Pangalan: Marianne Dawn F. Lapad / Jolina D.

Neri
Antas/ Pangkat: 12 STEM Narra
Petsa: September 29, 2023

Gawain: Paggawa ng Abstrak

Panuto: Basahin ang kalakip na pananaliksik na may pamagat na Leksikong Kultural ng

Tagalog at Sinugbuanon: Isang Analisis. Tukuyin at isulat sa kahon ang mga bahagi nito.
Isulat sa huling bahagi ang kabuuan ng abstrak. Maaaring sulat-kamay sa isang buong papel o
computerized printed sa A4 na papel.

Unang Bahagi

Introduksyon

Sa mga isla ng Pilipinas, ang wika at kultura ay magkasamang naglilipana, na

magkakaugnay at nagbibigay-buhay sa isa't isa. Ang wika ay hindi lamang isang paraan ng
komunikasyon, ito rin ay nagiging daan para sa pagpapahayag ng kultura ng isang lugar.
Ang bansang Pilipinas, na may iba't ibang kultura mula sa iba't ibang isla, ay nagdudulot
ng pagkakaroon ng heterogeneity o pagkakaiba-iba ng mga wika. Ang pagkakaiba-iba ng
mga ito ay nagmumula sa iba't ibang mga elemento ng kultura, at ito ay bunga ng mga
heograpikal at sosyolohikal na dimensyon ng mga lugar na ito (Dayag, 23).
Sa mga wika, isang mahalagang katangian nito ay ang arbitraryo, na nangangahulugang
ang kahulugan ng isang salita ay hindi ito batay sa tunay na katangian nito, kundi sa
pangangailangan, gawain, at paniniwala ng mga taong gumagamit nito. Ang Pilipinas,
bilang isang bansa, ay mayroong napakaraming wika. Ayon kay Pasion (7), mayroong 181
wika sa Pilipinas. Ngunit sa kabila ng pagkakaiba-iba, may mga katangian at mga katagang
magkakapareho sa mga wika, tulad ng Tagalog at Sinugbuanong Binisaya.
Sa pagsusuri na ito, bibigyang-diin ang mga pagkakapareho at pagkakaiba ng mga salitang
ito sa Tagalog at Sinugbuanong Binisaya. Ang pagsusuring ito ay naglalayong masilayan
ang ugnayan ng mga wika sa Pilipinas, pati na rin ang implikasyon ng mga heograpikal at
kultural na dimensyon sa kanilang mga kahulugan. Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito,
maaari nating mas mapalalim ang ating pag-unawa sa pagkakaugnay ng wika at kultura sa
bansa.

Metodolohiya/Pamamaraan

Ang metodolohiyang ginamit sa pag-aaral na ito ay nagtampok ng pamamaraang

palarawan o deskriptibo-analitik na may kasamang pagsusuring estruktural at
sosyolingguwistikong disenyo. Ito ay naglalayong suriin ang mga pagkakapareho at
pagkakaiba ng mga salita sa Tagalog at Sinugbuanong Binisaya. Gumamit ang
mananaliksik ng purposive sampling upang pumili ng mga salitang may magkaparehong
baybay at bigkas sa Tagalog at Sinugbuanong Binisaya. Ang mga ito ay kinuha mula sa
 Swadesh list at mga diksiyonaryo ng mga wika.
Ang mga salita ay naitala sa tamang paraan ng pagbigkas sa pamamagitan ng pagsusulat o
transkripsyon. Isinagawa ang transkripsyon ng mga guro at propesor na may karanasan sa
pagtuturo ng wika sa mga salitang Tagalog at Sinugbuanong Binisaya. Isinagawa ang
pagsusuring estruktural upang suriin kung paano ang tamang pagbigkas ng mga
magkaparehong salita sa dalawang wika. Pinakinggan ang mga transkripsyon gamit ang
tape recorder upang matiyak ang wastong ponolohiyang aspeto ng mga salita. Sa bahagi ng
pagsusuri sa rehistro ng mga salita, ginamit ang semantic signal na teknik, na tumutugon sa
sosyolingguwistikong pagpapakahulugan nito, at ang teorya ng semantic field upang
maunawaan ang konteksto at kahulugan ng mga salita sa bawat wika. Ang mga salitang
isinailalim sa pagsusuri ay inilatag sa isang talahanayan upang masuri ang kanilang mga
aspeto ng pagkakapareho at pagkakaiba, kasama ang kanilang mga rehistro at bahagi ng
pananalita. Sa ganitong paraan, naging malalim ang pag-unawa sa mga magkaparehong
salita sa Tagalog at Sinugbuanong Binisaya, pati na rin sa mga implikasyon ng heograpikal
at kultural na dimensyon sa kanilang mga kahulugan. Ang pag-aaral na ito ay naglalayong
magbigay-liwanag sa ugnayan ng mga wika sa Pilipinas at sa pagpapahalaga ng kultura sa
pagpapayaman ng mga ito.

