Professional Documents
Culture Documents
Danbgpbd 9:
9?9?/9?98
8
DHUH _AK@HKUHY
_ujm syudur dhgm phkjhtdhk da lhemrht Uulhk ]hk` Ghlh Duhsh, hths sa`hnh rhlght
yhk` emiarmdhk-Kyh salmk``h tu`hs ghdhnhl yhk` iarjueun „Stuktmk` _heh Ihnmth Em KUU‗
mkm ehpht emsanashmdhk pheh tapht whdtu. Ghdhnhl mkm em iuht saih`hm dawhjmihk
uktud gagakulm tu`hs ghth dunmhl `mzm dasalhthk ghsyhrhdht nhlhk darmk` dapunhuhk.
Ghdhnhl mkm emsusuk ehk emiuht iarehshrdhk ghtarm-ghtarm yhk` heh. Ghtarm-
ghtarm tarsaiut iartujuhk h`hr ehpht gakhgihl pak`athluhk ehk whwhshk gak`akhm ghshnhl-
ghshnhl `mzm ghsyhrhdht tarnaiml dlusus ghshnhl stuktmk` pheh ihnmth em KUU.
Dhgm gak`uchphdhk tarmgh dhsml yhk` iarnmgphl dapheh saguh pmlhd yhk` tanhl
gakyugihk` mea ehk pmdmrhk garadh ehnhg gakyusuk ghdhnhl mkm. Danbgpbd gakyhehrm
ghdhnhl mkm ghsml jhul ehrm dhth sagpurkh. Bnal saihi mtu, dhgm gagiutuldhk drmtmd ehk
shrhk yhk` gagihk`uk `ukh uktud dasagpurkhhk ghdhnhl mkm. Sagb`h ghdhnhl mkm
iarghkfhht ih`m dmth saguh.
_akyusuk
9
EHFUHY MSM
Dhth _ak`hkthr.................................................................................................................................................................................9
Ehfthr Msm..........................................................................................................................................................................................3
8.3 Uujuhk............................................................................................................................................................................................1
3.8 Dasmgpunhk...........................................................................................................................................................................8?
3.9 Shrhk................................................................................................................................................................................................8?
Ehfthr _usthdh
3
IHI 8
_AKEHLQNQHK
Stuktmk` (ihnmth pakead) hehnhl sthtus `mzm yhk` emehshrdhk pheh mkeads _I/Q hthu
UI/Q emghkh ehnhg sthkehr hktbpbgatrm pakmnhmhk sthtus `mzm hkhd, lhsmn pak`udurhk
tarsaiut iarheh pheh hgihk` ihths (z-scbra)>-9 SE shgphm eak`hk -3 (pakead/stuktae) ehk >-3 SE
(shk`ht pakead/savarny stuktae). Stuktmk` hehnhl ghshnhl durhk` `mzm drbkms yhk`
emsaihidhk bnal hsuphk `mzm yhk` durhk` ehnhg whdtu cudup nhgh hdmiht pagiarmhk
ghdhkhk yhk` tmehd sasuhm eak`hk daiutulhk `mzm.Stuktmk` hehnhl `hk``uhk partugiulhk ehk
pardagihk`hk yhk` emhnhgm hkhd-hkhd ehrm `mzm iurud, mkfadsm iarunhk`, ehk stmgunhsm
_smdbsbsmhn yhk` tmehd gaghehm yhk` emtukjudhk eak`hk kmnhm z-scbra tmk``m ihehk
gakurut usmh (UI/Q) ˉ-9 Sthkehr Eavmhsm iarehshrdhk sthkehr PLB (PLB 9?89).
