1st Quarter Ap Lesson Plan

You might also like

You are on page 1of 160

ARALIN 1.

Mga Simbolo sa
Mapa

Takdang Panahon: 1-3 araw

I. Layunin:
1. Naiisa-isa ang mga simbolo na ginagamit sa mapa.
2. Nabibigyang kahulugan ang mga simbolo na ginagamit
sa mapa sa tulong ng mga panuntunan.
3. Nasasabi ang kahalagahan ng bawat simbolo
na ginagamit sa mapa.

II. Paksang Aralin:


Paksa : Simbolo sa Mapa
Kagamitan : mapa ng sariling lalawigan, papel, bond
paper, yarn, paste o glue, manila
paper, panulat
Sanggunian : Modyul 1, Aralin 1.1
K to 12 - AP3LAR-Ia-1

III. Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Magpalaro ng “scavenger’s hunt” gamit ang isang
simpleng mapa. Sa larong ito, maghanda ng 4-5
simplemeng mapa ng silid aralan kagaya ng nasa
ibaba. Maglagay ng mga kendi sa iba’t ibang sulok
ng silid at markahan ito sa mga mapang ginawa.
Ibaibahin ang mga marka sa mga mapa sa bawat
pangkat upang hindi magkagulo ang klase.
Siguraduhin pareho ang bilang ng marka sa bawat
mapa. Ang pangkat na may pinakamaraming
kending nakuha ang siyang panalo.

2. Itanong:
 Paano ninyo natagpuan ang mga kendi?

1
 Ano ang tiningnan ninyo sa papel na binigay ko
sa
inyo?
 Paano ito nakatulong sa paghahanap ninyo ng
kendi?
 Anong mga bagay ang inyong tinandaan?
Ano ang tawag dito? (Palitawin ang sagot na MAPA)
 Ano-ano ang makikita sa mapa? (Palitawin ang
sagot na Mga SIMBOLO)
3. Isulat sa pisara ang sagot ng mga bata.
4. Iugnay ang mga ito sa aralin.

B. Paglinang:
1. Ilahad ang aralin gamit ang mga susing
tanong sa
Alamin Mo LM p. 2.
2. Magdaos ng “brainstorming” kaugnay ng
tanong. Tanggapin lahat ang sagot ng mag-
aaral.
3. Ipabasa ang Tuklasin Mo LM p. . Talakayin
ang mga halimbawang sagot sa bahaging ito.

- kapatagan

- talampas

- katubigan

4. Bigyang-diin ang sagot ng mga bata na angkop sa


aralin.

▪ Ano ang mapa?


▪ Sino-sino ang kadalasang gumagamit ng mapa?
▪ Bakit gumagamit ng mga simbolo sa mapa?
▪ Paano nakatutulong ang mga simbolo
sa pagbabasa ng mapa?
▪ Ano ang maaaring mangyari kung walang mga
simbolo sa isang mapa?
▪ Bilang isang mag-aaral, paano makatutulong
sa iyo ang kaalaman sa pagbabasa ng
mapa?

2
▪ Paano mo kaya magagamit sa pang-araw-araw
na pamumuhay ang iyong kaalaman sa

3
pagbibigay ng kahulugan ng mga simbolo
sa mapa?

5. Ipaliwanag ang panuto sa pagsasagawa ng bawat


gawain.

6. Ipakita ang mapa ng sariling lalawigan. Ipasubok


sa mga magaaral ang pagtukoy sa ilang simbolo na
kanilang makikita sa mapa ng kanilang lalawigan.

7. Ipagawa ang sumusunod:

Gawain A: Ano ang Kahulugan


 Bumuo ng limang pangkat.
 Ipaliwanag ang pamamaraan sa paggawa ng
Gawain A LM p. .
 Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat
upang magawa ng maayos ang gawain.
 Pasagutan ang tanong 1-3 pagkatapos ng gawain.
 Ipaulat sa mga bata ang kanilang output.

Gawain B: Pagbasa ng Mapa


 Gamitin ang kaparehang pangkat sa naunang
gawain.
 Magpagawa ng mapa ng sariling lalawigan at
ipamahagi ang kopya nito sa bawat pangkat,
 Gawin ang Gawain B LM p. kasama ang mga
mag-aaral.
Talakayin ang gawain sa pamamagitan ng
pagpapakita ng halimbawa,

 Ipaliwanang na sasagutan ang Gawain B gamit


ang
mapa ng sariling lalawigan. Sabihin sa bawat
pangkat kung saan nila ipapaskil ang kanilang
output pagkatapos ng Gawain.
 Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat
sa
nakalaang lugar.
 Magsagawa ng Gallery Walk kung saan ang
bawat pangkat ay maglilibot at titingin sa
4
mga output ng ibang pangkat.

Magsusulat din sila ng kanilang mga puna sa ibaba


ng manila paper kung kinakailangan.
 Tanungin ang mga bata:
 Ilang anyong lupa mayroon ang sariling
lalawigan?
Ano-ano ang mga ito?
 Ilang anyong tubig ang nasa lalawigan? Mga
istruktura?
 Ano ang naitulong ng mga simbolo sa
paghahanap
ng isang lugar?
 Paano nakatulong ang kaalaman sa kahulugan
ng mga simbolo sa paghahanap ng mga lugar?

Gawain C: Paggawa ng Mapa


 Gamitin ang kaparehong pangkat sa mga
naunang
gawain.
 Ipaliwanag ang pamamaraan ng Gawain C.
 Ipahanda ang mga kagamitan.
 Paalalahanan ang mga mag-aaral sa pagiging
maayos at malinis sa paggawa ng kanilang
produkto.
 Ipagawa ang Gawain C.
 Ipadikit sa pisara ang mga natapos na output
ng mga pangkat.

8. Bigyang diin ang kaisipan :


Ang mapa ay isang larawan o representasyon
sa papel ng isang lugar na maaaring kabuuan
man o bahagi lamang nito, na nagpapakita ng
pisikal na katangian, mga lungsod, kabisera,
mga daan at iba pa.

IV. Pagtataya:
Pasagutan ang Natutuhan Ko LM p. 7

V. Takdang Gawain:

5
Pagdalahin ang mga bata ng kompass at mapa na
nagpapakita ng mga pangunahin at pangalawang direksiyon.
Gagamitin ito sa susunod na aralin.

Culminating Activity :
Pangkatin ang mga bata sa tatlo. Ipagawa ang
sumusunod.
Gamit ang paper masche, bumuo ng mga simbolong
ginagamit sa mapa para sa anyong tubig at anyong lupa.
Isulat sa tapat ng dibuho kung anong simbolo ito.
Pangkat 1 –Mga anyong lupa
Pangkat 2 –Mga anyong tubig
Pangkat 3 –Mga Istruktura
Idisplay sa isang sulok ng silid-aralan ang mga ginawa.
Hikayatin ang mga bata na magsagawa ng gallery walk.

ARALIN 2: Kinalalagyan ng mga Lalawigan sa


Rehiyon Batay sa Direksiyon

6
Takdang Panahon: 3-5 na araw

I. Layunin:
1. Makapagtukoy ng kinalalagyan ng bawat lalawigan sa
rehiyon gamit ang mga pangunahin at
pangalawang direksiyon;
2. Mailalarawan ang kinalalagyan ng iba-ibang lalawigan
sa rehiyon gamit ang mapa

II. Paksang Aralin:


Paksa : Lokasyon ng mga Lalawigan sa Rehiyon
Batay sa Direksiyon
Kagamitan : mapa ng sariling rehiyon, mapa ng ibang
rehiyon, Larawan o totoong compass,
compass rose, north arrow, manila
paper, coupon bond, crayons
Sanggunian : Modyul 1, Aralin 2
K to 12 - AP3LAR-Ib-2

III. Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Tumawag ng isang bata at patayuin sa gitna ng
klase habang nakaharap sa pisara.

2. Itanong sa mga bata ang sumusunod:


a. Ano-ano ang mga bagay sa harapan ng inyong
kaklase? Sa kanyang likuran? Sa kanan?
Sa kaliwa?
b. Sa anong direksiyon naroon ang
(magbanggit ng mga bagay na nasa silid-
aralan)?
3. Paupuin na ang bata.

4. Itanong sa mga mag-aaral, “Batay sa maikling gawain,


ano-ano ang mga salitang ating ginamit upang
tukuyin ang iba-ibang direksiyon? (harapan, likuran,
kanan, kaliwa)

5. Sabihin sa mga bata na maliban sa mga nabanggit na


tawag sa direksiyon, matututuhan nila sa araling ito

7
ang wastong tawag sa mga direksiyon.

6. Itanong sa mga mag-aaral, “Ano-ano ang makikita


sa mapa maliban sa mga simbolo o pananda
na napag-aralan na natin?
Mayroon ba?

7. Tumawag ng ilang bata at ipaturo sa mapa


ang kanilang sagot.
8. Itanong ang mga nasa Alamin Mo LM p .
9. Tumawag ng ilang mag-aaral upang sagutin
ang mga
tanong.

Isulat ito sa pisara. Sabihin sa kanila na babalikan nila


ang mga sagot na iyon pagkatapos ng aralin.

B. Paglinang:
1. Ipabasa ang Tuklasin MoLM p . Gamitin ang
mga
susing tanong 1-4 sa pagtalakay ng mga
pangunahin at pangalawang direksyon.

2. Magpakita ng mapa ng sariling rehiyon sa klase.


Ipatukoy ang mga lalawigan sa iba’t ibang
direksyon
sa mapa.
3. Ipaliwanag ang pamamaraan ng mga Gawain.

Gawain A: Mga Lalawigan sa Rehiyon


 Hatiin ang klase sa limang pangkat.
 Magbigay ng mga pamantayan sa paggawa upang
mapanatili ang kaayusan ng klase.
 Gawin muna ng buong klase ang Gawain A LM
p. .
Talakayin ang pagtukoy ng mga lugar sa mapa.
 Ipamahagi ang pinalaking kopya ng mapa ng inyong
rehiyon. Kung wala, maaari mong ipasangguni ang
mga mag-aaral sa mapa ng sariling rehiyon.
 Sabihin sa mga bata na isulat ang kanilang mga
sagot

8
sa katanungan sa isang manila paper at maghanda
sa
gagawing pag-uulat pagkatapos ng Gawain.
 Bigyan ng sapat na panahon ang mga pangkat sa
paggawa ng kanilang output.
 Ipaulat ang gawa ng mga pangkat.

Gawain B: Pagtukoy ng mga Lalawigan gamit ang


Direksiyon
 Gamitin ang kaparehang pangkat sa unang gawain
at ang nabuong pamantayan sa paggawa.
 Ipalabas muli ang mapang ginamit sa Gawain A.
 Ipagawa ang Gawain B batay sa mapa ng rehiyon.
 Iwasto ang sagot ng mga pangkat pagkatapos ng
Gawain.
 Gabayan ang mga bata sa pagsagot kung ang mga
ito ay nahihirapan.

Gawain C: Iba-ibang Lugar, Iba-ibang


Direksiyon
 Gamitin ang kaparehang pangkat sa mga naunang
gawain.
 Magpagawa ng pinalaking kopya ng bulaklak na
may nakasulat na mga direksiyon sa isang manila
paper.
 Ipagawa ang Gawain C.
 Ipadikit sa pisara o sa ibang part eng silid-aralan
ang natapos na output ng mga bata.
 Magsagawa ng Gallery Walk. Hayaang magsulat
ng mga puna ang pangkat sa gawa ng iba.
Bigyang linaw ito pagkatapos ng Gallery Walk.

4. Bigyang diin ang mga kaisipan:


Ang lahat ng apa ay nakaayon sa hilaga.
Kung ang lugar at nasa pagitan ng hilaga at silangan,
sinasabing ito ay nasa pagitan ng hilaga at silangan,
sinasabing ito ay nasa hilagang-silangan (HS). Kung
ang lugar ay nasa pagitan ng timog at silangan, ang
kinaroroonan nito ay nasa timog-silangan (TS).
Samantala, ang direksiyon sa pagitan ng timog at
kanluran at timog-kanluran (TK).Hilagang-kanluran
(HK) naman ang nasa pagitan ng hilaga at kanluran.

9
IV. Pagtataya:
Pasagutan ang Natutuhan Ko, LM pahina 16.

Culminating Activity :
Isagawa ang laro.
Panuto:
1. Pangkatin sa apat ang klase.
2. Ipuwesto ang bawat pangkat sa direksiyon ng hilaga,
silangan, kanluran, at timog.
3. Gumuhit ng malaking bilog. Sa loob nito gumuhit ng
maliit na parisukat at lagyan ng Hsa isang panig.
4. Papuntahin ang mga manlalaro sa loob ng bilog nang
nakapangkat.
5. Pumili ng magiging taya sa gitna. Kapag sinabi ng
taya ang S ang mga manlalaro sa gawing Silangan
ang sisigaw ng Silangan sabay taas ng kanang kamay.
Kapag sinabi naman ang T, sisigaw ang mga nasa
gawing timog ng Timog at sabay taas ng kanang
kamay.
6. Kapag H o K ang sinabi ng taya, sisigaw ang mga
nasa direksiyong Hilaga o Kanluran ngunit kaliwang
kamay ang itataas.
7. Tatakbo patungo sa kasalungat na direksiyon ang
sumigaw at gayundin ang gagawin ng nasa lilipatan
nila. Ang pinakahuling makalipat ay magiging taya.
8. Gawing paulit-ulit.

References: (Mga larawan na magagamit)


 http://en.wikipedia.org/wiki/Points_of_the_compass
 http://sketchup.google.com/3dwarehouse/details?
mid=bcc9826d4a827295169a1cee380569f6&hl=fil

Aralin 3: Relatibong Lokasyon ng mga


Lalawigan sa Rehiyon

Bilang ng Araw: 1-2 na Araw

1
0
I. Layunin:

1. Natutukoy ang lokasyon ng mga lalawigan sa


rehiyon batay sa mga kalapit na lugar; at
2. Nailalarawan ang lokasyon ng mga lalawigan sa
rehiyon batay sa mga nakapaligid dito.

II. Paksang Aralin:


Paksa: Kinaroroonan ng mga Lalawigan sa Rehiyon batay sa
mga nakapaligid dito.
Kagamitan: Mapa ng sariling Lalawigan o Rehiyon
Sanggunian: Modyul 1, Aralin 3
K to 12 AP3LAR-Ic-3

III. Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Simulan ang aralin gamit ang mga susing tanong sa
Alamin Mo.
2. Magsagawa ng “brainstorming” kaugnay ng mga
tanong.
3. Pangunahan ang gawaing “Panglabas sa Gubat”.
 Bumuo ng apat na pangkat.
 Bigyan ang bawat pangkat ng activity card at
pinalaking larawan ng kagubatan.
 Ipaliwanag ang pamamaraan ng Gawain.
 Sabihin ang sitwasyon:

Sitwasyon:
May isang batang naligaw sa kagubatan. Nakasalubong siya ng matandang lalaki na m
Masundan niya kaya ito? Tulungan mo siyang makalabas ng gubat.

ACTIVITY CARD
 Isagawa ang
napakalaking puno. Gawain.

ong-kahoy.
ang umabot ka sa krus na daan. Lumiko at lumakad patimog. Sa dulo ng daan makikita ang isang kubo s
Sagutin ang mga sumusunod na mga tanong:
 Natulungan ba ninyo ang batang makalabas sa
gubat? Paano?
 Ano ang nakatulong sa inyo upang matukoy ang mga
direksyon?
 Mahalaga ba ang pagtukoy sa mga bagay na makikita
sa lugar o nakapaligid dito upang marating mo ito?

B. Paglinang:
1. Ipabasa ang Tuklasin Mo sa LM pahina .
2. Ipasagot ang mga tanong na nakapaloob dito.
3. Magkaroon ng talakayan tungkol sa aralin
hanggang sa maintindihan nang wasto ang mga
bata ang tungkol dito.
4. Ipakita ang mapa ng sariling rehiyon. Magkakaroon
ng pagsasanay sa pagtukoy ng mga relatibong
lokasyon ng mga lalawigan sa rehiyon.
5. Ipaliwanag ang panuto sa pagsasagawa ng bawat
gawain.

Gawain A

1
 Bigyan ng pagkakataon ang mga bata na mapag-
aralan ang mapa ng Rehiyon IV CALABARZON.
Ipaunawa na ang mapa na ito ay ginagamit lamang
sa pagsasanay upang tukuyin ang relatibong
lokasyon ng mga lalawigan. Kung hindi taga
CALABARZON, maaaring magkaroon ng talakayan
tungkol sa mga natatanging katangian ng mga
lalawigan at ang pagkakaiba o pagkakapareho nito
sa sariling lalawigan.
 Pasagutan ang aytem 1-5 sa pahina .
 Pag-usapan/talakayin ang bawat aytem.

Susing Sagot:
1. Cavite, Laguna, Batangas, Rizal
2. Laguna o Quezon
3. Quezon
4. Batangas
5. Aurora (Region III)

 Ilabas ang mapa ng sariling lalawigan at magkaroon


ng talakayan na kagaya ng pagtalakay sa LM.

Gawain B
 Ipaliwanag ang gawain.
 Sabihin na ang gagamitin mga pangungusap ay mga
relatibong lokasyon. Balikan ang konsepto nito
kung kinakailangan.
 Ipagawa ang gawain.
 Kolektahin ang mga sagutang papel ng mga bata at
iwasto ito.
 Talakayin sa klase ang mga ideyang hindi pa
gaanong naintindihan ng mga bata batay sa resulta
ng gawain.
 Iugnay sa sariling lalawigan o actual na kinlalagyan
ng mga lugar sa sariling lalawigan.

Susing Sagot:

1
Magkakaiba ang sagot. Halimbawa, ang palengke ay nasa
tapat ng paaralan.

Gawain C
 Hatiin ang pangkat sa apat. (Maaari rin itong maging
isahang Gawain).
 Ipaliwanag ng pamamaraan ng Gawain C.
 Ipahanda ang mga kagamitan.
 Ipagawa ang Gawain C. Bigyan sila ng sapat na oras
para tapusin ito.
 Ipadikit sa pisara o sa nakalaang lugar ang mga
output ng mga bata upang Makita rin ng iba.

Susing Sagot:
Bigyang-marka ang output ayon sa wastong pagsunod ng
mga bata sa panuto

7. Talakayin ang mga kasagutan sa bawat gawain.


Kung may mga maling kasagutan, ipaliwanag at
iwasto ito. Inaasahan na lahat ng gawain ay
maisasagawa ng mga bata nang maayos.
8. Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang mga
konsepto ng aralin bilang paglalahat ng aralin sa
pamamagitan ng sumusunod na mga tanong:
 Ano ang Relatibong Lokasyon?
 Ano ang kaugnayan nito sa pagtukoy ng
kinaroroonan ng isang lugar?
Ang mga direksyon o lokasyon ng isang lugar ay
ibinabatay sa kinaroroonan ng mga nakapaligid
at karatig-pook. Ang tawag dito ay relatibong
lokasyon. Mas medaling matutukoy ang
kinaroroonan ng mga lugar kung alam kung
paano hanapin ang mga relatibong lokasyon ng
mga lugar na ito.

IV. Pagtataya:
Pasagutan ang Natutuhan Ko LM p

. Susing Sagot:

1
a. Tawi-Tawi, Sulu, Basilan b. Timog o Timog-Silangan

1
c. Hilaga e. Hilaga
d. Timog

1
f.
g. Gumawa ng sariling pagsusulit kung saan
natutukoy ang mga bata ang relatibong lokasyon ng
kanilang rehiyon o lalawigan.
h.
V. Takdang Gawain:
i. Magdisenyo ng isang
pamayanan. Gawing puntong reprensiya ang inyong
bahay
 Sa bandang Silangan-May simbahan at paaralan
 Sa bandang Kanluran – May pamilihan at palaruan
 Sa bandang Timog – May Ospital
 Sa bandang Hilaga- May parke at sa palibot ng
parke ay mga halamang namumulaklak
j.

k. Inihanda nina:
l.
M. AMOR B. TENTADO TANAY I
n. ESTELITA C. PENDON – PILILLA
o. DOROTEA ENCIO – NIOGAN
p. REYNOLD LIBATO – JALA-JALA
q.
r.
s.
t.
u.
v.
w.
x.
y. ARALIN 4: Ang Katangian ng mga Lalawigan
z. sa Aking Rehiyon Batay Sa Lokasyon, Direksiyon,
Laki,
aa.At Kaanyuan
ab.
ac. Bilang ng Araw: 2 araw
ad.
ae. I. Layunin:
af.Natutukoy ang mga katangian ng lalawigan sa sariling
rehiyon (Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa lokasyon
at direksiyon
1
ag. II. Paksang Aralin:
ah. Paksa : Katangian ng lalawigan sa
sariling rehiyon
ai. (Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa
lokasyon at direksiyon
aj. Kagamitan : Concept map ng katangian ng
mga
ak. lalawigan sa Rehiyon IV-
A CALABARZON,
al. mapa ng mga lalawigan sa
Rehiyon IV-A,
am. DLP/PPT Presentation, manila
paper,
an. pentelpen
ao. Karagdagang kagamitan:
ap. CD ng CALABARZON March
aq. Sanggunian : Modyul 1, Aralin 4
ar. K to 12- AP3LAR-Ic-4
as.
at. III. Pamamaraan:
au. A. Panimula:
1. Maghanda ng 5 set ng mapa ng ng mga lalawigan sa
Rehiyon IV-A CALABARZON. Bawat set ay anyo ng
blangkong mapa at ang isang set ay ginupit-gupit na
puzzle map. Maari itong gawin sa manila paper o
kartolina.
av.
2. Pangkatin ang mga mag-aaral. Bigyan ang bawat
pangkat ng mapa ng mga lalawigan sa Rehiyon IV-A.
aw.
A.

2
ax.

ay.

az.
ba.
3. Hayaang buuin ng mga bata ang puzzle gamit ang
blankong mapa.
4. Pagkatapos mabuo ang puzzle, itanong ang mga
sumusunod na tanong sa mga mag-aaral:
bb.  Ano-anong mga mapa ang nabuo mula sa
puzzle?
bc.  Ilang kulay ang bumubuo sa puzzle?
bd.  Ano-ano kaya ang mga ito?
be.  Paano nagkakaiba ang mga mapa?
5. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral sa Panimula sa
kanilang LM p. 25. Talakayin ang inaasahang
matutunan ng mga mag-aaral sa Aralin 4.
6. Ipabasa ang mga tanong sa Alamin Mo LM. p. 26 at
sabihin na sasagutan nila ang mga tanong
pagkatapos ng aralin.
bf.
bg.B. Paglinang na Gawain

3
1. Pangkatin ang klase sa lima (batay sa bilang ng mga
lalawigan sa rehiyon). Bawat grupo ay bibigyan ng
kopya ng mahahalagang datos ukol sa mga lalawigan
upang basahin at pag-aralan ng bawat grupo. Hayaang
pag-aralan ng mga bata ang hinihinging datos.
Ipasulat ang datos sa loob ng kahon
bh.
bi. Pangkat 1
bj. Lalawi bk. Lokas bl. Direksi
gan yon yon
bm. Cavite bn. bo.
bp.
bq. Pangkat 2
br. Lalawi bs. Lokas bt. Direksi
gan yon yon
bu. Batanga
bv. bw.
s
bx.
by. Pangkat 3
bz. Lalawi ca. Lokas cb. Direksi
gan yon yon
cc. Laguna cd. ce.
cf.
cg. Pangkat 4
ch. Lalawi ci. Lokas cj. Direksi
gan yon yon
ck. Rizal cl. cm.
cn.
co. Pangkat 5
cp. Lalawi cq. Lokas cr. Direksi
gan yon yon
cs. Quezon ct. cu.
cv.
cw. (Habang gumagawa ang mga bata,
maaaring patugtugin
cx. ang CALABARZON March)

4
cy.
2. Ipaulat sa bawat pangat ang mga katangian ng mga
sumusuond na lalawigan batay sa lokasyon at
direksiyon. Gabayan ang pag-uulat ng mga pangkat sa
pamamagitan ng iba’t-ibang istratehiya katulad ng
“news reporting”
cz.
3. Talakayin ang mga sagot ng mga mag-aaral sa
pamamagitan ng pagtanong ng mga sumusunod:
 Ano- ano ang mga lalawigan na bumubuo sa
ating rehiyon?
 Ano- ano ang katangiang nabanggit sa bawat
lalwigan?
 Ano-ano ang lugat na nakapalibot sa bawat
rehiyon?
 Paano ninyo nailarawan ang bawat lalawigan sa
ating rehiyon?
 Ano- ano ang katangiang pisikal ang ginamit mo
upang ilarawan ang mga lalawigan
da.
4. Matapos talakayin ang mga kasagutan ng mga bata at
magbigay ng pagwawasto sa mga sagot, gabayan ang
mga bata upang buuin ang kaisipan na dapat tandaan
sa araling ito.
db. Ang mga lalawigan sa Rehiyon IV-A ay may
kaniya-kaniyang katangiang pisikal. Ang mga
katangiang ito ng mga lalawigan ay naaayon
sa lokasyon at direksiyon.
dc.
dd. IV. Pagtataya
de. Punan ng tamang impormasyon ang bawat
patlang upang makumpleto kung anong direksiyon
ang tatahakin ng mga tao kung sila ay pupunta sa
mga lugar ng rehiyon sa bawat bilang.
1. Ang lalawigan ng Cavite ay papuntang
mula sa .
2. Ang lalawigan ng Rizal ay papuntang
mula sa .

5
3. Ang lalawigan ng Batangas ay papuntang
mula sa .
4. Ang lalawigan ng Laguna ay papuntang
mula sa .
5. Ang lalawigan ng Quezon ay papuntang
mula sa .
df.
dg. V. Takdang Gawain
dh. Iguhit ang mapa ng sariling rehiyon sa puting
papel, bigyan ng pagkakakilanlan ang bawat lalawigan sa
pamamagitan ng pag-iiba-iba ng kulay na gagamitin sa
bawat isang lalawigan. Isulat ang detalye ng bawat
lalawian sayon sa lokasyon at direksiyon.
di.
dj.
dk. Submitted by:
dl. REYNOLD M. LIBATO
dm. Teacher I
dn.Jalajala District
do.
dp.
dq.
dr.
ds.
dt.
du.
dv.
dw.
dx.
dy.
dz.
ea.
eb.
ec.

