‫چکیده‬

‫مقدمه‪ :‬هدف پژوهش حاضر‪ ،‬پیش بینی تحمل پریشانی بر اساس عاطفه خودآگاه و شفقت به خود در مادران کودکان سرطانی بود‪.‬‬

‫روش‪ :‬روش پژوهش توصییفی و از نوع همبستگی بود‪ .‬جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان سرطانی در سال ‪ 2042-2041‬بود‬

‫و با استفاده از نمونه گیری هدفمند ‪ 284 ،‬نفر از آنها که به بیمارستان سیدالشهدا اصفهان مراجعه کردند انتخاب شدند‪ .‬آزمودنی ها‬

‫به پرسیشینامه های تحمل پریشیانی سییمونگ و گاهر ‪ ،)1442‬عاطفه خودآگاه تانگنی ‪ )2991‬و شفقت به خود نف ‪ )1422‬پاسخ‬

‫دادند‪ .‬یافته ها‪ :‬یافته های تحلیل رگرسیییون نشییان داد که مقیاس های شییرو و بی تفاوتی در عاطفه خودآگاه می توانند به طور‬

‫معکوس تحمل پریشیییانی مادران را پیش بینی نمایند و بین تحمل پریشیییانی و عاطفه خودآگاه رابمه منفی و معناداری وجود دارد‬

‫‪ .)P<4/4442‬همچنین دیگر یافته ها نشان داد که همهی مقیاس های شفقت به خود به جگ احساس مشترکات انسانی) می تواند‬

‫به طور مثبت تحمل پریشییانی مادران را پیش بینی نمایند و بین تحمل پریشییانی و شییفقت به خود رابمه مثبت و معناداری وجود‬

‫دارد ‪ .)P<4/4442‬نتیجه گیری‪ :‬نتایج نشیان داد متییرهای مککور نقش مورری در تحمل پریشیانی مادران دارند و ضروری است‬

‫که مراکگ درمانی و مشیاوران توجه بیشیتری به عوامل تاریرگکار در کاهش عاطفه خودآگاه و افگایش شفقت به خود داشته باشند تا‬

‫تحمل پریشانی مادران کودکان سرطانی را افگایش دهند‪.‬‬

‫واژه های کلیدی‪ :‬تحمل پریشانی‪ ،‬شفقت به خود‪ ،‬عاطفه خودآگاه‪ ، ،‬مادران کودکان سرطانی‬
 ‫مقدمه‪:‬‬

‫سرطان دوران کودکی با احساساتی مثل ناامیدی‪ ،‬درماندگی‪ ،‬نیاز فوری و جدی به درمان و چالشهای روانی برای کودکان و‬

‫والدین آنها همراه است و به عنوان یک بحران اساسی در زندگی کودک مبتال و والدینش است‪ .‬مراقبت و درمان کودکان مبتال به‬

‫سرطان یکی از سختترین چالش هایی است که خانواده آنها از جمله مادران را درگیر میکند و عوارض روانی زیادی مانند افگایش‬

‫تنش‪ ،‬افسردگی‪ ،‬اضمراب‪ ،‬ناامیدی و ترس از مرگ عگیگ را شامل میشود‪ .‬در پژوهشی که توسط لیمن‪ )1421 2‬بر روی والدینی که‬

‫فرزند مبتال به سرطان خون داشتهاند‪ ،‬نتایج نشان میدهد که تشخیص سرطان‪ ،‬تأ ریرات منفی بر سالمت جسمانی و روانی فرزندان‬

‫مبتال و همچنین والدین آنها به دنبال داشته است‪ .‬همچنین مادران از سموح پایینتری از سالمت روان برخوردار هستند و میگان‬

‫افسردگی و اضمراب در آنها بیشتر از پدران بوده است‪.‬‬

‫با توجه به ممالب گفته شده‪ ،‬یکی از متییرهای روانشناختی مهم و قابل بررسی در مادران کودکان مبتال به سرطان‪ ،‬تحمل‬

‫پریشانی است‪ .‬هنگامی که کودک دوران سخت بیماری سرطان را پشت سر می گکارد‪ ،‬مادر نقش ویژه ای در مراقبت از او به عهده‬

‫دارد و به عنوان نگدیک ترین فرد به کودک و مراقب اولیه او‪ ،‬نشانه های جسمی و روانی متفاوتی در طول بیماری فرزندش تجربه‬

‫می کند که بر ارتباط او با کودک و روند بیماری اش ارر می گکارد‪ .‬این مادران‪ ،‬تجربه حداقل یک دوره پریشانی هیجانی را دارند و‬

‫اگر تحمل پریشانی کمتری داشته باشند‪ ،‬نسبت به پریشانی هیجانی خود واکنش شدیدتری بروز میدهند‪ .‬تحمل پریشانی‪ ،‬یک سازه‬

‫مهم است که توانایی مقاومت مادران در برابر تجربههای مخرب مثل آشفتگی هیجانی و عاطفه منفی ‪ ،‬خاطرات آسیبزا و افکار مگاحم‬

‫است‪ .‬این سازه شامل ارزیابی انتظارات یک فرد از تجربه حاالت هیجانی منفی در مورد ‪ )2‬تحمل پکیری و انگجار ‪ )1‬ارزیابی و قابلیت‬

‫پکیرش ‪ )3‬گرایش به جکب توجه و از هم گسیختن عملکرد ‪ )0‬تنظیم هیجانات به ویژه نیروی حاصل از تمایالت عمل در جهت‬

‫اجتناب یا تضعیف فوری تجربه است مدرس ‪ .)1422‬مرلوزی و همکاران ‪ ) 1428‬در تحقیقات خود به این نتیجه دست یافتند که‬

‫تشخیص سرطان‪ ،‬درمان و زنده ماندن تجربیاتی هستند که می توانند توانایی مقابله و سمح پریشانی خانواده بیمار را تحت تاریر قرار‬

‫دهند و عملکرد روانی اجتماعی و کیفیت زندگی آنها را تهدید کند و اعضای خانواده با سمح باالتر تحمل پریشانی هیجانی‪ ،‬راهبردهای‬

