ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Ներածություն------------------------------------------------------------------------
Գլուխ 1. ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿՈՄՈՒՆԻԿԱՑԻԱՆԵՐԸ--------------------------------
1.1Կոմունիկացիաները կառավարման համակարգում-----------------------
1.2Կոմունիկացիոն գործընթացը--------------------------
1.3Միջանձնային կոմունիկացիաներ--------------------------------------------
Գլուխ 2. Հաղորդակցումը ՏՏ ոլորտում
2.1. ՏՏ հաղորդակցման առանձնահատկությունները
2.2. Ինչպես աշխատել տարօրինակ աշխատակիցների հետ
2.3. Արդյունավետ հաղորդակցում ՏՏ նախագծերում
2.4. E-mail
ԳԼՈՒԽ 3․ ԽՆԴԻՐ----------------------------------------------------------------
Եզրակացություն---------------------------------------------------------------------
Օգտագործված գրականության ցանկ----------------------------------------------
 Ներածություն
Աշխատանքը բաղկացած է երեք գլխից,ծավալը՝ 26 էջ։

Առաջին գլուխը բաղկացած է երեք ենթագլուխներից,որոնցում ներկայացված են

միջանձնային կոմունիկացիաները,հաղորդակցման ձևերը և գործընթացը։
Երկրորդ գլուխը բաղկացած է չորս ենթագլուխներից,որոնցում ներկայացված են
հաղորդակցման կարևորությունը և խնդիրները։
Երրորդ գլխում ներկայացված է խնդիր,որտեղ համեմատվում է հինգ
ղեկավարների հաղորդակցման կարողությունները։
Աշխատանքը ավարտվում է եզրակացությամբ և օգտագործված գրականության
ցանկով։
 ԳԼՈՒԽ 1․ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿՈՄՈՒՆԻԿԱՑԻԱՆԵՐԸ

1.1 Կոմունիկացիաները կառավարման համակարգում

Յուրաքանչյուր ոք շփվում է տարբեր մարդկանց և
կազմակերպությունների անդամների հետ:Շփման ընթացքում նրանք իրար
են փոխանցում որոշակի գիտելիքներ,գաղափարներ,կարծիքներ և այլն:Սա
կարելի է համարել որպես տեղեկատվության փոխանակում,որն էլ իրենից
ներկայացնում է կոմունիկացիոն գործընթացը:Եթե մարդիկ չկարողանան
հաղորդակցվել,բնականաբար միասին չեն կարող աշխատել,չեն կարող
նպատակներ ունենալ և հասնել դրանց:
Այսպիսով,կոմունիկացիան(լատիներեն`communicatio-«հաղորդում»
բառից)երկու և ավելի անձանց միջև տեղեկությունների փոխանակումն
է:Կոմունիկացիան ներառում է և`այն,ինչ հաղորդվում է,և`այն,թե ինչպես է դա
կատարվում:
20-րդ դարի սկզբում ՝ հեռախոսի հայտնվելուց հետո, կրճատվեց երես առ երես
հաղորդակցումը։Հետագայում էլեկտրոնային բազմազան սարքերի հայտնվելուց հետո
հաղորդակցման աշխարհը զարգացավ և նպաստեց նոր տիպի
փոխհարաբերությունների ձևավորմանը։
Սակայն էլեկտրոնային հաղորդակցումը ունի թերություններ։Էլեկտրոնային
նամակը թույլ չի տալիս,որպեսզի մարդիկ դեմ առ դեմ հաղորդակցվեն։
Ավանդական հավաքները մարդիկ փոխարինում են վիդեո
կոնֆերանսներով,էլեկտրոնային ժողովներով և զրկվում են իրար տեսնելու,իրար հետ
դեմ առ դեմ շփվելու հնարավորությունից։
Հաղորդակցման միջոցով արտահայտվում է մեր վերաբերմունքը մյուսների
նկատմամբ։
Հաղորդակցումը մեծ նշանակություն ունի նպատակների հաղթահարման
գործընթացում և կառավարման արդյունավետության բարձրացման գործում։
Հաղորդակցումը բաժանվում է՝
•կազմակերպության և իր միջավայրերի միջև,

•կազմակերպության հարթությունների և ենթակազմակերպությունների միջև։

Կոմունիկացիաները կարող են լինել ուղղաձիգ և հորիզոնական:

Կոմունիկացիաները վերևից ներքև ուղղվածություն ունեն, երբ տեղեկությունը
կառավարման բարձր մակարդակից հաղորդվում է ստորադաս մակարդակին:
Կառավարման ստորադաս մակարդակներին հաղորդվում է տեղեկություն ընթացիկ
խնդիրների, տարբեր առաջադրանքների մասին: Բացի վարընթաց փոխանակումից,
ձեռնարկությունում իրականացվում են վերընթաց հաղորդակցումներ: Այսինքն`
տեղեկությունը ստորին մակարդակներից պետք է փոխանցվի բարձրերին, որի շնորհիվ
վերջինները տեղեկացվում են
ստորին մակարդակներում առկա հիմնահարցերի և իրավիճակի մասին ու
առաջարկում հնարավոր տարբերակներ դրանք վերացնելու համար: Վերընթաց
եղանակով տեղեկության փոխանակումը հիմնականում տեղի է ունենում
հաշվետվությունների, առաջարկությունների, ահազանգերի, զեկուցագրերի ձևով:
Ձեռնարկություններում իրականացվում են նաև հորիզոնական
հաղորդակցություններ: Դա պայմանավորված է ստորաբաժանումների
բազմաքանակությամբ և նրանց միջև խնդիրների ու գործողությունների համակարգման
անհրաժեշտությամբ:

1․2 Կոմունիկացիոն գործընթացը

Կոմունիկացիոն գործընթացը պետք է ապահովի փոխանցման օբյեկտ
հանդիսացող տեղեկության, այսինքն` հաղորդագրության ընկալումը: Միայն այն
փաստը,որ տեղեկությունը փոխանցվել է,դա դեռ չի երաշխավորում փոխանակման մեջ
գտնվող մարդկանց շփման և նրանց կողմից տեղեկատվության ընկալման
արդյունավետությունը: Տեղեկատվության գործընթացը կարելի է տրոհել չորս
հիմնական տարրերի.
1.Ուղարկող անձ (կոմունիկատոր), որը մշակում է գաղափարներ կամ հավաքում և
հաղորդում տեղեկություններ,
2.Հաղորդագրություն`հատուկ խորհրդանիշներով կոդավորված բուն
տեղեկություն,
3.Տեղեկությունը կամ գաղափարը հաղորդելու միջոց,
4.Ստացող անձ, որը ստանում է տեղեկատվությունը և մեկնաբանում:

