Professional Documents
Culture Documents
Dyul 1-Grade 11-Aira Janel A. Nunez-Konseptong Pangwika
Dyul 1-Grade 11-Aira Janel A. Nunez-Konseptong Pangwika
Pananaliksik sa wika at
Kulturang Pilipino
Unang Markahan – Modyul 1:
Konsepto ng Wika
S.Y. 2020-2021
NAVOTAS CITY PHILIPPINES
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino Senior High School
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1: Konsepto ng Wika
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
ii
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
iii
Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing
makatutulong sa iyo upang maisalin ang
bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na
sitwasyon o realidad ng buhay.
iv
Magandang Araw! Ikaw ba ay mag-aaral na nais ipagpatuloy ang iyong
pagkatuto sa pamamagitan ng modyul na ito? Kung ganun ay binabati kita!
Natupad mo ang iyong layunin sa pagtanggap ng hamon ng pagkatuto sa iyong
sariling pagsusumikap.
Konseptong Pangwika:
Wika
Wikang Panturo
Wikang Pambansa
Wikang Opisyal
1
Upang maging handa sa mga aralin susubukin natin ang iyong
kaalaman tungkol sa ating paksa. Sagutang ang mga sumusunod na gawain
sa iyong sagutang papel.
GAWAIN A. PAGTATAPAT
Panuto: Tukuyin ang kaugnay na mga kahulugan na nasa Hanay B at
iugnay ito sa mga nakatala sa Hanay A. Paghusayan!
HANAY A HANAY B
1. Wika a. Sa unang bahagi ng Artikulo 14
Seksiyon 6 ng Konstitusyon ng
1987,
ang pambansang wika ng Pilipinas
ay Filipino
2. Wikang Panturo b. Isang wikang binigyan ng
natatanging pagkilala sa
konstitusyon bilang wikang
gagamitin sa mga opisyal na
transaksyon pamahalaan.
3. Wikang Pambansa c. Masistemang gamit sa
pakikipagtalastasan na binubuo ng
mga simbolo at panuntunan.
4. Wikang Opisyal d. Sa Konstitusyon ng 1987 iniatas ang
2
Aralin
Konsepto ng Wika:
Wika, Wikang Pambansa,
1 Wikang Panturo at
Wikang Opisyal
Alam mo ba na ang mundo ay umiikot sa pagpapalitan at pagtanggap ng
mensahe na tinatawag nating komunikasyon. Dito natin mapapatunayan
ang halaga ng wika sa bawat isa. Sa pamamagitan ng komunikasyon,
patuloy na nagkakaunawaan at umuunlad ang mundo. Halika at unawain
natin ang komunikasyon at ang mga konsepto ng wika.
Ang Komunikasyon
Ang komunikasyon ay nagmula sa salitang Latin na “communis” na
nangangahulugang karaniwan o panlahat. Ito ay isang intensyonal o
conscious na paggamit ng anumang simbolong tunog o anumang uri ng
simbolo upang makapagpadala ng katotohanan, ideya, damdamin o
emosyon mula sa isang indibidwal mula sa iba.
Sa pamamagitan nito, naipoproseso ang pagpapadala at pagtanggap
ng mensahe sa pamamagitan ng simbolikong cues na maaaring berbal o di-
berbal.
Mahalagang maunawaan ang tamang komunikasyon upang
maiwasang ang di-pagkakaunawaan dahil sa maling paggamit nito. Paano
natin maisasakatuparan ang maayos na komunikasyon? Kinakailangan
nating maunawaan ang wika at ang mga konsepto nito.
Bago natin simulan ang pagtalakay sa aralin, balikan natin ang iyong kaalaman
tungkol sa wika. Sagutin ang mga tanong sa ibaba. Isulat ito sa iyong sagutang
papel.
3
Mga Tala para sa Guro
Kasanayang Pampagkatuto
- Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng
mga konseptong pangwika.
- Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga
napakinggang sitwasyong pangkomunikasyon sa
radyo, talumpati, at mga panayam.
