Professional Documents
Culture Documents
ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
ﻣ -ڡ ٔ
ﺎﻟﻪ ٮ'ﺮﮔزيﺪه
ﻣﺮداويﺞ زيﺎری )درﮔﺬﺷﺖ ? ۳۲۳
ﻫﺤری(
?ٮ #ٮٮ'ﺎنﮔﺬار دودﻣﺎن زيﺎريﺎن در ﺳﺪه Xﺣﻬﺎرم
?
ﻫﺤری و دﻫﻢ ﻣٮ'ﻼدی اﺳﺖ .ﻣﺮداويﺞ ٮ?ﺎ
ﻟﺸﮑﺮﮐﺸﯽﻫﺎی ٮ Xيﺎٮ Xﯽ ٮ1واٮ#ﺴﺖ ٮ?ﺮ ﺳرزﻣٮ'ﻦﻫﺎی ﮔﺮگﺎن،
#
اﺻڡﻬﺎن و 1ڡﻮﻣﺲ ،ﻃٮ?ﺮﺳ 1ٮﺎن ،دٮ 'ﻠﻢ ،ﮔٮ'ﻼن1 ،ڡزويﻦ ،ری،
#ﺣوزﺳ 1ٮﺎن #ڡﺮﻣﺎن راٮ#ﺪ و #ﺣﻮد را ﺷﺎﻫ $ٮﺸﺎه ?ٮ #ٮﺎﻣﺪ .ﻣﺮداويﺞ
:
#ﺣواﻫرزاد ٔه ﻫروﺳ #ٮﺪان ٮ?ﻦ ٮ1ٮ'ﺮداد ،از اﺷراف ﮔٮ'ﻼن ،ٮ?ﻮد
ﮐﻪ ٮ1ٮ?ﺎرٮ#ﺎﻣ ٔﻪ او ٮ?ﻪ ﺷﺎﻫﺎن ﺳﺎﺳﺎٮ#ﯽ ﻣﯽرﺳﺪ .او ﻫﻤراه
داٮ 'ﯽ #ﺣﻮد در ا ?ٮ 1ٮﺪا ٮ?ﻪ ﺳٮXﺎه ﻋﻠويﺎن ﻃٮ?ﺮﺳ 1ٮﺎن ٮ Xيﻮﺳﺖ و
ٮ Xﺲ از آن در ﻣٮ'ﺎن ﺳٮXﺎﻫٮ'ﺎن ﺳﺎﻣﺎ #ٮٮ'ﺎن و ﻋﻠويﺎن
ﻃٮ?ﺮﺳ 1ٮﺎن ﻣﺸﻬور ﺷﺪ و ٮ?ﻪ #ڡﺮﻣﺎٮ#ﺪﻫﯽ ٮ ?#ﺤﺸﯽ از
ﻟﺸﮑريﺎن ﺳﺎﻣﺎٮ#ﯽ و ﻋﻠوی رﺳٮ'ﺪ .و 1ڡ 1ٮﯽ در ﻣٮ'ﺎن ﻋﻠويﺎن
اﺣ 1ٮﻼف #
اڡ 1ٮﺎدن ﻣٮ'ﺎن ﺳﺮداران اٮ 'ﻦ ?ﺣٮ?ﻬﻪ ،ﺣﺴﻦ ٮ?ﻮد ،ٮ?ﺎ #
ٮ?ﻦ 1ڡﺎﺳﻢ )ﺣﺎﮐﻢ ﻋﻠوی( داٮ 'ﯽ او را ﻫﻤراه Xﺣ #ٮﺪ ٮ1ﻦ دٮ 'ﮕﺮ
?
