You are on page 1of 74

Chöông 3

PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CHI PHÍ

TS. Lê Hoàng Oanh


Bộ môn Kế toán Quản trị
Khoa Kế toán - UEH
MỤC TIÊU
Hieåu ñöôïc khaùi nieäm vaø muïc tieâu cuûa phaân tích bieán ñoäng CP
Naém ñöôïc khaùi nieäm vaø nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán ñònh
möùc CP
Tính toaùn caùc bieán ñoäng lieân quan ñeán töøng khoaûn muïc
CPSX
Söû duïng caùc moâ hình thích hôïp ñeå phaân tích caùc bieán ñoäng
cuûa BPSXC vaø ÑPSXC.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


NỘI DUNG TRÌNH BÀY

Khaùi nieäm veà phaân tích bieán ñoäng CP

Khaùi quaùt veà CPSX ñònh möùc

Phaân tích bieán ñoäng CPSX

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 1

KHAÙI NIEÄM VEÀ PHAÂN TÍCH BIEÁN


ÑOÄNG CHI PHÍ
Khaùi nieäm veà phaân tích bieán ñoäng CP
Phaân tích bieán ñoäng CP laø so saùnh CP thöïc teá vaø CP ñònh
möùc ñeå xaùc ñònh bieán ñoäng (cheânh leäch) chi phí, sau ñoù tìm
nguyeân nhaân aûnh höôûng ñeán söï bieán ñoäng vaø ñeà xuaát bieän
phaùp thöïc hieän cho kyø sau nhaèm tieát kieäm CP.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 2

Khaùi quaùt veà CPSX ÑM


Khaùi nieäm CPSX ÑM
CPSX ñònh möùc laø CPSX tieâu chuaån ñeå sx ra moät ñvò sp
ôû ñieàu kieän nhaát ñònh.
Ñònh möùc CP caên cöù caùc cô sôû nhö tieâu chuaån kyõ thuaät,
kinh nghieäm trong quaù khöù vaø söï mong muoán cuûa nhaø quaûn
trò,…
Ñònh möùc CP ñöôïc xd cho caùc KM CPNVLTT, CPNCTT,
CPSXC. Ñònh möùc CP cho moãi KM ñöôïc xd töø 2 yeáu toá:
ÑM löôïng: p/aùnh soá löôïng caùc yeáu toá tieâu hao ñeå sx 1 ñvò
sp nhö NL, VL tieâu hao, thôøi gian LÑTT, soá giôø maùy sd.
ÑM giaù: p/aùnh möùc giaù ñeå ñbaûo 1 ñvò löôïng duøng sx sp.
Ñònh möùc CPSX = å ÑM löôïng sx x ÑM giaù
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
YÙ nghóa CPSX ÑM
Coù caên cöù ñeå laäp döï toaùn
Giôùi haïn chi tieâu ñeå tieát kieäm CP vaø naâng cao hieäu quaû hoaït
ñoäng.
Coù caên cöù ñeå ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän CP à Kieåm soaùt CP.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaân loaïi CPÑM

Ñònh möùc lyù töôûng (lyù thuyeát)


Laø ñònh möùc CP ñöôïc xaây döïng trong ñieàu kieän sx lyù
töôûng, nghóa laø trong ñieàu kieän sx khoâng cho pheùp baát cöù
nhaân toá naøo taùc ñoäng laøm giaùn ñoaïn sx.
ÑM lyù töôûng chæ laø mtieâu phaán ñaáu, khoâng coù tính t/teá.
-> khoâng ñöôïc söû duïng trong thöïc teá ñeå phaân tích, ñaùnh giaù
CPSXKD.
SL sp toái ña maø DN coù theå sx ñöôïc trong ñieàu kieän sx lyù
töôûng laø naêng löïc sx lyù töôûng hay coøn goïi laø naêng löïc sx lyù
thuyeát.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaân loaïi CPÑM
Ñònh möùc thöïc teá:
Laø ÑM CP ñöôïc xd trong ñkieän sx t/teá, nghóa laø trong
ñkieän sx coù xeùt ñeán khaû naêng coâng vieäc coù theå bò giaùn ñoaïn
do maùy moùc hö hoûng, ñoäng löïc thieáu huït, NVL, dvuï cung öùng
chaäm treã, … trong 1 giôùi haïn cho pheùp, coâng nhaân ngöøng sx
hôïp lyù (ñkieän sx naøy DN phaán ñaáu coù theå ñaït ñöôïc).
SL sp maø DN coù theå sx ñöôïc trong ñkieän sx hôïp lyù hoaëc
t/teá laø naêng löïc sx t/teá. Coù 2 loaïi naêng löïc sx thöïc teá:
Nlöïc sx bthöôøng: laø naêng löïc sx hôïp lyù BQ nhieàu naêm.
Nlöïc sx döï kieán haèng naêm: laø naêng löïc sx hôïp lyù ñöôïc
xñ döïa treân naêng löïc sx bình thöôøng haøng naêm coù tính ñeán
nhöõng nhaân toá a.höôûng trong naêm tôùi.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
Phaân loaïi CPÑM

