Pangalan: Bhea B.

La-as

Kurso at Taon: BEED 1st year Seksyon: J Iskedyul: TThS 8-9am

TopicVaryasyon
Title at Rehistro ng Wika

Activating Prior Knowledge

Panuto: Sa tulong ng concept map, banggitin kung bakit mahalaga ang varayti
at varyasyon ng wika. (Dalawang puntos bawat numero).

Varayti at
Varyasyon

1.) Mahalaga ito dahil pinaparami ang iba't-ibang katangian ng isang salita.
2.) Mahalaga ito tungo sa mabisang komunikasyon.
3.) Mahalaga ito upang lahat ay nagkakaintindihan.
4.) Mahalaga ito upang umunlad ang ating wika sa pamamagitan ng pagdaragdag ng salitang gagamitin
sa isang lipunan.
5.) Mahalaga ito upang matulungan ang mga tao na makapili ng kanilang salitang gagamitin.
6.) Mahalaga ito upang magbalik tanaw sa kasaysayan ng wika.

Learning Competencies
Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Nakakikilala ng iba’t ibang varayti ng wikang Filipino.

2. Nakapagbibigay ng iba’t ibang halimbawa ng rehistro ng wika sa iba’t ibang propesyon.
3. Nakagagawa ng sanaysay na pumapaksa sa rehistro ng wika.
Pre-Assessment
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga pangungusap. Pagkatapos,
isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay wasto at kung mali naman,
SALUNGGUHITAN ang salita/mga salitang nagpamali rito at palitan ito ng
tamang salita/mga salita upang maging tama ang pangungusap. Isulat ang
sagot sa patlang bago ang numero. Dalawang puntos bawat numero.

Baryasyon1. Register ang tawag sa manifestasyon ng wika sa iba’t ibang larangan.

TAMA2. Etnolek ang wikang ginagamit ng mga katutubo o etnikong linggwistikong pangkat sa
ating bansa.

Ekolek3. Pidgin ang wikang ginagamit sa loob ng pamilya lamang.

___________________________________4. Ekolek ang wikang nabubuo dahil sa

pakikipagkalakalan kaya walang pormal na istruktura.

TAMA5. Creole ang tawag sa wikang mula sa pidgin ngunit may pormal na istruktuka ng wika.

Dayalekto 6. Idyolek ang varayting batay sa lugr, panahon at katayuan sa buhay.

TAMA 7. Idyolek naman ang tawag sa varayti ng wikang kaugnay sa personal na kakanyahan
ng tagapagsalita.

Idyolek8. Sosyolek ang tawag sa varayti ng wikang sinasalita ng mga tao sa lipunan.

TAMA9. Chalk, lesson plan, aklat, white blood cells –ang ilan sa mga halimbawa ng register sa
pagtuturo.

Monolingguwalismo10. Bilinggwalismo ang tawag sa paggamit ng isang wika ng isang tao.

Concept Map
Sa bahaging ito ng aralin nabibigyan ng oportunidad ang mga mag-aaral na
makita ang daloy o proseso ng paksang pag-aaralan.

Papel ng
Wika sa
Pagkakaiba-
Varyasyon iba

Rehistro
ng Wika

Varyasyon at Rehistro ng Wika

 Learning Activity Sequence or Examples and Discussions

Varayti at Varyasyon ng Wika

Ang Filipino bilang isang isang buhay na wika ay nagtataglay ng iba’t ibang varayti.
Isang pangunahing katangian ng wikang Filipino ang pagbubuo at pagkakaroon ng kamalayan
sa mga varati nito. Bilang isang lingua franca sa mga tagapagsalita ng iba’t ibang wika ng
Pilipinas, makabubuo ng mga linggwistikong varayti o varyasyon sa loob ng wikang ito dulot ng
pagiging pangalawa at pangkalahatang wika nito at ng impluwensiya ng mga unang wika.

Ang mga sumusunod ang ilan sa mga varayti ng wika mula sa artikulo ni Nilo S. Ocampo sa
aklat na Minanga.

