ِ

َ .‫ك ََل ُُهَا فَ ََل تَ ُق ْل ََلَُما أُف َوَل تَ ْن َه ْر ُُهَا َوقُ ْل ََلَُما قَ ْوًل َك ِريًا‬
ُ‫ص َد َق هللا‬
PENGURUS CABANG NAHDLATUL ULAMA
LEMBAGA DAKWAH
KABUPATEN TRENGGALEK
‫الْ َع ِظ ْي ُم‬
Sekretariat : Jl. Panglima Sudirman No. 26 Gedung PC NU Lantai II Cp. 082 337 071 442

Jama'ah Jum'at Ingkang berbahagia!

BIRRUL WALIDAIN
(Mikul Dhuwur Mendhem Jero) Mangga, kita sami tansah ambudidaya ningkataken ketakwaan kita
EDISI 16 DESEMBER 2022 M dateng Ngarsa Dalem Allah Ta'ala. Kita tuhoni sedaya perintahipun
KHUTHBAH I Allah, lan kita tebihi sedaya awisanipun. Lan mangga, kita
tingkataken penghambaan utawi ibadah kita dateng Allah, ugi kita
ِ
ُ‫لس ََل ُم َعلَ ْي ُك ْم َوَر ْْحَةُ هللا َوبَ َرَكاتُه‬
َّ َ‫ا‬ gatosaken babagan birrul waalidain utawi mbagusi piyantun sepah
‫صيَّ تُهُ ِبلْ َوالِ َديْ ِن‬ِ ‫ وِم ْنهُ تَو‬.‫لل الَّ ِذى أَنْ َز َل اْل ُقرآ َن لِ ُك ِل َشيء تِْب ي ًان‬ ِ ‫اَ ْلم ُد‬ kalih. Amargi, Allah Ta'ala memposisikan babagan birrul waalidain
ْ َ َ ْ ْ َْ menika, wonten posisi ingkang agung. Yakni, sak sampunipun kita
‫ َواَ ْش َه ُد اَ َّن‬.‫تافًا‬ ِ‫ك لَهُ اِْيَ ًان وا ْع‬ َ ‫ي‬‫ر‬ِ ‫ش‬َ ‫ل‬َ ‫ه‬
ُ ‫د‬َ ‫ح‬ ‫و‬ ‫هللا‬ ‫ل‬ َّ ِ‫ اَ ْشهد اَ ْن َلاِلَه ا‬.‫إِحسان‬
َُ ً َ ْ dipun wajibaken ngabukti dateng Allah piyambak, dipun
َ َ ْ ْ َُ َ lajengaken kewajiban birrul waalidain. Kados ingkang sampun
.‫َسيِ َد َن ُمَ َّم ًدا َع ْب ُدهُ َو َر ُس ْولُهُ الْ َم ْح ُم ْو ُد قَ ْد ًرا َو َش ًان‬ dipun dhawuhaken wonten Al-Qur'an, Surat An-Nisa, ayat 36:

‫ص ْحبِ ِه َذ ِوى‬ ِِ ِ ِ
َ ‫ص ِل َو َسلم َوَب ِر ْك َعلَى َسيِد َن َوَم ْوَل َن ُمَ َّمد َو َعلَى آله َو‬ َ َ‫اَللَّ ُه َّم ف‬ ِ ِ ِ ِِ
َ ‫ش ِر ُك وا ب ه َش يْ ئًا ۖ َوب ل َْوال َد يْ ِن إ ْح‬
‫ األية‬... ‫س ا ًن‬ َّ ‫َوا عْ بُ ُد وا‬
ْ ُ‫اَّللَ َو َل ت‬
:‫ أَ َّما بَ ْع ُد‬.‫الت َقى‬
ُ‫ال هللا‬ َ َ‫ فَ َق ْد ق‬.‫الل َح َّق تُ َقاتِِه َوَل َتُْوتُ َّن اَِّل َواَنْ تُ ْم ُم ْسلِ ُم ْو َن‬ َ ‫هللا! اِتَّ ُقوا‬
ِ ‫اد‬ َ َ‫فَ يَا ِعب‬
Artosipun: "Lan ngibadaha sira kabeh marang Allah, lan ojo
nyekuthokake Allah marang suwiji-wiji apa wae, lan agaweya bagus
‫ك أ ََّل‬ َ ‫ض ٰى َرب‬ َ َ‫ َوق‬:‫الرِج ْي ِم‬
َّ ‫ان‬ ِ َ‫الش ْيط‬ َّ ‫لل ِم َن‬ ِ ‫ اَعُوذُ ِب‬،‫تَع َال ِف كِتابِِه الْ َك ِرِْي‬
ْ َ َ marang wong tuwa karo."

ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
‫َح ُد ُُهَا أ َْو‬
َ ‫َب أ‬ََ ‫س ًان ۚ إ َّما يَ ْب لُغَ َّن ع ْن َد َك الْك‬ َ ‫تَ ْعبُ ُدوا إ َّل إ ََّّيهُ َوبل َْوال َديْ ِن إ ْح‬ 2

Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek

Jama'ah Jum'at ingkang berbahagia! Kaping sepisan, ndamel bingahipun piyantun sepah kalih.
Tumprap putra, mutlak ambudidoyo ndamel bingahipun piyantun
Dhawuhipun Allah Ta'ala wonten Al-Qur'anul Karim: sepah kalih, sarana tuhu dateng dhawuh pangandikanipun,
‫سا َن بَِوالِ َديْ ِه َْحَلَ ْتهُ أُمهُ َو ْهنًا َعلَى‬َ ْ‫ص ْي نَا اإلن‬َّ ‫ َوَو‬:‫الرِج ْي ِم‬ ِ َ‫الش ْيط‬
َّ ‫ان‬ َّ ‫لل ِم َن‬ِ ‫اَعُوذُ ِب‬
ْ
ngladosi kebetahanipun, lan ambudidaya mbales dateng jasa-
jasanipun, njangi nama baik lan kehormatanipun utawi mikul
)١٤ :‫ص ْيُ (لقمن‬ ِ ‫ك إِ َِلَّ الْم‬
َ َ ْ‫َن ا ْش ُك ْر ِِل َولَِوالِ َدي‬ِ ‫ْي أ‬
ِ ْ ‫صالُهُ ِِف َع َام‬ ِ
َ ‫َو ْهن َوف‬ dhuwur mendhem jeru dateng piyantun sepah. Sampun ngantos
putra tumindak ingkang ndadosaken gelo lan kuciwanipun
piyantun sepah. Langkung-langkung menawi piyantun sepah
Artosipun: "Lan Ingsun (Allah) wus wasiat (perintah) ing manungsa
supoyo mbagusi marang wong tuwa lorone. Ibune wus sarana sampun udzur, putra kedah sabar lan wicaksana anggenipun
rekasa lan nyapih ing ndalem mangsa rong tahun. Tegese, syukura ngladosi, kedah memaklumi kawontenanipun.
sira kabeh marang Ingsun (Allah) lan marang wong tuwa loro iro. Cinarito wonten salah setunggalipun hadits:
ِ ‫ َجاء ر ُجل إِ َل ر ُس‬:‫ال‬
‫ول‬ َّ ‫ض َي‬ِ ‫اَّلل بْ ِن َعمرو بْ ِن العاص ر‬ َِّ ‫َعن َعب ِد‬
Mung maring ingsun (Allah) nggonmu bali." " (Al-Qur'an, Surat
Luqman, ayat 14)
َ ٌ َ َ َ َ‫اَّللُ َع ْن ُه َما ق‬ َ ْ ْ ْ
‫ي‬ ُ ‫ َوتَ َرْك‬،ِ‫ك َعلَى ا َْلِ ْج َرة‬
َّ ‫ت أَبَ َو‬ ُ ‫ ِج ْئ‬: ‫ال‬
َ ُ‫ت أ َُبيِع‬ َ ‫ فَ َق‬،‫اَّللُ َعلَ ْي ِه َو َسلَّ َم‬
َّ ‫صلَّى‬ َِّ
َ ‫اَّلل‬
Wonten ayat meniko Allah Ta'ala nerangaken, bilih piyantun sepah
(langkung-langkung ibu), piyantun ingkang sampun kathah )‫"(رواه اىب داود‬. ‫ض ِح ْك ُه َما َك َما أَبْ َك ْي تَ ُه َما‬ ْ َ‫"ارِج ْع َعلَْي ِه َما فَأ‬
ْ :‫ال‬ َ ‫ فَ َق‬،‫ان‬ِ ‫ي ْب ِكي‬
َ َ
perjuanganipun. Awit saking nalika kita taksih wonten kandungan, Ingkang artosipun: "Cinarita sangka Abdulloh bin Umar
dipun lahiraken, bahkan ngantos dewasa. Kita dipun ramut, dipun rodhiyallahu 'anhuma dhawuh: wus sowan wong lanang marang
gulawenthah, lan dipun cekapi sedaya kebetahanipun. panjenenganipun Kanjeng Rasul shallallahu 'alaihi wasallam. Nuli
wong iku matur: dalem sowan ba'iat dateng panjenengan badhe
Jama'ah Jum'at ingkang berbahagia! hijroh, nanging dalem nilaraken piyantun sepah kalih kanthi
kawontenan muwun (nangis). Lajeng Kanjeng Rosul dhawuh: baliya
Wonten kalih perkawis ingkang paling mendasar tumprap putra sira, lan gaweho bungah marang wong tuwa loro sira, kaya olehe
kagem birrul waalidain: sira wus agawe tangise karone. (HR. Abu Dawud)
3 4

Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek

Ingkang kaping kalih, ndongakake dateng piyantun sepah kalih,
sami ugi piyantun sepah taksih sami sugeng, utawi sampun seda.
Jama'ah Jum'at ingkang berbahagia!
Selami piyantun sepah kita taksih sugeng, kita suwunaken dateng
Allah Ta'ala, kesehatan, kawilujengan lan keberkahanipun. Menawi
piyantun sepah kita sampun seda, kita suwunaken dateng Allah
Ta'ala, rahmat, maghfirah lan suwarganipun.
Sak lebetipun Sunan Ibnu Majah, Kanjeng Rasul shallallahu 'alaihi
wasallam sampun dhawuh:
‫اَّللُ َعلَْي ِه َو َسلَّ َم‬
َّ ‫صلَّى‬ َ ‫َّب‬ِ ِ‫ال بَ ْي نَ َما ََْن ُن ِع ْن َد الن‬
ٌ‫ي َش ْيء‬ َّ ‫اَّلل أَبَِق َي ِم ْن بِ ِر أَبَ َو‬
َِّ ‫ول‬ َ ‫ال ََّي َر ُس‬
dumadakan ana wong lanang sangka golongan Bani Salamah
sowan marang panjenenganipun Nabi, lan nyuwun pirsa: Duh,
Kanjeng Rasul, punapa taksih wonten malih perkawis kagem bekti
dateng piyantun sepah kalih kula, sak sampunipun kekalihipun
seda? Banjur Nabi dhawuh: bener! Yo iku dongakake marang
kekarone, nuhoni janji-janji kekarone sak wuse kekarone seda,
mulyakake kanca-kancane, lan ora nyambung tali silaturahim
kejobo amarga krono kekarone."
Jama'ah Jum'at yang berbahagia!
Semanten agungipun derajat piyantun sepah kalih kita, lan sampun
dados kewajiban tumprap saben putra mulyakaken dateng
َ َ‫ك بْ ِن َربِ َيعةَ ق‬ِ ِ‫َعن أَِِب أُس ْيد مال‬
َ َ ْ kekalihipun utawi mikul dhuwur mendhem jeru.
Mugi-mugi kita pinaringan Istiqomah, ngabekti dateng Allah
َ ‫إِ ْذ َجاءَهُ َر ُج ٌل ِم ْن بَِِن َسلَ َمةَ فَ َق‬ Ta'ala, ugi ngabekti dateng piyantun sepah kalih kita.

