Professional Documents
Culture Documents
Làm tương tự nếu đề cho giá trị nhỏ nhất của f x trên khoảng K bằng M .
*Lưu ý : không phải lúc nào cũng đưa được về dạng (2) , trường hợp không đưa được sẽ tùy cơ ứng biến :v.
2. Nếu đề yêu cầu tìm m để giá trị nhỏ nhất của f x trên khoảng K không nhỏ hơn M điều này
đồng nghĩa với f x M , x K . ( Với điều kiện hàm phải tồn tại giá trị nhỏ nhất )
Nếu yêu cầu tìm m để giá trị nhỏ nhất của f x trên khoảng K không lớn hơn M thì ta làm bài
toán ngược : Tìm m để f x M , x K . Sau đó lấy tập giá trị của m bỏ đi các giá trị vừa tìm và
kết hợp điều kiện hàm phải tồn tại giá trị nhỏ nhất sẽ ra các giá trị m thỏa mãn bài .
Làm tương tự đối với trường hợp hỏi về giá trị lớn nhất .
3. Cho hàm số f x không phải hàm hằng trên bất kì đoạn hoặc khoảng nào , thỏa mãn f x liên tục
trên a ; b và có đạo hàm của nó trên a ; b .
Nếu max f x đạt tại x x0 a ; b thì x x0 cũng là điểm cực đại của hàm số f x .
a ; b
Nếu f x chỉ có một điểm cực trị tại x x0 thì để max f x f x0 ta chỉ cần x x0 là điểm cực
a ; b
đại và giải thêm hai điều kiện f x0 f a và f x0 f b . Trường hợp có thêm các điểm cực trị
khác ( kể cả điểm cực tiểu ) thì phải tìm hết ra và đánh giá để f x0 lớn nhất .
Làm tương tự với trường hợp min f x đạt tại x x0 , với x0 a ; b .
a ; b
***Các bạn cần xem bài tập cụ thể dưới đây để hiểu hết ứng dụng của những lý thuyết này ***
xm 16
Câu 1. Cho hàm số y ( m là tham số thực) thoả mãn min y max y . Mệnh đề nào dưới đây
x 1
1;2 1;2 3
đúng?
A. m 4 B. 2 m 4 C. m 0 D. 0 m 2
Lời giải
1 m
Ta có y : với mỗi m cố định thì y ' xác định và không đổi dấu trên 1; 2 . Suy ra :
x 1
2
min y và max y chỉ đạt tại x 1 hoặc x 2 ( min tại x 1 thì max tại x 2 và ngược lại ) .
1;2 1;2
16 16 m 1 m 2 16
min y max y y 1 y 2 m 5 Chọn A.
1;2 1;2 3 3 2 3 3
x m2 2
Câu 2. Có bao nhiêu giá trị của tham số m để giá trị lớn nhất của hàm số y trên đoạn 0; 4
x m
bằng 1.
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
1
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Lời giải
*ĐK cần : Hàm số phải xác định trên 0; 4 nên x m 0, x 0; 4 m 0; 4 .
m2 m 2
*ĐK đủ : Khi hàm xác định trên 0; 4 thì y 0, x 0; 4 .
x m
2
2 m2 m2 m 6 0
max y y 4 1 1 m 3 . Chọn C.
0;4 4m m 0; 4
m2 x 1
Câu 3. Tìm giá trị dương của m để giá trị lớn nhất của hàm số y trên đoạn 1;3 bằng 1 .
x2
A. m 2 . B. m 3 . C. m 4 . D. m 2 .
Lời giải
2m 2 1
Tập xác định: D R \ 2 . Ta có: y 0, x 1;3 .
x 2
2
3m 2 1
Hàm số đồng biến trên 1;3 nên max y y 3 1 m 2 (vì m 0 ). Chọn A
1;3 5
x m2 m
Câu 4. Gọi A, B lần lượt là giá trị nhỏ nhất, giá trị lớn nhất của hàm số y trên đoạn 2;3 .
x 1
13
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để A B .
2
A. m 1; m 2 . B. m 2 . C. m 2 . D. m 1; m 2 .
Lời giải
x m2 m
Hàm số y liên tục trên trên đoạn 2;3 . Mặt khác :
x 1
m2 m 1 m2 m 3 m2 m 2
y' 0 x 2;3 A f 3 và B f 2 .
x 1
2
2 1
13 m2 m 3 m2 m 2 13 m 1
A B . Chọn A
2 2 1 2 m 2
Câu 5. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để giá trị nhỏ nhất của hàm số y x3 3x2 m trên đoạn
1;1 bằng 0 .
A. m 2. B. m 6. C. m 0. D. m 4.
Lời giải
Xét hàm số y x3 3x2 m trên đoạn 1;1 , ta có y 3x2 6 x ; y 0 x 0 ( vì x 1;1 ).
y ( 1) m 2
Mà y (0) m . Do đó min y 4 m 0 m 4. Vậy m 4 thỏa mãn. Chọn D
1;1
y (1) m 4
Câu 6. Nếu hàm số y x m 1 x 2 có giá trị lớn nhất bằng 2 2 thì giá trị của m là
2 2
A. . B. 2 . C. 2. D. .
2 2
Lời giải
2
x
Xét hàm số y x m 1 x 2 . Tập xác định: D 1;1 . Ta có: y 1
1 x2
1 x2 x 1 x 0 1 x 0 1
y 0 2 x .
1 x 0 1 x x 2 x 1
2
2
2
1
Ta có: y 1 1 m ; y 1 1 m, y 2 m.
2
Do hàm số y x m 1 x 2 liên tục trên 1;1 nên Max y m 2 .
1;1
Câu 7. Biết S là tập giá trị của m để tổng giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của hàm số
y x4 m2 x3 2x2 m trên đoạn 0;1 bằng 16 . Tính tích các phần tử của S .