_ravhnaksm stuktmk` ihym iarusmh em ihwhl nmgh thluk (ihnmth) Mkebkasmh pheh 9?81 saiashr
36,5%. Hrtmkyh naiml ehrm sapartm`h hthu sadmthr <,< juth ihnmth gak`hnhgm ghshnhl `mzm em
ghkh tmk``m ihehkkyh em ihwhl sthkehr sasuhm usmhkyh. Stuktmk` tarsaiut iarheh em hths
hgihk` yhk` emtathpdhk PLB saiashr 9?%. _ravhnaksm stuktmk` ihnmth Mkebkasmh mkm
tariashr daeuh em dhwhshk Hsmh Uak``hrh em ihwhl Nhbs yhk` gakchphm 53,<%.Khguk,
iarehshrdhk _hkthuhk Sthtus @mzm (_S@) 9?80, ihnmth yhk` gak`hnhgm stuktmk` tarchtht
saiashr 96,6%. Hk`dh tarsaiut taremrm ehrm =,<% ghsud dhta`brm shk`ht pakead ehk 8=,<%
dhta`brm pakead. Ehnhg 8.??? lhrm parthgh saiakhrkyh garuphdhk usmh aghs ihym tathpm
dakyhthhkkyh ghsml ihkyhd ihnmth usmh ?1= iunhk parthgh justru gak`hnhgm ghshnhl `mzm.
_heh thluk 9?8< Dagakdas YM dagihnm ganhdudhk Ymsat Dasalhthk Ehshr (Ymsdasehs) yhk`
emnhdudhk bnal Ihehk _akanmtmhk ehk _ak`agihk`hk Dasalhthk (Nmtihk`das) takthk` _ravhnaksm
Stuktmk`. Iarehshrdhk _akanmtmhk tarsaiut hk`dh stuktmk` hthu hkhd tugiul pakead turuk ehrm
30,9 parsak pheh Ymsdasehs 9?83 gakjhem 3?,< (Dagaktarmhk Dasalhthk Yapuinmd Mkebkasmh,
9?8<). _ravhnaksm ihnmth pakead stuktmk` ehnhg tm`h thluk em _rbvmksm Kush Uak``hrh Umgur
(KUU) tarus gak`hnhgm pakurukhk. Gasdm eagmdmhk, hk`dhkyh ghsml tmk``m saiashr 90,1
parsak eak`hk dhsus gakmk``hn saihkyhd 10 brhk`. Sagakthrh mtu, ehth jugnhl stuktmk` pheh 9?8<
saiashr 3?,8 parsak. Nhnu em 9?8= gakjhem 90,= parsak. Sagakthrh lmk``h parmbea h`ustus 9?9?
5
8.9 YQGQSHK GHSHNHL
8.9.8 _akk``aartrtmmhhk Stuktmk`
ih`hmgghkhkh pakchphmhkkyh2
8.3 UQJQHK
8.3.8 Qktutud gak`k`atathlum pak`a`artrtmhmhk stuktmk`
8.3.5 Qktud gak`athlum hphdhl heh prb`rhg uktud ghshnhl stuktmk` em Kush
Uak``hrh Umgur Ehk ih`hmghkh pakchphmhkkyh2
8.5 GHKFHHU
Ghkfhht ehrm pagiuhthk ghnhdhl mkm hehnhl uktud gak`athlu takthk` ghshnhl
stuktmk` tarnaiml em prbvmksm Kush Uak``hrh Umgur, fhdtbr-fhdtbr yhk`
gakyaihidhk stuktmk` em _rbvmksm Kush Uak``hrh Umgur Umk``m, ehgphd yhk`
tarjhem hdmiht stuktmk`, ehk prb`rhg uktud ghshnhl stuktmk` em Kush Uak``hrh
Umgur ehk ih`hmghkh pakchphmhk prb`rhgkyh. Ehk ghdhnhl mkm emiuht uktud
gagakulm snhlh shtu tu`hs @mzm Dasalhthk Ghsyhrhdht Nhlhk Darmk` Dapunhuhk.
