بازنماییهای روانی منفی از خود و‬
‫دیگران میشود‪ .‬این الگوهای درونکاری در بزرگسالی نیز‬
‫به عنوان بازنماییهای کلی در روابط نزدیک افراد ادامه پیدا‬
‫میکند(‪.)4‬‬
‫یکی دیگر از عوامل خطر‪ ،‬مکانیسمهای دفاعی میباشد که‬
‫میتواند نقش مهمی در حضور عملکرد شخصیت انطباقی و‬
‫پاتولوژیک داشته باشد‪ .‬کرامر(‪ )9‬مکانیسمهای دفاعی‪ 9‬را‬
‫تحت عنوان ساختارهایی تعریف میکند که نیروهایی متضاد‬
‫علیه فشار غرایز برای تخلیه میباشند(‪.)8‬‬
‫مکانیسمهای دفاعی به مکانیسمهای روانی ناهشیاری‬
‫اطالق میشود که دربرابر فشارهای غرایز درونی و فشارهای‬
‫بیرونی فعال میشود خصوصاً آنهایی که عزتنفس و‬
‫خودپنداره فرد را تهدید میکنند‪ .‬دفاعها باتوجه به توالی قابل‬
‫پیشبینی با بلوغ کودک ایجاد میشوند و بخشی از عملکرد‬
‫شخصیت نرمال هستند که اگر بیشازحد استفاده شوند می‬
‫تواند به آسیب روانی منجر شود(‪ .)71‬از دیدگاه روانکاوی‬
‫سبک و سازمان شخصیتی با مکانیسمهای دفاعی خاص‬
‫ارتباط دارد(‪ .)71‬در بسیاری از مطالعات شناسایی شده که‬
‫سالمت روانی و جسمی افراد بهطور قابلتوجهی با مکانیسم‬
‫های دفاعی آنها مرتبط است‪ .‬مطالعات نشان میدهد که‬
‫مکانیسمهای دفاعی با اختالالت شخصیت از جمله اختالل‬
‫شخصیت مرزی و اختالل شخصیت ضداجتماعی و همچنین‬
‫با مشکالت هیجانی ازجمله افسردگی و اضطراب ارتباط‬
‫دارد(‪.)4‬‬
‫تعدادی از مطالعات مقطعی نیز نشان دادهاند که بیماران‬
‫مرزی‪ ،‬به نسبت سایر بیماران مبتال به اختالالت شخصیت‬
‫به طور قابلتوجه‪ ،‬نمرات باالتری را در دفاعهای رشدنیافته‬
‫بدست آوردهاند(‪ .)77‬یافتههای پژوهش دیفرانسیسکو و‬
‫همکاران نشان میدهد که افراد مبتال به اختالل شخصیت‬
‫مرزی در میان سه سبک مکانیسمهای دفاعی (رشدیافته‪،‬‬
‫رشدنیافته و روانآزرده) بیشتر سبک دفاعی رشدنیافته را از‬
‫خود نشان میدهند‪ ،‬ازجمله پرخاشگری منفعالنه‪ ،‬واکنش‬
‫سازی‪ ،‬بیارزشسازی‪ ،‬انکار‪ ،‬جداسازی و بدنیسازی‪ .‬در‬
‫‪1. borderline personality disorder‬‬
‫‪3. defense mechanisms‬‬
‫‪89‬‬
‫مجله روانشناسی بالی نی‬
‫مقدمه‬
‫در ویراست پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختالالت‬
‫روانی‪ ،‬اختالالت شخصیت براساس وجوه تشابه از لحاظ‬
‫توصیفی به سه دستهی کلی تقسیم میشوند‪ .‬دستهی ‪ A‬که‬
‫عجیب و غریب هستند‪ ،‬دستهی ‪ ،B‬هیجانی‪ ،‬پیشبینیناپذیر‬
‫و دراماتیک میباشند و دستهی ‪ C‬که عموماً افراد این دسته‬
‫در اضطراب وجه مشترک دارند‪ .‬اختالل شخصیت مرزی‪7‬‬
‫جزو گروه ‪ B‬میباشد(‪.)7‬‬
‫در رابطه با اختالالت شخصیت دیدگاه ابعادی‪ ،‬حمایت‬
‫تجربی قابلتوجهی دریافت کرده است(‪ .)2‬اختالل شخصیت‬
‫مرزی به موقعیت روانپزشکی اطالق میشود که با روابط‬
‫بینفردی بیثبات‪ ،‬ترس از رها شدن‪ ،‬دشواری در تنظیم‬
‫هیجان‪ ،‬احساس پوچی‪ ،‬بیقراری یا افسردگی مزمن‪،‬‬
‫همچنین تکانشگری و رفتارهای پرخطر مشخص میشود‬
‫(‪ .)9‬مطالعات نشان میدهد که اختالل شخصیت مرزی با‬
‫تخریب شدید عملکرد‪ ،‬نرخ باالی خودکشی و هزینههای‬
‫گزاف برای جامعه همراه است(‪ .)4‬آسیبشناسی و ریشهیابی‬
‫این اختالل‪ ،‬دههها مورد بحث و بررسی قرارگرفته است‪.‬‬
‫مدل زیستشناسی مولکولی کنونی‪ ،‬تعامل عوامل روانی‬
‫اجتماعی‪ ،‬ژنتیک و عصبشناختی را در این اختالل چشمگیر‬
‫میداند(‪ .)4‬این اختالل اغلب از اوایل بزرگسالی آغاز شده و‬
‫خود را در اشکال مختلف نشان میدهد(‪.)6‬‬
‫مطالعات قبلی نشان میدهد که شدت و فراوانی تجربیات‬
‫دردناک کودکی با شدت اختالل شخصیت مرزی ارتباط دارد‪.‬‬
‫از طرفی بیماران مبتال به اختالل شخصیت مرزی به نسبت‬
‫مبتالیان به سایر اختاللها‪ ،‬تجربیات دردناک کودکی‬
‫بیشتری را گزارش میدهند(‪ .)4‬باریشنیکوف و همکاران‪،‬‬
‫درنتیجهی پژوهش خود مطرح کردهاند که در میان عوامل‬
‫روانی ‪ -‬اجتماعی که میتواند تأثیر تجربیات دردناک کودکی‬
‫را بر روی شکلگیری اختالل شخصیت مرزی نشان دهد‬
‫سبک دلبستگی مختل‪ ،‬مورد توجه زیادی قراردارد و حمایت‬
‫تجربی زیادی را کسب کرده است(‪ .)1،4‬در پژوهش‬
‫باریشنیکوف اثر میانجی دلبستگی‪ 2‬دوسوگرا (مضطرب) در‬
‫ارتباط میان تجربیات دردناک کودکی و ویژگیهای اختالل‬
‫شخصیت مرزی شناسایی شد‪ .‬در چارچوب نظریهی‬
‫‪2. attachment‬‬
‫نرگس ابراهیمزاده و همکاران‬ ‫تحلیل تمیزی افراد با نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون ‪...‬‬