4
Gawain A.
Panuto: Punan ang K-W-L Chart sa ibaba. Isulat sa K-know ang iyong alam na tungkol sa
wika. Isulat sa W-want ang iyong gusto pang malaman tungkol sa wika, at isulat naman sa L-
learned kung ano na ang mga ideyang iyong natutunan tungkol sa wika.
Ano ang iyong Anong ang iyong gustong Ano ang iyong
nalaalaman? malaman? natutunan?
5
Mahalagang maunawaan mo ang tamang komunikasyon upang
maiwasang ang di-pagkakaunawaan dahil sa maling paggamit nito. Paano
natin maisasakatuparan ang maayos na komunikasyon? Kinakailangan
nating maunawaan ang wika at ang mga konsepto nito.
Mga Konseptong Pangwika (Wika, Wikang Panturo, Wikang Opisyal,
Wikang Pambansa)
Sa araling ito, matutukoy mo ang unang pangunahing konsepto ng
wika. Ano-ano nga ba ang mga ito? Ipagpatuloy ang pagbabasa upang
matukoy ang kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika na ito.
WIKA
Kahulugan at Kabuluhan Nito
Ayon kay Henry Gleason, ang wika ay masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura. Sinasabing lahat ng wika
ay nakabatay sa tunog na kung tawagin ay ponema kung saan ang
maagham na pag-aaral nito ay tinatawag na ponolohiya. Kapag ang
ponema ay pinagsama-sama, maaaring makabuo ng maliliit na yunit ng
salita na tinatawag na morpema. Sintaksis naman ang tawag sa
makaagham na pinag-ugnay-ugnay na mga pangungusap. At kapag
nagkaroon na ng ng makahulugang palitan ng dalawa o higit pang tao,
tinatawag na itong diskors. Sa pamamagitang ng wika, nangyayari ang
komunikasyon mula sa tunog at mga nabuong salita, pinagsasama-sama ito
upang maging pangungusap na makapaghahayag ng ideya na kauna-
unawa. Sa pamamagitan ng mahusay na paggamit ng wika, magkakaroon
ng palitan ng ideya at maayos na daloy ng komunikasyon.
Katangian ng Wika
1. Ang wika ay arbitrayo – pinili ito at isinaayos ayon sa
napagkasunduan ng tao sa iisang pook o lugar. Dala ng impluwensya
ng dayuhan na nagkaroon ng ugnayan sa mga pook sa bansa sa
panahon ng pananakop, nagkaroon ng iba’t ibang dayalekto o wikang
ginagamit sa iba’t ibang pook sa bansa.
Halimbawa:
Tagalog Pampanga Pangasinan Aklan Waray
baliktad baligtad baliktar baliskad balikad
6
2. Ang wika ay daynamiko – dahil sa iba’t ibang impluwensya sa wika,
nagkaroon na ng napakaraming baryasyon ang wika. Kaya’t hindi ito
nakabase sa isang istandard na wikang ginagamit. Nagkaroon na ng
pagbabago sa paggamit nito dahil sa iba’t ibang nagsulputang
baryasyon o istilo ng paggamit nito gaya ng mga beki language, ang
popular na pabaligtad ng mga salita gaya ng pare-repa, idol-lodi at
marami pang iba.
3. Ang wika ay kultura – ang wika ang sumasalamin sa kulturang iyong
pinagmulan kung kaya’t ang wika ay siyang pagkakakilanlan. Ang
paggamit ng wikang Filipino ay tanda ng iyong pagka-Pilipino.
WIKANG PAMBANSA
Kahulugan at Kabuluhan nito
7
Noong 13 Disyembre 1937, sinang-ayunan batay sa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 na pagtibayin ang Tagalog “bilang batayan ng
wikang pambansa ng Filipinas.” Ngunit magkakabisa lamang ang nasabing
kautusan pagkaraan ng dalawang taon, at ganap masisilayan noong 1940.