Տեղեկատվության փոխանցման ընթացքում ուղարկողը և ստացողը անցնում են

մի քանի փոխկապակցված փուլեր: Նրանց խնդիրն է` կազմել
հաղորդագրությունը և այնպես հաղորդել այն,որ երկու կողմն էլ ընկալեն և հասկանան
սկզբնական գաղափարը:
Կոմունիկացիոն գործընթացի փոխկապակցված փուլերն են.
1.Գաղափարի ծնունդը,
2.Կոդավորում և կապուղու ընտրություն,
3.Հաղորդում,
4.Ընդունում և վերծանում (ապակոդավորում):
Գաղափարի ծնունդը: Տեղեկության փոխանցումն սկսվում է գաղափարի
ձևակերպմամբ:Ուղարկող անձը, ելնելով որոշակի նպատակադրումից, որոշում է, թե որ
գաղափարը կամ հաղորդագրությունը պետք է դարձնել փոխանցման առարկա:
Որպեսզի փոխանակումը արդյունավետ կատարվի և լինի ստացողի համար
հասկանալի, ուղարկողը գաղափարի ձևավորման ժամանակ պետք է հաշվի առնի
բազմաթիվ գործոններ:Լինում են դեպքեր,երբ տեղեկության փոխանցումն ավարտվում է
հենց այս փուլում, քանի որ ուղարկողը բավարար ժամանակ չի ծախսում գաղափարը
ճիշտ ձևակերպելու համար:
Կոդավորում և կապուղու ընտրություն: Տեղեկությունները հաղորդվում են
խոսքային և ոչ խոսքային միջոցներով,այդ իսկ պատճառով նախքան տեղեկությունը
հաղորդելը, այն պետք է կոդավորվի խորհրդանիշների` բառերի, պայմանական
նշանների, ինչպես նաև շարժուձևի, դիմախաղի և հնչերանգի օգնությամբ: Հենց
այդպիսի կոդավորումն է տեղեկությունը դարձնում հաղորդագրություն: Հաջորդ քայլով
ուղարկողը պետք է նաև ընտրի կոդավորման համար խորհրդանիշների բնույթին
համապատասխան միջոց:Տեղեկությունները փոխանցելու ամենահայտնի միջոցներն են՝
բանավոր և գրավոր հաղորդում, համակարգչային ցանցերը, էլեկտրոնային փոստը և
այլն: Ընդ որում, եթե ընտրված կապուղին պիտանի չէ խորհրդանիշների ֆիզիկական
մարմնավորման համար, ապա հաղորդումն անհնարին է, իսկ եթե
կապուղին ոչ լիովին է համապատասխանում գաղափարին, ապա տեղեկատվության
փոխանակումը կլինի քիչ արդյունավետ:
Հաղորդում: Այս փուլը ընտրված կապուղով տեղեկությունների փոխանցման
գործողությունն է: Խոսքը վերաբերում է հաղորդագրության ֆիզիկական փոխանցմանը,
որը շատ հաճախ սխալմամբ ընդունում են որպես կոմունիկացիաների բուն գործընթաց:
Հաղորդումը կարևոր փուլերից մեկն է, որով անհրաժեշտ է անցնել` գաղափարը
հասցեատիրոջը հասցնելու նպատակով:
Ընդունում և վերծանում (ապակոդավորում): Երբ ուղարկողը հաղորդում է
տեղեկատվությունը, ստացողը ապակոդավորում է այն:Վերջինս վերծանում է
ուղարկողի խորհրդանիշները,ընկալում և վերափոխում է: Եթե ուղարկողի ընտրած
խորհրդանիշներն ունեն ճիշտ նույնպիսի նշանակություն ստացողի համար, վերջինս
կիմանա, թե ինչ նկատի ունի ուղարկողը, որն է նրա ձևակերպած գաղափարի իմաստը:
Եթե
գաղափարը չի պահանջում պատասխան ազդանշան, փոխանակման գործընթացը
սրանով համարվում է ավարտված:
Տեղեկության փոխանցումը կարելի է համարել արդյունավետ, եթե ստացողը
հասկացել է գաղափարի իմաստը և ձեռնարկել այնպիսի գործողություններ, որոնք
ակնկալում էր ուղարկողը:
Այսպիսով, կոմունիկացիաների արդյունավետությունը առաջին հերթին
պայմանավորված է նրանով, թե ինչքանով է հստակ ձևակերպվել գաղափարը կամ
տեղեկությունը: Այնուհետև, կոմունիկացիաների արդյունավետության համար շատ
կարևոր է նաև, թե ինչպես է գաղափարը ծածկագրվում` արտահայտելու համար
ամբողջ տեղեկությունը կամ գաղափարը: Բացի այդ, տեղեկություն ստացողը պետք է
կարողանա այն ընկալել:
Կոմունիկացիոն գործընթացի արդյունավետության ապահովման համար մեծ
նշանակություն ունի հետադարձ կապը: Դրա շնորհիվ ապահովվում է տեղեկության
ստույգ փոխանցումը։ Մանավանդ` կոմունիկացիան միակողմանի գործողություն չէ, և
տեղեկություն ստացողն ինքն է դառնում ուղարկող, անցնում փոխանակման
գործընթացի բոլոր փուլերով, իսկ սկզբնական ուղարկողը ստանձնում է ստացողի դերը:
Հետադարձ կապի առկայությունը բարձրացնում է տեղեկատվության փոխանակման
արդյունավետությունը` նպաստելով փոխանակման
կողմերի միջև ծագած աղմուկի նվազմանը: Կոմունիկացիոն գործընթացում աղմուկ
անվանում են այն, ինչը խեղաթյուրում է տեղեկության կամ գաղափարի իմաստը:
Աղմուկի աղբյուրները կարող են պայմանավորված լինել բուն կապուղուն առընչվող,
լեզվական, ինչպես նաև ընկալման և ղեկավարի ու ենթակայի կարգավիճակների
տարբերություններով:

1.3 Միջանձնային կոմունիկացիաներ

Այստեղ կարևոր խնդիրներ են հանդիսանում արգելքները։Դրանք են՝

1.Ընկալումները,
2.Սեմենտիկան հիմնախնդիրները,
3.Ոչ վերբալային կոմունիկացիան,
4.Ոչ որակյալ հետադարձ կապը,
5.Վատ լսելը կամ լսելու ունակությունը։
Տարբեր ինֆորմացիաներ մարդիկ մեկնաբանում են տարբեր կերպ։Այստեղ դեր են
խախում նրանց գիտելիքները,կրթությունը,պահանջմունքները,փորձը և այլն։
Սեմենտիկան ուսումնասիրում է սիմվոլների և նշանակությունների
օգտագործումը բառերի միջոցով։Օրինակ,run(վազել) անգլիական բառը ունի 15
նշանակություն։
Ոչ վերբալային կոմունիկացիան օգտագործում է ցանկացած սիմվոլ՝ բացի
բառերից։Դեմքի միմիկաները,ժպիտը,ունքերի շարժը ոչ վերբալային կոմունիկացիայի
տարրեր են։
Ոչ վերբալային կոմունիկացիայի տարրերը օգտագործելիս սովորաբար մեր
գիտակցությունը ջանքեր չի գործադրում։Խոսելու ընթացքում մենք ավելի շատ
ուշադրություն ենք դարձնում դիմացինի միմիկաների,շարժումների վրա և այսպես
փորձում ենք հասկանել նրա զգացմունքները։
Շատ հաճախ մարդիկ փորձում են միմիկաների միջոցով թաքցնել իրենց
հուզմունքը,լարվածությունը,սակայն ոչ միշտ է դա նրանց հաջողվում։Իսկ երբեմն նրանք
փորձում են միմիկաների միջոցով ցուցադրել իրենց հուզմունքը ուշադրության
կենտրոնում գտնվելու համար։
Մարդն իր ժամանակի 70% անցկացնում է հաղորդակցման մեջ։
Բանավոր հաղորդակցումը բաղկացած է երեք հիմնական տարրերից։Դրանք են՝
1.Բառերի իմաստը,
2.Ձայնը՝ ինտոնացիան,որով արտասանվել են բառերը,
3.Ոչ վերբալ կամ ժեստային հաղորդակցումը։
Բազմաթիվ ուսումնասիրությունների արդյունքում պարզվել է,որ բառերի
իմաստը կազմել է 7%,ինտոնացիան՝ 38%,ժեստերը՝ 55%:Սա նշանակում է,որ երբ մենք
տեղեկություն տրամադրողն ենք,ապա մեր
հաղորդած ինֆորմացիայի 55%-ը ընկալվում է ժեստերի,38%-ը՝ ինտոնացիայի,և միայն
7%-ը բառերի միջոցով։
Հասկանալի է,որ կարևոր է ոչ թե այն ինչ ասվել է,այլ թե ինչպես է արտասանվել
ասվածը։Ոչ վերբալ միջոցների շնորհիվ ավելի հեշտ ես կարողանում հասկանալ
դիմացինին,քան խոսքով։Լինում են դեպքեր,երբ խոսքը և ոչ վերբալ հաղորդումները
հակասում են իրար։Այս դեպքում,հիմնականում մարդիկ հավատում են զրուցակցի
վարքին,այլ ոչ թե խոսքին։
Նշենք այն սկզբունքները,որոնք ընկած են հաղորդակցման հիմքում․
•գոյություն չունի առանձին միայն վերբալ հաղորդակցում,այն միշտ ուղեկցվում է ոչ

վերբալով,
•հակառակ դրան,հնարավոր է,որ ոչ վերբալ հաղորդակցումը կայանա առանց վերբալի,

•լռությունը,անգամ հաղորդակցվելու մերժումը նույնպես ընթանում է ոչ վերբալ

հաղորդակցմամբ,
•հաճախ մենք չենք գիտակցում,որ ոչ վերբալ հաղորդակցման մեջ ենք։

Ի վերջո,եթե մեր խոսքը մենք կարող ենք կառավարել,ապա ոչ վերբալ

հաղորդակցումը չենք կարող։
Այսպիսով,ոչ վերբալ հաղորդակցման միջոցով մենք կարողանում ենք ավելի լավ
ճանաչել դիմացինին։
Միջանձնային կոմունիկացիայի և, ընդհանուր առմամբ, մարդկային
հաղորդակցության արդյունավետության կարևոր պայմաններից մեկն անձի, այսպես
կոչված հաղորդունակությունն է, այսինքն`այն կարողությունը, որով մարդը բնականոն
փոխհարաբերություններ է հաստատում ուրիշների հետ,ձևակերպում է իր ասելիքը,
տեղեկություններ
հաղորդում և ստանում` ճշտորեն վերծանելով դրանք, զանազանելով կարևորն ու
երկրորդականը, ապահովելով պատշաճ ուղիղ և հետադարձ կապը:
Անձի հաղորդունակության հիմնական բաղադրամասերը երեքն են.
1.Անձի դիտողունակությունը, այսինքն որքանով է նա կարողանում ընկալել և
հավաստի ըմբռնել շրջապատի անձանց` նրանց շահերը , ցանկությունները,
մտադրությունները, դիրքորոշումը: Այլոց ըմբռնելու եղանակներն են.
ա)Նույնացումը, երբ անձն ուրիշին հասկանում է` իրեն նրա տեղը դնելով,
բ)Ապրումակցումը, երբ անձը ըմբռնում է դիմացինի հոգեվիճակը,
տրամադրությունը,կողմնորոշումը` վերապրելով նրա հույզերն ու
տրամադրությունը,
գ)Խորհրդածությունը, երբ անձը մտածում, խորհում է այն մասին, թե ինքն
ինչպես է ընկալվում դիմացինի կողմից։
2.Անձի ինքնադրսևորումը, այսինքն` որքանով է նա կարողանում սեփական մտքերն ու
հույզերը ճիշտ ձևակերպել, արտահայտել, ներկայացնել ուրիշներին:
3.Անձի վարվեցողությունը, այսինքն` որքանով է նա տիրապետում հաղորդակցման
ընդունված եղանակներին և կանոններին:
Ղեկավարի և ենթակայի միջև տեղեկության փոխանակման բազմաթիվ
տարատեսակներից են.
1.Խնդիրների, առաջարկությունների և սպառվող արդյունքների ճշգրտումը,
2.Խնդիրների լուծման մեջ ստորաբաժանման մասնակցության
ապահովումը,
3.Աշխատանքի արդյունավետության հիմնախնդիրների քննարկումը,
4.Սպասվող փոփոխությունների վերաբերյալ ենթականերին տեղեկացնելը և այլն:
Առանձնացվում են ղեկավար–ենթակա փոխհարաբերությունների` երկխոսության
երկու համակարգեր` ուղղաձիգ և հորիզոնական:
Ղեկավար–ենթակա փոխհարաբերությունների ուղղաձիգ կոմունիկացիոն
համակարգը կարելի է ներկայացնել հետևյալ գծապատկերի տեսքով.

Ղեկավար
|
Ենթակա
Ուղղաձիգ համակարգի ժամանակ ղեկավարի ընդունած ամեն մի որոշում
ենթական անվերապահորեն պետք է կատարի:
Ղեկավարի և ենթակայի կարգավիճակների տարբերությունը հնարավորություն է
տալիս ղեկավարին առանց մեծ ջանքերի գործադրման պաշտոնապես ձեռք բերել ոչ
միայն ղեկավարի, այլև առաջնորդի կարգավիճակ:
Ղեկավար–ենթակա փոխհարաբերությունների հորիզոնական կոմունիկացիոն
համակարգը կարելի է ներկայացնել հետևյալ գծապատկերի օգնությամբ.
Ղեկավար-Պայմանագիր-Ենթակա
Այս համակարգի պայմաններում ղեկավար–ենթակա փոխհարաբերությունները
կրում են պայմանագրային բնույթ: Պայմանագիրը իրավական նորմ է, որը նախապես
կանոնակարգում է սպասվելիք և ենթադրվող փոխհարաբերությունները:
Պայմանագրում արձանագրվում են ղեկավարի, ինչպես նաև ենթակայի իրավունքներն
ու պարտականությունները, պատասխանատվության չափը: Ղեկավար–ենթակա
փոխհարաբերությունների հորիզոնական համակարգի պայմաններում ղեկավարն
պաշտոնապես ձեռք է բերում միայն ղեկավարի կարգավիճակ, իսկ առաջնորդի
կարգավիճակը նա վաստակում է իր քրտնաջան աշխատանքով:
Բացի ղեկավարի և ենթակայի միջև տեղեկատվության փոխանակման, գոյություն
ունի նաև հաղորդակցություն ղեկավարի և նրա աշխատանքային խմբի միջև:
Աշխատանքային խմբի հետ կոմունիկացիաները հնարավորություն են տալիս
բարձրացնելու խմբի գործողությունների արդյունավետությունը: Այս
կոմունիկացիաների նպատակը այն է,որ աշխատողների մեջ աշխատանքի, նրա
արդյունքների և փոխհատուցման նկատմամբ վստահություն ձեռքբերվի: Քանի որ
տեղեկության փոխանակմանը մասնակցում են խմբի բոլոր անդամները, ամեն մեկը
հնարավորություն ունի խորհելու նոր խնդիրների և առաջադրանքների մասին, այն
մասին, թե ինչպես համատեղ աշխատել:
Հաղորդակցման բարելավման ուղիներն են՝
•գաղափարների պարզեցումը մինչև հաղորդումը,

