TRƯỜNG TRUNG CẤP TÂY SÀI GÒN

LỚP TSG-23YS0902 (Online)

Học phần: Truyền thông Giáo dục Sức khoẻ
GVHD: TS. ĐD Nguyễn Ngọc Hân
Nhóm: 02
CHỦ ĐỀ: GIÁO DỤC SỨC KHOẺ SINH SẢN DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG
TẢO HÔN Ở CÁC ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ TẠI TỈNH ĐẮK
LẮK
GDSK từ nhân viên Y tế đến đối tượng

CÁC BƯỚC THỰC HIỆN TƯ VẤN GDSK

Đặc điểm đối tượng tư vấn: Mùa Y Mã, nữ, 30 tuổi, dân tộc Ê Đê, ở thôn
Giang Đông, xã Ea Dăh, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk mẹ bé Mùa Y Nữ (14
tuổi)
Đặc điểm tư vấn viên: Mùa Y Tâm, nữ, 32 tuổi, nhân viên Y tế tại Trạm Y tế
xã Ea Trul, Ea Trul, Krông Bông, Đắk Lắk.
Thời gian: 8 giờ, ngày 23/09/2023.
Địa điểm: tại nhà của đối tượng.
KỊCH BẢN TƯ VẤN
Bối cảnh: Bé Mùa Y Nữ (14 tuổi) bị bố mẹ bắt nghỉ học đi lấy chồng, do gia
đình nghèo, đông con, bé đã tìm đến cán bộ hội phụ nữ xã để nhờ giúp đỡ.
Hội Phụ nữ xã đã phân công cho cô Mùa Thị Tâm là ủy viên Ban chấp
hành của Hội LHPN xã và là nhân viên y tế của xã đến để tuyên truyền, vận
động gia đình để không để em lấy chồng sớm.
1. Mở đầu bằng lời thăm hỏi chung:
TVV: Y Mã ơi! Có nhà không em?
ĐT: Dạ có! Chị đợi e chút, chị đến thăm có việc gì không ạ, chị vào nhà chơi!
TVV: Chào em, chị là Mùa Thị Tâm làm nhân viên y tế của xã ta.Hôm qua chị
với chị Y Lan, chủ tịch phụ nữ xã có ghé nhà, mà gia đình đi vắng, hôm nay chị
ghé đưa quà của Hội với gửi em giấy mời cho 4 đứa nhỏ nhà e lên nhận quà
trung thu, gia đình mình khỏe không e?
ĐT: Dạ , khỏe ạ, mời chị ngồi!
TVV: À, Y Nữ có nhà không e?
ĐT: Dạ, nó mới lên nương, mà Y Nữ nhà em lớn rồi mà cũng được quà thiếu
nhi hả chị, tháng sau là nó lấy chồng rồi, không ở nhà nữa.
TVV: À, vậy hả em ……. Chị nói em nghe nè, 14 tuổi là chưa lớn đâu! Chưa lấy
chồng được đâu!
ĐT: Em cũng lấy chồng lúc 14 tuổi ….có sao đâu ạ! Ở đây nhiều người như thế
mà chị! Để nó lớn quá rồi ai chịu lấy nó nữa ạ!
2. Nêu rõ mục đích về GDSK sinh sản dành cho đối tượng tảo hôn:
TVV: Chị nói nè! Hôm nay chị đến đây trước là hỏi thăm sức khỏe gia đình, sau
là để tư vấn về tình trạng tảo hôn của bản ta.Việc lấy chồng sơm sẽ ảnh hưởng
rất lớn đến sức khỏe và Y Nữ còn nhỏ quá, chưa biết làm gì, lấy chồng về ở nhà,
sinh con, sinh nhiều con, khổ lắm em ạ!