Dalawang mahalagang tungkuling naisagawa ng SWP ang pagbubuo at
pagpapalathala ng A TagalogEnglish Vocabulary at Balarila ng Wikang
Pambansa. Pinagtibay ng Pambansang Asamblea ang Batas Komonwelt
Blg. 570 noong 7 Hunyo 1940 na kumikilala sa Pambansang Wikang
Filipino [Filipino National Language] bilang isa sa mga opisyal na wika ng
Filipinas pagsapit ng 4 Hulyo 1946. Gayunman, noong 1942 ay inihayag
ng Komisyong Tagapagpaganap ng Filipinas [Philippine Executive
Commission] ang Ordinansa Militar Blg. 13 na nagtatakda na ang kapuwa
Nihonggo at Tagalog ang magiging mga opisyal na wika sa buong
kapuluan. Nagwakas ang gayong ordinansa nang lumaya ang Filipinas sa
pananakop ng Hapon. At muling ipinalaganap ang paggamit ng Ingles sa
mga transaksiyon sa pamahalaan, akademya, at negosyo. At upang
matupad ang mithing Pambansang Wikang Filipino, sari-saring seminar
ang idinaos noong panahon ng panunungkulan ni Lope K. Santos sa SWP
(1941–1946). Halimbawa, iminungkahi ang paglalaan ng pitak o seksiyon
para sa wikang pambansa sa mga pahayagang pampaaralan nang
masanay magsulat ang mga estudyante. Pinasimulan noong
panunungkulan ni Julian Cruz Balmaseda ang Diksiyonaryong Tagalog.
Lumikha ng mga talasalitaan sa mga espesyalisadong larang ang termino
ni Cirio H. Panganiban, halimbawa sa batas, aritmetika, at heometriya.
Isinalin sa wikang Filipino ang pambansang awit nang ilang beses bago
naging opisyal noong 1956, at binuo ang Panatang Makabayan noong
1950. Ipinatupad ang Linggo ng Wika, at inilipat ang petsa ng pagdiriwang
mulang Marso tungong Agosto. Itinampok ang lingguwistikang pag-aaral
sa wikang pambansa at mga katutubong wika sa Filipinas noong panahon
ni Cecilio Lopez. Pagsapit sa termino ni Jose Villa Panganiban ay isinagawa
ang mga palihan sa korespondensiya opisyal sa wikang pambansa.
Nailathala ang English-Tagalog Dictionary; at pagkaraan ay tesawro-
diksiyonaryo. Nagpalabas ng kautusan ang kalihim ng Tanggapan ng
Edukasyon noong 13 Agosto 1959, na tawaging “Pilipino” ang “Wikang
Pambansa.” Ang “Pilipino” na ibinatay nang malaki sa Tagalog ay
maghuhunos na “Filipino” alinsunod sa atas ng Saligang Batas 1973 “na
linangin, paunlarin, at pagtibayin ang Filipino alinsunod sa umiiral na mga
katutubong wika at diyalekto nang di-alintana ang pagtanggap ng mga
salita mula sa mga dayuhang wika.” Sa panahon ni Ponciano B.P. Pineda,
ang SWP ay nagbunsod ng mga pananaliksik na may kaugnayan sa sosyo-
lingguwistika, bukod sa pagpapalakas ng patakarang bilingguwal sa
edukasyon. Naipalathala ang mga panitikan at salin para kapuwa
mapalakas ang Pilipino at iba pang katutubong wika.
8
WIKANG PANTURO
WIKANG OPISYAL
Kahulugan at Kabuluhan Nito
9
Dahil na rin sa pagiging daynamiko ng wika, umusbong ang napakaraming pagbabago dito.
Narito ang talaan na nagpapakita ng kasaysayan ng wika ayon sa mga batas at kautusan na naipatupad
upang iyong maunawaan ang pagbabagong naganap dito.