‫موررتری استفاده میکنند و مشکالت روانشاختی کمتری از خود نشان میدهند‪.‬‬

‫عاطفه خودآگاه می تواند یکی از متییرهایی باشید که در تحمل پریشیانی مادران کودکان مبتال به سیرطان مورر اسییت‪ .‬مادر در‬

‫طی بیمیاری فرزندش عواطف متعددی را تجربه می کند‪ .‬عاطفه خودآگاه‪ ،‬ارزیابی منفی از رفتارهایی اسیییت که به خود فرد مربوط‬

‫میشیوند‪ .‬به منظور درک این هیجانات افراد باید یک احسیاس از خود و همچنین مجموعهای از استانداردها برای ارزیابی رفتار خود‬

‫‪1‬‬
‫‪Limin‬‬
‫در نظر داشیته باشند‪ .‬اگر این احساسات به درستی تنظیم نشوند‪ ،‬مادر از لحاظ روانی به سمت پایین افت میکند‪ .‬مولفههای عاطفه‬

‫خودآگاه شیامل مستعد بودن به صفت شرو‪ ،‬مستعد بودن به صفت گناه‪ ،‬اشتیال ههنی به گناه‪ ،‬دفاعهای شخصی جداسازی‪ ،‬برونی‬

‫کردن و بی تفاوتی میباشید‪ .‬پرواز و خانی پور ‪ )2393‬در پژوهشیی با هدف بررسیی نشانههای عمومی روانپگشکی که بر روی ‪262‬‬

‫نفر از دانشیجویان دانشگاه عالمه طباطبایی انجاو دادند‪ ،‬دریافتند که آزمودنی های مونث بیشتر مستعد استعداد شرو و گناه هستند‬

‫و در موقعیتهای شیکسیت بیشیتر از سیبکهای اسینادی کلی و پایدار اسیتفاده میکنند‪ .‬بین استعداد شرو با سبکهای اسنادی‪-‬‬

‫افسیرده سیاز رابمه مثبت وجود دارد و بین استعداد گناه تنها با سبک اسناد کلی‪ -‬جگیی رابمه وجود دارد‪ .‬سبک اسناد کلی–جگیی‬

‫‪،‬اسیتعداد شیرو و سیبک اسینادی درونی ‪ -‬بیرونی بهصیورت معناداری نشانههای عمومی را پیش بینی میکنند‪ .‬با توجه به یافتهها‬

‫میتوان بیان داشیت که اسیتعداد شیرو و اسیناد کلی و درونی توانایی پیش بینی نشانههای عمومی روانی مانند خشم و افسردگی را‬

‫دارند‪.‬‬

‫یکی دیگر از متییرهای مورر برای افگایش تحمل پریشانی مادر‪ ،‬میتواند شفقت به خود باشد‪ .‬شفقت به خود یکی از اشکال سالم‬

‫خود پکیری است که میگان پکیرش افراد را به جنبههای نامملوب زندگی خود و خویشتن بیان میدارد و مادران با توجه به آن یاد‬

‫می گیرند که از احساسات دردناک خود دوری کرده و موجب سرکوب آنها نشوند‪ .‬این متییر دارای سه مولفه مهربانی با خود درمقابل‬

‫قضاوت کردن خود‪ ،‬ههن آگاهی در برابر همانندسازی افراطی و اشترا کات انسانی در برابر انگوا می باشد‪ .‬کنار هم قرارگرفتن این سه‬

‫مولفه‪ ،‬مشخصه افرادی است که به خود شفقت میورزند نف‪ .)1443 2‬شاهار‪ 1‬و همکاران ‪ )1422‬در پژوهشی کیه بر روی ‪ 38‬بیمار‬

‫مبتال بیه خودانتقیادی شدید انجاو دادند‪ ،‬دریافتند کیه مداخله مبتنی بیر شفقت میتواند خود انتقیادی‪ ،‬اضمراب و ترس از ارزیابی‬

‫منفی بیمیاران را کاهش و عواطف مثبت آنها را افگایش دهد‪ .‬همچنین تحقیقات گیلبرت‪ 3‬و پروکتر‪ )1426 0‬بر روی دانشجویان نشان‬

‫نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت بیه خود از خود انتقادی و احساس شرو و ناکامی دانشجویان کاسته و احساسات پکیرش و گرمی‬

‫آنان را افگایش میدهد‪.‬‬

‫لکا با توجه به افت تحمل پریشیانی مادرانی که فرزند مبتال به سیرطان دارند‪ ،‬بررسی پژوهش حاضر بسیار حائگ اهمیت میباشد‪.‬‬

‫همچنین بررسیی پژوهشهای داخلی و خارجی نشیان داده که تاکنون پژوهشی مبنی بر پیشبینی تحمل پریشانی بر اساس عاطفه‬

‫خودآگاه و شییفقت بهخود صییورت نگرفته اسییت بهطوری که همگمان میگان تاریر عاطفه خودآگاه و شییفقت به خود بر روی تحمل‬

‫‪1‬‬
‫‪Neff‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Shahar‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Gilbert‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Procter‬‬
‫پریشییانی بررسییی نشییده اسییت‪ .‬نتایج این پژوهش می تواند برای بهگیسییتی روانشییناختی مادرانی که فرزند مبتال به سییرطان دارند‪،‬‬

‫کاربردی باشد‪ .‬این پژوهش به پیش بینی موارد زیر پرداخته است‬

‫‪ .2‬تحمل پریشانی بر اساس عاطفه خودآگاه در مادران کودکان سرطانی قابل پیش بینی است‪.‬‬

‫‪ .1‬تحمل پریشانی بر اساس شفقت به خود در مادران کودکان سرطانی قابل پیش بینی است‪.‬‬

‫تحمل پریشیانی بر اسییاس مولفه های عاطفه خودآگاه مسیتعد بودن به صیفت شییرو‪ ،‬مسیتعد بودن به صیفت گناه‪،‬‬ ‫‪.3‬‬

‫اشیتیال ههنی به گناه‪ ،‬دفاع های شخصی جداسازی‪ ،‬برونی کردن‪ ،‬بی تفاوتی) در مادران کودکان سرطانی قابل پیش‬