1. Wika- ugnayan ito ng tao, sinasalamin nito ang kultura, kaisipan, kasanayan at sining
ng sambayanan.
2. Dayalekto- varayting batay sa lugar, panahon at katayuan sa buhay. Ito ay maaaring
nasa aspektong sosyal o heograpikal.
3. Sosyolek- tawag sa varayting nabubuo batay sa dimensyong sosyal o nakabatay sa
katayuan, antas o pangkat na kanyang kinabibilangang panlipunan. Tinatawag din
itong sosyal na varayti ng wika dahil nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan,
paniniwala, oportunidad, kasarian, edad, atbp. Ito ay may kinalaman din sa katayuang
sosyo-ekonomiko ng nagsasalita.
4. Etnolek- Wikang ginagamit ng mga katutubo o mga pangkat etniko sa bansa.
5. Ekolek- Wika ng mga nasa bahay.
6. Pidgin- ito ay ang umusbong na bagong wika na tinatawag sa Ingles na “bobody’s
native language” o katutubong wikang hindi pag-aari ninuman. Ito ay bunga ng pag-
uusap ng dalawang taong parehong may magkaiba ang unang wika kaya’t di
magkaintindihan dahil hindi nila alam ang wika ng isa’t isa kaya magkakaroon sila ng
makeshift language. Dahil ditto, nakalilikha sila ng isang wikang pinaghalo ang kanya-
kanya nilang unang wika.
7. Creole- ay isang wika na unang naging pidgin at kalaunan ay naging likas na wika
(nativized) na ng mga batang isinilang sa komunidad ng pidgin. Nagamit ito sa
mahabang panahon hanggang sa magkaroon ng pattern o tuntuning sinusunod na ng
karamihan.
8. Istandard na Wika- Ito ay ang paglalarawan kaugnay sa tunog, salita at pangungusap
o anupamang may kaugnayan sa pambansang wika. Ito ay ang varayting maaaring
bumuo sa gamit ng wika sa mga pangmalawakang domeyn sa isang lipunan, gaya na
lamang ng wika sa edukasyon, pamahalaan, midya at iba pa.
9. Punto o Aksent- ang punto ay may kaugnayan sa paraan ng pagbigkas ng isang tao
gamit ang kanyang wika. Dito maaaring madetermina ang kanyang lugar na
pinagmulan.
10. Mga Diyalektong Rehiyonal- ito ay naglalarawan sa mga identipikasyon ng mga
konsistent na katangian ng pananalitang matatagpuan sa isang heograpikong lugar.
11. Bilinggwalismo- ang pagiging bilinggwal ng isang tao ay ang simpleng resulta lamang
ng pagkakaroon ng dalawang magulang na magkaiba ang wika. Mula rito ay maaaring
madevelop ang panibagong varayting pangwika.
12. Idyolek- nakatutulong ang idyolek sa pagpapalaganap ng iba’t ibang varayti ng wika.
Nadedevelop rito ang gamit ng wika ng isang indibidwal na tanging yunik o pekulyar
lamang sa kanya.
13. Register- ang rehistro ng wika ay napakalaki ng maaaring maging kontribusyon
kaugnay pa rin sa varayti ng wika. Ang register ay tumutukoy sa iba’t ibang domeyn ng
wika na malawakang magagamit sa iba’t ibang larawan gaya ng edukasyon, midya at
marami pang iba.
Register

Ano ang register? – Isa sa mga barayti ng wika ang register, rejister, o rehistro. Ayon
sa mga eksperto ng wika, ang register ay ang wikang espesyalisadong ginagamit ng isang
partikular na domain o isang teknikal na lipon ng mga salita sa isang larangan o disiplina.

Malawak ang maaaring maging saklaw ng register ng wika sapagkat maraming

maaaring maging larangan. Ito ang nagbibigay ng highlight o diin sa mga salitang ginagamit sa
iba’t ibang propesyon, disiplina, o sangay ng paggawa.

Halimbawa: Register ng Wika sa Iba’t Ibang Larangan

Dahil sinasabing ang register ng wika ay mahalaga sa iba’t ibang larangan, bawat
propesyon ay may register o espesyalisadong salita o wikang ginagamit. Maaaring sumaklaw
ito sa mga eskperto at manggagawa ng teknolohiya, mga guro, mga abogado, mga historyador,
mga negosyante, mga politiko, at maging mga inhinyero, iskolar, at mga siyentipiko.

Mga terminong register na ginagamit sa paggawa ng software sa computer

● Prototype

● Beta Testing

● Event Log

● Avatar

● Platform

● Cache

● Resolution

● User Experience

● Source Code

● Cookies

Mga terminong register na ginagamit sa pag-aaral:

● Panitikan

● Kurikulum

● Akademya

● Takdang aralin

● Proyekto
 Learning Exercises
I. Panuto: Gumawa ng isang malikhaing sanaysay na kakikitaan ng 30
rehistro ng wika sa iba’t ibang larangan. Siguraduhing ang sanaysay na
bubuuin ay hindi kukulangin sa 200 salita kasama na ang pamagat.
Pagkatapos, salungguhitan ang mga rehistro ng wika.