10
PANAHON NG PAGSASARILI
Batas Komonwelt Blg 570 (Hunyo 7, 1940) – ipinagtibay na ang
wikang tagalog ang wikang pambansa
Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 (Agosto 13, 1949) - mula sa
Tagalog ay ginawang Pilipino ang tawag sa wikang Pambansa ayon sa
kalihim ng Kagawaran ng edukasyon na si Jose F. Romero.
Artikulo 14 Sek. 6 ng Saligang Batas – pinagtibay ng bagong
konstitusyo ng Pilipinas na ang wikang Pambansa ay Filipino at dapat
pa itong payabungin at payamanin salig sa umiiral na wika sa bansa
at sa mga iba pang wika.
Commision on Higher Education CHED Memorandum Blg. 59
(1996) – nagtatadhana ng siyam na yunit ng Filipino sa
pangkalahatang edukasyon.
Proklamasyon Blg 1041(Hulyo 1997) – nagtatakda ng pagdiriwang
ng Buwan ng Wika tuwing buwan ng Agosto taon-taon sa mga sangay
ng pamahalaan at paaralan upang magsagawa ng mga gawain
kaugnay ng pagdiriwang.
11
Konsepto ng Wika Kahulugan at Kabuluhan
WIKA
WIKANG PAMBANSA
WIKANG PANTURO
WIKANG OPISYAL
Kahulugan at Kabuluhan
Ang mga materyales tulad ng libro at iba pang mga kagamitan sa pag-
aaral ay nakasulat sa wikang itinalaga.
12
Pagtatatag ng opisyal na wikang gagamitin sa edukasyon partikular
sa mga paaralan bilang midyum ng pagtuturo.
GAWAIN B. PAGTUKOY
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong hinggil sa kasaysayan ng
Wikang Pambansa.
Tandaan!
Ang binasa ay tungkol sa kahulugan at kabuluhang ng kosepto ng
wika. Upang subukin ang iyong lubos na pag-unawa sa paksa
paghambinging ang apat na kosepto ng wika gamit ang venn diagram.
Tukuyin ang pagkakaiba at pagkakatulad ng Wika at Wikang Pambansa
gayundin ang Wikang Panturo at Wikang Opisyal.
WIKA WIKANG PAMBANSA
Pagkakatulad
Pagkakaiba
Pagkakaiba
13
Paglikha ng Grapikong Presentasyon (Timeline)
Panuto: Isulat sa iyong sagutang papel kung tama o mali ang mga
pangungusap sa ibaba.
______1. Maraming wika ang umiiral sa bansa, kailangang gamitin din ito ng
lahat o ng nakararami.
14
______3. Itinatag ni Henry Gleason ang Mother Tongue-Based Education.
______4. Ang wika ay daynamiko sapagkat ito may isang istandard na wika
na dapat lamang gamitin.
WIKA
15
Sanggunian
https://www.slideshare.net/ReyvherDaypuyart/konseptong-pangwika
https://prezi.com/km_9bz3r6vz0/mga-konseptong-pangwika/
https://www.studyblue.com/notes/note/n/konseptong-pangwika/deck/17989746
http://kwf.gov.ph/kasaysayan-at-mandato/
http://wika.pbworks.com/w/page/8021671/Kasaysayan
http://www.gmanetwork.com/news/story/171158/news/nation/kasaysayan-ng-wikang-filipino
http://www.deped.gov.ph/sites/default/files/order/2013/DO_s2013_034.pdf
https://www.scribd.com/doc/56032425/Multilinggwalismo-Salbabida-Ng-Wikang-Filipino-at-
MgaDayalekto-Bagong-Kahingian-Sa-Global-is-a-Dong
file:///C:/Users/mlmcantillo/Downloads/Tanggol_Wika_30_Hunyo_2015.pdf
http://www.academia.edu/7593747/Kasaysayan_ng_wikang_filipino
16
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Telefax: 02-8332-77-64
Email Address: navotas.city@deped.gov.ph
17
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Telefax: 02-8332-77-64
Email Address: navotas.city@deped.gov.ph