6
ed.
ee.
ef.
eg.
eh.

ei. ARALIN 4: ANG KATANGIAN NG MGA


LALAWIGAN
ej. SA AKING REHIYON BATAY SA LOKASYON, LAKI,
ek. AT KAANYUAN
el.
em. Takdang Panahon: 2 araw
en. I. Layunin:
eo. Natutukoy ang mga katangian ng lalawigan sa
sariling rehiyon (Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa
laki at kaanyuan
ep. II. Paksang Aralin:
eq. Paksa : Katangian ng lalawigan sa
sariling rehiyon
er. (Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa
laki at kaanyuan
es. Kagamitan : Concept map ng katangian ng
mga
et. lalawigan sa Rehiyon IV-A
eu. CALABARZON, tsart
ev. mapa ng mga lalawigan sa
Rehiyon IV-A,
ew. DLP/PPT Presentation, manila
paper,
ex. pentelpen
ey. Karagdagang kagamitan:
ez. CD ng CALABARZON March
fa. Sanggunian : Modyul 1, Aralin 4
fb. K to 12- AP3LAR-Ic-4
fc. III. Pamamaraan:
fd. A. Panimula:
1. Pagbalik-aralan ang nakaraang aralin tungkol sa lokasyon
at direksiyon ng mga lalawigan sa Rehiyon IV-A. Muling
magsama-sama ang magkakapangkat sa nakaraang aralin

7
at gumawa ng yell ng naiatas na lalawigan. Ang anumang
datos o impormasyon na babanggitin ng guro na nauukol
sa bawat lalawigan ang siyang magbibigkas ng kanyang
yell.
fe.
2. Bilang panimula ng aralin, hilingin sa mga bata na awitin
ang CALABARZON March sa tulong video.
3. Talakayin ang awit upang lubos na makilala bawat
lalawigan na pinag-aralan sa nakaraang aralin. Sa
pagtalakay ng mga sagot, magaaring magsagawa ng
sariling estratehiya katulad ng paunahan ng mga
pagsagot o pakontest.
4. Muling ipabasa sa mga mag-aaral ang Panimula sa
kanilang LM p. 25. Muling talakayin ang inaasahang
matutunan ng mga mag-aaral sa aralin.
ff.
fg. B. Paglinang na Gawain
1. Sa ikalawang araw ng pagtalakay sa mga lalawigan ng
Rehiyon IV-A, bigyan ang bawat isang mag-aaral ng
kopya ng binasa sa nakaraang aralin ukol sa mga
lalawigan na bumubuo sa Rehiyon IV-A. Sikaping
magkakaiba ang mga lalawigan ang binabasa ng bawat
bata. (Dito ibabatay ang grupo na kanilang
sasamahan)
fh. Hilingin sa mga bata na basahin ng tahimik.
2. Pangkatin ang klase sa lima ayon sa lalawigan na
kanilang binasa. Bigyan ang bawat grupo ng manila
paper, pentelpen at Activity Card kung saan nakasulat
ang gagawin.
fi.
fj.
fk. Ayon sa inyong binasa ukol sa lalawigan,
gamitin ang mga simbolo ng mapa na napag-aralan sa
Aralin ! upang tukuyin ang bawat bahagi ng mapa.
fl. Isulat sa ibabang bahagi ng inyong mapa ang
kabuuang laki o sukat at kaanyuan ng bawat
lalawigan.
fm.
fn.
fo. Pangkat 1
fp. Lalawi fq. Laki fr. Kaanyuan
gan

8
fs. Cavite ft. fu.
fv.
fw. Pangkat 2
fx. Lalawi fy. Laki fz. Kaanyu
gan an
ga. Batang
gb. gc.
as
gd.
ge. Pangkat 3
gf. Lalawi gg. Laki gh. Kaanyu
gan an
gi.Laguna gj. gk.
gl.
gm. Pangkat 4
gn. Lalawi go. Laki gp. Kaanyu
gan an
gq. Rizal gr. gs.
gt.
gu. Pangkat 5
gv. Lalawi gw. Laki gx. Kaanyu
gan an
gy. Quezon gz. ha.

hb.
hc.
hd. (Habang gumagawa ang mga bata,
muling patugtugin
he. ang CALABARZON March o anuma awitin mula
sa iba’t
hf.ibang lalawigan tulad ng Rizal Mabuhay)
hg.
3. Ipaulat sa bawat pangkat ang mga katangian ng mga
sumusuond na lalawigan batay sa laki at kaanyuan.
Ipasulat sa manila paper. Gabayan ang pag-uulat ng
bawat pangkat,
hh.

9
4. Talakayin ang mga sagot ng mga mag-aaral sa
pamamagitan ng pagtanong ng mga sumusunod:
 Paano ninyo nailarawan ang bawat lalawigan sa
ating rehiyon?
 Ano- ano ang katangiang pisikal ang ginamit mo
upang ilarawan ang mga lalawigan
 Ano- ano ang katangian ng mga lalawigan sa
ating sariling rehiyon.
5. Matapos talakayin ang mga kasagutan ng mga bata at
magbigay ng pagwawasto sa mga sagot, gabayan ang
mga bata upang buuin ang kaisipan na dapat tandaan
sa araling ito. Pagsamahin ang kaisipan sa nakaraang
aralin.
hi. Ang mga lalawigan sa Rehiyon IV-A ay may
kaniya-kaniyang katangiang pisikal. Ang mga
katangiang ito ng mga lalawigan ay naaayon
sa lokasyon, direksiyon, laki at kaanyuan ng
mga ito.
hj. IV. Pagtataya
B. Kilalanin ang bawat mapa ng iba’t-ibang lalawigan. Isulat
ang pangalan ng lalawigan.

hk.

hl. Lalawigan ng Lalawigan ng Lalawigan


ng
hm.
hn.

1
ho.
hp. Lalawigan ng Lalawigan ng
hq.
hr.
hs.Submitted by:
ht.REYNOLD M. LIBATO
hu.Teacher I
hv. Jalajala
District hw.
hx.
hy.
hz.
ia.
ib.
ic.
id.
ie. ARALIN 4: ANG KATANGIAN NG MGA LALAWIGAN

if. SA AKING REHIYON BATAY SA LOKASYON, LAKI, ig.AT KAANYUAN


ih.

ii. Takdang Panahon: 1 araw


ij.
ik. I. Layunin:
il. Naipaghahambing ang mga lalawigan sa sariling rehiyon
(Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa lokasyon,
direksiyon, laki at kaanyuan
im. II. Paksang Aralin:
in. Paksa : Katangian ng lalawigan sa
sariling rehiyon
io. (Rehiyon IV- A CALABARZON) batay sa
ip. lokasyon, direksiyon, laki at
kaanyuan

1
iq. Kagamitan : Concept map ng katangian ng
mga
ir. lalawigan sa Rehiyon IV-A
is. CALABARZON, tsart
it. mapa ng mga lalawigan sa Rehiyon
IV-A,
iu. DLP/PPT Presentation, manila
paper,
iv. pentelpen
iw. Karagdagang kagamitan:
ix. CD ng CALABARZON March
iy. Sanggunian : Modyul 1, Aralin 4
iz. K to 12- AP3LAR-Ic-4
ja. III. Pamamaraan:
jb. A. Panimula:
1. Tumawag ng tatlo hanggang apat na batang lalaki
(tiyaking magkakaiba sila ng katangiang pisikal).
2. Itanong sa mga bata ang sumusunod:
a. Anong katangian mayroon si ? (gayundin
sa iba pang batang pinatayo)
b. Sino- sino ang magkasintaas na bata?
c. Sino- sino naman ang magkapareho ng katangian?
d. Ano ang pagkakaiba nina ?
jc.
3. Paupuin na ang mga bata.
4. Itanong sa mga mag-aaral, “Batay sa maikling gawain,
ano-ano ang salitang ginamit upang paghambingin
mga katangian ng inyong mga kaklase?”
jd.

je. B. Paglinang na Gawain


1. Ipaskil ang mga tsart na iniulat at mga larawan ng
mapa na ginamit sa nakaraang dalawang araw.
2. Itanong ang mga sumusunod na mga tanong at
talakayin ang mg sagot ng bata:
 Ano-ano ang mga lalawigan na bumubuo sa ating
rehiyon?
 Ano-ano ang katangiang nabanggit sa bawat
lalawigan?
 Ano-ano ang lugar a nakapalibot sa bawat
lalawigan ng rehiyon?
 Aling lalawigan ang may pinakamalaking sukat ng
kalupaang sakop? Alin naman ang pinakamaliit?

1
 Anong lalawigan ang may malaking bahagi ng
kabundukan? Alin naman ang may malaking
bahagi ng kapatagan?
 Paano nagkakaiba at nagkakapareho ang mga
lalawigan sa iyong sariling rehiyon?
jf.
3. Batay sa mga tsart at mga iniulat na mga datos ukol
sa mga lalawigan ng Rehiyon IV-A, ilarawan ang
kabuuang pisikal na katangian ng mga lalawigan sa
ating rehiyon. Sagutin ang mga tanong sa Gawain A
sa LM pahina
28. Isulat sa inyong kuwaderno ang mga
kasagutan. jg.
4. Ipaulat sa bawat pangkat ang mga katangian ng mga
sumusuond na lalawigan batay sa laki at kaanyuan.
Ipasulat sa manila paper. Gabayan ang pag-uulat ng
bawat pangkat,
jh.
5. Talakayin ang mga sagot ng mga mag-aaral sa
pamamagitan ng pagtanong ng mga sumusunod:
 Paano ninyo nailarawan ang bawat lalawigan sa
ating rehiyon?
 Ano- ano ang katangiang pisikal ang ginamit mo
upang ilarawan ang mga lalawigan
 Ano- ano ang katangian ng mga lalawigan sa
ating sariling rehiyon.
6. Matapos talakayin ang mga kasagutan ng mga bata at
magbigay ng pagwawasto sa mga sagot, gabayan ang
mga bata upang buuin ang kaisipan na dapat tandaan
sa araling ito. Pagsamahin ang kaisipan sa nakaraang
aralin.
ji. Ang mga lalawigan sa Rehiyon IV-A ay may
kaniya-kaniyang katangiang pisikal. Ang mga
katangiang ito ng mga lalawigan ay naaayon
sa lokasyon, direksiyon, laki at kaanyuan ng
mga ito.
jj. IV. Pagtataya
C. Kilalanin ang bawat mapa ng iba’t-ibang lalawigan. Isulat
ang pangalan ng lalawigan.

1
jk.

jl. Lalawigan ng Lalawigan ng Lalawigan


ng
jm.
jn.

jo.
jp. Lalawigan ng Lalawigan ng
jq.
jr. Submitted by:
js. REYNOLD M. LIBATO
jt. Teacher I
ju. Jalajala District
jv.
jw.
jx.
jy.ARALIN 5a. Populasyon sa Aking Pamayanan
jz.

ka. Takdang Panahon: 1 araw


kb. I. Layunin:
kc. Natutukoy ang populasyon ng iba’t ibang
pamayanan sa lalawigan ng Rizal.
kd.

1
ke. II. Paksang Aralin
kf. Paksa: Populasyon sa Aking Pamayanan
kg. Kagamitan: Talahanayanng Populasyon ng
mga
kh. pamayanan sa Rizal
ki. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
kj. K to 12 - AP3LAR-Id-5
kk.
kl. III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magpalaro ng “The Boat is Sinking” upang
pangkatin ang mag-aaral ayon sa mga batayan ng
nakagawiang pagpapangkat-pangkat
2. Iproseso ang gawain sa pamamagitan ng
pagtatanong ng mga sumusunod:
 Ilan ang pangkat na nabuo?
 Ano ang pangkat na pinakamarami?
 Ano naman ang pinakakaunti?
 Ilan ang miyembro ng ng bawat pangkat?
 Ilan ang babae sa bawat pangkat at ilan
naman ang lalaki?
 Ano ang iba pang tawag sa bilang ng bata
sa bawat pangkat?
km.
B. Panlinang na gawain
1. Ipabasa at ipaunawa ang Tuklasin Mo LM p. 37-38
ipaunawa na ang tatalakayin ay aktuwal na datos
mula sa lalawigan natin (Rizal). Bigyang diin ang
mga pagpapahalaga sa pagkuha ng datos mula sa
mga ahensiya ng pamahalaan. Talakayin ang mga
sagot sa isang oral recitation o larong “Pass the Ball”.
kn.
ko.
kp. Mga
Bayan sa kq. Popul
Lalawigan asyon
ng Rizal
ks. 633,9
kr.Antipolo
71
ku. 289,8
kt. Cainta
33

1
kw. 262,4
kv. Taytay
85
kx. Binangona ky. 238,9
n 31
kz. Rodriguez la.223,594
lb.San Mateo lc. 184,860
ld.Angono le.97,209
lf. Tanay lg.94,460
lh.Pililla li. 58,525
lj. Morong lk. 50,538
lm. 44,94
ll. Cardona
2
ln.Teresa lo. 44,436
lp.Baras lq.31,524
lr. Jalajala ls. 28,738
lu. 2,284
lt.Kabuuan
,046
lv. lw.
lx. Pinagmulan: 2007 National Statistics Office
ly.
2. Gamit ang aktuwal na datos ng populasyon ng
lalawigan ng Rizal igawa ito ng bar graph sa
paggabay ng guro (Magpakita ng halimbawa ng
bar graph).
3. Iproseso ang gawain sa pamamagitan ng mga
sumusunod na tanong ayon sa bar graph.
lz. Populasyon sa Lalawigan ng Rizal
700,000633,971
600,000
500,000
400,000
300,000
289,832362,482538,931
200,000 223,594
184,860
100,000 97,20 94,460
0 58,52 50,53844,94244,43631,52428,738

Populasyon

ma.
mb.
 Ano ang napansin ninyo sa bar graph na nabuo?
 Ano ang masasabi mo sa lugar na may
pinakamataas/ pinakamalaking bar?

1
 Ilan ang populasyon ng bayan ng Jalajala?Pililla?
mc. (Maaaring itanong din ang sa ibang
bayan)
 (Magdagdag ng mga tanong ayon sa datos na
ipinakikita ng graph.) Sa pagtalunton ng tamang
populasyon gamit ang bar graph hayaan ang mga
bata na makuha ang tamang paraan. Gabayan
lamang sila kung kinakailanagan.
md.
4. Pangkatin ang klase sa limang (5) pangkta. Bigyan
ang bawat pangkat ng gawain kung saan ay
kukumpletuhin nila ang isang bar grapgh sa
pamamagitan ng paglalagay ng tamang grap gamit
ang impormasyon sa bawat manila paper
(maaaring gamitin ang populasyon ng bawat
barangay ng sariling bayan).
5. Ipabasa ang Tandaan Mo LM. P.44
me.
mf. Submitted by:
mg. REYNOLD M. LIBATO
mh. Teacher I
mi.Jalajala District

mj.
mk.
ml.
mm.
mn.
mo.
mp.
mq.
mr.
ms.
mt.
mu.
mv.

1
mw.ARALIN 5b. Populasyon sa Aking Pamayanan
mx.

my. Takdang Panahon: 1 araw


mz. I. Layunin:
na. Naihahambing ang mga populasyon ng iba’t ibang
pamayanan sa sariling lalawigan.
nb.
nc. II. Paksang Aralin
nd. Paksa: Populasyon sa Aking Pamayanan
ne. Kagamitan: Talahanayanng Populasyon ng
mga
nf. pamayanan sa Rizal
ng. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
nh. K to 12 - AP3LAR-Id-5
ni.
nj. III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Sagutin ang tanong sa Alamin mo LM p.36
B. Panlinang na Gawain
1. Pangkatin ang klase sa limang pangkat. Bigyan ang
bawat pangkat ng tig-sasampung perang papel.
nk. (Tiyakin na hindi pare-pareho ang dami ng
kasapi ng bawat pangkat)
2. Sabihin sa mga mag-aaral na maglalaro ng tinda-
tindahan ang buong klase. Sa pamamagitan ng
perang papel, bibili ang pangkat ng prutas,
kailangan lahat ng kasapi ng pangkat ay mabibigyan
ng prutas.
3. Pagkatapos na makabili ang lahat ng pangkat,
tanungin ang bawat isa ng sumusunod na mga
tanong:
 Aling pangkay ang nakapagbigay ng prutas sa
lahat ng kasapi?
 Aling pangkat naman ang hindi nakapagbigay ng
prutas sa mga kasapi?
 Bakit sa palagay ninyo may mga pangkat na
nabigyan lahat at mayroon ding hindi?
 Ano ang masasabi ninyo kapagmarami ang kasapi
at kaunti lamang ng pagkain?
 Ano naman ang masasabi ninyo kung lahat ng
kasapi ay maroon pagkain at may sobra pa?
1
 Ano ang mangyayari kapag kaunti lamang ang
pagkain puro pero kaunti lamang ang kasapi?
 Ano ang mangyayari kapag maraming- marami
ang mga kasapi at kaunti lamang ang pagkain?
nl.
4. Gamit ang bar graph ng nakaraang aralin
(Populasyon ng mga bayan sa lalawigan ng Rizal).
Itanong ang mga sumusunod:
 Aling pangkat ang pinakamaraming kasapi?
 Aling mga pangkat ang magkasindami?
 Aling mga pangkat ang pinakakaunti ang mga
kasapi?
 Ano-anong mga impormasyon ang maaari pa
nating malaman batay sa simpleng bar graph na
ito?
 Anong masasabi ninyo tungkol sa bar graph?
 Sa palagay ninyo, mapaghahambing ba natin ang
populasyon ng mga pamayanan gamuit ang graph
na ito?
nm.
5. Ipabasa ang Tandaan Mo LM. P.44
nn.
no. III. Pagtataya
np. Aralin muli ang datos ng mga pamayanan sa
Rizal. Paghambingin ang mga bayan sa pamamagitan ng
pagbuo ng mga pangungusap.
nq.
nr. IV. Takdang Gawain
ns. Gumawa ng bar grap gamit ang datus ng
populasyon ng lalawigan ng Rizal. Paghambingin ang mga
bayan ayon sa populasyon. Maaring gumamit ng mas
marami o mas kaunti.
nt.
nu. Submitted by:
nv. REYNOLD M. LIBATO
nw. Teacher I
nx. Jalajala
District ny.
nz.
oa.
ob. ARALIN 5c. Populasyon sa Aking Pamayanan

1
oc.
od. Takdang Panahon: 1 araw
oe. I. Layunin:
of.Nailalarawan ang populasyon ng mga pamayanan sa
lalawigang kinabibilangan gamit ang bar grap
og.
oh. II. Paksang Aralin
oi. Paksa: Populasyon sa Aking Pamayanan
oj. Kagamitan: Talahanayanng Populasyon ng mga
ok. pamayanan sa Rizal
ol. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
om. K to 12 - AP3LAR-Id-5
on.
oo. III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Muling balikan ang binuong bar-graph ng mga bata at
sagutin ang mga sumusunod na tanong:
 Aling pamayanan na nasa graph ang kailanagn ng
mas maraming pagkain?
 Aling pamayanan namana ang pinaka-kaunti ang
kinakailangang pagkain? Bakit mo nasabi ito?
 Anong masasabi mo kapag Malaki ang populasyon
ng isang lugar? Bakit mo naman nasabi ito?
op. Ano ang makikita mo sa pamayanan na
Malaki ang populasyon? Sa isang maliit ang
populasyon?
2. Magpakita ng halimbawa ng graph na nagpapakita ng
populasyon ng babae at lalaki sa ilang barangay sa
sariling pamayanan. (Maaaring gamitin ang populasyon
ng sariling pamayanan)

2
oq.

pOPULASYON SA BAYAN NG JALAJALA


LALAKIBABAE

2,500 2,374
2,240 2,276
2,193
2,036
1,923
2,000

1,506 1,453
1,500 1,397 1,367
1,31,8287

967 906 981940


1,000 814752 877861

500
147123

or.
3. Talakayin ang graph sa pamamagitan ng
mga sumusunod na tanong:
 Aling mga barangay ang mas maraming babae
kaysa sa lalaki?
 Aling barangay ang may pinakamaraming
nakatirang lalaki?
 Sa pamamagitan ng graph na ipinakita, paano mo
mailalarawan ang populasyon ng mga barangay sa
ating bayan?
 Ano-ano ang mga salitang maaaring gamitn
upang ilarawan/paghambingin ang mga
barangay/pamayanan?
os.
4. Ipabasa ang Tandaan Mo LM. P.44
ot.
ou. IV. Pagtataya
ov. Pasagutan ang Natutunan Kos a LM p. 45-46
ow.

ox.Submitted by:
oy.REYNOLD M. LIBATO
oz. Teacher I

2
pa.Jalajala
District 6.Populasyon
ARALIN sa Mga Lalawigan sa Rehiyon
pb.
pc.
pe. Takdang Panahon: 1 araw
pf.I. Layunin
pg. Naihahambing ang lalawigan ng Rizal sa
lalawigan ng Laguna ayon sa dami ng populasyon gamit ang
mga datos ukol sa populasyon
ph. II. Paksang Aralin
pi. Paghahambing ng Lalawigan ng Rizal sa
Lalawigan ng Laguna ayon sa dami ng populasyon
gamit ang mga datos ukol sa populasyon
pj. C. Kagamitan :
pk. Mapa ng populasyon ng lalawigan ng Rizal
pl. Talaan ng populasyon ng Lalawigan ng Rizal at Laguna
pm. Tsart ng talahanayan sa LM, larawan ng pamayanan
na may iba’t- ibang dami ng populasyon, mapa ng Calabarzon
pn. Learner’s Material 47- 61 , Teacher’s Guide
po. Integrasyon : Sining, Pagbasa ,Mathematics
pp. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Id- 6
pq. III. Pamamaraan
pr. A. Panimula
ps. 1. Magpalaro tungkol sa populasyon ng tao sa bayan ng
Pililla gamit ang bar grap na pinamagatang “Number heads”
(Pangkatin ang klase sa apat, bawat miyembro ng pangkat ay
magkakaroon ng sariling numerong itatalaga ng lider, maaring 1-
7. Tatawag ang guro ng isang numero at tatayo ang miyembro
ng bawat pangkat ng tinawag na numero para sumagot sa
tanong ng guro. Matatapos

2
pt. ang laro kapag natawag na lahat ng number/ miyembro sa bawat
pangkat. Ang pangkat na may pinakamaraming nasagot ang
siyang panalo sa laro.
pu.
pv. Populasyon sa Bayan ng Pililla
pw . px. py. .q
pz a.q b.qc .q d.q e.
13,00
0 qf. qg. qh.qi. qj. qk.ql.qm.qn.
12,00
qo. qp. qq.qr. qs. qt. qu.q v. qw.
0
11,00 qx. qy. qz. ra. rb. rc. rd.re. rf.
0
10,00 rg. rh. ri . rj. rk. rl. rm.rn. ro.
0
rp. rq. rr. rs. rt. ru.rv.rw. rx.
9,000
8,000 ry. rz.sa. sb.sc. sd.se.sf. sg.
7,000
6,000 sh. si. s j. sk.sl. sm.sn.so.sp.
5,000
sq. sr. ss . st. su. sv.s w.sx . sy.
4,000
3,000 sz. ta. tb. tc. td. te. tf. tg. th.

ti. tj. tk. tl. tm.tn. to.tp. tq.

tr. ts. tt . tu. tv. tw.tx.ty. tz.

ua. ub. uc. ue.uf . .u


ug h.ui .

uj. uk. ul. um.u n.u o.up .u q.u r.

us.
Bagumbayan Halayhayin Hulo Imatong Malaya Niogan Quisao
Takungan Wawa
2
ut. Dami ng Tao
uu.
uv.
uw. 2. Pag-aralan ang bar graph.
ux. 3. Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
➢ Aling barangay sa Pililla ang pinakamalaki ang populasyon?
➢ Alin naman ang pinakamaliit?
➢ Pag pinagsama ang mga populasyon ng mga barangay, gaano
karaming tao lahat?
➢ Saang barangay kaya ang pinakamaraming pamilihan? Bakit mo
nasabi ito?
➢ (Maaring magdagdag pa ang guro ng mga katanungan o muling
magpakita ng bar grap ng populasyon sa mga pamayanan para
mas maganda ng laro)
uy.4. Magsanay sa pagbuo ng isang bar graph gamit ang sariling
likhang datos. (Mahalang malaman ng mga bata ang
konsepto uz. na nagpapakita ng impormasyon ang graph)
va.
vb. B. Panlinang na Gawain
vc.1. Ipabasa ang Tuklasin Mo sa LM p.42
vd. 2. Ang pinagkunan ay ayon sa kapal ng populasyon o bilang
ng mga taong naninirahan sa isang kilometro kuwadrado (km2).
Ipaliwanag mabuti na ang ginamit na batayan ay ayon sa
Philippine Census 2010, Population Density (Approximated
Value).
ve. 3. Talakayin ang mapa ng populasyon ng Rizal sa taong
2010 at ang talahanayan nito.
vf. Populasyon ng Lalawigan ng Rizal
vg. Ayon sa Senso 2010

vh. RIZAL vi. 2,484,840


vj. Angono vk. vl. 102,407

2
vm. Antipol
vn. vo.
677,741 o City
vp. Baras vq. vr. 32,609
vs. Binangonan vt. vu. 249,872
vv. Cainta vw. vx. 311,845
vy. Jalajala vz. wa. 30,074
wb. Moron
wc. wd. 52,194
g
we. Pililla wf. wg. 59,527
wh. Rodrig
wi. wj. 280.904
uez
wk. San
wl. wm. 205,255
Mateo
wn. Tanay wo. wp. 98,879
wq. Taytay wr. ws. 288,956
wt. Teresa wu. wv.47,163
ww. Cardo
wx. wy.47,414
na

wz. Suriin ang populasyon ng Lalawigan ng Rizal.


