เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
 ลมฟ้ำอำกำศ คือ ลักษณะกำรเปลี่ยนแปลงของอำกำศรอบๆตัวเรำ
ซึ่งมีกำรเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลำ โดยเป็นปรำกฏกำรณ์ที่เกิดจำกกำร
เปลี่ยนสถำนะของน้ำ มีหลำยปรำกฏกำรณ์ เช่น เมฆ หมอก น้ำค้ำง และ
น้ำค้ำงแข็ง
 นักเรียนเคยเห็น
ปรำกฏกำรณ์ลมฟ้ำอำกำศใดบ้ำง
 ศัพท์วิทย์น่ำรู้

ศัพท์วิทย์น่ำรู้

cloud เคลำดฺ เมฆ

fog ฟอก หมอก

dew ดิว น้ำค้ำง

frost ฟรอสทฺ น้ำค้ำงแข็ง

เมฆและหมอกเหมือน
และแตกต่ำงกันอย่ำงไร

เรำมำเรียนกันเลยจ้ำ
 แบบจำลองกำรเกิด
เมฆและหมอก
กำรทดลอง
กำรเกิดเมฆและหมอก
เกิดกำรระเหยกลำยเป็นไอน้ำ
ลอยตัวขึ้นไปด้ำนบน

แบบจำลอง
กำรเกิดน้ำเมฆและหมอก
(ของเหลว)
น้ำได้รับควำมร้อน ได้รับควำมร้อนเกิดกำรระเหย
หรือเปลี่ยนสถำนะเป็นไอน้ำ (แก๊ส)

ไอน้ำซึ่งมีอุณหภูมิสูงจะลอยขึน
้ ไปด้ำนบน
 แบบจำลองกำรเกิด
เมฆและหมอก
กำรทดลอง
กำรเกิดเมฆและหมอก
นำกระจกนำฬิกำที่มีน้ำแข็ง
อยู่ด้ำนบนมำปิดปำกปีกเกอร์
เมื่อไอน้ำลอยขึ้นไปกระทบกับกระจกนำฬิกำ
ที่ใส่น้ำแข็งไว้ซึ่งมีอุณหภูมต
ิ ่ำ (เย็น)

จะเกิดกำรควบแน่นกลำยเป็นละอองน้ำเล็กๆ
เกำะกลุ่มกัน

ซึ่งเปรียบได้กับกำรเกิดเมฆและหมอก

หำกเกิดบนท้องฟ้ำ เรียกว่ำ เมฆ หำกเกิดในระดับต่ำใกล้พื้นดิน เรียกว่ำ หมอก

 เมฆ (Cloud)

เมฆ มีลักษณะเป็นกลุ่มก้อนสีขำว
เกิดจำกแหล่งน้ำต่ำงๆ ได้รับควำมร้อนจำกแสงอำทิตย์เกิดกำรระเหย
เป็นไอน้ำ แล้วลอยตัวสูงขึ้นไปกระทบกับอำกำศเย็น ทำให้ไอน้ำเกิด
กำรควบแน่นเป็นละอองน้ำเล็กๆ เกำะกลุ่มกันเป็นกลุ่มก้อนสีขำวลอย
อยู่บนท้องฟ้ำ ซึ่งอยู่สูงจำกพื้นดินมำก
ละอองน้ำ จะมีละอองลอยเป็นแกนกลำง เช่น เกลือ ฝุ่นละออง
ละอองเรณูของดอกไม้ หรืออนุภำคอื่นๆ เป็นแกนกลำง
 กระบวนกำรเกิดเมฆ

ไอน้ำลอยตัวสูงขึ้น ไปกระทบกับอำกำศเย็น ทำให้ไอน้ำเกิดกำร

ควบแน่นเป็นละอองน้ำเล็กๆ เกำะกลุ่มกันเป็นกลุ่มก้อนสีขำว
ลอยอยู่บนท้องฟ้ำ ซึ่งอยู่สูงจำกพื้นดินมำก

ไอน้ำระเหย
ลอยตัวสูงขึ้น

เกิดจำกแหล่งน้ำต่ำงๆได้รับควำมร้อนจำกแสงอำทิตย์
เกิดกำรระเหยเป็นไอน้ำ
 กระบวนกำรเกิดเมฆ
เมฆ
ลอยอยู่บนท้องฟ้ำ ซึ่งอยู่สูงจำกพื้นดินมำก