A. 2 . B. 2 . C. 15 . D. 17 .
Lời giải
TXĐ: D R . Ta có: y 4 x3 3m2 x2 4 x . Ta có : y 4 x x 2 1 3m 2 x 2 0 , x 0;1
Hàm nghịch biến trên 0;1 . Do đó min y y 1 và max y y 0 , theo bài ra :
0;1 0;1
x 2 mx 1
Câu 8. Tìm tất cả giá trị thực của tham số m để hàm số y liên tục và đạt giá trị nhỏ nhất trên
xm
đoạn 0; 2 tại một điểm x0 0; 2 .
A. 0 m 1 C. m 2
B. m 1 D. 1 m 1
Lời giải
*ĐK cần : Hàm số phải xác định trên 0; 2 x m 0 m x , x 0; 2 m 2;0 .
Vì min y y x0 với x0 0; 2 nên x0 là điểm cực tiểu của hàm số đã cho .
0;2
x x m 1 1 1 x m 1
Ta có : y x y ' 1 y' 0
xm xm x m x m 1
2
2 y " m 1 0 x0 m 1 0; 2
Lại có : y " x 0 m 1.
x m y " m 1 0 m 2;0
3
Tới đây có thể chọn ngay đáp án A. Tuy nhiên nếu làm chuẩn tự luận ta vẫn phải thử lại :
1 1
*ĐK đủ : 0 m 1 thì : y 0 1 2 ; y 2 2 2 và y m 1 m 2 2 .
m m2
y m 1 y 0 và y m 1 y 2 nên 0 m 1 thỏa mãn bài . Chọn A.
1 m sin x
Câu 9. Cho hàm số y . Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn 0;10 để giá
cos x 2
trị nhỏ nhất của hàm số nhỏ hơn 2 ?
A. 1 . B. 9 . C. 3 . D. 6 .
Lời giải
3
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
1 m sin x
Tập xác định: D R . Ta có: y y cos x m sin x 1 2 y . Phương trình có nghiệm:
cos x 2
2 1 3m2 2 1 3m2
y 2 m2 1 4 y 4 y 2 3 y 2 4 y 1 m2 0 y .
3 3
2 1 3m2
min y 2 1 3m2 8 3m2 63 m2 21
xR 3
Theo bài ra , ta có : m 0;10 m 0;10 m 0;10 m 0;10
m Z m Z m Z m Z
m 5, 6, 7,8,9,10 . Vậy có 6 giá trị nguyên của tham số m thỏa mãn . Chọn D
Câu 10. Cho hàm số y f x ax 3 cx d a 0 có min f x f 2 . Giá trị lớn nhất của hàm số
x ;0
y ' 2 0
12a c 0 c 12a
y a x3 12 x d a 0 và y ' 3a x 2 4 .
y " 2 0
12a 0 a 0
Xét trên 1;3 , ta có : y ' 0 x 2 . Mặt khác: f 1 d 11a ; f 3 d 9a và f 2 d 16a
Vì a 0 max f x f 2 d 16a . Chọn B.
1;3
xm
Câu 11. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y có giá trị lớn nhất trên R nhỏ hơn
x x 1
2
hoặc bằng 1.
A. m 1 . B. m 1 . C. m 1 . D. m 1 .
Lời giải
Hàm liên tục trên R . Lại có : lim y 0 và y m 1 0 lim y nên max y tồn tại .
x x R
xm
Ta có : max y 1 y 1 , x R 2 1 , x R
R x x 1
x m x 2 x 1 m x 2 1, x R m min x 2 1 1 .
R
Vậy m 1 . Chọn A
Câu 12. Tìm tất cả các giá trị của m 0 để giá trị nhỏ nhất của hàm số y x3 3x 1 trên đoạn
m 1; m 2 luôn bé hơn 3 .
A. m 0; 2 . B. m 0;1 . C. m 1; . D. m 0; .
Lời giải
Khi m 0 thì m 2 m 1 1 . Do đó y ' 3 x 1 0 : Hàm đồng biến .
2
y y m 1 m 1 3 m 1 1 .
3
min
m 1; m 2
m 1 3 m 1 2 0
3
4
Câu 13. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m 20; 20 để giá trị nhỏ nhất của hàm số
y x3 12 x 20 trên đoạn m ; m 2 không lớn hơn 4 .
A. 19 . B. 17 . C. 18 . D. 20 .
Lời giải
Ta xét bài toán ngược : tìm m để min y 4 y 4 , x m ; m 2 .
m ; m 2
Mặt khác : y 4 x 12 x 20 4 x 3 12 x 16 0 x 2 x 4 0
3 2
x 4 m 4
. Suy ra để y 4 , x m ; m 2 m 4;0 2;
x 2 2 m ; m 2
Do đó để min y 4 thì m 4 hoặc m 0; 2 .
m ; m 2
Kết hợp m Z và m 20; 20 m 20; 19;...; 4;0;1; 2 : có 20 giá trị . chọn D.
36
Câu 14. Biết giá trị nhỏ nhất của hàm số y mx trên 0;3 bằng 20 . Mệnh đề nào sau đây đúng ?
x 1
A. 0 m 2 . B. 4 m 8 . C. 2 m 4 . D. m 8 .
Lời giải
36
Ta có : min y 20 y mx 20, x 0;3 và có dấu " " xẩy ra .
0;3 x 1
20 x 16 20 x 16
mx m h x , x 0;3 và có dấu " " xẩy ra m max h x .
x 1 x x 1 0;3
20 16 36 16 16 36
Ta có : h x h ' x 0 2 x2.
x 1 x x 1 x 1 x x x 12
11
Ta có : lim h x ; h 2 4 và h 3 m max h x h 2 4 . Chọn C.
x 0 3 0;3
Câu 15. Cho hàm số y x 3 3mx 2 3 m 2 1 x 2020 . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của m sao cho
hàm số có giá trị nhỏ nhất trên khoảng 0; ?