Ñmöùc CP ñöôïc xd trong ñk sx thöïc teá laø ÑM t/teá. Ñmöùc t/teá


thöôøng ñöôïc xd cho moãi ñôn vò sp öùng vôùi naêng löïc sx bình
thöôøng. ÑM th/teá laø csôû ñeå xd döï toaùn vaø laø csôû ñeå ptích,
ñaùnh giaù CL giöõa CP thöïc teá vôùi CP ñònh möùc.
-> raát höõu ích cho nhaø quaûn trò vì ñaây laø cheânh leäch do thieáu
hieäu quaû baát thöôøng maø hoï caàn taäp trung chuù yù ñeå tìm giaûi
phaùp giaûi quyeát.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Xaây döïng ÑM CPSX

Ñaõ giôùi thieäu ôû chöông döï toaùn ngaân saùch

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 3

PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPSX


MOÂ HÌNH PHAÂN TÍCH
Trình töï phaân tích
Xaùc ñònh chæ tieâu phaân tích
Laø xd, saép xeáp caùc nhaân toá hình thaønh chæ tieâu phaân tích
Xaùc ñònh ñoái töôïng phaân tích
Laø xñ khoaûn ch/leäch giöõa trò soá thöïc teá vôùi trò soá goác cuûa chæ tieâu
Xaùc ñònh aûnh höôûng cuûa töøng nhaân toá ñeán ñoái töôïng phaân tích
Laø xñ a/ûh cuûa töøng nhaân toá caáu thaønh chæ tieâu ñeán khoaûn CL.
Xaùc ñònh nguyeân nhaân aûnh höôûng
Tìm xem khoaûn CL giöõa trò soá thöïc teá vôùi trò soá goác cuûa chæ tieâu do
nguyeân nhaân gì.
Ñeà xuaát bieän phaùp thöïc hieän cho kyø sau
Treân cô sôû nhöõng nguyeân nhaân tìm ñöôïc, tìm ra nhöõng caùch thöùc
thöïcĐHhieä
Trường KinhnTế,hieä u quaû hôn cho kyø sau
TPHCM
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNVLTT

Xñ Bieán ñoäng giaù NVL

BÑ giaù Löôïng NVL thöïc


= teá mua vào * (ÑG mua TT – ÑG mua ÑM)
NVL

Xñ Bieán ñoäng löôïng NVLTT

BÑ löôïng Ñôn giaù


= (Löôïng TT sd – Löôïng ÑM sd) * mua ÑM
NVLTT

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BĐ CPNVLTT Ñöôïc hieåu laø löôïng NVL ÑM
ñeå sx khoái löôïng sp t/teá
= Löôïng ÑM x SL t/teá

CPNVLTT THEO DT LINH CPNVLTT THEO DT LH


CPNVLTT TT
HOAÏT ÔÛ MÑHÑ TT ÔÛ MÑHÑ ÑM CHO SLTT

Löôïng TT Löôïng TT Löôïng ÑM


x Giaù TT x Giaù ÑM x Giaù ÑM

BÑ giaù NVLTT BÑ löôïng NVLTT

Toång BÑ CPNVLTT

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG NVLTT

Phaân chia bieán ñoäng CPNVLTT thaønh 2 loaïi BÑ löôïng vaø


BÑ giaù vì:

Vieäc kieåm soaùt giaù vaø kieåm soaùt löôïng thuoäc veà traùch
nhieäm cuûa nhöõng nhaø quaûn lyù khaùc nhau. Tröôûng phoøng thu
mua coù traùch nhieäm CL khoâng toát veà giaù NVLTT, quaûn ñoác
PX chòu traùch nhieäm CL khoâng toát veà löôïng NVLTT.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG NVLTT

Xaùc ñònh nguyeân nhaân aûnh höôûng:


Bieán ñoäng giaù NVL laø do:
Bieán ñoäng giaù mua.
Bieán ñoäng CP thu mua, vaän chuyeån.
Thay ñoåi phöông thöùc thu mua.
Thay ñoåi chaát löôïng NVL.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG NVLTT

Bieán ñoäng löôïng NVL laø do:


Thay ñoåi chaát löôïng, quy caùch NVL söû duïng.
Hieäu quaû quaûn lyù NVL, quaûn lyù sx taïi PX.
Trình ñoä tay ngheà cuûa coâng nhaân tröïc tieáp sx
Tình traïng hoaït ñoäng cuûa MMTB.
Hao huït NVL trong sx
Ñoâi khi boä phaän thu mua phaûi chòu traùch
nhieäm BÑ khoâng toát veà löôïng do hoï coá gaéng ñeå tìm
mua NVL vôùi giaù reû song chaát löôïng NVL khoâng
ñöôïc ñaûm baûo, kg phuø hôïp ñeå söû duïng treân daây
chuyeàn sx vaø KQ laø laøm taêng löôïng tieâu hao.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNVLTT

Ví duï:
DN A laø moät DN sx giöôøng goã cao caáp. ÑM tieâu hao goã
cho moãi sp laø 1 m3, giaù NVL ñmöùc laø 5.000 ngñ/m3. Trong
thaùng, DN ñaõ mua 121 m3 goã vôùi giaù 4.800 ngñ/m3 vaø ñaõ
söû duïng heát ñeå sx 110 giöôøng.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNVLTT

Löôïng TT Löôïng TT Löôïng ÑM


x
Giaù TT x
Giaù ÑM x
Giaù ÑM
……… m3 x ……….. ngñ/m3 ………. m3 x …………. ngñ/m3 ……. m3 x …….. ngñ/m3

…………….. ngñ …………… ngñ ……………… ngñ

BÑ giaù NVLTT BÑ löôïng NVLTT


……………….ngñ (…..) …………… ngñ (….)

Toång BÑ CPNVLTT
………….. ngñ (X)

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


KT Nguyeân lieäu, Vaät lieäu

Sô ñoà keá toaùn nhaäp kho NVL


111, 331, … 152
LTT x GTT LTT x GÑM

CL giaù NVL
CL Xaáu CL Toát

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


KT Nguyeân lieäu, Vaät lieäu

331 152
580.800 605.000
(121 x 4.800) (121 x 5.000)

CL giaù NVL
24.200

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


KT CPNVLTT

Sô ñoà keá toaùn CPNVLTT

152 621 154


LTT x GÑM LÑM x GÑM LÑM x GÑM

CL Löôïng NVLTT
CL Xaáu CL Toát

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


KT CPNVLTT

152 621 154


121 x 5.000 110 x 5.000 110 x 5.000

CL Löôïng NVLTT
55.000

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT

Xñ Bieán ñoäng giaù LÑTT

BÑ giaù Soá giôø LÑTT Ñôn giaù Ñôn giaù


NCTT = t/teá ñeå sx TT/giôø ÑM/giôø
* -
SLTT LÑTT LÑTT

Xñ Bieán ñoäng naêng suaát

Soá giôø Soá giôø


BÑ naêng = Ñôn giaù
LÑTT t/teá - LÑTT ÑM *
suaát ÑM/giôø
ñeå sx SLTT ñeå sx SLTT
LÑTT

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BĐ CPNCTT Ñöôïc hieåu laø löôïng TG ÑM ñeå
sx khoái löôïng sp t/teá
= Löôïng ÑM x SL t/teá

CPNCTT THEO DT LINH CPNCTT THEO DT LH


CPNCTT TT
HOAÏT ÔÛ MÑHÑ TT ÔÛ MÑHÑ ÑM CHO SLTT

Löôïng TT Löôïng TT Löôïng ÑM


x Giaù TT x Giaù ÑM x Giaù ÑM

BÑ giaù NCTT BÑ naêng suaát

Toång BÑ CPNCTT

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT

Xaùc ñònh nguyeân nhaân aûnh höôûng:


BÑ giaù nhaân coâng laø do:
Ñôn giaù tieàn löông thay ñoåi.
Do thay ñoåi cô caáu lao ñoäng (thay ñoåi caùch boá trí LÑ).
Do phaùt sinh thôøi gian laøm vieäc ngoaøi giôø (ÑG tieàn
löông ngoaøi giôø cao hôn ÑG tieàn löông trong giôø laøm vieäc
bình thöôøng).
BÑ giaù thuoäc veà traùch nhieäm cuûa boä phaän tuyeån duïng.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT

BÑ naêng suaát LÑ (BÑlöôïng NCTT) laø do:


Söï thay ñoåi cô caáu LÑ.

