You are on page 1of 15

11

Komunikasyon at
Pananaliksik sa
Wika at Kulturang
Filipino
Unang Markahan – Modyul 1:
Konseptong Pangwika
Paunang Salita
Para sa Mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Komunikasyon at Pananaliksik sa
Wika at Kulturang Filipino .
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga
guro mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka.
Binuo ito upang matulungang kang makamit ang pamantayang itinakda ng
Kurikulum ng K to12. Hangad rin namin na mapagtagumpayan mo ang
pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ka sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at
oras. Naglalayon din itong matulungan ka upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang iyong
pangangailangan at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita mo sa
kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Katuwang sa Pag-aaral


Ito'y naglalaman ng mga paalala, panulong o
estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-
aaral.

Bilang katuwang sa pag-aaral, inaasahang bibigyan mo ng paunang


kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito.
Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang
hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito,
inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral
habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

ii
Panimula
Ang aralin na ito ay naglalayong maipaliwanag ang kahulugan ng wika,
kahalagahan ng wika, at mailahad ang maikling kasaysayan ng wikang
Pambansa.

PINAKAMAHALAGANG KASANAYANG PAMPAGKATUTO:

(F11PT-Ia-85) Matutukoy ang kahulugan at kabuluhan ng konseptong


pangwika.

Pagkatapos ng Modyul na ito, ikaw ay inaasahang:


• Nakapagpapaliwanag sa kahalagahan ng pagkakaroon ng wika at wikang
Pambansa.
• Nakapagsusunod-sunod ng mga pangyayari sa pagkakabuo ng wikang
Pambansa.
• Naiuugnay ang konseptong pangwika sa sariling kaalaman sa pagsulat ng
mga dapat gawin sa pagpapakita ng pagpapahalaga sa Wikang Pambansa.
• Naipapakita ang kahalagan ng wika sa pang-araw-araw na gawain.

Subukin

I. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na katanungan o


pahahayag. Isulat sa papel ang titik ng tamang sagot.

(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon


at bilang ng modyul.)
1.Ito ay masistemang balangkas na isinasaayos ang mga tunog sa
sistematikong paraan upang bumuo ng makabuluhang yunit ng tunog.
a. Wika b. ponema c. baybayin d. alibata
2. Ang salitang Latin na lingua ay nangahulugang:
a. wika at tunog b.titik at dila c. titik at tunog d. dila at wika.
3. Saan ibinatay ang pagpili ng Wikang Pambansa?
a. ibinatay sa mga dayuhang wika.
b. ibinatay sa katutubong wika na umiiral sa bansa.
c. ibinatay sa wikain ng mga mayayamang angkan ng bansa
d. ibinatay sa kung anong wika ang gusting gamitin ng mga tao.
4. Siya ang pangulong ang nagmungkahi na ibatay ang wikang Pambansa sa
mga katutubong wika na umiiral sa bansa.
a. Ramon Magsaysay c.Manuel L. Quezon
b. Carlos P. Garcia d. Jose P. Laurel
5. Pinalitan ang tawag ng Wikang Pambansa mula Tagalog, ito ay ginawang
___________ sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blng 7.
a. Filipino b. Pilipino c. Ingles d. Nihonggo
6. Siya ang Ama ng Wikang Pambansa.
a. Lope K. Santos c. Jose P. Laurel
b. Manuel L. Quezon d. Benigno Aquino
1
7. Ang surian na siyang nag-aaral ng mga diyalekto sa pangkalahatan upang
mapaunlad at mapatibay ang pambansang wika.
a. Surian ng Wikang Pambansa c. Komisyon sa Wikang Filipino
b. Surian ng mga wikain sa Pilipinas d. Komisyon sa Wikang Pambansa
8. Kailan ipinagkaloob ng mga Amerikano ang Kalayaan ng bansa?
a. Hulyo 4, 1946 c. Hunyo 4, 1944
b. Hulyo 16, 1944 d. Hunyo 12, 1948
_______9. Ilan ang wika at diyalekto ng ating bansa?
a. Mahigit kumulang 150 c. Mahigit kumulang 155
b. Mahigit kumulang 144 d. Mahigit kumulang 140
_______10. Ang surian na siyang nagpatibay sa isang panlahat na wikang
pambansang kinilalang Filipino.
a. Surian ng Wikang Pambansa c. Komisyon sa Wikang Filipino
b. Surian ng mga wikain sa Pilipinas d. Komisyon sa Wikang Pambansa

Aralin

1 Mga Konseptong Pangwika

Alamin

Sa Modyul na ito matutunghayan ang mga pagpapakahulugan sa wika,


kahalagahan ng wika, gayundin ang maikling kasaysayan ng wikang
Pambansa.