● Ilang bayan mayroon sa lalawigan ng Rizal? Anu-ano ito?
● Anong bayan ang may pinaka-malaking populasyon sa Rizal?
● Anong bayan ang may pinaka-maliit na populasyon sa Rizal?
● Ilang siyudad mayroon sa lalawigan ng Rizal?
● Anu anong bayan sa Rizalang may malaking
Populasyon.? xa.
xb. Talakayin ang talahanayan ng Populasyon sa Lalawigan ng
Laguna
xc. Populasyon ng Lalawigan ng Laguna
xd. Ayon sa Senso 2010
xf.
xe. LAGUNA xg. 2,669,847

xh. Alaminos xi. 43,526 xj. Majayjay xk. 26547

xm. 283,3 xn. Nagcarlan xo. 59,726


xl. Binan 96

2
xp. Calamba
xq. 389,377 xr. Paete xs. 23,523
City
xt. Calauan xu. 74,890 xv. Pakil xw.20,822
xx. Cabuyao xy. 248,436 xz. Pangil ya. 23,201
yb. Cavinti yc. 20,809 yd. Pagsanjan ye. 39,313
yf. Famy yg. 15,021 yh. Pila yi. 46,534
yj. Kalayaan yk. 20,944 yl. Rizal ym. 15,518
yp. Sta. Cruz
yn. Liliw yo. 33,851 yq. 110,943
City
yt. Sta. Rosa
yr. Los Banos ys. 101,884 yu. 284,670
City
yv. Lumban yw.29,470 yx. Siniloan yy. 35,363
zb. San Pablo
yz. Luisiana za. 20,148 zc. 248,890
City
zd. Mabitac ze. 18,618 zf. Sta Maria zg. 26,839
zh. Magdalena zi. 22,976 zj. San Pedro zk. 294,310

zl. zm. zn. Victoria zo. 34,604

zp.
zq. Ilang bayan mayroon sa Laguna?
zr. IAnu anong mga bayan sa Laguna ang may malalaking
populasyon?
zs.lan ang siyudad sa lalawigan ng Laguna?
zt. Anu anong bayan sa Laguna ang may maliliit na
populasyon? zu. Ano ang kabuuang populasyon ng lalawigan
ng Laguna?
zv.Tingnang muli ang Talahanayan ng populasyon ng dalawang
lalawigan paghambingin ang kanilang populasyon.
zw.
zx.Gawain
A. Paghambingin ang populasyon ng lalawigan ng Rizal at Laguna
gamit ang venn diagram.
zy. RIZAL LAGUNA
zz.
aaa.
POPULASYON
aab.
aac.
aad.

26
aae.
aaf.
aag.
aah. B. Talakayin ang mapa ng populasyon ng Rizal sa taong
2010 at ang talahanayan nito. aai.

aaj.
aak. B. Tingnan muli ang Talaaan ng populasyon ng Rizal at
Laguna at ibigay ang populasyon ng mga bayan nito

aal. aam.

aan. Angono aat. Paeti


aao. Tanay aau. Siniloan
aap. Binangonan aav. Calamba
aaq. Pililla aaw. Pagsanjan
aar. Cainta aax. Pakil
aas. Jalajala aay. Mabitac
aaz. C.Paghambingin ang lalawigan ng Rizal at Laguna nang
hindi lalampas sa tatlong pangungusap.
aba.

2
abb. Tandaan mo
abc. Magkakaiba ang dami ng tao sa lalawigan ng Rizal at
Laguna. Magkakaiba iba rin ang pangkat ng tao ng bumubuo ng
populasyon sa lalawigan.
abd.
abe.
abf. IV. Pagtataya
abg. Piliin ang tamang sagot
1. Ang mga siyudad ng San Pablo, Calamba , Santa Rosa at Santa
Cruz ay matatagpuan sa lalawigan ng ---------------------------
abh. A. Rizal B. Laguna C. Quezon D.Cavite
abi. 2.Aling lalawigan ang may 13 bayan at isang
siyudad? abj. A. Laguna B. Rizal
C. Quezon D. Batangas abk.
3. Ang lalawigan ng Laguna ay binubuo ng -----------bayan at
na siyudad
4. Malalaki ang bilang ng mga populasyon sa mga bayang malalapit
sa kalakhang Maynila dahil--------------------
abl. A. Magkasinglaki ang mga lalawigan dito
abm. B.Bulubundukin ang mga lalawigan
abn. C. Malapit sila sa kanilang trabaho
abo. 5. Anong bayan sa Rizal ang may maliit na populasyon ?
abp. A.Jalajala B.Baras C. Morong C.Teresa
abq.
abr. V. Takdang Aralin
abs. Gumawa ng bar graph gamit ang talahanayan ng
populasyon ng Rizal.
abt.
abu.
abv.
abw. Inihanda ni:
abx. GNG. DOROTEA C.
ENCIO
aby. Dalubguro II
abz.
aca.

ac 6.Populasyon sa Mga Lalawigan sa Rehiyon


ARALIN
b.
ac

2
ace.
acf. Takdang Panahon: 1 araw
acg. I. Layunin
ach. Naihahambing ang lalawigan ng Cavite
,Batangas,at Quezon ayon sa dami ng populasyon gamit ang
mga datos ukol sa populasyon
aci. II. Paksang Aralin
acj. Paghahambing ng Lalawigan ng Cavite ,
Batangas at Quezon ayon sa dami ng populasyon gamit
ang mga datos ukol sa populasyon
ack. C. Kagamitan :
acl. Mapa ng populasyon ng lalawigan ng Cavite,
Batangas at Quezon
acm. Talaan ng populasyon ng Lalawigan ng Cavite,
Quezon at Batangas
acn. Tsart ng talahanayan sa LM, larawan ng pamayanan
na may iba’t- ibang dami ng populasyon, mapa ng
Calabarzon
aco. Learner’s Material 47- 61 , Teacher’s Guide
acp. Integrasyon : Sining, Pagbasa ,Mathematics
acq. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Id- 6
acr. III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Simulan ang aralin gamit ang mga susing tanong sa Alamin mo?
2. Magsagawa ng brainstorming kaugnay ng mga tanong?
3. Anu ano ang pagkakaiba ng mga pamumuhay sa ibat ibang
lalawigan na may malalaki at maliliit na
populasyon? acs. B. Panlinang na Gawain
act. 1. Ipabasa ang Tuklasin mo sa LM P.42
acu. Suriin ang Populasyon ng lalawigan ng Cavite,
Quezon at Batangas
acv. Tingnan ang Talahanayan ng Populasyon ng lalawigan ng
Cavite, Quezon at Batangas

2
acw.Populasyon ng Lalawigan ng Cavite

3
acx. Ayon sa Senso 2010
ada.
acy. CAVITE acz.
3,090,691
adb. Alfons adc. add. ade.
o 48,567 35,289
adf. Amad Marago
adg. adi.
eo ndon
33,457 28,570
adj. Bacoo adk. adh. Mendes adm.
r 520,216 88,144
adn. Carm ado. adl. Naic adq.
ona 74,986 41,678
adr. Cavite adp.
ads. adu.
City 101,120 92,253
adv. City of
Dasmarina adw. ady.
Novelet
s 575,817 213,490
a
adz. Gen,
aea. adt. Rosario aec.
Emilio
Aguinaldo 17,507 62,030

aed. Gen aee. adx. Silang aeg.


Trias 243,322 188,755

aeh. Imus aei. aek.


aeb.
301,624 19,297

ael. Indan Tagayta y


aem. aeo.
g City
62,030 104,559

aef. Tanza
aep. Kawit aeq. aes.
78,209 138,540
aej. Ternate
aet. Magall aeu.
anes aen. aew.
21,231

Trece
Martires
City

3
aer.

Gen,
Mariano
Alvarez

aev.
aex. Anong mga bayan sa Cavite ang may pinaka malaking
populasyon?
aey. Ilang bayan ang bumubuo sa Cavite?

3
aez. Ilan ang Lungsod sa Cavite?
afa. Ano ang kabuuang bilang ng populasyon sa Cavite?
afb.
afc.
afd.
afe.
aff. Populasyon ng Lalawigan ng Quezon

afg. Ayon sa Senso 2010


afj.
afh. QUEZON afi.
1,740,638
afk. Agdan afm.
afl. 11,567 afn. 50,826
gan
Malun ay
afp. 16,12
afo. Alabat afr. 25,186
0 afq.
afs. Atimo
aft. 61,587 Unisa n afv. 91,599
nan
afu.
afw. Buena afx. 29,05
afz. 50,833
vista 3
Tiaon g
aga. Burde agb. 24,16
afy. agd. 91,428
os 6
age. Calau agf. 69,22 Tagka
ag wayan agh. 138,894
3
agi. Cand agj. 110,5 agc.
elaria agl. 20,161
70
Tayab as
agm. Catan agn. 65,83
auan agg. Saria agp. 65,996
2
ya
agq. Dolor agr. 27,70
es agk. agt. 12,511
2
agu. Gen agv. 25,37 Padre agx. 13,865
Luna 3 Burgos
agy. Gen agz. 25,97 ago. ahb. 12,039
Nakar 3
ahc. Guina ahd. 41,66 Pagbil ao
yangan ahf. 21,380
9 ags. Panu
ahg. Guma ahh. 69,61 kulan
ca ahj. 10,230
8 agw.

Patna
3
nungan

aha. Perez

ahe.

Pitog o
ahi.

Plarid el
ahk. Infant ahl. 64,81
ahm. Polillo ahn. 28,125
a 8
aho. Jomali ahq. Quez
ahp. 6,884 ahr. 15,142
g on
aht. 91,07
ahs. Lopez ahu. Real ahv. 35,189
1
ahw. Lucba ahx. 46,69 ahy. Samp
n 8 aloc ahz. 13,101

aia. Lucen aib. 246,3 aic. San


a 92 Andreas aid.
33,586
aie. Macal aig. San
aif. 26,419 aih. 31,681
elon Antonio
aik. San
aii. Mauban aij. 61,141 ail. 57,979
Franciso
aio. San
aim. ain. aip. 45,386
Narciso

aiq.
air. Ano ang kabuuang populasyon ng lalawigan ng Quezon?
ais. Ilang bayan ang bumubuo sa lalawigan ng Quezon?
ait. Anu anong bayan ang may malalaki/ maliliit na
populasyon sa Quezon?
aiu. Paghambingin ang lalawigan ng Cavite at Quezon ayon sa
kanilang populasyon ?
aiv.
aiw.
aix.
aiy. Populasyon ng lalawigan ng Batangas ayon sa senso
2010
aiz. Batangas aja. ajb. 2,37
7,395

3
ajc. Agonci aje. 35, ajf.Rosario ajg. 105,5
llo 794 61
ajd.
ajh. Balaya aji. 81,805 ajj. San Jose ajk. 68,51
n 7
ajl. Balete ajm. 20, ajn. San ajo. 94,29
214 Juan 1
ajp. Batang ajq. 305 ajr.San Luis ajs. 30,70
as City ,607 1
ajt.Bauan aju. 81, ajv. San ajw. 20,59

351 Nicolas 9
ajx. Calaca ajy. 70, ajz. San aka. 59,59
521 Pascual 8
akb. Calata akc. 51, akd. Sant ake. 17,41
gan 997 a Teresita 5
akf. Cuenc akg. 312 akh. Sant aki. 124,7
a 36 o Tomas 40
akj. Ibaan akk. 48, akl. City akm. 152,3
482 of 93
Tanauan
akn. Laurel ako. 35, akp. Tays akq. 35,35
674 an 7
akr. Lemer aks. 81, akt. Tingl aku. 16,87
y 825 oy 0
akv. Lian akw. 45, akx. Talis aky. 39,60
943 ay 0
akz. Lipa ala. 283 alb. Taal alc. 51,50
City ,468 3
ald. Lobo ale. 37, alf.Tuy alg. 40,73
070 3I
alh. Mabini ali. 44,391 alj. Nasugbu alk. 122,4
83
all. Malvar alm. 45, aln. Padr alo. 44,87
952 e Garcia 7
alp. Mataas alq. 27, alr. als.
na Kahoy 177
alt.
alu. Ilang siyudad mayroon sa lalawigan ng Batangas?
alv. Ilang bayan at siyudad mayroon ang lalawigan ng Batangas?
alw. Ano ang kabuuang populasyon ng lalawigan ng Batangas?
alx.

3
aly. Anong lalawigan ang masikip dahil malaki ang
populasyon?
alz. Anong lalawigan ang maluwag dahil kakaunti o maliit ang
populasyon?
ama.
amb. Gawain A
amc. Tingnan ang Talahanayan ng populasyon ng lalawigan
ng Cavite Quezon at Batangas.
amd. Alin ang
pinakamalaki? ame. Alin ang
pinakamaliit?

3
amf.
1. Gamit ang mga larawan ng ibat ibang dami ng tao bilang gabay,
gumuhit ng akmang bilang ng tao sa ilang lalawigan ayon sa
kanilang populasyon.
amg. Tandaan na ang may pinakamaraming
populasyon ang may pinakamaraming guhit na tao
amh. Lalawiga ami. Populas amj.
n yon
amk. Cavite amm. 3,090,69 amn.
aml. 1
amo. Laguna amq. 2,669,84 amr.
amp. 7
ams. Batanga amt. 2,377,39 amu.
s 5
amv. Rizal amw. 2,484,84 amx.
0
amy. Quezon amz. 1,740,63 ana.
8
anb. 1,000,000 katao
anc.
2. Anong masasabi mo tungkol sa populasyon ng Cavite at Quezon
and. Lalawigan ane. Katangian ng
Populasyon
anf. ang.

anh. Bakit magkakaiba ang populasyon sa bawat lalawigan?


ani.
anj. 3, Sumulat ng talata tungkol sa paghahambing ng
populasyon ng Cavite ,Quezon at Batangas na hindi lalagpas sa
tatlong pangungusap.
ank.
anl. Tandaan Mo
anm. Magkakaiba ang dami ng tao sa mga lalawigan ng sariling
rehiyon, Magkakaiba iba rin ang pangkat ng tao na bumubuo ng
populasyon ng bawat lalawigan,. Ang pagkakaiba ibang dami ng
tao at mga pangkat nito ay maaaring naaapektuhan ng
katangian ng lupain na sinasakop ng lalawigan at ang kalapitan
nito sa sentrong pang komersyo.
ann.
ano. IV Pagtataya

3
anp.
anq. Basahin at unawaing mabuti ang mga tanong , Piliin
ang tamang sagot.
1. Anong bayan sa Batangas ang may pinakamalaking
populasyon? anr. A. Lipa City B Batangas City
C.Nasugbu
D.Tanauan
ans.
2. Ang lalawigan ng Cavite ay may -------------
ant.
anu. A,19 na bayan at apat na siyudad B. 20 bayan at 3
siyudad
anv.
anw.
anx. C, 21 na bayan at 2 siyudad D, 22 na bayan at isa
siyudad
any.
3. Anong lalawigan sa CALABARZON ang may pinakamaliit
ang populasyon?
anz.
A. Laguna B. Batangas C, Cavite D. Quezon
aoa.
4. Ang lalawigan ng Quezon ang may pinakamaraming bayan sa
CALABARZON . Ito ay binubuo ng-------na bayan.
aob. A. 38 B.39 C. 40 D. 41
aoc.
5. Malaki ang populasyon sa bahagi ng Cavite dahil---------------------
A.Malapit sila sa kalakhang Maynila
B..Maraming mga pagawaan dito
C.Maraming mga pabrika dito
D..Lahat ay tama
aod.
aoe. V. Takdang
Aralin aof.
aog. Kung kayo ay papipiliin saan ninyo nais na manirahan
sa lugar na malaki ang populasyon o sa lugar na malaki ang
populasyon ? Bakit/
aoh. Ipaliwanag ang inyong sagot .
aoi.
aoj.
aok.
aol.
aom. Inihanda ni:
aon.
3
aoo. GNG. DOROTEA C.
ENCIO
aop.
aoq.
ao
ARALIN
r. 6.Populasyon sa Mga Lalawigan sa Rehiyon
ao
aou.
aov. Takdang Panahon: 2 araw
aow. I. Layunin
aox. Naihahambing ang mga lalawigan sa sariling
rehiyon ayon sa dami ng populasyon gamit ang mga datos ukol
sa populasyon

aoy. II. Paksang Aralin


aoz. Paghahambing ng Lalawigan sa
sariling rehiyon ayon sa dami ng populasyon gamit
ang mga datos ukol sa populasyon
apa. C. Kagamitan :

apb. Mapa ng populasyon ng mga lalawigan

apc. Talaan ng populasyon sa Rehiyon ng CALABARZON

apd. Tsart ng talahanayan sa LM, larawan ng pamayanan

na may iba’t- ibang dami ng populasyon, mapa ng Calabarzon

ape. Learner’s Material 47- 61 , Teacher’s Guide

apf. Integrasyon : Sining, Pagbasa ,Mathematics

apg. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Id- 6

aph. III. Pamamaraan

api. A. Panimula
apj.
apk. Maghanda ng Data Retrieval chart

3
apl.
apm.
apn.
apo.
app.
apq.
apr. REHIYON IV- A
aps. CALABARZON

apt.
apu.
apv.
apw. LALAWIGAN
POPULASYON
apx. L
apy.
apz.
aqa.
aqb.
aqc.
aqd.
aqe.
aqf.
aqg.
aqh.
aq
i.
aqk.
aql.
aqm.
aqn.
aqo.
aqp.
aqq.
aqr.
aqs. Suriin ang mga lalawigan
aqt. Anong lalawigan ang may pinakamalaking populasyon?
aqu. Anong lalawigan ang may maliit na populasyon?
aqv.

4
aqw. B. Panlinang na Gawain

aqx. 1. Ipabasa ang Tuklasin Mo sa LM p.42

aqy. 2. Ang pinagkunan ay ayon sa kapal ng populasyon o bilang

ng mga taong naninirahan sa isang kilometro kuwadrado (km2).

Ipaliwanag mabuti na ang ginamit na batayan ay ayon sa

Philippine Census 2010, Population Density (Approximated

Value).
aqz.

ara. Sa tulong ng mapa, talakayin ang pisikal na katangian

kasama ng lokasyon ng bawat lalawigan, ang pangunahing

hanapbuhay at dami ng populasyon ng bawat isa. Ipaunawa

ang kaugnayan ng pisikal na katangian at ang pagdami ng

populasyon.

arb. 5. Gumawa ng sariling talahanayan ng mga lalawigan ng

sariling rehiyon.

arc. Suriin ang populasyon ng Rehiyon IV A CALABARZON ,

Itoy rehiyon na malapit sa kabisera ng ating bansa, ang N

ational Capital Region Sa datos na nakalap tungkol sa

populasyon ng bansa noong 2010, ang rehiyon IV A ang may

pinaka malaking populasyon sa bansa,

ard.
are.
arf.
arg.
arh.

4
ari. Tingnan muli ang mapa ng rehiyon , malaki ba ang

nasasakupan nito?
arj.
ark.
arl .
ar m.
Talahanayan ng Land Area ng
ar n.
ar o. Rehiyon IV – A CALABARZON
ar p. Land Area
Lalawigan
arq .
Cavite 1,287.6 km2
ar r.
ars . Laguna 1.759.7 km2
art . Batangas 3,165.8 km2

aru . Rizal ang may1,308.9


Aling lalawigan km2
pinakamalaking land rea?
arv a Quezon 8,842.8 km2 rea?
ar . Aling lalawigan ang may pinakamaliit na land on ng bawat

lalawigan, ano ang napapansin ninyo.?

arx. Pag-aralan sa mapa ang kapal ng populasyon sa bawat

lalawigan ng Rehiyon IV-Calabarzon at ang talahanayan

tungkol dito. Bakit kaya nagkakaiba ang bilang ng mga tao sa

iba’t ibang lalawigan? Suriin ang paglalarawan ng bawat

lalawigan sa rehiyon.

ary. Nakatutulong ba ito upang mabigyang rason ang

pagkakaiba ng mga populasyon ng mga lalawigan sa rehiyon

arz.

asa. Gawain

A. Ipagawa ang Gawain B LM p.48

4
asb. Tingnan ang Bar graph tungkol sa populasyon ng ibat

ibang pangkat na matatagpuan sa ating rehiyon.

asc. B. Upang maging mas malalim ang talakayan sa pagkakaiba

iba ng mga populasyon ng mga lalawigan ipagawa ang Gawain C

sa LM p.

asd. 49 sa kanilang sagutang papel.

ase. C.Basahing muli ang mga katangian ng populasyon ng mga

lalawigan sa ating rehiyon. Gawing gabay ang halimbawang

talata sa ibaba.

asf. Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng kaisipan.


asg. Tandaan Mo
ash.
Magkakaiba ang dami ng tao sa mga lalawigan
asi
.ng sariling rehiyon na makikita sa isang population map. Magkakaiba iba rin an
pagpapaunlad nito.
asj
.
as
k.
asl
.
as
m.
as
n.
as
o.
as
lalawigan sa Region IV-Calabarzon. Tukuyin ang pinakatamang

sagot sa bawat tanong/pahayag. Isulat ang titik ng tamang

sagot sa patlang.

4
asv. L asw. Man asx. M asy. M asz. K

alawi ggagawa anging agsas abuu

gan isda aka an


ata. C atb. 186 atc. 6 atd. 6 ate. 3

avite 0 20 20 100
atf. L atg. 108 ath. 6 ati. 9 atj. 2

agun 0 75 45 700

a
atk. B atl. 960 atm. 4 atn. 9 ato. 2

atan 80 60 400

gas
atp. R atq. 175 atr. ats. 7 att. 2

izal 0 50 500
atu. Q atv. 380 atw. 7 atx. 7 aty. 1

uezo 60 60 900

n
atz.
aua. 1. Aling lalawigan ang magkasingdami ang populasyon ng

mangingisda at magasaka?
aub. A. Rizal B. Batangas C.Laguna D. Quezon
auc. 2. Alin sa sumusunod ang may pinakamaliit na kabuuang

populasyon?
aud. A. Cavite B. Batangas C.Laguna D. Quezon
aue. 3. Aling lalawigan ang mas marami ang mangingisda kaysa

sa manggawa?
auf. A. Cavite B. Batangas C.Laguna D. Quezon

4
aug. 4. Kung pagsama samahin ang mga populasyon

ng mangingisda at magsasaka, aling lalawigan ang may

pinakamarami sa buong rehiyon?


auh. A. Cavite B. Batangas C.Laguna D. Quezon
aui. 5. Alin dito ang dahilan kung bakit kakaunti ang
populasyon

ng mangingisda sa lalawigan ng Rizal?


auj. A. Mas gusto ng mga taga Rizal ang pagsasaka kaysa

pagingisda.
auk. B. Kakaunti lamang ang anyong tubig kung saan

makapangisda ang mga tao.


aul. C.Mas gusto ng mga taga-Rizal magtrabaho sa iba’t

ibang kompanya.
aum. D. Maraming pumupunta sa mga karatig na lalawigan

upang maging magsasaka


aun.
auo. 6. Malalaki ang bilang ng populasyon sa bahaging Cavite at

Rizal marahil dahil .


aup. A. Malapit sila sa Kalakhang Manila.
auq. B. Magkasinlaki ang mga lalawigang ito.
aur. C. Nagkakapareho sa paniniwala ang mga ito.
aus. D. Bulubundukin ang mga lalawigan na ito.
aut. 7. Batay sa datus, aling lalawigan ang mas naaangkop ang

kabuhayan sa pagtatanim?
auu. A. Cavite B. Batangas C.Laguna D. Quezon
auv. 8. Bakit pinakamarami ang pangkat ng manggawa sa

lalawigan ng Cavite?
auw. A. Mas gusto ng mga taga-Cavite ang magtrabaho

sa
aux. kompanya

4
auy. B. Mas naaangkop ang lupain ng Cavite sa pagsasaka

4
auz. C.Maraming anyong tubig ang nakapalibot sa
Cavite ava. D. Malapit ang Cavite sa kabisera ng bansa kung

saan
avb. maraming kompanya
avc. 9. Alin sa mga lalawigan sa rehiyon ang maraming taong

nangingisda?
avd. A. Rizal B. Cavite C. Quezon D. Batangas
ave. 10. Kung pagsama samahin ang mga manggawa at

magsasaka, aling lalawigan sa rehiyon ang may pinakamaraming

na ganitong pangkat?
avf. A. Rizal B. Cavite C. Quezon D. Batangas
avg. V. Takdang Gawain
avh. Gumupit ng mga larawan ng mga iba’t ibang

pangkat ng tao na makikita sa sariling lalawigan o rehiyon.

Idikit ito sa puting papel.Gumawa ng talata tungkol sa pangkat

na nagsasabi ng kanilangkahalagahan sa inyong lalawigan. Isang

halimbawa ay ang pagsulat tungkol sa mga naiaambag ng mga

matatanda o Senior Citizen sa lalawigan ng


Rizal. avi.
avj.

avk. Inihanda ni :

DOROTEA C. ENCIO

Dalubguro II

avl.
avm.
avn.
avo.
avp.
avq.