‫بینی است‪.‬‬

‫‪ .0‬تحمل پریشیانی بر اسیاس مولفه های شییفقت به خود مهربانی با خود در مقابل قضییاوت کردن خود‪ ،‬ههن آگاهی در‬

‫برابر همانندسازی افراطی و اشتراکات انسانی در برابر انگوا) در مادران کودکان سرطانی قابل پیش بینی است‪.‬‬

‫روش پژوهش‬

‫این پژوهش از لحاظ هدف‪ ،‬کاربردی و روش اجرا آن از نوع کمی و همبستگی است‪ .‬جامعه آماری پژوهش حاضر در سال ‪-2041‬‬

‫‪ 2042‬شامل کلیه مادران دارای کودک مبتال به سرطان بود که به بیمارستان سیدالشهدا مراجعه کردند و تعداد آنها ‪ 2404‬نفر توسط‬

‫واحد سالمت بیمارستان گگارش شد‪ .‬روش نمونه گیری پژوهش به صورت غیر احتمالی هدفمند بود‪ .‬برای تعیین حجم نمونه از روش‬

‫کالین استفاده شده است؛ بدین صورت که به ازای هر یک از مولفه های متییرهای مالک می توان حداقل ‪ 14‬نفر انتخاب نمود‪.‬‬

‫بنابراین حجم نمونه با وجود ‪1‬متییر مالک که یکی دارای ‪ 6‬مولفه و دیگری ‪ 3‬مولفه است‪ ،‬مجموعاً ‪ 9‬مولفه وجود دارد که به ازای‬

‫هر مولفه ‪ 14‬نفر و در مجموع ‪ 284‬نفر براورد شد‪ .‬تجگیه و تحلیل دادهها در دو سمح آمار توصیفی فراوانی‪ ،‬درصد‪ ،‬میانگین‪ ،‬انحراف‬

‫معیار و خمای استاندارد داده ها) و آمار استنباطی رگرسیون تک متییره) با استفاده از نرو افگار ‪ SPSS-10‬انجاو خواهد شد‪.‬‬
 ‫ابزار پژوهش‬

‫‪ .1‬پرسشنامه تحمل پریشانی‪ .‬این پرسشنامه در سال ‪ 1442‬توسط سیمونگ و گاهر طراحی و هنجاریابی شده است‪ .‬یک شاخص‬

‫خودسنجی تحمل پریشانی هیجانی است ‪ .‬عبارات این پرسش نامه‪ ،‬بر روی مقیاس پنج درجه ای لیکرت ‪-2‬کامال موافق ‪-1‬اندکی‬

‫موافق ‪-3‬نه موافق نه مخالف ‪-0‬اندکی مخالف ‪-2‬کامال مخالف) نمره گکاری می شوند و هر یک از این گگینه ها به ترتیب ‪،3 ،1 ،2‬‬

‫‪ 2 ،0‬امتیاز دارند‪ .‬عبارت ‪ 6‬به صورت معکوس نمره گکاری می شود‪ .‬نمرات باال در این مقیاس‪ ،‬نشان گر تحمل پریشانی باالست‪.‬‬

‫دامنه نمرات این پرسشنامه بین نمرات ‪ 22‬تا ‪ 02‬می باشد‪ .‬نمرات باال در این مقایس نشانگر تحمل پریشانی باال بوده است‪ .‬برای به‬

‫دست آوردن تحمل پریشانی کلی‪ ،‬نمره تماو سواالت با هم جمع می شود‪ .‬سیمونگ و گاهر ‪ )1442‬ضرایب آلفا برای این مقیاس را‬

‫به ترتیب ‪ 4/81 ، 4/01‬و‪ 4/04‬و برای کل مقیاس ‪ 4/81‬را گگارش کرده اند‪ .‬آن ها همچنین گگارش کرده اند که این پرسشنامه دارای‬

‫روایی مالکی و همگرایی اولیه خوبی است‪ .‬علوی ‪ )2388‬در پایان نامه اش از این ابگار بهره گرفته است‪ .‬او این پرسشنامه را بر روی‬

‫‪ 08‬نفر از دانشجویان دانشگاه فروسی و علوو پگشکی مشهد ‪ 32‬زن و ‪ 20‬مرد) اجرا کرده است و گگارش کرده است که کل مقیاس‬

‫دارای پایایی همسانی درونی باال ‪ )4/02‬می باشد علوی ‪ .)2388‬آلفای کرونباخ پرسشنامه حاضر‪ ./80 ،‬گگارش می شود محقق)‪.‬‬

‫‪ .2‬پرسش نامه عاطفه خودآگاه‪ .‬این پرسشنامه در سال ‪ 2991‬توسط تانگنی و همکاران طراحی و هنجاریابی شده است‪ .‬پرسشنامه‬

‫عاطفه خودآگاه‪ ،‬یک ابگار خودسنجی و مدادکاغکی است که ‪26‬موقعیت شرایط زندگی روزمره را به آزمودنی ارائه می کند و پاسخ‬

‫دهندگان پاسخ های هیجانی و رفتاری خویش و احتمال پاسخ خود به آنها را رتبه می دهند‪ .‬تماو سناریوهای این آزمون دارای آیتم‬

‫های شرو و گناه هستند در حالی که بعضی از آیتم ها شامل دفاع های شخصی جداسازی‪ ،‬بی تفاوتی و برونی کردن است‪ ..‬تماو‬

‫سواالت به صورت مستقیم نمره گکاری می شوند‪ .‬آزمودنی پاسخ های خود را به صورت لیکرت ‪ 2‬درجه ای رتبه می دهد که دامنه‬

‫آنها از ‪ 2‬به معنی "احتمال ندارد" تا ‪ 2‬به معنی "به احتمال زیاد" است‪ .‬تماو موقعیت های این پرسشنامه دارای آیتم های شرو و‬

‫گناه هستند‪ ،‬در حالی که بعضی آیتم ها شامل دفاع های شخصی جداسازی‪ ،‬برونی کردن و بی تفاوتی است‪ .‬دامنه نمرات این‬

‫پرسشنامه بین ‪ 31‬تا ‪ 264‬می باشد‪ .‬در پژوهش فرگوسن و همکاران ‪ )1442‬که بر روی ‪ 231‬دانشجوی مقمع کارشناسی صورت‬