Balikan

Sariling Pagpapakahulugan

Panuto: Magbigay ng anim na salita na naglalawan sa salitang wika. Isulat


ang sagot sa loob ng kahon.
2
WIKA

Tuklasin

Ang Wika
Isang napakahalagang instru-
ment ng komunikasyon ang wika. Mula
sa pnagsamasamang mkabuluhang
tunog, simbolo, at tuntunin ay nabuo
ang mga salitang nakapagpapahayag ng
kahulugan at kaisipan. Ito ay behikulong
ginagamit sa pakikipag-usap at
pagpaparating ng mensahe sa isa’t isa.
Nagkakaintindihan tayo, makapagbi-
bigayan tayo ng ating mga pananaw o
ideya, opinion, kautusan, tuntunin,
impormasyon, gayundin ng mga
mensaheng tumatagos sa puso at isipan
ng ibang tao, pasalitan man o pasilat
gamit ang wika.
Ang salitang Latin na lingua ay
nangangahulugang “dila” at “wika” o
“lengguwahe”. Ito ay pinagmulan ng
salitang Pranses na langue na
nangangahulugan ding dila at wika.
Kalaunan ito’y nagging language na siya na ring ginagamit na katumbas ng
salitang lengguwahe sa wikang Ingles. Sa maraming wika sa buong mundo,
ang mga salitang wika at dila ay may halos magkaparehong kahulugan. Ito
marahil ay sa dahilang ang dila ay konektado sa pasalitang pagbigkas dahil
ang iba’t ibang tunog ay nalilikha sa pamamagitan ng iba’t ibang posisyon ng
dila. Kaya naman ang, ang wika ay may tradisyonal at popular na
pagpapakahulugang Sistema ng arbitraryong vocal-symbol o mga sinasalitang

3
tunog na ginagamit ng mga miyembro ng isang pamayanan sa kanilang
pakikipagtalastasan at pakikipag ugnayan sa isa’t isa.
Marami ding dalubhasa sa wika ang nagbigay ng iba’t ibang
pagpapakahulugan sa wika katulad ng mga sumusunod:
Ayon kina Paz, Hernandez, at Peneyra(2003:1), ang wika ay tulay na
ginagamit para maipahayag at mangyari ang anumang minimithi o
pangangailangan natin.Ito ay behikulo ng ating eksprsyon at komunikasyon
na epektibong nagagamit.Ginagamit ng tao ang wika sa kanyang pag-iisip, sa
kanyang pakikipag-ugnayan, at pakikipag-usapsa ibang tao, at maging sa
pakikipag-usap sa sarili.
Ayon kay Henry Allan Gleason, Jr., isang lingguwista at propesor
emeritus sa University of Toronto, ang wika ay masistemang balangkas ng
mga tunog na pinili at isinaayos sa pamaraang arbitraryo upang magamit ng
mga taong nabibilang sa isang kultura.
Binigyang pagpapakahulugan ng Cambridge Dictionary ang wika sa
ganitong paraan: ito ay isang Sistema ng komunikasyonng nagtataglay ng
mga tunog, salita, at gramatikang ginagamit sa pakikipagtalastasan ng mga
mamamayan sa isang bayan o sa iba’t ibang uri ng gawain.
Samantalang ang siyentipikong si Charles Darwin ay naniwalang ang
wika ay isang sining tulad ng paggawa ng serbesa o pagbebake ng cake, o ng
pagsusulat. Hindi rind aw ito tunay na likas sapagkat ang bawat wika ay
kailangan munang pag-aralan bago matutuhan. Gayumpama’y naiiba ito sa
mga pangkaraniwang sining dahil ang tao,y may likas na kakayahang
magsalita tulad ng nakikita natin sa paggakpak ng mga bata; wala kasing
batang may likas na kakayahang gumawa ng serbesa, mag-bakae, o sumulat.
Higit sa lahat, walang philologist ang makapagsasabing ang wika ay sadyang
inimbento; sa halip, ito ay marahan at hindi sinasadyang malinang sa
pamamagitan ng maraming hakbang o proseso.
Madalas hindi na natin gaanong nabibigyang-pansin o hindi gaanong
napag-iisipan ang kahulugan ng wika sapagkat tila ba likas o natural na sa
atin ang pagkatuto at paggamit ng wika sa ating pagpapahayag mula pa sa
pagkabata hanggang sa kasalukuyan. Subalit marahil iyo nang napagtanto
na ang wika ay hindi lang basta tunog na nalilikha ng tao, bagkus ito’y isang
napakahalagang instrument ng komunikasyon. Nagapapahayag ang tao ng
kanyang saloobin sa pamamagitan ng wika kaya’t nararapat lang na
pagyamanin at gamitin nang naayon sa angkop na layunin.