4
avr.
avs.
avt.
avw.
avu. avx.
ARALINTakdangKatangiang
7. Panahon: 3Pisikal
araw na
Nagpapakilal
avy.
avz. I. Layunin a
awa. Nailalarawan ang iba't ibang lalawigan sa
rehiyon ayon sa katangiang pisikal at
pagkakakilanlang heograpikal nito gamit ang
mapang topograpiya ng rehiyon.
1. Nasasabi ang mga katangiang pisikal ng mga
awb. lalawigan sa rehiyon.
2. Nasasabi ang anyong tubig at anyong lupa na
awc. nagpapakilala ng iba't ibang lalawigan
sa rehiyon.
3. Naihahambing ang mga lalawigan sa
rehiyon awd. batay sa katangiang
pisikal at pagkakakilanlang
heograpikal nito.
4. Nakapagpapakita ng pagpapahalaga sa iba't
awe. ibang anyong tubig at anyong lupa
na awf. nagpapakilala ng piling lalawigan
sa
sariling
awg. rehiyon.
awh.
awi. II. Paksang Aralin
awj. Paksa : Katangiang Pisikal at
Pagkakakilanlang
awk. Heograpikal ng Lalawigan sa
Rehiyon
awl. Kagamitan : mapang topograpiya ng mga
lalawigan
awm. sa rehiyon, mga simbolo sa
mapa,
awn. blankong mapa ng mga lalawigan,
awo. flashcard ng simbolo sa mapa
awp. Sanggunian : Modyul 1, Aralin 7
awq. K to 12- AP3LAR-Ie-7

4
awr.
aws. III. Pamamaraan:
awt. A. Panimula:
awu. 1. Anyayahan ang mga mag-aaral sa isang
paglalakbay gamit ang kanilang imahinasyon sa
pamamagitan ng story prompt.
awv. Sabihin ang ito habang nagpapatugtog ng

Halina kayo at tayo’y maglalakbay. Sa pagpikit ninyo


ng inyong mga mata tayo ay nasa isang malayong lupain na.
Nakatayo tayo sa isang malawak na palayan. Ang sarap
langhapin ng simoy ng hangin sa malawak na kapatagan ng
palayan. Natatanaw nyo ba ang kabundukan sa di kalayuan?
Halina at ating puntahan. Tatawid tayo sa mga pilapil ng
tubigan patungo sa bundok na ating natatanaw. Kailangan
nating bilisan ang paglalakad dahil mainit ang sikat ng
araw. Ayan, unti-unti na lumililom, madami ng mga puno,
nasa paanan na tayo na kabundukang kanina ay atin lamang
natatanaw. Kailangan nating akyatin ang bundok na ito
upang makarating tayo sa magandang beach sa kabila.
Simulan na natin ang pag-akyat pataas ng bundok. Aba,
unti- unting lumalamig ang hangin habang tila ba naabot na
natin ang ulap papaakyat sa tuktok na bundok. Malamig
nga dito sa tuktok, kaya simulan na natin ang pagbaba.
Dahan-dahan lamang at madulas ang mga bato sa ating
dinaraan. Ayan na ang beach, natatanaw ko na ang puting
buhangin nito. Wow, ang ganda pala dito, ang linaw din ng
tubig at kulay asul pa. Ngayon naman ating babaybayin ang
pinong buhangin ng dalampasigan pabalik na sa ating
paaralan. Nakikita nyo ba ang isang magandang tanawin?
Napakaganda at nakamamangha ang paglubog ng araw sa
dagat. Wala itong
katulad. Naku, kailangan na nating bilisan ang paglalakad
bago pa tayo abutin ng dilim sa daan. Ayan na ang ating
paaralan…..at sa isang iglap, pagmulat ng inyong mga mata
muli, kayo ay nasa silid-aralan na.
instrumental music.
aww.
awx. 2. Pagkatapos ng paglalakbay, itanong sa
mga bata ang sumusunod:

4
awy.  Saan tayo nakarating?
awz. Ano-ano ang mga katangian ng mga lugar na
ating
axa. napuntahan?
axb.  Ano ang pakiramdam sa mga lugar na ating
axc. napuntahan?
axd. 3. Ipakita ang mga napag-aralan na simbolo ng
topograpiya sa mapa.
axe. Itanong ang sumusunod:
axf.  Naalala pa ba ninyo kung ano ang
ipinapahiwatig
axg. ng mga simbolo sa mapa na napag-aralan
na
axh. natin?
axi.  Ipakikita ko ang simbolo at sabihin kung
anong
axj. katangian ang ipinapahiwatig nito.
axk.  Ipakita ang Flashcard at hikayatin ang mga
bata na
axl. sumagot bilang isang klase.
axm. Ipakita ang halimbawa sa ibaba.
axn.
axo. Halimbawa:

axp.
axq. B. Paglinang:
axr. 1. Ilahad ang mapa na nagpapakita ng iba’t
ibang
axs. katangiang pisikal ng mga lalawigan sa
sariling
axt. rehiyon. Patingnan ang mga simbolo sa
bawat
axu. lalawigan. Talakayin ang katangian na
axv. ipinapahiwatig ng mga simbolo.
axw.
axx. 2. Itanong ang mga sumusunod:
axy.  Anong mga simbolo ng kalupaan at
katubigan ang nakikita sa mapa?
axz.  Anong simbolo ang karamihang nakikita
sa bawat lalawigan?

5
aya.  Bangitin ang bawat lalawigan ng
rehiyon.
ayb.  Ano ang ipinapahiwatig sa katangian ng
isang lugar kung karamihan sa mga simbolo
ay bundok?
ayc.  Ano naman ang nakikita sa mapa kapag
ang isang lugar ay kapatagan?
ayd.  Saang lugar ang malamig? Saan naman
ang
aye. mainit?
ayf.  Batay sa mapa ano ang masasabi mo sa
pisikal na katangian ng bawat lalawigan sa
rehiyon?
ayg.
ayh.
ayi. 3. Ipabasa ang usapan sa telepono
ng dalawang
ayj. bata sa Tuklasin Mo sa LM p. at
pasagutan ang
ayk. mga katanungan na matatagpuan dito sa
malinis
ayl. na sagutang papel.
aym.4. Ipagawa ang Gawain Asa "Gawin Mo" sa LM.
ayn. pp. . Gamit ang sagutang papel sa
pagsagot
ayo. ng "Data Retrieval Chart".
ayp.
ayq. 5. Pangkatin ang mga mga-aaral ayon sa bilang
ng
ayr. lalawigan sa rehiyon (maaring i-cluster
ang
mga ays. lungsod kung NCR) at bigyan ng puzzle ng
ayt. piling anyong lupa at anyong tubig ng mga
ayu. lalawigan sa rehiyon.
ayv. (Alamin ng mga guro ang mga piling anyong
tubig at
ayw. anyong lupa na matatagpuan sa mga
lalawigan
ayx. sa sariling rehiyon).
ayy.
ayz. 6. Ipabuo ang puzzle at ipaulat sa klase ang
nabuong

5
aza. larawan ng bawat pangkat. Pahulaan sa
mga
azb. mag-aaral ang lugar kung saan
ang
matatapuan

azc. nasa larawan sa kanilang rehiyon.


azd.
aze. 7. Ipasagot ang Gawain Bsa "Gawin Mo" sa LM.
azf. pp. . Gumamit ng sagutang papel.
azg. 8. Talakayin ang mga sagot at bigyang diin ang
pisikal
azh. na katangian na ipinapakita ng mga
anyong
azi. tubig at anyong lupa. Bigyang diin ang
azj. katanyagan ng mga halimbawang anyong
tubig
azk. at anyong lupa sa gawain na ito. Pag-
usapan
azl. ang katanyagan ng mga anyong lupa o
anyong
azm. tubig sa sariling lalawigan at rehiyon.
Itanong ang
azn. mga sumusunod:
azo.
azp.  Narinig na ba ninyo ang
?
azq. Anong uri ng anyong tubig/lupa ito?
azr.  Paano naging tanyag ang lalawigan
dahil sa
azs. anyong tubig/ lupa na ito?
azt.  May alam ba kayo na mga anyong
tubig/lupa
azu. na nagpa tanyag sa lalawigan?

azv.  Paano naging tanyag ang lalawigan


dahil
azw. dito?
azx.  Anong katangian ng lalawigan na
ipinapakilala
azy. ng anyong tubig/lupa na ito?
azz.
baa. 9. Ipagawa ang Gawain Cng "Gawin Mo" sa LM.

5
bab. pp. sa kanilang sagutang papel.
Gabayan ang mga mag-aaral sa pamamagitan
ng
bac. pagbigay ng panuto sa pagsagot ng
naturang gawain.
bad.
bae. 10. Bigyang diin ang kaisipan sa "Tandaan Mo"
sa LM.
baf. pp. .
bag.
bah. IV. Pagtataya:
bai. Pasagutan ang Natutuhan Ko LM p.
sa sagutang papel.
baj. Ang mga sagot ay naayon sa aktual na
impormasyon ng iba’t ibang rehiyon.
bak.
bal. V. Takdang Gawain:
bam.Gumawa ng polyeto ng anyong tubig at
anyong lupa sa inyong lugar.
ban. Hikayatin ang mga turista na pumunta sa
inyong lugar upang makita ang kagandahan nito. Mag-isip
at gumawa ng kampanya upang mahikayat ang mga
turista na pumasyal dito. Ipakita ito sa klase sa susunod
na pagkikita.
bao.
bap. References (Mga Magagamit na Larawan)
 http://yobynos.files.wordpress.com/2011/03/gedc0019.jpg
 http://www.tvphilippines.tv/images/MtBanahaw.png
 http://2.bp.blogspot.com/-
KjMJMz6nX0E/TcO--
zxDmGI/AAAAAAAAApw/P1a_WkxAG-
Y/s320/bulkan+taal.jpg
 http://photos.wikimapia.org/p/00/02/96/95/68_full.jpg
 http://www.philippine-
trivia.com/sites/default/files/20020301.jpg
baq.
bar.
bas.
bat.
bau. ARALIN 8a. Ang Mga Anyong Tubig at
Anyong bav. Lupa sa Aming Rehiyon
baw.

5
bax. Takdang Panahon: isang araw

5
bay.
baz. I. Layunin
bba. Natutukoy ang iba’t ibang anyong tubig at
anyong lupa ng mga lalawigan sa sariling Rehiyon IV-
A CALABARZON
bbb.
bbc. II. Paksang Aralin
bbd. Paksa : Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga
bbe. Lalawigan sa Rehiyon (IV-
A CALABARZON)
bbf. Kagamitan : Mga larawan ng anyong lupa at
anyong
bbg. tubig
bbh. Mapang topograpiya ng rehiyon
bbi. Saggunian : K to 12, AP3LAR-Ie-8
bbj.
bbk. III. Pamamaraan
bbl. Paksa: Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga Lalawigan
bbm. sa Rehiyon IV-A CALABARZON
bbn. Kagamitan: mga larawan ng anyong tubig at
lupa,
bbo. mapang topograpiya ng
rehiyon bbp. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
bbq. K to 12 - AP3LAR-Ic-8
bbr.
bbs. III. Pamamaraan
C. Panimula
3. Magkaroon ng lakbay imahinasyon kasama ang mga
mag-aaral. Bigkasin ang talata TG p. habang may
saliw ng musika.
4. Iproseso ang Gawain sa pamamagitan ng
pagtatanong ng mga sumusunod:
 Ano ang naramdaman ninyo habang
naglalakbay?
 Ano-anong anyong tubig an gating napuntahan?
 Ano-ano ang masasabi ninyo sa mga anyong
lupa at anyong tubig na ating narrating?
 May alam ba akyong anyong tubig at anyong
lupa sa ating lalawigan? (Rizal) at sa ating
Rehiyon (IV-A CALABARZON)

5
 Alin dito ang inyong napuntahan? Ano ang
masasabi ninyo sa mga ito?
bbt.
5. Sabihin sa mga mag-aaral :
bbu. “Maglakbay tayo dito sa ating rehiyon at
kilalanin natin an gating mga magaganda at
natatanging ga anyong lupa at tubig “
bbv.
bbw.
D. Panlinang na Gawain
1. Pangkatin ang mga mag-aaral ayon sa bilan ng
lalawigan (Cavite, Laguna, Batangas, Rizal at Quezon)
2. Bigyan ang bawat pangkat ng manila paper at panulat.
Ipasulat sa bawat pangkat ang alam nilang anyong lupa
at anyong tubig na makikita sa lalawigan na ibinigay sa
knila.
3. Ipaulat ang mga gawa ng bawat pangkat.
4. Ilahad ang aralin gamit ang susing tanong sa Alamin
Mo LM p Ipabasa sa mga mag-aaral ang
sumusunod na talata tungkol sa mga anyong lupa at
anyong tubig sa rehiyon at sagutin ang tanong:
 Ano-ano ang nabanggit na anyong tubig at anyong
lupa sa Rehiyon IV- A CALABARZON
 Ano pang ibang mga anyong lupa at anyong tubig
sa ating rehiyon ang alam mo? Ano-ano ang mga
katangian nito?
 Anong msasabi mo tungkol sa bawat isang anyong
lupa at anyong tubig na nabanggit sa lugar na
kinalalagyan mo?
 Paano ka makatutulong sa pagpapanatili ng
kagandahan ng mga anyong lupa at anyong tubig
sa ating rehiyon?
bbx.
5. Tandaan Mo LM pahina
77. bby.
bbz.
bca.
bcb. III. Pagtataya
bcc. Ano- anong uri ng anyong lupa at anyong tubig
ang makikita sa natatanging lugar sa ating rehiyon at
karatig nito? Mag-isip ng ilan at isulat sa sariling
sagutang papel. Gammitin aang halimbawang

5
talahanayan.

5
bcd.
bce.
bcg. Uri ng Anyong
bcf. Pangalan ng Lugar
Lupa at Anyong Tubig
bch. bci.
bcj. bck.
bcl. bcm.
bcn. bco.
bcp. bcq.
bcr.
bcs. IV. Takdang Aralin
bct. Gumupit ng larawan ng anyong lupa at
anyong tubig na matatagpuan sa ating rehiyon.
bcu.
bcv.
bcw.
bcx.
bcy.
bcz.
bda.

bdb. Submitted by:


bdc. REYNOLD M. LIBATO
bdd. Teacher I
bde. Jalajala District
bdf.

bdg.
bdh.
bdi.
bdj.
bdn. Takdang Panahon: isang araw
bdk.
bdo. ARALIN 8b. Ang Mga Anyong Tubig at
Anyong bdl.
bdp. I. Layunin Lupa sa Aming Rehiyon
bdm. bdq. Napaghahambing ang mga pangunahing
anyong lupa at anyong tubig ng mga lalawigan sa
Rehiyon IV-A CALABARZON
bdr.
bds. II. Paksang Aralin

5
bdt. Paksa : Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga
bdu. Lalawigan sa Rehiyon (IV-
A CALABARZON)
bdv. Kagamitan : Mga larawan ng anyong lupa at
anyong
bdw. tubig
bdx. Mapang topograpiya ng rehiyon
bdy. Saggunian : K to 12, AP3LAR-Ie-8
bdz.
bea. III. Pamamaraan
beb. Paksa: Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga Lalawigan
bec. sa Rehiyon IV-A CALABARZON
bed. Kagamitan: mga larawan ng anyong tubig at
lupa,
bee. mapang topograpiya ng rehiyon
bef. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
beg. K to 12 - AP3LAR-Ic-8
beh.
bei. III. Pamamaraan
E. Panimula
6. Magpakita ng mga larawan ng anyong lupa at
anyong tubig na makikita sa rehiyon (IV-A
CALABARZON).
bej.
bek.
F. Panlinang na Gawain
6. Ipabasa ang Tuklasin Mo LM p. Ipaliwanag na ang
pag-uusapan lamang nila ang ilang anyong pisikal ng
mga lalawigan sa sariling rehiyon (Ang guro ay
inaasahang may nakahandang datos ng mga anyong
lupa at anyong tubig ng Rehiyon IV- A CALABARZON.
Paghambingin ang mga anyong lupa at anyong tubig
gamit ang halimbawang proseso sa Tuklasin Mo LM P.
.
bel.
7. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral sa mapa ng
halimbawang rehiyon (IV-A CALABARZON) sa LM p. .
Ipagawa ang Gawain A sa sagutang papel. Itanong ang
mga sumusunod:

5
 Ano-anong pangunahig anyong lupa at anyong
tubig ang makikita ssa bawat lalawigan?
 Paano mo maihahambing ang mga anyong lupa
ang sa lalawigan sa rehiyon?
 Alin sa mga ito ang iyong napuntahan? Alin
naman ang gusto mong puntahan? Bakit?
bem.
8. Pangkatin ang mga bata ayo n sa dami ng lalawigan sa
rehiyon. Bigyan ng manila paper at panulat ang bawat
pangkat na may nakasulat na mga pangalan ng mga
lalawigan sa rehiyon. Bigyan ng takdang lalawigan
upang itala ang iilang impormasyon tungkol sa anyong
lupa at anyong tubig nan a makikita dito.
ben.
9. Ibigay ang sumusunod na panuto sa bawat gawaing
isasagawa ng mga mag-aaral.
 Pumili ng isang kasapi na mananatili sa pangkat
 Ang ibang kasapi ay lilipat sa pangkat ssa
kanilang kanan
 Ang mga kasapi ay magsusulat ssa manila paper
ng alam nilang anyong lupa at anyong tubig sa
lugas na nakasulat sa manila paper.
 Pag nakaikot na ang mga kasapi sa lahat ng
pangkat, pagsasama-samahain ng mga kasapi ang
lahat ng mga mag-aaral sa manila paper
beo.
10. Iuulat ng bawat pangkat ang mga anyong lupa at
anypng tubig na matatagpuan sa lalawigan na
nakatakda sa kanilang pangkat.
bep.
11. Talakayin ang isinasagawang Gawain at pag-uulat ng
bawat pangkat sa pamamgitan ng mga sumusunod na
tanong:
 Ano-ano ang mga anyong lupa at anyong tubig na
makikita sa bawat lalawigan?
 Ano ang masasabi ninyo tungkol sa bawat isa?
 Sa mga naibigay na mga lugar, alin kaya ang
pinakatanyag sa buong klase? Bakit ninyo nasabi
na pinakatanyag ito?
 Sa mga naiulat na mga anyong lupa at anyong
tubig, alin ang pinakamaliit o pinakamalaki?

6
beq.
12. Tandaan Mo LM p. 77
ber.
bes. III. Pagtataya
bet. Ano- anong uri ng anyong lupa at anyong tubig
ang makikita sa natatanging lugar sa ating rehiyon at
karatig nito? Mag-isip ng ilan at isulat sa sariling sagutang
papel. Gamitin ang halimbawang talahanayan.
beu.
bev.
bex. Uri ng Anyong
bew. Pangalan ng Lugar
Lupa at Anyong Tubig
bey. bez.
bfa. bfb.
bfc. bfd.
bfe. bff.
bfg. bfh.
bfi.
bfj. IV. Takdang Aralin
bfk. Gumupit ng larawan ng anyong lupa at
anyong tubig na matatagpuan sa ating rehiyon.
bfl.
bfm.
bfn.
bfo.
bfp.
bft. Takdang Panahon: isang araw
bfq.
bfu. ARALIN 8c. Ang Mga Anyong Tubig at
bfv. I. Layunin Anyong bfr. Lupa sa Aming Rehiyon
bfs. bfw. Napapahalagahan sa pamamagitan ng
pagmamalaki sa mga anyong lupa at tubig sa mga
lalawigan ng sariling rehiyon (IV-A CALABARZON)
bfx.
bfy. II. Paksang Aralin
bfz. Paksa : Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga
bga. Lalawigan sa Rehiyon (IV-
A CALABARZON)

6
bgb. Kagamitan : Mga larawan ng anyong lupa at
anyong
bgc. tubig
bgd. Mapang topograpiya ng rehiyon
bge.Saggunian : K to 12, AP3LAR-Ie-8
bgf.
bgg. III. Pamamaraan
bgh. Paksa: Mga Anyong Tubig at Lupa ng
mga Lalawigan
bgi. sa Rehiyon IV-A CALABARZON
bgj. Kagamitan: mga larawan ng anyong tubig at
lupa,
bgk. mapang topograpiya ng
rehiyon bgl. Sanggunian: Modyul 1 Aralin 5
bgm. K to 12 - AP3LAR-Ic-8
bgn.
bgo. III. Pamamaraan
G. Panimula
7. Magpakita ng mga larawan ng anyong lupa at
anyong tubig na makikita sa rehiyon (IV-A
CALABARZON). Hayaan ang mga bata na ito ay
paghambingin.
bgp.
bgq.
H. Panlinang na Gawain
13. Talakayin ang pagpapahalaga sa mga anyong lupa at
anyong tubig ng sariling lalawigan (lalawigan ng Rizal)
at rehiyon sa pamamagitan ng pagpapakita ng
dalawang larawan na nagpapahayag ng pagpapahalaga
sa anyong lupa at anyong tubig ng lalawigan at
rehiyon. bgr. (Maghanap ng larawan ng pangunahing
anyong lupa at anyong tubig ng lalawigan- ang isang
larawan at nagpapakita ng pangangalaga at ang isa
naman ay nagpapakita ng kapabayaan.
bgs.
14. Itanong sa mga bata ang mga sumusunod na mga
katanungan:
 Ano ang kaibahan ng dalawang larawan ng anyong
lupa at anyong tubig na ito?
 Ano ang nararamdaman mo sa inang larawan at
pangalawang larawan?

6
 Alin dito ang nagpapakita ng pagpapahalaga sa
ating anyong lupa at anyon tubig?
 Paano mo masasabi na ikaw ay nagpapakita ng
pagpapahalaga sa anyong lupa at anyong tubig?
 Anong mangyayari kung papahalagahan natin ang
ating anyong lupa at anyong tubig?
 Ano naman ang mangyayari kung tayo ay
magpapabaya?
 Paano natin maipapakita ang
pagpapahalahaga bgt.
15. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral sa mapa ng
halimbawang rehiyon (IV-A CALABARZON) sa LM p. .
Ipagawa ang Gawain A sa sagutang papel. Itanong ang
mga sumusunod:
 Ano-anong pangunahig anyong lupa at anyong
tubig ang makikita ssa bawat lalawigan?
 Paano mo maihahambing ang mga anyong lupa
ang sa lalawigan sa rehiyon?
 Alin sa mga ito ang iyong napuntahan? Alin
naman ang gusto mong puntahan? Bakit?
bgu.
16. Pangkatin ang mga bata ayo n sa dami ng lalawigan
sa rehiyon. Bigyan ng manila paper at panulat ang
bawat pangkat na may nakasulat na mga pangalan ng
mga lalawigan sa rehiyon. Bigyan ng takdang
lalawigan upang itala ang iilang impormasyon tungkol
sa anyong lupa at anyong tubig nan a makikita dito.
bgv.
17. Ibigay ang sumusunod na panuto sa bawat gawaing
isasagawa ng mga mag-aaral.
 Pumili ng isang kasapi na mananatili sa pangkat
 Ang ibang kasapi ay lilipat sa pangkat ssa
kanilang kanan
 Ang mga kasapi ay magsusulat ssa manila paper
ng alam nilang anyong lupa at anyong tubig sa
lugas na nakasulat sa manila paper.
 Pag nakaikot na ang mga kasapi sa lahat ng
pangkat, pagsasama-samahain ng mga kasapi ang
lahat ng mga mag-aaral sa manila paper
bgw.

6
18. Iuulat ng bawat pangkat ang mga anyong lupa at
anypng tubig na matatagpuan sa lalawigan na
nakatakda sa kanilang pangkat.
bgx.
19. Talakayin ang isinasagawang Gawain at pag-uulat ng
bawat pangkat sa pamamgitan ng mga sumusunod na
tanong:
 Ano-ano ang mga anyong lupa at anyong tubig na
makikita sa bawat lalawigan?
 Ano ang masasabi ninyo tungkol sa bawat isa?
 Sa mga naibigay na mga lugar, alin kaya ang
pinakatanyag sa buong klase? Bakit ninyo nasabi
na pinakatanyag ito?
 Sa mga naiulat na mga anyong lupa at anyong
tubig, alin ang pinakamaliit o pinakamalaki?
bgy.
20. Tandaan Mo LM p. 77
bgz.
bha. III. Pagtataya
bhb. Ano- anong uri ng anyong lupa at anyong tubig
ang makikita sa natatanging lugar sa ating rehiyon at
karatig nito? Mag-isip ng ilan at isulat sa sariling
sagutang papel. Gamitin ang halimbawang talahanayan.
bhc.
bhd.
bhe.
bhg. Uri ng Anyong
bhf. Pangalan ng Lugar
Lupa at Anyong Tubig
bhh. bhi.
bhj. bhk.
bhl. bhm.
bhn. bho.
bhp. bhq.
bhr.
bhs. IV. Takdang Aralin
bht. Gumupit ng larawan ng anyong lupa at
anyong tubig na matatagpuan sa ating rehiyon.
bhu.
bhv.
bhw.
bhx.
bhy.