1
IHI MM
_AGIHLHSHK
Stuktmk` hehnhl dbkemsm `h`hn tugiul pheh hkhd ihnmth hdmiht ehrm dadurhk`hk `mzm
drbkms salmk``h hkhd tarnnhnu pakead uktud usmhkyh. Dadurhk`hk `mzm tarjhem sajhd ihym
ehnhg dhkeuk`hk ehk pheh ghsh hwhn satanhl ihym nhlmr, dbkemsm stuktmk` ihru tarnmlht
satanhl ihym iarusmh 9 thluk. Stuktmk` gakurut Daputushk Gaktarm Dasalhthk thluk 9?8?
hehnhl sthtus `mzm yhk` emehshrdhk pheh mkeads phkjhk` ihehk gakurut ugur (_I/Q) hthu
tmk``m ihehk gakurut ugur (UI/Q) ehnhg sthkehr pakmnhmhk sthtus `mzm hkhd, eak`hk lhsmn
pak`udurhk yhk` iarheh pheh kmnhm sthkehr hthu z-scbra > -9 SE shgphm eak`hk -3 SE uktud
ehk stmgunhsm psmdbsbsmhn yhk` tmehd gaghehm. Sabrhk` hkhd emsaiut gakearmth stuktmk`
jmdh tmk``m ihehk garadh sasuhm usmh emihwhl gmkus euh sthkehr eavmsmhsm lmk``h gmkus
tm`h sthkehr eavmsmhsm ehrm gaemhk sthkehr partugiulhk hkhd yhk` emtathpdhk PLB.
Nhlmr Yakehl (IINY) ehk durhk` `mzm pheh ghsh ihnmth sarth tmehd hehkyh pakchphmhk
parihmdhk partugiulhk yhk` sagpurkh pheh ghsh iarmdutkyh. Dadurhk`hk `mzm drbkms pheh
ghsh dalhgmnhk hthu satanhl nhlmr emthkehm eak`hk stuktmk` ghsh raghjh ehk eawhsh,
garadh yhk` gak`hnhgm da`h`hnhk partugiulhk sarmk` emsaihidhk bnal dadurhk`hk `mzm hthu
h. Ymwhyht HSM garuphdhk fhctbr rmsmdb dajhemhk stuktmk`, ihtmth yhk` gakehpht HSM
kbk adsdnusmf gagmnmdm panuhk` stuktmk` saiashr lhgpmr 9.< dhnm naiml iashr ehrm
ihtmth yhk` emiarm HSM Adsdnusmf. rakehlkyh pagiarmhk HSM adsdnusmf ehk tmk``mkyh
fraduaksm pakyhdmt pheh ghsh hwhn ihym garuphdhk hnhshk-hnhshk saihi tarjhemkyh
nhgihtkyh partugiulhk
6
i. _akememdhk hyhl. Hyhl yhk` iarpakememdhk rakehl gagmnmdm panuhk` stuktmk` pheh
hkhdkyh saiashr lhgpmr 8.1 dhnm naiml iashr ehrm pheh hyhl yhk` iarpakememdhk tmk``m.
c. _ak`athluhk `mzm miu. _ak`athluhk miu takthk` `mzm hdhk gakaktudhk parmnhdu miu
ehnhg gakyaemhdhk ghdhkhk uktud hkhdkyh. Miu eak`hk pak`athluhk `mzm yhk` ihmd
emlhrhpdhk ehpht gakyaemhdhk ghdhkhk eak`hk jakms ehk jugnhl yhk` tapht h`hr
agphpht hdhk gagmnmdm panunuhkhk` 3.9 dhnm naimiml iashr hdhk dajhjhemhk stukuktmk`
jmdh emihkemk`dhk eak`hk danuhr`h dacmn (> 5 brhk`). Jugnhl hk``bth danuhr`h yhk`
iashr/ihkyhd ehndhg saiuhl rughl thk``h gakyaihidhk jugnhl phk`hk uktud satmhp
yhk` gagihwh smfht pakead salmk``h gagpariashr panuhk` hkhd gawhrmsm `ak tarsaiut
ehk tugiul gakjhem stuktmk`. Hdhk tathpm, imnh brhk` tuh pakead hdmiht
dadurhk`hk zht `mzm hthu pakyhdmt, daguk`dmkhk hkhd ehpht tugiul eak`hk tmk``m
ihehk kbrghn sanhgh hkhd tarsaiut tmehd tarphphr fhctbr rmsmdb yhk` nhmk.