‫گرفت‪ ،‬ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس شرو ‪ 4/82‬و برای احساس گناه ‪ 4/08‬گگارش شده است‪ .‬در پژوهش کولن و همکاران‬

‫‪ )1442‬که بر روی ‪ 290‬آزمودنی در اسپانیا انجاو شد‪ ،‬ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس شرو ‪ 4/81‬و برای احساس گناه ‪4/02‬‬

‫گگارش شد‪ .‬تانگنی و همکاران ‪ )2991‬روایی سازه دو مقیاس شرو و گناه را در حد مناسب گگارش کردند؛ آنها در پژوهش ‪1443‬‬

‫خود نیگ روایی این آزمون را برای سنجش سازه های تئوریک شرو و گناه تایید می کنند‪ .‬بنا به گگارش لوتین و همکاران ‪1441‬و‬
‫‪ )1440‬علی رغم اختالف نظرها‪ ،‬این آزمون مفاهیم زیربنایی مورد نظر سازندگان آن را می سنجد‪ .‬در ایران‪ ،‬روایی ووی این آزمونها‬

‫مورد تایید اساتید رشته های مشاوره و روانشناسی قرار گرفته است‪ .‬آلفای کرونباخ پرسشنامه حاضر‪ 4/84 ،‬گگارش می شود محقق)‪.‬‬

‫‪ .3‬پرسش نامه شفقت به خود‪ .‬مقیاس ‪ 21‬ماده ای خود دلسوزی فرو کوتاه‪ ،‬توسط ریس ‪ ،‬پامیر ‪ ،‬نف و ون گاچت ‪ )1422‬ساخته‬

‫شده است که شامل ‪ 6‬عامل دو وجهی مهربانی با خود در مقابل قضاوت در مورد خود‪ ،‬اشتراکات انسانی در مقابل انگوا و ههن آگاهی‬

‫در برابر همانندسازی افراطی است‪ .‬دامنه نمرات این پرسشنامه بین نمرات ‪ 21‬تا ‪ 64‬می باشد‪ .‬گرفتن نمره باال در این پرسشنامه‬

‫نشانه شفقت به خود باالتری است‪ .‬پاسخ دهندگان می بایست در طیف لیکرت ‪ 2‬درجه ای ‪ =2‬تقریباً هرگگ‪=2 ،‬تقریباً همیشه) به‬

‫عبارات پاسخ دهند‪ .‬ریس و همکاران با ممالعه بر روی فرو کوتاه مقیاس خود دلسوزی‪ ،‬همسانی درونی را ‪ 4/86‬گگارش کردند‪ .‬در‬

‫پژوهش شهبازی و همکاران ‪ )2390‬ضریب آلفا برای نمره کلی مقیاس ‪ 4/ 92‬است‪ .‬همچنین ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده‬

‫مقیاس های مهربانی به خود‪ ،‬قضاوت کردن خود‪ ،‬تجارب مشترک انسانی‪ ،‬انگوا‪ ،‬ههن آگاهی و همانندسازی افراطی به ترتیب ‪، 4/00‬‬

‫‪ 4/83 ،4/80 ،4/92 ،4/88 ،4/91‬می باشند‪ .‬روایی همگمان و همگرا پرسشنامه نیگ مملوب گگارش گردیده است‪ .‬در ممالعه سبگه‬

‫آرای لنگرودی ‪ )2391‬عالوه بر بررسی ساختار عاملی مقیاس در نمونه ایرانی‪ ،‬آلفای کرونباخ مقیاس ‪ 4/86‬گگارش شد‪ .‬در ممالعه‬

‫قربانی‪ ،‬واتسن‪ ،‬ژو و نورباال ‪ )1421‬همسانی درونی ‪ 4/80‬گگارش شد‪ .‬آلفای کرونباخ پرسشنامه حاضر ‪ 4/04‬گگارش می شود محقق)‪.‬‬

‫شیوه اجرا‪ :‬در ابتدا با گرفتن معرفی نامه از دانشگاه خمینی شهر به دانشگاه علوو پگشکی اصفهان مراجعه کردیم‪ .‬سپس با دریافت‬

‫مجوزهای الزو‪ ،‬با بیمارستان ها و مراکگ مرتبط از جمله بیمارستان سیدالشهدا تفاهم نامه برای در اختیار گکاشتن بیمار امضا شد‪.‬‬

‫سپس پژوهشگر برای جمع آوری داده ها به بخش های اطفال آن مراکگ رفته و از مادران در خواست کرده است که به پرسشنامه ها‬

‫پاسخ دهند‪ 284 .‬نفر از مادرانی که تمایل به پر کردن پرسشنامه ها داشتند‪ ،‬انتخاب شده اند و پرسنامه ها به آن ها ارائه گردیده‬

‫است‪.‬‬

‫یافته ها‬

‫کمترین سن شرکت کنندگان پژوهش دارای ‪ 20‬سال و بیشترین سن آن ها دارای ‪ 02‬سال می باشد؛ میانگین سنی کلیه مادران‬

‫‪ 30/00‬و انحراف استاندارد ‪ 8/21‬برآورد گردید‪ .‬همچنین کوچکترین کودک مبتال به سرطان ‪1‬ماه و بگرگترین کودک‪ ،‬دارای ‪22‬‬
‫سال سن می باشد ‪ %24‬از کودکان بین ‪ 4‬تا ‪ 2‬سال ‪ %24 ،‬بین ‪ 2‬تا ‪ 24‬سال و ‪ %04‬باقی مانده بین ‪ 24‬تا ‪ 22‬سال سن دارند)‪.‬‬

