Nhà văn đã làm sống dậy những vần thơ xanh biếc của Tản Đà
về Huế: “Dòng sông
Sự gắn bó sâu sắc với đất người xứ Huế giúp Hoàng Phủ Ngọc
Tường dễ dàng nhận ra một đặc trưng của Hương giang so với
các dòng sông khác ở Việt Nam và thế giới: lưu tốc của sông
Hương không nhanh.
Để làm nổi bật hơn cái đặc trưng này, nhà văn đã liên tưởng, so
sánh với con sông Nêva bằng băng lướt qua trước cung điện
Petersburg cũ để ra bể Baltic.
Đã có một cảm nhận đầy chất thơ về sông Hương nhưng Hoàng
Phủ Ngọc Tường còn thấy ở dòng sông này một vẻ đẹp sâu
lắng hơn và cũng bí ẩn hơn.
Đi giữa thiên nhiên, sông Hương cũng chuyển mình ngày đêm
bên những lăng tẩm, thành quách của vua chúa thời Nguyễn
được phong kín trong lòng “những rừng thông u tịch”.
Dòng sông hay chính là dòng chảy của lịch sử vẫn bền
bỉ chảy qua năm tháng và đang vọng về trong ngày hôm nay.
sông Hương là một khởi nguồn, một sự bắt đầu của một không
gian văn hoá – văn hoá Huế.
sông Hương đã vươn mình chảy ra cửa Thuận thì cũng là từng
giờ sông Hương duy trì và bồi đắp “phù sa” cho cả một vùng văn
hoá thẩm mỹ đã được hình thành ở trên và hai bên sông.
ở nơi khởi nguồn của dòng chảy, gắn liền với đại ngàn Trường
Sơn hùng vĩ, con sông toát lên “vẻ đẹp của một sức sống mãnh
liệt, vừa hùng tráng vừa trữ tình”
Vẻ đẹp tự nhiên của sông Hương qua thuỷ trình
như bản“trường ca” bất tận của thiên nhiên “rầm rộ giữa bóng
cây đại ngàn, mãnh liệt qua từng ghềnh thác cuộn xoáy như cơn
lốc vào những đáy vực bí ẩn, và cũng có lúc nó trở nên dịu dàng Sông Hương – “bản trường ca của rừng già”
và say đắm
Thủ pháp điệp cấu trúc, với những động từ mạnh, tự nó đã tạo
nên âm hưởng hùng tráng, mạnh mẽ của con sông giữa rừng
già
“Giữa lòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa cuộc đời
mình như một cô gái Digan phóng khoáng và man dại.”
Có thể nói, nhận ra “chất Digan” của sông
Hương chính là phát hiện bất ngờ của Hoàng Phủ Ngọc Tường
nhà văn đã còn nhân hoá sông Hương, khiến nó hiện lên như
một con người có cá tính, tâm hồn: “Rừng già đã hun đúc cho nó
một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng.”
thuỷ trình của sông Hương khi nó bắt đầu về xuôi tựa “một cuộc
tìm kiếm có ý thức” người tình nhân đích thực của một người
con gái đẹp trong câu chuyện tình yêu lãng mạn nhuốm màu cổ
tích.
Nhà văn đã kết hợp nhuần nhị, tài hoa giữa hai bút pháp kể và
tả để làm nổi bật lên vẻ đẹp sông Hương trong trang viết của
mình.
Sông Hương không chảy mà đang kiếm tìm người
tình nhân đích thực của mình như một câu chuyện cổ tích tình
yêu của một người con gái nào đó thuở xa xưa.
Mỗi bước chân trong hành trình của con sông gắn liền với
những địa danh khác nhau của xứ Huế
Nhà văn không chỉ tái hiện một cách chân thực dòng chảy tự
nhiên đó trên bản đồ địa lí của dòng sông mà quan trọng hơn là
biến cái thuỷ trình ấy thành một hành trình người con gái đẹp,
duyên dáng và tình tứ.
Hoàng Phủ Ngọc Tường đã một lần nữa tự khẳng định mối quan
hệ gắn bó không thể tách rời giữa sông Hương và nền âm nhạc
cổ điển Huế.
. Coi sông Hương là nguồn cội cảm hứng của cả nền âm nhạc
cổ điển Huế là một phát hiện vô cùng thú vị của nhà văn.
Giữa dập dềnh trăng nước, thi nhân lắng nghe âm thanh của
dòng sông, gửi hồn vào những điệu nhạc dìu dặt từ trong
khoang thuyền
Bằng một so sánh độc đáo Hoàng Phủ Ngọc Tường đã đem đến
cho sông Hương một vẻ đẹp rất riêng không chỉ ân tình mà còn
đa tình, đa tình nhưng lại rất mực chung tình.
Khi chưa gặp “người tình mong đợi” thì nó lao vào “cuộc tìm
kiếm có ý thức” đầy mãnh liệt, chủ động. Khi gặp rồi thì lại e thẹn
uốn mình “như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu.”