ٌ‫ار ََلَُما َوإِي َفاء‬

ِ ِ
ُ ‫الص ََلةُ َعلَ ْي ِه َما َوال ْستغْ َف‬ َّ !‫ال نَ َع ْم‬ َ َ‫أَبَر ُُهَا بِِه ِم ْن بَ ْع ِد َم ْوِتِِ َما ق‬ ِ َ‫ و نَ َفع ِِن و إِ ََّّي ُكم ِبَا فِ ْي ِه ِمن ْاألََّي‬.‫بَر َك هللا ِل ولَ ُكم ِف الْ ُقرآ ِن الْع ِظ ْي ِم‬.
‫ت َو‬ َ ْ َ َ َ َ ْ ْ َْ ُ َ
‫وص ُل إَِّل‬ ‫ت‬
ُ ‫ل‬َ ِ
‫ِت‬ َّ
‫ل‬ ‫ا‬ ‫م‬ِ ِ‫الر‬
‫ح‬َّ ‫ة‬
ُ ‫ل‬
َ ِ ‫ود ُِهَا ِمن ب ْع ِد موِتِِما وإِ ْكرام ص ِد ِيق ِهما و‬
‫ص‬ ِ ‫بِعه‬
ُُ
َ َ َ َ ُ َ َ َ َْ َ ْ َّ ‫ال ِذ ْك ِر ا ْلَ ِك ْي ِم َوتَ َقبَّ ْل ِم ِن َو ِم ْن ُك ْم تَِلَ َوتَهُ إِنَّهُ ُه َو‬
‫ أَقُ ْو ُل قَ ْوِ ِْل‬.‫الس ِم ْي ُع اْ َلعلِ ْي ُم‬
‫ِبِِ َما‬
‫استَ غْ ِف ُرْوهُ ِم ْن ُك ِل‬ ْ َ‫ ف‬.‫ْي‬
ِ
َ ْ ‫سائِ ِر الْ ُم ْسل ِم‬
ِ ِ ِ
َ ‫َه َذا َوأَ ْستَ غْف ُرهللاَ الْ َعظ ْي َم ِ ِْل ولَ ُك ْم َول‬
Ingkang artosipun: "Saking Abu Usaid Malik bin Rabi'ah dhawuh:
Nalika kita ana ngersane Nabi shallallahu 'alaihi wasallam, .‫الرِح ْي ُم‬
َّ ‫ إِنَّهُ ُه َوالْغَ ُف ْوُر‬،‫َذنْب‬
6
5
Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek Email:ldnutrenggalek@gmail.com ldnu trenggalek
 ‫ِ‬ ‫خآصةً وِمن ب لْ َد ِ‬ ‫ِ ِ ِ ِِ‬
‫ب ُك ِل‬ ‫ان الْ ُم ْسل ِم ْ َ‬
‫ْي َع َّامةً‪ََّ .‬ي َر َّ‬ ‫َوَمابَطَ َن م ْن بَلَد َن انْ ُدون ْيسيَّا َّ َ ْ ُ‬
‫‪KHUTBAH II‬‬