Hồi xưa em cũng lấy chồng sớm, rồi chị thấy em cũng khổ, sức khỏe lại
không tốt, giờ mà Y Nữ cũng lấy chồng sớm, thì cũng sẽ khổ, với lại xóm trên
có Y Lý, nó bằng tuổi Y Nữ lấy chồng, đẻ con, cả mẹ và con đều không qua
khỏi, do bé lớn quá mà người Y Lý bé quá, nên …..
ĐT: Vậy hả chị?
3. Đặt câu hỏi về những hiểu biết cơ bản về vấn đề tảo hôn:
TVV: Ừ! Em, mà Em có biết không? Cho con láy chồng sớm còn vi phạm pháp
luật nữa, Nhà nước mình không cho lấy chồng sớm, Lấy chồng sớm gọi là Tảo
hôn? Mà Em có biết tảo hôn là gì không, để chị nói cho em biết nhé!
ĐT: Dạ, chị nói cho em biết nhé!
TVV: Em biết không, tảo hôn là việc lấy chồng sớm, Giống như em lấy chồng
lúc 14 tuổi, lẽ ra tuổi đó em được đi học, để biết thêm nhiều kiến thức về cuộc
sống, về thế giới xung quanh mình, mà lấy chồng sớm quá, sinh con, sinh nhiều,
quần quật làm đồng, làm mương, không đủ cho con ăn, rổi giờ Y Nữ cũng láy
chồng sớm, rồi cũng giống e, tội lắm em.
Mà Nhà nước mình quy định thì đối với nam là tử đủ 20 tuổi và nữ là từ đủ 18
tuổi mới đủ tuổi láy chồng, láy vợ
ĐT: Vậy hả chị, con Y Nữ nhà em mới 14 tuổi, vậy còn 4 năm nữa nó mới láy
chồng được hả chị?
TVV: Đúng rồi em, mà em có biết việc tảo hôn cũng ảnh hưởng đến sức khỏe bà
mẹ và trẻ không nek?
ĐT: em không biết ạ!
TVV: tảo hôn ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe bà mẹ và trẻ em, nhiều trường
hợp sinh non và chết cả mẹ lẫn con là do tảo hôn đó em
4. Thực hiện tư vấn GDSK theo nội dung chuẩn bị:
TVV: Y Nữ mới 14 tuổi, vẫn trong tuổi thiếu nhi, vẫn được nhận quà Trung thu
và được nhiều quyền lợi Nhà nước quy định. Em biết đó là các quyền gì không?
ĐT: Dạ em không biết chị ạ, chị nói cho em biết nhé!
TVV: Theo Hiến pháp năm 2013 như: Quyền bất khả xâm phạm về thân thể,
được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự, nhân phẩm (khoản 1 Điều 20);
Quyền tự do đi lại và cư trú (Điều 23); Quyền làm việc, lựa chọn nghề nghiệp,
việc làm và nơi làm việc (Điều 33); Quyền kết hôn, ly hôn theo nguyên tắc tự
nguyện, tiến bộ (khoản 1 Điều 36); Quyền học tập (Điều 39).
Do đó, Y Nữ có quyền tự quyết định việc láy chồng, Nếu nhà mình ép Y Nữ láy
chồng là vi phạm pháp luật đó?
ĐT: Vi phạm pháp luật hả chị, rồi nhà em có làm sao không chị?
TVV: Àh! Nếu vi phạm sẽ bị phạt tiền đó em, mà có thể bị phạt tù nữa đó. Mức
phạt từ 1.000.000đ đến 3.000.000đ và có thể bị phạt tù nữa đó.
ĐT: Chị ơi, Nếu cho con Y Nữ láy chồng mà bị mất tiền, vậy nhà em đâu có
tifn, nghèo quá nên em mới cho nó nghĩ học, láy chồng, nuôi em
Em cũng láy chồng lúc bằng tuổi nó, cũng bỏ học, không có nhiều cơ hội tiếp
thu và mở rộng hiểu biết của mình về thế giới xung quanh, vì em phải lo cho gia
đình nhỏ của mình; Chồng e lúc đó 17 tuổi, lục đục, cai nhau suốt, mà e thấy
con Y Nữ thấy thương, Đẻ con sớm, đẻ dày, đẻ nhiều con nên giờ e cũng bệnh
tật suốt, không đủ sức khỏe lo cho 4 đưa nhỏ, nên gia đình em mới cho con Y
Nữ nghỉ học, láy chồng… Với lại trong bản mình, các em nó láy chồng sớm
thấy bình thường, đâu có bị sao đâu chị?
