Mga Anyo ng Sintesis:

Filipino sa Piling Larangan

First Quarter Notes • 2022-2023
.·:*¨༺ SINTESIS ༻¨*:·.
1. Explanatory Synthesis - Isang
sulating naglalayong tulungan ang
nagbabasa o nakikinig na lalong
maunawaan ang mga bagay na
tinatalakay at gumagamit ito ng
deskripsyon o mga paglalarawan.

2. Argumentative Synthesis -
Layunin nitong maglahad ng mga
ideya o pananaw. Karaniwang
pinupunto ng pagtatalakay sa
ganitong anyo ng synthesis ay ang
katotohanan.

Mga Uri ng Sintesis:

1. Background Synthesis (BOTS) -
- Ang Sintesis ay galing sa salitang griyego Isang uri ng sintesis na
na “syntithenai,” (syn = kasama o nangangailangang pagsama -
magkasama: tithenai = ilagay). samahin ang mga sanligang
- Pagsama-samang paglagay ng mga impormasyon ukol sa isang paksa at
importanteng datos o impormasyon. karaniwan itong inaayos ayos sa
- Pagsasama-sama ng mga ideya na may tema at hindi ayon sa sanggunian.
iba’t ibang pinanggalingan. Ito ang - Pagpapakilala sa tema ng
integrasyon ng mga resulta ng narinig o sintesis.
nabasa samakatuwid ito ay ang
pinagsamang dalawa o higit pang buod. 2. Thesis-driven Synthesis (RRL) -
Halos parehas lang din sa BS, ngunit
Mga Katangian ng Mahusay na Sintesis: nagkakaiba lamang sa pagtutuon,
sapagkat sa ganitong uri ng sintesis,
★ Nag-uulat ng tamang impormasyon hindi lamang simpleng
mula sa mga sanggunian at pagpapakilala o paglalahad ng
gumagamit ng iba’t ibang paksa ang kailangan kundi ang
estruktura at pahayag. malinaw na pag-uugnay ng mga
★ Nagpapakita ng organisasyon ng punto sa thesis na sulatin.
teksto na kung saan madaling - Mas malalim at mas
makikita ang mga impormasyong detalyado.
nagmumula sa iba’t ibang
sanggunian.
★ Napagtitibay nito ang nilalaman ng Pamamaraan sa Pagsulat ng Sintesis:
mga pinaghanguang akda at ★ Linawin ang layunin ng pagsulat. Una
napapalalim nito ang pag-unawa ng sa lahat, mahalagang maging
nagbabasa sa mga akdang malinaw ang tunguhin ng pagsulat
pinagugnay-ugnay.

sevdiors : AY ‘22-’23
 ng sintesis. Dapat masagot ang
tanong na kung bakit ito susulatin.
★ Pumili ng mga naaayong sanggunian
batay sa layunin at basahin nang
mabuti ang mga ito. Kung malinaw
ang layunin ng pagsulat ng sintesis,
nagiging madali ang pagpili at
paghahanap ng mga sanggunian
para mabuo ito.
★ Buuin ang tesis ng sulatin. Tiyakin
ang tesis ng sintesis na gagawin. Ito
ang pangunahing idyea ng isusulat.
Ihayag ito gamit ang buong
pangungusap.
Ano ang Pahayag na Tesis?
- Pangunahin o sentral na ideya.
- Naglalahad ito ng pinapanigang
posisyon o pananaw ng
mananaliksik.
- Nagbibigay ito ng direksyon sa
mananaliksik sa pangangalap ng
mga ebidensya na magpapatunay
sa kanyang argumento.
★ Bumuo ng plano sa organisasyon ng
sulatin. Maghanda ng isang
balangkas na susundin sa pagsulat
ng sintesis.
Teknik sa Paggawa ng Balangkas:
Pagbubuod- paglalahad sa paraang
lohikal.
Pagbibigay halimbawa o 3. Mang-aliw - layuning manglibang o
ilustrasyon - pagtukoy ng isang
partikular na halimbawa.
Pagdadahilan - iniisa-isa ang mga
dahilan kung bakit ito ay totoo o
mahalaga.
Strawman - isang argumentong
kontra-tesis, pero sesegundahan
agad.
Konsesyon - Kontra-tesis,
ipapaliwanag mo na mahina talaga
ito.
Komparison - pagkakatulad at
pagkakaiba.
★ Isulat ang unang burador gamit ang
napiling teknik, isulat ang unang
burador ng sintesis.
★ Ilista ang sanggunian.
★ Rebisahin ang sintesis. Basahin muli
at tukuyin ang kahinaan nito.
★ Isulat na ang punal na sintesis.
'*•.¸♡ TALUMPATI ♡¸.•*'
- Ang pagtatalumpati ay maituturing na
isang uri ng sining. Dito makikita ang
katatasan at kahusayan ng tagapagsalita sa
panghihikayat upang paniwalaan ang
kanyang pangangatwiran sa paksang
tinatalakay.
Uri ng Talumpati Ayon sa Layunin:
1. Impormatibo - naglalahad ng mga
kaalaman ukol sa isang partikular
na paksa.
2. Nanghihikayat - layuning hikayatin
ang tagapakinig na magsagawa ng
isang partikular na kilos o hikayatin
na panigan ang opinyon o
paniniwala ng tagapagsalita.
magbigay saya sa mga tagapakinig.
4. Okasyonal - layuning bigkasin para
sa isang partikular na okasyon
katulad ng kasal, kaarawan,
despedida, parangal, atbp.
 - Pagtayo ng diretso,
Uri ng Talumpati Ayon sa
pagrelaks ng mga balikat at
Pamamaraan: umiwas yumuko.
1. Impromptu o Biglaang Talumpati -
Isinasagawa ang talumpating ito 3. Kilos - iangkop ang ekspresyon ng
nang walang anumang paunang mukha, huwag magkamot ng ulo,
paghahanda. ayusin ang pwesto ng kamay.
- Nagbibigay ng buhay sa mga
2. Ekstemporanyo o Pinaghandaang salita.
Talumpati - May maikling panahon - Nagpapakita kung handa o
(ilang minuto) na ibinibigay sa kung hindi handa ang
mananalumpati upang pag-isipan ispiker.
ang sasabihin. Hindi isinulat at hindi - Sobra’t kakulangan ay
isinaulo ang mga sasabihin. maaaring makasira sa
pagsasalita.
3. Isinaulong Talumpati - ang
tagapagsalita ay gumagawa muna 4. Kumpas - Nakapagpapadali ng
ng kanyang talumpati. May pag-unawa at retensyon ng
paghahanda rin sa ganitong tipo ng mensahe.
pagtatalumpati at kailangang Kumpas na kinaugalian
memoryado o saulado ang pyesa Kumpas na mapaglarawan
bago bigkasin ang talumpati.
Iba’t Ibang Kumpas
4. Pagbasa ng papel sa panayam o
kumperensya - Makikita sa ★ Palad na nakalahad sa harap,
bahaging ito ang kasanayan sa bahagyang nakabukas ang
pagsulat ng papel na babasahin sa dalawang bisig - nagpapahiwatig ng
kumperensya. Ang pag-oorganisa bukas ng damdamin.
ng mga ideya at ang pagsulat ng ★ Palad na nakataob at ayos na
panimula, katawan at patulak. Nagpapahiwatig ng
wakas/konklusyon ay dapat na pagtanggi o di pagsang-ayon.
magkaugnay at may kaisahan. ★ Kumpas na parang may itinuturo -
Ginagamit upang tumawag ng
Elemento sa Pagtatalumpati pansin.
★ Kumpas na paturo - Panghamak,
1. Tinig - magkaroon ng barayti sa panlilibak, pagkagalit, panduro,
lakas ng boses. paninisi.
- Ibatay ang lakas ng boses sa ★ Palad na nakataob sa ayos na
damdaming ipinapahayag. padapa - Ginagamit upang
- Ginagamit sa pagbibigay ng pakalmahin ang kalooban ng mga
interes sa tagapakinig audience.
★ Palad na nakayukom -
2. Tindig - Maaaring senyales ng Nagpapahayag ng isang masidhing
nerbyos o kakulangan ng damdamin gaya ng galit, lungkot,
paghahanda. panlulumo at pagtitimpi.

