საგანი „სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება“

კლასი - VIII

ძირითადი რესურსი
,,სულაკაურის გამომცემლობა“, მოსწავლის წიგნი
ტელესკოლა

თემა კომპლექსური დავალება

თემატური ბლოკი: ნახატის, აპლიკაციის, ფოტომონტაჟის ან ციფრული კოლაჟის ხერხით პოსტერის შექმნა
საზოგადოება და ხელოვნება მოზარდი თაობის გამოწვევების შესახებ;

თემა 1: ხელოვნება საზოგადოების სამსახურში სამიზნე ცნებები:

1. სახვითი ხელოვნების მხატვრულ-გამომსახველობითი საშუალებები(ელემენტები) და
თემა 2: ხელოვნება რელიგიის სამსახურში ხერხები (პრინციპები)
2. სახვითი ხელოვნების ტექნიკა;
3. სახვითი ხელოვნების დარგები და ჟანრები;
4. სხვადასხვა ეპოქის/ კულტურის/ მიმდინარეობის / სტილის ხელოვნების სახასიათო
თემა 3: ხელოვნება განათლებისთვის ნიშნები/ მხატვრული მახასიათებლები.
ქვეცნებები:
ელემენტები: ხაზი, ფერი (კონტრასტული, მონათესავე), ფორმა (სტილიზებული), ფონისა და
გამოსახულების ურთიერთმიმართება;
პრინციპები: კომპოზიციური განაწილება, ძირითადის გამოყოფა, კონტრასტი, თანაფარდობა,
მასშტაბი, პროპორცია, ხედვის წერტილი, რაკურსი.
ტექნიკა: გრაფიკა, ციფრული ტექნოლოგიები;
დარგები: გრაფიკა (დაზგური, ბეჭდვითი);
ეპოქა/კულტურა/მიმდინარეობა/ სტილი: აღორძინება, XVII-XIX საუკუნეები, მოდერნიზმი,
თანამედროვე ხელოვნება.
 თემატური ბლოკი:
ადამიანი ხელოვნებაში

თემატური ბლოკი:
გარემო და ხელოვნება

თემატური ბლოკი:
საზოგადოება და ხელოვნება

თემა 1: ხელოვნება საზოგადოების სამსახურში

ძირითადი საკითხი: მოზარდი თაობის გამოწვევების შესახებ პლაკატის შექმნა;

საათების სავარაუდო რაოდენობა 8

კომპლექსური დავალების პირობა გრძელვადიანი მიზნები:

ძირითადი საკითხი - მოზარდი თაობის გამოწვევების შესახებ პოსტერის შექმნა; სამიზნე ცნებები:
1.სახვითი ხელოვნების მხატვრულ-გამომსახველობითი
ქვეცნება: საშუალებები (ელემენტები) და ხერხები (პრინციპები);
ელემენტები: ხაზი, ფერი (კონტრასტული, მონათესავე), ფორმა (სტილიზებული), ფონისა და შედეგები: ს.გ.საბ.1, 2, 3, 4
გამოსახულების ურთიერთმიმართება;
პრინციპები: კომპოზიციური განაწილება, ძირითადის გამოყოფა, კონტრასტი, სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:
თანაფარდობა, მასშტაბი, პროპორცია, ხედვის წერტილი, რაკურსი.  ადამიანი ხელოვნების ნიმუშის შესაქმნელად იყენებს
ტექნიკა: გრაფიკა, ციფრული ტექნოლოგიები; ხელოვნების ენას, ანუ სახვითი ხელოვნების ელემენტებს
დარგები: გრაფიკა (დაზგური, ბეჭდვითი); და პრინციპებს;
ეპოქა/კულტურა/მიმდინარეობა/ სტილი: აღორძინება, XVII-XIX საუკუნეები, მოდერნიზმი,  სახვითი ხელოვნების ენას ვიყენებთ არა მხოლოდ
თანამედროვე ხელოვნება. ნამუშევრის შექმნისას, არამედ ხელოვნების ნიმუშების
ანალიზის, ინტერპრეტაციის და შეფასებისას.
ნახატის, აპლიკაციის, ფოტომონტაჟის ან ციფრული კოლაჟის ხერხით შექმენით პოსტერი-
მოზარდი თაობის გამოწვევების შესახებ (შემდეგ, სკოლის ადმინისტრაციასთან
2.სახვითი ხელოვნების ტექნიკა;
შეთანხმებით გააკარით პლაკატები წინასწარ განსაზღვრულ ადგილებში). პლაკატების
შედეგები: ს.გ.საბ.1, 2, 3, 4
საშუალებით გაუზიარეთ ერთმანეთს, რა გაღელვებთ, რის შეცვლას ან გაუმჯობესებას
ისურვებდით იმისთვის, რომ უკეთ ისწავლოთ, უსაფრთხოდ იგრძნოთ თავი, შეძლოთ
საკუთარი შესაძლებლობების განვითარება და თქვენი საქმიანობა საზოგადოების სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:
სასიკეთოდ მიმართოთ. (სამ.ცნება 2,3,4)  ხელოვანი, მასალას და ტექნიკას ირჩევს მხატვრული
გამოსახულებები კომპოზიციურად გაანაწილეთ სასურათე სიბტრყეზე, ისე, რომ მოწოდება ჩანაფიქრის, შემოქმედებითი ამოცანის შესაბამისად;
ადვილად აღქმადი იყოს;(სამ.ცნება 1)  კაცობრიობის განვითარებასთან ერთად ვითარდებოდა,
იცვლებოდა და ჩნდებოდა ხელოვნების ახალი ფორმები,
განსაზღვრეთ რა ხერხები გახდის თქვენს პოსტერს, მოწოდებას უფრო ეფექტურს: მასალა და ტექნიკა.

