Dẫn: Trong hơn 5 năm vừa qua, mô hình hoạt động kinh tế tập thể trên cả nước đã cho

thấy nhiều
tín hiệu tích cực và đến hiện nay, trong hơn 31 nghìn hợp tác xã trên cả nước, có hơn 20 nghìn hợp
tác xã nông nghiệp, chiếm trên 64% tổng số hợp tác xã cả nước, thu hút hàng triệu lao động. Nhiều
loại hình hợp tác xã liên kết trong sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, tạo nên các
chuỗi liên kết nông sản đa giá trị, bền vững. Vậy mô hình kinh tế hợp tác xã là gì mà lại có thể thu hút
nhiều lao động như vậy

*Đặc điểm

-Khái niệm: Là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 7 thành viên tự
nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm
nhằm đáp ứng nhu cầu chung của các thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng
và dân chủ trong quản lí hợp tác xã

*NOTE: Có tư cách pháp nhân là được nhà nước công nhận để hoạt động một cách độc lập và chịu
trách nhiệm trước pháp luật.

-Đặc điểm:

+Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế tập thể, có các thành viên là cá nhân hoặc tổ chức: được tổ chức
và hoạt động dựa trên cơ sở sở hữu tập thể về tư liệu sản xuất và tài sản. Tài sản, vốn và tư liệu sản
xuất của hợp tác xã được hình thành chủ yếu từ sự đóng góp của thành viên

+Hợp tác xã là một tổ chức mang tính xã hội sâu sắc : Tính xã hội của hợp tác xã được thể hiện rõ
trong các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của nó, đó là tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi và quản lý
dân chủ. Hợp tác xã thực hiện những công việc giúp đỡ, hỗ trợ cho các thành viên, góp phần cải
thiện đời sống tinh thần, nâng cao trình độ văn hóa và năng lực trình độ của các thành viên.

+Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế có tư cách pháp nhân: Hợp tác xã được thành lập một cách hợp
pháp khi đăng ký kinh doanh ở UBND cấp huyện và được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;
có cơ cấu tổ chức chặt chẽ khi thành lập các cơ quan quản lý, điều hành và kiểm soát

+Hợp tác xã được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm:

Hợp tác xã có quyền chủ động trong việc huy động vốn, kết nạp, khai trừ thành viên, tự chịu trách
nhiệm đối với các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính trong phạm vi vốn và tài sản của hợp tác xã.

Tự chịu trách nhiệm là trách nhiệm thực hiện những nghĩa vụ khi là thành viên của hợp tác xã: hoạt
động đúng ngành nghề, thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật, sử dụng vốn, tài sản theo đúng
quy định,…

*Ưu điểm của hợp tác xã:

– Không bị giới hạn bởi chủ thể tham gia nên hợp tác xã đã thu hút được nhiều thành viên tham gia,
tạo điều kiện cho việc sản xuất, kinh doanh của các cá thể riêng lẻ.

– Nguyên tắc chính của hợp tác xã là dân chủ bình đăng, do vậy các thành viên có quyền biểu quyết,
đưa ra quyết định các vấn đề quan trọng của hợp tác xã như nhau mà không bị ảnh hưởng bởi số vốn
góp;

–các thành viên trong hợp tác xã chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn đã góp vào hợp tác xã. Do
vậy, các xã viên có thể yêu tâm cùng đầu tư, sản xuất, kinh doanh khi tham gia hợp tác xã, tránh
được tâm lý lo lắng khi có rủi ro xảy ra.
*Nhược điểm của hợp tác xã:

– Cũng do cơ chế bình đẳng, dù đóng góp được nhiều hay ít vốn thì đều có quyền quyết định như
nhau đối với vấn đề của hợp tác xã, nên mô hình hợp tác xã thường không thu hút được thành viên
đóng góp được nhiều vốn, vì thành viên tham gia hợp tác xã sẽ cảm thấy quyền lợi về việc quyết định
không phù hợp với số vốn mà mình đã góp.

– Số lượng thành viên tham gia hợp tác xã thường rất đông nên sẽ có nhiều vấn đề khó khăn, phức
tạp trong quá trình quản lý hợp tác xã.

– Nguồn vốn của hợp tác xã thường được huy động chủ yếu từ nguồn vốn góp từ các thành viên và
có tiếp nhận thêm các khoản trợ cấp, hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức khác, nhưng qua đó cũng
cho thấy khả năng huy động vốn không cao so với các hình thái kinh tế khác.

*Hợp tác xã Dao Đỏ.