PANLAHAT NA KATANGIAN NG WIKA


Batay sa pagpapakahulugan ng mga dalubhasa sa wika,
masasabing ang wika ay may sumusunod na katangian:
A. Ang wika ay masistemang balangkas.
• Isinasaayos ang mga tunog sa sistematikong paraan upang bumuo ng
makabuluhang yunit katulad ng tunog, salita, parirala, pangungusap at
diskors. Lahat ng wika ay nakaayon sa sistematikong ayos sa isang tiyak
na balangkas. Kaya mahalagang maunawaan na lahat ng wika ay may
gramatika at nahahati sa
sumusunod: ponolohiya, morpolohiya, sintaksis at semantika.

4
PONOLOHIYA
(tunog)

MORPOLOHIYA
(salita) PASALITA
DISKURSO
SINTAKSIS
(palitan ng
(parirala/sugnay, PASULAT
pangungusap)
pangungusap)

PONOLOHIYA
(tunog)
Diyagram na nagpapakita ng balangkas ng wika at ang ugnayan
ng mga ito patungo sa pangunahing tunguhin ng wika.

Ponolohiya • makaagham na pag-aaral ng mga


makahulugang tunog (ponema)
Morpolohiya • ang makaagham na pag-aaral ng mga
pinakamaliit nay unit ng mga tunog
(morpema) ng isang wika at ng pagsasama-
sama ng mga ito upang makabuo ng salita
Sintaksis • ang makaagham na pag-aaral ng mga Sistema
ng pagsasama-sama o pag-uugnay-ugnay ng
mga salita upang bumuo ng pangungusap.
Semantika • ang pag-aaral ng mga kahulugan at relasyon
ng mga salita sa pangungusap.

B. Ang wika ay sistemang tunog.


• Ang wika ay sinasalita na galing sa magkakasunod-sunod na
na tunog na nabubuo sa pamamagitan ng interaksyon ng iba’t ibang
aparato sa pagsasalita tulad ng bibig, dila ngipin, ngalangala, velum at
galagid. Ang mga bahagi ng katawang ito na ginagamit natin sa
pagpapahayag ay tinatawag na speech organs. Kailangan itong mabigkas
nang mabuti upang maging makabuluhan ang nabuong mga tunog at
makilala ng tagapakinig ang pagkakaiba ng mga tunog.
C. Ang wika ay kaugnay ng kultura
• Ang isang kultura ay hindi nabubuo dahil lang sa kanilang mga
paniniwala. Mula pagsilang ng tao ay may kakambal nang kultura. Wika
ang kaluluwa ng tao kaya’t nagbibigay ito sa kanya ng buhay. Dahil ditto,
itinuturing na dalawang magkabuhol na aspekto ang wika at kultura ng
tao. Walang wika kung walang tao, at walang maunlad na kultura ng tao
kung walang wika. Di maikakaila na magkasabay ang pag-unlad ng wika
at kultura ng tao. Kaya’t habang may tao at umuunlad ang kultura nito,
patuloy ring buhay at dinamiko ang wika. Sa panahon ngayon,
pinakamabisang tagapagpalaganap ng wika ay ang kultura. Kultura ang
tunay na aklat ng nakaraan, kasalukuyan at hinaharap ng bayan.
D. Ang wika ay ginagamit
• Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon upang magkaroon ng saysay
ang isang wika, kailangan patuloy itong gamitin. Kapag ang wika ay hindi
na ginagamit, ito ay unti-unting mawawala at tuluyang mamatay.