‫که بیشتر پژوهشهای انجام گرفته در این زمینه بر روی‬ ‫میان دفاعهای روانآزرده نیز‪ ،‬مکانیسم دفاعی خنثیسازی را‬
‫جمعیت بالینی اجرا شده‪ ،‬سؤال اصلی پژوهش این است که‬ ‫نشان دادند(‪.)72‬‬
‫آیا میتوان بر اساس متغیرهای سبک دلبستگی‪ ،‬مکانیسم‬ ‫ازطرفی‪ ،‬دلبستگی ناایمنی که خصیصهی اصلی اختالل‬
‫های دفاعی و روابطشیء افراد با و بدون نشانگان شخصیت‬ ‫شخصیت مرزی است‪ ،‬محصول روابط شیء‪ 7‬مختل میباشد‪.‬‬
‫مرزی را از یکدیگر تمیز داد؟‬ ‫یکی از اصول رویکرد روابط شیء درمورد شخصیت این‬
‫روش‬ ‫است که چگونگی دریافت پاسخ از دیگران و چگونگی‬
‫طرح پژوهش‪ :‬طرح پژوهش حاضر در قالب یک طرح‬ ‫واکنش فرد یا پاسخ دادن به دیگران‪ ،‬توسط تصاویر اولیه از‬
‫علی ‪ -‬مقایسه ای انجام گرفته است‪.‬‬ ‫خود‪ ،‬دیگران و محیط بیرونیای شکل داده میشود که در‬
‫آزمودنیها‪ :‬جامعهی مورد مطالعه در این تحقیق‪ ،‬تمام‬ ‫فرد درونی شده است(‪.)79‬‬
‫دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسالمی بجنورد‬ ‫از دید روانپویشی که مبتنی بر مدل روابط شیء است‪ ،‬افراد‬
‫میباشند که در نیمسال اول تحصیلی ‪ 89-81‬در حال‬ ‫با سازمان شخصیت مرزی‪ ،‬با بازنماییهای درونی متناقض و‬
‫تحصیل بودهاند (حجم جامعه ‪ 2141‬نفر)‪ .‬برای انتخاب نمونه‬ ‫ناسازگار از خود و دیگران مهم که آرمانیسازی یا بیارزش‬
‫از شیوهی نمونهگیری در دسترس بهره برده شد‪ .‬دراین‬ ‫سازی شدهاند مشخص میشوند‪ .‬این ادراک مختل از خود و‬
‫راستا ‪ 611‬نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد به شیوه نمونه‬ ‫دیگران منجربه روابط بینفردی مختل و تخریب هویتی‬
‫گیری در دسترس انتخاب شده و پرسشنامهها را تکمیل‬ ‫میشود که توسط افراد مرزی تجربه میشود(‪ .)74‬در افراد‬
‫نمودند‪ .‬از این تعداد‪ 41 ،‬پرسشنامهی ناقص جدا شده و کنار‬ ‫مرزی‪ ،‬بازنماییها از خود و دیگران نمیتواند شکلی از‬
‫گذاشته شد‪ .‬در نهایت ‪ 449‬پرسشنامه مورد تحلیل قرار‬ ‫یکپارچگی خود و دیگران را در فرد ایجاد کند‪ .‬نتیجه‪،‬‬
‫گرفت‪ .‬از این تعداد‪ ،‬تعداد ‪ 44‬نفر که نمرهی باالی ‪ 74‬در‬ ‫کارکرد شکننده و خشک خود و متقابالً داشتن تصوری‬
‫پیوستار اختالل شخصیت مرزی داشتند و ‪ 44‬نفر که نمرهی‬ ‫شکننده از دیگران است و نهایتاً فقدان شخصیت سالم و‬
‫پایینتر از ‪ 1‬داشتند انتخاب شده و براساس مصاحبه بالینی‬ ‫یکپارچه در فرد‪ .‬ماحصل این تقسیم درونی آن است که فرد‬
‫وجود نشانگان اختالل شخصیت مرزی در دو گروه وارسی‬ ‫در برابر عالیم اختالل شخصیت مرزی آسیبپذیر میشود‬
‫شد‪ .‬پیش از اینکه دانشجویان به پرسشنامهها پاسخ دهند‬ ‫مانند نوسان خلق‪ ،‬آرمانیسازی ‪ /‬بیارزشسازی‪ ،‬بیثباتی و‬
‫برای آنها توضیحاتی در رابطه با اهداف پژوهش‪،‬‬ ‫فقدان انسجام تصور فرد از «خود» و فرد قادر نیست‬
‫دستورالعمل تکمیل پرسشنامهها و اهمیت رعایت اصل‬ ‫تصویری باثبات و واقعی از دیگران داشته باشد(‪ .)74‬اختالل‬
‫صداقت در پاسخگویی به سؤاالت داده شد‪.‬‬ ‫شخصیت مرزی صرفاً در جمعیت بالینی وجود ندارد‪ ،‬بلکه‬
‫ابزار‬ ‫ویژگیها و رگههای آن در جمعیت عادی نیز مشاهده می‬
‫شود‪ .‬رگههای اختالل شخصیت مرزی در جمعیت عادی با‬
‫‪ .7‬پرسشنامه سبک دلبستگی هاوزن و شیور‪ :‬این پرسشنامه‬
‫پیامدهای منفی معناداری رابطه دارد؛ پیامدهایی نظیر‬
‫نوعی خودگزارشی میباشد که با ارتباطات افراد در بزرگسالی‬
‫مشکالت تحصیلی‪ ،‬وجود مشخصههای اختالل خلقی‪،‬‬
‫تطبیق داده شده است‪ .‬این پرسشنامه حاوی ‪ 74‬سؤال است‪.‬‬
‫اختالل در روابط و مشکالتی نظیر مواد و الکل‪ .‬بنابراین‬
‫‪ 4‬سؤال‪ ،‬دلبستگی ناایمن دوسوگرا‪ 4 ،‬سؤال‪ ،‬دلبستگی‬
‫ناایمن اجتنابی و ‪ 4‬سؤال نیز‪ ،‬دلبستگی ایمن را مورد‬ ‫وجود رگههای اختالل شخصیت مرزی نه تنها در افرادی که‬
‫این اختالل را دارند‪ ،‬بلکه در جمعیت عادی نیز باعث‬
‫سنجش قرار میدهد‪ .‬طبق بررسی هاوزن و شیور اعتبار به‬
‫روش بازآزمایی کل این پرسشنامه ‪ 1/97‬و اعتبار با آلفای‬ ‫مشکالتی میشود(‪ .)76‬بنابراین با توجه به پیامدهایی که‬
‫رگههای اختالل شخصیت مرزی میتواند برای افراد و به‬
‫کرونباخ آن ‪ 1/19‬به دست آمدهاست‪ .‬هاوزن و شیور‪ ،‬روایی‬
‫ویژه نسل جوان و تحصیل کرده که آیندهسازان جامعه‬
‫سازهی این پرسشنامه را درحد بسیار مطلوب گزارش نموده‬
‫هستند‪ ،‬داشته باشد و نیز با در نظر گرفتن این خأل پژوهشی‬
‫اند همچنین روایی مالکی و محتوایی آن در حد خوب‬
‫گزارش شده است‪ .‬عالوه براین‪ ،‬رحیمیانبوگر در ایران‪،‬‬
‫‪1. object relations‬‬

