I.

Lãi suất cho vay

Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được
vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định
khác…
Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản
này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.”
II. Lãi suất vượt quá 20%/năm
a. Trường hợp vượt quá 20%/năm và vượt quá 100%/năm: vi phạm pháp luật hình sự về tội
Cho vay nặng lãi
Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 quy định:
''1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần mức lãi
suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng
đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này
hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền
từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03
năm.
2. Phạm tội thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ
200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng,
cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm
đến 05 năm.''
Như vậy, cho vay lãi nặng là trường hợp bên cho vay cho bên vay vay tiền với mức lãi
suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật
Dân sự (Lãi suất tối đa Bộ luật Dân sự là 20%/năm, tức 1.66%/tháng). Do đó, nếu cho
vay với lãi suất gấp 05 trở lên mức này thì được xem là hành vi cho vay nặng lãi. Cụ thể
mức lãi không quá 100%/năm tương đương không quá 8,33%/tháng.
b. Trường hợp vượt quá 20%/năm và không vượt quá 100%/năm: bị phạt vi phạm hành
chính
Điều 12 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:
4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành
vi sau đây:
đ) Không đăng ký ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự mà
cho vay tiền có cầm cố tài sản hoặc không cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay
vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự;
7. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được đối với hành vi quy định tại các điểm đ,
i, k, l, m, n và r khoản 3; các điểm d, đ và k khoản 4 và điểm b khoản 5 Điều này;
* Lưu ý: Mức phạt tiền trên là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành
chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần
mức phạt tiền đối với cá nhân.