5
E. Ang wika ay natatangi
• Bawat wika ay may kaibahan sa ibang wika. Walang dalawang wika na
magkatulad. Bawat wika ay may itinakda na mga yunit panggramatika at
sariling Sistema ng ponolohiya (palatunugan), morpolohiya (palabuuan) at
sintaksis (palaugnayan) at maging sa aspektong pansemantika.

F. Ang wika ay malikhain


• May kakayahan ang anumang wika na makabuo ng walang katapusang
dami ng pangungusap. Ang isang taong may alam sa isang wika ay
nakapagsasalita at nakabubuo ng iba’t ibang pahayag, nakauunawa ng
anumang narinig o nabasang pahayag. Habang patuloy itong ginamit ng
mga tao, patuloy na makabubuo sila ng mga bagong pahayag. (Belvez, et
al.,2003)
G. Ang wika ay umuunlad
• Nagbabago ang wika dahil patuloy sa pagbabago ng pamumuhay ng tao at
iniuugnay ang wika sa bilis ng takbo ng buhay dulot ng agham at
teknolohiya. Bilang wikang dinamiko, bukas ang pinto nito sa
pag-unlad upang makaangkop sa mga pangangailangang
pangkomunikasyon ng sambayanang gumagamit nito. Ang mga salita ay
patuloy na dumarami, nadaragdagan at umuunlad. Lumalawak ang mga
bokabularyo, nagbabgo ang Sistema ng pagsulat at palabaybayan.

Suriin/Talakayin

Ang Wikang Pambansa


Ang Pilipinas ay isang kapuluang binubuo ng iba’t ibang pangkat ng
mga Pilipinong gumagamit ng iba’t ibang wika at diyalekto. Humigit-
kumullang 150 wika at diyalekto ang umiiral sa ating bansa. Ang kalagayang
ito ang nagging pangunahing dahilan kung bakit kinakailangang magkaroon
tayo ng isang wikang mauunawaan at masasalita ng karamihan sa mga
Pilipino. Ang wikang ito ang magbubuklod sa atin bilang mga mamayan ng
bansang Pilipinas at tatawaging wikang Pambansa.
Kung balikan ang ating kasaysayan, makikitang hindi nagging madali
ang pagpili sa wikang pagbabatayan ng wikang Pambansa. Mahaba at
masalimoot ang prosesong pinagdaanan nito. Sa huling dalawang aralin ng
kabanatang ito ay tatalakayin nang mas malaliman ang kasaysayan ng ating
wika simula sa panahon bago dumating ang mga Espanyol hanggang sa
kasalukuyang panahon subalit sa ngayon ay magkakaroon ka ng paunang
impormasyon sa pamamagitan ng timeline sa mga pangyayaring nagbigay-
daan sa paghirang sa Filipino bilang wikang Pambansa.

6
1934: Dahil nga sa pagkakahiwa-hiwalay ng ating bansa sa iba’t ibang
pulo at sa dami ng wikang umiiral ditto, nagging isang paksang
mainitang pinagtatalunan, pinag-isipan, at tinalakay sa Kumbensiyong
Konstitusyunal noong 1934 ang pagpili sa wikang ito. Marami sa mga
delegado ang sumang-ayon sa panukalang isa sa mga umiiral na wika sa
bansa ang dapat maging wikang Pambansa subalit sinalungat ito ng mga
maka-Ingles na niniwalang higit na makabubuti sa mga Pilipino ang
pagiging mahusay sa Ingles. Subalit nagging ang grupong
nagmamalasakit sa sariling wika. Iminungkahi ng grupo ni Lope K.
Santos na ang wikang Pambansa ay dapat ibatay sa isa sa mga umiiral
na wika sa Pilipinas. Ang mungkahing ito ay salungat ni Manuel L.
Quezon na noo’y Pangulo ng Pamahalaang Komonwelt ng Pilipinas.

1935: Ang pagsuong na ito ni Manuel L. Quezon ay nagbigay daan sa


probisyong pangwika na nakasaad sa Artikulo VIV, Seksyon 3 ng
Saligang Batas ng 1935 na nagsasabing:
“Ang konggreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagkakaroon ng
isang wikang pambansang ibababatay sa isa sa mga umiiral na
katutubong wika. Hanggat hindi itinakda ng batas, ang wikang Ingles at
Kastila ang siyang mananatiling opisyal na wika.”