เกำะกลุ่มกันเป็น
ก้อนสีขำว
ลอยขึ้นไปในอำกำศ
เกิดจำก รับควำมร้อน ไปกระทบควำมเย็น
เมฆ แหล่งน้ำ
(ของเหลว)
ไอน้ำ
(แก๊ส) ควบแน่น
ละอองน้ำเล็กๆ
(ของเหลว)
ระเหย
 เมฆ (Cloud)

เมฆ ชนิดต่ำงๆ จะมีรูปร่ำงแตกต่ำงกันและอยู่ในระดับควำมสูงที่แตกต่ำงกัน

โดยลักษณะรูปร่ำงของเมฆแต่ละชนิดมีควำมสัมพันธ์กับสภำพลมฟ้ำอำกำศ

ดังนั้น นักวิทยำศำสตร์ทั่วโลกจะสังเกตลักษณะของเมฆในแต่ละวัน เพื่อนำมำเป็นข้อมูลในกำร

พยำกรณ์สภำพอำกำศได้
หน่วยงำนที่มีหน้ำที่พยำกณ์อำกำศของไทย คือ กรมอุตุนิยมวิทยำ
 ศัพท์เมฆน่ำรู้

คิวมูโล/คิวมูลัส cumulo-/ cumulus เมฆก้อน (เมฆที่มีลักษณะเป็นก้อน)

สตรำโต/สตรำตัส strato-/ stratus เมฆแผ่น (เมฆที่มีลักษณะเป็นแผ่นหรือเป็นชั้น)

นิมโบ/นิมบัส nimbo-/ nimbus เมฆฝน

เซอโร/เซอรัส cirro- / cirrus เมฆชั้นสูง

อัลโต alto- เมฆชั้นกลำง

 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

ให้เด็กๆ เติมคำตอบให้ถูกต้อง

ศัพท์เมฆน่ำรู้

คิวมูโล/คิวมูลัส cumulo-/ cumulus ก้อน

เมฆ............. ก้อน
(เมฆที่มีลักษณะเป็น………)

สตรำโต/สตรำตัส strato-/ stratus แผ่น

เมฆ............ แผ่นหรือเป็นชั้น
(เมฆที่มีลักษณะเป็น……………………)

นิมโบ/นิมบัส nimbo-/ nimbus ฝน

เมฆ...........

เซอโร/เซอรัส cirro- / cirrus ชั้นสูง

เมฆ.............

อัลโต alto- ชั้นกลำง

เมฆ.....................
 กำรแบ่งเมฆตำมระดับควำมสูง
แบ่งเมฆโดยพิจำรณำจำกระดับควำมสูงของฐำนเมฆ แบ่งได้เป็น 3 ระดับ

เมฆชั้นสูง เมฆชั้นกลำง เมฆชั้นต่ำ

อยู่สูงจำกพื้นโลกมำกกว่ำ 6 กิโลเมตร อยู่สูงจำกพื้นโลก 2-6 กิโลเมตร อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร

ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ เซอ ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ อัลโต นิมโบสตรำตัส (nimbostratus)

เซอรัส (cirrus) อัลโตคิวมูลัส (altocumulus) สตรำโตคิวมูลัส (stratocumulus)

เซอโรคิวมูลัส (cirrocumulus)
เซอโรสตรำตัส (cirrostratus)
สตรำตัส (stratus)
อัลโตสตรำตัส (altostratus)
คิวมูลัส (cumulus)
คิวมูโลนิมบัส (cumulonimbus)
 เมฆชั้นสูง เมฆชั้นสูง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ เซอ
อยู่สูงจำกพื้นโลกมำกกว่ำ 6 กิโลเมตร
ประกอบด้วยละอองน้ำที่เย็นจัดจน
ถ้ำพบเมฆเซอรัสในท้องฟ้ำ แข็งตัวกลำยเป็นเกล็ดน้ำแข็ง
หมำยควำมว่ำ ดังนั้น เมฆชั้นสูง จะเป็นเกล็ด
วันนั้นอำกำศดี น้ำแข็งหรือเป็นผลึกน้ำแข็ง
**เมฆชั้นสูง ก้อนยิ่งเล็ก แผ่นยิ่ง
บำง

เมฆเซอรัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นริ้วคล้ำยขนนก เป็นผลึกน้ำแข็ง มักพบในวันที่มี
อำกำศดี ท้องฟ้ำเป็นสีฟ้ำหรือสีน้ำเงินเข้ม
 เมฆชั้นสูง เมฆชั้นสูง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ เซอ
อยู่สูงจำกพื้นโลกมำกกว่ำ 6 กิโลเมตร
ประกอบด้วยละอองน้ำที่เย็นจัดจน
แข็งตัวกลำยเป็นเกล็ดน้ำแข็ง
ดังนั้น เมฆชั้นสูง จะเป็นเกล็ด
เมฆเซอโรคิวมูลัส น้ำแข็งหรือเป็นผลึกน้ำแข็ง
เมฆชั้นสูงที่มีลักษณะ **เมฆชั้นสูง ก้อนยิ่งเล็ก แผ่นยิ่ง
เป็นก้อน ลอนคลื่น บำง

เมฆเซอโรคิวมูลัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นก้อน ลอนคลื่นเล็กๆ เป็นปอยบำงๆ เป็นผลึกน้ำแข็ง
มักปกคลุมท้องฟ้ำเป็นบริเวณกว้ำง
 เมฆชั้นสูง เมฆชั้นสูง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ เซอ
อยู่สูงจำกพื้นโลกมำกกว่ำ 6 กิโลเมตร
ประกอบด้วยละอองน้ำที่เย็นจัดจน
แข็งตัวกลำยเป็นเกล็ดน้ำแข็ง
ดังนั้น เมฆชั้นสูง จะเป็นเกล็ด
เมฆเซอโรสตรำตัส น้ำแข็งหรือเป็นผลึกน้ำแข็ง
เมฆชั้นสูงที่มีลักษณะ **เมฆชั้นสูง ก้อนยิ่งเล็ก แผ่นยิ่งบำง
เป็นแผ่น เกิดพระอำทิตย์
ทรงกลด

เมฆเซอโรสตรำตัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นแผ่น มักปกคลุมท้องฟ้ำทำให้เกิดพระอำทิตย์ทรงกลด
เป็นผลึกน้ำแข็ง
 เมฆชั้นกลำง เมฆชั้นกลำง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ อัลโต
อยู่สูงจำกพื้นโลก 2-6 กิโลเมตร

เมฆชั้นกลำง ประกอบด้วยหยดน้ำ
เมฆอัลโตคิวมูลสั มี 2 ชนิด
มีลักษณะเป็นก้อน
คล้ำยฝูงแกะ

เมฆอัลโตคิวมูลัส
เมฆชั้นกลำง มีลักษณะเป็นก้อนสีเทำหรือสีขำว เมื่ออยู่รวมกันดูคล้ำยฝูงแกะ
 เมฆชั้นกลำง เมฆชั้นกลำง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ อัลโต
อยู่สูงจำกพื้นโลก 2-6 กิโลเมตร

เมฆอัลโตสตรำตัส เมฆชั้นกลำง ประกอบด้วยหยดน้ำ

มีลักษณะเป็นแผ่นหนำ บัง มี 2 ชนิด
แสงอำทิตย์คล้ำยผ้ำม่ำน

เมฆอัลโตสตรำตัส
เมฆชั้นกลำง มีลักษณะเป็นแผ่นหนำ ปกคลุมท้องฟ้ำบริเวณกว้ำง คล้ำยม่ำน
ปกติจะเป็นสีเทำ บดบังแสงทิตย์
 เมฆชั้นต่ำ อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร
เมฆชั้นต่ำ ประกอบด้วยหยดน้ำ
มี 5 ชนิด
เมฆนิมโบสตรำตัส
เมฆฝน มีลักษณะเป็นแผ่นสี
เทำก่อให้เกิดฝนตกต่อเนื่อง

เมฆนิมโบสตรำตัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นแผ่นสีเทำ ทกให้ท้องฟ้ำมืดครึ้ม เป็นเมฆที่ก่อให้เกิด
ฝนตกต่อเนื่อง
 เมฆชั้นต่ำ อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร

เมฆสตรำโตคิวมูลสั
รูปร่ำงไม่แน่นอน มักติดกัน
เป็นแพ อำกำศไม่ค่อยดี

เมฆสรำโตคิวมูลัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะค่อนข้ำงเป็นก้อนมำกกว่ำแบน รูปร่ำงไม่แน่นอน ลอย
ติดกันเป็นแพ สีเทำหรือสีขำว เกิดขึ้นเวลำที่อำกำศไม่ดี
 เมฆชั้นต่ำ อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร

เมฆสตรำตัส
เป็นแผ่น พบในตอนเช้ำ
คล้ำยหมอก ก่อให้เกิดฝน
ตกปรอยๆ

เมฆสตรำตัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นแผ่น พบตำมยอดภูเขำสูง ลอยจำกพื้นไม่มำกนัก
คล้ำยหมอกหรือคล้ำยผ้ำห่ม เกิดในตอนเช้ำหรือเกิดหลังจำกที่ฝนตก
 เมฆชั้นต่ำ อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร

เมฆคิวมูลัส
เป็นก้อน ก่อตัวในแนวตั้งคล้ำย
ดอกกะหล่ำ คล้ำยสำลี
บ่งบอกสภำพอำกำศดี

เมฆคิวมูลัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นก้อนปุกปุย เป็นรูปกะหล่ำ ก่อตัวในแนวตั้ง กระจัดกระจำย
เหมือนสำลี แสดงถึงสภำวะอำกำศดี ท้องฟ้ำมีสำน้ำเงินเข้ม มักพบในฤดูร้อน
 เมฆชั้นต่ำ อยู่สูงจำกพื้นโลกไม่เกิน 2 กิโลเมตร

เมฆคิวมูโลนิมบัส
เป็นเมฆฝนฟ้ำคะนอง
ก่อตัวในแนวตั้งคล้ำยรูปทั่ง
มีฟ้ำแลบ ฟ้ำร้อง

เมฆคิวมูโลนิมบัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นก้อนขนำดใหญ่ ก่อตัวในแนวตั้งยอดเมฆจะแผ่แบนออก
คล้ำยรูปทั่ง ฐำนเมฆมีสีเทำ ก่อให้เกิดฝนฟ้ำคะนอง มีพำยุ ฟ้ำแลบ ฟ้ำร้อง
 ทบทวนควำมรู้ชนิดเมฆ

ที่มำ : http://np.nkp.ac.th/news_show.php?nid=181729
 สนุกคิด

แบบฝึกหัดทบทวน
....วิทยำศำสตร์ ให้นักเรียนเติมคำตอบให้ถูกต้อง

แบ่งเมฆโดยพิจำรณำจำกระดับควำมสูงของฐำนเมฆ แบ่งได้เป็น..............ระดับ 3
เมฆชั้นสูง เมฆชั้นกลำง เมฆชั้นต่ำ
ได้แก่ ..................................................................................

เมฆชั้นสูง ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ............... เซอ สูงจำกพื้นดินมำกกว่ำ................ 6 กิโลเมตร

3
มี................ชนิ ด
เซอรัส
ได้แก่ 1................................... =คล้ำยขนนก เป็นผลึกน้ำแข็ง บ่งบอกอำกำศดี
เป็นก้อน ลอนคลื่นเล็กๆ เป็นผลึกน้ำแข็ง
2.เซอโรคิวมูลสั =......................................................................................................
เซอโรสตรำตัส =เป็นแผ่น ทำให้เกิดพระอำทิตย์ทรงกลด
3..................................

เมฆชั้นกลำง อัลโต สูงจำกพื้นดิน................

ขึ้นต้นด้วยคำว่ำ............... 2-6 กิโลเมตร
2
มี................ชนิด
อัลโตคิวมูลัส =เป็นก้อนสีเทำหรือสีขำว เมื่ออยู่รวมกันดูคล้ำยฝูงแกะ
ได้แก่ 1...................................
เป็นแผ่นหนำ ปกคลุมท้องฟ้ำบริเวณกว้ำง
2.อัลโตสตรำตัส =......................................................................................................
คล้ำยผ้ำม่ำน ปกติจะเป็นสีเทำ บดบังแสงทิตย์
......................................................................................................
 สนุกคิด

