Оксиди

( амфотерни и индеферентни)

Ева Павловиќ I-6

Класификација на хемиските соединенија
Хемиски
соединенија

Органски Неоргански

Оксиди

Киселини

Хидроксиди и
бази

Комплексни
соединенија
 Да повториме:

-Што претставуваат оксидите?

• Оксидите претставуваат бинарни соединенија на

кислородот (кислородот е сврзан со некој метал,
неметал, семиметал) во кои валентноста на
кислородот е -2.

Киселински

О
Базни
К
С
И Амфотерни
Д
И Индеферентни
(неутрални)
 Што се тоа амфотерни оксиди?
• Амфотерни оксиди се оксиди кои што при определени услови се однесуваат и како
киселински и како базни оксиди, (реагираат и со киселини и со бази).

Пример за амфотерни оксиди :

Цинк оксид - ZnO Калај(II) оксид - SnO

Алуминиум – Al2O3 Антимон(III) оксид – Sb2O3

• Главно својство на киселинските, базните и

амфотерните оксиди е тоа што тие образуваат
соли.
 Индеферентни (неутрални)
• Индиферентни (неутрални) оксиди се оние оксиди
кои не реагираат ниту со киселини, ниту со бази, ниту
со вода.

Примери:

Јаглерод моноксид - CO Диазот оксид или азот субоксид – N2O

Азот монооксид - NO
 Номенклатура на оксидите
a) Номенклатура на метални (базни) оксиди

Ако металот гради само еден вид оксид, односно ако металот има само една
возможна валентност, тогаш името на оксидот се образува од името на на
металот со додавање на зборот „ОКСИД“.

Пример: Na2O - натриум оксид Аl2O3 - алуминиум оксид

CaO - калциум оксид

Доколку металот има повеќе возможни оксидациски состојби

(променлива валентност), односно гради повеќе видови оксиди,
тогаш помеѓу името на металот и зборот оксид се пишува
оксидациската состојба на металот со римски број ставен во мала
заграда, слеано со името на металот
• Доколку металот има повеќе возможни променлива
валентност, односно гради повеќе видови оксиди, тогаш
помеѓу името на металот и зборот оксид се пишува
оксидациската состојба на металот со римски број ставен во
мала заграда, слеано со името на металот

Пример:

Cu2O бакар(I) оксид Fe2O3 железо(III) оксид

FeO железо(II) оксид CuO бакар(II) оксид

Внимавај! Името на металот и римскиот број се пишуваат

слеано, додека името на металот (со или без римски број) и
зборот оксид се пишуваат раздвоено.
б) Номенклатура на неметални (киселински) оксиди

Името на неметалниот оксид покрај на претходниот начин, може да се образува од името

на металот и зборот „ОКСИД“. Пред името на неметалот и пред зборот оксид се додаваат
префикси кои го означуваат соодветниот стехиометриски индекс именуван на грчки.

број префикс број префикс

1 моно- 7 хепта
2 ди- 8 окта
Примери: N2O5 диазот
3 три- 9 нона пентаоксид SO3
4 тетра- 10 дека сулфур триоксид
5 пента- 11 ундека P4O10 тетрафосфор
6 хекса- 12 додека- декаоксид