‫‪89‬‬
‫سال‪ ،72‬شماره‪( 7‬پیاپی‪ ،)44‬بهار ‪7988‬‬
‫اعتبار بازآزمایی این آزمون توسط جکسون و همکاران‪1/67 ،‬‬
‫بدست آمده و رالینگ و همکاران ضریب آلفای ‪ 1/91‬را‬
‫گزارش کردهاند‪ .‬شانکار بر روی بیماران دچار اختالل‬
‫شخصیت مرزی‪ ،‬پژوهشی انجام داده است که در آن روایی‬
‫افتراقی و رواییسازه مقیاس شخصیت مرزی تأیید شده است‬
‫(‪ .)22‬در ایران در بررسیای که محمدزاده و همکاران انجام‬
‫دادهاند ضریب اعتبار بازآزمایی کل این مقیاس (به طول ‪4‬‬
‫هفته) ‪ 1/94‬بدست آمده عالوه براین‪ ،‬این مقیاس در ایران‬
‫روایی (افتراقی و عاملی) مطلوبی دارد(‪.)29‬‬
‫روند اجرای پژوهش‪ :‬روند اجرای پژوهش بدین صورت‬
‫بود که پس از هماهنگیهای الزم‪ ،‬محقق در محیط دانشگاه‬
‫و دانشکدههای داننشگاه آزاد اسالمی بجنورد مراجعه کرد و‬
‫پس از کسب رضایت‪ ،‬پرسشنامه به دانشجویانی که تمایل به‬
‫تکمیل پرسشنامه داشتند ارائه گردید‪ .‬همچنین توضیحاتی در‬
‫رابطه با اهداف پژوهش‪ ،‬دستورالعمل تکمیل پرسشنامهها و‬
‫اهمیت رعایت اصل صداقت در پاسخگویی به سواالت داده‬
‫شد‪ .‬این نکته نیز مورد تأکید قرار میگرفت که ذکر نام و‬
‫نامخانوادگی ضروری نیست‪.‬‬
‫یافتهها‬
‫دادههای بدست آمده از دوگروه‪ ،‬با استفاده از روشهای آمار‬
‫توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است‪.‬‬
‫در ادامه خالصه نتایج توصیفی (میانگین و انجراف معیار)‬
‫نمرات دوگروه مورد بررسی در متغیرهای سبک دلبستگی‪،‬‬
‫مکانیسمهای دفاعی و روابط شیء در جدول ‪ 7‬ارائه گردیده‬
‫است‪.‬‬
‫به منظور بررسی امکان تمایز گروهها بر اساس سبکهای‬
‫دلبستگی‪ ،‬مکانیسمهای دفاعی و روابطشی‪ ،‬از تحلیل تمیزی‬
‫استفاده شد‪ .‬با توجه به اینکه تحلیل تمیزی در واقع آزمون‬
‫پیگیری تحلیل واریانس چندمتغیری است‪ ،‬بنابراین یکی از‬
‫مفروضههای تحلیل تشخیصی وجود تفاوت بین گروهها در‬
‫متغیرهای مورد مطالعه است‪ .‬جدول ‪ 2‬خالصه نتایج تحلیل‬
‫واریانس چندمتغیری را نشان میدهد‪.‬‬
‫چنانچه در جدول ‪ 2‬مشاهده میشود آزمون چند متغیره‬
‫المبدای ویلکز نشان میدهد که دو گروه با نشگان مرزی و‬
‫بدون نشانگان بر اساس دلبستگی اجتنابی‪ ،‬دو سوگرا‪ ،‬و‬
‫مکانیسمهای دفاعی رشد نایافته‪ ،‬نوروتیک‪ ،‬بیکفایتی‬
‫عالئم تجزیهای و پارانوئیدی وابسته به استرس‪ .‬ضریب‬
‫‪89‬‬
‫مجله روانشناسی بالی نی‬
‫روایی همزمان فرم هنجاریابی شده این پرسشنامه را بررسی‬
‫کرده و رابطهی مثبت و معناداری را نشان داده است‪ .‬وی‬
‫اعتبار با آلفای کرونباخ آن را ‪ 1/14‬گزارش کرده که اعتبار‬
‫مطلوبی به شمار میرود(‪.)71‬‬
‫‪ .2‬پرسشنامه سبکهای دفاعی اندروز‪ ،‬سین و باند(‪ :)79‬این‬
‫پرسشنامه ‪ 21‬مکانیسم دفاعی را بر مبنای سبکهای دفاعی‬
‫رشدیافته‪ ،‬رشدنیافته و روانآزرده میسنجد‪ .‬این پرسشنامه‬
‫حاوی ‪ 41‬سؤال است که هر سؤال دارای مقیاس لیکرت (از‬
‫کامالً موافق تا کامالً مخالف) میباشد‪ .‬اندروز و همکاران‬
‫ضریب آلفای کرونباخ را برای سؤالهای هرکدام از سبک‬
‫های دفاعی رشدیافته‪ ،‬رشدنیافته و روانآزرده‪ ،‬درحد رضایت‬
‫بخش گزارش نمودهاند‪ .‬در مطالعات صورت گرفته در سال‬
‫های ‪ 7919‬تا ‪ 7994‬در نمونههای بیمار و بهنجار‪ ،‬نسخه‬
‫فارسی این پرسشنامه از لحاظ خصایص روانسنجی بررسی‬
‫شده و مورد تأیید قرارگرفته است(‪.)78‬‬
‫‪ .9‬پرسشنامه روابط شیء (روابط موضوعی) بل‪ :‬دارای ‪44‬‬
‫سؤال است که به صورت بلی و خیر نمرهگذاری میشود و‬
‫چهار عامل بیگانگی‪ ،‬دلبستگی ناایمن‪ ،‬خودمیانبینی و بی‬
‫کفایتی اجتماعی را میسنجد‪ .‬ضریب پایایی بازآزمایی چهار‬
‫هفتهای و سیزده هفتهای زیرمقیاسهای روابط شیء را به‬
‫ترتیب در دامنه ‪ 1/49 -1/81‬و ‪ 1/64-1/97‬گزارش کردند‪.‬‬
‫روایی آزمون نیز به وسیله همبستگی باالی این مقیاس با‬
‫پرسشنامه چندوجهی مینهسوتا و پرسشنامه چندمحوری‬
‫میلون تأیید شده است‪ .‬ضمن این که نسخه فارسی‬
‫پرسشنامه روابط موضوعی بل نیز از روایی و پایایی مطلوبی‬
‫برخوردار است(‪ .)21‬بل و همکاران درباره پایایی و روایی این‬
‫پرسشنامه گزارش نمودند که این ابزار از این جهت که قادر‬
‫به تفکیک جمعیت بالینی میباشد از درجه باالیی از اعتبار‬
‫تفکیکی برخوردار است و همچنین از لحاظ همبستگی باالی‬
‫آن با دیگر ابزارهای سنجش آسیبپذیری روانی‪ ،‬اعتبار‬
‫همزمان قابل قبولی برای آن برآورد نمودهاند(‪.)27‬‬
‫‪ .4‬پرسشنامه شخصیت مرزی‪ :‬این مقیاس به منظور سنجش‬
‫الگوهای شخصیت مرزی ساخته شده است‪ .‬این مقیاس ‪22‬‬
‫ماده دارد که پاسخ هر سؤال به صورت بله ‪ -‬خیر است‪.‬‬
‫پاسخ بله نمره یک دارد و پاسخ خیر نیز نمره صفر میگیرد‪.‬‬
‫این مقیاس شامل ‪ 9‬عامل میباشد‪ :‬تکانشگری‪ ،‬ناامیدی و‬
‫نرگس ابراهیمزاده و همکاران‬ ‫تحلیل تمیزی افراد با نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون ‪...‬‬

‫متمایز هستند و تفاوت معناداری با هم دارند‪.‬‬ ‫اجتماعی و خودمیان بینی‪ ،‬ناایمن و بیگانگی از یکدیگر‬