5. Thảo luận những quan niệm, hiểu biết sai lệch của đối tượng về tảo hôn:
TVV: Bản mình từ xưa đến nay đã có tục này, nên bây giờ cũng phải thay đổi từ
từ thôi em, việc ảnh hưởng lớn nhất của việc láy chồng sớm là ảnh hưởng đến
sức khỏe và nghèo hoài thôi em!
ĐT: E thấy xóm trên cũng có người cũng có khoai, ngô nhiều, với lại cũng khỏe
mạnh mà chị? Có ảnh hưởng gì đâu?
TVV: Chị kể cho em nghe một câu chuyện mà chị đã đọc trên báo nhé!. “Lấy
chồng từ năm 14 tuổi, chị Mùa Thị Mỹ, ở thôn Giang Đông, xã Ea Dăh, huyện
Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk đã có quãng thời gian sa chân vào lao lý vì buôn bán
ma túy. Đang độ tuổi ăn chưa no, lo chưa đến, cô gái Mùa Thị Mỹ đã phải
mang thai. Biết vài tháng nữa mình sinh con nhưng không có tiền nuôi con, túng
quẫn nên Mùa Thị Mỹ nghĩ đến cách kiếm tiền nhanh nhất, đó là buôn bán ma
túy, nhưng không may bị bắt. Nhớ lại những ngày tháng đó, Mùa Thị Mỹ tâm
sự: Mình thấy hối hận vì hành vi của mình. Nếu không lấy chồng sớm thì đã
chắc đã khác...” Đây là câu chuyển xảy ra gần huyện của mình. Chúng ta kết
hôn sớm, chúng ta sẽ có hạnh phúc, điều này có đấy em, nhưng không nhiều đâu
em. Cuộc sống này muôn màu, mình không biết trước được điều gì! Đặc biệt chị
rất quan tâm đến sức khoẻ của em cũng như các bạn kết hôn sớm.
ĐT: Chị có thể nói rõ hơn cho em biết được không chị?
6. Phân tích những nguy hiểm của hành vi cũ, nêu hành vi mới những lợi
ích của hành vi mới:
TVV: Em biết không, việc kết hôn khi chưa trưởng thành và sinh đẻ trong lứa
tuổi vị thành niên - lúc cơ thể người mẹ chưa phát triển hoàn thiện, thiếu hiểu
biết, thiếu kinh nghiệm và chưa sẵn sàng tâm lý sẽ gây ảnh hưởng lớn đến bản
thân bà mẹ, sự phát triển bình thường của thai nhi và trẻ sơ sinh.. Trẻ nhỏ dễ
mắc các bệnh về nhiễm sắc thể, bị Down, dị tật, thường xuyên đau ốm, yếu ớt,
còi cọc, chậm phát triển. Đây là nguyên nhân trực tiếp làm gia tăng tỷ lệ suy
dinh dưỡng trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Kết hôn sớm cũng là một trong những
nguyên nhân dẫn đến tăng tỷ lệ tử vong ở trẻ em vùng dân tộc thiểu số dưới 1
tuổi và dưới 5 tuổi, khiến tăng tỷ lệ tử vong của bà mẹ vùng dân tộc thiểu số liên
quan đến thai sản. Trường hợp người mẹ nạo phá thai dễ dẫn đến nguy cơ thủng
dạ con, gây vô sinh về sau. Tảo hôn làm suy thoái giống nòi, với nhiều đứa trẻ
sinh ra không khỏe mạnh, nguy cơ mắc bệnh tật cao, làm giảm chất lượng dân
số, khả năng học tập, lao động của đứa trẻ về lâu dài.