แบบฝึกหัดทบทวน
....วิทยำศำสตร์ ให้นักเรียนเติมคำตอบให้ถูกต้อง

เมฆชั้นต่ำ สูงจำกพื้นดินไม่เกิน................ 2 กิโลเมตร

5
มี................ชนิ ด
นิมโบสตรำตัส =แผ่นสีเทำ ทำให้ท้องฟ้ำมืดครึ้ม เกิดฝนตกต่อเนื่อง
ได้แก่ 1...................................
สตรำโตคิวมูลัส =รูปร่ำงไม่แน่นอน ลอยติดกันเป็นแพ สีเทำหรือสีขำว
2..................................
เกิดขึ้นเวลำที่อำกำศไม่ดี
เป็นแผ่น พบตำมยอดภูเขำสูง เกิดในตอนเช้ำ คล้ำยหมอก
3.สตรำตัส = .........................................................................................................................
คล้ำยผ้ำห่ม หรือเกิดหลังจำกฝนตก
.........................................................................................................................
คิวมูลัส
4.................................. = เป็นก้อน ก่อตัวในแนวตั้ง คล้ำยดอกกะหล่ำ, สำลี
พบในวันที่อำกำศดี
เป็นเมฆฝนฟ้ำคะนอง ก่อตัวในแนวตั้งเป็นก้อน
5.คิวมูโลนิมบัส =............................................................................................................
ขนำดใหญ่ มีฟ้ำแลบ ฟ้ำร้อง
.............................................................................................................
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆนิมโบสตรำตัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นแผ่นสีเทำ ทกให้ท้องฟ้ำมืดครึ้ม เป็นเมฆที่ก่อให้เกิด
ฝนตกต่อเนื่อง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆสตรำตัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นแผ่น พบตำมยอดภูเขำสูง ลอยจำกพื้นไม่มำกนัก
คล้ำยหมอกหรือคล้ำยผ้ำห่ม เกิดในตอนเช้ำหรือเกิดหลังจำกที่ฝนตก
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆอัลโตสตรำตัส
เมฆชั้นกลำง มีลักษณะเป็นแผ่นหนำ ปกคลุมท้องฟ้ำบริเวณกว้ำง คล้ำยม่ำน
ปกติจะเป็นสีเทำ บดบังแสงทิตย์
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆสรำโตคิวมูลัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะค่อนข้ำงเป็นก้อนมำกกว่ำแบน รูปร่ำงไม่แน่นอน ลอย
ติดกันเป็นแพ สีเทำหรือสีขำว เกิดขึ้นเวลำที่อำกำศไม่ดี
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆคิวมูโลนิมบัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นก้อนขนำดใหญ่ ก่อตัวในแนวตั้งยอดเมฆจะแผ่แบนออก
คล้ำยรูปทั่ง ฐำนเมฆมีสีเทำ ก่อให้เกิดฝนฟ้ำคะนอง มีพำยุ ฟ้ำแลบ ฟ้ำร้อง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆสตรำตัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นแผ่น พบตำมยอดภูเขำสูง ลอยจำกพื้นไม่มำกนัก
เกิดในตอนเช้ำ คล้ำยหมอกหรือคล้ำยผ้ำห่ม ก่อให้เกิดฝนปรอยๆ
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆเซอรัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นริ้วคล้ำยขนนก เป็นผลึกน้ำแข็ง มักพบในวันที่มี
อำกำศดี ท้องฟ้ำเป็นสีฟ้ำหรือสีน้ำเงินเข้ม
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆเซอโรคิวมูลัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นก้อน ลอนคลื่นเล็กๆ เป็นปอยบำงๆ เป็นผลึกน้ำแข็ง
มักปกคลุมท้องฟ้ำเป็นบริเวณกว้ำง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆคิวมูลัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะเป็นก้อนปุกปุย เป็นรูปกะหล่ำ ก่อตัวในแนวตั้ง กระจัดกระจำย
เหมือนสำลี แสดงถึงสภำวะอำกำศดี ท้องฟ้ำมีสำน้ำเงินเข้ม มักพบในฤดูร้อน
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆสรำโตคิวมูลัส
เมฆชั้นต่ำ มีลักษณะค่อนข้ำงเป็นก้อนมำกกว่ำแบน รูปร่ำงไม่แน่นอน ลอย
ติดกันเป็นแพ สีเทำหรือสีขำว เกิดขึ้นเวลำที่อำกำศไม่ดี
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆอัลโตคิวมูลัส
เมฆชั้นกลำง มีลักษณะเป็นก้อนสีเทำหรือสีขำว เมื่ออยู่รวมกันดูคล้ำยฝูงแกะ
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
....วิทยำศำสตร์