CN bậc cao, CN bậc thấp,


ĐG lương cao ĐG lương thấp
NSLÑ caù bieät cuûa töøng baäc thôï thay ñoåi.
Ñieàu kieän sx nhö: tình hình cung öùng NVL, tình traïng
hoaït ñoäng cuûa MMTB, tay ngheà coâng nhaân thay ñoåi
Caùc bieän phaùp QLSX taïi PX thay ñoåi nhö: toå chöùc thi
ñua, khen thöôûng, kyõ luaät.
Chính saùch traû löông cho CN thay ñoåi.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT

Quaûn ñoác PX chòu traùch nhieäm kieåm soaùt BÑ NSLÑ.


Tuy nhieân, BÑ naøy cuõng coù theå thuoäc traùch nhieäm cuûa boä
phaän thu mua neáu NVL mua vaøo keùm chaát löôïng laøm taêng
löôïng thôøi gian LÑ tieâu hao.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT
Ví duï:
ÑM thôøi gian LÑTT tieâu hao cho moãi sp laø 20 giôø, ñôn
giaù tieàn löông ÑM laø 15.000 ñ/giôø. Trong thaùng, DN ñaõ söû
duïng 2.420 giôø LÑTT vôùi ñôn giaù tieàn löông thöïc teá BQ laø
16.000 ñ/giôø.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT
Toång soá giôø LÑTT ñònh möùc ñeå sx 110 sp:
…… giôø/sp x ………. sp = ………… giôø.
Löôïng TT Löôïng TT Löôïng ÑM
Giaù TT Giaù ÑM Giaù ÑM
………… giôø x ……….ngñ/giôø ……….. giôø x …… ngñ/giôø ………. giôø x …… ngñ/giôø

………… ngñ ……………. ngñ …………… ngñ

BÑ giaù BÑ Naêng suaát


…………… ngñ (….) …………. ngñ (…..)
Toång BÑ CPNCTT
………… ngñ (…..)
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KT CPNCTT

Sô ñoà keá toaùn CPNCTT


334 622 154
LTT x GTT LÑM x GÑM LÑM x GÑM

CL Löôïng LÑTT
CL Xaáu CL Toát

CL giaù LÑTT
CL Xaáu CL Toát

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


KT CPNCTT

334 622 154


2.420 x 16 2.200 x 15 2.200x 15

CL Löôïng LÑTT
3.300

CL giaù LÑTT
2.420

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT

CPNCTT thöïc teá taêng 5.720 ngñ so vôùi ÑM, ng/nhaân laø:
Ñôn giaù TL BQ taêng 1 ngñ laøm cho CPNCTT taêng 2.420
ngñ. Ñieàu naøy coù theå laø do:
Ñôn giaù TL BQ cuûa baäc thôï taêng leân (raát ít khi xaûy ra).
Söï thay ñoåi cô caáu LÑ, cuï theå laø CN baäc cao vôùi möùc
löông cao ñöôïc boá trí vaøo nhöõng coâng vieäc giaûn ñôn.
Vieäc taêng ñôn giaù tieàn löông BQ coù theå ñöôïc ñaùnh giaù laø
toát neáu ñoù laø nguyeân nhaân laøm NS LÑ BQ taêng nhieàu hôn toác
ñoä taêng cuûa ñôn giaù tieàn löông BQ. Ngöôïc laïi, neáu NSLÑ giaûm,
khoâng taêng hoaëc taêng vôùi toác ñoä thaáp hôn toác ñoä taêng cuûa Ñgiaù
tieàn löông BQ thì coù theå ñaùnh giaù laø DN ñaõ sd laõng phí löïc
löôïng LÑ cuûa mình do söï thay ñoåi cô caáu kg hôïp lyù.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPNCTT
NSLÑ cuûa CNSX giaûm, vì ñeå sx 110 sp theo ÑM chæ
caàn 2.200 giôø nhöng t/teá ñaõ sd 2.420 giôø ñaõ laøm cho
CPNCTT taêng 3.300 ngñ. Ñaây laø BÑ khoâng toát vì noù theå hieän
söï laõng phí CP do:
NSLÑ caù bieät cuûa töøng baäc thôï giaûm.
CN baäc thaáp ñöôïc boá trí vaøo nhöõng coâng vieäc ñoøi hoûi
kyõ naêng cao, trình ñoä cao.
Chaát löôïng NVL keùm laøm giaûm NSLÑ.
MMTB hö hoûng gaây ñình treä sx.
Vieäc giaùm saùt coâng nhaân lôi loûng