f. Hsuphk akar`y. hsuphk zht `mzm yhmtu hsuphk akar`y, prbttamk naghd, dhriblmerht, vmthgmk H.
ehk smrdunhsm ehrhl, eakyut jhktuk`, parkhfhshk, pakcarkhhk ehk prbsas fmsmbnb`ms nhmkkyh.
dhriblmerht, prbtamk ehk naghd. Lhsmn hkhnmsms imvhrmhta ehk guntmvhrmhta gakukjudhk
ihlwh hsuphk akar`y gagmnmdm pak`hrul yhk` sm`kmfmdhk ehk garuphdhk fhctbr rmsmdb
gagmnmdm pak`hrul yhk` sm`kmfmdhk tarlhehp dajhemhk stuktmk` tathpm iudhk fhctbr
eak`hk dajhemhk stuktmk` hehnhl lhrus gakjh`h daiarsmlhk emrm ehk nmk`duk`hk eak`hk
ganhdudhk cucm thk`hk eak`hk phdhm shiuk em hmr gak`hnmr dhrakh lhn mkm
iarpak`hrul ehu dhnm tarlhehp stuktmk`, ehk ju`h pak`hghkhk shgphl rughl
tuk``h, pak`anbnhhk hmr gmkug, ehk pak`anbnhhk shnurhk pagiuhk`hk hmr.
0
l. Hdsas ehk paghkfhhthk panhyhkhk dasalhthk
m. Dbksugsm thinat thgihl ehrhl, tmk`dht dagmsdmkhk, mgukmshsm yhk` tmehd nak`dhp
Stuktmk` ehpht gakmgiundhk ehgphd yhk` iurud, ihmd ehnhg jhk`dh pakead ghupuk
ehnhg jhk`dh phkjhk`. Ehnhg jhk`dh pakead stuktmk` ehpht gakayaihidhk `h`hn tmgiul, lhgihthk
pardagihk`hk bthd ehk daiarlhsmnhk pakememdhk, ehk tmehd bptmghnkyh udurhk fmsmd
tuiul sarth `hk``uhk gathibnmsga. Stuktmk` garuphdhk wujue ehrm hehkyh `hk``uhk partugiulhk
pheh tuiul, imnh mkm tarjhem, ghdh shnhl shtu br`hk tuiul yhk` capht gak`hnhgm rmsmdb
hehnhl bthd. Ehnhg bthd tarehpht san-san shrhf yhk` shk`ht iardhmthk eak`hk raspbk hkhd
mktanadtun, `hk``uhk strudtur fuk`sm shrhf ehk san-san bthd yhk` iarsmfht parghkak ehk
gakyaihidhk pakurukhk daaghgpuhk gakyarhp panhjhrhk em usmh sadbnhl yhk` hdhk
iarpak`hrul tarlhehp prbeudtmvmths shht eawhsh, ehk gakmk`dhtdhk rmsmdb pakyhdmt tmehd
gakunhr sapartm emhiatas gannnmtus, lmpartaksm, jhktuk` dbrbkar ehk strbda. Hkhd yhk`
gak`hnhgm stuktmk` gagmnmdm pbtaksm tugiul dagihk` yhk` tmehd sagpurkh, daghgpuhk
gbtbrmd ehk prbeudtmvmths rakehl, sarth gagmnmdm rmsmdb naiml tmk``m uktud tardakh
pakyhdmt tmehd gakunhr. Stuktmk` pheh ihnmth iarehgphd pheh tmgiunkyh pbtaksm daru`mhk
adbkbgm dhrakh pakurukhk prbeudtmvmths darjh ehk imhyh parhwhthk. Saguhkyh mtu hdhk
gakurukdhk duhnmths sugiar ehyh ghkusmh, prbeudtmvmths ehk ehyh shmk` ihk`sh.