Base sa probisyong ito ng Saligang Batas ng 1935 ay nagkaroon ng


maraming talakayan kung anong wika ang gagamiting batayan sa pagpili ng
wikang Pambansa. Ito ay nagresulta sa pagkakaroon ng isang batas sa
isinulat ni Norberto Romualdez ng Leyte, ang Bats Komonwelt Blg. 184 na
nagtatag ng Surian ng Wikang Pambansa. Pangunahing tungkulin nito ang
“mag-aral ng mga diyalekto sa pangkaahatan para sa layuning magpaunlad
at magpatibay ng isang pambansang wikang batay sa isa sa mga umiiral na
wika ayon sa balangkas, mekanismo at panitikan na tinatanggap at sinasalita
ng nakararaming Pilipino.” Base sa pag-aaral na isinagawa ng Surian, napili
nila ang Tagalog bilang batayan ng wikang Pambansa dahil ang naaturang
wika ay tumugma sa mga pamantayang kanilang binuo tulad ng mga
sumusunod:
“ang wikang pipiliin ay dapat……
Wika ng sentro ng pamahalaan;
Wika ng sentro ng edukasyon
Wika ng sentro ng kalakalan; at
Wika ng pinakamarami at pinakadakilang nasusulat na panitikan.”

1937: Noong Disyembre 30, 1937 ay iprinoklama ni Pangulong Manuel


L. Quezon ang wikang Tagalog upang maging batayan ng Wikang
Pambansa base sa rekomendasyon ng Surian sa bias ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134. Mgkakabisa ang kautusang ito pagkaraan ng
dalawang taon.

1940: Dalawang taon matapos mapagtibay ang Kautusang


Tagapagpaganap Blg. 134, nagsimulang ituro ang wikang Pambansa na
batay sa Tagalog sa mga paaralang pampubliko at pribado.

7
1946: Nang ipagkaloob ng Amerikano ang ating Kalayaan, sa Araw ng
Pagsasarili ng Pilipinas noong Hulyo 4, 1946 ay ipinahayag ding ang
mga wikang opisyal sa bansa ay Tagalog at Ingles sa bias ng Batas
Komonwelt Bilang 570.

1959: Noong Agosto 13, 1959, pinalitan ang tawag sa wikang


Pambansa. Mula Tagalog ito ay nagging Pilipino sa bisa ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose E. Romera, ang Kalihim ng
Edukasyon noon. Sa panahong ito’y higit na binigyang halaga at
lumaganap ang paggamit ng wikang Pilipino. Ito ang wikang ginamit sa
mga tanggapan,gusali, at mga dokumentong pampamahalaan tulad ng
pasaporte at iba pa, gayundin sa iba’t ibang antas ng paaralan at sa
mass media tulad ng diyaryo, telebisyon, radyo, magasin, at komiks. Sa
kabila nito ay marami pa rin ang sumasalungat sa pagkakapili sa
Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa.

1972: Muling nagkaroon ng mainitang pagtatalo sa Kumbensiyong


Konstitusyunal noong 1972 kaugnay ng usaping pangwika. Sa huli, ito
ang naging probisyong pangwika sa Saligang Batas ng 1973 Artikulo XV,
Seksiyon 3, blg. 2:

Isa sa mga Tumutugma


umiiral sa sa mga
Tumutugma sa Sa Saligang
wika sa bansa pamantayan
mga Batas ng 1973
ang dapat sa pagpili
pamantayan sa ito’y tinatawag
maging natin ang
pagpili natin na Filipino
batayan ng wikang
ang wikang
ating wikang Tagalog.
Tagalog.
Pambansa.

“Ang Batasang Pambansa ay dapat magsagawa ng mga hakbang na


magpapaunlad at pormal na magpapatibay sa isang panlahat na wikang
pambansang kikilalaning Filipino.”
Dito unang nagamit ang salitang Filipino bilang bagong katawagan sa
wikang Pambansa sa Pilipinas. Gayunpama’y hindi naisagawa ng Batasang

8
Pambansa ang pormal na pagpapatibay tulad ng itinadhana ng Saligang
Batas.

1987: Sa Saligang Batas ng 1987 ay pinagtibay ng Komisyong


Konstitusyunal sa binuo ni dating Pangulong Cory Aquino ang
implementasyon sa paggamit ng wikang Filipino. Nakasaad sa Artikulo
XIV, Seksiyon 6 ang probisyon tungkol sa wika ng nagsasabing:
“Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang
nalilinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na
mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika”

Napakalayo na nga nang nalakbay ng ating wikang Pambansa upang


maging isa itong wikang nagbubuklod sa mga Pilipino. Marami itong
pagsubok na nalagpasan hanggang sa maisabatas at magamit ng lahat ng
mga Pilipino sa nakaraan, sa kasalukuyan, at maging sa hinaharap upang
lao pa tayong magkaintindihan at mapalawig ang ating pagkakaisa tungo sap
ag-unlad at pagtatagumpay.

