Aralin 5

Paano magbuod?
Ano ang hakbangin sa pagsusulat ng
buod?

Ano ang pinagkaiba nito sa sintesis?

Mithiin
Pagkatapos ng araling ito. Inaasahan na:
• Matutukoy ang pagkakaiba ng sintesis at buod
• Malalaman ang iba’t-ibang uri ng sintesis
• Makabuo ng isang buod
 Buod Sintesis

Kahulugan Tala ng isang indibidwal, sa Ito ang paggawa ng koneksyon sa

sarili niyang pananalita, ukol pagitan ng dalawa o higit pang mga
sa kanyang mga narinig o akda o sulatin.
nabasang artikulo, balita, aklat,
panayam, isyu, usap-usapan
at iba pa.
Anyo Explanatory Synthesis: Isang
sulating naglalayong tulungan ang
mambabasa at tagapakinig na
lalong maunawaan ang mga bagay
na tinatalakay.
Argumentative Synthesis: Ito ay
may layuning maglahad ng
pananaw ng manunulat /may-akda
 Buod
Kinakailangan • tumatalakay sa kabuuan ng
orihinal na teksto.
• nailalahad ang sulatin sa
pamamaraang neutral o walang
kinikilingan.
• Pinaiksing bersyon ng orihinal na
teksto at nakasulat ito sa sariling
pananalita
Sintesis
• maayos ang
pagkakalahad ng bawat
puntos
• May kaugnay ang bawat
sulatin o akdang ginamit
• May kaugnayan sa paksa
o pananaw na tinatalakay
 Buod Sintesis
Katangian ng • Nagtataglay ng obhetibong • Nag uulat ng tamang
Kahusayan balangkas ng orihinal na impormasyon mula sa mga
teksto. sanggunian at gumagamit ng
• Hindi nagbibigay ng sarili iba’t ibang estruktura at
ideya at kritisismo, Hindi pahayag.
nagsasama ng mga • Nagpapakita ng organisasyon ng
halimbawa, detalye, o teksto na madali ng makikita ang
impormasyon wala sa mga impormasyong nagmumula
orihinal na teksto sa iba’t ibang sangguniang
• Gumamit ng mga susing ginamit.
salita. • Nagpapatibay nito ang nilalaman
• Gumagamit ng sariling ng mga pinaghanguan akda at
pananalita ngunit napapalalim nito ang pag-unawa
napapanatili ang mensahe ng nagbabasa sa mga akdang
pinag-ugnay-ugnay.
 Buod
Hakbangin 1. Habang binabasa ang akda,
salungguhitan ang mga
mahahalagang punto o detalye .
2. Ilista o igrupo ang mga
pangunahing ideya, ang mga
katulong ng ideya, at mga
pangunahing paliwanag sa bawat
ideya.
3. Ayusin ang pagkasunod-sunod ng
mga ideya sa lohikal na paraan.
4. Kung gumamit ng unang
panauhan ang awtor palitan to ng
kanyang apelyido ng “Ang
manunulat o “siya”.
5. Isulat ang buod.
Sintesis
1. Linawin ang layunin ng
pagsulat.
2. Pumili ng mga naayong
sanggunian bata sa
layunin at basahin nang
mabuti ang mga ito.
3. Buiin ang tesis ng sulatin.
4. Bumuo ng plano sa
organisasyon ng sulatin.
5. Isulat ang unang burador.
6. Ilista ang Sanggunian.
7. Rebisahin ang sintesis.
8. Isulat ang pinal na
sintesis.
Ang Pagbubuod
Ang pagbubuod ay kadalasang ginagamit at ginagawa upang paikliin ang
mahabang kuwento, balita, o pangyayari. Kadalasan itong binubuo ng mga
importante at direktang impormasyon. Ang istraktura sa ibaba ang
kadalasang kabuuan nito.

Pangunahing Paksang Paksang Paksang Paksang

Ideya Pangungusap Pangungusap Pangungusap Pangungusap
 Pamagat ng
Kung sa pagbubuod naman ng Kwento
kuwento, kinakailangang
alamin ang mga elemento ng Tagpuan
kuwento upang mabuod ito
nang maayos at malinaw
Maaring gumamit ng "story Tauhan
map” upang mapadali ang
pagbubuod katulad ng mga Suliranin
sumusunod.