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CPSXC

Ñaëc ñieåm CPSXC


CPSXC goàm nhieàu loaïi CP caáu thaønh neân. Coù nhöõng CP
chòu aûnh höôûng nhaân toá löôïng vaø giaù nhö BPSXC vaø cuõng coù
nhöõng CP khoâng chòu aûnh höôûng cuûa nhaân toá löôïng vaø giaù
nhö ÑPSXC
à kyõ thuaät phaân tích BPSXC vaø ÑPSXC khaùc nhau. Kyõ
thuaät phaân tích BPSXC töông töï kyõ thuaät phaân tích
CPNVLTT vaø CPNCTT.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ
Phöông phaùp phaân tích 4 bieán ñoäng
Phaân tích bieán ñoäng BPSXC

Neáu BPSXC ñöôïc xaây döïng chi tieát theo töøng KM nhö
CPNVLTT, CPNCTT thì phaân tích BÑ CPSXC töông töï nhö
phaân tích BÑ CPNVLTT, CPNCTT.
Neáu BPSXC ñöôïc XD moät möùc giaù chung theo MÑHÑ
(soá giôø maùy, soá giôø LÑTT) thì phaân tích BÑ BPSXC nhö sau:

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ
BPSXC THEO DT LINH HOAÏT
ÔÛ MÑHÑ ÑM CHO SLTT

BPSXC THEO DT LINH BPSXC ÑM pboå


BPSXC TT HOAÏT ÔÛ MÑHÑ TT cho SLTT

MÑHÑ t/teá MÑHÑ TT MÑHÑ ÑM cho SLTT


ÑGiaù BPSXC t/teá Ñgiaù BPSXC ÑM ÑGiaù BPSXC ÑM

Q 1 x t1 x b 1 Q 1 x t1 x b 0 Q 1 x t0 x b 0

BÑ chi tieâu BÑ naêng suaát


Q1 x t1 x (b1 – b0) (Q1 x t1 - Q1 x t0 ) x b0

Toång BÑ BPSXC
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ

Chuù yù:

Möùc ñoä hoaït ñoäng TT = Saûn löôïng TT x MÑHÑ thöïc teá/sp

MÑHÑ ÑM cho SL t/teá = Saûn löôïng TT x MÑHÑ ñònh möùc

MÑHÑ döï toaùn = Saûn löôïng DT x MÑHÑ ñònh möùc

Saûn löôïng sx ôû möùc coâng suaát bình thöôøng

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ
Xaùc ñònh nguyeân nhaân aûnh höôûng:
BÑ chi tieâu (BÑ do thay ñoåi ñôn giaù BPSXC) do:
Ñôn giaù NVL giaùn tieáp, giaù nhieân lieäu, naêng löôïng, giaù LÑ
giaùn tieáp, … thay ñoåi. Ñieàu naøy laø do:
Möùc giaù thu mua, tuyeån duïng thay ñoåi.
Phöông thöùc thu mua thay ñoåi.
Chi phí thu mua, tuyeån duïng thay ñoåi.
Giaù caû thò tröôøng thay ñoåi.
Söï laõng phí hoaëc sd quaù ñònh möùc NVL giaùn tieáp, LÑ giaùn
tieáp laøm cho CP treân moät möùc ñoä hoaït ñoäng taêng.
Goïi laø BÑ chi tieâu vì noù chòu a/h cuûa caû 2 nhaân toá löôïng &
giaù.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ

BÑ naêng suaát:
Goïi laø BÑ naêng suaát vì khi NSLÑ thay ñoåi töùc laø MÑHÑ thay
ñoåi laøm cho BPSXC thay ñoåi. NSLÑ thay ñoåi laø do (töông töï nhö
CL naêng suaát cuûa CPNCTT):
Tình traïng hoaït ñoäng cuûa MMTB.
Tình hình ccaáp NVL. Neáu ccaáp kg kòp thôøi seõ keùo daøi t/g sx.
Tình traïng hñ cuûa CNSX nhö: tay ngheà CN, tình traïng söùc
khoeû, taâm lyù.
Caùc bieän phaùp quaûn lyù sx taïi PX nhö: toå chöùc thi ñua, khen
thöôûng, kyõ luaät.
Ñieàu kieän nôi laøm vieäc: aùnh saùng, söï thoâng thoaùng, caùch boá
trí maùy moùc.
Boä phaän sx coù nhieäm vuï giaûi thích caùc CL naêng suaát.
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ
Phaân tích bieán ñoäng ÑPSXC
ÑPSXC THEO DT LINH
HOAÏT ÔÛ MÑHÑ TT