A. 2 . B. 1 . C. Vô số. D. 3 .
Lời giải
Để ý là y x m 3x m3 2020 y ' 3 x m 3 y " 6 x m .
3 2
*ĐK cần : Để tồn tại min y x0 0; để f x0 f x , x 0; .
0;
y ' x0 0 x0 m 1
2
y m 1 2020 m3 3m 2 0
min y y m 1 1 m 2 .
0;
m 1 0; m 1
Mà m Z m 0;1; 2 . Chọn D
Câu 16. Cho hàm số f x m x 1 ( m là tham số thực khác 0). Gọi m1 , m2 là hai giá trị của m thoả
mãn min f x max f x m 2 10 . Giá trị của m1 m2 bằng
2;5 2;5
A. 3. B. 5. C. 10. D. 2.
5
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Lời giải
m
Ta có f ' x : với mỗi m cố định thì f ' x có dấu không đổi x 2;5 .
2 x 1
Điều đó có nghĩa giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của f x trên 2;5 chỉ xẩy ra tại x 2 hoặc x 5 .
(Giá trị lớn nhất đạt tại x 2 thì giá trị nhỏ nhất sẽ tại x 5 và ngược lại ) . Do dó :
m 2
min f x max f x m2 10 2m m m 2 10 m 2 3m 10 0 1
2;5 2;5 m2 5
Vậy m1 m2 3. Chọn A.
Ta có t 2 4 2 4 x 2 2 4 x 2 t 2 4 .
y g t m 2t 2 t 2 4 m 1 2t 2 m2t m 7 với t 2; 2 2 .
m 1
1
Mà g 2 2m m 1 2m m 1 4
2 2
3 m1 m2 . Chọn C
m 2
2
Câu 18. Cho hàm số f ( x) (m 1) x4 2mx2 1 với m là tham số thực. Nếu min f ( x) f (2) thì
[0;3]
max f ( x) bằng
[0;3]
13 14
A. . B. 4 . C. . D. 1 .
3 3
Lời giải
Với m 1 f x 2 x 1 : không thỏa mãn bài . Xét khi m 1 , ta có :
2
x 0
f ' x 4 m 1 x 4mx 4 x m 1 x m f '( x) 0 2
3 2
.
x m
m 1
Vì min f ( x) đạt tại x 2 0;3 x 2 là điểm cực tiểu của f x f ' 2 0
[0;3]
m 4 1 8
4 m f ( x) x 4 x 2 1 . Ta có : f (0) 1 ; f (3) 4 .
m 1 3 3 3
Vậy max f ( x) 4 . Chọn B.
[0;3]
Câu 19. Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số m để hàm số y x 3 x 2 m 2 x m 2019 có
giá trị nhỏ nhất trên 0; 2 không vượt quá 2021 .
A. 1 . B. 0 . C. 2 . D. 3 .
6
Lời giải
Vì trên đoạn nên tồn tại min y . Xét bài toán ngược : min y 2021 y 2021, x 0; 2 . (1)
0;2 0;2
Ta có (1) y x x m 2 x m 2 0 m 2 x 1 x 2 x 3 , x 0; 2 .
3 2
x 2 x3 x 2 x3 1 5
m 2, x 0; 2 m max h x 2 h 2,1 (2)
x 1 0;2 x 1 2
Mà m Z nên 2 m 3 . Do đó các giá trị m cần tìm của ban đầu sẽ là :
m Z và m 2 hay m 1; 2 . Chọn C.
Câu 20. Có bao nhiên giá trị của tham số a thuộc đoạn [10;10] để hàm số y ax4 3x2 cx đạt giá trị
nhỏ nhất trên đoạn [0;4] tại x 1
A. 11. B. 10. C. 6. D. 5.
Lời giải
*ĐK cần : f ( x) đạt giá trị nhỏ nhất trên [0;4] tại x 1 0; 4 x 1 là điểm cực tiểu.
f '(1) 0 c 4a 6 f x ax 4 3x 2 4a 6 x a x 4 4 x 3x 2 6 x .
*ĐK đủ : Ta phải có f x f 1 0 a x 4 4 x 3 3 x 2 2 x 1 0 , x 0; 4 .
x 1 a x 2 2 x 3 3 0 a x 2 2 x 3 3 0, x 0; 4
2
3 1
a 2 h x , x 0; 4 a h 4 . Từ đó : a 0;1;...;10 . chọn A.
x 2x 3 9
A max m min m
Điều này : giải hệ này ta tìm được m .
A min m max m
X Y X Y
Các bạn có thể đùng công thức sau : max X ; Y
2
min min max 2m
Áp dụng : A max max m ; min m max
2
Chứng minh :
7
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
X Y X Y X Y X Y 2 X Y 2 X 2 Y 2 2 X 2 Y 2
2 2
2 2 2
X2
2 4 4
X Y X Y
X max X ; Y . Ta có ĐPCM .
2
3. Đề yêu cầu tìm m để giá trị nhỏ nhất của g x trên a ; b bằng một giá trị B 0 .
Điều kiện cần là max m . min m 0 (vì trái lại thì min g x 0 ). Ta có :
a ; b
B max m min m
min g x min max m ; min m B : giải hệ này ta tìm được m .
a ; b B min m max m
Tuy nhiên (2) k 2 1 max m min m k 2 . max m min m 0 (3)
2 2
Nếu (3) xẩy ra thì hiển nhiên max m min m 0 . Suy ra điều kiện đủ cũng là điều kiện cần .
Nói cách khác : Điều kiện cần và đủ để k . min g x max g x k 1 là :
a ; b a ; b
k max m min m . k min m max m 0 (*)
Kết luận : tóm lại gặp dạng này ta chỉ cần giải bất phương trình (*) là xong phim :v
5. Ứng với mỗi giá trị của tham số m gọi M m là giá trị lớn nhất của g x trên a ; b .
Đề yêu cầu : tìm giá trị nhỏ nhất của M m .