‫جدول‪ (1‬نتایج توصیفی (میانگین و انحراف معیار) نمرات دوگروه در سبک دلبستگی‪ ،‬مکانیسمهای دفاعی و روابط شیء‬
‫انحراف معیار‬ ‫میانگین‬ ‫متغیر‬ ‫گروه‬
‫‪9/14‬‬ ‫‪76/21‬‬ ‫دلبسته اجتنابی‬
‫‪9/11‬‬ ‫‪74/48‬‬ ‫دلبسته ایمن‬
‫‪9/81‬‬ ‫‪76/69‬‬ ‫دلبسته دوسوگرا‬
‫‪21/12‬‬ ‫‪799/42‬‬ ‫رشد نایافته‬
‫‪71/21‬‬ ‫‪42/99‬‬ ‫رشد یافته‬
‫با نشانگان اختالل شخصیت مرزی‬
‫‪9/12‬‬ ‫‪49/18‬‬ ‫نوروتیک‬
‫‪2/64‬‬ ‫‪77/16‬‬ ‫بیکفایتی اجتماعی‬
‫‪2/88‬‬ ‫‪79/46‬‬ ‫خودمیان بینی‬
‫‪2/77‬‬ ‫‪1/11‬‬ ‫ناایمن‬
‫‪7/22‬‬ ‫‪9/67‬‬ ‫بیگانگی‬
‫‪9/44‬‬ ‫‪72/41‬‬ ‫دلبسته اجتنابی‬
‫‪9/97‬‬ ‫‪76/42‬‬ ‫دلبسته ایمن‬
‫‪9/44‬‬ ‫‪79/79‬‬ ‫دلبسته دوسوگرا‬
‫‪29/49‬‬ ‫‪86/99‬‬ ‫رشد نایافته‬
‫‪71/87‬‬ ‫‪49/16‬‬ ‫رشد یافته‬
‫بدون نشانگان اختالل شخصیت مرزی‬
‫‪8/12‬‬ ‫‪98/97‬‬ ‫نوروتیک‬
‫‪9/44‬‬ ‫‪4/16‬‬ ‫بیکفایتی اجتماعی‬
‫‪9/42‬‬ ‫‪6/41‬‬ ‫خودمیان بینی‬
‫‪7/84‬‬ ‫‪9/16‬‬ ‫ناایمن‬
‫‪7/22‬‬ ‫‪7/29‬‬ ‫بیگانگی‬

‫جدول‪ )2‬آزمون بررسی برابری متغیرها در بین دو گروه‬

‫معناداری‬ ‫‪df2‬‬ ‫‪df1‬‬ ‫‪F‬‬ ‫المبدای ویلکز‬ ‫متغیر‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪22/89‬‬ ‫‪1/198‬‬ ‫دلبسته اجتنابی‬
‫‪1/714‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪7/96‬‬ ‫‪1/818‬‬ ‫دلبسته ایمن‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪79/48‬‬ ‫‪1/929‬‬ ‫دلبسته دوسوگرا‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪67/44‬‬ ‫‪1/499‬‬ ‫رشد نایافته‬
‫‪1/144‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪1/18‬‬ ‫‪1/888‬‬ ‫رشد یافته‬
‫‪1/124‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪4/76‬‬ ‫‪1/849‬‬ ‫نوروتیک‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪99/99‬‬ ‫‪1/416‬‬ ‫بیکفایتی اجتماعی‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪719/79‬‬ ‫‪1/444‬‬ ‫خودمیان بینی‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪49/79‬‬ ‫‪1/486‬‬ ‫ناایمن‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪92/94‬‬ ‫‪1/418‬‬ ‫بیگانگی‬

‫شخصیت مرزی و گروه بدون نشانگان شخصیت مدرزی بده‬ ‫چنانچه در جدول ‪ 9‬مشاهده میشود با توجه به مقدار مجذور‬
‫طور معنادری با هم متفاوت است‪.‬‬ ‫خی که برابر با ‪ 99/21‬میباشدد و سدطح معنداداری آن کده‬
‫برابر با ‪ 1/1117‬است مقدار تدابع بدرای گدروه بدا نشدانگان‬

‫‪89‬‬
‫سال‪ ،72‬شماره‪( 7‬پیاپی‪ ،)44‬بهار ‪7988‬‬ ‫مجله روانشناسی بالی نی‬

‫جدول‪ )3‬مقادیر ویژه برای قدرت تمیز تابع تشخیصی‬

‫معناداری‬ ‫‪Df‬‬ ‫درصد واریانس همبستگی متعارف المبدای ویلکز مجذور خی‬ ‫مقدار ویژه‬ ‫تابع‬
‫‪1/1117‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪99/21‬‬ ‫‪1/949‬‬ ‫‪1/914‬‬ ‫‪711‬‬ ‫‪7/99‬‬ ‫‪7‬‬

‫جدول‪ )4‬ضرایب تابع تشخیصی متعارف استاندارد شده و ماتریس ساختاری و میانگین مقدار تابع تشخیصی‬
‫ضرایب تابع تشخیصی متعارف استاندارد‬
‫میانگین مقدار تابع تشخیصی‬ ‫ماتریس ساختاری‬
‫شده‬
‫تابع ‪7‬‬ ‫گروه‬ ‫تابع ‪7‬‬ ‫متغیر‬ ‫تابع ‪7‬‬ ‫متغیر‬
‫‪1/918‬‬ ‫جهت یابی‬ ‫‪1/198‬‬ ‫دلبسته اجتنابی‬
‫با نشانگان اختالل‬ ‫‪1/191‬‬ ‫ناکارامد‬ ‫‪1/114‬‬ ‫دلبسته ایمن‬
‫‪7/99‬‬
‫شخصیت مرزی‬ ‫‪1/124‬‬ ‫بیگانگی‬ ‫‪- 1/196‬‬ ‫دلبسته دوسوگرا‬
‫‪1/624‬‬ ‫رشد نایافته‬ ‫‪1/622‬‬ ‫رشد نایافته‬
‫‪1/619‬‬ ‫دفاع ناایمن‬ ‫‪- 1/199‬‬ ‫رشد یافته‬
‫‪1/992‬‬ ‫اجتناب‬ ‫‪- 1/248‬‬ ‫نوروتیک‬
‫بدون نشانگان‬ ‫‪1/949‬‬ ‫دوسو گرا‬ ‫‪- 1/144‬‬ ‫ناکارامد‬
‫‪- 7/99‬‬
‫اختالل شخصیت‬ ‫‪1/797‬‬ ‫نوروتیک‬ ‫‪1/412‬‬ ‫خودمیان بینی‬
‫‪- 1/718‬‬ ‫ایمن‬ ‫‪1/764‬‬ ‫ناایمن‬
‫‪- 1/124‬‬ ‫رشد یافته‬ ‫‪1/296‬‬ ‫بیگانگی‬