ﻣﻮﺣﺐ ﺷورش ٮ?زرگﺎن دٮ 'ﻠﻢ ٮ?ﺮ ٮ?ﻪ 1ڡ 1ٮﻞ رﺳﺎٮ#ﺪ و اٮ 'ﻦ
داﻋﯽ ﻋﻠوی ﺷﺪ .ٮ Xﺲ از آن #
اﺳڡﺎر ٮ?ﻦ ﺷٮ'رويﻪ ٮ1ﻮﺳﻂ
دٮ 'ﻠﻤٮ'ﺎن ريﺎﺳﺖ ٮ #
'ﺎڡﺖ و ﻣﺮداويﺞ ٮ Xﺲ از ﮐﺸ 1ٮﻦ داﻋﯽ،
ﺣﺴﻦ ٮ?ﻦ 1ڡﺎﺳﻢ ،ﻣﺪٮ1ﯽ در #ﺣﺪﻣﺖ #
اﺳڡﺎر ٮ?ﻮد .ٮ Xﺲ از
ﻣﺪٮ1ﯽ ﻣﺮداويﺞ ٮ?ﺎ از ﻣٮ'ﺪان #ﺣﺎرج ﮐﺮدن #
اﺳڡﺎر ٮ1واٮ#ﺴﺖ
ٮ1ﻤﺎﻣﯽ 1ڡﻠﻤرو او را #ﺣﻮد ٮ?ﻪ دﺳﺖ آورد .او ٮ Xﺲ از 1ڡﺪرت
ٮ #
'ﺎڡ 1ٮﻦ ،در ﺳﺎل ? ۳۱۹
ﻫﺤری ٮ?ﺎ ﻟﺸﮑﺮﮐﺸﯽ ٮ?ﻪ ﻫﻤﺪان
ٮ1واٮ#ﺴﺖ ٮ Xيروزی ٮ?زرگﯽ ٮ?ﻪ دﺳﺖ آورد و ﺳٮXﺲ #ﺣوزﺳ 1ٮﺎن
اﺻڡﻬﺎن را ﻫﻢ ٮ?ﻪ 1ڡﻠﻤرو #ﺣﻮد #
اڡزود .ﻣﺮداويﺞ X
ﮔﺮﺣﻪ # و
اواﺣﺮ
# در ا ?ٮ 1ٮﺪا ٮ?ﻪ #ﺣ #
ﻼڡﺖ ﻋٮ?ﺎﺳﯽ اﻋﻼن اﻃﺎﻋﺖ ﮐﺮد ،وﻟﯽ
1ڡﺼﺪ داﺷﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺳﺎﺳﺎ #ٮٮ'ﺎن را اﺣٮ'ﺎ ﮐ #ٮﺪ .وی در
:
ٮ#ﺎﻣﻪای از 1ڡﺼﺪ #ﺣﻮد ٮ?رای #ڡ 1ٮﺢ ٮ?ﻌ tﺪاد و ٮ?ﻪ ٮ 1#ﺤﺖ ٮ#ﺸﺴ 1ٮﻦ
در ٮ1ٮ #
'ﺴڡون #ﺣٮ?ﺮ دادهاﺳﺖ .وی ٮ?ﺎ ٮ?ﺮٮ1ﺮ داٮ#ﺴ 1ٮﻦ اٮ 'را #ٮٮ'ﺎن
اﺣ 1ٮﻼف #
اڡﮑ #ٮﯽ ﻣٮ'ﺎن ﺳرٮ?ﺎزان ?
ﻣﻮﺣﺐ # ٮ?ﺮ ﻋﺮبﻫﺎ و ٮ1ﺮکﻫﺎ،
ٮ1ﺮک و دٮ 'ﻠﻤﯽ #ﺣﻮد ﺷﺪ ﮐﻪ در ٮ#ﻬﺎٮ 'ﺖ ﻣ #ٮ ?ﺤﺮ ٮ?ﻪ 1ڡ 1ٮﻞ او
ٮ1ﻮﺳﻂ ﺳرٮ?ﺎزان ٮُ1ﺮﮐﺶ ﺷﺪ .ٮ Xﺲ از ﻣﺮداويﺞ ﺳﺮداراٮ#ﺶ
ٮ?ﺎ وﺷﻤﮕٮ'ﺮ ،ٮ?رادر او ،ٮ?يﻌﺖ ﮐﺮدٮ#ﺪ.
7
ﻣﺤﻤﻮﻋﻪای از ﺣﻤﻼت ﻫواٮ :ﯽ
)ﻫواٮ ;يﻤﺎٮ :ﯽ در ٮ,ﺼويﺮ( را ﻋﻠٮ'ﻪ ﺣﻮٮÜﯽﻫﺎ در ٮ 'ﻤﻦ
#
آﻋﺎز ﮐﺮدٮ#ﺪ.
ٮ?ﺎﺳ 1ٮﺎن ﺷ #ٮﺎﺳﺎن در دره اوپﺎٮ#ﻮ در ?ﺣ #ٮگﻞﻫﺎی
:
آﻣﺎزون ،ﮐﻬﻦٮ1ريﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ٮ7ﺎﺳ 1ٮﺎٮ?ﯽ آﻣﺎزوٮ?ﯽ را
ٮ?ﺎ ?ٮ 1ڡﺎی ٮ?يﺶ از ﻫزار ﺳﺎل ﮐﺸﻒ ﮐﺮدٮ#ﺪ.
در ﮐﺮﻣﺎن اٮ 'ران ،دﺳﺖﮐﻢ ۸۹ٮ1ﻦ ٮ?ﻪوﺳٮ'ﻠ ٔﻪ
ٮ7ﻤﺐﮔﺬاری داﻋﺶ ﻃﯽ ﻣراﺳﻢ ﺳﺎﻟﮕﺮد ٮ1رور
1ڡﺎﺳﻢ ﺳﻠٮ'ﻤﺎٮ#ﯽ ﮐﺸ 1ٮﻪ ﺷﺪٮ#ﺪ.
