Professional Documents
Culture Documents
14 câu hỏi về LLNN 071123
14 câu hỏi về LLNN 071123
Câu 1: Trình bày đối tượng nghiên cứu của Lý luận nhà nước và pháp luật, cho 1 VD
- Đối tượng nghiên cứu của LLNNPL là lý luận về NN và lý luận về PL được thể hiện ở 5 nội dung cụ thể sau:
* Từ chìa khoá: quy luật, những vấn đề cơ bản, mối quan hệ, trường phái, khái niệm
- Các quy luật cơ bản, đặc thù về sự hình thành, tồn tại, pháp triển của nhà nước và pháp luật
- Những vấn đề cơ bản, bao quát nhất của đời sống nhà nước và pháp luật
- Mối quan hệ của nhà nước và pháp luật với các hiện tượng xã hội khác
- Các trường phái nhà nước, pháp luật
- Hệ thống các khái niệm cơ bản về nhà nước và pháp luật làm cơ sở cho các ngành khoa học pháp lý
Câu 2: Trình bày phương pháp nghiên cứu của Lý luận nhà nước và pháp luật, cho 1 VD.
- Phương pháp luận:
+ Triết học Mác Lênin: chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử
+ Các quan điểm tiến bộ, nhân văn khác của nhân loại
- Các phương pháp nghiên cứu cụ thể (7): trìu tượng, phân tích-tổng hợp, so sánh, hệ thống, thống kê, xã hội
học, nêu vấn đề
- Có thể lấy vd cho phương pháp xhh về vấn đề VN có nên bỏ án tử hình không và phương pháp nêu vấn đề
‘nếu VN bỏ án tử hình thì vấn đề gì sẽ xảy ra, tích cực – tiêu cực’
Câu 3: Trình bày các quan điểm khác nhau về sự hình thành nhà nước, các phương thức hình thành nhà
nước trong lịch sử, cho VD về sự ra đời của nhà nước Văn lang Âu lạc.
- Các quan điểm khác nhau về sự hình thành nhà nước (8): thuyết thần quyền (phái Quân chủ, phái Giáo quyền,
phái Dân quyền), thuyết gia trưởng, thuyết khế ước xã hội, thuyết bạo lực, thuyết tâm lý, quan niệm nhà nước
siêu trái đất, thuyết thủy lợi, thuyết Mác Lê
- Các phương thức hình thành nhà nước trong lịch sử theo học thuyết Mác Lê
+ phương tây: nhà nước Aten, nhà nước Giecmanh, nhà nước Roma
+ phương đông: trị thủy - thủy lợi và chống ngoại xâm
Câu 4: Trình bày các đặc trưng cơ bản của nhà nước, cho VD, nêu định nghĩa nhà nước và phân tích.
- Các đặc trưng:
+ NN là tổ chức có quyền lực chính trị công cộng đặc biệt
+ NN có lãnh thổ và dân cư
+ NN có chủ quyền quốc gia
+ NN là tổ chức duy nhất có quyền ban hành pháp luật và đảm bảo sự thực hiện pháp luật (từ khoá: PL)
+NN là tổ chức duy nhất có quyền định ra và thu các loại thuế dưới hình thức bắt buộc (từ khoá: thuế)
- Định nghĩa: nhà nước là tổ chức quyền lực chính trị, quyền lực công của xã hội, của nhân dân, có chủ quyền,
thực hiện việc quản lý các công việc chung của toàn xã hội trên cơ sở pháp luật và lợi ích chung với bộ máy
nhà nước chuyên trách, nhà nước có trách nhiệm bảo vệ, bảo đảm các quyền, tự do của con người, vì sự phát
triển bền vững của XH
- Ý chính của định nghĩa cần nhớ: nhà nước là tổ chức quyền lực chính trị công cộng đặc biệt thực hiện việc
quản lý xã hội trên cơ sở pháp luật và lợi ích chung.