‫میانگین سنی کلیه کودکان ‪ 0/9‬و انحراف معیار آن ‪ 1/02‬سال برآورد گردید‪.‬‬

‫جدول‪ .1‬میانگین و انحراف استانداردهای عاطفه خودآگاه و زیر مقیاس های آن‬

‫کشیدگی‬ ‫چولگی‬ ‫بیشینه‬ ‫کمینه‬ ‫انحراف معیار‬ ‫میانگین‬ ‫زیر مقیاس‬

‫‪-4/264‬‬ ‫‪4/268‬‬ ‫‪02‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪6/88‬‬ ‫‪12/82‬‬ ‫مستعد بودن به صفت شرو‬
‫‪4/390‬‬ ‫‪-4/933‬‬ ‫‪00‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪8/23‬‬ ‫‪29/3‬‬ ‫مستعد بودن به صفت گناه و‬
‫اشتیال ههنی به گناه‬
‫‪4/490‬‬ ‫‪4/240‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2/11‬‬ ‫‪2/96‬‬ ‫دفاع های شخصی جداسازی‬
‫‪4/032‬‬ ‫‪4/422‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2/06‬‬ ‫‪0/91‬‬ ‫برونی کردن‬
‫‪4/828‬‬ ‫‪2/161‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4/96‬‬ ‫‪2/0‬‬ ‫بی تفاوتی‬
‫‪4/380‬‬ ‫‪-4/103‬‬ ‫‪213‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪23/28‬‬ ‫‪93/01‬‬ ‫نمره کل عاطفه خودآگاه‬

‫در جدول ‪ 2‬اطالعات توصیفی میانگین و انحراف استاندارد) متییر عاطفه خودآگاه و مولفه های آن نشان داده شده است‪.‬‬

‫جدول ‪ .2‬میانگین و انحراف استاندارد شفقت به خود‬

‫کشیدگی‬ ‫چولگی‬ ‫بیشینه‬ ‫کمینه‬ ‫انحراف معیار‬ ‫میانگین‬ ‫زیر مقیاس‬

‫‪-4/463‬‬ ‫‪4/222‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2/8‬‬ ‫‪2/01‬‬ ‫مهربانی با خود‬
‫‪-4/361‬‬ ‫‪4/119‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1/40‬‬ ‫‪2/29‬‬ ‫قضاوت در مورد خود‬
‫‪-4/480‬‬ ‫‪4/330‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2/00‬‬ ‫‪2/00‬‬ ‫احساس مشترکات انسانی‬
‫‪-4/024‬‬ ‫‪-4/203‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1/40‬‬ ‫‪6/39‬‬ ‫انگوا‬
‫‪4/020‬‬ ‫‪4/136‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2/91‬‬ ‫‪2/36‬‬ ‫ههن آگاهی‬
‫‪-4/004‬‬ ‫‪-4/322‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1/4‬‬ ‫‪6/61‬‬ ‫فگون همانندسازی‬
‫‪-4/222‬‬ ‫‪4/493‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪6/0‬‬ ‫‪32/22‬‬ ‫نمره کل شقفت به خود‬

‫در جدول ‪ 1‬اطالعات توصیفی میانگین و انحراف استاندار) متییر شفقت به خود نشان داده شده است‪.‬‬
 ‫جدول‪ .3‬میانگین و انحراف استاندارد تحمل پریشانی‬

‫کشیدگی‬ ‫چولگی‬ ‫بیشینه‬ ‫کمینه‬ ‫انحراف معیار‬ ‫میانگین‬ ‫زیر مقیاس‬

‫‪-4/866‬‬ ‫‪4/492‬‬ ‫‪62‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪22/06‬‬ ‫‪39/26‬‬ ‫نمره کل تحمل پریشانی‬

‫در جدول ‪ 3‬اطالعات توصیفی میانگین و انحراف استاندارد) متییر تحمل پریشانی نشان داده شده است‪.‬‬

‫جدول‪ .4‬رگرسیون تحمل پریشانی بر اساس نمره کل عاطفه خودآگاه و مولفه های آن‬

‫فاصله اطمینان (‪% 59 )CI‬‬ ‫‪P-value‬‬ ‫آماره آزمون (‪)t‬‬ ‫مقدار بتا‬ ‫متغیر پیش گو‬
‫باال‬ ‫پایین‬ ‫(‪)B‬‬
‫‪-0/038‬‬ ‫‪-0/284‬‬ ‫‪0/011‬‬ ‫‪-2/985‬‬ ‫‪-0/151‬‬ ‫نمره کل عاطفه خودآگاه‬
‫‪-0/355‬‬ ‫‪-0/894‬‬ ‫‪<0/0001‬‬ ‫‪-9/350‬‬ ‫‪-0/529‬‬ ‫مستعد بودن به صفت شرم‬

‫رگرسیون تک متغیره‬
‫‪0/235‬‬ ‫‪-0/182‬‬ ‫‪0/050‬‬ ‫‪0/298‬‬ ‫‪0/020‬‬ ‫مستعد بودن به صفت گناه و اشتغال ذهنی به‬
‫گناه‬
‫‪1/102‬‬ ‫‪-1/955‬‬ ‫‪0/052‬‬ ‫‪-0/303‬‬ ‫‪-0/212‬‬ ‫دفاع های شخصی جداسازی‬
‫‪1/015‬‬ ‫‪-0/513‬‬ ‫‪0/514‬‬ ‫‪0/105‬‬ ‫‪0/093‬‬ ‫برونی کردن‬
‫‪-0/120‬‬ ‫‪-3/510‬‬ ‫‪0/035‬‬ ‫‪-2/110‬‬ ‫‪-1/802‬‬ ‫بی تفاوتی‬

‫نتایج جدول ‪ 0‬حاکی از آن است که با توجه به مقدار بتا برابر با ‪ -4/292‬و مقدار ‪ P-value‬برابر با ‪ 4/422‬معناداری در سمح‬

‫‪ ) 4/42‬کاهش نمره عاطفه خودآگاه به طور معناداری می تواند باالتر رفتن نمره کل تحمل پریشانی را پیش بینی کند‪ .‬همچنین زیر‬

‫مقیاس های شرو با مقدار بتا برابر با ‪ -4/612‬و نیگ ‪ )P<4/4442‬و بی تفاوتی با مقدار بتا برابر با ‪ -2/801‬و نیگ ‪ )P=4/436‬نیگ می‬

‫توانند به طور معکوس و معناداری مقدار تحمل پریشانی مادران را پیش بینی نمایند ‪ .‬به طوری که با کاهش این زیر مقیاس ها‪،‬‬

