MAGANDANG

UMAGA!
Ika- apat na Pangkat
EVAREN BUENO
Ma. ERICA CANLAS
SHEEN FUSTER
XYLA COLEEN ESCARIO
DEAN MARK GARALDE
HANNAH MAYUMI DEUNA
BERNADETH BOTILLO
PAUNANG
GAWAIN
PIDGIN, CREOLE
AT IDYOLEK
PIDGIN
PIDGIN
Sinasabing ang pidgin ay isang bagong wika
na nabubuo kung mayroong dalawang tao na
magkaiba ang wika at naipagsasama ang
paraan ng pagsasalita at paggamit ng wika.
PIDGIN
Ang dalawang tao na may magkaibang wika at
kultura ay pinagsisikapang mairaos ang
kanilang pag-uusap sa paghahalo ng wikang
alam nila at likas sa kanila at ang mga salitang
madalas ding gamitin ng kausap.
HALIMBAWA
TAGLISH
Halimbawa ng Pidgin:
Taglish

1. Grabe naman so init naman here. (Grabe naman, napakainit

naman rito.)
2. I don’t like nga sabi! (Ayaw ko nga, sabi!)
3. You’re so funny talaga! (Nakakatawa ka talaga)
4. You make pili na sa mga dress here. (Pumili ka na sa mga
damit dito.)
5. There is baha outside because of the ulan! (May baha sa
labas dahil sa ulan!)
BAROK
Barok

1. Ako bigay sa iyo discount pag bili ka dami. (Ako’y magbibigay

sa iyo ng discount kapag bumili ka nang marami.)
2. Ako punta muna banyo sakit tiyan ko. (Ako ay pupunta muna
sa banyo dahil masakit tiyan ko.)
3. Mas galing ako sa iyo sayaw. (Mas magaling akong sumayaw
sa iyo.)
4. Saan ikaw punta kagabi ikaw bigla nawala? (Saan ka nagpunta
kagabi at bigla ka na lang nawala?)
5. Gusto ko punta Baguio init dito Manila. (Gusto kong pumunta sa
Baguio dahil ang init dito sa Manila.)
Katangian ng
Pidgin
Katangian ng Pidgin
1. Hindi unang wika ninuman.
2. Limitado ang gamit
3. Limitado ang bokabulakyo.
Kahalagahan
ng Pidgin
Kahalagahan

Sa konsepto, sinasabing ang pidgin ay nagiging

makeshift language ng dalawang taong hindi
pareho ang wika upang maging tuloy-tuloy ang
kanilang usapan o komunikasyon. Sabi pa nga ng
ilang eksperto sa wika, ang pidgin ay "nobody's
native language" o wikang hindi katutubo kanino
man.
CREOLE
Creole
Ang wikang nabuo mula sa pidgin at naging
unang wika ng mga batang isinilang sa
komunidad nito. Hanggang sa mas pinalawak
at natamo ang lahat ng tungkulin at
katangian ng isang buong natural na wika.
Creole
Nagamit na ito ng mahabang
panahon, kaya't nabuo ito
hangggang sa magkaroon ng
pattern o mga tuntuning sinusunod
na ng karamihan.
Creole
Ito ang barayti na matatag na
natural na wika na nadebelop mula
sa pagpapasimple at pinaghalo-
halong salita ng indibidwal, mula sa
magkakaibang lugar.
Creole
Ito ay nailalarawan sa pamamagitan
ng isang pare-pareho na sistema ng
grammar, nagtataglay ng malalaki at
matatag na bokabularyo at nakuha
ng mga bata bilang kanilang
katutubong wika.
Creole
Ang leksikon ng isang wikang creole
ay higit na ibinibigay ng mga
pangunahing wika, lalo na sa
pangingibabaw na pangkat sa
panlipunang konteksto ng
konstrakyon ng creole.
Creolistic o creology - ito ay pag-aaral
ng mga wikang creole at tulad nito ay
isang subfield ng linguistics.

Creolist- ito naman ang taong

nakikilahok sa pag-aaral ng creole.
PINAGMULAN NG MGA
PINAGHALONG
SALITANG CREOLE
1. Tagalog at Espanyol (Chavacano)

isa sa mga wikang sinasalita sa Pilipinas, lalo na

ang mga taga- Zamboanga at ilang bahagi ng
Cavite, Davao, Maynila at Basilan. Ito ay halong
Kastila at wikang Bisaya at ito ay
nangangahulugang "mababang panlasa" o "bulgar"
sa wikang Spanish.
2. African at Espanyol (Palenquero)

Ito ay isang wikang creole na nakabatay sa Espanya na sinasalita

sa Colombia.

Ito ay pinaghalong Kikongo (isang wikang sinasalita sa gitnang

Africa sa kasalukuyang mga bansa ng Congo, DRC at Angola,
dating mga miyembrong estado ng Kongo) at Espanyol.

Ito ay nag-iisang creole na nakabase sa Espanya sa Latin America.

3. Portuguese at Espanyol (Annobonese)
Ito ay nakakuha ng ilang mga salita na
nagmula sa Espanya, ngunit ang ilang mga
salita ay nagduda sa pinagmulan dahil sa ang
Espanyol at Portuges ay malapit na
magkakaugnay na wika.
HALIMBAWA
Halimbawa:

Ang sinimulang wika ng mga Espanyol at wikang katutubo

sa Zamboanga ay pidgin subalit nang maging unang wika
na ito ng mga batang isinilang sa lugar, nagkaroon ng
sariling tuntuning panggramatika at tinawag na
Chavacano (kung saan ang wikang katutubo ay nahaluan
na ng impluwensiya at bokabularyo ng wikang Espanyol o
Kastila) at ito ngayon ay naging creole na.
Mi nombre Ang pangalan ko

Yu ting yu wan, a? - akala mo espesyal ka o ano?