Trong vòng tay ôm ấp của “người tình”, sông Hương. “dành
riêng cho Huế” một “điệu slow tình cảm” dịu dàng, say đắm.
trắng – lá cây xanh”
Trong tiếng đàn ai oán nỉ non, lúc gió thảm mưa sầu, lúc trong
lúc
đục của của Thuý Kiều , phải chăng đã có âm hưởng của nhạc
cổ điển Huế?
Từ âm thanh của dòng sông (tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân
nga rền mặt nước, tiếng mái chèo khua nước giữa đêm khuya,
tiếng nước vỗ vào mạn đò,…) đã hình thành những điệu hò dân
gian và nền âm nhạc cổ điển Huế.
Vẻ đẹp văn hóa
toàn bộ nền âm nhạc cổ
điển Huế đã được sinh thành trên mặt nước của dòng sông
khi nghe lời gọi của Tổ quốc “nó biết cách tự hiến đời mình làm
một chiến công” nhưng khi “trở về với cuộc sống bình thường”,
Sông Hương – “điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế” sông Hương tự nguyện “làm một người con gái dịu dàng của đất
nước.”
“Màu cỏ lá” gợi ra tính chất trữ
tình, bình dị.
Thế kỉ XIX, nó “sống hết lịch sử bi tráng” của thời đại bão táp
khởi nghĩa. Trong Cách mạng tháng Tám , sông Hương là
chứng nhân cho “những chiến công rung chuyển” giải phóng
Vẻ đẹp lịch sử, đời thường Huế, giải phóng đất nước.
Hoàng Phủ Ngọc Tường đã nhìn thấy từ
dòng sông những dấu tích của lịch sử:từ những nhánh rẽ của
dòng sông, đến “những cây đa, cây cừa cổ thụ” cùng hàm ẩn
Vẻ đẹp lịch sử, đời thường và văn hoá của sông Hương một phần lịch sử.
Sông Hương – vẻ đẹp trầm mặc như triết lí, cổ thi
Thế kỉ XVIII, sông Hương gắn liền với chiến công của người anh
hùng Nguyễn Huệ, nó “vẻ vang soi bóng kinh thành Phú Xuân”.
dòng sông Hương khoác lên mình chiếc áo mới, biến thành
“dòng sông của thời gian ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ
lá xanh biếc
Phần 2
Trong đời thường, sông Hương mang một vẻ đẹp giản dị của
một người con gái dịu dàng.
Sông Hương – “người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ
sở” Nhà văn luôn có khả năng soi sáng hiện thực cuộc sống từ
nhiều góc độ khác nhau,phát hiện các tầng ý nghĩa mới, tạo nên
những liên tưởng bất ngờ, độc đáo.
Nét đặc sắc trong phong cách nghệ thuật Hoàng Phủ Ngọc
Tường là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình
với những liên tưởng mạnh mẽ và một lối hành văn mê đắm, tài
hoa.
Tác giả(Hoàng Phủ Ngọc Tường)
Là nhà văn gắn bó sâu sắc với đất và người xứ Huế.
Phần 1 Tìm hiểu chung
Là một nhà văn trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống
Ai đã đặt tên cho dòng sông Mĩ.
Là một trí thức yêu nước.
Là người có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, nhất là
lịch sử, địa lí, văn hoá Huế.
Sức cuốn hút của bút kí Hoàng Phủ Ngọc Tường thường được
mang đến từ vốn tri thức uyên bác về triết học, văn học, lịch sử,
địa lí và tâm hồn mang đậm chất Huế.
Sông Hương – “cô gái Digan phóng khoáng và man dại” Hoàn cảnh sác tác
là bài kí xuất sắc được viết tại Huế ngày 4/1/1981 và sau
đó được in trong tập sách cùng tên.
Tác phẩm
Tác phẩm cho thấy sự phong phú về tư liệu, sự chính xác trong
hiểu biết và sự tinh tế, sâu sắc trong thế giới nội tâm của người
viết.
Qua hình tượng của dòng sông Hương, tác giả đã
có nhiều phát hiện độc đáo, bất ngờ, thú vị, về lịch sử và văn
hoá xứ Huế.
Sông Hương – người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh
Thuộc thể loại bút kí (nghiêng về thể tuỳ bút) giàu tính trữ tình,
đồng Châu Hoá đầy hoa dại đợi người tình mong đợi đến giàu lượng thông tin
đánh thức Thể loại
Bút kí ghi lại những con người thực và sự việc mà nhà văn đã
tìm hiểu, nghiên cứu cùng với những cảm nghĩ của mình nhằm
thể hiện một tư tưởng nào đó
Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường, bút kí cần kết hợp sự chính xác
phong phú của hiện thực và sự chân thành, sâu sắc của tâm
hồn người viết.
Điều cốt yếu nhất vẫn là để cho hiện thực cuộc sống chảy qua
trái tim người cầm bút như một dòng máu nồng ấm.
Sông Hương – “người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya"
Sông Hương – người tình dịu dàng và chung thuỷ