‫میگان تحمل پریشانی مادران افگایش می یابد‪ .‬این در حالی است که سایر زیر مقیاس ها تاریر معناداری بر نمرهی تحمل پریشانی‬

‫نداشتند و توانایی پیش بینی نمره تحمل پریشانی را ندارند‪ .‬مقادیر ‪ P-value‬در این متییرها باالتر از ‪ 4/42‬می باشد)‪.‬‬
 ‫جدول‪ . 9‬رگرسیون تحمل پریشانی بر اساس نمره کل شفقت به خود و مولفه های آن‬

‫فاصله اطمینان (‪% 59 )CI‬‬ ‫‪P-value‬‬ ‫آماره آزمون (‪)t‬‬ ‫مقدار بتا‬ ‫متغیر پیش گو‬
‫باال‬ ‫پایین‬ ‫(‪)B‬‬
‫‪1/095‬‬ ‫‪0/513‬‬ ‫‪<0/0001‬‬ ‫‪0/430‬‬ ‫‪0/834‬‬ ‫نمره کل شفقت به خود‬
‫‪2/010‬‬ ‫‪0/190‬‬ ‫‪0/023‬‬ ‫‪2/251‬‬ ‫‪1/080‬‬ ‫مهربانی با خود‬

‫رگرسیون تک متغیره‬
‫‪3/133‬‬ ‫‪1/529‬‬ ‫‪0/001‬‬ ‫‪5/225‬‬ ‫‪2/305‬‬ ‫قضاوت در مورد خود‬
‫‪1/221‬‬ ‫‪-0/028‬‬ ‫‪0/518‬‬ ‫‪0/900‬‬ ‫‪0/240‬‬ ‫احساس مشترکات انسانی‬
‫‪2/853‬‬ ‫‪1/318‬‬ ‫‪<0/0001‬‬ ‫‪9/340‬‬ ‫‪2/051‬‬ ‫انزوا‬
‫‪1/599‬‬ ‫‪0/214‬‬ ‫‪0/019‬‬ ‫‪2/450‬‬ ‫‪1/089‬‬ ‫ذهن آگاهی‬
‫‪3/309‬‬ ‫‪1/858‬‬ ‫‪<0/0001‬‬ ‫‪5/850‬‬ ‫‪2/522‬‬ ‫فزون همانندسازی‬

‫نتایج جدول ‪ 2‬حاکی از آن است که با توجه به مقدار بتا برابر با ‪ 4/830‬و مقدار ‪ P-value‬برابر با ‪ <4/4442‬معناداری در سمح‬

‫‪ ) 4/42‬افگایش نمره شقفت به خود به طور معناداری می تواند باالتر رفتن نمره کل تحمل پریشانی را پیش بینی کند‪ .‬همچنین‬

‫همه ی زیر مقیاس ها به جگ احساس مشترکات انسانی) نیگ می تواند به طور مثبت و معناداری مقدار تحمل پریشانی مادران را پیش‬

‫بینی نمایند همه ی مقادیر ‪ P-value‬کمتر از ‪ .) 4/42‬به طوری که با افگایش این زیر مقیاس ها‪ ،‬میگان تحمل پریشانی مادران‬

‫افگایش می یابد‪.‬‬

‫بحث و نتیجه گیری‬

‫پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تحمل پریشانی بر اساس عاطفه خودآگاه و شفقت به خود در مادران کودکان سرطانی صورت‬

‫گرفت‪ .‬نتایج نشان داد که عاطفه خودآگاه می تواند تحمل پریشانی را در مادران کودکان سرطانی پیش بینی کند ‪ )p<4/4442‬و‬

‫عامل مستعد بودن به صفت شرو و مکانیسم دفاعی بی تفاوتی بیشترین تاریر معنادار را در تبیین تیییرات و پیش بینی تحمل‬

‫پریشانی داشتند‪ .‬این نتایج با نتایج حاصل از پژوهش های یافته های ممالعات پیشین مارسینه چوآ و زاهور کوآ ‪ ،)1413‬هاتاناکا و‬

‫آسانو ‪ ،)1412‬دمیرتیپ و سایگیلی و بوزو ‪ ،)1428‬دهقانی و دارابی ‪ ،)2044‬افسری و همکاران ‪ )2399‬و خسروی و همکاران‬

‫‪ )2398‬همسو می باشد‪ .‬به عنوان یک تبیین در خصوص نتایج بدست آمده در این فرضیه می توان گفت مادران احتمال دارد خود‬

‫را مقصر بیماری فرزندشان بدانند و در موقعیت های مختلف زندگی هم دچار اضمراب و پریشانی شوند و همچنین به این حقیقت‬

‫واقف هستند که نمی توانند احساس ناراحتی را تحمل کرده و فکر می کنند که دیگران امکانات بهتری برای مقابله با هیجان های‬

‫منفی دارند‪ .‬هیجان در نظر آنها غیرقابل تحمل است و توانایی رسیدگی به پریشانی شان را ندارند و وجود هیجان را انکار می کنند و‬

‫از آن احساس شرو و آشفتگی دارند چون در خود توانایی مقابله با هیجانات منفی را نمی بینند‪ .‬هیجانات منفی که به مادر دست می‬
‫دهد همان عواطف خود آگاه شناخته می شود که شامل ارزیابی منفی از رفتارهایی است که به خود مادر مربوط می شوند‪ .‬سمح‬

‫باالی عاطفه خودآگاه در مادران سبب ایجاد پرخاشگری و عصبانیت در آنها می شود که نقمه مقابل تحمل پریشانی است و می تواند‬

‫بر روی تحمل پریشانی مادران ارر مخرب داشته باشد و آن را کاهش دهد‪ .‬احساس شرمی که به مادر دست می دهد‪ ،‬ناشی از ضعف‬

‫هاتی و دورنی است که علت آن وابستگی شدید فرد به شخص دیگر در زندگی است که در اینجا می توان وابستگی مادر به فرزندش‬

‫را مثال زد‪ .‬شرو معموال به دلیل انتظارات بیجای دیگران در مادر ایجاد می شود و در صورتی که مراقبت کننده مادر) بنا بر معیارهای‬

