Mối quan hệ vật chất – ý thức với quan niệm về hôn nhân – gia đình của

thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay.

Dựa trên ý nghĩa phương pháp luận về mối quan hệ giữa vật chất và ý thức,
có thể phân tích quan niệm về hôn nhân ở giới trẻ như sau:
Thứ nhất, vật chất – ý thức và mối quan hệ tính dục và tình yêu.

Con người về vấn đề tình dục. Trong quá khứ, tình dục phải gắn liền với hôn nhân
và tình yêu. Nhưng ở hiện tại, giới trẻ coi đó là bản năng, là điều hoàn toàn tự
nhiên của con người. Họ tin rằng, tình dục không gắn liền với hôn nhân. Những
hiện tượng FWB, Sugar Daddy Baby, … xảy ra do sự tác động từ yếu tố khách
quan là cơ thể vật chất, bản tính sinh học của con người và yếu tố chủ quan là suy
nghĩ lệch lạc, tư tưởng phóng khoáng mù quáng. Ở những hiện tượng kể trên chỉ
tồn tại sự chi phối về mặt thể xác và vật chất chứ không hề có tác động từ tình cảm,
tình yêu. Vậy nên, những hành động trên đơn thuần chỉ là sự thỏa mãn tầm thường
giống như các loài động vật khi đến mùa động dục. Sự tự do trong tình dục là bình
thường và đáng được tôn trọng. Song, việc thần thánh hóa hay bao biện cho những
mặt xấu của hiện tượng này là không nên. Về mặt luật pháp, Việt Nam hiện chưa
hợp pháp hóa việc mại dâm và hiện tượng Sugar Baby, Daddy lại là một hình thức
mại dâm trá hình. Ngoài ra, đối với hiện tượng FWB, tuy đây được coi là hành vi
có sự đồng thuận từ hai phía nhưng hiện tượng này hoàn toàn có nguy cơ gây ra
những hậu quả nghiệm trọng như có thai ngoài ý muốn, nạo phá thai,…. Dẫn
chứng cho luận điểm này thể hiện ở những số liệu thống kê trên toàn thế giới nói
chung và Việt Nam nói riêng. Theo số liệu thống kê của UNICEF Việt Nam, ngày
càng có nhiều thanh niên Việt Nam có quan hệ tình dục ở độ tuổi chưa thành niên:
7,8% người chưa thành niên ở độ tuổi 15 – 18 đã quan hệ tình dục lần đầu trước
khi 15 tuổi và tỷ lệ này ở nhóm 19 – 24 tuổi là 1,3%. Tỷ lệ sử dụng các biện pháp
tránh thai thấp, chỉ có 41% nữ và 65% nam ở độ tuổi 15 – 24 sử dụng biện pháp
tránh thai khi quan hệ tình dục. Hậu quả là tỷ lệ người chưa thành niên sinh con là
45/1000 phụ nữ ở độ tuổi 15 – 19

Nhu cầu tình dục là nhu cầu cơ bản của con người. Song, thứ khiến loài
người khác biệt là con người có ý thức, tức con người có khả năng nhận thức
được trách nhiệm và hành động dựa trên đó. Vậy nếu bám víu vào sự “tự do”
một cách mù quáng, con người sẽ không thể thoát ly được khỏi bản năng giải
quyết nhu cầu tầm thường.

Thứ hai, vật chất – ý thức và quan niệm về lựa chọn đối tượng kết hôn.
Theo nghiên cứu của đại học Swansea với quy mô khảo sát hơn 2700 đối
tượng sinh viên, họ đưa ra kết quả về các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn
bạn đời. Trong đó cho thấy rằng tỉ lệ phần trăm cao nhất thuộc về lòng trắc ẩn
(25% ở nam và 24% ở nữ), đứng thứ hai là ngoại hình (23% ở nam và 17% ở
nữ), đứng thứ ba là tình hình tài chính tốt (12% ở nam và 18% ở nữ).
Nghiên cứu trên cho thấy rằng, đa số giới trẻ vẫn ưu tiên tính cách và lòng
trắc ẩn ở đối phương. Song, không thể phủ nhận sự quan trọng của những yếu tố
khách quan như ngoại hình và tình hình tài chính. Nếu đi sâu hơn nữa, thì thực chất
tính cách và lòng trắc ẩn cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố khách quan như
môi trường sống, các mối quan hệ như gia đình, bạn bè,…. Điều này làm khẳng
định thêm nhận định vật chất tác động lên ý thức theo Triết học Mác– Lênin.

Tuy nhiên, trên thực tế, sẽ có vô số người phù hợp với những yếu tố kể trên
nhưng bạn đời thì chỉ có một. Vậy nên, không thể phủ nhận rằng có những yếu
tố chủ quan tác động đến sự lựa chọn bạn đời của thế hệ trẻ. Ví dụ như một cô
gái tóc đen, da ngăm đối với người Châu Á có thể bị coi là xấu nhưng đó lại là
tiêu chuẩn vẻ đẹp của người phương Tây. Vậy nên, những cái nhìn chủ quan của
từng cá nhân chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến việc lựa chọn đối tượng kết hôn.
Ngoài ra, những yếu tố này cũng được thể hiện trong sự lựa chọn bạn đời
của các mối quan hệ đồng giới. Trong đó, giới tính bạn đời không còn bị đặt
nặng như trước nữa. Nếu như hôn nhân trước đây là sự độc quyền của mối quan hệ
một nam một nữ thì hiện tại, thế giới đã không còn suy nghĩ như vậy. Đa phần giới
trẻ hiện nay có cái nhìn vô cùng thoải mái về vấn đề hôn nhân đồng giới. Những
người đồng giới tin rằng miễn là những tiêu chí lựa chọn bạn đời được thỏa mãn
thì việc giới tính của họ không phải là một vấn đề quá lớn.
Thứ ba, vật chất – ý thức và quan niệm về kinh tế trong mối quan hệ giữa
vợ và chồng