6
bhz. Submitted by:
bia. REYNOLD M. LIBATO
bib. Teacher I
bic. Jalajala District
bid.
bie.

bif.
big.
bih.
bii.
bij.
bik.
bil.
bim.
bin.
bio.
bip.
biq.
bir.
bis.
bit. ARALIN 9. Pagkakaugnay-ugnay ng mga
Anyong Tubig
biu. at Anyong Lupa sa Aking Lalawigan
at biv. Rehiyon
biw. Takdang Panahon: 2 araw
bix.
biy. I. Layunin:
biz. 1. Natutukoy ang pagkakaugnay-ugnay ng mga anyong tubig
at
bja. anyong lupa sa sariling lalawigan at rehiyon.
bjb. 2. Napapahalagahan ang pagkakaugnay-ugnay ng mga
anyong tubig
bjc. at anyong lupa sa sariling lalawigan at rehiyon.
bjd. II. Paksang Aralin:
bje. Paksa: Pagkakaugnay-ugnay ng mga Anyong Tubig at Anyong
bjf. Lupa sa Sariling Lalawigan at Rehiyon

bjg. Kagamitan: mga larawan ng magkakaugnay anyong lupa at


anyong
bjh. tubig, talahanayan o talaan, manila paper, pentel pen, rubric,
bji. nilikhang tula
bjj. Sanggunian: K to 12, AP3LAR-If-9
bjk. III. Pamamaraan:

6
bjl. A. Panimula:
bjm. 1. Ipabigkas sa mga bata ang isang likhang tula tungkol sa
mga
bjn. anyong lupa at anyong tubig ng lalawigan at rehiyon.
bjo. Itanong:
bjp. a. Ano ang mensahe ng tula?
bjq. b. Naniniwala ka ba na magkakaugnay-ugnay ang mga
anyong
bjr. lupa at anyong tubig sa ating lalawigan?
bjs. Sabihin:
bjt. “Subukin nating alamin ang mga anyong lupa at anyong tubig
na
bju. magkakaugnay sa ating lalawigan. Tingnan natin sa ating
mapa.”

bjv. Inaasahan na ang guro ay mapapakita ng pisikal na mapa ng


bjw. rehiyon at ipatukoy sa pamamagitan ng simbolo ang mga
anyong
bjx. lupa o anyong tubig na makikita sa kanilang lalawigan.
bjy. 2. Iugnay ang pagtukoy sa mapa sa Panimula LM p. .
Talakayin
bjz. ito upang maunawaan ng mga mag-aaral ang aralin.
bka. 3. Magpakita ng mga larawan sa mga bata na nagpapakita
ng bkb. pagkakaugnay ng mga anyong lupa at anyong tubig.
Ipabasa bkc. ang mga katanungan at sabihing unawain upang
masagot ito bkd. pagkatapos ng aralin.
bke.
bkf. Lagyan ng larawan ng sumusunod:
bkg.  Unang larawan - Larawan ng Mt. Banahaw na nag-uugnay
bkh. sa Lalawigan ng Laguna at Quezon
bki.  Ikalawang larawan – Larawan ng Bulkang Taal na nasa
bkj. paligid ng lawa ng Taal at Lawa ng Bombon na nasa Crater
bkk. ng Bulkang taal
bkl.  Ikatlong larawan – Larawan ng Lungsod ng Pitong Lawa
bkm.
bkn.
bko. (Palitan ng mga larawan na naaayon sa sariling lalawigan at
sa
bkp. Rehiyon)
bkq. 4. Itanong sa mga mag-aaral ang mga sumusunod gamit ang
bkr. malikhaing istratehiya.
bks.  Anong anyong lupa ang nag-uugnay sa Lalawigan ng Quezon
bkt. at Lalawigan ng Laguna na makikita sa unang larawan?
bku.  Sa ikalawang larawan, anong anyong tubig ang pinag-ugnay
bkv. ng Bulkang Taal?
bkw.  Ano namang anyong tubig ang magkakaugnay sa ikatlong
bkx. larawan?
bky.  Paano nagkakaugnay-ugnay ang mga anyong lupa at anyong

6
bkz. tubig sa ating lalawigan at rehiyon?
bla. (Palitan ng mga larawan na naaayon sa sariling lalawigan at
sa
blb. Rehiyon)
blc. 4. Itanong sa mga mag-aaral ang mga sumusunod gamit ang
bld. malikhaing istratehiya.
ble.  Anong anyong lupa ang nag-uugnay sa Lalawigan ng Quezon
blf. at Lalawigan ng Laguna na makikita sa unang larawan?
blg.  Sa ikalawang larawan, anong anyong tubig ang pinag-ugnay
blh. ng Bulkang Taal?
bli.  Ano namang anyong tubig ang magkakaugnay sa ikatlong
blj. larawan?
blk.  Paano nagkakaugnay-ugnay ang mga anyong lupa at anyong
bll. tubig sa ating lalawigan at rehiyon?
blm.
bln. B. Paglinang:
blo. 1. Ipabasa ang babasahin tungkol sa aralin sa Tuklasin Mo
LM p.
blp. at pasagutan ang mga tanong. Ipakita ang mapa ng
Sierra
blq. Madre at Pasig River habang tinatalakay ang mga paksa.
blr. (Paalala: Bigyang pansin ang paksang pag-aaralan.)
bls. 2. Ipagawa ang pangkatang gawain at ipaliwanag ang Gawain
A
blt. sa LM p .
blu. 3. Pangkatin ang mga bata ayon sa bilang ng lalawigan at
bigyan
blv. ng takdang lalawigang pag-aaralan.
blw. 4. Ipatala ang magkakaugnay na anyong lupa at anyong tubig
na
blx. magkakaugnay sa inyong lalawigan gamit ang mapang
bly. topograpiya ng kanilang rehiyon.
blz. 5. Gamitin ang rubric sa pagtasa ng output sa ibaba.
bma. 6. Gabayan ang bawat pangkat sa pag-uulat ng natapos na
bmb. gawain gamit ang talahanayan o talaan na inihanda sa LM p.
bmc. . Talakayin ang mga ulat ng mga mag-aaral sa tulong ng
bmd. sumusunod na katanungan
bme.  Ano-anong anyong lupa at anyong tubig ang nag-uugnay
sa bmf. mga lalawigan ng inyong rehiyon?
bmg.  Ano ang anyong lupa sa inyong lalawigan o rehiyon na
bmh. kaugnay pa sa ibang lalawigan at rehiyon?
bmi.  Masasabi mo ba na lahat ng sinasakop ng anyong lupa
o bmj. tubig na ito ay nakikinabang sa mga magkakaugnay na
bmk. anyong lupa at tubig?
bml. 7. Magbigay ng ganitong halimbawa sa mga mag-
aaral. bmm.  Saan matatagpuan ang Bulkang Taal?

6
bmn.  Ano ang mga hanapbuhay sa Lawa ng Taal?
bmo.  Kumikita ba ang mga taga-Taal, Batangas sa Bulkang Taal?
bmp.  Alam mo ba na mas higit na nakikinabang ang mga
Tagaytay
sa
bmq. Cavite sa Bulkang Taal? Sa papaanong paraan kaya?
bmr.  Kung susuriin, ano ang lokasyon ng Tagaytay? Di nga ba
nasa
bms. mataas itong lugar na nakikita ang Bulkang Taal? Dahil sa
naging
bmt. tanyag ang Taal bilang pinakamaliit na bulkan, naenganyo ang
bmu. mga turista na dumayo at makita ito. Sa Tagaytay mas
nakikita
bmv. ang ganda ng bulkan, maliban din sa ganda ng lugar ng
bmw. Tagaytay. Kung kaya, dumami ng husto ang dumayo dito
at bmx. naging isang industrya na ang pagbabaksyon sa
Tagaytay.
bmy. 8. Pagkatapos mailahad at maiulat ng bawat pangkat,
ipagawa
bmz. ang Gawain B LM p. . Sundin ang panuto na nakasaad
dito.
bna. Magbigay ng kaunting “background” tungkol sa proyektong
bnb. “Kapit Bisig Para sa Ilog Pasig”.
bnc. Basihin ito para sa sarili at hindi para sa mga bata
upang bnd. magkaroon ng “background information”
bne.
bnf. Kapit para sa Ilog Pasig (KBPIP) is the river-rehabilitation
project of ABSCBN
bng. Foundation, Inc., launched on February 24, 2009. We aim to
bnh. rehabilitate Metro Manila's waterways by focusing on the
esteros
bni. (creek) first, after which we will be concentrating all efforts
on the Pasig
bnj. River, Manila Bay and Laguna de Bay.
bnk. We envision that by Year 2016, the Pasig River will be freed
from solid
bnl. wastes, reach an official classification of Class C for the Pasig
River its
bnm. tributaries based on DENR DAO 34, regain its natural
ecosystem,
bnn. respected, enjoyed, and utilized as a source of transportation
by
bno. Filipinos.
bnp. A key aspect in our rehabilitation effort is the "kapit-bisig" or
coming
bnq. together of different sectors-the youth, corporations, armed
forces,
bnr. nonprofit organizations, people's organizations and local

6
government

6
bns. units and agencies-to once more give a chance to revive the
historic
bnt. Pasig River. With the help of our partners and donors, we
adapted the
bnu. following strategies in rehabilitating an estero, our model of
which is
bnv. Estero de Paco.
bnw.  Relocation of informal settler families that reside on the
three-meter
bnx. easement of the estero.
bny.  Development and remediation techniques on the estero to
bnz. significantly reduce waste effluents and establish a green hub
for
boa. the residents to utilize and enjoy.
bob.  Reinforcement of R.A. 9003 or the Ecological Solid Waste
boc. Management Act in the barangays surrounding the estero
through
bod. on ground information, education and communication (IEC)
boe. campaigns.
bof.  Training of community volunteers we call "River Warriors,"
that guard
bog. the estero 24/7.
boh.  Rehabilitation of the Paco Market which used to be a major
boi. contributor of waste in the estero.
boj.  Organizing an annual Run for the Pasig River as a fundraising
bok. campaign.
bol.  Monitoring of the water quality improvements by the Pasig
River
bom. Rehabilitation Commission.
bon. 9. Ipagawa at ipaliwanag ang panuto ng Gawain C LM p.
. boo.
Bigyan ng mga kailangang kagamitan sa pagsasagawa ng
bop. larawan. Gabayan ang mga mag-aaral o pangkat na
boq. nangangailangan ng tulong. Gamitin ng wasto ang rubric na
bor. nakalaan para sa gawaing ito.
bos. 10. Matapos magawa ang gawain at mabigyan ng tamang
puntos,
bot. ipabuod ang aralin gamit ang sumusunod na tanong:
bou.  Paano nagkakaugnay-ugnay ang mga anyong lupa at anyong
bov. tubig sa inyong lalawigan at rehiyon?
bow. Ano ang kahalagahan ng pagkakaugnay-ugnay ng mga
box. anyong lupa at anyong tubig sa inyong lalawigan at rehiyon?
boy. 11. Talakayin ang mga kasagutan at iwasto ang mga ito.
Bigyang
boz. pansin ang kaisipan sa Tandaan Mo, LM p.
bpa.
bpb. IV. Pagtataya:
bpc. Pasagutan ang Natutuhan Ko.
bpd. V. Takdang Gawain:

7
bpe. Gumawa ng mapa ng iba pang anyong lupa at anyong tubig
na
bpf. magkakaugnay sa ating lalawigan. Gumamit ng rubric sa
bpg. pagpupuntos ng natapos na gawain.

bph.
bpi.
bpj.
bpk.
bpl.
bpm.
bpn.
bpo.
bpp.
bpq.
bpr.
bps.
bpt.
bpu.
bpv.
bpw.
bpx.
bpy.
bpz.
bqa.
bqb.
bqc.
bqd.
bqe.
bqf.
bqg.
bqh.
bqi.
bqj.
bqk.
bql.
bqm.
bqn.
bqo.
bqp.
bqq.
bqr.
bqs. ARALIN 9a. Pagkakaugnay-ugnay ng mga
Anyong-Tubig

64
bqt. at Anyong-Lupa sa Aking Lalawigan
at Rehiyon
bqu. Unang Araw
bqv.
bqw. Takdang Panahon: 1 araw
bqx.
I. Layunin:
bqy. Natutukoy ang pagkakaugnay-ugnay ng mga
anyong tubig at anyong lupa sa sariling lalalwigan.
bqz.
II. Paksang Aralin:
bra. Paksa : Pagkakaugnay-ugnay ng mga
brb. anyong- tubig at anyong-
lupa sa
brc. sariling lalawigan
brd. (Lalalawigan ng Rizal)
bre. Kagamitan : mga larawan ng
magkakaugnay na
brf. anyong-lupa at anyong-tubig,
talaan,
brg. manila paper, pentel pen
brh.
bri. Sanggunian : K to 12 AP3LAR – 1f – 9
brj.
III. Pamamaraan:
A. Panimulang Gawain
1. Balitaan
brk. Kaugnay ng aralin
2. Balik-aral
brl. Pagpapakita ng mga larawan ng anyong
tubig at anyong lupa. Hayaang sabihin ng mga
bata kung anong uri ito.
brm.
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
brn. Pagbasa sa tula ng mga bata, LM p.80.
bro.
brp. Pag-Ugnayin Natin
brq.
brr. Sa ating lalawigan ay matatagpuan,
brs. mga bundok, burol, talampas at kapatagan,
brt. ilog, lawa, talon at dagat ay mapaliliguan

65
bru. sapagkat mayaman ito sa likas na yaman.
brv.
brw. Anyong lupa at anyong tubig ating pag-ugnayin
brx. upang makilala rehiyong kinabibilangan natin.
bry. Ating alagaan at ganda'y panatilihin ipagmalaki ito
brz. at ating mahalin.
bsa.
bsb.
2. Paglalahad
bsc. Pagbasa sa tula ukol sa pag-uugnay-ugnay
ng mga anyong lupa at anyong tubig sa ating
lalawigan.
bsd.
3. Pagtatalakayan
 Ano-anong anyong lupa at anyong tubig ang
binabanggit sa tula?
 Sa mga binanggit na bundok alin-alin ditto an
gang magkakaugnay na makikita sa ating
lalawiga?
 Ano-aning pamayanan ang sumasakod ditto?
 Anong anyong tubig ang pinag-ugnay ang mga
bayan ng Rodriguez, San Mateo at Antipolo?
 Sang bayan matatagpuan ang Pulo ng Talim?
 Isa-isahin ang mga pamayanan na pinag-uuganay
ng Lawa ng Laguna.
 Ano-anong talon ang matatagpuan sa mga bayan
ng Tanay at Antipolo?
bse. (Maaaring mgadagdag ang guro ng ilang
mga katanungan)
bsf.
4. Paglalapat
bsg.
bsh. Pangkatang Gawain
bsi. I-grupo ang mga bata sa apat na pangkat.
bsj. Pangkat I : Punan ang mga patlang upang
mabuo ang pangungusap.
bsk.
bsl. Ang ng (sagot:
Lawa ng Laguna) ay pinag-uugnay ang mga
nakapalibot sa bayan ng Jalajala, Pililla, Tanay,
Baras, Morong, Cardona, Binangonan, Angono at
Taytay.
bsm.

6
6
bsn. Sa gawing Timog Silangan naman
matatagpuan ang ng (sagot:
Pulo ng Talim) sa mga bayan ng Jalajala at PIlilla.
bso.
bsp.
bsq. Pangkat II : Buuin ang Puzzle ng mga
anyong tubig at anyong lupa. Isulat kung anong uri
ito.
bsr. (Bibigyan ng guro ng 2 set ng piraso
ng mga larawan)
bss.
bst. Pangkat III : Isulat ang sagot sa
talahanayan.
bsu.
bsv. Anyong bsw. PInag-
lupa/tubig ugnay na
pamayanan/p
ook
1. Talon ng Daranak bsx.
2. Lawa ng Laguna bsy.
3. Talampas ng Antipolo bsz.
4. Pulo ng Talim bta.
5. Talon ng Hinulugang btb.
Taktak
btc.
btd. Pangkat IV: Iguhit ang anyong lupa at
anyong tubig sa inyong pamayan at mga pinag-
ugnay na pamayanan nito. Kulayan.
bte.
6. Pagbuo ng kaisipan
btf. (Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo
ng kaisipan)
btg.
bth.
bti.
IV. Pagtataya
btj. Buuuin ang mga pangungusap. Isulat ang tamang
sagot sa patalang.
btk.
1. Sa mga bayan ng Antipolo makikita ang kilalang
talon na . (sagot: Talon ng
Daranak)

6
2. Ang pinag-ugnay ang mga bayan
ng Pililla at Jalajala. (sagot: Pulo ng Talim)
3. Ang kilalang bundok ng ay pinag-
uugnay ang mga bayan ng Tanay at mga karatig
nito. (sagot: Sierra Madre)
4. Ang Lawa ng ay sumasakop sa ilang
bayan sa ating lalawigan at sa iba pang bayan
ng Rehiyon IV-A CALABARZON.
5. Zigsag ang tawag sa daan na nag-uugnay sa
mga bayan ng at papuntang
Maynila. (sagot: Antipolo at Teresa)
btl.
btm.
V. Takdang Gawain:
btn.
bto. Gumawa ng mapa ng iaba pang anyong lupa at
anyong tubig na magkakaugnay sa ating lalawigan.
btp.
btq.
btr.
bts.
btt.
btu.
btv.
btw.
btx.
bty.
btz.
bua.
bub.
buc.ARALIN 9b. Pagkakaugnay-ugnay ng mga
Anyong-Tubig
bud.at Anyong-Lupa sa Aking Lalawigan at Rehiyon

bue. Ikalawang Araw


buf.
bug. Takdang Panahon: 1 araw
buh.
VI. Layunin:
bui. Napahahalagahan ang pagkakakaugnay-ugnay
ng mga anyong-tubig at anyong-lupa sa sariling

6
lalawigan.

6
buj.
VII. Paksang Aralin:
buk. Paksa : Pagkakaugnay-ugnay ng mga
anyong-
bul. tubig at anyong-lupa sa
sariling
bum. lalawigan
bun. Kagamitan : mga larawan ng
magkakaugnay na
buo. anyong-lupa at anyong-tubig,
talaan,
bup. manila paper, pentel pen
buq.
bur. Sanggunian : K to 12 AP3LAR – 1f – 9
bus.
but.
VIII. Pamamaraan:
C. Panimulang Gawain
3. Ipakita sa mga bata ang mapang topograpiya ng
sariling lalawigan. Ipaalam na ito ay gagamitin sa
aralin upang makilala ang katangiang pisikal ng
sariling lalawigan.
buu.
D. Panlinang na Gawain
5. Ipaalam at ituro sa mga bata ang mga anyong lupa
at anyong tubig gayundin ang mga simbolong
ginagamit dito.
6. Ipaliwanag ang pagkakaugnay-ugnay ng mga ito at
ang dulot nitong kabutihan o kahalagahan,
halimbawa sa kabuhayan, transportasyon at
tirahan.
7. Isa-isahin ang mga pamayanan sa ating lalawigan o
bayan. Itanong ang mga sumusunod gamit ang
istratehiyang pagtatanong:
 Ano-anong anyong lupa at anyong tubig ang
makikita sa mga bayang ito?
 Paano nagkakaugnay-ugnay ang mga anyong lupa
at anyong tubig?
 Ano-ano ang kabutihang dulot ng pagkakaugnay
ng mga anyong lupa at anyong tubig?
 Dapat ba nating pahalagahan ang mga ito? Paano?

7
 Bilang isang mag-aaral, ano ang dapat mong
gawin upang mapangalagaan ang mga anyong
lupa at anyong tubig?
 (Maaaring magdagdag ng ilan pang katanungan
upang mapukaw ang damdamin at isipan ng mga
mag-aaral)
8. Pangkatang Gawain
buv. Pangkat I : Iguhit ang mga simbolong
isinasaad ng mga anyong lupa at anyong tubig
buw. (Hinulugang Taktak, Talon ng Daranak,
Lawa ng Laguna, Talampas ng Antipolo)
bux.
buy. Pangkat II : Pagsasadula
buz. Isadula ang tamang pagpapakita ng
pagpapahalaga sa mga anyong lupa at anyong
tubig
bva. (halimbawa: ilog, mga kanal, kapatagan)
bvb.
bvc. Pangkat III : Isulat sa kolum ang
kabutihang dulot ng magkakaugnay na mga
anyong lupa at anyong tubig.
bvd.
bve. Anyong lupa/tubig bvf. Kahalagahan
7. ilog bvg.
8. lawa bvh.
9. bundok bvi.
10. kapatagan bvj.
11. burol bvk.
bvl.
9. Pagbuo ng kaisipan
bvm.(Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo
ng kaisipan)
10. Paglalapat
bvn. Magbigay ng tatlong paraan, upang
mapanatiling malinis ang Lawa ng Laguna na
siya nating pinangingisdaan at paraan ng
komunikasyon o transportasyon upang
makarating sa karatig bayan.
bvo. (Isulat sa manila paper ang mga sagot)
bvp.
IX. Pagtataya
bvq. Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

7
I. Paano naapektuhan ang pamumuhay ng mga bayang
sumasakop sa kabundukan ng Sierra Madre?
6. Saan kumukuha ng kahoy ang mga taong ang
hanapbuhay ay maggawa ng mga muwebles
gaya ng cabinet, aparador, aparador, upuan at
mesa?
bvr. (sagot: sa mga punongkahoy)
7. Paanong natutugunan ng mga magsasaka ang
mga pangangailangan ng mga tao sa pagkain?
bvs. (sagot: sa pamamagitan ng pagtatanim sa
kapatagan)
8. May mga taong nais maglakbay sa tubig upang
makarating sa nais paroonan at upang
makaiwas sa trapiko. Anong transportasyon
ang maaari nilang gamitin?
bvt. (sagot: transportasyon sa tubig)
bvu.
II. Magbigay ng 2 parran upang mapanatiling malinis ang
bvv. ating katubigan gaya ng mga ilog, sapa at
lawa?
bvw.
X. Takdang Gawain:
bvx.
bvy. Gumawa ng islogan ng kahalagahan ng
pagkakaugnay-ugnay ng mga anyong lupa at anyong
tubig.
bvz.
bwa.
bwb.
bwc.
bwd.
bwe.
bwf.
Aralin 10: Paggawa ng Mapa ng Mahahalagang Anyong Lupa
bwg.
at Anyong
bwh.Tubig sa Sariling Lalawigan ng Rizal at mga
karatigbwj. I. Layunin bwi. Bilang ng Araw -
bwk. Nakagagawa ng payak na mapa na
nagpapakita ng mahahalagang anyong-lupa at anyong
tubig sa lalawigan ng Rizal at mga karatig.

7
bwl. Nagagamit ang mapa sa pagtukoy sa
mahahalagang anyong-lupa at anyong-tubig sa
lalawigan ng Rizal.
bwm.
bwn. II. Paksang Aralin
bwo. A. Paksa : Paggawa ng mga mapa na
nagpapakita ng Mahahalagang Anyong Lupa
at Anyong Tubig sa Lalawigan ng Rizal at
mga Karatig
bwp.B. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-1f 10
bwq. C. Kagamitan : mapang topograpiya ng lalawigan
ng Rizal, kagamitan sa paggawa ng mapa ng Rizal
bwr. Integrasyon : Sining
bws. III. Pamamaraan
bwt. A. Panimula
bwu. 1. Pagbalik-aralan ang mga anyong lupa at
anyong tubig sa lalawigan ng Rizal sa pamamgitan
ng mga larawan.
bwv. 2. Ano-ano ang mga anyong lupa at anyong
tubig sa lalawigan ng Rizal nakita o inyo nang narating?
bww. 3. Saang bayan sa Rizal matatagpuan ang mga
ito?
bwx.
bwy. B. Panlinang na Gawain
bwz. 1. Bakit mahalagang maipakita ang mga anyong
lupa at tubig ng lalawigan ng Rizal?
bxa. 2. Magpakita ng tunay na mapang pisikal .Ipasuri
ito sa mga mag-aaral.
 Anong makikita mo sa mapang ito ?
 Ano-ano ang mga simbolo na makikita mo?
 Bukod sa simbolo ng mga anyong lupa at anyong tubig ,
ano pa makikita mo sa mapa?
 Paano ka natulungan na mahanap ang lugar gamit
ang mapa?
bxb.
bxc. 4. Gawain A - Magkaroon ng pangkatang
gawain.
bxd. Gagawa ang mga bata ng kanya-
kanyang mapa.
bxe. 5. Gawain B - Punan ng wastong sagot ang
mga pangungusap.

7
bxf.
bxg. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
bxh.
bxi. 1. Ang talon ng Daranak ay matatagpuan sa bayan
ng , Rizal.
bxj. 2. Sa , Rizal dinarayo ang “Mt.
Tagapo” ng mga turista.
bxk. 3. Mayroon ding ipinagmamalaking Kinamatayan Falls
ang , Rizal.
bxl. 4. Ang Rock Garden ay sa , Rizal
makikita. bxm. 5. Maraming tao ang nagpupunta sa
, Rizal
upang makita ang Mt. Balagbag.
bxn.
bxo.
Binangonan Cardona Tanay Angono
bx Baras Rodriguez
bxq.
bxr.
bxs.
bxt.
bxu.
bxv. 6. Bigyang Pansin ang “Tandaan
bxw. Paano makatutulong ang mapa sa pagtukoy at
paglalarawan ng mga katangian ng lalawigan ng Rizal
at mga karatig lalawigan nito?
bxx.
bxy. Ang Mapa ay ginagamit upang
bxz.
tukuyin ang mga anyong lupa at anyong
by
byb. tubig sa isang lugar. Mahalaga na
byc.
makagawa ng mapa upang magamit sa
by
bye. paghahanap sa lalawigan ng Rizal at iba
byf.
pang lugar.
by
byh.
byi.
byj. IV. Pagtataya
byk. A. Basahin at unawaing mabuti ang sumusunod
na kalagayan.
Buwan Isulat
ng Mayo ang titik na
at panahon ng tamang
naman ngsagot sa
bakasyon. Nasa
sagutang papel.
ikatlong baitang ang magpipinsang Ana, Amy at Adel.Nais nilang
byl.
magbakasyon sa kanilang lolo at lola sa Teresa, Rizal. Subalit
bym.
hindi nila alam ang patungo roon. Ang nakatatandang kapatid
lamang ni Ana ang maaaring sumama sa kanila, sapagkat abala
ang kanilang mga magulang sa 7paghahanapbuhay. Sila ay
kasalukuyang nakatira sa Pililla, Rizal at nag-aaral sa Pililla
byn.
byo.
byp.
byq.
byr.
bys.
byt.
byu.
byv. D. Pagpapahalaga : Pagmamahal sa Kalikasan
byw. III. Pamamaraan
byx. A. Panimula
byy. 1. Magpakita ng larawan na nagpapakita
ng wastong pamamaran ng pangangasiwa ng likas
na yaman.
byz. 2. Itanong :
bza.
bzb. 1. Sa pagpunta nila Ana, Amy at Adel sa Teresa, ano
ang kailangan nila makita sa mapa?
bzc. a. ang mga daanan papunta sa Teresa
bzd. b. kung gaano kataas ang bundok sa
Teresa bze. c. kung ano ang kabisera ng Teresa
bzf. d. ang mga pangalan ng lokal na
namumuno bzg.
bzh. 2. Aling mapa ang gagamitin nila para mas madali
nilang matunton ang bahay ng kanilang lolo’t lola?
bzi. a. mapang pangklima
bzj. b. mapang pangekonomiya
bzk. c. mapang pangkultura
bzl. d. mapang pisikal
bzm.
bzn. 3-5. Pinag-aralan nila ang mapa nilang hawak at
nakita nila na ang una nilang madadaanan ay ang bayan
ng , sumunod ang , at ang bayan ng
bago nila marating ang Teresa na bayan ng
kanilang lolo’t lola.
a. Tanay c. Morong
b. Baras d. Cainta
bzo.
bzp.
bzq. V. Takdang Gawain
bzr.