•ըմբռնումով մոտենալ պոտենցիալ սեմենտիկական հիմնախնդիրներին,

•հետևել սեփական մարմնի դիրքին,ժեստերին,ինտոնացիային,

•արտահայտել համակրանք և պարզություն,

•հասնել հետադարձ կապի ստեղծման։

Կազմակերպության հաղորդակցման արգելքներն են՝

•Հաղորդման խեղաթյուրում։Ինֆորմացիան տեղափոխվելով կառավարման

հիրարխիայով շատ դեպքերում խեղաթյուրվում է։Դրա պատճառները կարող են

տարբեր լինել՝ սկսած մարդկանց միջմարդկային հարաբերություններից մինչև
սեփական ընկալումները։
•Ինֆորմացիայի ծանրաբեռնվածություն։

•Կազմակերպության ոչ բավարար կառուցվածք։

 Գլուխ 2 Հաղորդակցումը ՏՏ ոլորտում

Մարդկանց հետ շփվելու ունակությունը ոչ պակաս կարևոր հանգամանք է

հաջողության հասնելու համար, քան մարդու որևէ տեխնոլոգիայի տիրապետելը։
Էֆեկտիվ շփումը ՏՏ մասնագետների հետ կսովորեցնի մեզ կարդալ վերբալ և ոչ վերբալ
զրուցակցի նշանները, ավելի լավ հասկանալ մարդկանց և ինքներս մեզ։ Դա կօգնի մեզ
խուսափել կոպիտ սխալներից շփման մեջ, լավ տպավորություն թողնել մարդկանց վրա,
զգալ ինքներս մեզ ավելի վստահ և մեկուսացված չմնալ խմբում։
Ընկերության ներսում բավականին կարևոր է հաղորդակցման ճիշտ
քաղաքականության հիմնահարցերը։
Ընկերության և հաճախորդների հետ հաղորդակցման գործընթացում կարող են
ներգրավվել տարբեր մարդիկ, և՛ ընկերության, և՛ հաճախորդի կողմից՝ օգտագործելով
հաղորդակցման մի շարք տարբեր մեթոդներ։
Ժամանակն է կոտրել բոլոր կարծրատիպերը ՏՏ աշխատակիցների մասին։ Ներկա
պահին, յուրաքանչյուր բնագավառի աշխատակիցներից պահանջվում է տիրապետել
գործնական հաղորդակցման հմտություններին։
«Արդյունավետ հաղորդակցում ՏՏ նախագծերի թիմի համար» ծրագիրը թույլ է
տալիս սովորել շփվել հաճախորդների և գործընկերների հետ։ Զարգացնելով
արդյունավետ բանակցության հմտությունները, կարող ենք զարգացնել մեր
անհատական ոճը նամակագրության մեջ։
 Այսօրվա աշխատանքային շուկաները ՏՏ ոլորտում՝ որոնք տիրապետում են
գործնական հաղորդակցության հմտություններին, կարողանում են հստակ բացատրել
խնդիրը, պնդում են գտնել խնդրի լուծման մեթոդները, հատկապես բարձր են
գնահատվում։ «Արդյունավետ հաղորդակցում ՏՏ նախագծերի թիմի համար» ծրագիրը
կսովորեցնի գրագետ շփվել գործընկերների և հաճախորդների հետ։
Ուսումնասիրելով այս ծրագիրը մենք կստանանք ակտուալ գիտելիքներ և
հմտություններ ձեռք կբերենք, միևնույն ժամանակ կարող ենք զգալի խնայողություններ
կատարել և օպտիմալ տնօրինել մեր ժամանակը։

2․1 ՏՏ հաղորդակցման առանձնահատկությունները

Հաղորդակցումը ժամանակակից աշխարհում այն հիմնաքարերից մեկն է, որի վրա

հիմնված է մարդու կյանքը։ Զրուցակցին հստակ մտքերը փոխանցելու ունակությունը,
նրա տեսակետը ընկալելը և հասկանալը, անհաշտ աշխատակցին աջակից դարձնելը,
առանձին բնութագրեր ունեցող զրուցակիցների մեջ հաղորդակցման ոճի
հարմարեցումը, հավասարազոր, արդյունավետ շփումը ղեկավարների, գործընկերների
և հաճախորդների հետ, ահա այն ամենը, որոնք բացարձակապես անհրաժեշտ են ՏՏ
բիզնեսի հաջող կարիերայի ստեղծման համար։

Տեխնիկական աջակցության խմբի անդամներին չի կարելի ուղղակի օպերատորներ

համարել։ Բացի նրանից, որ նրանք պետք է լինեն տեխնիկական մասնագետներ և

կարողանան շտկել անսարքությունները և կարգավորել աշխատանքը, այդ թվում նրանք
պետք է կարողանան սպասարկել իրենց հաճախորդներին և կազմակերպության
անդամներին։ Նրանք պետք է ուշադիր լինեն հաճախորդի նկատմամբ, մանավանդ եթե
հաճախորդը չի հասկանում տեխնիկական նրբությունները և մասնագիտական
տերմինները։ Այդ թվում նրանք պետք է կարողանան հստակ պարզել խնդիրը
հեռախոսով։
Սահմանափակեք բանավոր շփումը ՏՏ մասնագետների հետ։ Օգտագործեք e-mail,
skype, ICQ, ինչպես նաև առաջադրանք դրեք սխեմայի ձևով։
Օգտագործեք այլ հնարավոր հաղորդակցման միջոցներ,ներառյալ SMS և MMS-ներ։
Եթե հարկավոր է ինչ-որ բան քննարկել, աշխատակիցներին առաջարկեք օգտվել Skype,
ICQ և ուրիշ էլեկտրոնային հաղորդակցման միջոցներից։
Այսպիսով թրեյնինգը իրենից ներկայացնում է այս բոլոր հաղորդակցման
հմտությունները, գործնական շփման անհատական մոտեցումը հեռախոսով։

Թրեյնինգի նպատակը

Թրեյնինգի հիմնական նպատակն է հանդիսանում հմտությունների միջոցով

ապահովել հաճախորդների սպասարկման որակը հեռախոսով։
2․2 Ինչպես աշխատել տարօրինակ աշխատակիցների հետ