‫همچنین در جدول ‪ 4‬در قسمت مداتریس سداختار کده یدک‬ ‫جدول ‪ 4‬در قسمت ضرایب تابع تشخیصی متعارف اسدتاندارد‬
‫مقیاس متفاوت برای تعیین میدزان مشدارکت هدر متغیدر در‬ ‫شده امکان میدهد که میزانی را که هر کدام از متغیرهدا بده‬
‫تمایز دو گروه از هم میباشد نیز متغیرها بدر حسدب میدزان‬ ‫توانایی تشخیص بین دو گروه بدا نشدانگان مدرزی و بددون‬
‫کمک هر متغیر مرتب شدهاند‪.‬‬ ‫نشانگان مرزی کمک کردهاند مشاهده کرد‪ .‬این ضرایب بین‬
‫در بخش سوم جدول ‪ 4‬با توجه به اینکه میانگین مقدار تدابع‬ ‫مثبن و منفی یک قرار دارند‪ .‬چنانچه مشداهده مدیشدود بده‬
‫تشخیصی در یک گروه مثبت و در گروه دیگدر منفدی شدده‬ ‫ترتیب مکانیسم دفاعی رشد نایافته‪ ،‬خودمیان بینی‪ ،‬بیگانگی‪،‬‬
‫است‪ ،‬لذا یافتهها بیانگر ایدن اسدت کده سدبک دلبسدتگی و‬ ‫دفاع نوروتیک و ناایمن بیشترین کمک را به تابع تشخیصدی‬
‫مکانیسمهای دفاعی میتوانند افراد با نشدانگان مدرزی را از‬ ‫گروه با نشانگان مرزی از گروه بدون نشانگان مرزی دارند‪.‬‬
‫افراد بدون نشانگان مرزی متمایز کنند‪.‬‬
‫جدول‪ )5‬نتایج تفکیک دو گروه برمبنای سبک دلبستگی و مکانیسمهای دفاعی‬
‫عضویت گروهی پیشبینی شده‬
‫کل‬ ‫گروه‬
‫بدون نشانگان‬ ‫با نشانگان‬
‫‪44‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪41‬‬ ‫با نشانگان‬
‫تعداد‬
‫‪44‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪4‬‬ ‫بدون نشانگان‬
‫عضویت گروهی اولیه‬
‫‪711‬‬ ‫‪8/7‬‬ ‫‪81/8‬‬ ‫با نشانگان‬
‫درصد‬
‫‪711‬‬ ‫‪99/6‬‬ ‫‪77/4‬‬ ‫بدون نشانگان‬

‫بحث‬ ‫با توجه به نتایج جدول ‪ 4‬چنانچده مشداهده مدیشدود یافتده‬

‫نتایج پژوهش حاضر نشدان دادکده بدین افدراد بدا نشدانگان‬
‫شخصیت مرزی و بدون نشانگان شخصیت مرزی‪ ،‬در سبک‬
‫دلبستگی تفاوت وجود دارد‪ .‬به تفکیک زیرمقیاسها‪ ،‬بین این‬
‫دو گروه در زیرمقیاسهدای دلبسدتگی اجتندابی و دوسدوگرا‬
‫حاصل از تمایز بین دو گروه بدر مبندای سدبک دلبسدتگی و‬
‫مکانیسمهای دفاعی نشان میدهد که این متغیرها با ‪98/14‬‬
‫درصد درستی پدیشبیندی کنندده و متمدایز کنندده افدراد بدا‬
‫نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون نشدانگان شخصدیت‬
‫مرزی هستند‪.‬‬

