11/02/2017

KYÕ THUAÄT CHIEÁU SAÙNG

DAÂN DUÏNG & COÂNG NGHIEÄP

ĐH Sư phạm Kỹ thuật Tp HCM

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

BAÛN CHAÁT CUÛA AÙNH SAÙNG

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

1
 11/02/2017

PHOÅ AÙNH SAÙNG

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

PHOÅ AÙNH SAÙNG

PHOÅ CUÛA MOÄT AÙNH SAÙNG LAØ SÖÏ PHA TROÄN LIEÂN TUÏC CUÛA
TAÁT CAÛ CAÙC BÖÔÙC SOÙNG TRONG PHAÏM VI 780 -380nm VÔÙI
LIEÀU LÖÔÏNG KHAÙC NHAU.

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

2
 11/02/2017

MAÉT NGÖÔØI

MAÉT NGÖÔØI LAØ CÔ QUAN CAÛM THUÏ AÙNH SAÙNG COÙ KHAÛ NAÊNG
CHUYEÅN ÑOÅI KHOÂNG TUYEÁN TÍNH VAØ THAY ÑOÅI THEO THÔØI GIAN

KHAÛ NAÊNG PHAÂN BIEÄT CUÛA MAÉT NGÖÔØI ÑÖÔÏC XAÙC ÑÒNH
BAÈNG GOÙC MAØ NGÖÔØI QUAN SAÙT COÙ THEÅ PHAÂN BIEÄT ÑÖÔÏC
HAI ÑIEÅM HOAËC HAI VAÏCH ÑAËT GAÀN NHAU
PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

TRÖÔØNG NHÌN NGANG

TRÖÔØNG NHÌN CUÛA MAÉT NGÖÔØI

 NHÌN NGANG : KHOAÛNG 1800

 NHÌN ÑÖÙNG : KHOAÛNG 1300
 NHÌN TRUNG TAÂM : KHOAÛNG 20
PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

3
 11/02/2017

ÑOÄ NHAÏY CAÛM THEO BÖÔÙC SOÙNG

ÑOÄ NHAÏY CAÛM AÙNH SAÙNG CUÛA MAÉT NGÖÔØI

TRONG PHOÅ AÙNH SAÙNG KHOÂNG ÑEÀU NHAU
THEO CAÙC BÖÔÙC SOÙNG KHAÙC NHAU

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

SÖÏ THÍCH NGHI CUÛA MAÉT NGÖÔØI

Nguôøi ñöùng trong phoøng toái. Ngay luùc ñaàu, maét ngöôøi
khoâng nhìn thaáy gì. Phaûi maát moätthôøi gian, maét ngöôøi
môùi nhìn thaáy roõ ngöôøi

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

4
 11/02/2017

MAÀU SAÉC
Maàu voâ saéc: Ñen, Xaùm, Traéng
Maàu höõu saéc:
+ Toâng maàu: böôùc soùng cuûa aùnh saùng
+ Ñoä baûo hoaø maàu p: ñoä ñaäm cuûa maàu khi troän aùnh
saùng traéng vaøo maàu phoå
+ Ñoä choùi maàu B
Maàu tía: ñoû thaãm, ñoû tía, hoa caø laø maøu pha troän theo
caùc tyû leä khaùc nhau cuûa maàu ñoû vaø maøu tím hay lam
Caëp maàu boå tuùc: ñoâi maàu khi pha troän vôùi nhau theo
tyû leä nhaát ñònh taïo ra maøu voâ saéc
Maàu cô baûn: pha troän hai maàu trong chuùng khoâng taïo
ñöôïc maàu thöù ba
+ Ñoû: Red, Luïc: Green, Lam: Blue

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

MAÀU SAÉC

Phöông trình maøu:

M=x’X+ y’Y + z’Z

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

5
 11/02/2017

PHOÁI HÔÏP MAÀU SAÉC

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

GOÙC KHOÁI

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

6
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

1. QUANG THOÂNG F

Quang thoâng laø coâng suaát

saùng cuûa nguoàn saùng

λ2
F   kWλ υ λ dλ lumen (lm)
λ1

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

2. CÖÔØNG ÑOÄ AÙNH SAÙNG I

Cöôøng ñoä saùng laø maät ñoä khoâng gian cuûa quang thoâng do
nguoàn saùng böùc xaï

dF candela (cd)
IOA  lim
dΩ  0 dΩ

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

7
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

ÑÖÔØNG CONG PHAÂN BOÁ CÖÔØNG ÑOÄ AÙNH SAÙNG

Ñöôøng cong phaân boá cöôøng ñoä

saùng bieåu dieãn cöôøng ñoä saùng theo
moïi phöông vaø ñöôïc xaây döïng öùng
vôùi ñeøn coù quang thoâng chuaån laø
1000 lm.
ñ
I  I  .
1000
PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