- Địa điểm: Thôn Tả Chải, Tả Phìn, Sa Pa, Lào Cai.

- Sản phẩm nổi bật của HTX là dịch vụ ngâm tắm và thuốc tắm nước, ngoài ra còn có thuốc tắm khô,
tinh dầu, dịch vụ ngâm chân, dịch vụ lưu trú và dịch vụ ăn uống…

- Thị trường: trong địa bản tỉnh Lào Cai và các tỉnh lân cận, mở rộng đến cả Hà Nội và Thành phố Hồ
Chí Minh.

- Hiện nay, vùng nguyên liệu của HTX được mở rộng tại hai xã Tả Phìn và xã Ngũ Chỉ Sơn, với diện tích
trồng và chăm sóc, bảo tồn các loại cây thuốc của người Dao đỏ hơn 115 ha, tạo việc làm cho 224 hộ
liên kết và 120 xã viên là phụ nữ dân tộc Dao và Mông. Ngoài việc mang lại thu nhập cho bà con
trong xã, hoạt động của HTX cộng đồng Dao đỏ, còn góp phần tích cực thúc đẩy bình đẳng giới, nâng
cao trình độ, khẳng định vai trò của người phụ nữ trong xã hội.

- Ngoài cung ứng ra thị trường bán lẻ thì toàn bộ sản phẩm của HTX được Tổng Công ty CP Nam
Dược Việt Nam đặt hàng sản xuất. Quy trình trồng và sản xuất an toàn đã giúp HTX điều chế được
nhiều sản phẩm có chất lượng cao và đủ điều kiện để được các cơ quan chức năng của tỉnh giám sát,
đánh giá, cấp tem truy xuất nguồn gốc và là điều kiện để được xét cấp sao OCOP trong thời gian sắp
tới.

*Lý do khả năng huy động vốn của mô hình hợp tác xã lại không cao so với những hình thái kinh tế
còn lại

- Phương án sản xuất, kinh doanh khi đề xuất vay vốn chưa mang tính khả thi; năng lực tài chính, vốn
tự có, phương tiện sản xuất, cơ sở vật chất của HTX còn chưa đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế,
chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, kinh doanh hiện nay...

*QUIZ

Câu 1: Mục đích tham gia hợp tác xã của các thành viên là gì

A. Tìm kiếm việc làm

B. Vì lợi ích nhu cầu chung
C. Phát triển phong trào hợp tác xã trên quy mô địa phương, vùng, quốc gia và quốc tế.
D. Cả A, B, C đều đúng.

Đáp án đúng là: D

Mục đích tham gia hợp tác xã của các thành viên:
+ Tìm kiếm việc làm, vì lợi ích nhu cầu chung.

+ Hợp tác với nhau nhằm phát triển phong trào hợp tác xã trên quy mô địa phương, vùng, quốc gia
và quốc tế

Câu 2: Mô hình kinh tế của hợp tác xã có đặc điểm gì

A. Thể hiện sự hợp tác, tương trợ với nhau trong quá trình sản xuất kinh doanh
B. Thể hiện tính kinh tế.
C. Mang tính xã hội.
D. Cả A, B, C đều đúng.

Đáp án đúng là: D

Đặc điểm của mô hình kinh tế hợp tác xã là hình thức tổ chức kinh tế thể hiện sự hợp tác, tương trợ
với nhau trong quá trình sản xuất kinh doanh; vừa thể hiện tính kinh tế, vừa mang tính xã hội.

Câu 3: Đâu không phải là nhược điểm của mô hình hợp tác xã

A. Mô hình hợp tác xã thường không thu hút được thành viên đóng góp được nhiều vốn
B. Các thành viên có quyền bình đẳng với nhau
C. Số lượng thành viên tham đông
D. Khả năng huy động vốn không cao so với các hình thái kinh tế khác.

Đáp án: B

Nguyên tắc chính của hợp tác xã là dân chủ bình đăng, do vậy các thành viên có quyền biểu quyết,
đưa ra quyết định các vấn đề quan trọng của hợp tác xã như nhau mà không bị ảnh hưởng bởi số vốn
góp;

Câu 4: Đây không phải là hợp tác xã ở Lào Cai?

A. Hợp tác xã chăn nuôi gia súc gia cầm Xuân Tiến
B. Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ Tiến Đạt
C. Hợp tác xã Hàm Đức

D.Hợp tác xã Dao Đỏ

Đáp án: C. Hợp tác xã Hàm Đức ở Bình Thuận không phải Lào Cai