FILIPINO REVIEWER 101

KABANATA III
PAGSULAT NG BUOD AT SINTESIS

ANO BA KAHULUGAN NG BUOD?

Tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang pananalita, ukol sa kanyang mga narinig o nabasang artikulo, balita, aklat,
panayam, isyu, usap-usapan at iba pa.

MGA KINAKAILANGAN SA PAGSULAT NG BUOD:

• Kailangan ang isang buod ay tumatalakay sa kabuuan ng orihinal na teksto.
• Kailangang nailalahad ang sulatin sa pamamaraang nyutral o walang kinikilingan.
• Kailangan ang sulatin ay pinaiksing bersyon ng orihinal at naisulat ito sa sariling pananalita ng gumawa.

MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA BUOD:

• Nagtataglay ng obhetibong balangakas ng orihinal na teksto.
• Hindi nagbibigay ng sariling ideya at kritisismo. Hindi nagsasama ng mga halimbawa, detalye, o
impormasyong wala sa orihinal na teksto.
• Gumagamit ng mga susing salita
• Gumagamit ng sariling pananalita ngunit napapanatili ang mensahe.

MGA HAKBANGIN SA PAGBUBUOD:

• Habang binabasa ang akda, salungguhitan ang mga mahahalagang punto o detalye.

• Ilista o igrupo ang pangunahing ideya, ang mga katulong na ideya, at ang pangunahing paliwanag sa bawat
ideya.

• Ayusin ang pagkasunod-sunod ng mga ideya sa lohikal na paraan.

• Kung gumamit ng unang panuhan ang awtor, palitan to ng kanyang apelyido, ng “Ang manunulat”, o “siya”. •
Isulat ang buod.

ANO BA ANG SINTESIS?

Ito ang paggawa ng koneksyon sa pagitan ng dalawa o higit pang mga akda o sulatin.

2 ANYO NG SINTESIS:
• EXPLANATORY SYNTHESIS:
Isang sulating naglalayong yulungan ang mambabasa o nakikinig na lalong maunawaan ang mga bagay na
tinatalakay.
• ARGUMENTATIVE SYNTHESIS:
Ito ay may layuning maglahad ng pananaw ng sumusulat nito.

MGA URI NG SINTESIS:

• BACKGROUND SYNTHESIS
Nangangailangang pagsama-samahin ang mga sanligang impormasyon ukol sa isang paksa.
• THESIS-DRIVEN YNTHESIS
Halos katulad lamang ito ng background synthesis ngunit magkaiba lamang sila ng pagkatuon.
• SYNTHESIS FOR THE LITERATURE
Ginagamit ito sa mga sulating pananaliksik.

MGA KATANGIAN NG MAHUSAY NA SINTESIS:

•
Nag-uulat ng tamang impormasyon mula sa mga sanggunian at gumagamit ng iba’t ibang estruktura at pahayag.
•
Nagpapakita ng organisasyon ng teksto na kung saan madaling makikita ang mga impormasyong nagmumula sa
iba’t ibang sangguniang ginagamit.

•
Nagpagtitibay nito ang nilalaman ng mga pinaghanguang akda at napaialalim nito ang pag-unawa ng
nagbabasa sa mga akdang pinag-ugnay-ugnay.

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG SINTESIS:

• Linawin ang layunin ng pagsulat.
• Pumili ng mga naayong sanggunian batay sa layunin at basahin ang mabuti ang mga ito.
• Buuin ang tesis ng sulatin.
• Bumuo ng plano sa organisasyon ng sulatin.

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG SINTESIS:

• Isulat ang unang burador.
• Ilista ang sanggunian.
• Rebisahin ang sintesis.
• Isulat ang pinal na sintesis.

KABANATA IV:
PAGSULAT NG ABSTRAK

KAHULUGAN AT KABULUHAN NG ABSTRAK:

• Ito ay isang maikling buod ng artikulong nakabatay sa pananaliksik, tesis, rebyu o katitikan ng
komprensya.

• Inilalagay ang abstrak sa unahang bahagi ng manuskrito na nagsisilbing panimulang bahagi ng ano mang
akademikong papel.

TATLONG URI NG ABSTRAK:

IMPORMATIBONG
ABSTRAK
Ito ay nagbibigay-alam sa mga mambabasa at nagbibigay ng pangunahing impormasyon mula sa bawat seksyon ng
ulat.
• DESKRIBTIBONG ABSTRAK
Ito ay nagbibigay ng paglalarawan sa pangunahing paksa at layunin, kasama na ang pangkalahatang ideya ng mga
nilalaman.
• KRITIKAL NA ABSTRAK
Ito ay nagbibigay ng mga karagdagang paglalarawan ng mga natuklasan o mga impormasyon.

MGA NILALAMAN NG ABSTRAK

• Motibasyon
• Suliranin
• Pagdulog at Pamamaraan
• Resulta
• Kongklusyon

KABANATA V:
PAGSULAT NG TALUMPATI

ANO BA ANG TALUMPATI?

Isang pormal na pagsasalita sa harap ng mga tagapagkinig o audience.

DALAWANG URI NG TALUMPATI:

• IMPORMATIBONG TALUMPATI
Naglalayong magbigay ng impormasyon tungkol sa ano mang, pangyayari, konsepto, lugar, tao, proyekto, at iba pa.
• MAPANGHIKAYAT NA TALUMPATI
Ito ay kadalasang nakatuon sa mga paksa o isyung kinapapalooban ng iba’t ibang perspektiba o posisyon.

MGA KRITIKAL NA PAGTANONG MAPANGHIKAYAT NA TALUMPATI:

• Pagkwestyon sa Isang Katotohanan
• Pagkwestyon sa Pagpapahalaga
• Pagkwestyon sa polisiya

DALAWANG PARAAN NG PAGTATALUMPATI:

• IMPROMPTU O BIGLAANG TALUMPATI:
Isinasagawa ang talumpating ito ng walang paghahanda.
• EKSTEMPORANYO O PINAGHANDAANG TALUMPATI
Ito ay maingat na inihahanda, pinagpaplanuhan, at ineensayo bago isagawa.

MGA GABAY SA PAGSULAT NG TALUMPATI:

• Piliin ang isang pinakamahalagang ideya.
• Magsulat kung paano ka magsalita.
• Gumamit ng kongkretong salita at halimbawa.
• Tiyaking tumpak ang mga ebidensya at datos na ginagamit sa talumpati.
• Gawing simple ang pagpapahayag sa buong talumpati.