- ჭრელი თუ ორ-სამ ფერში გადაწყვეტილი?(სამ.ცნება 1) 3,სახვითი ხელოვნების დარგები და ჟანრები

- კონტრასტული თუ მონათესავე ფერები?(სამ.ცნება 1) შედეგები: ს.გ.საბ.1, 2, 3, 4
- წარწერის ზომა და ფერი;(სამ.ცნება 1) სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:
- მსხვილი კონტური;(სამ.ცნება 1)  ხელოვნება ყოველდღიურ ცხოვრებაში სხვადასხვა
- გამოსახულებისა და წარწერის ფერში, ზომასა და მასშტაბში შეხამება;(სამ.ცნება 1) სახით გვხვდება;
- გამოსახულებისა და წარწერის ფონთან შეხამება.(სამ.ცნება 1)  ხელოვნების ნიმუშები სხვადასხვა მიზნითა და
დანიშნულებით იქმნება;
ნამუშევარში/ნამუშევრის წარდგენისას ისაუბრეთ, ხაზგასმით წარმოაჩინეთ:
 რა იდეის გადმოცემა გინდოდა პოსტერით და ამისათვის როგორ შეარჩიე  ხელოვნების დარგებად დაყოფას გამოყენებული მასალა,
მხატვრული ხარხები, საშუალებები, მასალა და ტექნიკა; ტექნიკა ან დანიშნულება განაპირობებს;
 თითოეული დარგისთვის სახვითი ხელოვნების
რომელიმე გამომსახველობითი საშუალება თუ ხერხია
მეტად დამახასიათებელი;
 სახვითი ხელოვნება ჟანრებად იყოფა ასახული
შინაარსის მიხედვით;
 ხელოვნების დარგებს და ჟანრებს განვითარების თავისი
ისტორა აქვს.

4. სხვადასხვა ეპოქის/ კულტურის/ მიმდინარეობის / სტილის

ხელოვნების სახასიათო ნიშნები/ მხატვრული მახასიათებლები
შედეგები: ს.გ.საბ.1, 2, 3, 4
სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები:
 ყველა ეპოქის, კულტურის, მიმდინარეობის, სტილის
ხელოვნებას აქვს თავისი მახასიათებელი, რომელსაც
სხვადასხვა ფაქტორი განაპირობებს;
 ხელოვნებაში მიმდინარე ცვლილებები (ხელოვნების
დანიშნულება, მისდამი დამოკიდებულება, მხატვრულ-
გამომსახველობითი საშუალებები, ხერხები, ტექნიკა,
მასალა, იარაღი, დარგები, ფორმები და სხვ.) პირდაპირ
კავშირშია კაცობრიობის ისტორიაში მიმდინარე
ცვლილებებთან (მსოფლმხედველობა, ტექნიკური
პროგრესი, გლობალიზაცია და სხვ.);
 სხვადასხვა ეპოქისა და კულტურის ხელოვნების
ფორმირებაში დიდ როლს თამაშობს ურთიერთ
ზეგავლენა;
 ხელოვნების საშუალებით სხვადასხვა ეპოქისა და
კულტურის შესახებ ბევრი რამის გაგება შეიძლება.
 პროვოცირება ცოდნის კონსტრუირების პროცესი/კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობის პროცესი სამიზნე ცოდნა
გრძელვადიანი მიზანი