7
bzs. Gumupit ng larawan ng mga anyong lupa at
tubig sa iyong bayan. Gumuhit din ng mapa ng inyong
bayan at dito idikit ang mga larawan na iyong ginupit.
bzt.
bzu.
bzv. Inihanda ni :
bzw.
bzx.
ESTELITA C. PENDON
bzy.
Dalubguro II
bzz.
caa.
cab.
cac.
cad.
cae.
caf.
cag.
cah.
cai.
caj.

cak.

cal.

cam.

can.
cao.
cap.
caq.
car.
Aralin 10.1: Paggawa ng Mapa ng Mahahalagang Anyong
cas.
Lupa atcat.
Anyong Tubig sa Rehiyon IV-A CALABARZON at
cau. Bilang ng Araw -
mga cav. I. Layunin
caw. Nakagagawa ng payak na mapa na
nagpapakita ng mahahalagang anyong-lupa at anyong
tubig sa sariling rehiyon IV – A CALABARZON
cax. Nagagamit ang mapa sa pagtukoy sa
mahahalagang anyong-lupa at anyong-tubiog sa
rehiyon IV-A CALABARZON

7
cay.
caz. II. Paksang Aralin
A. Paksa : Paggawa ng mga Mapa na
Nagpapakita ng Mahahalagang Anyong Lupa
at Anyong Tubig sa Rehiyon IV-A
CALABARZON at mga Karatig
B. Sanggunian : K to 12, AP3 LAR – IF 10
cba. C. Kagamitan : mapang topograpiya ng rehiyon IV-
A Calabarzon, larawan ng anyong - lupa at anyong –
tubig sa rehiyon IV-A Calabarzon, LM 89 – 98, TG
cbb.
cbc. Integrasyon : Musika at Sining
cbd.
cbe. III. Pamamaraan
cbf. A. Panimula
cbg. 1. Pagbalik-aralan ang mga anyong lupa at
anyong tubig sa rehiyon IV-A Calabarzon
cbh. 2. Ipaawit ang likhang awit para sa mga anyong
lupa at anyong tubig sa rehiyon na may kaugnayan sa
rehiyon IV-A Calabarzon
 Anu-ano ang mga anyong lupa at anyong tubig
ang nabanggit sa awit ?
 Saan matatagpuan ang mga ito ayon sa awit?
cbi.
cbj.
cbk.
cbl. Likhang Awit
cbm. Tayo na sa Calabarzon
cbn. (Tune of Tayo na sa
Antipolo)
cbo. Tayo na Calabarzon
cbp. Pasyalan ang ating rehiyon
cbq. Mga anyong tubig at lupa
cbr. Ang tunay na nakamamangha
cbs. Bundok Banahaw sa Quezon
cbt. Bundok Makiling sa Laguna ay sikat
cbu. Bulkang Taal sa Batangas
cbv. Puerto Azul sa Cavite
cbw. Halina’t tayo na !
cbx.
cby.
cbz. B. Panlinang na Gawain

7
cca. 1. Pagtatanong :
ccb. Mahalaga bang maipakita ang mga anyong lupa
at tubig ngrehiyon IV-A Calabarzon?
ccc. 2. Ipasuri sa mga mag-aaral ang inihandang
mapang pisikal.
 Ano-ano ang mga simbolo na makikita mo sa mapang ito ?
 Ano pa ang makikita mo sa mapa bukod sa simbolo
ng mga anyong lupa at anyong tubig?
 Paano ka natulungan ng mapa sa paghahanap ng isang
lugar?
ccd. 3. Gawain A – Magkaroon ng Pangkatang Gawain
cce. Gagawa ang mga bata ng kanya-kanyang mapa.
ccf. Gawain B – Ang paglalakbay ng mga “Batang
Iskawt”
ccg. 4. Punan ng wastong sagot ang mga pangungusap.
cch. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
1. Sa lalawigan ng Quezon matatagpuan ang Bundok ng
.
2. Malawak ang Lawa ng .
3. Ang talon ng ay pinakatampok sa
lugar na ito
4. Ang talon ng Daranak ay matatagpuan sa
.
5. Matatagpuan sa ang Bulkang
Taal. cci.
ccj.
cck.
ccl. Rizal Batangas
ccm . Pagsanjan QuezonLaguna Cavite
ccn.
cco.
ccq.
cc
ccr.
ccs. 5. Bigyang pansin ang “Tandaan Mo”
cct. Paano makakatulong ang mapa sa pagtukoy
at paglalarawan ng mga katangian ng sariling
lalawigan at mga karatig nito sa rehiyon?
ccu. Ang mapa ay ginagamit upang tukuyin ang mga
anyong lupa at anyong tubig sa isang lugar. Mahalaga
na makagawa ng mapa upang magamit sa paghahanap
sa isang rehiyon at iba pang lugar.

7
ccv.
ccw. IV. Pagtataya:
ccx. Pag-aralang mabuti ang payak na mapa ng
rehiyon IV-A Calabarzon. Lagyan ito ng mga anyong lupa
at anyong tubig kung saan sila matatagpuan.
ccy. Drawing p.104 o p.113
LM ccz.
cda. V. Takdang Aralin:
cdb. Gumuhit o gumupit ng mapa ng rehiyon IV-A
Calabarzon. Kulayan ng dilaw ang mga anyong lupa at
kulay asul ang mga anyong tubig.
cdc.
cdd.
cde.
cdf.
cdg. Inihanda ni :
cdh.
cdi.
ESTELITA C. PENDON
cdj.
Dalubguro II
cdk.
cdl.
cdm.
cdn.
cdo. Aralin II.I Ang mga Lugar na
Sensitibo cdp. Sa Panganib Batay sa iya
Lokasyon at Tapograp
cdr. Bilang ng Araw 2-3
I. Layunin
I.2 Nakagagawa ng mga hakbang ng pagtugon bilang
paghahanda sa mga posibleng sakuna sa sariling
lalawigan at rehiyon.
cds.
II. Paksa: Ang mga Lugar na Sensitibo sa Panganib
cdt. Kagamitan: Ang mga larawan ng mga kalamidad o
sakuna na dulot ng kalikasan sa Rizal tulad ng Landslide and
Flood Susceptibility Map, “Flood Hazard Map”, “Geohazard Map
ng Marikina Fault Lines”
cdu. Sanggunian: Modyul Aralin 11.1
cdv. K to 12 AP 3 LAR 19 11.1
cdw.

7
III. Pamamaraan:
cdx.

A. Panimula
cdy.

1. Ilahad ang mga larawan ng mga kalamidad na dulot ng


kalikasan tulad ng baha, pagguho ng lupa, lindol, tsunami at
storm surge. Gumamit ng “concept map” na ipinakikita ang
mga kalamidad.
cdz.

2. Bigyang diin ang kasaysayan ng mga kalamidad na dulot ng


kalikasan sa mga anyong lupa at anyong tubig ng sariling
lalawigan at rehiyon. Magbigay ng halimbawa batay sa
naranasan na kalimidad sa sariling lalawigan at rehiyon.
cea.
B. Paglinang:
1. Itanong sa mga bata ang mga kalamidad na naranasan
nila sa kanilang lalawigan. Ipasagot ang tanong sa
“Alamin Mo” LMP 84
2. Anu-ano ang mga natural na panganib na karaniwang
nararanasan ng lalawigan/lungsod? Rehiyon?
3. Ano ang katangian ng mga lugar na mataas ang
posibilidad ang pagbaha kapag may bagyo?
4. Ano ang kaugnayan ng lokasyon at topograpiya na
maaaring maranasan na kalamidad ng isa lugar?
5. Ipagawa ang Gawain C LMP.
ceb.
6. Paglalahat
cec.

ced. Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad


ang sumusunod na kaisipan bilang paglalahat ng aralin.
cee. Itanong: Bakit kailangan malaman natin ang
mga lugar na mapanganib?
cef. May mga lugar na mapanganib na batay sa
lokasyon at topograpiya ng lalawigan o rehiyon tulad ng
lindol, pagguho ng lupa, bagyo at pagbaha.
ceg. Ang mga kalamidad na mararanasan ng
bawat lugar ay may kaugnayan sa lokasyon at
topograpiya nito. Mahalagang malaman ang mga ito
upang tayo ay makapaghanda sa mga kalamidad.
ceh.
IV. Pagtataya:
cei. Magbigay ng mga bagay na dapat gawin para sa
Maagap at Wastong Pagtugon sa Bagyo at Baha.
cej. Bago ang Pagbaha

7
cek. 1.
cel. 2.
cem.
cen. Sa Panahon ng Baha
ceo. 1.
cep. 2.
ceq.
cer. Pagkatapos ng Baha
ces. 1.
cet. 2.
ceu.
cev. Inihanda ni
cew.
CEX. AMOR B. TENTADO TANAY I
cey. ESTELITA C. PENDON – PILILLA
cez. DOROTEA ENCIO – NIOGAN
cfa. REYNOLD LIBATO – JALA-JALA
bo
cfb. Aralin II.I Ang mga lugar na ra
Sensiti cfc. Sa Panganib Batay sa Lokasyon piya
at Tapog
cfe. Bilang ng Araw 3-5
V. Layunin
cff.
1. Natatalunton ang mga lugar na sensitibo sa panganib sa
sariling lalawigan at rehiyon gamit ang hazard map.
2. Nakagagawa ng mga hakbang ng pagtugon bilang
paghahanda sa mga posibleng sakuna sa sariling lalawigan
at rehiyon.
cfg.
VI. Paksa
cfh.
cfi. Paksa: Ang Mga Lugar na Sensitibo sa Panganib
cfj. Kagamitan: Ang mga larawan ng mga
kalamidad o sakuna na dulot ng kalikasan sa
Rizal, tulad ng Landslide and Flood
Susceptibility Map, “Flood Hazard Map”
Geohazard Map” ng Marikina Faults Lines”
cfk. Sanggunian Modyul, Aralin 11.1
cfl. K to 12 AP 3 LAR 19.11.1
cfm.

VII. Pamamaraan
cfn.

A. Panimula

8
cfo.

1. Ipatukoy sa mga mag-aaral ang mga anyong tubig at


anyong lupa na napag-aralan na sa “ Loop a Word”
cfp.
cfq.
cfr.
cfs.
cft.
cfu.
cfv.
cfw.
cfx.
cfy.
2. Ilahad ang mga larawan ng mga kalamidad na dulot ng
kalikasan tulad ng bahay, pagguho ng lupa, lindol,
tsunami at storm surge. Gumamit ng “concept map” na
ipinakikta ang mga kalamidad tulad ng mga nasa baha.
cfz. / k/ / l / / /i / d / / /
cga. (Papunan sa mga mag-aaral ng mga titik ng mga
kahon upang mabuo ang salitang kalamidad)
cgb.
3. Itanong ang mga sumusunod:
cgc. Ano ang ipinapahayag ng mga larawan?
cgd. Alin sa mga kalamidad ang iyong naranasan?
cge. May kaugnayan ba ang kalamidad sa
cgf. lokasyon at tapograpiya ng lalawigan o rehiyon ng
Rizal?
cgg. Aling anyong lupa o anyong tubig ang nauugnay sa
bawat kalamidad.
cgh.
4. Bigyang diin ang kaugnayan ng mga kalamidad na dulot
ng kalikasan sa mga anyong lupa at anyong tubig sa
lalawigan ng Rizal. Magbigay ng halimbawa bata sa
naranasan sa kalamidad sa sariling lalawigan at
cgi. rehiyon.
B. Paglinang
cgj.
cgk.Magpakita ng Hazard Map – Map of Rizal cgl.
cgm. cgn. cgo.
cgp. cgq. cgr.
81
cgs.
cgt.
cgu.
cgv.

82
cgw.
cgx.
cgy.
cgz.
cha.
chb.
chc.
chd.
che.
chf.
chg.
chh.
chi.
chj.
chk.
chl.
chm.
chn.
cho.
1. Itanong sa mga bata ang mga kalamidad na nararanasan
mula sa lalawigan ng Rizal.
chp.
2. Ipabasa ang news clip ukol sa isang kalamidad sa
naganap kamakaylan lang (Ondoy-pagbaha at pagguho ng
lupa)
chq.
chr.
chs.
cht.
chu.
chv.
chw.
chx.
chy.
chz.
cia.
cib.
cic.
cid.
cie.
cif.
cig.
cih.

83
cii.
cij.
cik.
cil.
cim.
cin.
cio.
cip.
ciq.
cir.
cis.
cit.
ciu.
civ.
ciw.
cix.
ciy.
ciz.
cja.
cjb.
cjc.
3. Talakayin ang news clip gamit ang mga sumusunod na
tanong. Bagyong Ondoy
cjd.
1. Kalian naganap ang Bagyong Ondoy?
2. Ano-ano ang mga lugar na naapektuhan nito?
3. Ano-ano ang naranasan ng mga lugar na
naapektuhan nito?
4. Anong aral ang maibibigay sa atin ng nangyayaring
Bagyong Ondoy?
5. Anong pag-iingat ang ating mga dapat gawin sa
panahon ng kalamidad?
cje.
4. Ipaliwanag sa mga bata may iba’t – ibang uri ng mapa.
Ipaliwanag kung ano ang “Hazard Map” at ano ang gamit
nito sa pamamagitan ng sumusunod na impormasyon?
cjf.
cjg. Ito ay isang uri ng mapa na nagpapakita ng mga
lugar na maaring maapektuhan at mapinsala ng mga
kalamidad tulad ng pagbaha, bagyo, pagguho ng lupa at

8
lindol. Gumagamit ito upang matukoy ng mga lupa na
maaring mapanganib sa iba’t- ibang uri ng kalamidad.
cjh.
5. Maghanda ng Flood Hazard Map ng lalawigan ng Rizal.
Maaring sumangguni sa lokal na Planning office upang
makakuha ng aktural na mapa. Ipakita ito sa mga bata at
talakayin ang actual na datos ng lalawigan ng Rizal.
Maaring itanong ang mga sumusunod:
cji.
a. Anu-ano ang mga natural na panganib na karaniwang
nararanasan sa lalawigan ng Rizal?
b. Aling lugar sa lalawigan ng Rizal ang sensitibo sa
sumusunod na panganib?
cjj.
cjk. - Pagguho ng lupa
cjl. - Bagyo ng at pagbaha
cjm. - lindol
cjn.
c. Ano ang katangian ng mga lugar na mataas ang
posibilidad ng pagbaha kapag may bagyo?
cjo.
d. Ano naman ang katangian kapag mataas ang
posibilidad ng pagguho ng lupa?
cjp.
cjq.
e. Ano ang kaugnayan ng lokasyon at topographiya sa
maaring maranasan na kalamidad sa isang lugar?
cjr.
6. Pangkatin ang mga mag-aaral sa apat. Ipagawa ang
pangkatang Gawain bata sa “Task Card” sa Gawain A.
Gabayan ang mga mag-aaral sa paggamit ng Hazard Maps.
cjs.
cjt. Gawain A
cju.
cjv. Pangkatang Gawain
cjw.
cjx. Pag-aralan ang mga lugar na sa panganib batay sa
lokasyon at topograpiya nito batay gamit ang iba’t –
iban hazard maps. Ang bawat pangkat ay inaasahang
matutukoy sa iba’t – ibang hazard maayos ang mga
lugar na sensitibo sa panganib.
cjy.

8
7. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat na
makapag-ulat. Paalalahanin sila na hanapin sa mapa ang
mga lugar na sensitibo sa panganib batay sa lokasyon at
topograpiya.
cjz.
8. Ipagawa ang Gawain B. Gamit ang inihandang Hazard Map
ng sariling lalawigan. Talakayin ang mga lugar na sensitibo
sa panganib batay sa lokasyon at topograpiya gamit ang
“Data Retrieval chart” gabayan ang mga mag-aaral sa
pagsagot ng Gawain.
cka.
ckb.
ckc.
ckd.
cke.

ckf. Gawain B
ckg.
ckh. Panuto: Suriin ang mapa ng lalawigan ng
Rizal. cki.
ckj. Punan ang impormasyon ang “Data Retrieval Chart”
itala ang pangalan ng mga bayan sa lalawigan ng Rizal
sa unang kolumn, ang katangiang pisikal nito sa
ikalawang kolumn at ang mga panganib nito sa
ikalawang kolumn at ang mga panganib na maaring
maranasan nito dahil sa topograpiya at lokasyon ng
naturang lugar. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
ckk.
ckp. Sensiti
bo sa
anong
ckl. ckn. Landslide.
ckm. B cko. Pisikal ckq.
ayan na ckr. Panga
katangian nib
(Lindol
/bagyo
cks. A ckt. cku.
ntipo
lo

8
ckv. Angon ckw. ckx.
o
cky. Binan ckz. cla.
gonan
clc. cld.
clb. Baras
cle. Cardo clf. clg.
na
clh. Jalajal cli. clj.
a
clk. Moron cll. clm.
g
clo. clp.
cln. Tanay
clr. cls.
clq. Teresa
clt. San clu. clv.
Mateo
clw. R clx. cly.
odrig
uez
clz. P cma. cmb.
ililla
cmc. T cmd. cme.
ayta
y
cmf. C cmg. cmh.
ainta
9. Paglalahad
cmi.
cmj. Bakit kailangang malaman natin ang mga lugar na
napanganib?
cmk.
cml. May mga lugar na mapanganib na batay sa lokasyon
at topographiya ang lalawigan o rehiyon tulad ng lindol,
pagguho ng lupa, bagyo at pagbaha.
cmm.
cmn. Ang mga kalamidad na nararansan ng bawat lugar
ay may kaugnayan sa lokasyon at tapographiya nito.
Mahalagan malaman nang mga ito upang tayo ay
makapaghanda sa mga kalamidad.
cmo.
VIII. Pagtataya

8
cmp.

cmq. Pag-aralan ang mapa ng tinatayang pagguho ng lupa


at pagbaha ang mga sumusunod na tanong.
cmr.
cms.
cmt.
cmu.
cmv.
cmw.
cmx.
cmy.
cmz.
cna.
cnb.
cnc.
cnd.
cne.
cnf.
cng.
cnh.
1. Anong bayan sa lalawigan ng Rizal ang may mataas
na antas na nakaranas at nakaramdam ng malakas na
lindol?
cni.
a. Bayan ng Antipolo b. Bayan ng Teresa
c. Bayan ng Baras d. Bayan ng Cardona
cnj.
2. Aling bayan sa lalawigan ng Rizal ang may mababang
antas na makaranas at makaramdam ng malakas na
lindol?
cnk.
a. Bayan ng Tanay c. Bayan ng Morong
b. Bayan ng San Mateo d. Bayan ng Pililla
cnl.
3. Mataas ang antas na makakaranas ng pagguho ng lupa
sa lalawigan ng Quezon at Rizal dahil ang malaking
bahagi ng mga ito ay.
cnm.
a. Mga nasa labing dagat
b. Mga kapatagan
c. Mga bulubundukin
cnn.

8
4. Mababa ang antas na makaranas na makaranas ng
pagguho ng lupa ang lalawigan ng Cavite
dahil .
cno.
a. Ito ay nasa kapatagan
b. Ito ay isang isla
c. Malapit ito sa Manila
d. Maraming pabrika dito.
cnp.
5. Batay sa mapa ng mga lugar na Landslide prone. Alin
sa mga lalawigan ang malaking posibilidad na
magkaroon ng pagguho ng lupa?
cnq.
a. Laguna b. Batangas
cnr. c. Cavite d. Quezon
cns.
cnt.
cnu.

IX. Takdang Gawain.


cnv.
cnw. Pagdalahin ang mga mag-aaral ng tig-isang
larawan(news clip) ang mga kalamidad na naganap sa
sariling lalawigan sa dalawa hanggang tatlong
pangungusap paghambing ang mga sakuna naranasan
ng sariling lalawigan at ibang lalawigan.
cnx.
cny. Inihanda ni
cnz.
COA. AMOR B. TENTADO TANAY I
cob. ESTELITA C. PENDON – PILILLA
coc. DOROTEA ENCIO – NIOGAN
cod. REYNOLD LIBATO – JALA-JALA
coe.
cof.
cog.
coh.
coi.
coj.
cok.
col.
com.
con.
coo.

8
cop.
coq.
cor.
cos.
cot.
cou.
cov.
cow.
cox.
coy.
coz.

cpa. Aralin 11.2 Ang mga Maagap at


Wastong
cpb. pagtugon sa mga kalamidad
cpd. Bilang ng Araw 2-3 araw
cpe.
I. Layunin
cpf.
1. Nakagagawa nang maagap at wastong pagtugon sa mga
kalamidad sa mga pangamba na madalas maranasan ng
sariling rehiyon.
2. Nagagawa ang maayos at wastong pagtugon sa mga
kalamidad.
cpg.
II. Paksa Aralin
cph.
cpi. Paksa: Ang mga Maagap at Wastong Pagtugon sa
mga Kalamidad na Madalas Maranasan sa Sariling
Rehiyon.
cpj. Kagamitan: Mga larawan mga sakuna na dulot ng
kalikasan, manila paper, krayola, mapang political ng
bansa.
cpk. Sanggunian: Modyul, Aralin 11.2
cpl. k-12 AP3 lar – 11 G 11.2
cpm.

III. Pamamaraan
A. Panimula
cpn.

9
1. Paglalahad ng mga mag-aaral ng mga larawan ng mga
kalamidad na kanilang lalawigan o rehiyon, idikit ang
mga larawan ayon sa tamang hanay.
cpo.
cpp.
cpq.
cpr.
cps.
cpt.
cpu.
cpv. Kalamidad na cpx. Kalamidad na
naganap naganap
cpw. sa aking cpy. sa ibang Rehiyon.
rehiyon. cpz.
cqa. Rizal – pagbaha cqb. Bicol Region-
noong Pagputok Ng
Bulkang Mayon.
cqc. Bagyong Ondoy. cqd. Laguna-
Pagbaha
cqe. Batangas – Lindol cqf.

cqg.
cqh. Tanong
cqi.
cqj. Ano ang napansin ninyo sa mga sakunang naranasan
natin sa ating lalawigan at sa ibang rehiyon.
cqk.
cql. Ano ang pagkakatulad ng mga sakunang naganap sa
ating bayan at sa ibang bayan.
cqm.
cqn. Bakit may pagkakaiba at pagkakatulad ang mga
sakunang nagaganap sa iba’t- ibang lalawigan ng bansa?
cqo.
B. Paglinang
cqp.
1. Itanong sa mga mag-aaral kung anong kalamidad ang
naranasan na nila. Ipabahagi sa mga bata ang kalamidad
na kung ano ang ginawa nila noong panahon ng
kalamidad?
cqq.

9
cqr. Bakit mahalaga ang maagap at wastong pagtugon sa
mga kalamidad na madalas maranasan sa ating rehiyon.
cqs.
2. Ipabasa ang ‘’dialogue” ng mga bata na pinag-usapan
ang kanilang karanasan sa nangyaring kalamidad at ang
paghahanda na dapat gawin dito.
cqt.
3. Maghanda ng mga clips tungkol sa mga sakuna na
naranasan sa sariling lalawigan. Talakayin ang mga
naranasan sa lalawigan sa pamamagitan ng sumusunod
na tanong.
cqu.
a. Ano ang naranasang sakuna?
b. Ano ang nagging epekto sa buhay ng mga tao at sa
pangkabuhayan ng mga ito?
c. Ano ang magin paghahanda na nakita mo sa inyong
lalawigan?
d. Sa palagay mo ba naiwasan ang pinsala sa paghahanda
na ito? Bakit mo nasabi ito?
e. Ano naman ang ginawa mo o gagawin pa lang sakaling
mangyari ito sa iyon? Ibahagi sa klase?
cqv.
4. Pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlo ipagawa ang
Pangkatang Gawain A LM P. 101 batay sa “Task Card”’ sa
ibaba. Ihanda ang graphic organizer sa manila paper at
ipamahagi sa pangkat.
cqw.
cqx. Pangkat I – Maagap at Wastong Pagtugon sa
Bagyo kasama ang pagbaha at Storm Surge”
cqy. Pangkat II – Maagap at Wastong pagtugon sa
Pagguhi ng lupa(Landslide)
cqz. Pangkat III – Maagap at Wastong pagtugon sa
lindol.
cra.
5. Pag-ulat ng mga
Pangkat crb.
crc. Bigyan ng sapat na na panahon ang bawat
pangkat na makapag-ulat.
crd.
6. Talakayin ang “Data Retrieval chart” Gawain B LM P 101

9
cre.
crf. Gawain B
crg.
crh. Pangkatang Gawain.
cri.
crj. Batay sa karanasan o mga napakinggan sa magulang
o telebisyon at radio, ano-ano ang mga dapat tandaan
sa mga panahon ng sakuna?
crk.
crl. Mga Brain Storm kasama ang iyong pangkat at punan
ng impormasyon ang Data Retrieval Chart” isulat ang
inyong sagot sa manila paper na ibibigay ng guro.
crm.
crn. Ang mga maagap at wastong pagtugon sa mga
Kalamidad.
cro. L crp. S crq. B crr. P
ind tor agy aggu
ol m o at ho
Sur ng
ge
crs. crt. cru. crv. B
aha
T Lupa
sun .
ami
crw. 1 crx. 1 cry. 1 crz. 1
csa. 2 csb. 2 csc. 2 csd. 2
cse. 3 csf. 3 csg. 3 csh. 3
csi. 4 csj. 4 csk. 4 csl. 4
csm. 5 csn. 5 cso. 5 csp. 5
csq.
csr. Mga tanong
css.
- Ano ang dapat gawin bago mangyari ang isang
kalamidad.
- Anong paghahanda ang dapat gawin bago ang
kalamidad? Habang kalamidad? Pagkatapos ng
Kalamidad?
- Paano ang pagkakatulad ng mga paghahanda na
isagawa sa mga kalamidad? Paano naman ang kanilang
pagkakaiba?

