РЕАКЦИИ НА

МЕТАЛИ СО КИСЛОРОД
Тема 5:
Низа на реактивност на металите
 ШТО ЌЕ НАУЧИМЕ ДЕНЕС?

Ќе запишуваме
е равенки на Ќе
в ам обј
и ш у реакции меѓу асн
о п
Ќе енд во та металите и сое какви име
тр в н о с
о се дине
к ти е в кислородот и пр о ниј
реа талит истите
дук
тит
а
м е на ме м е е
на
о д н о с
до т правилно ќе тал ѓу
о р о кис ите
с л ги изрануваме лор
к и одо и
т
 ДАЛИ СЕ СЕЌАВАТЕ НА РЕАКЦИИТЕ НА МЕТАЛИТЕ СО КИСЛОРОД ?
(VIII ОДД)

метал кислород оксид

ДОКАЗ ДЕКА МЕТАЛИТЕ РЕАГИРААТ
• НО ШТО ЌЕ СЕ СЛУЧИ АКО ГИ ИЗЛОЖИМЕ
СО КИСЛОРОДОТ НА ВОЗДУХ?

Во нормални услови, металите се:

 Цврста агрегатна состојба (живата)
 Сребрено бела боја (бакар, злато)
 На напречен пресек имаат метален сјај

О. Тие ќе ја променат бојата (ќе потемнат)

Причина:
-воздухот е смеса која во себе содржи 20% кислород.
-Кога металите ги изложуваме на воздух, тие реагираат
со кислородот, при што се образува површински слој
(заматена скрама) од метален оксид, што предизвикува
ПОТЕМНУВАЊЕ на нивната површина
 РЕАКЦИИ СО КИСЛОРОД
• Реакциите со кислород ги нарекувавме:
1. Реакции на оксидација (бидејки се образува ОКСИД како продукт)
2. Реакции на согорување (бидејки кислородот е неопходен реактант)
• Но, металите реагираат со различна брзина со кислородот;
Со натриум Со магнезиум Со железо Со бакар Со злато

-со мала искра, брзо гори -лесно се пали и гори -не гори, но доколку се -не гори, но при загревање -не дава реакција (колку и да
со светло жолт пламен заслепувачки , но не создава загрее и се внесе во чист се прекрива со темно-сина го загреваме, тој не реагира
пламен кислород топлиот метал кон цврста супстанца
ослободува жолти искри
 РАВЕНКИ НА РЕАКЦИИ И ПОДРЕДУВАЊЕ НА МЕТАЛИТЕ СПОРЕД
РЕАКТИВНОСТ
ЗАКЛУЧОК:
натриум + кислород  Натриум оксид • Реакциите со кислород
4Na+O2 --->2Na2O се одвиваат со различна брзина
• Зависно колку брзо
металот реагира со О2, така се
одредува неговата
Магнезиум + кислород  магнезиум оксид РЕАКТИВНОСТ
2Mg +O2 ---> 2MgO
НАЈРЕАКТИВЕН

Железо + кислород  железо(III) оксид

Na
4Fe+3O2 --->2Fe2O3
Mg

Бакар+ кислород  бакар(II) оксид Fe

2Cu +O2 --->2CuO
Cu

Au
злато+ кислород  нема реакција
Au +O2 --->X НЕРЕАКТИВЕН
• Каков тип на соединенија се оксидите добиени при реакција меѓу
МЕТАЛ И КИСЛОРОД?
• ОДГОВОР: Јонски соединнеија
 Атомот на кислородот во елементарна состојба има 6 валентни
електрони (Ел. Конф.:2,6)
 Има афинитет да прими два електрони за да постигне стабилна состојба

 Тие два електрони, кислородот ги добива од атомите на металите

 Металите имаат афинитет да ги оддадат своите валентни електрони и да добијат целосно
пополнет слој
 ЗАКЛУЧОК:
• Најреактивни метали

 При реакција меѓу метал

и кислород се образува МЕТАЛЕН
ОКСИД;

 Реакциите меѓу металите

и кислородот се одвиваат со
различна брзина и според тоа
металите ги подредуваме како
најреактивни до најмалку реактивни
метали;

 Металните оксиди се
јонски соединенија, во кои атомот на
металот образува КАТЈОН, а
кислородниот атом секогаш образува
АНЈОН;

Најнереактивни метали