Komunikasyon at

Pananaliksik Ut 1
Reviewer
Show full title

Uploaded by FrancisPaulRelampagos

' 100% (4) · 7K views · 12 pages

Document Information (
bdgbds

Download
Copyright )
© © All Rights Reserved

Available Formats
DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK UT 1 REVIEWER

Share this document

NAME:________________________________________________________________
I. Mga Batayang Konseptong Pangwika
A. Ano ang Wika?
! language ! Latin lingua " dila
! kakayahan ng tao na mag-angkin at gumamit ng komplikadong
sistemang pangkomunikasyon
+ Bilang isang pangkalahatang konsepto;
Ang wika ay kognitibong pakulti na nagbibigay
Facebook Twitter
kakayahan
+ Bilang isang ispesipikong lingguwistik na konsepto
Tiyak na sistemang lingguwistik na may tiyak na may
tiyak na katawagan

$
! Kabilang sa wika ang pasulat na wika, sign language, at ang
computer programming
! Iba pang depinisyon ng wika:
+ Webster (1947) " Sistema ng komunikasyon sa pagitan ng

Email tao sa pamamagitan ng pasulat or pasalitang simbolo

+ Hill (2000) " Pangunahin at pinakaelaborayt na anyo ng
simbolikong gawaing pantao
+ Gleason (2000) " Masistemang balangkas ng sinasalitang
tunog na pinipili at isnasaayos sa paraang arbitraryo upang
Did you find this document useful?
magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura

B. Mga Unibersal at Pangunahing Konsepto ng Wika

! Masistemang Balangkas
+ nakabatay sa tunog, nagbubuo ng mga maliit na yunit ng
salita, at nakabuo ng mga pangungusap na siyang ginagamit
pangdiskurso
+ kung hindi mo kabisado ang mga tunog, mahihirapan ka sa
pagdidiskurso
+ ponema " makahulugang tunog, ponolohiya ang maka-

Is this content inappropriate? Report this Document

agham na pag-aaral nito
+ morpema " yunit ng salita (panlapi, morpemang ponema,
salitang ugat); morpolohiya – pag-aaral ng morpema
+ sintaksis " pag-aaral ng pangungusap
+ diskurso " nagkakaroon ng makahulugang palitan ng
pangungusap
! Sinasalitang Tunog
+ hindi lahat ng tunog ay wika; dahil hindi lahat ng tunog ay may
kahulugan
+ ang wika ay nalilikha gamit ang aparato sa pagsasalita
+ baga (lakas) " artikulador (tunog) " resonador (modify)
+ bawat ponema ay may kakayahang makapagbago ng
kahulugan ng isang morpema
+ May dalawmpu’t isang ponema:
! katinig " maiilarawan sa artkulasyon at pagpapalabas
ng hangin
! patinig " maiilarawan sa posisyon ng dila
! Pinipili at Isinasaayos
+ dapat piliin ang wika nating ginagamit; dapat ba pormal?
+ conscious " pinipili at ginagamitan ng pag-iisip
+ subconscious " hindi pinipili; padaloy daloy lamang

! Arbitraryo
+ arbitrary " random; hindi planado; bigla lamang
+ kung wala kang ugnayan ay hindi matututong magsalita sa
wikang nabuo sa arbitraryong paraan sa isang lugar
+ ang mga tao rin ay makakapagbigay ng arbitraryong bersyon
ng isang wika, kaya nagkakaiba talaga ang lahat
! Ginagamit
+ nawawalan ng saysay ang wikang hindi ginagamit
+ mamamatay at mawawala ang wikang hindi na ginagamit
! Nakabatay sa Kultura
+ dahil iba-iba ang mga kultura ng mga bansa, iba-iba rin ang
mga salitang nagagawa o ginagamit sa wika
+ hindi lahat ng salita ay may katumbas sa iba’t ibang wika
Halimbawa: snow, glacier, iceberg? " “yelo” at “nyebe” lang
! Nagbabago
+ ang wika ay dinamiko ; mamamatay ito kung “stagnant”
+ nadadagdagan ito ng bagong bokabularyo
+ mga salitang balbal, pangkabataan, at bagong siyensiya at
teknolohiya