3. ÑOÄ CHOÙI L

Ñoä choùi L cuûa moät beà maët phaùt saùng dS theo höôùng khaûo saùt laø tyû soá
giöõa cöôøng ñoä saùng theo höôùng ñoù vaø dieän tích maët bao nhìn thaáy dS töø
höôùng ñoù

I
L  cd/m2
dS cos 

Choùi tröïc tieáp Choùi giaùn tieáp

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

8
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

3. ÑOÄ CHOÙI L

1. Taêng dieän tích phaùt saùng:

+ Söû duïng boùng ñeøn ñuïc
+ Söû duïng choaù ñeøn kín
+ Kính che chaén ñeøn
2. Giaûm coâng suaát ñôn vò ñeøn

3. Taêng chieàu cao treo ñeøn

4. Thay ñoåi höôùng chieáu

5. Söû duïng chieáu saùng giaùn tieáp

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

3. ÑOÄ CHOÙI L
3. Thay ñoåi goùc chieáu saùng:

Söû duïng choaù baûo veä

Thay ñoåi chieàu cao treo ñeøn

Söû duïng chieáu saùng giaùn tieáp

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

9
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

4. ÑOÄ ROÏI E

Ñoä roïi laø maät ñoä quang thoâng treân beà maët ñöôïc chieáu saùng
F
E
S

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

4. ÑOÄ ROÏI E

Ñoä roïi E taïi moät ñieåm treân beà maët tyû leä thuaän vôùi cöôøng
ñoä saùng I cuûa nguoàn saùng vaø tyû leä nghòch vôùi bình phöông
vôùi khoaûng caùch d töø nguoàn ñeán ñieåm kieåm tra:
E = I/d2

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

10
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

4. ÑOÄ ROÏI YEÂU CAÀU Emin

Kích thöôùc vaät Ñoä töông phaûn Vaät ñöùng yeân

caàn phaân bieät giöõa vaät vaø neàn hay chuyeån ñoäng

Tuoåi ngöôøi lao ñoäng

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

4. ÑOÄ ROÏI E

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

11
 11/02/2017

F ;

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

5. HEÄ SOÁ
Heä soá phaûn xaï : ρ = Fρ/Fi
Heä soá haáp thuï : α = Fα /Fi
Heä soá xuyeân thaáu :  =F /Fi
ρ+α+ =1

a. Phaûn xaï ñònh höôùng b. Phaûn xaï khueách taùn hoaøn toaøn
c. Phaûn xaï hoãn hôïp ñònh höôùng d. Phaûn xaï hoaøn toaøn e. Xuyeân thaáu hoaøn toaøn

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

5. HEÄ SOÁ PHAÛN XAÏ

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

12
 11/02/2017

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

5. NHIEÄT ÑOÄ MAÀU

 Nhieät ñoä maøu laø ñaëc tröng maøu

saéc cuûa nguoàn saùng, kyù hieäu Tm
(oK)
 Bieåu ñoà Kruithof cho quan heä
giöõa nhieät ñoä maøu vaø ñoä roïi yeâu
caàu ñeå ñaït ñöôïc moâi tröôøng aùnh
saùng tieän nghi trong noäi thaát

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

CAÙC ÑAÏI LÖÔÏNG CÔ BAÛN

6. ÑOÄ TÖÔNG PHAÛN

Lv  Ln ΔL
C 
Ln Ln

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

13
 11/02/2017

CHÆ SOÁ HOAØN MAØU

CHÆ SOÁ HOAØN MAØU (CRI – COLOR RENDERING INDEX) LAØ ÑAÏI LÖÔÏNG ÑEÅ
ÑAÙNH GIAÙ KHAÛ NAÊNG HOAØN MAØU CUÛA ÑEØN SO VÔÙI NGUOÀN SAÙNG CHUAÅN

PGS.TS. Quyền Huy Ánh www.quyenhuyanh.com

14