Professional Documents
Culture Documents
BT NG Âm
BT NG Âm
Hệ thống âm đầu tiếng Việt có 21 phụ âm, bao gồm: /b, m, f, v, t, t’, d, n, z, ʐ, s, ş, c, ʈ, ɲ,
l, k, χ, ŋ, ɣ, h/
Giải pháp 21 phụ âm đầu: không thừa nhận âm vị tắc thanh hầu /ʔ/ trong các âm tiết như:
a, oa, an, oan.
Giải pháp 22 phụ âm đầu: thừa nhận âm tắc thanh hầu /ʔ/ đứng đầu trong các âm tiết
như: a, oa, an, oan.
Giải pháp 23 hoặc 24 phụ âm đầu: ngoài việc thừa nhận âm tắc thanh hầu /ʔ/ đứng đầu
trong các âm tiết (a, oa, an, oan), còn đưa ra giải pháp âm vị là chấp nhận phụ âm /q/ (thể
hiện qua chữ viết “qu-“; hoặc chấp nhận phụ âm /p/ đứng đầu âm tiết như; pingpông, đèn
pin, vải pôpơlin, các tên riêng Pa Cô, Sa Pa, Pắc Bó
Nguyễn Lân đề nghị năm 1956 đã đề nghị hệ thống âm đầu bổ sung thêm các phụ âm đầu
quặt lưỡi (tr/s/r) theo phương ngữ Trung và phân biệt hai phụ âm đầu d và gi.
Theo giải pháp 16 âm vị âm chính , ta có 4 cặp nguyên âm đối lập theo tiêu chí ngắn -
dài: / ε - εˇ, ɔ - ɔˇ, a- ă, ɤ - ɤˇ /. Các nguyên âm đôi không có đối lặp ngắn dài.
Theo giải pháp 14 âm vị âm chính , ta có hai cặp đối lập ngắn dài: /a- ă, ɤ -ɤˇ/ (bớt/bất,
tơi/tây, lớn/lấn, lang/lăng, tai/tay, bác/bắc). Theo quan niệm này không thừa nhận 2 cặp
đối lập: / ε - εˇ, ɔ - ɔˇ/ (keng/canh, boong/bong) vì họ cho rằng đó là những từ tượng thanh
hay từ phiên âm ngoại lai; cho nên đó là những cứ liệu không thỏa đáng.
- Theo thống nhất hiện nay, giải pháp thanh điệu được áp dụng là Tiếng Việt có 6 thanh.
Có thể xét theo tiêu chí trong - đục vào phụ âm cuối, thừa nhận 3 tiêu chí khu biệt của
thanh điệu là cao - thấp, đi lên - đi xuống và gãy không gãy.
Giải pháp này gắn với hệ thống âm cuối gồm 7 âm vị phụ âm (p, t, k, c, q, m, n, ng, h) và
2 âm vị bán nguyên âm. Làm thành phần âm cuối có thể là 1 âm vị hay một tổ hợp âm vị.
Có thêm hai thanh 7 (gọi là thanh sắc nhập, gần với thanh sắc, thanh 5) và thanh 8 (gọi là
thanh nặng nhập, gần với thanh nặng, thanh 6), được đối lập bởi tiêu chí trong/đục. Về âm
cuối: bớt được 3 phụ âm cuối tắc, vô thanh, chỉ còn (m, n, ng)