- Ý cần phân tích:
+ quyền lực chính trị khác gì quyền lực công của nhà nước và cho ví dụ (theo Mác, quyền lực chính trị là
quyền lực của giai cấp thống trị trong các NN bóc lột, còn quyền lực công là quyền lực của cộng đồng trao cho
NN để thực hiện các công việc công cộng, VD trong nhà nước chiếm hữu nô lệ, chủ nô sử dụng quyền lực
chính trị để bảo vệ quyền sở hữu nô lệ nhưng cũng phải chăm lo cho cộng đồng bằng quyền lực công)
+ tại sao NN quản lý XH không chỉ bằng PL mà còn bằng cả lợi ích chung: thiếu luật, luật không phù hợp với
lợi ích chung
Câu 5: Trình bày hình thức chính thể, cho VD
- Khái niệm: hình thức chính thể là cách thức tổ chức, trình tự thành lập các cơ quan cao nhất của quyền lực
nhà nước, mối quan hệ giữa các cơ quan này với nhau và với nhân dân
- Phân loại:
+ Chính thể quân chủ: là hình thức chính thể trong đó quyền lực tối cao tập trung toàn bộ hay một phần vào
tay một người đứng đầu nhà nước được chuyển giao theo nguyên tắc thừa kế ‘cha truyền con nối’ là vua
+ Chính thể quân chủ tuyệt đối: là hình thức chính thể trong đó người đứng đầu nhà nước (vua) nắm
trọn quyền lực nhà nước (lập pháp, hành pháp, tư pháp): Brunei, Qatar
2
+ Câu hỏi gv có thể hỏi: nếu Brunei hết dầu mỏ thì vấn đề gì sẽ xảy ra, liệu chính thể có bị
thay đổi không
+ Trả lời:
+ Nếu Quốc vương Brunei không tìm được nguồn tài chính nào thay thế dầu
mỏ thì có thể Brunei sẽ thay đổi chính thể, có thể là chính thể Quân chủ lập hiến (đại nghị) vì đa phần người
dân Brunei theo đạo Hồi với niềm tin vào thánh Allah và Quốc vương hiện tại của Brunei đang được đa phần
người dân kính trọng
+ Nếu Quốc vương Brunei tìm được nguồn tài chính khác thay thế dầu mỏ thì
có thể Brunei sẽ không thay đổi chính thể
+ Chính thể quân chủ hạn chế (quân chủ lập hiến): là hình thức chính thể trong đó quyền lực của
nguyên thủ quốc gia bị hạn chế bởi các thiết chế nhà nước khác như Nghị viện, chính phủ
+ Chính thể quân chủ nhị nguyên: là hình thức chính thể trong đó quyền lực nhà nước chia đều
cho vua, nghị viện. VD Nhật bản, Thái lan.. trước đây
+ Chính thể quân chủ đại nghị: là hình thức chính thể trong đó quyền lực nhà nước không còn
thuộc về vua, vua không có thực quyền, chỉ ‘trị vì nhưng không cai trị’. VD: Vương quốc Anh, Cămpuchia..
+ Chính thể cộng hoà: là hình thức chính thể trong đó quyền lực tối cao nhà nước thuộc về một cơ quan được
bầu ra trong một thời hạn – nhiệm kỳ nhất định
+ Cộng hoà quý tộc: là quyền bầu cử và ứng cử các cơ quan quyền lực cao nhất chỉ thuộc về tầng lớp
quý tộc. VD: nhà nước Spac Hy lạp, La Mã..
+ Cộng hoà dân chủ: là quyền bầu cử và ứng cử các cơ quan quyền lực cao nhất chỉ thuộc về nhân dân
+ Cộng hoà dân chủ theo chế độ XHCN: VN, TQ..
+ Cộng hoà dân chủ theo chế độ TBCN:
+ Cộng hoà tổng thống: là hình thức chính thể mà trong đó tổng thống vừa là nguyên
thủ quốc gia, vừa đứng đầu chính phủ, có quyền lực to lớn, do nhân dân bầu ra. VD: Mĩ, Indonesia..
+ Cộng hoà đại nghị: là hình thức chính thể mà ở đó nguyên thủ quốc gia do nghị viện
bầu ra, không do nhân dân trực tiếp bầu, chính phủ do thủ tướng đứng đầu không chịu trách nhiệm trước
nguyên thủ quốc gia mà chịu trách nhiệm trước nghị viện. VD: Đức, Ý..
+ Cộng hoà lưỡng tính: là hình thức chính thể có sự kết hợp những đặc trưng cơ bản
của cộng hoà tổng thống và cộng hoà đại nghị và cả những đặc điểm mới không có ở cả hai hình thức cộng hoà
đó: Nga, Singapore..
Câu 6: Trình bày hình thức cấu trúc và cho VD
- Khái niệm: hình thức cấu trúc là sự tổ chức quyền lực nhà nước về mặt lãnh thổ và tính chất của mối quan
hệ giữa các bộ phận cấu thành của nhà nước, mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước trung ương với địa
phương
- Ý chính: hình thức cấu trúc là sự tổ chức quyền lực nhà nước về mặt lãnh thổ
- Phân loại: phân biệt sự khác nhau giữa 2 nhà nước đơn nhất và liên bang