9
cst. Bakit mahalaga ang paghahanda para sa mga
kalamidad?
csu.
7. Ipagawa ang Gawain c Lmp.102 Ipaliwanag ang panuto at
gabayan ang mga mag-aaral kung kinakailangan.
csv.
csw.
csx.
csy.
8. Paglalahat
csz.
cta. Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang
sumusunod na kaisipan bilang paglalahat ng aralin itanong
bakit kinakakailangang malaman at maisagawa ang
paghahanda at wastong pagtugon sa mga kalanidad?
ctb.
ctc. May mga maagap at wastong pagtugon sa mga
panganib na madalas maranasan ng lalawigan o rehiyon
mahalagang malaman at maisagawa ng bawat tao ang
mga paghahanda sa mga darating na kalamidad tulad
ng bagyo, baha lindol at pagguho ng lupa may mga
gawaing dapat gawin bago habang nangyayari at
pagkatapos ng kalamidad
ctd.
IV. Pagtataya
cte.
A. Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin
ang titik ng tamang sagot at isulat sa inyong sagutang
papel
ctf.
1. Sa panahon ng bagyo nararapat na ako ay ----
ctg.
a.) maligo sa ulan
b.) manatili sa loob ng bahay
c.)sumilong sa ilalim ng mesa
d.) mamasyal sa labas ng bahay
2. Kapag lumilindol kailangan kong -----
cth.
cti. a.) manailing nakaupo sa rariling upuan
ctj. b.) mataranta at magsisigaw
ctk. c.) sumilong sa ilamim ng mesa

9
ctl. d.) itulak ang aking kamag - aral
ctm.
3. May bagyong parating kaya’t ako ay ----
ctn.
cto. a.) makikinig ng balita tungkol sa bagyo
ctp. b.) babaliwalain ang mga babala
ctq. c.) magtago sa ilalim ng mesa
ctr. d.) mamasyal sa parke
cts.
4. Malakas ang ulan kaya kaya bumaha sa inyong
lugar, Ano ang nararapat mong gawin?
ctt.
ctu. A.) Ipag- walang bahala ang pagtaas ng
tubig
ctv. B.) Mag imbak ng tubig upang ipanlinis
ctw. C.) Ma kipaglaro sa mga kaibigan sa
baha ctx. D.) Sumunod kaagad sa panawagang
lumikas
cty.
5. Nakatira kayo sa gilid ng bundok at malakas ang
ulan. Napansin mong malakas na ang agos ng
tubig mula sa bundok at may kasama na itong
putik, Ano ang dapat mong gawin?
ctz.
cua. A. Maglaro sa ulan
cub. B. Lumikas na kaagad
cuc. C. Manatili lamang sa bahay
cud. D. Pagllaruan ang putik mula sa bundok
cue.
B. Itambal ang mga pangungusap sa Hanay A sa
Hanay B Isulat ang titik ng tamang sagot sa
sagutang papel

cuf. Hanay A cug. Hanay B


1. Iwasang Lumusob sa tubig A. bagyo
cuh.
2. Isagawa ang “dock cover B. Baha
and hold”
3. Lumakas na ng tirahan C. Lindol
4. Kung malakas na ang D. pag guho ng

9
agos ng tubig mula sa lupa
bundok
cui. E. ulan
cuj.
5. Kung malakas na ang ihip ng hangin manalili na lamang
sa loob ng bahay.
cuk.
V. Takdang Aralin
cul.
cum. Magtanong sa mga magulang kung ano ano pa ang
mga wastong pagtugon sa mga kalamidad na madalas
na naranasan sa ating Lalawigan.
cun.
cuo.
cup. Inihanda ni
cuq.
CUR. AMOR B. TENTADO TANAY I
cus. ESTELITA C. PENDON – PILILLA
cut. DOROTEA ENCIO – NIOGAN
cuu. REYNOLD LIBATO – JALA-JALA
cuv.
cuw.
cux.
cuy.
cuz.
cva.
cvb.
cvc.
cvd.
cve.
cvf.
cvg.
cv 12
ARALIN Mga Pangunahing Likas na Yaman ng
h.
mga Lalawigan sa Rehiyon
cvi.
cvj
.
cvm. Takdang Panahon: 1 araw
cvn. I. Layunin

9
cvo. Nailalarawan ang mga pangunahing likas
na yaman na matatagpuan sa lalawigan o rehiyon
cvp. II. Paksang Aralin
A. Paksa : Paglalarawan ang mga pangunahing
likas na yaman na matatagpuan sa lalawigan
o rehiyon
cvq. B. Kagamitan :
cvr. mga larawan ng likas na yaman, manila paper,
krayola, lapis
cvs. LM 124
cvt. TG 1-4
cvu. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Ih- 12
cvv. III. Pamamaraan
cvw. A. Panimula
cvx. 1.. Magpakita ng mga larawan ng likas na na yaman
.
cvy. May mga ganito bang likas na yaman sa ating
lalawigan?
cvz. Pagbalik aralan ang aralin tungkol sa likas na yaman.
cwa. Ipatukoy kung anong uri ng likas na yaman ang mga
ito.
cwb.
cwc. Ipabasa ang tula
cwd.
cwe. Magandang Pilipinas
cwf. Pilipinas, minamahal kong bansa
cwg. Sa mga likas na yaman , ikaw ay sagana
cwh. Malalawak na kapatagan na patataniman
cwi. Ng mga gulay prutas at iba pang halaman
cwj.
cwk. Sa mga burol , bundok at kagubatan
cwl. Maraming punung mapagkukunan
cwm. Ng nga produktong kailangan
cwn. Sa mga tahanan tanggapan at paaralan
cwo.
cwp. Tungkol saan ang tula?
cwq. anu anong mga likas na yaman ang nabanggit sa tula
cwr. Makikita ba ang mga anyong lupang nabanggit sa
ating lalawigan?
cws.
cwt. B.Panlinang na Gawain

9
cwu. Ipabasa sa mga bata ang Tuklasin Mo
cwv. Mga likas na yaman ng lalawigan
cww.
cwx. Malaki ang pagkakaiba iba ng katangiang pisikal ng
mga lalawigan ng bansa. Marami sa mga lalawigan ang
malalapad ang kanilang lupain kung kayat marami
itong likas na yaman na nakukuha sa lupa. May mga
lalawigan rin na namumukod tangi ang kanilang mga
anyong tubig at ang pinagkukunan nila ng yaman ang
likas mula sa kanilang katubigan. Tullasin natin ang
mga likas na yaman ng ating lalawigan at rehiyon .
cwy.
cwz. Magpakita ng larawan ng mga likas na yaman
cxa. Ilarawan ang mga likas na yaman na matatagpuan sa
mga lalawigan
cxb. Hal. Ang lalawigan ng Quezon ay may malawak na
bahagi ng anyong lupa kung kayat sila ay sagana sa
mga yamang lupa , Dito rin matatagpuan ang bundok
Banahaw ,sagana rin sila sa mga isda at iba pang
yamang dagat.
cxc.
cxd. Ang lalawigan ng Laguna au halos napalilibutan ng
lawa ng Laguna, sagana sila sa isda, malawak rin ang
anyong lupa kung kayat sagana rin sila sa yamang lupa,
dito matatagpuan ang Bundok Makiling ,
cxe.
cxf. Gawain A
cxg. Ilagay ang mga pangunahing likas na yaman ng mga
lalawigan sa sariling rehiyon sa data retrieval chart
cxh. MGA LIKAS NA YAMAN
cxi.
cxj. Lalawigan cxk. Likas na
yaman
cxl. cxm.
cxn. cxo.
cxp. cxq.
cxr. cxs.
cxt. cxu.
cxv.
cxw. Gawain B
cxx.
cxy.
98
cxz.
cya.
cyb.
cyc. Yamang Lupa
cyd.
cye.
cyf.
cyg.
cyh.
cyi.
cyj.
cyk.
cyl.
cym.
cyn.
cyo.
cyp.
cyq.
cyr.
cys.
cyt. Yamang tubig
cyu.
cyv.
cy
cyx.
cyy.
cyz.
cza.
czb.
czc.
czd. Gawain C
cze. czf. Y czh. Y czj. Y
amang amang amang
czg. czi. czk. G
Lupa ubat
t
ubig
czl. Pala czm. czn. czo.
y at Mais
czp. Isda czq. czr. czs.
czt. Troso czu. czv. czw.
czx. Niyo czy. czz. daa.
g
dab. HIpo dac. dad. dae.
n

99
daf. Sagi dag. dah. dai.
ng

10
daj.
dak.
dal.
dam. Paglalahat
dan. Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang
sumusunod na kaisipan
dao. Ang Pangunahing Likas na yaman ng bawat lalawigan
o rehiyon ay nakaugnay sa anyong lupa ay anyong tubig
na nakapaligid dito. Mailalarawan natin ang mga ito
ayon sa yamang lupa, Yamang tubig, Yamang gubat at
yamang mineral,
dap.
daq. IV Pagtataya
dar. Ilarawan ang mga pangunahing likas na yaman na
matatagpuan sa mga lalawigan sa rehiyon
das.
dat. Rizal
dau. Batangas
dav. Laguna
daw. Cavite
dax. Quezon
day.
daz. V. Takdang Gawain
dba. Gumupit o gumuhit ng mga larawan ng likas
na yaman at pangkatin ito ayon sa uri. Ilagay sa
envelop at pangalanan ayon sa ur
dbb. Inihanda ni :
dbc. DOROTEA C.
ENCIO
dbd.
dbe.
dbf.
dbg.
dbh.
dbi.
dbj.
dbk.
dbl.
ARALIN
db 12 Mga Pangunahing Likas na Yaman ng
m. Lalawigan sa Rehiyon
mga
dbn
.
dbo

10
dbr. Takdang Panahon: 1 araw
dbs. I. Layunin
dbt. Nailalarawan ang mga pangunahing likas
na yaman na matatagpuan sa lalawigan o rehiyon
dbu. II. Paksang Aralin
B. Paksa : Paglalarawan ang mga pangunahing
likas na yaman na matatagpuan sa
lalawigan o rehiyon
dbv.
dbw. B. Kagamitan :
dbx. mga larawan ng likas na yaman, manila paper,
krayola, lapis
dby. LM 124
dbz. TG 1-4
dca. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Ih- 12
dcb. III. Pamamaraan
dcc. A. Panimula
dcd. 1. Itanong
dce. Anu-ano ang likas na yaman na matatagpuan sa
inyong lalawigan at rehiyon?
dcf. 2. Ipakita ang mga larawan ng iba-ibang mga likas na
yaman sa sariling lalawigan at rehiyon. ( o maaari ring
magpakita ng video presentation ng mga likas na yaman
sa sariling lalawigan o rehiyon – source internet)
dcg. B. Paglinang na Gawain
dch. 1. Talakayin ang kaugnayan ng pangkabuhayan at
ang likas na yaman ng lugar.
 Ano ang pangunahing hanapbuhay ng lalawigan ng
Rizal?
 Ano ang likas na yaman na pinagkikitaan sa Laguna?
dci.
dcj.
dck.
dcl.
dcm.
dcn.
dco. 2. Iugnay ito sa paksang tatalakayin.
dcp. “Mga Likas na Yaman sa mga Lalawigan “
dcq.
dcr.
dcs.

10
dct. Factsheet
dcu.
Ayon sa nagdaang administration, ang mga rehiyong ito ang
dcv.
dcw
primaryang daan ng kalakal mula Visayas at Mindanao hanggang Luzon
.
dahil sa pagbubukas ng Strong Republic Nautical Highway. Dahil sa
dcx.
dcy.
magandang lokasyon ng mga lalawigan ng mga rehiyong ito, napapabilis
dcz.
ang pagdadala ng iba’t ibang kalakal sa iba’t ibang lalawigan ng bansa.
dda
. higit sa daanan ang mga lalawigan ng Timog Katagalogan ay kilala
Ngunit
ddb
rin sa tawag na “Food Basket” dahil dito rin nagmumula ang mga
.
ddc
pangunahing kalakal na iniluluwas sa iba’t ibang lalawigan. Ito ang
.
patunay
ddd na ang mga lupain at karagatan sa rehiyon ay sagana, mataba at
.
pinagkukunan ng mga pangunahing pagkain.
dde
. Bagama’t mayaman ang likas yaman ng mga lalawigan sa Rehiyon
ddf.
IV-Calabarzon, ang pangunahing kabuhayan ng karamihan ng lalawigan
ddg
dito .ay industryal. Marahil dahil na rin sa malapit ito sa Metro Manila
kungddh kaya’t maraming pabrika at oil refinery ang makikita dito.
.
Tinatayang
ddi. mahigit sa kalahati o 61 na porsyento ng kabuhayan ay nasa
ddj. na sektor. Sa madaling salita, ang karamihan sa mga nakatira
industryal
ddk
dito .ay pawang nagtatrabaho sa mga opisina o pabrika. Gayunpaman, sa
ddl.IV- Calabarzon nangagaling ang ilang produktong pang-agrikultura
Region
dd
kagaya
m. ng nasa talahanayan.
ddn
ddx. 3. Sagutan ang mga tanong :
➢ Ano-ano ang mga likas na yamang pinakukunan ng mga
rehiyon na nabanggit?
➢ Ano-ano ang mga produkto na nabanggit sa rehiyon?
➢ Ano-ano ang mga katangian ng mga lugar na nabanggit?
➢ Batay sa nabasa, ano ang kaugnayan ng kanilang
kapaligiran sa mga produkto ng mga nabanggit na
rehiyon?
ddy.
ddz. 4. Gawain A
dea. Pangkatang Gawain
deb. Ano ano ang mga yamang lupa at tubig sa sariling
rehiyon? Ano ano naman ang mga yaman sa karatig na
rehiyon? Pag-usapan sa sariling pangkat at punan ng
impormasyon ang venn diagram. Gawin ito sa sagutang
papel.

10
dec.
ded.
dee.
def.
deg. Yamang
deh. Yamang Sa Lupa/
dei. Lupa/ dalawang Tubig sa
dej. Tubig
rehiyon Ibang
dek.
rehiyon
del.
dem.
den.
deo.
dep. 5. Gawain B
deq. Pangkatang Gawain
der. Ilagay ang mga pangunahing likas na yaman ng mga
lalawigan sa sariling rehiyon sa data retrieval chart.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
des. Mg det. deu. dev. Ya dew.
a Yam Yama mang-
Lalawig an ng- Mineral Ya
an sa g- Tu mang
sariling Lu b -
rehiyon pa ig Gubat
dex. dey. dez. dfa. dfb.

dfc. dfd. dfe. dff. dfg.

dfh. dfi. dfj. dfk. dfl.

dfm. dfn. dfo. dfp. dfq.

dfr. dfs. dft. dfu. dfv.

dfw.
dfx. 6. Gawain C
dfy. Ang mga likas na yaman ng lalawigan
ay pinagkukunan ng pangkabuhayan ng mga tao.
Mahalagang mapangalagan ang mga ito. Anong
mungkahi ang maaring mong ibigay upang mapanatili
ang kasaganan ng mga likas yaman ng rehiyon? Isulat sa
sariling sagutang papel.

10
dfz. Mungkahi upang Mapanatili ang Kasaganahan ng
mga Likas Yaman ng Rehiyon
dga. 1.
dgb. 2.
dgc. 3.
dgd. 4.
dge. 5.
dgf. 6.
dgg. 7.
dgh. 8.
dgi. 9.
dgj. 10.
dgk.
dgl. 7. Paglalahat
dgm. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo.
dgn. Pare-pareho ba ang likas na kayamanan ng lahat ng
lalawigan ng lahat ng laalwigan sa
rehiyon? dgo. Paano nagkakaiba ang mga
ito? dgp.
dgq.
ng Region
Ang IV-Calabarzon.
pangunahing likas na yaman ng bawat
dgr.
dgy.
lalawigan
dgs. dgz.o Produkto
rehiyon ay nakaugnay dha.
sa anyong lupa
Bilang ngat
dgt.
anyong produksyon
tubig na nakapaligid dito. Mailalarawan kung
natin ang
dgu. ikumpara sa
mga
dgv.ito ayon sa yamang-lupa, yamang-tubig, yamang-
buong bansa
dgw. at
gubat IV.yamang
Pagtatayamineral. dhb.
dgx. I.dhc.
Basahin at unawain ang dhd.
Baboy sumusunod na
Pangalawa sa lahat
pahayag batay sa datos tungkol sa ngProduksyon
rehiyon ng
dhe.
dhf. Manok dhg. Pangalawa sa lahat
ng rehiyon
dhh.
dhi. Itlog dhj. Una sa lahat ng
rehiyon
dhk.
dhl. Palay dhm. Panglabinglima sa
lahat ng rehiyon
dhn.

dho. Niyog dhp. Panglima sa lahat ng


rehiyon
dhq.

10
dhr. Tubo dhs. Pang-apat sa lahat ng
rehiyon
dht.
dhu. Source : 2006-2013 Country STAT Philippines
dhv. 1. Ano ang pangunahing produkto ng
rehiyong Calabarzon?
dhw. A. tubo C. itlog
dhx. B. niyog D. manok
dhy. 2. Anong produkto sa ating rehiyon ang
pinamababa ang
dhz. produksyon?
dia. A. tubo C. itlog
dib. B. palay D. niyog
dic.
did. 3. Aling likas yaman ng rehiyon ang naangkop
sa produksyon ng tubo?
die. A. mayabong na kagubatan
dif. B. malawak na pastulan
dig. C. malawak na dagat
dih. D. bundok na mayaman sa
mineral dii. 4. Ano ang mas angkop na dahilan
kung bakit
nangunguna ang rehiyon sa produksyon ng asukal?
dij. A. Malawak ang dagat na pangisdaan ng
rehiyon.
dik. B. Mataba ang lupain sa pagtatanim ng
tubo.
dil. C. Sagana sa yamang mineral ang
kabundukan.
dim. D. Mas gusto ng mga tao magtrabaho sa
opisina.
din. 5. Bakit kaya nangunguna ang rehiyon sa
produksyon ng itlog?

10
dio. A. maunlad ang produksyon
dip. B. ito lamang ang kabuhayan ng
mga katagalugan
diq. C. ayaw ng mga taong mag-alaga
ng mga manok
dir. D. wala nang ibang pagkakakitaan
ang mga tao
dis. V. Takdang Gawain
dit. Gumupit o gumuhit ng mga larawan ng likas
na yaman at pangkatin ito ayon sa uri. Ilagay sa
envelop at pangalanan ayon sa ur
diu.
div. Inihanda ni :
diw. DOROTEA C.
ENCIO
dix.
diy.
diz.
dja.
djb.
djc.
djd.
dje.
djf.
djg.
djh.
dji.
djj.
djk.
djl.
djm.
djn.
djo.
dj p
Aralin 13.1 Wasto at Di Wastong
dj .
dj q Paraan ng Pangngasiwa sa mga Likas na
dj Yaman ang
djt. .
Sariling Lalawigan at Rehiyon
dju. Bilang ng Araw: 2-3 Araw
djv.
I. Layunin
djw.

10
1. Masusuri ang wasto at di wastong paraan ng
pangangasiwa sa mga likas yaman ng sariling lalawigan
at rehiyon at
2. Napapahalagahan ang mga paraan ng wastong
pangangasiwa ng likas na yaman sa sariling lalawigan at
rehiyon.
djx.
II. Paksa Aralin
djy.
djz. Paksa : Wasto at Di Wastong
Pangangasiwa ng Likas na Yaman.
dka.
dkb. Kagamitan : Larawan na
nagpapakita ng pangangalaga sa mga
likas na yaman (yamang tubig,
yaman lupa,
dkc. Yaman gubat, yamang mineral)
dkd. Manila paper, krayola anumang
pangkulay, pentel pen, lapis.
dke.
dkf. Sanggunian K to 12 AP3 LAR –II 13.1
dkg.
III. Pamamaraan
dkh.
A. Panimula
dki.
1. Magpakita ng ilang larawan na nagpapakita ng
paraan ng wasto at di wastong pangangasiwa ng
likas na yaman.
dkj.
dkk.
dkl.
2. Itanong
dkm.
dkn. Ano ang napansin ninyo sa larawan?
dko. Ano ang ipinaghihiwatig nito?
dkp.
3. Isulat ang mga kasagutan ng mga bata sa pisara.
dkq.
4. Pagkatapos mapag-usapan ang mga larawan ay
ituon ang pansin ng mga bata sa kanilang mga sagot

10
dkr. Nakasulat sa pisara. Itanong.
dks.
- Alin sa palagay ninyo ang wastong pangangasiwa
sa likas na yaman at alin ang hindi (Pasulatan
ng kung wasto at kung hindi ng bawat bilang)
dkt.
5. Iugnay ang sagot ng mga bata sa paglalahad ng
aralin.
dku.
B. Panlinang
dkv.
1. Ilahad ang mga susing tanong
dkw. Paano mapapangasiwaan nang maayos ang
mga likas na yaman? Bakit ito mahalaga?
dkx.
2. Magsagawa ng “Brainstorming” tungkol sa paksa.
3. Itala lahat ng sagot ng mga bata sa pisara upang
maging batayan ng talakayan.
4. Ipabasa at talakayin ang “Tuklasin mo”
dky. LM P. 124.
dkz. Pansinin ang mga larawan.
dla. Ano ang inihahatid na mensahe ng bawat
larawan?
dlb. Ano ang epekto ng mga gawain ng tao sa
kapaligiran?
dlc. Paano natutulungan ang ganitong mga
gawain ang kabuhayan ng mga tao dito?
5. Isa-isahin ang pagtalakay ayon sa uri ng likas na
yaman.
dld.
a. Pangasiwa sa yamang kagubatan
b. Pangasiwa sa yamang tubig.
c. Pangasiwa sa yamang lupa
d. Pangasiwa sa yamang
mineral dle.
6. Pasagutan at talakayin ang sumusunod na tanong.
dlf.
1. Ano ang tanyag na likas na yaman sa lalawigan
ng Rizal na dinarayo ng mga turista?

10
2. Sa palagay mo, kung hindi mapapangasiwaan
nang maayos ang mga likas na yaman, marami
pa kayang turista ang bibisita rito?
3. Paano nakatutulong sa lalawigan ang mga
alintuntuning ito sa pag-unlad ng kapaligiran,
kabuhayan, turismo?
4. Maliban sa Daranak Falls mayroon ka bang alam
na iba pang likas na yaman sa pinagkukunan ng
kita ng isang lalawigan o rehiyon?
5. Paano ito makatutulong sa kanyang pag-unlad?
dlg.
dlh.

7. Ipagawa ang bawat Gawain sa Gawain Mo LM, P 128


dli.
dlj. Gawain A.
dlk.
dll. Pangkatang Gawain
dlm. Gumawa ng poster ng sumusunod batay sa itinakda
sa inyong pangkat. Maaring gamitin ang likas na yaman ng
sariling lalawigan.
dln. Pangkat I Pagpapanatili ng malinis ng kapaligiran.
dlo. Pangakat II Pag-aalaga ng mga punong kahoy
dlp. Pangkat III – Pagtitipid sa tubig
dlq. Pangkat IV- Wastong Pangingisda
dlr.
8. Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang sumusunod
na kaisipan bilang paglalahat ng aralin ibigay ang gabay
na
tanong upang mapalawak ang kaisipan?
dls.
dlt. Anu-ano ang paraan ng wasto at di wastong
pangangasiwa sa likas na yaman?
dlu. (ibigay ang uri ng likas na yaman upang maisa isa
ang mga ito)
dlv. May epekto ba ang paraan ng pangangasiwa ng likas
na yaman? Paano?
dlw. May iba-ibang paraan ng wasto at di wastong
pangangasiwa ng likas na yaman sa ating lalawigan. Ang
mga paraan ng pangangasiwa ay may epekto sa mga
mamamayang naninirahan dito.
dlx.
IV. Pagtataya
dly.

dlz. Pasagutan ang natutuhan ko LM P. 129-130


11
dma.
V. Takdang Aralin
dmb.[

dmc. Isahang Gawain Proyekto ( Scrap Book)


dmd. Gumupit o gumuhit ng mga larawan ng wasto at di
wastong pangangasiwa ng likas na yaman idikit o gawin
ito sa likas na yaman.
dme. Idikit o gawin ito sa Bond paper. Isulat sa ibaba ng
larawan kung ito ay Wastong pangangasiwa o hindi
matalinong pangangasiwa.
dmf.
dmg. Inihanda nina:
dmh.
dmi. AMOR B. TENTADO -
Tanay I
dmj. ESTELITA PENDON –
Pililla
dmk. DOROTEA ENCIO –
Niogan
dml. REYNOLD LIBATO –
Jala-Jala
dmm.
dmn.
dmo.
dmp.
dmq.
dmr.
Aralin 13.2
dms Pagbuo ng Konklusyon na ang Wastong
.
Pangangasiwa sa Likas na Yaman ay may Kinalaman sa
dmt
Pag-
unlad ng Lalawigan
dmv. I. Layunin
dmw. Nakabubuo ng konklusyon na ang
wastong
dmx. pangangasiwa sa likas na yaman ay may
kinalaman sa
dmy. pag-unlad ng lalawigan
dmz.
dna. II. Paksang Aralin
11
dnb. A. Paksa : Pagbuo ng Konklusyon na ang
Wastong
dnc. Pangangasiwa sa Likas na
Yaman ay may
dnd. kinalaman sa pag-unlad
ng lalawigan
dne.
dnf. C. Kagamitan : Larawan na nagpapakita ng
wastong
dng. pangangasiwa ng likas na yaman na
nakatutulong sa pag-
dnh. unlad ng lalawigan at rehiyon
dni. Kuwento , “Ang Mt. Tagapo”, tsart o
tarpapel dnj. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Ii
13.2
dnk. D. Pagpapahalaga : Pagmamahal sa Kalikasan
dnl. III. Pamamaraan
dnm. A. Panimula
dnn. 1. Magpakita ng larawan na nagpapakita
ng wastong pamamaran ng pangangasiwa ng likas
na yaman.
dno. 2. Itanong :
▪ Anong masasabi ninyo sa larawan ?
▪ Paano nakatutulong sa pag-unlad ng isang lugar
ang ipinaaabot na mensahe ng larawan ?
dnp. 3. Gawing lunsaran sa bagong aralin ang sagot
ng mga bata.
dnq. B. Panlinang na Gawain
11
dnr. 1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng
susing tanong sa “Alamin Mo”.
dns. Paano nakatutulong sa pag-unlad sa lalawigan
ng Rizal at rehiyon IV-A Calabarzon ang wastong
pangangasiwa sa likas na yaman.
dnt. 2. Magpakita ng opinion/ ideya tungkol sa
paksa dnu. 3. Isulat ang sagot ng mga bata upang
maging
batayan ng talakayan
dnv. 4. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral sa Tuklasin Mo
LM p._
dnw. 5. Pasagutan at talakayin ang mga tanong sa
ibaba ng mga larawan

dn
x.
dn
g ini ahe ng mga
y. hahatid na
▪ Ano ang ep mens ng tao sa kapaligiran?
▪ Paano makatutulong ang ganitong mga Gawain
sa kabuhayan ng mga tao dito? (p 124)
doa. 6. Ipabasa nang tahimik ang maikling kuwento
tungkol sa “Mt. Tagapo”
dob. 7. Sa talakayan, sabihin sa mga bata na ang “ Mt
Tagapo “ ay nasa bayan ng Binangonan at nasa lalawigan
ng Rizal sa rehiyon ng IV-A Calabarzon.
doc. 8. Pasagutan at talakayin sa klase ang mga
sumusunod:
▪ A. Saang isla at bayan matatagpuan ang MT. Tagapo?