Trong hôn nhân và gia đình, từ xưa đến nay, người ta thường quan niệm
rằng phụ nữ phải giỏi công việc bếp núc, trông con cái, chiều lòng chồng còn
nam giới thì phải gánh vác trên vai những gánh nặng về kinh tế của gia đình.
Trước những định kiến giới như vậy, con người và xã hội dần dần nhận thấy
những vấn đề phát sinh cũng như ảnh hưởng của nó đến xã hội. Hậu quả của
việc định kiến giới là: tư tưởng trọng nam khinh nữ, tính nam độc hại…. Những
điều này ảnh hưởng nặng nề đến xã hội.

Tuy nhiên, ở tầng lớp trẻ, dường như đa phần đều nhận thức được vấn đề này và có
cái nhìn tiến bộ về bình đẳng giới. Tại chương trình “đối thoại sinh viên về bình
đẳng giới và an toàn cho phụ nữ và trẻ em” do Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ
Việt Nam phối hợp với Trung ương Đoàn và Cơ quan Liên Hợp quốc về bình đẳng
giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tổ chức tại Đại Học Luật Hà Nội,
nhiều sinh viên đã mạnh dạn nêu rõ quan điểm của bản than cũng như niềm tin của
họ vào sự bình đẳng giới. Đặc biệt, khi câu nhận định “Phụ nữ không phải là “hoa”
để “người ta hái”” được đưa ra, tiếng vỗ tay ào ào vang khắp khán phòng. Có thể
thấy, nhận thức về bình đẳng giới trong giới trẻ đã phát triển rất mạnh mẽ.

Cùng với sự phát triển ấy, ranh giới giữa nam và nữ dần được xóa nhòa.
Ngoài những khác biệt về bản chất sinh học, giới trẻ tin rằng vai trò của phụ nữ và
đàn ông là quan trọng như nhau. Do đó, gánh nặng kinh tế trong gia đình tài chính
ở các thế hệ trẻ thường được chia đều cho cả người vợ và người chồng. Ở một vài
trường hợp, người vợ còn trở thành trụ cột kinh tế chính của gia đình và người
chồng sẽ ở nhà đảm nhiệm công việc nội trợ.

Thứ tư, vật chất – ý thức và quan niệm về cuộc sống không hôn nhân

Theo quan niệm của giới trẻ, độc thân hạnh phúc là một sự lựa chọn hướng
đến chất lượng cuộc sống thoải mái, hạnh phúc trên những phương diện và giá trị
cuộc sống khác, ngoài thú vui của mối quan hệ hôn nhân đem lại. Việc kết hôn
muộn hay độc thân đang là lựa chọn của nhiều bạn trẻ nhằm hướng đến một lối
sống tập trung cho những đam mê công việc, phát triển bản thân và nuôi dưỡng
thời gian cho ba mẹ, bạn bè.
Điều này góp phần làm rõ mối quan hệ giữa vật chất và ý thức. Khi những
yếu tố như định kiến giới, gánh nặng tài chính khiến cho giới trẻ mất dần niềm
tin vào hôn nhân và tình yêu.

Nhiều người, đặc biệt là các thế hệ trước, tin rằng đây là một sự phát triển
xấu. Song, không thể phủ nhận rằng những người có tư tưởng sống độc thân
không hôn nhân, gia đình vẫn còn chiếm tỷ lệ khá ít trong xã hội hiện tại. Đồng
thời, sự phát triển này cũng đem lại không ít lợi ích cho xã hội. Cụ thể, con
người khi được tự do trong việc lựa chọn hôn nhân và tương lai của bản thân sẽ
khiến bản thân cá nhân đó được hạnh phúc, đó là điều kiện để cá nhân đó có thể
phát triển bản thân và trở thành những con người có đóng góp lớn cho xã hội.

Kết luận
Bên trên đã phân tích mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức và từ đó liên
hệ với quan niệm về hôn nhân ở giới trẻ. Từ đó nhận định rằng quan niệm hôn
nhân ở thế hệ trẻ hiện nay đang phát triển theo xu hướng chú trọng tính bình đẳng,
sự tự do và tự nguyện giữa các cá thể trong cuộc hôn nhân. Đây là một sự phát
triển đã được dự đoán từ trước và đem lại nhiều lợi ích trong xã hội. Song, sự tự do
mù quáng đã dẫn đến tình trạng tôn sùng sự tự do trong tình dục ở lớp trẻ hiện nay.
Đó là một tư tưởng lệch lạc và để lại nhiều hậu quả khôn lường cho xã hội. Qua
đó, tác giả cho rằng cần giáo dục, tuyên truyền về vấn đề hôn nhân cũng như nhấn
mạnh về trách nhiệm của mỗi cá thể trong mối quan hệ hôn nhân. Từ đó, thế hệ trẻ
sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này cũng như ý thức được trách nhiệm của
bản thân trong mối quan hệ hôn nhân. Theo đó, thanh niên trẻ tuổi sẽ có đủ khả
năng đưa ra quyết định của bản thân trong vấn đề hôn nhân mà không để lại hậu
quả xấu đến xã hội.