Բնավորության Ինչումն է վտանգը Ինչպես գտնել Արդյունք

տիպը մոտեցում
Ջղային և ագրեսիվ Զայրույթը չզսպելու Զայրույթի Հանդարտ վիճակում
դեպքում խաթարում պոռթկման մարդ կարող է
են աշխատանքի ժամանակ ամաչել պոռթկման
բնականոն հունը։ պահպանել արդյունքից։
ընդմիջում։Թողեք
արտահայտվեն,
այնուհետև հստակ
տոնով
հետաքրքրվեք
բարկության
պատճառի մասին։
Խուճապահարներ Նման մարդկանց Իմացեք կոնկրետ Հանգիստ մարդը
անհանգստու- ինչն է մարդուն ավելի լավ է
թյան պատճառով անհանգստաց- կենտրոնանում
դժվար է պահպանել նում, այնուհետև աշխատանքի վրա։
հանգիստ մթնոլորտ։ հարցրեք, թե ինչպես
կարելի է
կանխարգելել,
որպեսզի ամեն ինչ
լինի ինչպես որ
պետք է։
Մեղավորներ Անընդհատ Եթե ներեղություն են Իմանալով, որ նրա
ներեղություն են խնդրում կրկին ու ներեղություններն
խնդրում ստեղծելով կրկին, ընդհատեք ընդունված են,
անհարմար նրանց, անցնելով մարդը կկարողանա
 իրավիճակներ, բուն թեմային։ Ոչ վերադառնալ
գտնվում են մեծ ընդմիջումից հանդարտ վիճակին
էմոցիաների հետո հարցրեք և գործնականում
տիրապետության նրան, թե ինչ կուղի իր սխալը։
տակ, ինչը առաջարկներ ունի
խանգարում է իրավիճակը
խնդիրների լուծման բարելավելու
մեջ։ վերաբերյալ,
մթնոլորտը լիովին
լիցքաթափելու
համար։
Պնդաճակատներ Չեն ընդունում ոչ Տվեք հստակեցնող Արդեն այն, որ դուք
մեկի կարծիքը բացի հարց՝ «Արդյոք դա ստիպեցիք մարդուն
իրենց սեփականից, այդպես է» և խնդրեք մտածել այլ
որը խանգարում է բացատրել։ տարբերակների
էֆեկտիվ և Այնուհետև վրա, կօգնի նրան
արդյունավետ հանգիստ հարցրեք՝ առաջ գնալ։
որոշումներ «Ինչ պետք է տեղի
կայացնելուն։ ունենա, որպեսզի
դուք մտափոխվեք։
Ինչ էլ, որ նա
պատասխանի,
խորհուրդ տվեք
մտածի։Այնուհետև
առաջարկեք փորձ
կատարել, փորձելով
ճիշտ է այն, թե՝ ոչ։
Անինքնավստահներ Նրանց Հարցրեք՝ «Ինչն է Եթե մարդը
, անուշադիրներ անուշադրությունը նրանց պատասխանում է՝
հեշտությամբ անուշադրության «Ես չգիտեմ», դա
փոխանցվում է այլ պատճառը»։ նշանակում է, որ
մարդկանց։ Ժամանակ տվեք դուք հասաք
մարդուն մտածելու ցանկալի արդյունքի։
համար։ Այնուհետև Այնուհետև
հարցրեք, թե ինչ առաջարկեք խնդիրը
նրանց չի հերիքում, լուծել ավելի ուշ։
որպեսզի լուծեն Անուշադիր մարդիկ
խնդիրը։ ժամանակ կունենան
հավաքել իրենց
մտքերը։
Ինքնահաճ Այն պատճառով, որ Մի ասեք «Չի Քանի որ այս
նրանք անում են կարելի»։ Այս մարդիկ կատարում
ամեն ինչ կամ մարդկանց են միայն իրենց
 հակառակը, կարող մտածելակերպը կողմից
են ընդհատվել շատ այնպիսին է, եթե առաջադրված
կարևոր բիզնես- նրանց արգելում առաջադրանքները,
պրոցեսներ։ են,նրանք գործում այդ պատճառով
են հակառակ կերպ։ նրանց կողմից
Բացատրեք, թե ինչ բարձրաձայնած
արդյունք է ձեզ պլանը
պետք, այնուհետև կիրականացվի
հարցրեք ինչպես որ հարկն է։
արդյունքին
հասնելու համար
միջոցները։Եթե
պատասխանը չի
հաջորդում, դրդեք
նրան ճիշտ
ուղղությամբ։
Անտարբերներ Պասիվությունը և Պատրաստ եղեք, որ Եթե մարդն ինչ-որ
ինքնամոտիվացման դուք նրանցից ոչինչ բան պատասխանի,
բացակայությունը չեք ստանա, դա արդեն դրական
ստեղծում է համենայն դեպս արդյունք է։
անցանկալի նրանցից ավելին Այնուհետև կարող
մթնոլորտ։ չակնկալելով։ Ավելի եք շարունակել
լավ է խոսեք ոչ թեման՝
պաշտոնական կոնկրետացնելով
մթնոլորտում։ աշխատանքի
Սկզբում փորձեք բնույթը։
պարզել, թե արդյոք
մարդը ունի ինչ-որ
հետաքրքրություննե
ր։ Այնուհետև
հարցրեք «Ինչ պետք
է տեղի ունենա,
որպեսզի ձեզ
հետաքրքիր լինի
աշխատանքը
կատարել։
Անվճռականներ Անիմաստ Այդպիսի մարդկանց Այսպիսով հարցի
երկարացնում են կատեգորիկ մատուցման ձևը
ժամանակը, երբեմն արգելված է հեշտացնում է
ուղղակի առաջադրել որոշում կայացնելը։
աշխատանքը ընդհանուր և բարդ Պարզ և հստակ
դադարեցնելով։ հարցեր։ Ամբողջ հարցերը մարդուն
տեղեկությունը խուճապի չեն
 պետք է մաքսիմալ ենթարկում, ինչը
կերպով նրանց
հստակեցնել, հնարավորություն է
բաժանել մի շարք տալիս արագ լուծել
մանր հարցերի։ խնդիրները։

2․3 Արդյունավետ հաղորդակցում ՏՏ նախագծերում

ՏՏ նախագծի հաջողության կամ ձախողման կարևորագույն գործոններից է

հաղորդակցումը։ Արդյունավետ շփման հասնելը շատ դժվար է, հատկապես, երբ
նախագծում ներգրավված են շատ փորձագետներ տարբեր աշխատանքային փորձերով,
պատասխանատվության մակարդակով։ Ամենամեծ խնդիրն այն է, երբ նախագծում
ներգրավված մասնակիցները պատկանում են տարբեր կազմակերպություններին՝
տարբեր ոճի աշխատանքներով։
Արդյունավետ հաղորդակցումը շատ կարևոր է։ Առանց դրա առաջանում են շատ
խնդիրներ․ ժամանակի կորուստ(որը նշանակում է գումարի կորուստ), անարդյունավետ
ծրագրային ապահովման մշակում, ուշացումները և ապրանքները, որոնք չեն
համապատասխանում սպասումներին։ Առաջանում է կազմակերպության
հեղինակության անկման ռիսկի գործոնը։
Արդյունավետ հաղորդակցումը խնայում է գումարը, ժամանակը և ջանքերը, և դա տեղի
է ունենում այն ժամանակ, երբ իրականացվում են հետևյալ պահանջները․
• հաղորդագրությունների թեմաները պետք է հեշտ ճանաչելի լինեն(այս