Katutasan ng
Problema/Wakas
 Pamagat

Simula (Tagpuan)

Gitna (Tauhan, Problema,

Banghay/Pangyayari,
Kalutasan ng Kuwento

Wakas (Kinalabasan, Konklusyon/

Resolusyon)
Halimbawa:Ang buod ng tanyag na kuwento ng "Alamat ng
Pinya."

Noong unang panahon may nakatirang mag-ina sa

malayong lugar Ang inay ay si Aling Rosa, samantalang ang
kanyang anak ay si Pinang Gustong-gusto ni Aling Rosa na turuan
si Pinang gumawa ng gawaing bahay ngunit parating sinasabi ni
Pinang na siya'y marunong na.
 Isang araw, Si Aling Rosa ay nagkasakit at napilitan si
Pinang na magluto para sa kanyang ina. Matagal si Aling Rosa na
nagkasakit at si Pinang ay matagal ring nagluto at naglinis ng bahay.
Pagkadaan ng ilang araw pumunta si Pinang kay Aling rosa at
sinabing hindi niya mahanap ang pospora at ang panandok. Sagot
naman ni Aling Rosa "Naku! Pinang. sana'y magkaroon ka ng
maraming mata upang makita mo ang lahat ng bagay at hindi ka na
tanong ng tanong sa akin.”
Pagkalipas ng ilang araw nagtaka si Aling Rosa bakit hindi na si Pinang
nagdadala ng pagkain para sa kanya. Pagkagaling ni Aling Rosa, hinanap
niya si Pinang, siya'y naagtanong sa mga kapit bahay ngunit walang
nakakita sa kanya. Pag tingin niya sa kanyang bakuran may nakita siya'ng
bagong halaman na tumubo ang bunga nito ay parang mukha na maraming
mata. Naala niya ang kanyang sinabi kay Pinang at siya'y nagmukmok. Ang
pangalan ay naging Pinang, ngunit pagkaraan ng panahon ito ay naging
"Pinya."
 Ano ang pagbubuod? Ano ang pinagkaiba nito sa sintesis?

 Ang Buod ay tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang pananalita, ukol sa

kanyang mga narinig o nabasang artikulo, balita, aklat, panayam, layu, usap-usapan
at iba pa.
 Ang Pagbubuod ay proseso na kadalasang ginagamit at ginagawa upang
palkilin ang mahabang kuwento, balita'o pangyayari Kadalasan itong binubuo ng
mga importante at direktang impormasyon
Pagbubuod ng Kwento

Pamagat

Simula (Tagpuan)

Gitna

Wakas
 Kinakailangan

• Tumatalakay sa kabuuan ng orihinal na teksto.

• Nailalahad ang sulatin sa pamamaraang neutral o walang kinikilingan.
• Pinaiksing bersyon ng orihinal na teksto at nakasulat ito sa sariling
pananalita ng sumulat.

Katangian ng Kahusayan

• Nagtataglay ng obhetibong • Hindi nagbibigay ng

balangkas ng orihinal na sariling ideya at
teksto. kritisismo.
• Gumagamit ng mga susing • Hindi nagsasama ng
salita. mga halimbawa, detalye,
• Gumagamit ng sariling o impormasyong wala sa
pananaliya ngunit orihinal na teksto.
napapanatili ang mensahe
 Hakbangin

• Habang binabasa ang akda, salungguhitan ang mga mahahalagang

punto o detalye.

• Ilista o igrupo ang mga pangunahing ideya ang mga katulong na

ideya, at ang mga pangunahing paliwanag sa bawat ideya.

• Ayusin ang mga pagkasunod-sunod ng mga ideya sa lohikal na

paraan.

• Kung gumamit ng unang panauhan ang awtor, palitan ito ng kanyang

apelyido ng “Ang manunulat” o “siya”.

• Isulat ang buod.

 Aralin 5

Salamat sa pakikinig!