I gat planti kain kain abus long bikbus - marami akong uri ng mga
hayop sa kagubatan.

Donde tu hay anda? - "anong ginagawa mo?"

Leve pie aw, Ni ti moun ka joue la! "bagalan, naglalaro ang mga bata
rito"
Buenas dias. (Chavacano) ng
Zamboanga - (Magandang umaga.)

Buenas dias. (Chamorro) ng Guam- -

(Magandang umaga)
Katangian ng
Creole
1. Pinaghalong wika: Ang creole ay karaniwang
nabubuo mula sa paghalo ng dalawang o higit
pang mga wika. Karaniwang sinasabing ang isang
wika ang nagiging basehan o pinaka-dominanteng
wika, samantalang ang iba't ibang mga elemento
at katangian ng ibang wika ay nauugnay sa
creole.
2. Simplicity: Ang creole ay karaniwang may simpleng gramatika
at bokabularyo. Ito ay madalas na tinatanggal ang komplikadong
mga salita, estruktura, at patakaran ng wika hanggang sa
makaabot sa isang mas simpleng anyo.

3. Salita ng komunidad: Ang creole ay karaniwang ginagamit ng

mga lokal na komunidad bilang ang pangunahing wika sa araw-
araw na komunikasyon. Ito ay nagmumula at nabubuo sa isang
partikular na kultura at komunidad.
4. Pagsasama ng mga elemento: Ang creole ay maaaring magdala
ng mga elemento ng mga iba't ibang wika, kultura, o pananaw. Ito
ay nagbibigay-daan sa pagbuo ng isang bagong wika na may
mga kaugnay na salita, patakaran, at katangian mula sa iba't
ibang mga pinagmulan.

5. Makabago at usay: Ang creole ay isang dinamikong wika na

patuloy na nagbabago at nag-aangkop sa pangangailangan ng mga
gumagamit nito. Ito ay madalas na nagreresulta ng malikhain at
halos likha-sining na paggamit ng wika.
kahalagahan
ng Creole
KAHALAGAHAN NG CREOLE

Malaking bahagi ng pagiging creole ng isang

wika ay ang madalas na paggamit ng mga tao sa
paligid. Ayon sa konsepto ng wika, nagiging
native sa isang lugar ang wika dahil sa madalas
na pagsasalita at paggamit nito.
IDYOLEK
Ito ay isang uri ng pormal na salita na
karaniwang ginagamit ng isang
indibidwal sa isang natatangi o yunik
na pamamaraan.
isang uri ng barayti ng wika.
na tumutukoy sa nakagawiang paraan ng
pagsasalita ng isang tao o pangkat ng mga tao.
Ito ang natatangi o naiibang istilo ng pananalita.
Ang pagkakaiba ay dulot ng iba't ibang sanhi. Ito
ay maaaring dahil sa pagbigkas, diin at tono ng
mga salita o parirala.
HALIMBAWA
Halimbawa ng Idyolek:

1.) Naiibang tono sa pagbigkas ni Noli de Castro ng mga katagang,

“Magandang Gabi Bayan!”
2.) Ang malumanay na pananalita ni Charo Santos Concio sa
kanyang programang Maalala Mo Kaya.
3.) Ang paos na boses ni Inday Badiday sa pagsasabi ng katagang
“Promise!”
4.) Ang maton at maangas na pagbabalita ng mga Tulfo brothers.
5.) Ang maharot na istilo ng pag-iinterbyu ni Arnold Clavio.
6.) Ang pag ubo at pagsasabi ni Mike Enriquez ng “Excuse me po!”
at “Di namin kayo ka tatantanan!”
7.) Ang makapal at malamig na boses ni Rey Langit.
8.) Ang paggamit ng mga matatalinhagang salita ni Jimmy Licauco.
9.) Ang masayahin na pananalita ni Mark Logan sa mga Kwento ni
Marc Logan.
10.) Ang magkahalong Ingles at Tagalog na lengwahe ni Kris
Aquino
Kahalagahan
ng Idyolek
Kahalagahan ng idyolek

Mahalagang matutuhan ang konsepto ng idyolek dahil sinasabing

ang lahat ng ibang barayiti ng wika. Lumalabas dito ang mga
karanasan sa buhay, personalidad, mga natutuhan sa eskwelahan
at bahay, mga paboritong gawin, at iba pang sanhi kung bakit
nagkakaroon ng ibang paraan ng pagbanggit ng mga salita at
pangungusap.
Pagsusulit
Pagsusulit
1.)isang bagong wika na nabubuo kung mayroong dalawang tao na
magkaiba ang wika at naipagsasama ang paraan ng pagsasalita at paggamit
ng wika.
2.)isang wika na sinasabing likas at nagmula sa mga salitang pidgin.
3.)Ito ay isang uri ng pormal na salita na karaniwang ginagamit ng isang
indibidwal sa isang natatangi o yunik na pamamaraan.
4-6.) Katangian ng Pidgin
7-8.)Dalawang halimbawa ng idyolek
9-10.)Dalawang halimbawa ng Creole
11-15.) Bilang isang mag aaral at magiging guro sa hinaharap, bakit mahalaga
na pag aralan ang ibat ibang barayti ng wika tulad ng Idyolek, Pidgin at
Creole?
Sanggunian:
https://wika101.ph/pidgin/

https://www.scribd.com/document/511550612/Wika-at-Komunidad-Pidgin-at-Creole-
lingua-franca-diglossia-atbp