‫ْي ِبَ َّن ََلُ ُم ا ْلُ ْس َن ِف الدنْ يَا َو ْالَ ِخ َرةِ‪ .‬أَ ْش َه ُد اَ ْن‬ ‫لل الَّ ِذى ب َّ ِ‬
‫ش َرالْ ُمتَّق ْ َ‬‫َ‬
‫اَ ْلم ُد ِ‬
‫َْ‬ ‫ك َعلَى ُك ِل َش ْيء‪ ،‬اِغْ ِف ْرلَنَا ُك َّل َش ْيء َوَلتَ ْسىأَلْنَا َع ْن ُك ِل َش ْيء‬ ‫ِ‬
‫َش ْيء بُِق ْد َرت َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ك لَهُ‪َ .‬واَ ْش َه ُد اَ َّن َسيِ َد َن ُمَ َّم ًدا َع ْب ُدهُ َو َر ُس ْولُهُ‪ .‬اَللَّ ُه َّم‬‫َلالَهَ ا َّلهللاُ َو ْح َدهُ َل َش ِريْ َ‬ ‫ك َعلَى ُك ِل َش ْيء قَ ِديْ ٌر‪َ .‬ربَّنَا‬ ‫اس ْب نَا ِف ُك ِل َش ْيء َواَ ْع ِطنَا ُك َّل َش ْيء‪ .‬انَّ َ‬‫وَل ُتَ ِ‬
‫َ‬
‫ات‪َ ،‬و َعلَى اَلِِه‬ ‫َ ْ‬
‫فَص ِل وسلِم وب ِر ْك َعلَى سيِ ِد َن وموَل َن ُمَ َّمد أَ ْشر ِ‬
‫اف الْم ْخلُوقَ ِ‬
‫َ‬ ‫َ ََْ‬ ‫َ َ َ ْ ََ‬ ‫اب النَّا ِر‪.‬‬ ‫ِ‬
‫سنَةً َوقنَا َع َذ َ‬
‫ِ ِ ِ‬
‫سنَةً َوف اْآلخ َرة َح َ‬
‫ِ ِ‬
‫آتناَ ف الدنْ يَا َح َ‬
‫ص َحابِ ِه اَ ْه ِل التَّ ْق َوى َوالْ َمغْ ِف َرةِ‪.‬‬
‫َواَ ْ‬
‫تآء ِذي اْل ُق ْر َىب َويَ ْن َهى َع ِن‬ ‫ان وإِي ِ‬ ‫اد ِ‬ ‫ِ‬
‫سِ َْ‬ ‫َ‬ ‫ح‬‫ْ‬ ‫ِ‬
‫إل‬ ‫ا‬
‫ْ‬‫و‬‫َ‬ ‫ل‬ ‫هللا ! إِ َّن هللاَ ي ُْمر ِبْ َلع ْد ِ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬‫ب‬ ‫ع‬
‫ال هللاُ‬ ‫الل َح َّق تُ َقاتِِه َوَل َتُْوتُ َّن اَِّل َواَنْ تُ ْم ُم ْسلِ ُم ْو َن‪ .‬فَ َق َ‬‫فَ يَااَي َها الْ ُم ْسلِ ُم ْو َن! اِتَّ ُق ْو َ‬ ‫اْل َف ْخ ِ‬
‫شآء َواْملُْن َك ِر َواْلبَ غْ ِي يَعِظُ ُك ْم لَ َعلَّ ُك ْم تَ َذ َّك ُرْو َن َواذْ ُك ُروا هللاَ اْ َلع ِظ ْي َم يَ ْذ ُك ْرُك ْم‬
‫صل ْو َن َعلَى النَِّ ِب َيَي َهاالَّ ِذيْ َن‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫وا ْش ُكروهُ َعلى نِع ِم ِه ي ِز ْد ُكم ولَ ِذ ْكر ِ‬
‫ال َوَلْ يَ َز ْل قَائَلً َعل ْي ًما‪ :‬ا َّن هللاَ َوَم ََلئ َكتَهُ يُ َ‬ ‫تَ َع َ‬ ‫هللا أَ ْك َ َْب‬ ‫َ ُْ َ َ َ ْ َ ُ‬
‫صل ْوا َعلَْي ِه َو َسلِ ُم ْوا تَ ْسلِ ْي ًما ‪.‬‬ ‫اََمنُ ْوا َ‬
‫‪Khuthbah Jum’ah Ini Disusun Oleh K.Ali Asmungi (Ketua PC LDNU‬‬
‫اَللَّه َّم ص ِل وسلِم وب ِر ْك َعلَى سيِ ِد َن وموَل َن ُمَ َّمد و َعلَى اَلِ ِه و ِ‬
‫ص ْحبِه َوالتَّابِعِ ْ َ‬
‫‪Trenggalek), Editor : BNA/Imha‬‬
‫ْي‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ََْ‬ ‫ُ َ َ َ ْ ََ‬
‫ْي و الْم ْؤِمنَ ِ‬
‫ات‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْي ‪.‬اَللَّ ُه َّم اغْ ِفر لِلْم ْؤِمنِ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫الر ِِ‬
‫اْح‬‫ك ََّيأَ ْر َح َم َّ‬‫ض َع ْن ُه ْم بَِر ْْحَتِ َ‬
‫َو ْار َ‬
‫َ ُ‬ ‫ْ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ْي َوالْ ُم ْسل َمات اَْألَ ْحيَاء م ْن ُه ْم َواْلَ ْم َوات‪ .‬اَللَّ ُه َّم ا ْدفَ ْع َعنَّا الْبََلَءَ‬ ‫َو الْ ُم ْسل ِم ْ َ‬
‫الش َدائِ َد َوالْ ِم َح َن َماظَ َه َر ِم ْن َها‬
‫شاءَ َوالْ ُم ْن َك َر َوالْ ُم ْختَلِ َفةَ َو َّ‬ ‫َوالْغَ ََلءَ َوالْ َف ْخ َ‬
‫‪Email:ldnutrenggalek@gmail.com‬‬ ‫‪ldnu trenggalek‬‬ ‫‪Email:ldnutrenggalek@gmail.com‬‬ ‫‪ldnu trenggalek‬‬