ÑPSXC THEO DT LINH HOAÏT ÑPSXC ÑM pboå


ÑPSXC TT
ÔÛ MÑHÑ ÑM CHO SLTT cho SLTT

MÑHÑ t/teá MÑHÑ döï toaùn MÑHÑ ÑM cho SLTT


ÑGiaù ÑPSXC t/teá Ñgiaù ÑPSXC ÑM ÑGiaù ÑPSXC ÑM

Q 1 x t1 x ñ 1 Q 0 x t0 x ñ 0 Q 1 x t0 x đ 0

BÑ chi tieâu BÑ khoái löôïng


Q 1 x t1 x ñ 1 – Q 0 x t0 x ñ 0 -(Q1 – Q0) x t0 x ñ0

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Toång BÑ ÑPSXC
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 4 BÑ

Xaùc ñònh nguyeân nhaân aûnh höôûng:


BÑ chi tieâu: coù theå do söï tính toaùn sai leäch veà möùc giaù
ÑP trong kyø do söï thay ñoåi giaù caû chung treân thò tröôøng hay
tình hình laïm phaùt töø ñoù laøm sai leäch ÑP döï toaùn. Do ñoù, boä
phaän laäp döï toaùn CP phaûi giaûi thích nguyeân nhaân daãn ñeán
nhöõng sai leäch naøy.
BÑ khoái löôïng: do soá löôïng sp sx thöïc teá bieán ñoäng so
vôùi soá löôïng sp sx ôû möùc coâng suaát bình thöôøng.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC
Ví duï:
Tieáp theo VD treân, theo Dtoaùn: ñôn giaù BPSXC ñònh möùc:
8.250 ñ/giôø LÑTT, MÑHÑ ñònh möùc: 20 giôø/sp, ÑPSXC laø
26.000.000 ñ/thaùng. MÑHÑ thoâng thöôøng laø 2.000 giôø
LÑTT/thaùng. Trong thaùng, soá löôïng sp t/teá sx laø 110 sp,
BPSXC t/teá laø 20.328.000 ñoàng, ÑPSXC t/teá laø 27.500.000.

………………….ngñ
Ñôn giaù ÑPSXC ñònh möùc =
……………………giôø
= ………….. ngñ/giôø

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 3 BÑ
Phöông phaùp phaân tích 3 bieán ñoäng
Aùp duïng ôû nhöõng DN coù heä thoáng TK kg phaân bieät CPSXC thaønh
BP vaø ÑP hay vieäc phaân tích chi tieát khoâng ñem laïi hieäu quaû nhieàu.

CPSXC THEO DT LINH CPSXC THEO DT LINH HOAÏT CPSXC ÑM pboå


CPSXC TT
HOAÏT ÔÛ MÑHÑ TT ÔÛ MÑHÑ ÑM CHO SLTT cho SLTT

MÑHÑ t/teá MÑHÑ t/teá MÑHÑ ÑM cho SLTT MÑHÑ ÑM cho SLTT
ÑGiaùBPSXC t/teá Ñgiaù BPSXC ÑM Ñgiaù BPSXC ÑM ÑGiaù BPSXC ÑM
MÑHÑ DToaùn MÑHÑ DToaùn MÑHÑ ÑM cho SLTT
ÑP SXC th/teá Ñgiaù ÑPSXC ÑM Ñgiaù ÑPSXC ÑM Ñgiaù ÑPSXC ÑM

BÑ chi tieâu BÑ naêng suaát BÑ khoái löôïng

Toång BÑ CPSXC
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 3 BÑ
Phöông phaùp phaân tích 3 bieán ñoäng
Aùp duïng ôû nhöõng DN vieäc phaân tích chi tieát khoâng ñem laïi hieäu
quaû nhieàu.