რესურსები დამატებითი ქვეცნება სამიზნე ცნება

სახელმძღვანელოდან რესურსები

გ
კომპლექსური I ეტაპი II ეტაპი: ნაბიჯი 1. ნაბიჯი 2. ნაბიჯი 3.
დავალების შედეგი:
გა 2,3,4 5,6 7,8
პირობა საკითხი
მკვიდრი
წარმოდგენა
აქტივობები

საკვანძო შეკითხვა
-
 როგორ შეიძლება გადმოვცე საზოგადოების პრობლემებისადმი საკუთარი დამოკიდებულება ხელოვნების საშუალებით?
 სახვითი საშუალებებისა და ხერხების რომელი მახასითებლები გამომადგება სათქმელის უკეთ წარმოსაჩენად?
 რა მასალა და ტექნიკა გამომადგება ნამუშევარში ჩემი სათქმელის უკეთ წარმოსაჩენად?
პრაქტიკული რჩევები მასწავლებლისთვის
(კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობის ეტაპები)
I ეტაპი. კომპლექსური დავალების ფორმა

რესურსი იდეები აქტივობისთვის სამიზნე ცოდნის კონსტრუირებაზე ორიენტირებული

შეკითხვები

კომპლექსური დავალება : აქტივობა 1.  რა მახასითებლები აქვს პოსტერს?

რესურსი 1 (მოსწ.წ. გვ.17) მოსწავლეებისთვის კომპლექსური
დავალების პირობის გაცნობა.
აქტივობა 2.
სხვადსხვა შინაარსის პოსტერზე
დაკვირვება, მსგავსება-განსხვავებაზე
საუბარი.
აქტივობა 3.
პოსტერზე დაკვირვება, მხატვრულ-
რესურსი 2. გამომსახველობითი ხერხების
როგორ შევქმნათ პოსტერი გაანალიზება
რესურსი 3.
ციფრული პროგრამა პოსტერის შესაქმნელად
Easy Promotional Posters, Graphics & Videos |
PosterMyWall
https://www.canva.com/
რესურსი 4.
 რით განსხვავდება სააგიტაციო პოსტერები სარეკლამო
პოსტერებისგან? 
 ვინ არის ამ მოწოდების სამიზნე აუდიტორია? 
 როგორ ფიქრობ რა პროფესიის არიან ადამიანები,
ვისთვისაც პოსტერის შექმნა საქმის განუყოფელი
ნაწილია?
 მოახდენს თუ არა იგი ეფექტს მნახველზე? (რესურსი 1)
 როგორ ფიქრობ რა მასალა/ები შეგიძლია გამოიყენო
პოსტერის დასამზადებლად?
 როგორი გამომსახველობითი ხერხები ახასიათებს
პოსტერს და როგორ არის შესაბამისობაში იმ იდეასთან,
რომელსაც გადმოცემს? 
 როგორ გამოგვადგება ფერის თვისებების (მაგ.,
კონტრასტული და მონათესავე ფერები) შესწავლა
პოსტერის შექმნაში? 
 როგორ შევარჩიოთ შრიფტი პოსტერისთვის?  
 როდისმე დაგიმზადებია პოსტერი?
 პოსტერზე მუშაობისას რა მნიშვნელოვანი საკითხები
უნდა გავითვალისწინო? (რესურსი 2,3,4)
Easil.ly პროგრამის ვიდეო გაკვეთილი

II ეტაპი. კომპლექსური დავალების შინაარსი

ნაბიჯი 1. რა ხერხებს მიმართავს სხვადასხვა ეპოქის ხელოვანი საზოგადოებაში არსებული პრობლემების ფართო მასებისთვის ხმის მისაწვდენად?