Pagpupuntos sa Gawain:

Pamantayan: Puntos

● Nilalaman: Angkop ang nilalaman sa ● 15

paksang pinagawa.
● Paggamit ng salita: Pili, angkop at ● 10
wasto ang mga salitang ginamit.
Kabuuang Puntos: 25

KAHALAGAHAN NG WIKANG FILIPINO NGAYONG PANAHON NG PANDEMYA

Bakit nga ba mayroon tayong sariling Wika? Mayroon tayong sariling wika upang bawat
isa saatiin ay nagkakaintindihan. Alam naman nating lahat na ang wika ay isang
mahalagang kasangkapan upang lahat tayo ay magkaka intindihan. Sa ngayong panahon
ng pandemya kailangan natin ng sapat na kita ngunit karamihan na nag trabaho at
negosyo ay nagsara. Ang pamahalaan ay gumagawa ng aksiyon upang labanan ang krisis
ng ating bansa. Ang mga sinado din ay tumutulong upang matulungan ang mga taong
nagugutom. Maraming nana nalapi ang kanilang puhunan ay na lugi. Maraming pamilihan
ang nagsara at may ibang produkto ang nasira. Ang korte din ay tumutulong sa pag ayos
ng iba’t ibang problema. May ibang na sa politika ay nakasuhan ng korapsiyon. Kaya sa
nangyayari ngayon, importante talaga ang wika upang magkaintindihan ang bawat tao.
Ang enrollment ngayong panahon ay mahirap dahil sa pandemya. Minsan ang klase sa
online ay hindi natutuloy dahil sa koneksyon. May ibang estudyante ang nahihirapan sa
pagsusulit kasi hindi sila nakakaintindi ng kanilang leksyon. At lahat ng kurikulum ay
nahihirapan. Pwede kalang makapasok sa kampus pag may roong importanting kailangan
or puntahan. At sa ating kasaysayan hindi pa ito nangyari. Pero lahat ng estudyante ay
naghahanap ng pera para sa akademya. Maraming tao ang gumagamit ng teknolohiya
upang makapang video call para makapag komunikasyon sa kanilang mahal sa buhay
gamit ang ating wikang filipino. Maraming tao na ang libangan ay Facebook tuwing
mayroong nagpopost ng larawan nag share,react at nag subscribes. Maraming tao ang
gumagawa ng platform. At mayroong mga bata na nangangarap na maging isang artista at
mang aawit. Lahat ng Relihiyon ay naggagabay sa mga tao at nagbibigay leksyon sa
pamamagitan ng homiliya. Sa bawat propesyon ay naghahanap ng mabuting trabaho. Ang
gobyerno ay tumutulong sa bawat tao. Ang mga doktor at guro ay tumutulong sa bawat
tao at estudyante. Kaya ang wika ay mahalaga ngayon panahon ng pandemya.

5
II. Panuto: Base sa sanaysay na sinulat, ilista ang mga terminong ginamit at ihanay ito batay
sa larang na kinabibilangan. Dalawang puntos bawat rehistro. (60pts).

1.kita 11.korte 21.subscibes

2.trabaho 12. korapsyon 22. platform
3.negosyo 13. enrollment 23. artista
4.pamahalaan 14. klase 24. awit
5.sinado 15. pagsusulit 2 25. relihiyon
6.pananalapi 16.kurikulum 26. homiliya
7.puhunan 17. kasaysayan 27. propesyon
8. pamilihan 18. video call 28. gobyerno
9. nagsara 19. share 29.cellphone
10. produkto 20. react 30. laptop

Biblical Integration

Kawikaan 4:13 Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong
ingatan; sapagkat siya’y iyong buhay.

References

Mga Aklat:
Peña, Jessica Marie I. at Nucasa, William P. (2018). Kontekstwalisadong komunikasyon sa
Filipino. St. Andrew Publishing House: Bulacan.
Sanchez, Remedios A., et. Al. (2014). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Unlimited
Books Library Services and Publishing Inc.: Intramuros Manila.
Tumangan, Alcomtiser P. (2011). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Grandwater
Publishing: Pateros-Metro Manila.
Dinglasan, Resurreccion D. (2007). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Rex Bookstore,
Inc.: Quezon City.
Alcaraz, Cid V., et. Al. Quezon City. (2005). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Lorimar
Publishing Co., Inc.: Quezon City.

Elektronikong Sanggunian:

https://teksbok.blogspot.com/2011/06/varyasyon-ng-wika.html
https://quizlet.com/537093640/filipino-barayti-ng-wika-at-register-ng-wika-sa-ibat-ibang-
larangan-flash-cards/
6
https://wika101.ph/register/

Prepared By:

SWEETZEL ANNE R. BENDOL, LPT

Guro ng Filipino

Approved By:

DERBIE P. PADOJINOG, EDD

Dean –College of Education