C. Iba Pang Konseptong Pangwika

! Wikang Pambansa
+ Filipino
+ tumutukoy sa isang wikang ginagamit nang pasalita at pasulat
+ nag-iisang wikang ginagamit batay sa kultura ng lipunan;
batayan ng identidad ng bansa
+ de jure " naaayon sa batas na Filipino ang pambansang
wika (ayon sa Artikulo XIV, Seksyon 6-9, 1987 )
+ de facto " tinatanggap ng mayorya ng mamayang Pilipino
! Wikang Panturo
+ wikang ginagamit na midyum sa sistema ng edukasyon
+ ginagamit pang-unawa sa mga iba’t ibang konsepto at teorya
+ Bilingual Education Policy (1987) " nagsasabi na ang
Ingles at ang Filipino ang gagamitin panturo
+ Mother Tongue Based Multilingual Education (2009) "
unang wika ng mga mag-aaral (katutubong wika) panturo sa
paaralan
! Wikang Opisyal
+ gamitin sa mga opisyal na dokumento (korte,, lehislatura,
gobyerno edukasyon) ; Filipino at Ingles
! Bilingguwalismo
+ kakayahan ng isang taong makapagsalita ng dalawang wika
+ maaari ring tumukoy sa isang komunidad kung saan
ginagamit ang dalawang magkaibang wika
+ pwede ring ikonek sa political o institusyonal na pagkilala sa
dalawang wika
+ Mga Layunin ng Bilingguwalismo:
! Mataas ang pagkatuto
! Wikang Filipino bilang wika ng literasi
! Filipino bilang simbolo ng pambansang identidad
! Filipino bilang wika ng akademikong diskuro
! Ingles bilang internasyonal na wika ng syensya at tech.

! Multilingguwalismo
+ kakayahan ng isang wika na makapagsalita at makaunawa ng
iba’t ibang wika
+ mas marami ang mga bansang multilingguwal sa mundo
kaysa sa monolingguwal
+ polyglot " taong nakakapagsalita ng maraming wika
! Homogenous
+ Griyego “homogenes” " “hom” o klase + “genos” o kaangkan
+ Nagunguhlugang isang klase mula sa iisang lahi o angkan
+ iisang anyo lamang o katangian ang wika
+ language uniformity " pagkakaroon ng ng iisang istandard
na paraan ng paggamit ng wika; mahigpit ang pagtuturo ng
istrakturong gramatikal sa mga kabataan
! Heterogenous
+ pagkakaibang-uri ng iisang wika
+ iba-ibang bersyon at dayalek ng isang wika
+ British English , American English, Third World English
+ pinapakita na natural na phenomenon ang pagkakaiba-iba ng
paggamit ng wika
! Lingguwistikong Komunidad
+ isang grupo ng mga taong gumagamit ng iisang uri ng barayti
ng wika; at sa ispesipikong patakaran o alituntunin sa
paggamit ng wika
+ kaakibat din nito ang mga konteksto at interpretasyon na ang
lingguwistikong komunidad lamang ang makakaalam
+ kahit man pag-aralan ang isang wika, hinding-hindi man ito
mabibilang sa lingguwistikong komunidad
! Unang Wika
+ “mother tongue” (ngunit sa ibang bersyon ang mother tongue
ay wika ng kinagisnang kultura lamang, at hindi unang
nalamang wika)
+ wikang ginagamit sa bahay at unang nakasanayan mula sa
pagkapanganak hanggang sa kasalukuyan
! Ikalawang Wika
+ wikang natutuhan at ginagamit ng isang tao labas pa sa
kanyang unang wika
+ hindi katutubo; ngunit ginagamit din sa lokalidad ng taong
nagsasalita
+ iba sa dayuhang wika (na pinag-aaralan ngunit hindi
nalalaman mula sa lokalidad)
+ ito ay acquisition (natural na nalalaman) at hindi learning (na
sadyang pinag-aaralan)

D. Barayti at Rehistro ng Wika

" ang barayti ng wika ay ipinapaliwanag ng teoryang sosyolingguwistik
nang-uugat ito sa pagkakaiba-iba ng mga indibidwal at grupo
may dalawang dimension " heograpiko at sosyal
! Dayalek
+ dimensyong heograpiko
+ tinatawag ding “diyalekto” o “wikain”
+ ginagamit sa isang particular na rehiyon, lalawigan o pook
+ may distinct na bokabularyo; at may punto o tono at estruktura
sa pangungusap