რესურსი იდეები აქტივობისთვის სამიზნე ცოდნის კონსტრუირებაზე ორიენტირებული

შეკითხვები

რესურსი 1 აქტივობა 1.  რას და როგორ გვიყვება სხვადასხვა ეპოქის ხელოვნება

(მასწ. სახ. გვ. 28-29) ეპოქების მოკლე მიმოხილვა , წინარე თანადროული საზოგადოების შესახებ? (რესურსი 1)
რესურსი 2 ცოდნის გააქტიურება  როგორია დღევანდელი საზოგადოება?
(მოსწ.წ.გვ.2-9) აქტივობა 2.  როგორ გესმით გამოთქმა – ,,ხელოვნება საზოგადოების
დისკუსია - ,,საზოგადოება ქმნის სარკეა“?
ხელოვნებას, ხოლო ხელოვნება ქმნის იმ  რა განსაზღვრავს ხელოვნების ნაწარმოების შინაარსს?
დამატებითი რესურსი:  რას და როგორ გვიამბობს ხელოვნება საზოგადოებისა
გარემოს, რომელშიც საზოგადოება
რესურსი3 *თანამედროვე საკულტო და მისი პრობლემების შესახებ? (რესურსი 2)
ცხოვრობს“.
არქიტექტურის ინტერიერის დეკორში  როგორ წარმოგიდგენია საქართველოს საკულტო
ციფრული ტექნოლოგიების გამოყენებასთან არქიტექტურა თანამედროვე შეხედულებების,
დაკავშირებით იხ. ვიდეო: ციფრული პროექცია მასალებისა და ტექნოლოგიების გათვალისწინებით?
მონრეალის ნოტრ-დამის (კანადა) ბაზილიკაში: (რესურსი 2,3)
https://www.youtube.com/watch?
v=FV3XdOda3zM
ნაბიჯი 2. როგორ გამოსახავენ სხვადასხვა დროის ხელოვანები პოლიტიკოსებს, რა მხატვრულ-გამომსახველობით საშუალებებს მიმართავენ მათ სამხელად თუ
განსადიდებლად?

რესურსი იდეები აქტივობისთვის სამიზნე ცოდნის კონსტრუირებაზე ორიენტირებული

შეკითხვები
რესურსი 1. აქტივობა 1.  როგორ შეიძლება ემსახურებოდეს ხელოვნება სახელმწიფოს
(მოსწ.წ.გვ. 10-13) ინტერესს და როგორ აისახება ეს ხელოვნების სხვადასხვა
მსჯელობა - რით განსხვავდება
დარგში (ქანდაკება, არქიტექტურული ნაგებობა, მონეტა და
საზოგადოების მიერ სხვადასხვა დროს
რესურსი 2. სხვ.)?
შექმნილი ხელოვნების ნიმუშები
(მასწ. სახ. გვ.30)  რა როლს შეიძლება ასრულებდეს სახელმწიფო
ერთმანეთისგან.
ხელოვნებასთან და ხელოვანთან მიმართებაში?
 როგორი შეიძლება იყოს ხელოვანის საპასუხო რეაქცია
აქტივობა 2.
სახელმწიფოში მიმდინარე მოვლენებზე?
რა მიზნით გამოსახავენ ხელოვანები  რა როლი შეიძლება ჰქონდეს ხელოვნებას საზოგადოების
პოლიტიკოსებს და რა მხატვრულ ხერხებს ცნობიერების ჩამოყალიბებაში და რა ხერხებით ზემოქმედებს
მიმართავენ მათ განსადიდებლად. ის ადამიანებზე? (რესურსი 1,2 )
ნაბიჯი 3. როგორ იყენებენ მხატვრები მხატვრულ-გამომსახველობით საშუალებებს, ხერხებს თანადროული პრობლემებისადმი საზოგადოებისთვის ხმის
მისაწვდენად?
რესურსი იდეები აქტივობისთვის სამიზნე ცოდნის კონსტრუირებაზე ორიენტირებული
შეკითხვები
რესურსი 1. აქტივობა 1.  რით განსხვავდება სააგიტაციო პოსტერები სარეკლამო
(მასწ. წ. გვ.30-31) პლაკატებისგან?
სხვადასხვა ქვეყნის სარეკლამო და
რესურსი 2  ვინ არის ამ მოწოდების სამიზნე აუდიტორია?
სააგიტაციო პოსტერებზე მსჯელობა.
(მოსწ. წ. გვ. 14-16)  მოახდენს თუ არა იგი ეფექტს მნახველზე?
აქტივობა 2.
 რა მხატვრული საშუალებები და ხერხები გამოიყენა
პოსტერზე გამოყენებული სახვით ავტორმა მიზნის მისაღწევად?
საშუალებებზე, ხერხებზე, მოწოდების  რას ნიშნავს აგიტაცია?
შინაარსზე, შრიფტზე მსჯელობა  რას ნიშნავს პროპაგანდა? (რესურსი 1,2)
აქტივობა 3.  როგორი გამომსახველობითი ხერხები ახასიათებს
ქართული შრიფტის გამოყენებით Word-ის პოსტერს?
დოკუმენტში ნიმუშების შექმნა.  როგორ გამოგვადგება ფერის თვისებების (მაგ.,
კონტრასტული და მონათესავე ფერები) შესწავლა
აქტივობა 4.
პოსტერის შექმნაში?
კონტრასტული ფერებით ნამუშევრის
 როგორ იყენებენ მხატვრები შორიდან აღქმად
შექმნა
კონტრასტულ, ლოკალურ (ერთგვაროვანი) ფერებს?
(რესურსი 3)
 როგორ ეხმარება ხაზის/კონტურის თვისებები ფორმის
 გამოსაკვეთად?
 როგორაა დაცული ტექსტსა და გამოსახულებებს შორის
თანაფარდობა?
 როგორ იყენებენ მხატვარები ფონისა და გამოსახულების
ურთიერთმიმართების ხერხებს? (რესურსი 4,5)
 როგორ შევარჩიოთ შრიფტი პოსტერისთვის?
 როგორ შევქმნა ქართული შრიფტი, პოსტერზე
განთავსებული ტექსტისთვისა და მოწოდებისთვის?