‫‪89‬‬
‫نرگس ابراهیمزاده و همکاران‬
‫در او بیاعتمادی ایجاد میشود‪ ،‬به تدریج دنیا را جای ناامنی‬
‫برای زندگی میپندارد و به عبارتی سبک دلبستگی ناایمن در‬
‫کودک شکل میگیرد‪ .‬ایدن بازنمداییهدای منفدی از خدود و‬
‫دیگران در بزرگسالی نیز ادامه مدییابدد‪ ،‬موجدب اخدتالل در‬
‫روابط نزدیک فرد میشدود و عالیمدی چدون تدرس از رهدا‬
‫شدن‪ ،‬افسردگی‪ ،‬بیقراری‪ ،‬تکانشگری و‪ ...‬را در وی بوجدود‬
‫میآورد که اینها از عالیم اساسی اختالل شخصیت مدرزی‬
‫نیز میباشند‪ .‬بالبی معتقد است کده بسدیاری از اخدتالالت از‬
‫جمله اختالالت شخصیت نتیجدهی آن اسدت کده رابطدهی‬
‫میان کودک و والد از ثبات و پایداری برخدوردار نیسدت و یدا‬
‫کودک به کلی از حضور مادر محروم است‪.‬‬
‫نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که در متغیر مکانیسدم‬
‫های دفاعی بین دوگروه افراد با و بدون نشدانگان شخصدیت‬
‫مرزی تفاوت وجود دارد‪ .‬به تفکیک زیرمقیاسهدا‪ ،‬در سدبک‬
‫دفاعی رشدنیافته و روانآزرده بین دو گدروه تفداوت معندادار‬
‫وجود دارد به عبارتی افراد دارای نشانگان شخصدیت مدرزی‬
‫نمره بیشتری در سبکهدای دفداعی رشددنیافته و روانآزرده‬
‫کسب کردند‪ .‬اما بین این دوگروه در سبکدفداعی رشددیافته‬
‫تفاوت معناداری یافت نشد‪ .‬نتایج این پدژوهش بدا پدژوهش‬
‫های دیگران (‪)99 ،91 ،96 ،94 ،94 ،99 ،9 ،4 ،92 ،77 ،72‬‬
‫همسو میباشد‪ .‬این پژوهشدگران میدان اخدتالل شخصدیت‬
‫مرزی و سبکهای دفاعی رشدد نیافتده و نوروتیدک ارتبداط‬
‫معنادار یافتهاند‪.‬‬
‫مکانیسمهای دفاعی ابزاری هستند که افراد‪ ،‬زمانی که دچدار‬
‫اضطراب و تنش میشوند برای مقابله‪ ،‬از آنهدا اسدتفاده مدی‬
‫کنند‪ .‬مکانیسمهای دفاعی موجب فاصله میان فرد و واقعیت‬
‫میشوند‪ .‬در واقع تمامی مکانیسمهای دفاعی چه بالغ و چده‬
‫نابالغ درصدی از تحریف را در خود دارند؛ چدرا کده دفداعهدا‬
‫واقعیت را تغییر نمیدهند بلکه صرفاً شدیوهی تفکدر فدرد در‬
‫مورد موضوع را دچار تغییر میکنندد‪ .‬مکانیسدمهدای دفداعی‬
‫رشدیافته شیوهای کارآمد و سازگارانه برای مقابله با اضطراب‬
‫و مکانیسمهدای دفداعی رشددنیافته و روانآزرده روشهدایی‬
‫ناکارآمد و غیرانطباقی برای مواجهه با اضطراب میباشند‪.‬‬
‫یکی از دفاعهایی که افراد مرزی به کرات استفاده میکنندد‪،‬‬
‫مکانیسم دفاعی جداسازی است که مبنای تمدام دفداعهدای‬
‫آنهاست‪ .‬مرزیها عموماً چیزهای درونی و بیرونی را یا خوب‬
‫میدانند یا بد‪ .‬این دفاع‪ ،‬تالشی برای حفاظدت و مراقبدت از‬
‫‪89‬‬
‫تحلیل تمیزی افراد با نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون ‪...‬‬
‫تفاوت معنادار وجدود دارد بده عبدارتی افدراد دارای نشدانگان‬
‫شخصیت مرزی در سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا نمدره‬
‫بیشتری کسب کردند اما تفاوت معناداری بین این دو گدروه‪،‬‬
‫در دلبستگی ایمن وجود ندارد‪ .‬نتایج این پژوهش با پدژوهش‬
‫های دیگدران(‪)97 ،91 ،28 ،29 ،21 ،26 ،74 ،1 ،24 ،24 ،4‬‬
‫همسو میباشد‪ .‬این پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند کده‬
‫سبک دلبستگی ناایمن با نشانگان شخصدیت مدرزی ارتبداط‬
‫معنادار دارد‪.‬‬
‫دلبستگی نوعی رابطهی ثابت و عمیق میان دو نفر است کده‬
‫نیازمند داد و ستد آسایش‪ ،‬لذت و توجه میان آن دو میباشد‪.‬‬
‫دلبستگی از ابتدا به صورت نوعی تواندایی غریدزی در ندوزاد‬
‫وجود دارد و عامل اصلی تکامل طبیعی انسان به شدمار مدی‬
‫رود که برقراری رابطه هیجانی عمیق و پایا میدان کدودک و‬
‫والد را تسهیل میکندد‪ .‬ایدن ارتبداط در سدالهدای اولیدهی‬
‫زندگی میان کودک و والد ایجاد شده و منجدر بده الگوهدای‬
‫درونکدداری در کددودک مددیشددود‪ .‬الگوهددای درونکدداری‬
‫بازنماییهای روانی از خدود و دیگدران هسدتند و بده معندی‬
‫باورها‪ ،‬انتظارات و احساسات فرد دربداره حساسدیت و پاسدخ‬
‫دهندگی نگارههای دلبسدتگی بده نیازهدای وی مدیباشدد و‬
‫ارزش و شایستگیهایی را دربرمیگیدرد کده بدرای خدود در‬
‫یافتن توجه و محبت از دیگران قائل اسدت‪ .‬الگوهدای درون‬
‫کاری نتیجه دلبستگی شکلگرفته میان کدودک و والدد مدی‬
‫باشد‪.‬‬
‫اختالل شخصیت مرزی معمدوالً بدا ویژگدیهدایی همچدون‬
‫دشواری در تنظیم هیجان‪ ،‬تکانشگری‪ ،‬بیقراری یا افسردگی‬
‫مزمن‪ ،‬ترس از رها شدن‪ ،‬احساس پوچی‪ ،‬ارتباطات بیثبدات‬
‫و رفتارهای پرخطر شناخته میشود‪ .‬الگوهای درونکداریای‬
‫که نتیجدهی سدبک دلبسدتگی کدودک بدا والدد هسدتند‪ ،‬در‬
‫بزرگسالی نیز به صورت بازنماییهای کلی در ارتباطات فدرد‬
‫ادامه پیدا میکنند‪ .‬اگر پیوند سالم و درستی میدان کدودک و‬
‫والد بوجود آید‪ ،‬کودک در بزرگسدالی ایدن تواندایی را کسدب‬
‫میکند که به خودش و دیگران اعتماد کند‪ ،‬روابط موفقتری‬
‫داشته و درکل از لحاظ شدناختی‪ ،‬اجتمداعی و عداطفی رشدد‬
‫بهتری داشته باشد‪ .‬در صورتی که ارتباط والد با کودک مثبت‬
‫و سالم نباشد به عبارتی والدد پاسدخگدوی نیازهدای کدودک‬
‫نبوده‪ ،‬غفلت کند‪ ،‬یدا بددرفتاری داشدته باشدد و‪ ،...‬الگوهدای‬
‫درونکاری منفی از خود و دیگران در کودک شکل میگیرد‪،‬‬
‫سال‪ ،72‬شماره‪( 7‬پیاپی‪ ،)44‬بهار ‪7988‬‬
‫این نتایج با نتایج پژوهشهای دیگران(‪،21 ،49 ،42 ،74،74‬‬
‫‪ )44‬همسو میباشد‪ .‬روابطشیء به روابدط بدینفدردی اشداره‬
‫دارد که حاکی از ارتباطات گذشتهی درونیشدده مدیباشدد و‬
‫تعامالت اکنون فرد با نزدیکانش را تحت تأثیر قرار میدهدد‪.‬‬
‫اولین شیء برای کودک که میتواند غرایزش را ارضدا کندد‪،‬‬
‫پستان مادر است‪.‬‬
‫بهتدریج که کودک رشد میکند‪ ،‬مادر به صورت کامل بدرای‬
‫او تبدیل به یک شیء خواهدشد‪ .‬کودک در سالهای اولیهی‬
‫زندگی خود و درنتیجهی ارتباطی کده بدا مراقدب خدود دارد‪،‬‬
‫بازنماییهایی را از خود و دیگران درونی میکندد‪ .‬او در ابتددا‬
‫قادر نیست جنبههای خوب و بد دیگران را درهم ادغام کرده‬
‫و آنها را به صورت یکپارچه ببیند‪ .‬در یک فرد نرمال و سدالم‬
‫به تدریج این توانایی ایجاد میشود و وی کمکم قادر خواهدد‬
‫بود جنبههای مثبت و منفی خود و دیگدران را درهدم ادغدام‬
‫کند و تصوراتش رنگی از ثبات به خود بگیدرد‪ .‬مبتالیدان بده‬
‫اختالل شخصیت مرزی عموماً کدودکی دردنداکی را تجربده‬
‫کردهاند‪ .‬با آنها بدرفتاری شده و یا از مراقبان خود واکنشهدا‬
‫و پاسخهای متناقض‪ ،‬متضاد و بدیثبدات دریافدت کدردهاندد‪.‬‬
‫همین موجب خواهدشد که تصورات و بازنماییهدای کدودک‬
‫نتواند شکل یکپارچه به خود بگیرد‪ ،‬جنبههای مثبت و منفدی‬
‫هرچیزی (خود‪ ،‬دیگران‪ ،‬دنیا) در ذهن او با هم ادغام نشدود‪،‬‬
‫به طور مکرر از دونیمسازی‪ ،‬بیارزشسازی و آرمدانیسدازی‬
‫استفاده کند و تصوراتی بسیار شکننده و بیثبات از خودش و‬
‫دیگران داشته باشد که به سرعت بین حالدت آرمدانی و بدی‬
‫ارزشی در نوسان هستند‪ .‬اینها هویت آشدفتهای بدرای فدرد‬
‫میسازد که نتیجهی روابط شیء مخرب و از خصایص اصلی‬
‫افددراد دارای شخصددیت مددرزی اسددت(‪ .)98‬بنددابراین سدداختار‬
‫پاتولوژیک اختالل شخصیت مرزی شدامل عددم یکپدارچگی‬
‫بخشهای مثبت (آرمانی) و منفی (گزند) روابط شدیء اولیده‬
‫است‪ .‬این عدم یکپارچگی درونی‪ ،‬سندرم اخدتالل هویدت را‬
‫تشکیل میدهد که ایدن سدندرم در قلدب و مرکدز سدازمان‬
‫شخصیت مرزی قرار داشته و توسط فقدان مفهوم یکپارچه از‬