‫خود و یا دیگران‪ ،‬مراقبت انجاو شده را ضعیف تر از چیگی که باید‪ ،‬حس کند‪ ،‬هیجاناتی منفی مثل شرو را تجربه خواهد کرد‪ .‬در‬

‫مقابل مادران کودکان بیمار اغلب از مکانیسم بی تفاوتی استفاده می کنند‪ ،‬بدین صورت که برای دور زدن سختی های زندگی کارایی‬

‫دارد و آنها را از آسیب های روانی احتمالی دور می کند‪ .‬بی تفاوتی به مادران کمک می کند در حین مشکالت طاقت فرسا‪ ،‬عگت‬

‫نفس مثبت خود را حفظ کنند‪.‬‬

‫همچنین در تبیین یافته های پژوهش حاضر می توان گفت که که طبق نتایج بدست آمده افگایش نمره کل شفقت به خود به‬

‫طور معناداری می تواند باال رفتن تحمل پریشانی را پیش بینی کند‪ .‬تمامی زیر مقیاس های شفقت به خود به جگ احساس مشترکات‬

‫انسانی) بیشترین تاریر را در تیییرات تحمل پریشانی داشتند‪ .‬نتایج حاصل از پژوهش حاضر با یافته های ممالعات پیشین آمینا و‬

‫استاکی ‪ ،)1411‬نجفی و علوی ‪ ،)1411‬وانگ و همکاران ‪ ،)1428‬رییسی‪ ،‬دهکردی‪ ،‬براتیان و همکاران ‪ ،)1428‬پوررضایی کالیی‬

‫و همکاران ‪ ،)2044‬خسروبیگی و حافظی ‪ ،)2044‬محمود پور و همکاران ‪ )2044‬و عگیگمحمدی و راکبی ‪ )2398‬همسو و‬

‫هماهنگ می باشد‪ .‬در تبیین آن می توان گفت که مادران شفقت ورز با شیوه مهرورزانه و مراقبت کننده با خود ارتباط برقرار میکنند‬

‫و حتی از احساسات دردناک خود دوری نمیکنند بلکه آنها را میشناسند و نسبت به آنها شفقت دارند‪ .‬در پژوهشی مشخص شد که‬

‫مادران با شفقت به خود باالتر‪ ،‬کمتر از راهبردهای ناسازگار تنظیم هیجان استفاده میکنند و این امر باعث کاهش خصومت و خشم‬

‫در آنها میشود‪ .‬بنابراین شفقت به خود باال می تواند به فعال سازی نظاو تسکین مراقبت کننده کودک کمک کند و به کاهش احساس‬

‫ترس و کناره گیری در آنها منجر شود‪.‬‬

‫در زمان بروز دشواری ها و رویدادهای منفی مثل سرطان‪ ،‬شفقت به خود به عنوان یک موضع مثبت نسبت به خود زمانی که همه‬

‫چیگ بد پیش می رود‪ ،‬می تواند نقش یک محافظ برای پرورش انعماف پکیری عاطفی را برای مادران کودکان مبتال به سرطان ایفا‬

‫کند‪ .‬مادرانی که شفقت به خود بیشتری دارند از سالمت روانی بیشتر و عملکرد روانی بهتر برخوردارند‪ .‬مادرانی که شفقت به خود‬

‫بیشتری دارند‪ ،‬از آنجایی که با سخت گیری کمتر خودشان را مورد بررسی و داوری قرار میدهند‪ ،‬موقعیت های دردناک را بهتر و‬

‫راحتتر میپکیرند و خود ارزیابی ها و واکنش هایشان بر اساس عملکرد واقعی رخ میدهد‪ .‬با توجه به پکیرش و ههن آگاهی باالی‬
‫این مادران‪ ،‬آنها کمتر دچار افسردگی‪ ،‬اضمراب‪ ،‬مشکالت خواب و غیره میشوند‪ .‬از آنجایی اغلب مادران در زمان بیماری فرزند خود‬

‫احساس ناکامی یا جدایی از سایر افراد میکنند‪ ،‬معتقدند که وجود خودشان‪ ،‬هیجانهایشان و شکستهایشان خجالتآور است و باید‬

‫خود واقعیشان را مخفی کنند و احساس میکنند که تنها آنها با شکستها و بیکفایتیها دست و پنجه نرو میکنند و احساس‬

‫مشتراک انسانی در آنها مختل میشود‪.‬‬

‫در نهایت با توجه به اینکه دو متییر عاطفه خودآگاه و شفقت به خود در تحمل پریشانی مادران کودکان سرطانی اهمیت دارد و‬

‫همچنین تحمل پریشانی یک موضوع قابل بررسی در مادران کودکان سرطانی است‪ ،‬می توان دوره ها و کارگاه های شفقت ورزی به‬

‫خود و مهارت های زندگی برای مادران برگگار شود و ضروری است که بیمارستان ها‪ ،‬مراکگ درمانی و مشاوران توجه بیشتری به عوامل‬

‫تاریرگکار در کاهش عاطفه خودآگاه و افگایش شفقت به خود داشته باشند تا از این طریق تحمل پریشانی مادرانی که فرزند مبتال به‬

‫سرطان دارند را افگایش دهند‪.‬‬

‫منابع‬

‫اربابی‪ ،‬فائگه‪ ،‬سراوانی‪ ،‬شهرزاد‪ ،‬زینلی پور‪ ،‬مژگان ‪ .)2042‬ارربخشی شفقت به خود بر بهگیستی روانشناختی‪ ،‬کیفیت زندگی و تاب‬

‫آوری در زوجین با تعارضات زناشویی‪ .‬دو ماهنامه علمی ‪ -‬پژوهشی فیض‪.94-81 )2 16 ،‬‬

‫اسدی بیجائیه‪ ،‬جهان سادات‪ ،‬امیری مجد‪ ،‬مجید‪ ،‬قمری‪ ،‬محمد‪ ،‬فتحی اقدو‪ ،‬قربان ‪ .)2044‬ارربخشی آموزش شفقت به خود بر‬

‫رضایت از زندگی و تابآوری زنان سالمند‪ .‬روانشناسی پیری‪.60-22 )2 0 ،‬‬

‫افسری‪ ،‬صنم‪ ،‬زهرایی‪ ،‬شقایق‪ ،‬خدابخش پیرکالنی‪ ،‬روشنک ‪ .)2399‬سندرو خستگی مگمن مادران کودکان مبتال به سرطان بر‬