เมฆเซอโรสตรำตัส
เมฆชั้นสูง มีลักษณะเป็นแผ่น มักปกคลุมท้องฟ้ำทำให้เกิดพระอำทิตย์ทรงกลด
เป็นผลึกน้ำแข็ง
 หมอก (Fog)

หมอก คือ ละอองน้ำที่ลอยตัวอยู่ในระดับต่ำเหนือพื้นดิน

มองเห็นคล้ำยควันสีขำว
เกิดจำกไอน้ำใกล้พื้นดินกระทบกับอำกำศเย็น แล้วเปลี่ยนสถำนะ
ควบแน่นกลำยเป็นละอองน้ำเล็กๆ เกำะกลุ่มกัน โดยมีละอองลอย
เป็นแกนกลำง เช่นเดียวกับเมฆ แต่เกิดอยู่ในระดับต่ำใกล้พื้นดิน
 กระบวนกำรเกิดหมอก
ละอองน้ำ จะมีละอองลอยเป็นแกนกลำง
เช่น ฝุ่นละออง ละอองเรณูของดอกไม้
เกลือ หรืออนุภำคอื่นๆเป็นแกนกลำง

เกิดกำรเปลี่ยนสถำนะหรือควบแน่นเป็นละอองน้ำเล็กๆ
ลอยอยู่ในระดับต่ำใกล้พื้นดิน มองเห็นคล้ำยควันสีขำว

ไอน้ำกระทบกับอำกำศเย็น
ใกล้พื้นดิน
 กระบวนกำรเกิดหมอก

ลอยขึ้นไปในอำกำศ
เกิดจำก รับควำมร้อน ไปกระทบควำมเย็น
หมอก แหล่งน้ำ
(ของเหลว)
ระเหย
ไอน้ำ
(แก๊ส) ควบแน่น
ละอองน้ำเล็กๆ
(ของเหลว)

เกำะกลุ่มกันคล้ำย
ควันสีขำว

หมอก
ลอยอยู่ต่ำ ใกล้พื้นดิน
 หมอกจะเกิดในระยะเวลำสั้นๆ เนื่องจำกมีปัจจัยที่ทำให้หมอกสลำยไป เช่น
มีลมพัดพำไปหรือมีควำมร้อนจำกแสงอำทิตย์ทำให้หมอกสลำยตัวไป

หลำยคนมักเข้ำใจผิดว่ำหมอกและเมฆเป็นไอนำ้ ซึ่งมีสถำนะเป็นแก๊ส แต่

จริงๆแล้วหมอกมีสถำนะเป็นของเหลว หมอกที่เกิดในเขตหนำวอำจกลำยเป็น
ผลึกน้ำแข็งได้ซึ่งมีสถำนะเป็นของแข็งนั่นเอง
 หมอกอำจเป็นสำเหตุที่ทำให้เกิดอันตรำยในกำรเดินทำงด้วยยำนพำหนะต่ำงๆ
หำกมีหมอกลงหนำ เช่น

เป็นอุปสรรคขึ้นและลงของเครื่องบิน เป็นอุปสรรคต่อกำรขับรถบนท้องถนน

นอกจำกนี้ หมอกยังทำให้เกิดทิวทัศน์สวยงำม กำรเกิดหมอกในบำงสถำนที่จึงกลำยเป็นแหล่ง

ท่องเที่ยวได้อีกด้วย
 ในช่วงฤดูหนำว ผู้คนมักนิยมไปเที่ยวทำงภำคเหนือของประเทศไทย
เพื่อที่จะได้สัมผัสกับอำกำศเย็นและมักขึ้นไปชื่นชมทะเลหมอกตำมยอดดอย
ซึ่งทะเลหมอกเป็นมวลหมอกที่เกิดจำกละอองน้ำที่รวมตัวกันเป็นก้อนสีขำวลอย
อยู่ใกล้พื้นโลก มองดูคล้ำยทะเล
 เสริมควำมรู้
ทะเลหมอกในประเทศไทย

เทือกเขำดอยผำหม่นติดชำยแดนไทย-ลำว เขำค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ อยู่ในอุทยำนแห่งชำติดอยอินทนนท์

ในเขต อุทยำนแห่งชำติศรีน่ำน จุดชมวิวทะเลหมอกสุดฮิตของเบตง จังหวัดยะลำ ตั้งอยู่บนยอดเขำแก้ว