Resulta at Pagtalakay sa Datos

Sa pagsusuri sa palatunugan ng mga salita sa Tagalog at Sinugbuanon, natuklasan na may

mga salita na magkakapareho ang kanilang anyo ngunit may iba't ibang kahulugan. Ang
pagkakaiba na ito ay maaaring dahil sa pagkakaiba ng gamit ng mga salita sa bawat lugar.
Sa pamamagitan ng talahanayan, nai-kategorisa ang mga salita sa Tagalog at Sinugbuanon
base sa kanilang bilis ng pagbigkas. Natuklasan na may mga salita na binibigkas nang
mabilis, malumay, at maragsa sa parehong wika.
Nakita rin ang pagkakaiba sa paggamit ng mga ponemang /o/ at /u/ sa Sinugbuanong
Binisaya, kung saan maaring palitan ang isa't isa sa mga salita. Gayundin, napansin na may
mga pagbabago sa ponemang /o/ at /u/ sa mga salita na binibigkas nang mabilis at
malumay sa parehong wika.
Mahalaga ang kultura at heograpiya sa pagpapakakaiba ng kahulugan ng mga salita. Ang
mga ito ay bahagi ng leksikong pangkultural na nagbibigay-katangian sa bawat lugar sa
Pilipinas. Ang pagkakapareho ng palatunugan ng Tagalog at Sinugbuanon ay
nagpapahiwatig ng kanilang magkatulad na angkan, ngunit ang kanilang pagkakaiba ay
dulot ng heograpiya, kultura, at iba't ibang aspeto ng wika.
Sa huli, ang pag-aaral na ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng wika sa pagpapahayag ng
kultura at pagkakakilanlan ng bawat pangkat ng tao sa Pilipinas. Ipinapakita rin nito ang
kakayahan ng wika na mag-iba-iba batay sa konteksto at pangangailangan ng mga
tagapagsalita nito.

Kongklusyon

Sa pag-aanalisa ng pagkakatulad ng mga salita sa Tagalog at Sinugbuanon, natuklasan na

 maraming salita ang pareho sa kanilang tunog at kabuuang anyo. Ang pagkakatulad na ito
ay sanhi ng parehong paraan ng pagbigkas na mahinahon, mabilis, at buo. Gayunpaman,
kahit magkakatulad ang pagkakabigkas at baybayin ng mga salita, may mga pagkakaiba pa
rin sa kanilang kahulugan at paggamit dahil sa lokasyon at aspeto ng wika. Ang kultura ng
bawat lugar ay nagbibigay rin ng pagkakaiba sa kahulugan ng mga salita. Ang wika ay
nabubuhay at nabibigyan ng kahulugan sa pamamagitan ng paggamit nito ng mga tao sa
isang lipunan. Ipinakita rin na ang pagkakatulad ng mga salita ay nagpapahiwatig ng
ugnayan ng mga wika sa Pilipinas mula sa kanilang iisang pinagmulan. Ang pagkakaiba-
iba ng mga salita ay nagmumula sa heograpikong lokasyon at sosyolingguwistikong
konteksto ng bansa. Ipinapayo ang pagsasagawa ng mas maraming pananaliksik hinggil sa
mga wikang lokal upang mapanatili ang kanilang buhay, magplano at lumikha ng
kontekstuwalisadong mga kagamitang pang-edukasyon, at palawakin ang aklatang
pampanitikan gamit ang mga wikang lokal.

Rekomendasyon

Batay sa resulta ng pag-aaral, inirerekomenda ang sumusunod: magkaroon pa ng maraming

pananaliksik na may kinalaman sa wikang lokal nang mapanatili itong buháy, magkaroon
ng pagpaplano at bumuo ng mga kagamitang pampagtuturo na kontekstuwalisado at
palawakin pa ang akdang pampanitikan gamit ang mga wikang lokal.

Ikalawang Bahagi

Abstrak:

Ang layunin ng pag-aaral na ito ay siyasatin ang leksikong kultural ng mga wika ng
Tagalog at Sinugbuanon. Inilahad ang pagsusuri na naglalayong sagutin ang mga sumusunod:
(1) Anu-ano sa mga salitang naitala sa Tagalog at Sinugbuanong Binisaya ang may
magkaparehong anyo? (2) Paano dapat tamang bigkasin ang mga ito ayon sa kanilang
ponolohikal na estruktura? (3) Ano ang mga kahulugan o konteksto ng mga ito sa kanilang
mga pinagmulang wika? (4) Sa anong bahagi ng pangungusap masasalaysay ang mga
naturang salita?
Ang metodolohiyang deskriptibo o palarawan ang ginamit sa pag-aaral na ito, kung
saan naging basehan ang pagsusuri sa estruktural na aspeto ng mga salita. Inilapat ang
semantic signal na teknik, na tumutugon sa sosyolinggwistikong kahulugan, pati na rin ang
teorya ng semantic field, na nagpapakita ng ugnayan ng kahulugan ng mga salita. Natuklasan
na (1) marami sa mga salita sa Tagalog at Sinugbuanon ang may magkaparehong anyo sa
pagsasalita at pagbaybay. Ang pagkakaparehong ito ang nagdudulot ng pagkakatulad sa
paraan ng pagbigkas, kung saan ito ay kadalasang malumay, mabilis, at maragsa. (2)
Gayunpaman, bagamat magkakapareho ang mga ito sa aspeto ng pagsasalita at pagbaybay,
may mga pagkakaiba pa rin sa kanilang kahulugan o konteksto, na bahagi ng geograpikal at
sosyolinggwistikong dimensyon ng bawat lugar. (3) Ang pag-aaral ay nagpapakita rin na
marami sa mga magkakapareho na salita sa Tagalog at Sinugbuanon ay may kanya-kanyang
tahanan o rehistro, at may mga bahagi ng pananalita na nananatili pareho sa dalawang wika.
Subalit, hindi ito nangangahulugan ng pagkakaparehong kahulugan. Ang wika ay tunay na
naaapektohan ng mga kultura at karanasan ng mga tao sa iba't ibang lugar. Ang
pagkakapareho ng mga salita sa Tagalog at Sinugbuanon ay nagpapakita ng koneksiyon ng
mga wika sa Pilipinas, na nagmumula sa iisang lahi, habang ang kanilang pagkakaiba ay
nagmumula sa mga aspetong heograpiko at kultural ng bawat rehiyon.

Mga Susing Salita: leksikon, kultural, Sinugbuanon, Tagalog, rehistro