sevdiors : AY ‘22-’23
Hulwaran sa Pagbuo ng Talumpati Mga Katangiang Dapat Taglayin ng
1. Kronolohikal na Hulwaran - ang Katawan sa Talumpati
mga detalye o nilalaman ng A. Kawastuhan - tiyaking wasto at maayos
talumpati ay nakasalalay sa ang nilalaman ng talumpati. Dapat na totoo
pagkakasunod-sunod ng at maliwanag nang mabisa ang lahat ng
pangyayari o panahon. detalye.

2. Topikal na Hulwaran - ang B. Kalinawan -kailangang maliwanag ang

paghahanay ng mga materyales ng pagkakasulat at pagkakabigkas ng
talumpati ay nakabatay sa talumpati upang maunawaan ng mga
pangunahing paksa. nakikinig.

3. Hulwarang Problema-Solusyon - C. Kaakit-akit - gawing kawili-wili ang

kalimitang nahahati sa dalawang paglalahad ng mga katwiran o paliwanag
bahagi ang pagkakahabi ng para sa paksa.
talumpati gamit ang hulwarang
ito. 3. Katapusan o Kongklusyon - dito
- Kasanayan sa paghabi ng mga nakasaad ang pinaka konklusyon ng
bahagi ng talumpati - ang talumpati. Dito kalimitang nilalagay
paghahabi o pagsulat ng nilalaman ang mga patunay at argumentong
ng talumpati mula sa umpisa inilahad sa katawan ng talumpati.
hanggang sa matapos ito.
- ginagamit upang 4. Haba ng Talumpati - nakasalalay
panghihikayat o kung ilang minuto o oras ang inilaan
nagpapakilos. para sa pagbigkas. Malaking tulong
sa pagbuo ng nilalaman nito ang
Bahagi sa Pagbuo ng Talumpati pagtiyak sa nilaang oras.

1. Introduksyon - pinakasimula.
Attention grabber para sa audience. TIPS <3
Mapukaw ang kaisipan at ★ Piliin lamang ang isang
damdamin ng mga pinakamahalagang ideya.
makikinig. ★ Magsulat kung paano ka magsalita.
Maihanda ang mga ★ Gumamit ng mga konkretong salita
tagapakinig sa gaganaping at halimbawa.
pagtalakay sa paksa. ★ Tiyaking tumpak ang mga
Maipaliwanag ang paksa ebidensya at datos na ginamit sa
talumpati.
2. Diskusyon o Katawan - ★ Piliin at ayusin ang mga larawan
pinakakaluluwa ng talumpati ayon sa lohikal na
sapagkat narito ang mga pagkakasunod-sunod.
pinakamahalagang bahagi gaya ng ★ Isulat ang iyong teksto sa ilalim o sa
mahahalagang punto o kaisipang tabi ng bawat larawan.
nais ibahagi. ★ Gawing simple ang pagpapahayag
sa buong talumpati.