Müzik Teorisi Ders Notu - 5

Müzikte Ölçülerde Kuvvetli ve Hafif Zaman Meselesi;

Müzikte ölçüler ister ikişerli ister üçerli bölünmüş olsun, iki zamanlı ölçülerde birinci zaman (vuruş)
kuvvetli, ikinci zaman hafif, üç zamanlı ölçülerde birinci zaman kuvvetli, ikinci ve üçüncü zamanlar
hafif, dört zamanlı ölçülerde de birinci ve üçüncü zamanlar kuvvetli, iki ve dördüncü zamanlar hafif
kabul edilmiştir. Örnek:

SENKOP (Sende/Aksatım) VE ÇEŞİTLERİ

Senkop : Hafif zamandaki sesli sürenin (notanın) kuvvetli zaman üzerinde devam etmesi senkop’u
meydana getirir. Diğer bir deyişle normal vurgu düzenin yer değiştirmesidir. Üç çeşit senkop vardır.

1- Düzenli (Regular/Eşit-Simetrik) Senkop: Senkop’u meydana getiren notalar sürece eşitse, bu

senkop’a “düzenli senkop” denir.

2- Düzensiz (İrregular/Eşit olmayan-Asimetrik) Senkop: Senkop’u meydana getiren notalar sürece eşit
değil ve ikinci değer birinci değerden küçükse bu senkop’a “düzensiz senkop” denir.

3- Aksak (Boiteuse) Senkop: Senkop’u meydana getiren notalar sürece eşit değil ve ikinci değer birinci
değerden büyükse bu senkop’a “aksak senkop” denir.
NOT: Senkoplar tek başlarına ortaya çıkabilecekleri gibi ikişer, üçer ve daha çok sayıda birbirine bağlı
olarakta oluşabilirler. Senkop eğer bir ölçünün tamamını kapsıyorsa buna “genişletilmiş senkop”, iki
veya daha çok ölçüyü kapsıyorsa, buna da “zincirleme senkop” adı verilir.

KONTRTEMPO (Karşı zaman/Kontrtan) : Hafif vuruş veya zaman üzerinde başlayan sesli sürenin
kendisinden sonra gelen kuvvetli bir vuruş veya zaman üzerinde devam etmemesine, diğer bir deyişle
senkop’un suslarla yapılmasına “kontrtempo” adı verilir.

Not: Yukarıdaki örnek Bona kitabından alınmıştır.