ĐT: Chị ơi! Em đã hiểu những gì chị nói, E sẽ về nói với chồng em, để Y Nữ từ
từ láy chồng, nhưng mà… Hoàn cảnh nhà em?
TVV: Em đừng lo nhé, đã có chị và các chị trên chi hội phụ nữ bên cạnh gia
đình em, Hoàn cảnh của gia đình em đã được các chị trên chi hội xem xét, và sẽ
hỗ trợ con giống, và vay vốn của Ngân hang chính sách xã hội, và các chị sẽ
hướng dẫn gia đình em chăn nuôi đạt hiệu quả, em yên tâm nha.
Em có biết chị Hoa hậu H'Hen Niê không?
ĐT: Dạ em biết ạ! Chị ấy là người Ê Đê, cùng dân tộc với em, chị ở buôn Sứt
M’đưng, xã Cư Suê, huyện Cư M'gar; cũng gần nhà em.
TVV: Em thấy chị Hoa hậu H'Hen Niê không, chị phát biểu khi thi Hoa hậu
Hoàng vũ 2018 rằng chị thuộc dân tộc thiểu số, phải kết hôn ở tuổi 14, nhưng
chị chọn giáo dục và chị đã thành công , đây là tấm gương sáng đáng để em và
các bạn trong buôn làng noi theo, chị H'Hen Niê làm được thì chúng ta cũng sẽ
làm được phải không em?
7. Đối tượng đưa ra các quyết định thay đổi hành vi tảo hôn:
ĐT: Dạ! Sau khi nghe chị phân tích em thấy việc cho con láy chồng sớm không
chỉ Nhà nước không cho phép mà quan trọng là ảnh hưởng rất nhiều đến sức
khỏe, cả mẹ và của những đứa trẻ được sinh ra, giống như em vậy, vừa nghèo
mà vừa bệnh tật thường xuyên,Nêm em sẽ về nói lại với chồng em, và với sự
giúp đỡ của các chị thì chắc chắn là sẽ để Y Nữ tiếp tục đi học và không phải láy
chồng sớm, khổ như em
8. Tóm tắt nội dung GDSK về tảo hôn:
TVV: Ừh! Em nghe chị nói là tốt rồi. Buổi gặp gỡ hôm nay chị muốn giúp em
hiểu được những tác hại do việc cho con láy chồng sớm gây ra, nó sẽ ảnh hưởng
đến sức khỏe của mình cũng như chất lượng cuộc sống, và còn ảnh hưởng đến
tương lai con cái sau này, hơn nữa còn có thể bị phạt tiền hoặc truy cứu trách
nhiệm hình sự, do kết hôn sớm có nhiều tác hại như thế, cho nên nam chỉ nên
kết hôn khi đủ 20 tuổi và nữ là 18 tuổi, lúc ấy chúng ta đủ sức khỏe và ổn định
kinh tế hơn để chăm lo cho gia đình, nâng cao đời sống xã hội nhé em!
ĐT: Em đã hiểu rồi chị ạ!
9. Kết thúc bằng lời cảm ơn, tạm biệt:
TVV: Thôi cũng trưa rồi! Chị về nha! Bánh Trung thu cho mấy đứa nhỏ của Chi
hội phụ nữ gửi nè em! Tối mai em cho mấy đứa nhỏ qua nhà chị Y Lang chơi
trung thu nha, Có tổ chức rước đèn với trò chơi cho mấy cháu! Vui lắm am
ạ .À , chị gửi em tờ rơi về việc tảo hôn e xem lại nha!
ĐT: Em cũng cảm ơn chị đã cung cấp những kiến thức bổ ích cho em. chị ơi!
đợi em chút nhé, để em lấy mấy trái khổ qua, chị đem về ăn nhé.
TVV: Chị cảm ơn em nhé, ăn khổ qua, khổ rồi sẽ qua nhé em!
*****