რესურსი 3
ფერის ბორბალი:
https://copicmarkertutorials.com/wp-content/uplo
ads/2015/08/complimentary-color-wheel.jpg

რესურსი 4
პოსტერები, პროპაგანდისტული, სხვადასხვა
ქვეყნის:
https://www.smashingmagazine.com/
2010/06/100-years-of-propaganda-the-good-the-
bad-and-the-ugly/

რესურსი 5
https://chineseposters.net/gallery/
https://www.bytwerk.com/gpa/posters2.htm

ნაბიჯი 4 . როგორ გამოვხატო ნამუშევარში ჩემი დამოკიდებულება თანამედროვე პრობლემისადმი?

რესურსი იდეები აქტივობისთვის სამიზნე ცოდნის კონსტრუირებაზე ორიენტირებული

შეკითხვები
რესურსი 1. აქტივობა 1.  რით განსხვავდება სააგიტაციო პლაკატები
(მოსწ.წ.გვ. 26-33) (პოსტერები)რა ფუნქცია აქვს ხელოვნებას ადამიანთა
მსჯელობა - რისთვისაა და რას უნდა
ყოველდღიურ ცხოვრებაში?
ემსახურებოდეს ხელოვნება;
 რა გზით შეუძლია ხელოვანს მონაწილეობა ადამიანთა
აქტივობა 2.
სოციალური პრობლემების მოგვარებაში? (რესურსი 3)
ნამუშევრის შექმნა სადაც გამოხატული  რა გზით შეუძლია ხელოვნებას საკუთარი წვლილის
იქნება საკუთარი დამოკიდებულება შეტანა ეკოლოგიური პრობლემების მოგვარების
თანამედროვე პრობლემებისადმი; საკითხში?
აქტივობა 3  როგორ შეიძლება გადმოვცეთ (მხატვრული ხერხები
სხვადასხვა ადგილას გამოკრულ და საშუალებები, მასალა, ტექნიკა) ჩვენი
პოსტერებზე და ბანერებზე დაკვირვება- დამოკიდებულება თანამედროვე პრობლემებისადმი?
რომელიც შეიცავს მოწოდებას , (რესურსი 2)
რესურსი 2 ფოტოების გადაღება და მეგობრებთან  როგორ ფიქრობ, სწორია თუ დაუშვებელია ადამიანის
(მასწ. წ. გვ. 35) გაზიარება უფლებათა შეზღუდვა შემოქმედებით საქმიანობაში და
რესურსი 3 რატომ?
(მასწ. წ. გვ. 36-37)  სად გადის შემოქმედებითი თავისუფლების ზღვარი?
რესურსი 4  რა ხერხებით გვიჩვენებს ხელოვნება საზოგადოების
ტელესკოლა ტკივილს? (რესურსი 1,4)
 დავალებაზე მუშაობისა და მისი წარდგენის პროცესში დასასმელი შეკითხვები:

სამიზნე ცნება - 1. სახვითი ხელოვნების მხატვრულ-გამომსახველობითი საშუალებები (ელემენტები) და ხერხები (პრინციპები);

2. სახვითი ხელოვნების ტექნიკა;
3.სახვითი ხელოვნების დარგები და ჟანრები
4. სხვადასხვა ეპოქის/ კულტურის/ მიმდინარეობის / სტილის ხელოვნების სახასიათო ნიშნები/ მხატვრული მახასიათებლები

საკითხი - მოზარდი თაობის გამოწვევების შესახებ პოსტერის შექმნა;

კრიტერიუმი სამიზნე ცნება მოსწავლეს შეუძლია:

აბსტრაქტული დონე  აღწერე, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი;

მოსწავლეს სიღრმისეულად აქვს გააზრებული საკითხის არსი / არსობრივი
 აღწერე შენი ნამუშევარი;
მახასიათებლები, რაც მას ამ ცოდნის განზოგადებისა და მისი
დეკონტექსტუალიზების/სხვა მსგავს მაგალითებთან შედარების საშუალებას აძლევს.  რა მხატვრულ-გამომსახველობითი საშუალებები და ხერხები
უკავშირებს განსახილველ საკითხს საკუთარ პირად გამოცდილებას.
გამოიყენე ნამუშევარში ?
მიმართებითი დონე
მოსწავლეს ესმის განსახილველი საკითხის არსი; ხედავს ურთიერთმიმართებებს  გადმოეცი თუ არა იდეა და ჩანაფიქრი ნამუშევარში და როგორ?
საკითხთან დაკავშირებულ არსებით სტრუქტურულ ერთეულებს შორის.
 რა დაბრკოლებებს წააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
 რას გააკეთებდი სხვაგვარად ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე
მულტისტრუქტურული დონე
მოსწავლეს აქვს მხოლოდ რამდენიმე, ერთმანეთთან დაუკავშირებელი, უსისტემო მუშაობას?
ასოციაცია/წარმოდგენა განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით.
 მსგავსი დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?
უნისტრუქტურული დონე  შენი აზრით, რით ჰგავს შენი ნამუშევარი შენი თანაკლასელების
მოსწავლეს აქვს მხოლოდ ერთი არასტრუქტურირებული ასოციაცია/ წარმოდგენა
ნამუშევრებს და რით განსხვავდება მათგან?
განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით.
პრესტრუქტურული დონე
მოსწავლეს საკითხთან დაკავშირებით არ აქვს რელევანტური ინფორმაცია.

რეკომენდაციები სწავლა-სწავლების პროცესისთვის:

1. აქტიური სწავლა;
2. წინარეცოდნაზე დაყრდნობით ახალი ცოდნის კონსტრუირება;
3. სწავლის სწავლა;
4. ცოდნის სამი კატეგორია
5. ორგანიზება და ურთიერთდაკავშირება

ინკლუზიური განათლება, დიფერენცირებული მიდგომები

რეკომენდაციები განმავითარებელი შეფასებისთვის:

1. სწავლება და შეფასება არ არის ერთმანეთისგან მკვეთრად გამიჯნული პროცესი;
2. მიმდინარე განმავითარებელი კომენტარი;
3. შემაჯამებელი განმავითარებელი კომენტარი.

როგორ შეირჩეს რესურსრები საგნისთვის:

1. ამბავი და საინტერესო ისტორიები;
2. სახელმძღვანელო ერთ-ერთი და არა ერთადერთი რესურსი

რეკომენდაციები მშობლებთა ჩართულობის უზრუნველყოფისთვის:

 1. მშობელი აფასებს რამდენად ერთვება მოსწავლე სწავლა-სწავლები პროცესში; რამდენად კომფორტულად გრძნობს თავს.

რეკომენდაციები დისტანციური სწავლებისთვის:

1. სასწავლო პროცესი
2. სასწავლო პროგრამა
3. სკოლის საორგანიზაციო კულტურა.