Cách làm :
Như đã biết ở trên ta có max g x max max m ; min m M m
a ; b
***Các bạn cần xem bài tập cụ thể dưới đây để hiểu hết ứng dụng của những lý thuyết này ***
8
Câu 21. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho giá trị nhỏ nhất của hàm số
34
f x trên đoạn 0;3 bằng 2. Tổng tất cả các phần tử của S bằng
x 3 x 2m 1
3 2
A. 8 . B. 8 . C. 6 . D. 1 .
Lời giải
Tức là : max x3 3x 2m max 2m 2 ; 2m 18 (1) max 2m 2 ; 2m 18 16
0;3
16 2m 18 2m 2 m 1
. Suy ra S 7; 1 . Chọn B
16 2 m 2 2 m 18 m 7
Câu 22. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho giá trị lớn nhất của hàm số
f x x3 3x m trên đoạn 0;3 bằng 16. Tổng tất cả các phần tử của S là:
A. 16 . B. 16 . C. 12 . D. 2 .
Lời giải
Xét u x 3
3x m trên đoạn 0;3 có u ' 0 3 x 2 3 0 x 1 0;3 .
Ta có : u 0 m ; u 1 m 2 và u 3 18 m 2 u x m 18 , x 0;3 .
x 2 mx m x2 x2 2x
Xét g x m g ' x 0 , x 1; 2 : hàm đồng biến trên 1; 2 .
x 1 x 1 x 1
2
1 4 1 4
Suy ra g 1 g x g 2 m
g x m max y max g x max m ; m .
x1;2 x1;2
2 3 2 3
1 4 1 1 4 1 1 4 12m 11 5
Mà : max m ; m 2m .
2 3 2 2 3 2 2 3 21
12m 11 5 2 5
max y 2 2 m hoặc m . Chọn D.
x1;2 12 3 2
9
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Câu 24. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số a sao cho giá trị nhỏ nhất của hàm số
x 4 ax a
y trên 1; 2 bằng 3 . Tổng các phần tử của tập S là
x 1
29 1 71 35
A. . B. . C. D. .
6 6 6 6
Lời giải :
x 4 ax a x4 3x 3 4 x
Ta có y m y' 0 , x 1; 2 : hàm đồng biến trên 1; 2 .
x 1 x 1 x 1
2
1 16 1 16
Suy ra y 1 y x y 2 a y x a . Vì min y 3 0 a a 0 .
2 3 1;2 2 3
1 16 1 16
Khi đó : min y min a ; a min y 3 min a ; a 3 .
1;2 2 3 1;2 2 3
1 16 5
3 a 2 a 3 a
2 35
. Vậy tổng các phần tử bằng . Chọn D.
3 a 16 a 1 a 25 6
3 2 3
Câu 25. Gọi S là tập tất cả các giá trị nguyên của tham số m sao cho giá trị lớn nhất của hàm số
1 4 19 2
y x x 30 x m 20 trên 0; 2 không vượt quá 20 . Tổng các phần tử của S bằng :
4 2
A. 210 . B. 195 . C. 105 . D. 300 .
Lời giải :
1 4 19 2
Xét hàm số g x x x 30 x m 20 trên đoạn 0; 2 . Ta có :
4 2
Ta có g ' x x 3 19 x 30 g ' x 0 x 2 (vì x 0; 2 )
g 0 20
m 20 20
Để max g x 20 thì 0 m 14 .
0;2
g 2 20
m 6 20
Mà m Z nên m 0;1; 2;...;14 . Vậy tổng các phần tử của S là 105 . Chọn C
Câu 26. Gọi S là tập tất cả các giá trị nguyên của tham số m sao cho giá trị nhỏ nhất của hàm số
1 3
y x 2 x 2 3x m 5 trên 0; 2 nhỏ hơn 4 . Tổng các phần tử của S bằng :
3
A. 28 . B. 45 . C. 36 . D. 30 .
Lời giải :
Thay vì tìm trực tiếp ta xét bài toán ngược : tìm m để min y 4 y 4 , x 0; 2 (*).
0;2
Đoạn sau ta có hai cách làm thông dụng sau đây :
10
*Cách 1 :
1
Xét hàm số g x x3 2 x 2 3x m 5 trên 0; 2 . Ta có g ' x 0 x 2 4 x 3 0 x 1 .
3
11 11
Ta có : m 5 g 0 g x g 1 m . Vì min g x 4 nên ta phải có m 5 m 0 .
3 0;2 3
m5 4 m 9
11 1
Khi đó : min g x min m 5 ; m (*) 11 1 m R \ ;9 .
0;2 3 m 3 4 m 3
3
1
Từ đó các giá trị m thỏa mãn bài là m ;9 . Kết hợp m Z m S 0;1;...;8 .
3
Tổng các phần tử bằng 1 2 ... 8 36 . Chọn C.
*Cách 2 :
1 3 1 3
3 x 2 x 3 x m 5 4, x 0; 2 m 3 x 2 x 3 x 9 A x , x 0; 2
2 2
Ta có (*)
1 x3 2 x 2 3 x m 5 4, x 0; 2 m 1 x3 2 x 2 3 x 1 B x , x 0; 2
3 3
m max A x A 0 9
0;2 1 1
1 m R \ ;9 Nếu m thỏa mãn bài thì m ;9 .
m min A x A 1 3 3
0;2 3
Kết hợp m Z m S 0;1;...;8 . Tổng các phần tử bằng 1 2 ... 8 36 . Chọn C.
Điều kiện cần là f x " không đổi dấu " trên a ; b hoặc đơn giản là min f x . max f x 0
a ; b a ; b
Vì trái lại thì x0 a ; b để f x0 0 .Khi đó 0 f x0 g x0 0 : vô lý .
11
Đó là lý đó mà ta cần m 5 m 0 ở lời giải bên trên ( Cách 1 ).
3
f x g x , x a ; b
Khi f x không đổi dấu trên a ; b thì (26) ta được Cách 2 .
f x g x , x a ; b
Dạng 2: Tìm m để f x g x , x a ; b . Trong đó : g x 0, a ; b .
