PAGSULAT NG LAGOM

 SINTESIS  KATANGIAN NG KAHUSAYAN

- Paggawa ng koneksiyon sa pagitan ng • Nag-uulat ng tamang impormasyon
dalawa o higit pang mga akda o sulatin. mula sa mga sanggunian at gumagamit
ng iba’t ibang estruktura at pahayag.
- (tesis at pananaliksik na ang literatura ng • Nagpapakita ng organisasyon ng
pag-aaral ang ibinubuod). teksto na madaling makikita ang
- Subalit, hindi lamang sa mga pananaliksik impormasyong nagmula sa iba’t ibang
puwedeng gawin. Ito rin ay ginagawa kung sangguniang ginamit.
gustong talakayin ang isang paksa at • Napagtitibay nito ang nilalaman ng
mangalap ng iba’t ibang kaugnay na ideya ukol mga pinaghanguang akda at
dito upang makabjuo ng makabuluhang napalalalim nito ang pag-unawa ng
sintesis o pagbubuood. mambabasa sa mga akdang pinag-
ugnay-ugnay.
Kaugnay
na datos  HAKBANGIN
Kaugnay
na datos
Kaugnay
na datos
• Linawin ang layunin ng pagsulat.
Ideya SINTESIS
• Pumili ng mga naaayong sanggunian
batay sa layunin at basahin ng mabuti
Kaugnay
/Paksa Kaugnay ang mga ito.
na datos na datos
• Buuin ang tesis ng sulatin.
Kaugnay
na datos • Bumuo ng plano sa organisasyon ng
sulatin.
• Isulat ang unang burador.
 ANYO • Ilista ang mga sanggunian.
• EXPLANATORY SYNTHESIS • Rebisahin ang sintesis.
- sulating naglalayong tulungan ang Isulat ang pinal na sintesis.
mambabasa at tagapakinig na lalong
maunawaan ang mga bagay na  BUOD
tinalakay. - Tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang
pananalita, ukol sa kanyang mga narinig o
• ARGUMENTATIVE SYNTHESIS nabasang artikulo, balita, aklat, panayam, isyu,
- may layuning maglahad ng pananaw usap-usapan atbp.
ng manunulat o may akda.
- Ang pagbubuod ay proseso na kadalasang
 KINAKAILANGAN ginagamit at ginagawa upang paiikliin ang
 Maayos ang pagkakalahad ng bawat mahabang kuwento, balita o pangyayari.
punto. Kadalasan itong binubuo ng mga importanteng
 May kaugnayan ang bawat sulatin o at direktang impormasyon.
akdang ginamit.
 May kaugnayan sa paksa o pananaw na Paksang
Pangunahing Paksang Paksang Paksang
tinatalakay. Ideya
pangungusap
pangungusap pangungusap pangungusap
 PAGBUBUOD NG KWENTO
BIONOTE

Pamagat
 CURRICULUM VITAE
Simula (Tauhan,
Tagpuan, suliranin)

Gitna (Saglit na kasiglahan,

Kasukduluan, Tunggalian)

Wakas (Kakalasan, Wakas)

KINAKAILANGAN
 Tumatalakay sa kabuuan ng original na
teksto.
 Nailalahad ang sulatin sa pamamaraang
neutral o walang kinikilingan.
 Pinaiksing bersyon ng orihinal na teksto at
nakasulat ito sa sariling pananalita ng - Isa itong detalyadong paglalahad ng
sumulat. impormasyon sa sarili.
- Karaniwang umaabot sa tatlo o higit pang
 KATANGIAN NG KAHUSAYAN pahina.
- Nakasaad dito ang karanasan sa trabaho,
 Nagtataglay ng obhetibong balangkas ng
kwalipikasyon at mga dinaluhang pagsasanay
orihinal na teksto.
at seminar.
 Gumagamit ng susing salita.
 Gumagamit ng sariling pananalita ngunit  BIO – DATA
napapanatili ang mensahe.
 Hindi nagbibigay ng sariling ideya at
kritisismo.
 Hindi nagsasama ng mga halimbawa,
detalye, o impormasyong wala sa orihinal
na teksto.