BÑ chi tieâu = BÑ chi tieâu BPSXC + BÑ chi tieâu ĐPSXC


= Q1 x t1 x (b1 – b0) + Q1 x t1 x ñ1 – Q0 x t0 x ñ0

BÑ naêng suaát = (Q1 x t1 - Q1 x t0 ) x b0

BÑ khoái löôïng = -(Q1 – Q0) x t0 x ñ0

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 2 BÑ
Phöông phaùp phaân tích 2 bieán ñoäng
CPSXC THEO DT LINH
HOAÏT ÔÛ MÑHÑ ĐM tính
CPSXC TT CPSXC ÑM pboå cho SLTT
Cho SLTT
MÑHÑ t/teá MÑHÑ ÑM cho SLTT MÑHÑ ÑM cho SLTT
ÑGiaù BPSXC t/teá Ñgiaù BPSXC ÑM ÑGiaù BPSXC ÑM

ÑP SXC th/teá MÑHÑ DToaùn MÑHÑ ÑM cho SLTT


Ñgiaù ÑPSXC ÑM Ñgiaù ÑPSXC ÑM

BÑ döï toaùn linh hoaït BÑ khoái löôïng sx

Toång BÑ CPSXC
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHAÂN TÍCH BÑ CPSXC - PP PHAÂN TÍCH 2 BÑ
Phöông phaùp phaân tích 2 bieán ñoäng

BÑ döï toaùn linh hoaït = BÑ chi tieâu + BÑ naêng suaát


Hoặc = (Q1 x t1 x b1 – Q1 x t0 x b0)
+ (Q1 x t1 x ñ1 – Q0 x t0 x ñ0)

BÑ khoái löôïng = -(Q1 – Q0) x t0 x ñ0

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 4

QUẢN LÝ THEO NGOẠI LỆ


QUẢN LÝ THEO NGOẠI LỆ

Nhà quản trị chỉ nên tập trung vào những biến động lớn
(Quản lý theo ngoại lệ)

Dự toán
Amount

Chi phí NVLTT

CPNCTT

Loại chi phí sản phẩm


16-56
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
QUẢN LÝ THEO NGOẠI LỆ

Nhà quản trị chỉ nên tập trung thời gian vào điều tra
nguyên nhân của những biến động lớn.

Như thế nào là lớn?

Phụ thuộc vào Phụ thuộc vào


quy mô doanh quy trình sản
nghiệp xuất
Phụ thuộc vào
loại hình DN
16-57
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN CỦA BIẾN
ĐỘNG

Làm thế nào nhà quản trị biết khi nào


cần điều tra nguyên nhân của biến động?
Khi nào nên bỏ qua việc tìm kiếm
các nguyên nhân?

Quy mô biến động

?
Số tiền biến động Tỷ lệ biến động

16-58
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN CỦA BIẾN
ĐỘNG

Biến động có Quy mô lớn nên


được điều tra trước:
Làm thế nào giúp tôi xác định + Số tiền biến động (Vd >
khi nào cần điều tra nguyên $10,000)
nhân của biến động? + Tỷ lệ biến động (Vd: 10%).

16-59
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN CỦA
BIẾN ĐỘNG

Sự lặp lại của biến động


Xu hướng của biến động
Khả năng kiểm soát biến
động
Favorable variances
Costs and benefits of
investigation

16-60
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN
CỦA BIẾN ĐỘNG

Sự lặp lại của biến động

Percentage
Month Variance
of standard
September $6,000 F 6.0%
October 6,400 F 6.4%
November 3,200 F 3.2%
December 6,200 F 6.2%

Không có biến động nào lớn hơn $10,000 hoặc 10%,


nhưng nên được điều tra vì lặp lại nhiều tháng.
16-61
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN
CỦA BIẾN ĐỘNG

Xu hướng biến động


Percentage of
Month Variance
standard cost
September $ 250 U 0.25%
October 840 U 0.84%
November 4,000 U 4.0%
December 9,300 U 9.3%

Không có biến động nào lớn hơn $10,000 hoặc 10%,


nhưng nên được điều tra vì
biến động xấu diễn ra nhiều tháng
16-62
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
KHI NÀO CẦN ĐIỀU TRA NGUYÊN NHÂN
CỦA BIẾN ĐỘNG

Khả năng kiểm soát Biến động tốt


Việc tìm kiếm nguyên nhân của biến
Nhà quản lý có xu
động tốt cũng quan trọng như tìm
hướng chỉ điều tra
kiếm nguyên nhân của biến động
những biến động có thể
xấu
kiểm soát bởi 1 thành
viên trong DN

Chi phí và lợi ích của việc


điều tra biến động
Quyết định điều tra một biến động
hay không tuỳ thuộc vào chênh
lệch giữa lợi ích và chi phí của
việc điều tra biến động mang lại
16-63
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỐNG KÊ

Đồ thị kiểm soát


thống kê

Xác định các biến động ngẫu nhiên


Biểu diễn các biến động trên đồ thị
và biến động cần điều tra

Xác định giá trị cảnh báo


- những biến động vượt mức giới hạn cho phép.