‫خود و دیگران مشخص میشود‪.‬‬
‫به طور کلی میتوان گفت که اختالل شخصیت مرزی نوعی‬
‫اختالل در حوزه سدالمتروان اسدت کده بدر نحدوه تفکدر و‬
‫احساس افراد نسبت به خود و دیگران تأثیر میگذارد و باعث‬
‫مشکالتی در زندگی روزمره افراد میشود‪ ،‬بده همدین دلیدل‬
‫‪89‬‬
‫مجله روانشناسی بالی نی‬
‫بخش خوب و ایدهآل روان‪ ،‬از قسمت خشونتآمیز آن اسدت‪.‬‬
‫از آنجایی که این دفاع مانع از پدردازش شدناختی صدحیح از‬
‫دنیای بیرون و عواطف درون مدیشدود‪ ،‬سدازگارانه نبدوده و‬
‫بجای آنکه باعث تسلط فرد بر درون خود شود‪ ،‬منجر به بروز‬
‫رفتارهای آشفته در او خواهدشد‪ .‬بنابراین در نظر افراد مرزی‬
‫نهتنها چیزها یا خوب هستند یا بد‪ ،‬بلکه خوب و بد به صورت‬
‫ناگهانی و بهسرعت عوض و بددل مدیشدوند(‪ .)98‬از طرفدی‬
‫پاسخهای خوب و بد به دنیا‪ ،‬بر خلدقوخدوی افدراد اثدر مدی‬
‫گذارد‪ .‬از خصایص بارز افراد مرزی میتدوان بده بدیقدراری‪،‬‬
‫ناامیدی‪ ،‬افسردگی‪ ،‬نوسانات خلدق و احسداس پدوچی اشداره‬
‫کرد‪ .‬یک بار ناامیدی در افراد مرزی میتواند موجب شود دنیا‬
‫از دید آنها سیاه شدده و بدرای مددتی افسدردگی شددیدی را‬
‫تجربه کنند در عین حال یک اتفاق مثبت نیز مدیتواندد بده‬
‫طور موقت حالتشان را به سرخوشی تغییر دهد‪ .‬مکانیسمهای‬
‫دفاعی براساس سبک دلبستگی مرتبط با آنهدا‪ ،‬بدر شدیوهی‬
‫مواجههی فرد با موقعیتهای اضدطرابزا تدأثیر مدیگذارندد‪.‬‬
‫زمانی که سبک دلبستگی فدرد ایمدن باشدد‪ ،‬وی در هنگدام‬
‫رویارویی بدا موقعیدتهدای اسدترسزا اضدطراب کمتدری را‬
‫تجربه میکند‪ .‬اما زمانی که سبک دلبستگی فرد ناایمن باشد‬
‫(چنانکه در افراد مرزی مشاهده شدده)‪ ،‬فدرد در مواجهده بدا‬
‫موقعیتهای تدنشزا اضدطراب بیشدتری را تجربده کدرده و‬
‫درنتیجه به کرات از دفاعهای ناسازگارانه اسدتفاده مدیکندد‪.‬‬
‫چنانچه یافتهها میگویند‪ ،‬افراد با ابعاد شخصیتی مختلدف در‬
‫رویارویی با موقعیتهای تنیدگیزا‪ ،‬رویددادها را بده گوندهای‬
‫خاص ارزیابی یا پردازش میکنند و بر اثدر ایدن ارزیدابیهدا‪،‬‬
‫هیجانها یا افکاری خاص برانگیخته میشود(‪ .)41‬همدانطور‬
‫که تحقیقات نشان میدهد‪ ،‬اسدتفاده مکدرر افدراد مدرزی از‬
‫مکانیسمهای دفاعی بسیار ابتدایی (مانند ایدهآلسدازی‪ ،‬بدی‬
‫ارزشسازی‪ ،‬انکار و دونیمهسازی) منجر به رفتارهدای بسدیار‬
‫گسسته‪ ،‬بیثبات و متضاد در این افراد میشود(‪.)47‬‬
‫عالوه براینها نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که درمیان‬
‫دو گروه افراد با نشانگان اختالل شخصدیت مدرزی و بددون‬
‫نشانگان شخصیت مرزی‪ ،‬در متغیر روابط شیء تفاوت وجدود‬
‫دارد‪ .‬به عبارتی افدراد دارای نشدانگان شخصدیت مدرزی در‬
‫تمامی زیرمقیاسهای بیکفایتی اجتمداعی‪ ،‬خودمیدانبیندی‪،‬‬
‫دلبستگی ناایمن و بیگانگی نمره بیشتری کسب کردند‪.‬‬
‫نرگس ابراهیمزاده و همکاران‬
9. Iwanicka K, Gerhant A, Olajossy M.
Psychopathological symptoms, defense mechanisms
and time perspectives among subjects with alcohol
dependence (AD) presenting different patterns of
coping with stress. PeerJ. 2017 Aug 4;5:e3576.
10. Granieri A, La Marca L, Mannino G, Giunta S,
Guglielmucci F, Schimmenti A. The relationship
between defense patterns and DSM-5 maladaptive
personality domains. Frontiers in psychology. 2017
Nov 2;8:1926.
11. Kramer U, de Roten Y, Perry JC, Despland JN.
Beyond splitting: Observer-rated defense
mechanisms in borderline personality disorder.
Psychoanalytic Psychology. 2013 Jan;30(1):3.
12. de Francisco Carvalho L, Reis AM, Pianowski
G. Investigating Correlations Between Defence
Mechanisms and Pathological Personality
Characteristics. Revista Colombiana de Psiquiatría.
2018 Feb 10.
13. Rahmatian F, Hashemian S, Borjali A, Habibi
M. The relationship between individual perception
of father parenting and subject relationships and
defensive mechanisms. Journal of Military medicine.
2015; 5(1): 29-17.
14. Buchheim A, Diamond D. Attachment and
Borderline Personality Disorder. Psychiatric Clinics.
2018 Dec 1;41(4):651-68.
15. Stern BL, Caligor E, Hörz-Sagstetter S, Clarkin
JF. An Object-Relations Based Model for the
Assessment of Borderline Psychopathology.
Psychiatric Clinics. 2018 Dec 1;41(4):595-611.
16. Pourshahriar H, Alizade H, Rajaeinia K.
Childhood Emotional Abuse and Borderline
Personality Disorder Features: The Mediating Roles
of Attachment Style and Emotion Regulation.
IJPCP. 2018; 24 (2):148-163
17. Jahanbakhsh M, Amiri S, Molavi H, Bahadori
M. Relationship between attachment problems of
girls with mothers attachment style. Journal of
clinical psychology. 2010; 2(3): 23-15.
18. Andrews G, Singh M, Bond M. The Defense
Style Questionnaire. Journal of Nervous and mental
Disease. 1993 Apr.
19. Fathi A, Dastani M. Psychological tests:
Personality assessment and mental health. Tehran,
Besat.
20. Roobanzadeh S, Rasoolzadeh K, Ghorbani N,
Abedin A. Investigating the effect of self-knowledge
process, the level of commitment and the
components of thematic relationships on the identity
formation of adolescents. Sadra medical science
Journal. 2016; 4(4):276-267.
21. Huprich SK, Greenberg RP. Advances in the
assessment of object relations in the 1990s. Clinical
Psychology Review. 2003 Oct 1;23(5):665-98.
22. Basharpour S, Toluee A, Narimani M, Atadokht
A. The relationship between emotional processing
stylesand mood nougat and symptoms of borderline
89
... ‫تحلیل تمیزی افراد با نشانگان شخصیت مرزی از افراد بدون‬
‫ نیداز اسدت کده‬،‫برای برخورد درست و اصولی با ایدن افدراد‬
‫عواملی که با این ویژگی در ارتباط هستند و در ایدن افدراد و‬
‫ از جملدده‬.‫ شناسددایی شددوند‬،‫افددراد عددادی متمددایز هسددتند‬
‫محدودیت های این پژوهش طوالنی بودن ابزارهای پژوهش‬
‫بوده که ممکن است باعدث خسدتگی در شدرکتکننددگان و‬
‫تحت تأثیر قرار دادن نتایج پژوهش شدده باشدد و همچندین‬
‫پژوهش حاضر در جامعه آماری دانشجویان صورت گرفدت و‬
‫از آنجایی که نمونه های بالینی اختالالت شخصیت مرزی در‬
‫ در تعمیم نتایج باید ایدن مطلدب را‬،‫پژوهش شرکت نداشتند‬
‫ بده همدین دلیدل پیشدنهاد مدیشدود کده در‬.‫در نظر گرفت‬
‫پژوهشهای آتی این موضوع در جمعیت بالینی و در مقایسه‬
.‫با افراد عادی بررسی شود‬
‫منابع‬
1. American Psychiatric Association. Diagnostic and
statistical manual of mental disorders (DSM-5®).
American Psychiatric Pub; 2013 May 22.
2. Gøtzsche-Astrup O, Moskowitz A. Personality
disorders and the DSM-5: Scientific and extra-
scientific factors in the maintenance of the status
quo. Australian & New Zealand Journal of
Psychiatry. 2016 Feb;50(2):119-27.
3. Brüne M. Borderline Personality DisorderWhy
‘fast and furious’?. Evolution, medicine, and public