! Sosyolek
+ dimensyong sosyal
+ nakabatay sa pangkat panlipunan
+ Hal. wika ng mga estudyante; wika ng mga matatanda; wika
ng kababaihan; wika ng mga preso; wika ng mga bakla
! Idyolek
+ dimensyong sosyal
+ dayalek ng bawat ispiker; iba’t ibang paaran ng pagsasalita
ng bawat tao
+ Hal. Noli de Castro, Mike Enriquez, Kris Aquino
! Etnolek
+ dimensyong sosyal
+ ang pangkat etniko ay tumutukoy sa tao; hindi sa lugar
+ tumutukoy ito sa mga salitang ginagamit ng mga pangkat-
etniko;
+ hindi nakabatay sa lugar ngunit sa taong gumagamit
! Ikolek
+ dimensyong heograpiko
+ tumutukoy sa mga salita o paraan ng pananalita na
nagaganap sa loob ng bahay
! Iba pang Barayti ng Wika
+ Jargon
mga tanging bokabularyo ng isang pangkat ng gawain;
HALIMBAWA: fiscal, geometry, hydrogen
+ Pidgin
“nobody’s native language”; halo ng dalawang wika,
may estruktura ng isang wika, ngunit mga salita ng
ibang wika
HALIMBAWA: mga Intsik na nagsasalita ng Filipino "
‘Ikaw bili eto tindi mura’
+ Creole
salitang una ay pidgin ngunit nadebelop at naging likas
na lamang (nativized); sinasalita na ng mas marami at
luminaw ang mga patakaran nito
HALIMBAWA: Chavacano, na noong una ay mula sa
wikang Kastila
E. Antas ng Wika
! Pormal " mga salitang istandard dahil kinikilala, tinatanggap at
ginagamit ng higit na nakakarami
+ Pambansa " salitang ginagamit sa mga aklat pangwika;
wikang ginagamit ng pamahalaan at paaralan
+ Pampanitikan " ginagamit ng mga manunulat; salitang
malalalim at makukulay; gumahamit ng idyoma
! Impormal " salitang karaniwan , palasak at pang-araw-araw
ginagamit
+ Lalawiganin " dayalektal; ginagamit lamang sa particular na
pook; kakaiba ang tono at may “punto”
+ Kolokyal " pang-araw-araw na salita; may kagaspangan
dahil may pagpapaikli ( hal. sa’kin) o maari ring paghalo ng
dalawang wika (hal. Ibaba mo siya sa departure.)
+ Balbal " mga salitang slang, pangkat-pangkat na mga
codes; (hal. erpats, buwaya )
+ Bulgar " pinakamababa, saitang may halong kabastusan

II. Kahalagahan at Gamit ng Wika

A. Kahalagahan ng Wika
! Instrumento ng Komunikasyon
+ pangunahing kasangkapan sa pagpapahayag ng damdamin
at kaisipan
+ kung mali ang pagpasa; mali ang impormasyon
! microlevel " dalawang tao ay nagkakaintindihan;
mahalaga ang mabisang komunikasyon dahil ay tao ay
nilikhang panlipunan
! macrolevel " mga bansa ay nag-uugnayan gamit ang
wika
! Nag-iingat at Nagpapalaganap ng Kaalaman
+ nagsasalin ng mga iba’t ibang libro at kaalaman sa tulong ng
wika
+ nag-iingat upang maayos na maihayag ang kaalaman
+ napapakinabangan ng tao mula sa Pilipinas ang mga
imbensiyon mula sa Amerika
+ hindi naililibing ang mga kaalaman kasama sa mga lumikha
! Nagbubuklod ng Bansa
+ nagkakaisa ang mga tao sa tulong ng wika
+ ginagamit tungo sa kalayaan at kabutihan ng buong bayan
! Lumilinang ng Malikhaing Pag-iisip
+ nakakaramdam ng emosyon sa tulong ng mga aklat at
pelikula, na likha gamit ang wika
+ maraming nalilikha at naiimbento sa tulong ng malikhaing
pag-iisip, at ito ay nabubuo ng maayos sa tulong ng wika
+ nakakabuo ng mga istratehiya at bagong ideya

B. Gamit ng Wika
! Wika: Sistema ng Tao
+ Sa tulong ng wika, nagkakaisa ang mga tao; at kaya nitong
imanipuleyt ang paligid nito
+ Isa itong kakayahang nagpapaiba sa tao sa hayop
! Pitong Tungkulin ng Wika
+ Interaksyonal " pagtatag ng relasyon sa ibang tao;
maaaring pagbati, pagpalitan ng biro, at pangangamusta
Hal: Hello! Magandang umaga!
+ Instrumental " pagtugon sa mga pangangailangan;
pakikiusap at paguutos
Hal: Kunin mo iyan. ; mga business letter
+ Regulatori " nagkokontrol at nagagabay sa tao at asal niya;
do’s and don’ts, nagbibigay panuto at babala
Hal: Ingatan mo iyan upang hindi mabasag.
+ Personal " nagpapahayag ng sariling damdamin o opinion
Hal: Mga komentaryo o kolum; Sa tingin ko ay
maganda ka.
+ Imahinatibo " pagpapahayag ng imahinasyon; may
simbolismo at may mga saigsag
Hal: Sa tingin ko ay marikit ang iyong mukha. ; mga
akdang pampanitikan (tula, nobela, atbp.)
+ Heuristik " nagtatanong; humihingi ng impormasyon
+ Impormatib " nagbibigay ng impormasyon
Hal: Sino ka ba? (Heuristik) Ako si Mateo. (Impormatib)

Trusted by over 1 million members

Try Scribd FREE for 30 days to access over 125

million titles without ads or interruptions!

Start Free Trial

Cancel Anytime.

Share this document

! " # $ %

You might also like

Document 12 pages

KOMUNIKASYON AT
PANANALIKSIK UT 1…
FrancisPaulRelampagos
REVIEWER.docx.pdf
&0% (1)

Document 92 pages

Edited-Pointers-1st-
Kwarter-2022
Mary Gloriscislle M. Jore
No ratings yet

Document 120 pages

1st-Quarter-Modyul-1-10-
Ppt-G11-Fil.
Thinthin Araque
Download
No ratings yet