8.9.5 _rb`rhg Qktud Ghshnhl Stuktmk` Em Kush Uak``hrh Umgur Ehk Ih`hmghkh
_akchphmhkkyh
Qkehk`-Qkehk` Kb. 36 Uhluk 9??= takthk` Dasalhthk _hshn 5= hyht (8) ehk _hshn 1?
tarchktug ehnhg ebdugak Yakchkh _agihk`ukhk Jhk`dh Gakak`hl (Y_JGK) thluk 9?819?8=,
eak`hk shshrhk gakmk`dhtkyh sthtus `mzm ghsyhrhdht ehk thr`at pakurukhk pravhnaksm
ukearwam`lt gakjhem 80%, stuktmk` gakjhem 9< %, ehk whstmk` gakjhem =.1% pheh ihnmth
thluk 9?8=. Daimjhdhk `mzm _agarmkthl Eharhl _rbvmksm KUU tarchktug ehnhg
<
ebdugak Yakchkh _agihk`ukhk Jhk`dh Gakak`hl Eharhl (Y_JGE) eak`hk fbdus shshrhk
gakurukkyh dhsus ihnmth `mzm durhk` gakjhem 0.65% ehk `mzm iurud gakjhem ?.06% thluk
9?8< eak`hk Emkhs Dasalhthk _rbvmksm KUU saih`hm br`hkmshsm yhk` gagihktu @uiarkur
em imehk` dasalhthk. Khguk thr`at mkm pheh thluk 9?80 justru gakmk`dht taruthgh
ukearwam`lt (9<.3%) ehk stuktmk` (5?.3%) iarehshrdhk ehth _aghkthuhk Sthtus @mzm (_S@).
Ghshnhl stuktmk` em KUU arht dhmthkkyh eak`hk ghshnhl `mzm, dasalhthk miu
lhgmn ehk gakyusum, sarth ihym yhk` ihru nhlmr ehk hkhd usmh emihwhl euh thluk
(iheuth), targhsud raghjh putrm. Bnal dhrakh mtu daimjhdhk pakurukhk stuktmk`
shht mkm gunhm emfbdusdhk pheh 8?? lhrm parthgh dalmeuphk dalmeuphk (L_D)
eak`hk pakeadhthk mktarvaksm spasmfmd ehk saksmtmva.
Mktarvaksm sasmfmd emnhdudhk ganhnum pagiarmhk ghdhkhk thgihlhk (_GU) ih`m miu
lhgmn ehk dadurhk`hk akar`y drbkms (DAD), dbksugsm supnagak thinat eharhl (Fa), prbgbsm
ehk dbksanmk` gakyusum, prbgbsm ehk dbksanmk` pagiarmhk ghdhkhk ihym ehk hkhd
(_GIH), thth nhdshkh `mzm iurud, _GU pagunmhk hkhd durus, paghkthuhk ehk prbgbsm
emhra, ghkhjagak tarprpheheu ihnmth shdmt (GUIS)S), supnagak zmkd ehk supnagak
shkmthsm (_Q_Y), hdsas nnhyhkhk danuhr`h iarakchkh (IDDIK), hdsas JDK ehk ihktuhk uhk`
tukhm danmhr`h durhk` ghgpu (_DL) ghupupuk IK_U (emkhs sbcmhn), phraktmk`, dbksanmk` ehk
stmgunhkt dukjuk`hk rughl (pakememdhk, __H), hdsas phk`hk iheuth-miu kaiyusum ehk miu lhgmn
(dathlhkhk phk`hk), sarth ra`mstrhsm chththk smpmn ehk dhth danhlmrhk (dapakeueudhk).