health. 2016 Jan 1;2016(1):52-66.
4. Tabar, M. S. The Role of Defense Styles and
Defense Mechanisms in the Prediction of Borderline
Personality Features in Non-clinical Samples.
International Journal of Behavioural Science. 2017:
11(4): 151-147.
5. Baryshnikov I, Joffe G, Koivisto M, Melartin T,
Aaltonen K, Suominen K, Rosenström T, Näätänen
P, Karpov B, Heikkinen M, Isometsä E.
Relationships between self-reported childhood
traumatic experiences, attachment style, neuroticism
and features of borderline personality disorders in
patients with mood disorders. Journal of affective
disorders. 2017 Mar 1;210:82-9.
6. Mohammadzadeh A, Mahdavi N, Ahmadi
TahourSoltani M. The Comparison of Borderline
Traits among Schizophrenic patients, theirs First
Degree Relatives and Normal People. Int J Behav
Sci. 2016;10(4):162-6.
7. Mosquera D, Gonzalez A, Leeds AM. Early
experience, structural dissociation, and emotional
dysregulation in borderline personality disorder: the
role of insecure and disorganized attachment.
Borderline personality disorder and emotion
dysregulation. 2014 Dec;1(1):15.
8. Cramer P. Personality, personality disorders, and
defense mechanisms. Journal of personality. 1999
Jun;67(3):535-54.
7988 ‫ بهار‬،)44‫ (پیاپی‬7‫ شماره‬،72‫سال‬
identity disturbances in the borderline personality
disorder criteria linked to the traits of affective
instability and impulsivity?. Journal of personality
disorders. 2001 Aug 1;15(4):358-70.
35. Cierpiałkowska L, Marszał M, Pieniążek M.
Defensive functioning in the individuals with the
borderline personality organization in the light of
empirical research. Polish Journal of Applied
Psychology. 2012;10(1):7-21.
36. Eurelings-Bontekoe EH, Luyten P, IJssennagger
M, van Vreeswijk M, Koelen J. Relationship
between personality organization and Young’s
cognitive model of personality pathology.
Personality and Individual Differences. 2010 Aug
1;49(3):198-203.
37. Imanzad M, Atabeygi G, Mosavi R, Najafi N,
Khodadadi Z. Impact of religious attitude and
spirituality on defense mechanisms. Journal of
Islamic Azad University of medical sciences. 2013;
23(4): 58-54.
38. Sinha BK, Watson DC. Predicting personality
disorder traits with the Defense Style Questionnaire
in a normal sample. Journal of Personality
Disorders. 1999 Sep;13(3):281-6.
39. Clarkin JF, Lenzenweger MF, Yeomans F, Levy
KN, Kernberg OF. An object relations model of
borderline pathology. Journal of personality
disorders. 2007 Oct;21(5):474-99.
40. Farjad M, Mohammadi N, Rahimi C, Hadianfard
H. Relationship between personality organization
and defense mechanisms. Journal of
psychology.2013; 17(3): 32-18.
41. Inder ML, Crowe MT, Moor S, Luty SE, Carter
JD, Joyce PR. “I actually don't know who I am”: The
impact of bipolar disorder on the development of
self. Psychiatry: Interpersonal and Biological
Processes. 2008 Jun;71(2):123-33.
42. Kernberg OF. Identity: Recent findings and
clinical implications. The Psychoanalytic Quarterly.
2006 Oct 1;75(4):969-1004.
43. Lewis KC, Meehan KB, Cain NM, Wong PS,
Clemence AJ, Stevens J, Tillman JG. Impairments in
object relations and chronicity of suicidal behavior
in individuals with borderline personality disorder.
Journal of personality disorders. 2016 Feb;30(1):19-
34.
44. Westen, D., Ludolph, P., Lerner, H., Ruffins, S.,
& Wiss, F. C. (1990). Object relations in borderline
adolescents. Journal of the American Academy of
Child & Adolescent Psychiatry, 29(3), 338-348.
89
‫مجله روانشناسی بالی نی‬
personality disorder. Journal of Babol university of
medical sciences. 2014; 16(7): 62-55.
23. Mohammadzadeh a, Godarzi M, Taghavi M,
molazadeh J. Iinvestigating the factor structure,
validity, reliability and normalization of borderline
personality scale in shiraz university students.
Quarterly Journal of mental health. 2005; 7(28): 89-
75.
24. Badoud D, Prada P, Nicastro R, Germond C,
Luyten P, Perroud N, Debbané M. Attachment and
reflective functioning in women with borderline
personality disorder. Journal of personality
disorders. 2018 Feb;32(1):17-30.
25. Choi-Kain LW, Fitzmaurice GM, Zanarini MC,
Laverdière O, Gunderson JG. The relationship
between self-reported attachment styles,
interpersonal dysfunction, and borderline personality
disorder. The Journal of nervous and mental disease.
2009 Nov 1;197(11):816-21.
26. Amani R, Majzubi M. Forecast of identity styles
based on attachment styles. Journal of clinical
psychology and personality. 2011; 2(5): 24-13.
27. Bandelow B, Krause J, Wedekind D, Broocks A,
Hajak G, Rüther E. Early traumatic life events,
parental attitudes, family history, and birth risk
factors in patients with borderline personality
disorder and healthy controls. Psychiatry research.
2005 Apr 15;134(2):169-79.
28. Eyni S, Narimani M, Atadokht A, Basharpoor S,
sadeghi F. Comparison of the efficacy of cognitive-
analytic-based therapy and cognitive-theraputic
therapy on the improvement of the relationship
between subjects with borderline personality
disorder. Journal of Payesh. 2018; 17(3): 287-275.
29. Hanayi N, Mahmood Alilo M, Bakhshipoor A,
Akbari E. Schematic mentality, child abuse
experience and attachment styles in borderline
personality disorder. Journal of clinical psychology
and personality. 2013; 13(12): 118-101.
30. Carlson EA, Egeland B, Sroufe LA. A
prospective investigation of the development of
borderline personality symptoms. Development and
psychopathology. 2009 Nov;21(4):1311-34.
31. Mohammadzadeh A. Explaining schizotypy
borderline traits based on Iran's attachment styles
and fundamental traits. Journal of clinical
psychology and personality psychiatry. 2012; 18(4):
330-322.
32. Perry JC, Presniak MD, Olson TR. Defense
mechanisms in schizotypal, borderline, antisocial,
and narcissistic personality disorders. Psychiatry:
Interpersonal & Biological Processes. 2013
Mar;76(1):32-52.
33. Hibbard S, Porcerelli J. Further validation for the
Cramer defense mechanism manual. Journal of
Personality Assessment. 1998 Jun 1;70(3):460-83.
34. Koenigsberg HW, Harvey PD, Mitropoulou V,
New AS, Goodman M, Silverman J, Serby M,
Schopick F, Siever LJ. Are the interpersonal and