Неоргански соединенија

1. Оксиди се соединенија од кислород и други елементи. Се делат на киселински, базни,

амфотерни и неутрални.
а) Киселински оксиди се оксиди што реагираат со хидроксидите или базните оксиди и образуваат
соли (тие се неметаи)
CO2 – Јаглерод Диоксид
SO2 – Сулфур Диоксид
SO3 – Сулфур Триоксид
P2O5 – Фосфор Пентаоксид

Грчки префикси:
1 – моно
2 – ди
3 – три
4 – тетра
5 – пента
6 – хекса
7 – хепта
8 – окта
9 – нона
10 – дека
11 – индека
12 – додека

б) Базни оксиди се оксиди што реагираат со киселинските оксиди или со киселини и образуваат соли
(тие се метали)
CaO – Калциум Оксид
Cu2O – Бакар (I) Оксид
CuO – Бакар (II) Оксид
Fe2O3 – Железо (III) Оксид

в) Амфотерни оксиди се оксиди кои некогаш реагираат со киселини, а некогаш со бази и образуваат
соли
ZnO – Цинк Оксид
Al2O3 – Алуминиум оксид
Sb2O3 – Антимон (III) оксид
SnO – Калај Оксид

г) Неутрални оксиди се оксиди што не реагираат со ништо и ги има малце.

CO – Јаглерод Моноксид
NO – Азот Моноксид
N2O – Диазот Моноксид

2. Номенклатура на оксидите
Cu2O – Бакар (I) Оксид
N2O3 – Азот (III) Оксид
CrO3 – Хром (VI) Оксид
CuO – Бакар (II) Оксид
N2O5 – Азот (V)Оксид
CO2 – Јаглерод Диоксид
SO2 – Сулфур Диоксид
N2O3 – Диазот Триоксид
P2O5 – Дифорфор Пентаоксид

3. Киселини се соединенија кои во себе содржат атоми на водород и мозар да се заменат со

атоми на метал
HCl – Хлороводородна Киселина
HNO3 – Азотна Киселина
H2SO4 – Сулфурна Киселина
H3PO4 – Фосфорна Киселина
H2S – Сулфуроводородна Киселина
HI – Јодоводородна Киселина
HClO3 – Хлорна Киселина
H2CO3 – Јаглеродна Киселина
H2SeO4 – Селена Киселина
H2CrO4 – Хромна Киселина
H2MnO4 – Манганова Киселина
H3AsO4 – Арсенова

Префикси:
Основна: на или ова
-1 кислороден атом: еста
-2 кислородни атоми: хипо....еста
+1 кислороден атом: пер...на/ова

Киселина Киселински Остаток

- оводородна - ид
- на/ова - ат
- еста - ит
- хипо...еста - хипо...ит
- пер...на/ова - пер...ат

4. Хидроксиди се соединенија составени од метал и хидроксидна група

5. Соли се соединенија составени од метал и киселински остаток
Поделба:
а) Нормални – Секој атом на водород се заменува со атом на метал
Na  HCl  NaCl – Натриум Хлорид
Ca  H2SO4  CaSO4 – Калциум Сулфат
б) Хидроген – Имаат атом на метал, киселински остаток и исто така атом на водород
Na  H2CO3  NaHCO3 – Натриум Хидроген Карбонат
K  H2SO4  KHSO4 – Калциум Хидроген Сулфат
в) Хидроксид соли - Кога молекулите со повеќе хидроксидни групи нецелосно ке ги заменат
хидроксидните групи со атом на метал.
-Cl  Ca(OH)2  Ca(OH)Cl
-NO3  Mg(OH)2 Mg(OH)NO3
г) Двојни соли – Соли создадени од 2 атоми на метал и една киселина
NaKSO2 – Натриум Калиум Хипосулфит
K2NaPO4 – Калиум Натриум Фосфат
KAl(SO4)2 – Калиум Алуминиум Сулфат
д) Мешанин соли – еден метал и 2 киселини
CaCl(OCl) – Калциум Хлорид Хипохлорид
ѓ) Кристалохидрати – содржат сврзана вода
CuSO4 * 5H2O
CuCl2 * 2H2O
Na2CO3 * 10H2O
Добивање:
а) Реакција меѓу метал и киселина
б) Реакција меѓу метален оксид и киселина
в) Реакција меѓу киселини и бази (неутрализација)
г) Реакција меѓу метал и неметал
д) Реакција меѓу сол и киселина
6. Структура на комплексни соединенија
а) комплексообразувач – метал со празна атомска орбитала
б) лиганди - неутрални молекули што содржат слободен електронски пар
NH3 – аммин
H2O – аква
CO – карбонил
NO – нитрозил
CN – цијано
F – флуоро
Cl - хлоро
в) координационен број – број на лиганди
г) надворешна зона – го неутрализира комплексот
7. Според внатрешната зона комплексните соединенија можат да бидат
а) катјони [Cu(NH3)4]SO4 – Тетрааммин Бакар (II) Сулфат
б) анјони K4[Fe(CN)6] – тетракалиум хексацијаноферат (II)