Pag-usapan Natin:
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. Gawin ito sa isang buong
papel.

(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon


at bilang ng modyul.)

1. Bakit kailangan ng ating bansang magkaroon ng isang wikang pambansang


magagamit at mauunawaan ng nakararaming Pilipino?
2. Sa paanong paraan sinuportahan ni dating Pangulong Manuel L. Quezon ang
pagkakaroon natin ng wikang Pambansa?Nararapat ba ang parangal sa kanya
bilang “Ama ng Wikang Pambansa”? Ipaliwanag.
3. Bakit kinakailangang itatag ang Surian ng Wikang Pambansa? Ano ang
nagging pangunahing tungkulin nila?
4. Sa iyong palagay, angkop kaya ang Tagalog sa pamantayang ito? Bakit oo o
bakit hindi?
5. Sumasang-ayon o sumasalungat ka ba kay Charles Darwin sa sinabi niyang,
“hindi tunay na likas ang wika sapagkat kailangan muna itong pag-aralan bago
matutuhan”? ipaliwanag ang iyong pananaw

9
Isaisip

Alam mo ba?
Ang Pilipinas ay isang kapuluan. Binubuo ito ng mahigit pitong
libong pulo na nabibilang sa tatlong malalaking pangkat ng mga pulo sa
bansa:ang Luzon, Visayas at Mindanao. Dahil sa nasabing kalagayang
heograpikal, hindi maiiwasang magkaroon tayo ng iba’t ibang pangkat ng
mga Pilipinong may kanya-kanyang wika at diyalekto. Ito ang nagbigay
daan sa napakaraming wika at diyalektong ginamit sa iba’t ibang bahagi
ng bansa.

Isagawa

Buuin Natin
Panuto: Sa isang buong papel,gumawa ng dayagram na kagaya sa ibaba. Sa
iyong sariling salita, punan ang mga kahon ng mahahalagang pangyayaring
nagbigay-daan sa pagpapatibay sa Filipino bilang wikang Pambansa.
Gawing gabay ang petsang nakalahad sa mga kahon. Ang una’y pinunan
para sa iyo.

(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon


at bilang ng modyul.)

Nagkaroon ng
kombensyong
konstitusyonal kung
saan isa sa
mainitang tinalakay
at pinagtuunan ang
pagpili ng wikang
pagbabatayan ng 1937 1959 1987
wikang Pambansa
1937

1935 1946 1972

10
Pagyamanin/Karagdagang Gawain

Iguhit Mo
Panuto: Sagutin ang tanong sa pamamagitan ng paggawa ng isang Poster,
magbigay ng tatlong pangungusap na naglalarawan sa ginawang poster. Gawin ito
sa isang long bond paper.
(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon
at bilang ng modyul.)

Tanong: Ano ang kahalagahan ng wika sa buhay ng isang tao? Ano kaya ang
mangyayari kung mawawala ang wikang binibigkas at nauunawaan ng mga tao sa
isang pamayanan o kultura?

Gawing gabay ang rubric sa ibaba para sa gagawing poster.


Pamantayan 4 3 2 1
Mensahing Malinaw na Taglay ang Bahagyang Hindi makikita
nakapaloob malinaw ang mensahe sa taglay ang sa ginawang
mensahe na ginawang poster mensahe sa poster ang
napapaloob sa ginawang poster mensahe.
ginawang poster
Pagkamalikhain May kulay at Hindi gaanong Walang kulay at Walang kulay at
malinaw na makulay ngunit hindi gaanong hindi malinaw
malinaw ang malinaw ang malinaw ang ang guhit sa
guhit sa guhit na guhit sa ginawang poster
ginawang poster makikita sa ginawang
ginawang poster poster.

Tayahin

Gawain 1: Sagutin Natin


II. Panuto: Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na katanungan
o pahahayag. Isulat sa papel ang titik ng tamang sagot.

(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon


at bilang ng modyul.)