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỐNG KÊ

Giá trị cảnh báo cần tiến hành điều tra

GIÁ TRỊ TỚI HẠN TỐT


• •
• • •
MỨC MONG ĐỢI
• •
GIÁ TRỊ TỚI HẠN XẤU •

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỐNG KÊ
Một biến động chỉ nên được điều tra khi đó là bất thường
khi so sánh với các biến động ngẫu nhiên

Giá trị cảnh báo cần tiến hành điều tra


Tốt
Biến động

độ lệch chuẩn + 1

độ lệch chuẩn
-1
Xấu

Giá trị cảnh báo cần tiến hành điều tra

Đồ thị kiểm soát thống kê


Tuần

Thông thường, độ lệch chuẩn của biến động được sử dụng như
thước đo của
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
mức độ thay đổi bình thường 16-66
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỐNG KÊ
Thông thường

X =1.0 khoảng 30% BĐ

đòi hỏi điều tra


X =1.5 khoảng 13% BĐ (mặc dù không có
vấn đề thực sự
xảy ra)
X =2 Khoảng 5% BĐ

Lựa chọn X lớn sẽ giảm được các cảnh báo sai nhưng
phải đánh đổi bằng việc bỏ sót BĐ cần được điều tra

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 5

SỬ DỤNG CHI PHÍ ĐỊNH MỨC


TRÊN THẾ GIỚI
SỬ DỤNG CP ĐỊNH MỨC TRÊN THẾ GIỚI

QUỐC GIA TỶ LỆ VẬN DỤNG


Anh 75%
Canada 2/3
Nhật Bả 40%

CP định mức đầu tiên được giới thiệu tại Nhật Bản sau
Thế chiến II, tại công ty điện tử Nippon (NEC)

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


SỬ DỤNG CP ĐỊNH MỨC TRÊN THẾ GIỚI

Mỹ Anh Canada Nhật

Quản lý chi phí 1 2 2 1

Hoạch định ngân sách và kiểm soát 2 3 1 3

Định giá bán 3 1 3 2

Lập báo cáo tài chính 4 4 4 4


Mức độ quan trọng trong sử dụng
(1: Quan trọng nhất, 4: Kém quan trọng nhất)

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


Phaàn 6

ĐÁNH GIÁ VIỆC KIỂM SOÁT


DỰA TRÊN CHI PHÍ ĐỊNH MỨC
ĐÁNH GIÁ VIỆC KIỂM SOÁT DỰA TRÊN CHI
PHÍ ĐỊNH MỨC

Yếu tố quan trọng trong


quản lý theo ngoại lệ Phù hợp khi được tích hợp
vào Hệ thống kế toán
trách nhiệm

Ưu điểm
Công cụ thúc
đẩy NV
nâng cao Đơn giản hoá
HQHĐ sổ sách kế toán

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM


ĐÁNH GIÁ VIỆC KIỂM SOÁT DỰA TRÊN CHI
PHÍ ĐỊNH MỨC
BC biến động chi phí thường Quá nhấn mạnh vào việc đáp
được lập chậm ứng ĐM sẽ làm lu mờ mục
(cả tuần sau khi kết thúc tháng) tiêu quan trọng khác như CL
à thông tin lỗi thời sp, thời gian giao hàng, sự
hài lòng của khách hàng

NV cố gắng che Đáp ứng ĐM chưa


đậy các BĐ xấu đủ trong môi
hoặc có hành vi đi trường cạnh tranh,
ngược với lợi ích cần phải cải tiến
công ty (do nhà liên tục
QL chỉ quan tâm à tập trung vào xu
mặt tiêu cực) Nhược điểm hướng BĐ chi phí
để cải tiến liên tục

Biến động năng suất đôi Giả định CPNCTT là


khi không chịu sự chi biến phí nhưng đôi
phối của công nhân mà khi là định phí à
tuỳ thuộc vào tốc độ xử lý nhấn mạnh BĐ
của máy năng suất sẽ gây
Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM
gia tăng HTK
Kết thúc chương 3

Trường ĐH Kinh Tế, TPHCM

You might also like