Dạng này thì đơn giản chỉ là tìm m để g x f x g x , x a ; b là xong .
------- Sử dụng hướng đi của hai dạng này để làm các câu 27 , 28 và 29 dưới đây ---------
Câu 27. Biết giá trị lớn nhất của hàm số y f x 2 x 3 15 x m 5 9 x trên 0;3 bằng 60 .
11
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
sao cho giá trị lớn nhất của y trên đoạn 0; 2 bằng 3 . Tổng các phần tử của S bằng
7 21 11
A. . B. 3 . C. . D. .
2 5 4
Lời giải :
Hàm số phải xác định trên 0; 2 nên x m 0 m x , x 0; 2 m 0 hoặc m 2 .
x 2 mx 1 1 1
Để ý là : x . Ta có : max y 3 3 x 3 : có dấu " " xẩy ra .
xm xm 0;2 xm
1
3 x 3 x : có dấu " " xẩy ra (*) . Ta xét hai trường hợp :
xm
1 1 1
o Nếu m 0 x m 0 (*) 3 x m x x , x 0; 2 .
xm 3 x x 3
1 1
Và phải xẩy ra dấu " " nên m min A x x A 1 .
0;2 x 3 3
1 1 1
o Nếu m 2 x m 0 (*) 3 x x3 m x , x 0; 2 .
xm mx x3
1 11
Và phải xẩy ra dấu " " nên m max B x x B 2 .
0;2 x 3 5
11 21
Vậy S 2; , tổng các phần tử bằng . Chọn C.
5 5
Câu 29. Có bao nhiêu giá trị thực của tham số m để hàm số f x 2 m 2 1 x 5 x 2 có giá trị nhỏ
nhất bằng 4
A. 3 . B. 1 . C. 4 . D. 2 .
Giải :
Cách 1:
Ta có : min f x 4 2 m 2 1 x 5 4 x 2 , x 2 ; 2 và có dấu " " xẩy ra . (1)
R
min x 2 2 m 2 1 x 1 0 . Đặt g x x 2 2 m 2 1 x 1 thì min g x 0 .
2;2 2;2
9 5
ĐK đủ : Ta có g ' x 0 x 1 m 2 2; 2 : Vì 0 m2 thì 1 m2 1 .
4 4
1 m 1 0
2
2
Do đó min g x 0 g 1 m 0
2
m 2 ; 2 ;0 . Chọn A.
2;2
0 4 m 9
2
12
Cách 2 :
Ta có : min f x 4 2 m 2 1 x 5 4 x 2 , x 2 ; 2 và có dấu " " xẩy ra . (2)
R
m2 1 x 1 , x 2;0
2
2x
2 x 2 1
m 1 max 1
0;2
m 0 m2 0
2x
2
x 2 thì 4 x 0 nên hiển nhiên bất phương trình đúng . Do đó chỉ cần xét x 2 ; 2 .
2
Then chốt nằm ở chỗ h x không đổi dấu trên 2; 2 và từ h 0 5 0 h x 0 , x 2; 2 .
Thông qua . Cách 2 dễ dùng hơn Cách 1 tuy nhiên ý tưởng của Cách 1 hay ở việc dựa vào việc chọn
h 2 9 4m 2 0 0 4m 2 9 . Từ đó suy ra 1 m 2 2; 2 và các bước sau .
Tư tưởng này có thể được dùng để giải các dạng bài dưới đây .
Câu 30. Cho hàm số y x 2 5 x 4 mx ( m là tham số thực ). Gọi S là tập hợp tất cả giá trị của m sao
cho 2m Z và giá trị nhỏ nhất của y lớn hơn 1 . Số phần tử của S bằng
A. 14 . B. 13 . C. 15 . D. 16 .
Lời giải :
ĐK cần : min y 1 y 1 , x R y 1 1 hay m 1 . Mặt khác m 1 thì x 1 ta có :
R
Cách 1:
5m
ĐK đủ : Nếu 1 1 m 3 thì min f x f 1 m 1 0 : luôn thỏa mãn . (1)
2 ;1
5 m 0 3 m 5 2 3 . (2)
2
5m 5m
Nếu 1 m 3 thì min f x f 3
2 ;1 2 4
3
Từ (1) , (2) 1 m 5 2 3 2m 3; 4;...;16 m S ; 2;...;8 : 14 phần tử . Chọn A.
2
13
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Cách 2:
x2 3
m 5 , x 0;1
ĐK đủ : Ta có (*) m 5 x x 3, x ;1
2 x
m 5 x 3 , x ;0
2
x
x2 3
m 5 max 4
0;1
x
1 m 5 2 2 . Tới đây tương tự cách 1 . Chọn A.
m 5 min x 3 2 3
2
;0
x
y 1 1 m 1
*Nhận xét : Ta lấy y 1 1 thay vì y 5 1 do m 1 chọn y 1 là đủ .
y 5 1 5m 1
Câu 31. Cho hàm số y x 2 5 x 4 mx ( m là tham số thực ). Gọi S là tập hợp tất cả giá trị của m
sao cho giá trị nhỏ nhất của y bằng 2 . Tổng các phần tử của S bằng
A. 5 2 . B. 7 2 2 . C. 6 2 3 . D. 6 2 2 .
Lời giải :
ĐK cần : min y 2 y 2 , x R y 1 2 hay m 2 . Mặt khác m 2 thì x 1 ta có :
R
Cách 1:
5m
ĐK đủ : Nếu 1 2 m 3 thì min f x f 1 2 m 2 : thỏa mãn (1)
2 ;1
5 m 2 m 5 2 2 . (2)
2
5m 5m
Nếu 1 m 3 thì min f x f 2 4
2 ;1 2 4
Từ (1) , (2) m S 2;5 2 2 : tổng các phần tử bằng 7 2 2 . Chọn B.