պարագայում՝ «հաղորդագրություն» բառի տակ ի նկատի ունենք ոչ միայն e-mail-

ը, այլ նաև հաղորդակցման ցանկացած այլ տեսակ)
• հաղորդագրությունը պետք է ինչքան հնարավոր է արագ հասկանալի լինի

• հաղորդագրությունում պետք է հստակ և հասկանալի նկարագրված լինի

տեղեկությունը
• պետք է արդյունավետ կառավարել
 • պետք է ներգրավվել միայն այն ռեսուրսները(մարդիկ, գործիքները և այլն), որոնք

անհրաժեշտ են խնդիրը ավարտին հասցնելու համար

Ճիշտ հաղորդակցումը հանգեցնում է հետևյալ ձեռքբերումներին․

• նախագիծը կայուն կերպով առաջ է շարժվում

• թիմի առաջնորդները վերահսկում են իրենց ծրագրի առաջընթացը

• տարբեր մակարդակի պատասխանատվությամբ մարդիկ ավելի լավ են

ներգրավված նախագծում
• մարդիկ զգում են, որ իրենց ժամանակին և աշխատանքի արդյունքներին

հարգանքով են վերաբերվում։

ՏՏ ծրագրերում արդյունավետ հաղորդակցումը կարելի է նկարագրել երեք բառով՝

հստակություն, պարզություն, հետադարձելիություն։
Գոյություն ունեն դասընթացներ, որոնք միտված են զարգացնել հաղորդակցումը այն
հիմնական աշխատողների և տեխնիկական փորձագետների միջև, որոնք ունեն խնդիր
հաղորդակցման հետ իրենց միջավայրում։
Հաշվի առնելով և ընդունելով առանցքային գիտելիքներն ու հմտությունները, որոնք
անհրաժեշտ են հաղորդակցման տարբեր ձև ունեցող կազմակերպությունների համար,
պետք է շարունակել բարելավել դասընթացները։
Անհրաժեշտ է ուշադրություն դարձնել հաղորդակցման հետևյալ ձևերին․
• Արդյունավետ գրավոր հաղորդակցում։ Թրեյնինգը սովորեցնում է հաշվի առնել

գրավոր հաղորդակցման առանձնահատկությունները, ընտրել գրավոր տեսքը

միայն համապատասխան դեպքերում, վերահսկել հաղորդակցման այլ ձևերի
անցումները, ստեղծել որակյալ գրավոր կապեր նվազագույնի հասցնելով
ժամանակը, ճիշտ օգտագործել էլեկտրոնային փոստը։ Արդյունքում ստացված
գիտելիքները ամրապնդվում են դասընթացների միջոցով։
Ներկայիս բիզնեսում վճռորոշ դեր են կատարում գիտելիքները և արդյունավետ
բիզնես հաղորդակցման ունակությունը։ Գրավոր հաղորդակցման
առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ այն պարտադրում է
 համեմատաբար բարձր կարգի լեզվային պահանջների ճշգրտություն,
հետևողականություն, յուրահատկություն, գրագիտություն, որոնք չեն ներառում
խարիզմատիկ կամ բանավոր տեխնիկական հմտություններ և ակտիվորեն
օգտագործվում են անձնական կապերում։
• Հանդիպումների և կոնֆերանսների արդյունավետ կազմակերպում։ Թրեյնինգը

մասնակիցներին տալիս է օգտակար գիտելիքներ և հմտություններ՝

կազմակերպությունում արդյունավետ հանդիպումներ կազմակերպելու համար։
Հանդիպումը՝ կորպորատիվ մշակույթի մի մասն է և բիզնես հաղորդակցման
ավանդական ձևը։ Որքան բարձր է մենեջերի դերը, այնքան աշխատանքի
ժամանակի մեծ մասը նա պետք է ներկա լինի տարբեր ձևի հանդիպումներին և
որ ավելի կարևոր է, այդ հանդիպումները պետք է արդյունավետ լինեն։ Ցավոք
սրտի, հանդիպումների և կոնֆերանսների մեծ մասը անարդյունավետ են և
հիմնական պատճառը այն է, որ կազմակերպիչները և մասնակիցները չունեն
բավարար գիտելիքներ այդ գործունեությունը իրականացնելու համար։
Ծրագրի հիմնական նպատակն է տալ մասնակիցներին օգտակար գիտելիքներ և
արդյունավետ հանդիպումներ կազմակերպելու համար հմտություններ ձեռք
բերել։
• Պրեզենտացիաների արդյունավետ պատրաստումը։ Թրեյնինգը սովորեցնում է

բարձր որակի պրեզենտացիաներ պատրաստել և նկարագրում է հիմնական

քայլերը և գործիքները նրա պատրաստման համար։ Մասնակիցները սովորում են
վերլուծել տեղեկատվությունը և առանձնացնել անհրաժեշտ գաղափարները,
որոնք կօգնեն ներկայացնել պրեզենտացիան, արտահայտել հստակ
գաղափարներ, համոզիչ և հստակ հաղորդագրություններով գրավել լսարանը։
Այդ հաղորդագրությունները կարելի է հեշտ ներկայացնել սլայդերի միջոցով՝
բարձրացնելով լսարանի ընկալման արդյունավետությունը տեսողական
տեղեկատվության միջոցով։
Ժամանակակից բիզնեսում կարևոր դեր են կատարում գիտելիքները և բիզնես
հաղորդակցման արդյունավետությունը։
Պրեզենտացիայի նպատակը ոչ միայն լսարանին միտքը հասցնելն է, այլ նաև դա
անել կարճ, արդյունավետ և տպավորիչ։ Պրեզենտացիան՝ հաղորդակցման
 հատուկ ձև է և այստեղ հատկապես կարևոր է նախնական
պատրաստվածությունը։ Եվ այս դեպքում կարող ենք հասնել նպատակին՝
փոխանցել անհրաժեշտ տեղեկատվությունը լսարանին կամ համոզել նրան
ընդունել կոնկրետ որոշումներ։

• Կոնֆլիկտների կարգավորման ուղիները։ Թրեյնինգի միջոցով մասնակիցները

սովորում են, թե ինչպես պետք է կարգավորել կոնֆլիկտները․ հասկանալ

կոնֆլիկտների պատճառները, ընտրել օպտիմալ ռազմավարություն
կոնֆլիկտները հարթելու համար, հաղորդակցվել տարբեր մակարդակներում,
հասկանալ աշխատակցի մտադրությունները և փորձել համարժեք պատասխան
տալ նրան, օգտագործել գիտելիքները կոնֆլիկտը լուծելու համար։
Յուրաքանչյուր միջանձնային հաղորդակցման մեջ կոնֆլիկտները անխուսափելի
են․ աշխատանքի վայրում-տարբեր արտադրական իրավիճակներում, առօրյա
կյանքում-ընկերների և մտերիմների հետ շփման ժամանակ։ Իրար չհասկանալը
կոնֆլիկտի պատճառ է հանդիսանում։ Եթե չկարողանանք լուծել կոնֆլիկտը,
ապա դա կարող է մշտական լարվածության պատճառ հանդիսանալ։ Բացի այդ,
համապատասխան վարքագիծ չցուցաբերելը կոնֆլիկտի ընթացքում հաճախ
կարող է խոչընդոտել արտադրական գործընթացներին և կարիեռայի
զարգացմանը։