1. Ang lingguwista at propesor na nagbigay pagpapakahulugan sa wika bilang


masistemang balangkas ng mga tunog na pinili at isinaayos sa pamaraang
arbitraryo upang magamit ng mga taong nabibilang sa isang kultura.
a. Henrey Otley Beyer c. Henrey Allan Gleason
b. Charles Darwin d. Paz, Hernandez, at Peneyra

11
2. Ang naniniwalang ang wika ay hindi tunay na likas sapagkat ang bawat
wika raw kailangan munang pag-aralan bago matutuhan.
a. Henrey Otley Beyer c. Henrey Allan Gleason
b. Charles Darwin d. Paz, Hernandez, at Peneyra
3. Siya ang pangulo ng bansang sumusog sa mungkahing ibabatay ang
wikang Pambansa sa isa sa mga umiiral na wika o wikain sa ating bansa.
a. Ramon Magsaysay c.Manuel L. Quezon
b. Carlos P. Garcia d. Jose P. Laurel
4.Ito ang sangay na itinatag sa bisa ng Batas Komonwelt Blg. 184 na
naatasang magsagawa ng pag-aaral kung alin sa mga umiiral na wika sa
wikain sa bansa ang dapat maging batayan ng ating wikang pambansa.
a. Surian ng Wikang Pambansa c. Komisyon sa Wikang Filipino
b. Surian ng mga wikain sa Pilipinas d. Komisyon sa Wikang Pambansa
5. Ito ang wikang nagging batayan ng wikang Pambansa dahil ito ay tumugma
sa mga pamantayang binuo ng sangay na nagsuri sa iba’t ibang wika o
diyalekto sa bansa.
a. Tagalog b. Filipino c. Cebuano d. Pilipino
6. Ito ang pag-aaral ng mga kahulugan at relasyon ng mga salita sa
pangungusap.
a. Semantika b. Sintaks c. Morpolohiya d. Ponolohiya
7. Ang tawag sa makaagham na pag-aaral ng mga Sistema ng pagsasama-
sama o pag-uugnay-ugnay ng mga salita upang bumuo ng pangungusap.
a. Semantika b. Sintaks c. Morpolohiya d. Ponolohiya
8. Ito ay ang makaagham na pag-aaral ng mga makahulugang tunog
(ponema)
a. Semantika b. Sintaks c. Morpolohiya d. Ponolohiya
9. Ang makaagham na pag-aaral ng mga pinakamaliit nay unit ng mga
tunog (morpema) ng isang wika at ng pagsasama-sama ng mga ito upang
makabuo ng salita.
a. Semantika b. Sintaks c. Morpolohiya d. Ponolohiya
10. Ito ay masistemang balangkas na isinasaayos ang mga tunog sa
sistematikong paraan upang bumuo ng makabuluhang yunit katulad ng
tunog, salita, parirala, pangungusap at diskors.
a. Ponema b. morpema c. wika d. salita

Gawain 2: Magagawa Natin


Panuto: Gawin ito sa isang buong papel. Iugnay ang mga natutuhang
konseptong pangwika sa iyong sariling kaalaman, pananaw at mga
karanasan sa pamamagitan ng pagsasagawa nito.
(NOTE:Isumiti. Huwag kalimutang isulat ang pangalan, baitang , seksyon
at bilang ng modyul.)

A. Sa mga binasang tala ay nabatid mo ang masalimuot at mahabang proseso


ng paghahanap ng wikang magiging batayan ng ating wikang Pambansa.
Nang mapili ang wikang tagalog ay maraming nagging hadlang at maraming
taon ang lumipas bago ito napagtibay. Baon ang kaisipang ito, sa paanong
paraan mo maipakikita ang iyong pagpapahalaga at pagmamalaki sa ating
wikang pambansang Filipino? Maglahad ng limang paraan na sadyang
maggagawa mo at kaya ring gawin ng isang kabataang tulad mo.
1._______________________________________________________________________
12
2. _______________________________________________________________________
3. _______________________________________________________________________
4._______________________________________________________________________
5._________________________________________________________________

Sanggunian
Dayag, Alma M. at Del Rosario, Mary Grace G. Pinagyamang Pluma:
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, Pheonex
Publisher House Inc, Quezon City, 2016

De Guzman, Nestor C., et al. Komunikasyon sa Akademikong Filipino.


Cebu City: Likha Publications, 2013

ADM Module, DepEd

13

You might also like