Cách 2:
x2 2
m 5 , x 0;1
ĐK đủ: (*) m 5 x x 2, x ;1
x
2
: có dấu " " xẩy ra .
m 5 x 2 , x ;0
2
x
x2 2
m 5 max
0;1
3
x
2 m 5 2 2 : có dấu " " xẩy ra .
m 5 min x 2 2 2
2
;0
x
m S 2;5 2 2 : tổng các phần tử bằng 7 2 2 . Chọn B.
14
Câu 32. Cho hàm số y x 3 6 x 2 11x 6 mx ( m là tham số thực ). Gọi S là tập hợp tất cả giá trị
nguyên của m sao cho giá trị nhỏ nhất của y lớn hơn 2 . Số phần tử của S bằng
A. 20 . B. 17 . C. 18 . D. 19 .
Lời giải :
4 2 4
m 11 x 6 x x , x 0;1 m 11 max
2
x 6x 9
0;1 x
ĐK đủ : Ta có (*)
m 11 x 2 6 x 4 , x ;0 m 11 min x 2 6 x 4 6 3
;0
x x
Tới đây chắc các bạn đã hiểu quá hiểu ý tưởng về dạng bài này rồi . Tự làm bài dưới đây nhé :v
Câu 33. Cho hàm số y x 3 6 x 2 11x 6 mx ( m là tham số thực ). Gọi S là tập hợp tất cả giá trị của
m sao cho giá trị nhỏ nhất của y bằng 2 . Tổng các phần tử của S bằng
A. 13 6 3 . B. 9 6 3 . C. 11 2 2 . D. 10 3 2 .
x 2 2mx 1
Câu 34. Cho hàm số y . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m 10;10
x2 x 2
để giá trị lớn nhất của hàm số lớn hơn hoặc bằng 4.
A. 14 . B. 10 . C. 20 . D. 18 .
Lời giải :
Hàm số liên tục trên R và lim y 1 4 . Nên max y 4 phương trình y 4 có nghiệm .
x R
3x 2 2 m 2 x 7 0 (1)
x 2mx 1 4 x x 2 2
2 2
(*) : có nghiệm .
5 x 2 m 2 x 9 0 (2)
(1) m 2 2 21 0
Để (*) vô nghiệm 2 21 m 3 5 2 m 2; 1;...; 4 ( do m Z ).
(2) m 2 45 0
2
Chọn A.
15
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Nhận xét : Các bài nãy giờ làm hầu như hàm liên tục và xét trên một đoạn a ; b nên max và min tồn tại .
Nhưng khi xét trên toàn bộ R hoặc khoảng có chứa thì chưa chắc tồn tại max và min .
Đơn giản như bài trên nếu như 2m 1 thì không tồn tại max mà chỉ có chặn trên y 1 .
Ở bài này hàm liên tục và lim y 1 4 (1) nên luôn tồn tại x x0 để y x0 4 . Cũng từ (1) suy ra
x
nếu tồn tại max y 4 thì max không xẩy ra ở x mà phải xẩy ra tại một điểm x x1 xác định .
R
x 2 mx 3
Câu 35. Cho hàm số y . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m 10;10
x2 2x 2
1
để giá trị nhỏ nhất của hàm số lớn hơn .
2
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
1 1
Phân tích : Nếu các em định dùng min y y , x R : điều này không đúng ! . Bởi vì nếu xét
R 2 2
trên toàn bộ R thì chưa chắc tồn tại min y , cụ thể trong bài này thay m 2 là rõ .
Ta vẫn có y 1 0,5 nhưng không tồn tại min y . Còn nếu làm bằng cách tìm min , max của hàm bên trong
trị tuyệt đối trước cũng không khả thi vì đạo hàm bên trong rất cồng kềnh . Xem cách xử lý dưới đây :
Lời giải :
x mx 3 2
1
ĐK cần : Hàm số h x liên tục trên R . Do đó để min h x thì trước hết h x
x 2x 2
2 R 2
không đổi dấu trên R . Mặt khác : lim h x 1 0 h x 0 , x R y h x
x
1 x mx 3 1
2
Ta có : min y h x 2 , x R x 2 2 1 m x 4 0, x R .
R 2 x 2x 2 2
' m 1 4 0 1 m 3 .
2
ĐK đủ : Vì lim h x 1 nên để không tồn tại giá trị nhỏ nhất của y h x trên R
x
y
x mx 3
2
1 , x R 2
2 m x 1 0, x R m 2.
x 2x 2
2
x 2x 2
Vậy m 1;3 \ 2 , kết hợp m nguyên và m 10;10 m 0;1 Chọn C.
*Nhận xét : Bài này sử dụng lý thuyết đơn giản là : Cho hàm số hàm y f x liên tục trên R .
Nếu f x C , x R và lim y C thì hàm số không có giá trị nhỏ nhất trên R .
x
Nếu f x C , x R và lim y C thì hàm số không có giá trị lớn nhất trên R .
x
----------- Kết thúc loạt dạng bài này sau đây chúng ta đến với các dạng bài khác -----------
xm
Câu 36. Cho hàm số f x ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị của m sao
x 1
cho max f x min f x 2 . Số phần tử của S là
0;1 0;1
A. 6 . B. 2 . C. 1 . D. 4 .
16
Lời giải :
Khi m 1 hàm số là hàm hằng nên max f x min f x 1
0;1 0;1
xm
Khi m 1 , hàm f x liên tục và đơn điệu trên 0;1 do đó :
x 1
m m 1
Nếu f 0 . f 1 0 0 thì max f x min f x 2 f 0 f 1 2 .
2 0;1 0;1
m 1 m 1 5
m 2 m 2m ( do m 1)
2 2 3
m m 1 m 1
Nếu f 0 . f 1 0 0 thì min f x 0 và max f x max m ; .
2 0;1 0;1 2
m 1 4 2 m m 1
max f x min f x 2 max m ; 2 : vô nghiệm .