 ทบทวนควำมรู้

เมฆและหมอกแตกต่ำงกันอย่ำง? เมฆ
ลอยอยู่บนท้องฟ้ำ ซึ่งอยู่สูงจำกพื้นดินมำก

เกำะกลุ่มกันเป็น
ก้อนสีขำว

รับควำมร้อน ไปกระทบควำมเย็น
เมฆและหมอก แหล่งน้ำ ไอน้ำ ละอองน้ำเล็กๆ
เกิดจำก (ของเหลว) (แก๊ส) ควบแน่น (ของเหลว)
ระเหย

เกำะกลุ่มกัน
คล้ำยควันสีขำว

หมอก
ลอยอยู่ต่ำ ใกล้พื้นดิน
 น้ำค้ำง (dew)

น้ำค้ำง เกิดจำกเวลำกลำงคืนอำกำศบริเวณใกล้พื้นดินจะเย็น
ลงเร็วกว่ำอำกำศบนท้องฟ้ำ (อุณหภูมิต่ำ) ไอน้ำจึงควบแน่น
เป็นละอองน้ำแล้วจับตัวกันเป็นหยดน้ำตกลงสู่พื้นหรืออยู่บน
ผิววัตถุ เช่น ใบไม้ ใบหญ้ำ
 น้ำค้ำงแข็ง (Frost)

น้ำค้ำงแข็ง เกิดจำกเมื่ออุณหภูมิใกล้พื้นดินต่ำกว่ำจุดเยือก
แข็ง (ต่ำกว่ำ 0 องศำเซลเซียส) น้ำค้ำงจะกลำยเป็นน้ำค้ำง
แข็ง มีลักษณะคล้ำยเกล็ดน้ำแข็งสีขำวเกำะอยู่บนวัตถุใกล้
พื้นดิน
 น้ำค้ำงแข็งจะพบได้ตำมบนดอยในภำคเหนือและภำคตะวันออกเฉียงเหนือ
ซึ่งมักเกิดในช่วงปลำยธันวำคมถึงมกรำคมเพรำะเป็นช่วงฤดูหนำว

น้ำค้ำงแข็ง น้ำค้ำงแข็ง
ภำคเหนือ เรียก เหมยขำบ ภำคอีสำน เรียก แม่คะนิ้ง

เหมยขำบ บนดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่ แม่คะนิ้ง บนยอดภูกระดึง จ.เลย

 ควำมแตกต่ำงระหว่ำงน้ำค้ำง กับ น้ำค้ำงแข็ง

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง

น้ำค้ำง คือ หยดน้ำเกำะอยู่บนพื้นผิวของวัตถุต่ำงๆ

น้ำค้ำงแข็ง คือ น้ำค้ำงเปลี่ยนสถำนะเป็นของแข็งเกำะอยู่บนพื้นผิววัตถุต่ำงๆ
 ผลดีของกำรเกิดน้ำค้ำงแข็งในบริเวณที่มีทิวทัศน์สวยงำมคือทำให้เป็นสถำนที่
ท่องเที่ยวได้
ส่วนผลเสีย คือ อำจทำให้ผลผลิตทำงกำรเกษตรเสียหำยได้ หำกเกิดน้ำค้ำง
แข็งเป็นจำนวนมำกและเกิดติดต่อกันเป็นเวลำหลำยวัน
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
ให้นักเรียนเลือกคำตอบให้ถูกต้อง
....วิทยำศำสตร์
ไอน้ำเกิดกำรควบแน่นเป็นละอองน้ำเล็กๆ เกำะกลุ่มรวมกันลอยอยู่ในระดับสูงจำกพื้นโลก
คือ.............................................

เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
ให้นักเรียนเลือกคำตอบให้ถูกต้อง
....วิทยำศำสตร์
เกิดจำกไอน้ำควบแน่นเป็นหยดน้ำเกำะอยู่ตำมวัตถุใกล้พื้นดิน
คือ..............................................

เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
ให้นักเรียนเลือกคำตอบให้ถูกต้อง
....วิทยำศำสตร์
หยดน้ำบนใบไม้เปลี่ยนสถำนะจำกของเหลวเป็นของแข็ง เมื่อมีอุณหภูมิต่ำกว่ำ 0 องศำเซลเซียส
ภำคเหนือ เรียก เหมยขำบ ส่วนภำคอีสำนเรียก แม่คะนิ้ง คือ.....................................

เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
ให้นักเรียนเลือกคำตอบให้ถูกต้อง
....วิทยำศำสตร์
ไอน้ำเกิดกำรควบแน่น เกำะบนผิวภำชนะที่เย็น
เปรียบได้กับกระบวนกำรเกิด..........................................

เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
 แบบฝึกหัดทบทวนควำมรู้

สนุกคิด
ให้นักเรียนเลือกคำตอบให้ถูกต้อง
....วิทยำศำสตร์
ไอน้ำ เกิดกำรควบแน่นเป็นละอองน้ำ คล้ำยควันสีขำวลอยอยู่ใกล้พื้นโลก
เรียกว่ำ ...........................................

เมฆ หมอก

น้ำค้ำง น้ำค้ำงแข็ง
กำรที่ละอองน้ำเล็กๆ รวมตัวกันเกำะกลุ่มลอยอยู่ในระดับสูง
เป็นกระบวนกำรเกิดสิ่งใด

ก. เมฆ

ข. หมอก

ค. น้ำค้ำง

ง. น้ำค้ำงแข็ง
เมื่อน้ำได้รับควำมร้อนจำกแสงอำทิตย์เกิดกระบวนกำร
เปลี่ยนแปลงอย่ำงไร

ก. เกิดกำรหลอมเหลว

ข. เกิดกำรควบแน่น

ค. เกิดกำรระเหิด

ง. เกิดกำรระเหย
เมฆชนิดใดมักเกิดในช่วงเช้ำหรือหลังจำกที่ฝนตก

ก. คิวมูลลัส

ข. สตรำตัส

ค. นิมโบสตรำตัส

ง. คิวมูโลนิมบัส
เมฆชนิดใดเป็นเมฆฝน

ก. สตรำโตคิวมูลสั

ข. เซอโรสตรำตัส

ค. นิมโบสตรำตัส

ง. อัลโตสตรำตัส
เมฆชนิดใดทำให้เกิดพระอำทิตย์ทรงกลด

ก. เซอโรสตรำตัส

ข. เซอโรคิวมูลัส

ค. อัลโตสตรำตัส

ง. อัลโตคิวมูลัส
ไอน้ำ เกิดกำรควบแน่นเป็นละอองน้ำเล็กๆ
ลอยอยู่ในระดับใกล้พื้นดิน เรียกว่ำอะไร

ก. น้ำค้ำง

ข. น้ำค้ำงแข็ง

ค. เมฆ

ง. หมอก
ข้อใดอธิบำยควำมแตกต่ำงระหว่ำงเมฆและหมอกได้ถูกต้อง

ก. เมฆเกิดในเวลำกลำงคืน ส่วนหมอกเกิดในเวลำกลำงวัน

ข. เมฆเกิดสูงกว่ำพื้นดินมำก ส่วนหมอกเกิดในระดับใกล้พื้นดิน

ค. เมฆเป็นเกล็ดน้ำแข็งสีขำวเกำะอยู่บนวัตถุ ส่วนหมอกเป็นละอองน้ำลอยอยู่สูงกว่ำพื้นดินมำก

ง. เมฆเกิดจำกไอน้ำควบแน่นเป็นหยดน้ำลอยอยู่บนท้องฟ้ำ ส่วนหมอกอยู่บนพื้นผิววัตถุใกล้พื้นดิน
ในช่วงเดือนธันวำคมทำงภำคเหนือมีอุณหภูมิของอำกำศใกล้
พื้นดินต่ำกว่ำจุดเยือกแข็งจะทำให้เกิดปรำกฏกำรณ์ใด

ก. เมฆ

ข. หมอก

ค. น้ำค้ำง

ง. น้ำค้ำงแข็ง
น้ำค้ำงจะกลำยเป็นน้ำค้ำงแข็งเมื่อใด

ก. อำกำศร้อน อุณหภูมิต่ำ

ข. อำกำศร้อน อุณหภูมิสูง

ค. อุณหภูมิต่ำกว่ำจุดเยือกแข็ง

ง. อุณหภูมิสูงกว่ำจุดเยือกแข็ง
ปรำกฏกำรณ์ใด เป็นอุปสรรคในกำรเดินทำงด้วยยำนพำหนะ
ทำให้ทัศนวิสัยในกำรมองเห็นลดลง

ก. น้ำค้ำง

ข. น้ำค้ำงแข็ง

ค. เมฆ

ง. หมอก
Thank you