2․4 E-mail

E-mail-ը կազմակերպությունների հաղորդակցման հիմքն է հանդիսանում։

Զարմանալի է, որ շատ մարդիկ մինչ այժմ չեն կարողանում ճիշտ օգտվել այս գործիքից։
Հաղորդագրության վերնագիրը, դա առաջին տողն է, որը տեսնելու է հասցեագրված
անձը։ Վերնագիրը պետք է լինի կարճ և բացատրի հաղորդագրության ընդհանուր
իմաստը։
Հասցեագրված անձին կարող է հարկավոր լինել ապագայում անդրադառնալ
հաղորդագրությանը, հնարավոր է մեկ շաբաթ անց կամ ամիսներ անց։ Այդ պատճառով
հաղորդագրության վերնագիրը պետք է հստակ պարունակի ծրագրի
անվանումը(ներառյալ հաճախորդի անվանումը, որոշ կազմակերպությունների համար)։
Ծրագրի բոլոր մասնակիցները կարող են սահմանել ֆիլտրեր ամեն մի ծրագրում,
այն հաճախորդների համար, ում հետ շփվում են էլեկտրոնային տարբերակով։ Սա
ավելի շատ կարևոր է մենեջերների համար, որոնք ստանում են հարյուրից ավելի
նամակներ։
Հասկանալի և ճիշտ հաղորդագրության վերնագրի միջոցով հասցեատերը արագ
հասկանում է, թե ինչ է իրենից ներկայացնում հաղորդագրությունը, ինչքան շուտ պետք
է ուղարկվի պատասխանը և ինչ տեսքով։ Այս նպատակի համար չպետք է փոխել թեման
ամբողջ նամակագրության ընթացքում, որպեսզի ավելորդ խնդիրներ չառաջանան։
«Դեպի» և «Կրկնօրինակ» դաշտերը օգնում են տարբերել հաղորդագրության
իրական ստացողներին և նրանց, ովքեր պարզապես պետք է իրազեկ լինեն, առանց որևէ
գործողություն կատարելու։ Որպես կանոն, «Դեպի» դաշտի հասցեատերը պետք է
կարդա և հնարավոր է, նաև, պատասխանի, միևնույն ժամանակ «Կրկնօրինակ» դաշտի
հասցեատիրոջը բավական է ուղղակի կարդալ հաղորդագրությունը։
Շատ հաճախ մենեջերները ցանկանում են տեղեկացված լինել բոլոր հարցերի
մասին, այդ թվում նաև այն հարցերի՝ որոնց համար իրենք անմիջականորեն
պատասխանատվություն չեն կրում։ Եվ նրանք կարող են, իրենց նպատակին հասնելու
համար, կարգավորել mail-ի ֆիլտրերը այնպես, որ ժամանակ առ ժամանակ հետևեն
հաղորդագրություններին։
Վերջին կանոնը, միգուցե, տնտեսող է․ ծրագրում ամեն ինչը ներկայացնել գրավոր։
Մարդիկ հակված են մոռանալու պայմանավորվածությունները, որոնք կատարվել են
հեռախոսի միջոցով կամ բանավոր՝ հանդիպումների ժամանակ։ Եվ միանգամայն
հնարավոր է հաղորդակցման այլ ձևեր, բացի e-mail-ից, օգտակար լինեն ծրագրում։
 Գլուխ 3․ Խնդիր

Այս խնդրում մենք կհամեմատենք պայմանականորեն վերցված 1,2,3,4,5

ղեկավարների հաղորդակցման կարողությունները։Կնշենք լավագույն և վատագույն

արդյունքներ ունեցող ղեկավարներին։
Աշխատանքային կազմից 20 հոգի պետք է 1-5 բալային համակարգով գնահատեն
ղեկավարների հաղորդակցման որակը։
Նրանց տրվել են հետևյալ հարցերը`
1.Կայացած անձնավորություն է
2.Լավ մասնագետ է
3.Տիրապետում է հայոց լեզվին
4.Ձայնը տրամադրող է
5.Ֆիզիկական կերտվածքը տրամադրող է
6.Արտաքին ձևավորումը բավարար է

Ահա արդյունքները՝

Ղե Կայացած Լավ Տիրապետ Ձայնը Ֆիզիկակա Արտաքին

կա
վա անձնավորություն մասնագետ ում է հայոց տրամադր ն ձևավորում
րն
է է լեզվին ող է կերտվածք ը լիարժեք
եր
ը է
տրամադրո
ղէ
1 3 4 5 3 4 4
2 5 3 4 4 4 5
3 2 1 3 3 5 4
4 4 4 5 5 5 5
5 1 1 2 3 4 3

Ըստ տվյալների 1-ին ղեկավարը բավարար չափով կայացած է,որպես մասնագետ

բավարարից ավելի բարձր է,լիարժեք տիրապետում է հայոց լեզվին,ձայնը բավարար
չափով տրամադրող է,ֆիզիկական կերտվածքը և արտաքին ձևավորումը բավարարից
ավելի բարձր են։

2-րդ ղեկավարը լիարժեք կայացած է,որպես մասնագետ գնահատվել է

բավարար,լեզվին տիրապետում է բավարարից ավելի բարձր չափով,ձայնը և
ֆիզիկական կերտվածքը բավարար չափով տրամադրող են,արտաքին ձևավորումը
լիարժեք է։
3-րդ ղեկավարը բավարարից շատ ավելի քիչ է կայացած,իր գործում լավ
մասնագետ չէ,բավարար չափով տիրապետում է լեզվին և տրամադրող ձայն
ունի,ֆիզիկական կերտվածքը լիարժեք տրամադրող է,արտաքին ձևավորումը
բավարարից ավելի բարձր է։
4-րդ ղեկավարը բավարարից ավելի բարձր չափով կայացած է և իր գործում
մասնագետ է,լիարժեք տիրապետում է լեզվին,ձայնը,ֆիզիկական կերտվածքը և
արտաքին ձևավորումը նույնպես լիարժեք են։
5-րդ ղեկավարը կայացած չէ և մասնագետ չէ իր գործում,բավարարից ավելի քիչ
չափով տիրապետում է հայոց լեզվին,ձայնը բավարար չափով տրամադրող
է,ֆիզիկական կերտվածքը բավարարից ավելի բարձր չափով տրամադրող է,իսկ
արտաքին ձևավորումը բավարար է։
Այսպիսով,ստացվեց լիարժեք կայացած է 2-րդ ղեկավարը,իսկ հետո նրան
հաջորդում են 4-րդ,1-ին,3-րդ և 5-րդ ղեկավարները։Որպես լավ մասնագետ արաջին
տեղում են գտնվում 1-ին և 4-րդ ղեկավարները,իսկ նրանց հաջորդում են 2-րդ,3-րդ և 5-
րդ ղեկավարները(3-րդ և 5-րդ ղեկավարները որպես մասնագետ հավասար մակարդակի
վրա են)։1-ին և 4-րդ ղեկավարները գտնվում են առաջին տեղում,քանի որ լիարժեք
տիրապետում են հայոց լեզվին,նրանց հաջորդում են 2-րդ,3-րդ և 5-րդ
ղեկավարները։Լիարժեք տրամադրող ձայն ունենալով 4-րդ ղեկավարը գտնվում է
առաջին տեղում,նրան հաջորդում են 2-րդ,1-ին,3-րդ և 5-րդ ղեկավարները(1-ին,3-րդ և 5-
րդ ղեկավարների ձայնի որակը նույնն է)։3-րդ և 4-րդ ղեկավարների ֆիզիկական
կերտվածքը լիարժեք է,նրանց հաջորդում են 1-ին,2-րդ և 5-րդ ղեկավարները,որոնց
ֆիզիկական կերտվածքը հավասար մակարդակի վրա են։2-րդ և 4-րդ ղեկավարների
արտաքին ձևավորումը լիարժեք է,նրանց հաջորդում են 1-ին և 3-րդ
ղեկավարները,որոնց արտաքին ձևավորումը հավասար մակարդակի վրա են և վերջին
տեղում է գտնվում 5-րդ ղեկավարը։
Ըստ արդյունքների,լավագույնն է համարվում 4-րդ ղեկավարը,իսկ վատագույնը՝
5-րդ ղեկավարը։