0;1 0;1 2 4 m 1 2 m
5
Vậy chỉ có hai giá trị là m 1 và m thỏa mãn . Chọn B
3
Câu 37. Cho hàm số y x 4 2 x 3 x 2 a . Có bao nhiêu số thực a để max y min y 10 ?
0;2 0;2
A. 3 . B. 4 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải :
1
Xét hàm số f x x 4 2 x 3 x 2 a f ' x 4 x3 6 x 2 2 x và f ' x 0 x 0; ;1
2
1 1
Ta có : f 0 f 1 a ; f a và f 2 a 4 . Do đó : a f x a 4 , x 0; 2 .
2 16
a 7
TH1 : a a 4 0 max y min y 10 a a 4 10 a a 4 10 ( thỏa mãn ).
0;2 0;2 a 3
aa4 a4a
TH2 : a a 4 0 min y 0 và max y max a ; a 4 a2 2.
0;2 0;2 2
max y min y 10 a 2 2 10 : vô nghiệm khi a a 4 0 .
0;2 0;2
m 2 m
TH1 : f 0 . f 2 0 0 0 m 2 B 0 . Theo bài ra ta có :
3
17
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
1 2m m 1
2 2A B 2A A 1 1 m 1 ( vì 0 m 2 ) .
3
m 2 m
TH2 : f 0 . f 2 0
3
0 m m 2 0 B min f 0 ; f 2 . Ta có :
2 1 2m
o A B f 0 f 2 f 0 f 2 .
3
2 1 2m 3 m 1 2m 1
o 2 A B 3 A A B 1 2m m 1 .
3 3
3 m 1 2m 1 8
Ta có : 2 A B 2 2m ( vì m m 2 0 ) .
3 5
8 3
Vậy S ;1 tổng các phần tử bằng . Chọn C.
5 5
*Bình luận : Đối với dạng bài hay hỏi tìm m để k1. max f x k2 . min f x C . Thay vì phải chia
a ; b a ;b
rất nhiều trường hợp để phá trị tuyệt đối các bạn có thể áp dụng công thức ở mục 3. kết hợp với tách
k1. max f x k2 . min f x k1 k2 max f x k2 . max f x min f x
a ; b a ; b a ;b a ;b a ; b
Các bạn tham khảo cách giải của câu 38 này là rõ .
Câu 39. Cho hàm số f x x 3 3x 2 m 1 ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị
nguyên của m thuộc 2020;2020 sao cho max f x 3min f x . Số phần tử của S là
1;4 1;4
A. 4003 . B. 4002 . C. 4004 . D. 4001 .
Lời giải :
Xét f x x 3x m 1 trên 1; 4 . Ta có : f ' x 0 3x 2 6 x x 2 .
3 2
Ta có : f 1 m 1 ; f 4 m 17 và f 2 m 3 m 3 f x m 17 , x 1; 4 .
Để max f x 3min f x 3 m 3 m 17 . 3 m 17 m 3 0
1;4 1;4
*Nhận xét : câu này chúng ta áp dụng lý thuyết 5. đã nêu ở trên . Xét tiếp bài dưới đây :
Câu 40. Cho hàm số f x 2 x 3 3x 2 m 3 ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị
nguyên của m thuộc 2023; 2023 sao cho 2 min f x max f x . Số phần tử của S là
0;2 0;2
A. 4033 . B. 4031 . C. 16 . D. 14 .
Lời giải :
Xét f x 2 x 3x m 3 trên 0; 2 . Ta có : f ' x 0 6 x 2 6 x x 1 .
3 2
Ta có : f 0 m 3 ; f 1 m 2 và f 2 m 7 m 2 f x m 7 , x 0; 2 .
Thay vì tìm ngay m thỏa mãn , ta xét bài toán ngược : Tìm m để 2 min f x max f x (*)
0;2 0;2
18
Câu 41. Cho hàm số f x x 4 2 x 3 2 x 2 m 1 ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị
nguyên của m thuộc 2023; 2023 sao cho với mọi a , b , c bất kì thuộc đoạn 1;3 ta đều có
f a ; f b và f c là độ dài 3 cạnh một tam giác . Số phần tử của S là
A. 3998 . B. 3996 . C. 3997 . D. 3995 .
Lời giải :
Xét f x x 2 x 2 x m 1 trên 1;3 . Ta có : f ' x 0 4 x3 6 x 2 4 x 0 x 2 .
4 3 2
2 min f x max f x 2 m 7 m 10 . 2 m 7 m 10 0
1;3 1;3
*Bình luận : Không mất tính tổng quát giả sử f c max f a ; f b ; f c . Điều kiện để
f a ; f b và f c là độ dài 3 cạnh một tam giác là f a f b f c (*) .
Đẳng thức (*) phải đúng a , b , c 1;3 nên chỉ cần tìm m để nó đúng với trường hợp " xấu nhất " là :
f c max f x và f a f b min f x .
1;3 1;3
Nói cách khác chỉ cần xét : 2 min f x max f x là xong .
1;3 1;3
Câu 42. Cho hàm số f x x 4 4 x 2 m 2 ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị
nguyên của m thuộc 2023; 2023 sao cho với mọi a , b , c bất kì thuộc đoạn 0; 2 ta đều có
f a ; f b và f c là độ dài 3 cạnh một tam giác nhọn . Số phần tử của S là
A. 4024 . B. 4025 . C. 4026 . D. 4028 .
Lời giải :
Xét f x x 4 x m 2 trên 0; 2 . Ta có : f ' x 0 4 x 3 8 x 0 x 0 hoặc x 2 .
4 2
Ta có : f 0 m 2 ; f 2 m 2 và f 2 m 2 m 2 f x m 2, x 0; 2 .