 HAKBANGIN
 Habang binabasa ang akda,
salungguhitan ang mga mahahalagang
punto o detalye.
 Ilista ang pangunahing ideya, ang mga
katulong na ideya, at mga pangunahing
paliwanag sa bawat ideya. - Madalas na isa o dalawang pahina na
nakasaad ang mga pangunahing impormasyon
 Ayusin ang pagkakasunud-sunod ng
ng indibidwal.
mga ideya sa lohikal na paraan.
 Kung gumamit ng unang panauhan ang - Dito rin makikita ang mga kinawiwilihang
awtor, palitan ito ng kanyang apelyido ng gawin, talento at iba pang detalye tulad ng
“ang manunulat” o “siya”. bigat, taas, relihiyon, mga magulang at iba pa.
 Isulat ang buod.
 RESUME
- Isa o dalawang pahina na naglalahad ng
propesyonal na kwalipikasyon at mga
kasanayan ng isang indibidwal.
- Makikita rin dito ang pangunahing
impormasyon tulad ng pangalan, tirahan,
petsa ng kapanganakan, edukasyon at iba
pa.
 BIONOTE
- Isang maikling impormatibong sulatin,
karaniwan isang talata lamang na naglalahad
ng mga klasipikasyon ng isang indibidwal at
ng kaniyang kredibilidad bilang isang
propesyunal.
- Taglay nito ang pinakamalaking buod ng
tagumpay, pag-aaral, pagsasanay ng may-
akda atbp.
 Harper (2016)
 Ang salitang bio ay salitang Griyego na
ibig sabihin sa Filipino ay buhay,
graphia na ibig sabihin ay tala (tala ng
buhay).
 Biography – mahabang salaysay ng
buhay ng isang tao. Mula rito nabuo
ang salitang bionote.
 World Mart (2009)
 Talatang naglalaman ng maikling
deskripsiyon tungkol sa may-akda sa loob
ng karaniwa’y 2 – 3 pangungusap o isang
tala lamang na madalas ay kalakip ng
artikulo o akdang isinusulat ng taong
pinatutungkulan.
 Duenas at Sanz (2012)
 Sa kanilang aklat na Academic Writing for
Health Sciences, ang bionote ay tala ng
buhay ng isang tao na naglalaman ng
buod ng kanyang academic career na
madalas na makikita o mababasa sa mga
dyornal, aklat, abstrak ng mga sulating
papel, websites atbp.
 Kadalasan itong ginagamit sa paggawa ng
bio-data, resume o anumang kagaya ng
mga ito upang ipakilala ang sarili para sa
isang business o propesyunal na layunin.
 Karaniwang makikita sa: social network o
digital communication sites (bionote o
pagpapakilala sa sarili ng mga gumagawa
ng blog).
 Ito rin ay maaring gamitin ng taong
naglalathala ng isang aklat o artikulo.
 LAYUNIN NG BIONOTE
 Maipakilala ang sarili sa madla sa
pamamagitan ng pagbanggit ng mga
personal na impormasyon tungkol sa sarili
at mga nagawa sa buhay.
 Brogan at Hummel (2014)
MGA HAKBANG UPANG MAKABUO NG
ISANG MAAYOS AT EPEKTIBONG BIONOTE
 Tiyakin ang layunin
 Pagdesisyunan ang haba ng bionote
Gamitin ang ikatlong panauhan perspektib
 Simulan sa pangalan
 Ilahad ang propesyong kinabibilangan
 Isa-isahin ang mahahalagang nakamit na
tagumpay
 Idagdag ang ilang di inaasahang detalye

 Isama ang contact information

 Basahin at isulat muli ang bionote

 Ang bionote ay isang maikling tala ng

personal na impormasyon tungkol sa isang
awtor. Maaari itong makita sa likuran ng
pabalat ng isang libro, kadalasan’y may
kasamang larawang ng awtor.

BIONOTE
CHRISTIAN JOY U. PEREZ, LPT, MAEd

Si Christian Joy Ulanday Perez o mas kilala

bilang “Sir. CeeJae” ay isang lisensiyadong
guro. Nagtapos ng Batsilyer ng
Edukasyong Pansekundarya medyor ng
Filipino sa Southern Luzon State University
at Master of Arts in Education major in
Filipino sa Laguna State Polytechnic
University, San. Pablo City Campus.
Kasalukuyan siyang guro ng Senior High
School sa Manuel S. Enverga University
Foundation Candelaria Inc. Siya ay
humahawak ng ilang posisyon sa paaralan
gaya ng pagiging Community Extention
Service – Highschool Coordinator, School
Emergency Response Unit Adviser.
Siya rin ay miyembro ng Language Society
sa College of Teacher Education at
aktibong miyembro ng Reading
Association of the Philippines.