11
▪ B. Bakit kilala ito sa tawag na “Susong Dalaga” ?

11
▪ C. Sinu-sino ang umaakayat sa bundok na ito
upang masilayan ang angkin nitong kagandahan?
▪ D. Ilang barangay ang bumubuo sa Isla ng Talim?
▪ E. Paano hinangaan n gating bayaning si Dr. Jose Rizal
ang Mt. Tagapo?
▪ F. Bilang isang mag-aaral, paano mo maipapakita nag
wastong pag-aalaga sa likas na yaman sa ating lalawigan
at rehiyon?
dod.
doe. 9. Ipabasa sa mga mag-aaral ang mga likas na
yaman na makikita sa lalawigan ng Rizal at rehiyon IV-A
Calabarzon.
dof.
dog. 10. Ipagawa ang mga Gawain sa Gawin Mo, LM p.
doh.Gawain A. (Pangkatang Gawain )
➢ Paggawa ng poster. Ipakilala ang kahulugan nito.
➢ Sabihin sa mga bata na nag poster ay may
kaugnayan sa aktwal na pangyayari o gawain
sa lalawigan ng Rizal o rehiyon IV –A
Calabarzon.
doi. Pangkat I - Pagpapanatiling malinis
ng kapaligiran
doj. Pangkat II - Pag-aalaga ng
punongkahoy
dok. Pangkat III- Pagtitipid sa tubig
dol. Pangkat IV -Wastong Pangingisda
dom.
don.
doo. Gawain B.
11
➢ Pag-usapan ang likas na yaman ng sariling lalawigan
➢ Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang
sumusunod na kaisipan bilang paglalahat ng
aralin.
▪ Ano-ano ang mga paraan sa matalinong
pangangasiwa ng likas na yaman?
▪ Bilang isang mag-aaral, ano kaya ang
maitutulong mo upang mapangasiwaan ang likas
na yaman sa inyong lugar?
▪ Mahalaga ba ang wastong pangangasiwa sa likas
na yaman isang lugar?
▪ Paano ito nakakatulong sa pag-unlad ng
lalawigan o
dop. rehiyon?
doq.
dor.

do
Tandaan Mo
s. Ang matalinong pangangasiwa ng likas na yaman
sa dot.
sariling lalawigan at rehiyon ay nakatutulong sa pag-
dou.ng:
unlad
a. dov.
kapaligiran – sapagkat nakakalanghap ang mga
dow
mamamayan ng sariwang hangin, malinis ang tubig at
.
sariwa ang mga pagkain
b. dox.
kabuhayan - sapagkat nagkakaroon ng maraming
doy. sa lugar
trabaho
doz.
c. turismo – sapagkat sa pagdami ng tao/turista dayo
dpa.
dumarami rin ang itinatayong mga estruktura na
dpb.
tumutulong sa paglago ng ekonomiya .
dpe. 2. Bakit mahalaga na pangalagaan ang mga likas
na yaman?
11
dpf. 3. Ano ang mga gawain na nakapagpapanatili ng
likas na yaman?
dpg.
dph. B. Magtala ng mga lalawigang umunlad dahil sa
wastong
dpi. pangangalaga ng kanilang likas na yaman na
nakatutulong sa
dpj. kanilang pag-unlad.
dpk. Halimbawa
dpl. Batangas- Pangingisda sa Lawa ng
Taal dpm. a.
dpn. b.
dpo. c.
dpp. d.
dpq. e.
dpr.
dps. Gawain C Batay sa larawan , ipaliwanag kung
paano ito nakatutulong sa pag-unlad ng isaang lugar.
dpt.
dpu.
dpv.
dpw.
dpx. 1. Ano ang makikita sa larawan ? Paano
ito nakatutulong sa pag-unlad ng kabuhayan?
dpy.
dpz.
dqa.
dqb.

1
dqc.
dqd.
dqe.
dqf. 2. Paano nakatutulong ang gawain sa larawan sa
pag-unlad ng kapaligiran?
dqg.
dqh.
dqi.
dqj.
dqk.
dql.
dqm.
dqn.
dqo.
dqp. 3. Ano ang isinasaad ng larawan? Paano ito
nakatutulong sa pag-
dqq. unlad ng turismo?
dqr.
dqs.
dqt. IV.
Pagtataya dqu.
dqv.
dqw. A. Sagutin at ipaliwanag sa maikling talata ang
mga sumusunod.
dqx.
dqy. 1. Anu-anong mga likas na yaman ng
lalawigan ng Rizal o Rehiyon IV-A Calabarzon ang
pinagkukunan ng hanapbuhay ng mga tao ?
dqz. Halimbawa:
dra.
drb. Likas na Yaman Pangunahing
Hanapbuhay
drc. mayamang dagat
pangingisda
drd.
dre.
drf.
drg. Magsimula rito :
drh.

11
dri. Likas na Yaman Pangunahing
Hanapbuhay
drj. 1. 6.
drk. 2. 7.
drl. 3. 8.
drm. 4. 9.
drn. 5. 10.
dro.
drp.
drq. 2. Bakit mahalaga na pangalagaan ang mga likas na
yaman?
drr. 3. Ano ang mga gawain na nakapagpanatili ng likas
na yaman?
drs.
drt. B. Magtala ng mga lalawigang umuunlad dahil sa
wastong pangangalaga ng kanilang likas na yaman.
Itala kung anong likas na yaman ang nakakatulong sa
kanilang pag-unlad. Halimbawa:
dru. Batangas – Pangingisda sa Lawa ng Taal
drv. a.

drw. b.
drx.
dry.
drz.
dsa. V. Takdang Gawain
dsb. Sumulat ng isang talata na nagsasaad kung

paano mo pangangalagaan ang mga likas na yaman sa

iyong lalawigan.

dsc.

11
dsd.

dse. Inihanda ni :

dsf.
dsg.
ESTELITA C. PENDON
dsh.
Dalubguro II
dsi.
dsj.
dsk.
dsl.

dsm.

dsn.

dso.

dsp.

dsq.

dsr.

dss.

dst.

dsu.
dsv
Aralin 13.2 Pagbuo ng Konklusyon na ang Wastong
.
Pangangasiwa
ds sa Likas na Yaman ay may Kinalaman sa
Pag- unlad ng Lalawigan
dsy.
dsz. I. Layunin
dta. Nakabubuo ng konklusyon na ang
wastong

11
dtb. pangangasiwa sa likas na yaman ay may
kinalaman sa
dtc. pag-unlad ng lalawigan
dtd.
dte. II. Paksang Aralin
dtf. A. Paksa : Pagbuo ng Konklusyon na ang
Wastong
dtg. Pangangasiwa sa Likas na
Yaman ay may
dth. kinalaman sa pag-unlad
ng lalawigan
dti.
dtj. C. Kagamitan : Larawan na nagpapakita ng
wastong
dtk. pangangasiwa ng likas na yaman na
nakatutulong sa pag-
dtl. unlad ng lalawigan at rehiyon
dtm. Kuwento , “Ang Mt. Tagapo”, tsart o
tarpapel dtn. C. Sanggunian: K to 12, AP 3 LAR-Ii
13.2
dto. D. Pagpapahalaga : Pagmamahal sa Kalikasan
dtp. III. Pamamaraan
dtq. A. Panimula
dtr. 1. Magpakita ng larawan na nagpapakita
ng wastong pamamaran ng pangangasiwa ng likas
na yaman.
dts. 2. Itanong :
▪ Anong masasabi ninyo sa larawan ?

11
▪ Paano nakatutulong sa pag-unlad ng isang lugar
ang ipinaaabot na mensahe ng larawan ?
dtt. 3. Gawing lunsaran sa bagong aralin ang sagot
ng mga bata.
dtu. B. Panlinang na Gawain
dtv. 1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng
susing tanong sa “Alamin Mo”.
dtw. Paano nakatutulong sa pag-unlad sa lalawigan ng
Rizal at rehiyon IV-A Calabarzon ang wastong
pangangasiwa sa likas na yaman.
dtx. 2. Magpakita ng opinion/ ideya tungkol sa
paksa dty. 3. Isulat ang sagot ng mga bata upang
maging
batayan ng talakayan
dtz. 4. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral sa Tuklasin Mo
LM p._
dua. 5. Pasagutan at talakayin ang mga tanong sa
ibaba ng mga larawan

du
b.
du
c.
du g ini hahatid na ahe ng mga
▪ Ano ang epekto ng Gawain ng tao sa kapaligiran?
▪ Paano makatutulong ang ganitong mga Gawain
sa kabuhayan ng mga tao dito? (p 124)
duf. 6. Ipabasa nang tahimik ang maikling kuwento
tungkol sa “Mt. Tagapo”

12
dug. 7. Sa talakayan, sabihin sa mga bata na ang “ Mt
Tagapo “ ay nasa bayan ng Binangonan at nasa lalawigan
ng Rizal sa rehiyon ng IV-A Calabarzon.
duh. 8. Pasagutan at talakayin sa klase ang mga
sumusunod:
▪ A. Saang isla at bayan matatagpuan ang MT. Tagapo?
▪ B. Bakit kilala ito sa tawag na “Susong Dalaga” ?
▪ C. Sinu-sino ang umaakayat sa bundok na ito
upang masilayan ang angkin nitong kagandahan?
▪ D. Ilang barangay ang bumubuo sa Isla ng Talim?
▪ E. Paano hinangaan n gating bayaning si Dr. Jose Rizal
ang Mt. Tagapo?
▪ F. Bilang isang mag-aaral, paano mo maipapakita nag
wastong pag-aalaga sa likas na yaman sa ating lalawigan
at rehiyon?
dui.
duj. 9. Ipabasa sa mga mag-aaral ang mga likas na
yaman na makikita sa lalawigan ng Rizal at rehiyon IV-A
Calabarzon.
duk.
dul. 10. Ipagawa ang mga Gawain sa Gawin Mo, LM p.
dum. Gawain A. (Pangkatang Gawain )
➢ Paggawa ng poster. Ipakilala ang kahulugan nito.
➢ Sabihin sa mga bata na nag poster ay may
kaugnayan sa aktwal na pangyayari o gawain
sa lalawigan ng Rizal o rehiyon IV –A
Calabarzon.
dun. Pangkat I - Pagpapanatiling malinis
ng kapaligiran
12
duo. Pangkat II - Pag-aalaga
ng punongkahoy
dup. Pangkat III- Pagtitipid sa tubig
duq. Pangkat IV -Wastong
Pangingisda dur.
dus. Gawain B.
➢ Pag-usapan ang likas na yaman ng sariling lalawigan
➢ Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang
sumusunod na kaisipan bilang paglalahat ng
aralin.
▪ Ano-ano ang mga paraan sa matalinong
pangangasiwa ng likas na yaman?
▪ Bilang isang mag-aaral, ano kaya ang
maitutulong mo upang mapangasiwaan ang likas
na yaman sa inyong lugar?
▪ Mahalaga ba ang wastong pangangasiwa sa likas
na yaman isang lugar?
▪ Paano ito nakakatulong sa pag-unlad ng
lalawigan o
dut. rehiyon?
duu.
Tandaan
duv. Mo

du Ang matalinong pangangasiwa ng likas na yaman


sa
w.sariling lalawigan at rehiyon ay nakatutulong sa pag-
unlad
dux. ng:
a.duy.kapaligiran – sapagkat nakakalanghap ang mga
mamamayan
duz. ng sariwang hangin, malinis ang tubig at
sariwa
dva. ang mga pagkain
b.dvb.
kabuhayan - sapagkat nagkakaroon ng maraming
trabaho
dvc. sa lugar
c.dvd.
turismo – sapagkat sa pagdami ng tao/turista dayo
dumarami rin ang itinatayong mga estruktura na
dve.
dvf.
dvg.
dvh. 2. Bakit mahalaga na pangalagaan ang mga likas
na yaman?
dvi. 3. Ano ang mga gawain na nakapagpapanatili ng
likas na yaman?
dvj.
dvk. B. Magtala ng mga lalawigang umunlad dahil sa
wastong
dvl. pangangalaga ng kanilang likas na yaman na
nakatutulong sa
dvm. kanilang pag-unlad.
dvn. Halimbawa
dvo. Batangas- Pangingisda sa Lawa ng
Taal dvp. a.
dvq. b.
dvr. c.
dvs. d.
dvt. e
dvu. Gawain C Batay sa larawan , ipaliwanag kung
paano ito nakatutulong sa pag-unlad ng isaang lugar.
dvv.
dvw.
dvx.
dvy.
dvz. 1. Ano ang makikita sa larawan ? Paano
ito nakatutulong sa pag-unlad ng kabuhayan

12
dwa.
dwb.
dwc.
dwd.
dwe.
dwf.
dwg. 2. Paano nakatutulong ang gawain sa larawan
sa pag-unlad ng kapaligiran?
dwh.
dwi.
dwj.
dwk.
dwl.
dwm.
dwn.
dwo.
dwp. 3. Ano ang isinasaad ng larawan? Paano ito
nakatutulong sa pag-
dwq. unlad ng turismo?
dwr.
dws. IV. Pagtataya
dwt.
dwu.
dwv. A. Sagutin at ipaliwanag sa maikling talata ang
mga sumusunod.
dww.
dwx. 1. Anu-anong mga likas na yaman ng
lalawigan ng Rizal o Rehiyon IV-A Calabarzon ang
pinagkukunan ng hanapbuhay ng mga tao ?
dwy. Halimbawa:
dwz.
dxa. Likas na Yaman Pangunahing
Hanapbuhay
dxb. mayamang dagat
pangingisda
dxc.
dxd.
dxe.
dxf.

12
dxg. Magsimula rito :
dxh.
dxi. Likas na Yaman Pangunahing
Hanapbuhay
dxj. 1. 6.
dxk. 2. 7.
dxl. 3. 8.
dxm. 4. 9.
dxn. 5. 10.
dxo.
dxp.
dxq. 2. Bakit mahalaga na pangalagaan ang mga likas
na yaman?
dxr. 3. Ano ang mga gawain na nakapagpanatili ng likas
na yaman?
dxs.
dxt. B. Magtala ng mga lalawigang umuunlad dahil sa
wastong pangangalaga ng kanilang likas na yaman.
Itala kung anong likas na yaman ang nakakatulong sa
kanilang pag-unlad. Halimbawa:
dxu. Batangas – Pangingisda sa Lawa ng Taal
dxv. a.

dxw. b.
dxx. V. Takdang Gawain
dxy. Sumulat ng isang talata na nagsasaad kung
paano mo pangangalagaan ang mga likas na yaman sa
iyong lalawigan.
dxz. Inihanda ni :
dya.
dyb.
ESTELITA C. PENDON
dyc.
Dalubguro II
dyd.

12
dye.
dyj.
dyf.
Aralin 14: Pagbuo ng Kapaligiran ng Lalawigan ng Rizal at
dyg.
dyk. Nakabubuo ng interpretasyon ng
Karatig dyh.
na mga Lalalwigan ng Rehiyon IV – A
kapaligiran ng lalawigan ng Rizal
dyi. Bilang at karatig
ng Araw - ng mga
CCCALABARZON
lalawigan ng rehiyon IV-A CALABARZON gamit ang
mapa.
dyl. II. Paksang Aralin
C. Paksa : Pagbuo ng Interpretasyon ng
Kapaligiran ng Lalawigan ng Rizal ng
Rehiyon IV-A CALABARZON gamit ang Mapa
D. Kagamitan : larawan ng mga simbolo anyong
lupa at anyong tubig, mapang topograpikal at
pisikal, graphic organizers na gagamitin sa
talakayan.
dym. C. Sanggunian : K to 12, AP LAR – Ij - 14
dyn.
dyo.
dyp. III. Pamamaraan
dyq. A. Panimula
dyr. 1. Magkaroon ng pankatang Gawain tungkol sa
mga natatanging anyong – lupa at anyong – tubig sa mga
lalawigan Rizal sa Rehiyon IV-A Calabarzon
dys. - Maghanda ng mga larawan ng iba – ibang
anyong lupa o anyong – tubig ng iba’t ibang
lalawigan ng Rizal sa
dyt. - Pangkatin ang mga mag-aaral sa limang
pangkat at bigyan ng tig dadalawang larawan ang
bawat pangkat.

12
dyu. - Maghanda ng larawan ng mapa ang bawat
pangkat ng lalawigan ng Rizal ng rehiyon IV-A
Calabarzon at idikit sa pisara.
dyv. - Sabihin sa mga mag-aaral na isipin nila ang
mga nagdaang aralin tungkol sa lalawigan ng Rizal at
mga karatig lalalwigan nito sa rehiyon IV-A
Calabarzon.
dyw. - Ipadikit sa pisara ang pisikal n katangian na
pinapakita ng larawan sa iniisip nilang angkop na
lalawigan ng Rizal.
dyx.
dyy. 2. Ipakita ang mapa ng Rehiyon IV-A
Calabarzon pukawin ang interes ng mga mag-aaral sa
pamamagitan ng pagsasabi ng “Tama kaya ang
paglalagay ninyo ng mga larawan sa bawat lalawigan
ng Rizal. Ano ang inyong pinagbatayan sa paglalagay
ng mga larawan sa bawat lalawigan ng Rizal sa mapa?
Malalaman natin ang kasagutan sa pagpapatuloy n
gating aralin.”
dyz.
dza. B. Panlinang na Gawain
dzb. 1. Ilahad ang aralin sa tulong ng mga pagganyak na
tanong na mababase sa “Alamin Mo”LM p.
 Paano magkakapareho o magkakaiba ang mga katangian
ng mga lalawigan ng Rizal sa rehiyon IV-A Calabarzon?
 Paano mo ilalarawan ang lalawigan ng Rizal?
dzc. 2. Pag-usapan ang mga sagot ng mga bata.
Gawing batayan sa pagtatalakayan ng aralin at
ipagawa ang Tuklasin Mo LM p.156. Sagutin ang mga
sumusunod na
tanong:
 Anu-ano ang mga katangian ng rehiyon IV-A Calabarzon?

12
 Paano magkakapareho ang pisikal na katangian ng
lalawigan ng Rizal sa inyong lugar?
 Paano naaapektuhan ang hanapbuhay ng mga tao ng
pisikal na kapaligiran ng lalawigan ng Rizal at rehiyon IV-A
Calabarzon
dzd.
dze. Ang Rehiyon IV-A Calabarzon ay sagana sa
mga produktong pang-agraryo at pandagat dala marahil
ng malawak na lupain para sa sakahan at ng mahahabang
baybayin. Gayunpaman, ang malawak na bahagi ng
rehiyon ay bulubundukin lalo na ang mga lalawigan ng
Rizal, Quezon at iba pang bahagi ng Cavite, Laguna at
Batangas. Makikita sa buong kahabaan ng Quezon ang
malaking bahagi ng bundok ng Sierra Madre na umaabot
hanggang sa lalawigan ng Rizal at Laguna. May mataas na
bahagi din ang lalawigan ng Cavite at Laguna, ngunit ang
kalakhan nito ay kapatagan. Ang dalawang lalawigan
ding ito kasama ang Quezon ang may malawak na
baybayin kung saan nangggagaling ang marami sa mga
produktong dagat ng rehiyon. Hindi man dagat ang
pinagkukunan ng lalawigan ng Laguna sagana pa rin ito
sa isda dahil sa natatanging lawa nito, ang Laguna
de Bay, isa sa
pinakamalaki sa buong mundo.
dzf.
dzg. TUKLASIN MO
dzh. Ang Rizal ay nasa Rehiyon ng Calabarzon
sa Luzon. Ito ay may 20 kilometro ang layo sa Maynila.
Ang Rizal ay hango sa pangalan ni Jose Rizal. Lungsod ng
Antipolo ang kabesera ng lalawigan.

12
dzi. Ang Rizal ay nasa hangganan ng
kalakhang Maynila sa kanluran ng Bulakan sa hilaga ng
Quezon sa silangan at Laguna de Bay sa Timog. Ang
lalawigan ay nakahimlay sa hilagang baybayin ng Lawa ng
Laguna.
dzj. Ang Rizal ay nahahati sa 13
munisipalidad at isang lungsod kabilang sa munisipalidad
ng Rizal ang Angono, Baras, Binangonan, Cainta, Cardona,
Jalajala, Morong, Pililla, Rodriguez, San Mateo, Tanay, at
Teresa. Ang nag-iisang lungsod nito ay ang Antipolo na
siya ring Kabesera ng Lalawigan.
dzk. Ang pangunahing ikinabubuhay ng
naninirahan sa Rizal ay pinagkakabuyan, pagsasaka at
pakikipagkalakasan. Pagsasaka ang ikinabubuhay ng mga
tiga gawing hilaga at pangingisda naman sa nakatira sa
katimugang bahagi ng Rizal.
dzl.
dzm. Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
1. Anu-ano ang katangian ng rehiyon IV-A Calabarzon
2. Paano nagkakapareho ang pisikal na katangian ng
lalawigan ng Rizal at rehiyon IV-A Calabarzon sa
inyong sariling lugar?
3. Paano naaapektuhan ang hanapbuhay ng mga tao ng
pisikal na kapaligiran ng lalawigan ng Rizal at
rehiyon IV-A Calabarzon?
dzn.
dzo. Gawain A – Pangkatang Gawain

12
dzp. Gamit ang napag-aralan sa mga nakaraang
aralin, punan ang Data Retrieval Chart sa ibaba ng
angkop na kasagutan. Sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.
dzq.
1. Ano ang natatanging pisikal na kaanyuan ng lalawigan
ng Rizal sa Rehiyon IV-A Calabarzon?
2. Ano ang mga anyong lupa o anyong –tubig na tanyag sa
lalawigan ng Rizal ng rehiyon IV-A Calabarzon?
3. Ano ang natatangi sa lalawigan ng Rizal? Paano
magkakaiba o magkakapareho ang rehiyon IV-A
Calabarzon sa ibang rehiyon?
4. Ano ang mga klima na karaniwang nararanasan sa
buong taon sa lalawigan ng Rizal?
dzr.
dzs. Gawain B – Pangkatang Gawain
dzt. Magkaroon ng Field Trip ang mga pangkat ng
mga mag-aaral sa lalawigan ng Rizal ng rehiyon IV-A
Calabarzon. Gamit ang rehiyon IV-A Calabarzon na
itinakda ng guro sa pamamagitan ng mga akmang
simbolo sa sagutang papel na mapa. Ano ang mga anyong
lupa at anyong tubig na makikita dito? Anu-ano ang mga
katangian ng lalawigan ng Rizal na pupuntahan ninyo?
Anong uri ng mga panahon ang madalas maranasan ditto?
dzu.
dzv. Data Retrieval Chart sa Gawain A
dzw. La dzx. Nat dzy. M dzz. M eaa. K
lawig atangin ga ga lim

13
an g Anyo Anyo a
Pisikal ng ng
na Lupa Tubi
Kaanyu g
an
eab. eac. ead. eae. eaf.
eag.
eah.
eai.
eaj. Tandaan Mo
eak. Ang mapa ay isang mahalagang instrument
upang matunton ang lokasyon ng iba’t ibang lugar. Sa
pamamagitan ng mapa, ang mga ito ay makakabuo ng
interpretasyon ng kapaligiran sa pamamagitan ng
paglalarawan ito. Mahalaga na matutunan ang
pagbabasa ng mapa ng lalawigan ng Rizal at mga
karatig lalawigan sa rehiyon upang mas maliwanag ang
paglalarawang sariling lalawigan at rehiyon.
eal.
eam. IV. Pagtataya:
ean. Batay sa mapa ng rehiyon, piliin ang
pinakaangkop na paglalarawan ng pisikal na
katangian ng mga lalawigan sa Rizal at rehiyon IV-A
Calabarzon.
eao.
1. Si Ding ay taga Dasmarinas, Cavite at naimbitahan
ng kanyang pinsan na bisitahin siya sa Tagaytay
City. Paano niya ilalarawan ang kanyang byahe
papuntang Tagaytay?
a. Siya ay dadaan sa isang lawa.
13
13
b. Siya ay paakyat sa isang bulubunduking lugar
c. Siya ay bibiyahe sa patag na lugar.
d. Siya ay dadaan sa isang kagubatan.
eap.
2. Alin sa mga sumusunod na lalawigan ang hinati sa
tabi ng dagat?
a. Cavite c. Pampanga
b. Batangas d. Quezon
3. Ano ang kabuuang pisikal na katangian ng lalawigan
ng Rizal?
a. Kapatagan c. kabundukan
b. Kagubatan d.tangway
eaq.
4. Aling lalawigan ng rehiyon ang napapaligiran ng
mga bundok?
a. Cavite b. Batangas c.Laguna d.
Quezon
ear.
5. Dumarayo ang mga turista sa Tagaytay sapagkat
malamig ang panahon dito kahit tag-init. Alin dito ang
pisikal na katangian ng Tagaytay?
a. Ito ay isang tangway c. ito ay kapatagan
b. Ito ay isang burol d. ito ay bulubundukin
eas.
eat. V. Takdang Gawain
eau. Tingnan ang mapa ng rehiyon IV-A
Calabarzon. Gamit ang kaalaman sa mga nagdaang
aralin, ilarawan ang mga lalawigan sa rehiyon IV-A

13
Calabarzon sa pamamagitan ng pagsulat 1-2 talata
tungkol dito. Maaring paghambingin ang daalwa o higit
pang lalawigan sa rehiyon IV-A Calabarzon.
eav.
eaw. Takdang Aralin:
eax. Gumuhit o gumupit ng mga anyong lupa at
kulay asul ang mga anyong tubig.
eay.
eaz.
eba.
ebb.
ebc. Inihanda ni :

ebd.
ebe.
ESTELITA C. PENDON
ebf.
Dalubguro II
ebg.
ebh.
ebi.
ebj.

ebk.

ebl.

ebm.

13

You might also like