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ

Աշխատանքում կատարված ուսումնասիրություններից պարզ դարձավ, որ

հաղորդակցությունը բավականին կարևոր խնդիր է կառավարման համակարգում, քանի
որ դրա ոչ ճիշտ կազմակերպումը կարող է առաջացնել լուրջ խոչընդոտներ
կազմակերպությունների համար։
Լինեն դրանք ՏՏ կամ այլ ձեռնարկություններ, հաղորդակցմանը տրված
կարևորությունը կարող է մեծ նշանակություն ունենալ։
Հաղորդակցման ճիշտ կազմակերպումը կարող է նպաստել աշխատանքի
արդյունավետության բարձրացման, աշխատողների շրջանում լավ մթնոլորտի
ստեղծման և այլ գործընթացների բարելավման ընթացքին։ Միմյանց ճիշտ հասկանալու
գործոնը և ղեկավար-ենթակա հարաբերությունները բարձրացնում են աշխատանքի
արդյունավետությունը, իսկ որոշ դեպքերում աշխատանքային լավ
հարաբերությունները կարող են հանդիսանալ մոտիվացիայի եղանակ։
Որոշ դեպքերում աշխատանք ընտրողները կարող են ուշադրություն դարձնել
ձեռնարկության հաղորդակցման առանձնահատկություններին։
ՏՏ ձեռնարկություններում հաղորդակցման խնդիրները համեմատաբար ավելի
բարդ են ։ ՏՏ նախագծերի կառավարման օրինակով կարող ենք ասել, որ տարբեր
մասնագիտությունների տեր մարդկանց հետ հաղորդակցվելը կամ նրանց միջև
հաղորդակցման ստեղծումը բավականին բարդ, ժամանակատար գործողություն է։
Սակայն հաղորդակցման ճիշտ ընթացքի և զարգացման դեպքում աշխատանքի
արդյունավետությունը կբարձրանա նպաստելով բիզնեսի զարգացման գործընթացին։
Անհրաժեշտ է ընտրել այնպիսի ղեկավարներ, որոնք կգտնեն հաղորդակցման
ճիշտ մոտեցումները տարբեր մասնագետների հետ։ Իսկ տարբեր անձանց հետ շփվելու
համար անհրաժեշտ է տիրապետել թե բանավոր, թե գրավոր հաղորդակցման
առանձնահատկություններին։
Բանավոր հաղորդկացման դեպքում պետք է հետևել խոսքին, լեզվին, ժեստերին,
ինչպես նաև արտաքին տվյալներին, որպեսզի վստահելի և հաճելի տպավորություն
թողնել։
Ինչ վերաբերում է գրավոր հաղորդակցմանը պետք է լինել գրագետ՝ ուշադրություն
դարձնելով յուրաքանչյուր բացթողման, որը կարող է նկատել կարդացողը, քանի որ ի
տարբերություն բանավոր հաղորդակցման ժեստերի և միմիկաների միջոցով
վստահություն ստեղծել չես կարող և ամեն ինչ կախված է քո գրավոր արտահայտման
ունակությունից։
Այս առումով նույնպես պետք է կողմնորոշվել հաղորդակցման ձևն ընտրելու
համար, քանի որ կան մարդիկ, ովքեր բանավոր ձևով կարող են հաղորդակցվել
համեմատաբար ավելի լավ քան գրավոր, կամ հակառակը։
Իմ կարծիքով ՏՏ ոլորտի ղեկավար ընտրելու դեպքում առաջնահերթությունը
պետք է տրվի նաև ղեկավարի հաղորդակցվելու ունակություններին։ Եթե հնարավոր է
շտկել մասնագիտական կամ տեխնիկական գիտելիքների պակասը, ապա մարդ, որը չի
կարողանում ճիշտ հաղորդակցվել , նրա աշխատանքի արդյունավետությունը թերևս
անտեսանելի կլինի։
Անհրաժեշտ են ստեղծել հատուկ դասընթացներ, որոնք կօգնեն աշխատողներին
և կառավարիչներին գտնել ճիշտ արտահայտման և հաղորդակցության ճիշտ
փոխանցման ձևերը։
 Օգտագործված գրականության ցանկ
1.http://www.grandars.ru/college/ekonomika-firmy/kommunikacionnyy-
menedzhment.html -Коммуникации в менеджменте
2.http://exsolver.narod.ru/Books/Management/Osnovy/c16.html -Коммуникации в
менеджменте
3.http://www.inventech.ru/lib/management/management-0036/-Роль
коммуникаций в менеджменте. Виды коммуникаций
4.http://www.rae.ru/monographs/211-6591 -Понятие, виды, цели и основные
способы коммуникаций
5.http://bibliotekar.ru/biznes-43/43.htm -КОММУНИКАЦИЯ
6.www.i-regions.org/upload/monitorings/npk.pptx -информационно-коммуникационные
технологии в управлении предприятиями
7.Թադևոսյան Ա․,դասախոսություն
8.apexberg.ru- Контакт центр: Каталог курсов и тренингов
Профессиональные навыки общения по телефону для ИТ-специалистов-2006-2015 © Apex
Berg Contact Center Consulting
9.megamozg.ru/post/2144/-Эффективная коммуникация в ИТ—проектах (Часть 1)
10.specialist.ru-<Курсы> Администрирование сетей
Секреты эффективной коммуникации для ИТ- специалистов
11. specialist.ru-Администрирование серверов
Эффективные коммуникации для ИТ- проекта
12.Яковлев И.П.Ключи к общению. Основы теории коммуникаций.— СПб.: «Авалон»,
«Азбука-классика», 2006.— С. 8.