Gasdmpuk suehl smkdrbk, mgpnagakthsm daimjhdhk `mzm ghsml gakagum iaiarhph dakehnh,
yhmtu datarihthshk hk``hrhk ehk Ganhnum daimjhdhk `mzm tarsaiut, _rbvmksm KUU iarlhsmn
lhsmn ghsml rakehl tarnmlht ehrm pravhnaksm ukearwam`lt pheh ihnmth yhk` gakmk`dht dagihnm
em thluk 9?86. Yakehlkyh hnbdhsm hk``hrhk ehk sugiar ehyh `mzm nhmkkyh ehpht gakjhem
parlhtmhk _agarmkthl Eharhl h`hr ehpht gawujuedhk datarsaemhhk sugiar ehyh yhk` gaghehm
=
IHI MMM
_AKQUQ_
3.8 DASMG_QNHK
Stuktmk` hehnhl dbkemsm `h`hn tugiul pheh hkhd ihnmth hdmiht ehrm dadurhk`hk `mzm drbkms
salmk``h hkhd tarnnhnu pakead uktud usmhkyh. Dadurhk`hk `mzm tarjhem sajhd ihym ehnhg
dhkeuk`hk ehk pheh ghsh hwhn satanhl ihym nhlmr, dbkemsm stuktmk` ihru tarnmlht satanhl ihym
iarusmh 9 thluk. Fhdtbr-fhdtbr pakyaihi stuktmk` em KUU hkthrh nhmk rmwhyht HSM, pakememdhk,
tmk`dht pak`athluhk miu, phrmths hk``bth danuhr`h, tmk``m ihehk brhk` tuh, hsuphk akar`y, shkmthsm
paradagihk`hk db`kmtmf ehk gbtbrmd salmk``h iarpak`hrul tarlhehp pardagihk`hk bthd ehk
`hk`k``u`uhk gathibnmsga. Ehgphd jhk`dh phkjhk` yhk` emtmgiundhk stuktmk` hehnhl gakurukkyh
dhphsmths mktanadtun, `hk``uhk strudtur fuk`sm shrhf ehk san-san bthd yhk` iarsmfht parghkak
ehk gakyaihidhk pakurukhk daaghgpuhk gakyarhp panhjhrhk em usmh sadbnhl yhk` hdhk
iarpak`hrul tarlhehp prbeudtmvmths shht eawhsh, ehk gakmk`dhtdhk rmsmdb pakyhdmt tmehd
Ghshnhl stuktmk` em KUU arht dhmthkkyh eak`hk ghshnhl `mzm, dasalhthk miu lhgmn ehk
gakyusum, sarth ihym yhk` ihru nhlmr ehk hkhd usmh emihwhl euh thluk (iheuth), targhsud
raghjh putrm. Bnal dhrakh mtu daimjhdhk pakurukhk stuktmk` shht mkm gunhm emfbdusdhk pheh
8?? lhrm parthgh dalmeuphk dalmeuphk (L_D) eak`hk pakeadhthk mktarvaksm spasmfmd ehk
saksmtmva.
3.9 SHYHK
8?
EHFUHY _QSUHDH
Adb Satmhwhk, Ymzheh Ghclgue, Ghsrun. Fhdtbr-fhdtbr yhk` Iarluiuk`hk eak`hk Dajhemhk
Stuktmk` pheh Hkhd Qsmh 95-1= iunhk em Pmnhyhl Darjh _usdasghs Hkehnhs Dachghthk
_hehk` Umgur Dbth _hehk` thluk 9?8<. 9?8<. Jurkhn Dasalhthk Hkehnhs. 0(9).
Anmshiat Ira Ibnm, Hkhnmsms Daimjhdhk @mzm Ehnhg Qphyh _akhk`hkhk Ghshnhl @mzm
Mktja _mchuny, Shrcm Gh`ehnakh Uby, 9?83, Hkhnmsms Eatargmkhk ehk _ak`hrul
Stuktmk` Uarlhehp _rathsm Ianhjhr Hkhd Sadbnhl em Duphk` ehk Sugih Umgur,
KUU, Jurkhn @mzm ehk _hk`hk, Ghrat 9?83, <(8): 11-69
88