‫اساس همدلی و احساس گناه‪ .‬نشریه توانمند سازی کودکان استثنایی‪.10.-20 )2 22 ،‬‬

‫بابایی‪ ،‬ابوالفضل‪ ،‬واحدی‪ ،‬شهراو‪ ،‬ایمان زاده‪ ،‬علی‪ ،‬ادیب‪ ،‬یوسف ‪ .)2399‬ارربخشی آموزش مهارت حساسیت اخالقی بر کاهش مکانیسم‬

‫بیتفاوتی اخالقی و ارتکاب قلدری در نوجوانان دختر‪ .‬پژوهش هایروانشناسیاجتماعی‪.)30 ،‬‬

‫رنایی‪ ،‬باقری و همکاران ‪ .)2380‬مقیاس های سنجس خانواده و ازدواج‪ .‬انتشارات بعثت‪.‬‬

‫تفنگچی‪ ،‬مریم‪ ،‬رئیسی‪ ،‬زهره‪ ،‬قمرانی‪ ،‬امیر‪ ،‬جمالویی رضایی‪ ،‬حسین ‪ .)2044‬رابمه علی شفقت به خود و خود انتقادی در بیماران‬

‫زن مبتال به سردردهای تنشی با کاربرد مدل معادالت ساختاری‪ .‬فصلنامه علمی پگوهشی بیهوشی و درد‪.00-63 )1 21 ،‬‬

‫خسروی‪ ،‬نازنین‪ ،‬کوشکی‪ ،‬شیرین‪ ،‬اورکی‪ ،‬محمد‪ ،‬نعمت طاوسی‪ ،‬محترو ‪ .)2398‬الگوی ساختاری ویژگیهای شخصیتی و تنظیم‬

‫شناختی هیجانی با تحمل پریشانی در مادران دارای کودک مبتال به سرطان نقش واسمهای راهبردهای مقابله‪ .‬فصلنامه پرستار‬
 ‫و پگشک در رزو‪.82-01 )0 10 ،‬‬

‫دهقانی بنادکی‪ ،‬مریم‪ ،‬والیتی‪ ،‬مریم‪ ،‬رعیت دوست‪ ،‬فرزانه‪ ،‬کالنتری‪ ،‬معصومه‪ ،‬ترناس‪ ،‬غگاله ‪ .)2044‬پیش بینی کیفیت زندگی‬

‫مرتبط با سالمتی بر اساس ناگویی خلقی و تحمل پریشانی در افراد مبتال به چاقی‪ .‬مجله دانشکده پگشکی دانشگاه علوو پگشکی‬

‫مشهد‪.3902-3922 )2 ،‬‬

‫شریفی‪ ،‬مهدی ‪ .)2044‬بررسی رابمه نگرانی از عود سرطان و بهگیستی روانشناختی در زنان مبتال به سرطان سینه نقش پیش بینی‬

‫کننده عوامل سبب ساز سرطان‪ .‬مجله پرستاری و مامایی‪.096-246 )6 29 ،‬‬

‫فروغی‪ ،‬علی اکبر‪ ،‬خانجانی‪ ،‬سجاد‪ ،‬رفیعی‪ ،‬سحر‪ ،‬طاهری‪ ،‬امیرعباس ‪ .)2398‬شفقت به خود مفهومبندی‪ ،‬تحقیقات و مداخالت‬

‫مروری کوتاه)‪ .‬مجله روانشناسی و روان پگشکی شناخت‪.00-80 )6 6 ،‬‬

‫کارآموزیان‪ ،‬مهسا‪ ،‬کالنتری خاندانی‪ ،‬بهجت‪ ،‬باقری‪ ،‬مسعود ‪ ،‬دهقانی فر‪ ،‬فرزاد ‪ ،‬دره کردی‪ ،‬علی ‪ .)2398‬ارزیابی خودکارآمدی برای‬

‫مقابله با سرطان تحلیل روانسنجی پرسشنامه رفتارهای مربوط به سرطان ‪ .)CBI‬چهارمین همایش بین المللی‬

‫مدیریت‪،‬روانشناسی و علوو انسانی با رویکرد توسعه پایدار‪.28-8 )0 21 ،‬‬

‫محمدی سنگاچین دوست‪ ،‬علیرضا‪ ،‬حسین خانگاده‪ ،‬عباسعلی‪ ،‬کوشا‪ ،‬مریم‪ ،‬ناصح‪ ،‬اشکان ‪ .)2041‬تأریر آموزش شفقت به خود بر‬

‫حرمت خود و تنیدگی ادراک شده مادران کودکان با اختالل نارسایی توجه‪ /‬فگون کنشی‪ .‬فصلنامه سالمت روان کودک‪-06 )0 9 ،‬‬

‫‪. 29‬‬

‫محمد علی‪ ،‬مریم‪ ،‬صداقت‪ ،‬مستوره ‪ .)2396‬ارربخشی درمان مبتنی بر پکیرش و تعهد به شیوه گروهی بر رضایت از زندگی مادران‬

‫کودکان مبتال به سرطان‪ .‬مجله روانشناسی بالینی‪.36-19 )1 9،‬‬

‫محمود پور‪ ،‬عبدالباسط‪ ،‬فرح بخش‪ ،‬کیومرث‪ ،‬حسینی‪ ،‬به رزان‪ ،‬بلوچ زاده‪ ،‬الهاو ‪ .)2390‬پیش بینی تعهد زناشویی زنان بر اساس‬

‫شیوههای دلبستگی‪ ،‬خود شفقتی و تحمل پریشانی‪ .‬مشاوره و روان درمانی خانواده‪.80-62 )2 8 ،‬‬

‫مرادی‪ ،‬سارا ‪ .)2042‬ارربخشی درمان مبتنی بر پکیرش و تعهد واقعیتگرا بر تحمل پریشانی و تاب آوری زنان مملقه‪ .‬فصلنامه علمی‬

‫پژوهشی خانواده درمانی کاربردی‪.282-296 )2 3 ،‬‬