Để a, b , c 0; 2 thì f a ; f b và f c là độ dài 3 cạnh một tam giác nhọn
2 2
2 min f x max f x 2 min f x max f x
1;3 1;3 1;3 1;3
2 m 2 m 2 . 2 m 2 m 2 0 m 6 4 2 hoặc m 6 4 2
*Bình luận : Không mất tính tổng quát giả sử f c max f a ; f b ; f c . Điều kiện để
f a ; f b và f c là độ dài 3 cạnh một tam giác nhọn là f a 2 f b f c (*) .
2 2
Đẳng thức (*) phải đúng a , b , c 0; 2 nên chỉ cần tìm m để nó đúng với trường hợp " xấu nhất " là :
f c max f x và f a f b min f x .
0;2 0;2
2 2
Nói cách khác chỉ cần xét : 2 min f x max f x là xong .
0;2 0;2
19
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
Câu 43. Cho hàm số f x m 1 x m 2 m 2 ( m là tham số thực). Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị
nguyên của m thuộc 2023; 2023 sao cho 2 min f x max f x . Số phần tử của S là
2;1 2;1
A. 4039 . B. 4043 . C. 4044 . D. 4040 .
Lời giải :
Với m 1 thì f ( x) 0, x R . Do đó min f x max f x 0 : không thỏa mãn bài.
2;1 2;1
Khi m 1 thì f x m 1 x m m 2 là hàm bậc nhất nên đơn điệu trên 2; 1 .
2
2 m 2 m m 2 1 . 2 m 2 1 m 2 m 0 m 1 m 2 0 (chú ý m 1)
3
Câu 44. Cho hàm số y x 2 2 x a 4 ( a là tham số ). Ứng với mỗi a , gọi M a là giá trị lớn nhất
của y trên 2;1 . Khi M a nhỏ nhất , tổng các giá trị của a bằng
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 5 .
Lời giải :
Xét hàm h x x 2 x a 4 trên 2;1 . Ta có : a 5 h 1 h x h 1 a 1 ( quen quá rồi :v ).
2
a 5 a 1 5 a a 1
M a max y max a 1 ; a 5 2.
2;1 2 2
Dấu " " 5 a a 1 a 3 . Vậy M a min 3 a 3 . Chọn B.
*Nhận xét : Bài này sử dụng lý thuyết ở mục 5. Tương tự ta có bài dưới :
Câu 45. Cho hàm số y x 3 x b 1 với b là tham số. Gọi M max y . Giá trị nhỏ nhất của M
[ 1;1]
b 3 b 1 b 3 1 b
Khi đó M max y max b 1 ; b 3 2.
1;1 2 2
Dấu " " b 3 1 b b 1 . Vậy M min 2 . Chọn B
Câu 46. Cho hàm số y m tan x 3 với m là tham số thực . Ứng với mỗi m gọi M m là giá trị lớn
nhất của y trên ; . Khi M m nhỏ nhất thì giá trị của m thuộc khoảng nào dưới đây
6 3
5 1 7 7 9
A. ;3 . B. ;2 . C. 3; . D. ; .
2 2 2 2 2
Lời giải :
20
1
Đặt t tan x t ; 3 . Đặt : m.tan x 3 m.t 3 f t thì max y max f t .
3 x ;
6 3
1
t ; 3
3
1
Vì f t chỉ có thể là hàm hằng hoặc hàm bậc nhất nên M max f t max
1
f
3
; f 3 .
; 3
3
m
3 3 3m 3 9 3m 3m 3
m 3
M max 3 ; 3m 3
3 3 1 4
9 3m 3m 3 3 m 3 3
. Dấu " " xẩy ra 3 3m 3 m . Chọn A.
4 2 3 2
m 2 x 3
Câu 47. Cho hàm số y với m là tham số thực . Ứng với mỗi m gọi M m là giá trị lớn
2 x 1
nhất của y trên 2;1 . Khi M m nhỏ nhất thì giá trị của m thuộc khoảng nào dưới đây
7 9 1 9 5
A. ; . B. ; 2 . C. 3; . D. 2; .
2 2 2 2 2
Lời giải :
m 2 x 3 mt 3
Xét x 2;1 , đặt 2 x t t 1; 2 f t . Ta có :
2 x 1 t 1
m3
Ta có : max y max f t . Mặt khác f '(t ) : xác định và không đổi dấu trên 1; 2 .
x 2;1 t1;2
t 1
2
m 3 3 2m 3
.
m 3 2m 3
t1;2
max f t max f 1 ; f 2 max
2
;
3
2 4
3
3
1
4
2m 6 2m 3 6 2m 2m 3 3 3 m 2m 3 15
. Dấu " " m . Chọn D.
7 7 7 2 3 7
m2 3
Câu 48. Cho hàm số y x 1 m 1 cos x m 1 sin x với m là tham số thực . Ứng với
2
mỗi m gọi M m là giá trị lớn nhất của y trên 0; . Giá trị nhỏ nhất M m nằm trong
khoảng nào dưới đây
7 9 1 9 9 15
A. ; . B. ; 2 . C. 3; . D. ; .
2 2 2 2 2 2
Lời giải :
m2 3
Xét hàm số h x x 1 m 1 cos x m 1 sin x trên 0; . Ta có :
2
m2 3 m 1 2 2 2 m 1
2 2
2 m2 1
2 2 2
21
Biên soạn : Trịnh Đình Triển – Khóa học VD –VDC LIMC
m 1 m 1
2 2
Ứng với mỗi m gọi P m là giá trị nhỏ nhất của P . Khi P m nhỏ nhất thì hiệu S y x có
giá trị nhỏ nhất bằng
3
A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. .
2
Lời giải :
2 x y 2m
x m 2m 2
2
12 x M m x 3 15 x 2m M m 12 x , x 2;3
M 3m min x3 27 x 54
M 3m x 27 x , x 2;3
M 3m 54
3
2;3
M m x 3x, x 2;3
3
M m max
2;3
x 3x 18
3
M m 18
M 3m 54 M 27
4 M M 3m 3 M m 108 M 27 . Dấu " " nếu có thì .
M m 18 m 9
22
23