رويﺪادﻫﺎی ﮐ ?ٮﻮٮ?ﯽ:
?ﺣ #ٮﮓ اﺳراﺋٮ'ﻞ و ﺣﻤﺎس ·
?ﺣ #ٮﮓ #
داﺣﻠﯽ ﻣٮ'ﺎٮ#ﻤﺎر ·
ﺣﻤﻠﻪ روﺳٮ'ﻪ ٮ?ﻪ اوﮐراٮ 'ﻦ · ?ﺣ #ٮﮓ ﺳﻮدان
ﻣﺮگﻫﺎی ?
اﺣٮ:ﺮ:
#ڡرا #ٮ 1ٮﺲ ٮ?ﮑﻦٮ?ﺎوﺋﺮ · ﻣﺎريﻮ زاگﺎﻟﻮ ·
ﮐريﺴ 1ٮٮ'ﺎن اوﻟٮ'ور · گﻠ 'ٮ #ٮٮ'ﺲ ?ﺣﻮٮ#ﺰ · دٮ 'ويﺪ ﺳول
ٮ 2ﺎدٮ'ﻮدﻫﺎ
اﻣروز :دوﺷ #ٮٮ?ﻪ ۱۵ ،ژاٮ#ويﻪ ۲۰۲۴ﻣٮ'ﻼدی ٮ?راٮ?ﺮ ۲۵دی
رﺣﺐ ? ۱۴۴۵
ﻫﺤری ﻫﺤری #ﺣورﺷٮ'ﺪی و ? ۳
? ۱۴۰۲
1ڡﻤری )(UTC
رويﺪادﻫﺎ
:
- ۱۷۵۹ﻣوزه ٮ7ري 1ٮﺎ ?ٮٮ:ﺎ )در ٮ,ﺼويﺮ( در ﻟ #ٮﺪن ٮ?رای
ٮ?ﺎزدٮ 'ﺪ ﻋﻤﻮم ﮔﺸﺎٮ 'ﺶ ٮ #
'ﺎڡﺖ ،اﻣروزه اٮ 'ﻦ ﻣوزه
ﺣﺎڡﻆ ٮ?يﺶ از ۷ﻣٮ'ﻠٮ'ون 1ڡﻄﻌﻪ از آٮÜﺎر #ڡﺮﻫ #ٮگﯽ
#
ﻣﺤ 1ٮﻠﻒ اﺳﺖ.
دوران #
- ۱۹۱۵ٮ ##ﺤﺴ 1ٮٮ'ﻦ ﻣکﺎﻟﻤﻪ ٮ ?
1ﻠڡ ?ٮﯽ ﻣٮ'ﺎن #ٮٮ'ويورک و
ﺳﺎٮ ##ڡراٮ#ﺴٮ'ﺴﮑﻮ ٮ?ﺮ 1ڡرار ﺷﺪ.
- ۱۹۱۹روزا ﻟﻮﮐزاﻣٮ7ورگ ا #ٮ 1ڡﻼٮ?ﯽ و
ﻟٮ'ﺪرﺳﻮﺳٮ'ﺎﻟٮ'ﺴﺖ و ﮐﻤﻮ #ٮٮ'ﺴﺖ آﻟﻤﺎٮ#ﯽ و ﻟﻬﺴ 1ٮﺎٮ#ﯽ
ٮ1ٮ'رٮ?ﺎران ﺷﺪ.
- ۱۹۱۹کﺎرل ﻟ :ٮٮ7ﮑ ?ٮﺸﺖ ا #ٮ 1ڡﻼٮ?ﯽ و
ﻟٮ'ﺪرﺳﻮﺳٮ'ﺎﻟٮ'ﺴﺖ و ﮐﻤﻮ #ٮٮ'ﺴﺖ آﻟﻤﺎٮ#ﯽ ٮ1ٮ'ﺮ ٮ?ﺎران
ﺷﺪ.
- ۱۹۴۳ٮ? Sٮ 1ٮﺎﮔون ﻣ 1ڡﺮ اﺻﻠﯽ وزارت #
دڡﺎع اٮ 'ﺎÉت
ﺳﺎﺣ 1ٮﻤﺎن اداری
# Xﺮﻃ #
ﺮڡٮ'ﺖٮ1ريﻦ ﻣ 1ٮﺤﺪه آﻣريکﺎ و ٮ #
?ﺣﻬﺎن ٮ?ﺎزﮔﺸﺎٮ 'ﯽ ﺷﺪ.
ﻋﻄٮ:ﻢ اﺳوان ٮ?ﺮ روی رود #ٮٮ'ﻞ رﺳﻤا ً
- ۱۹۷۱ﺳﺪ ?
#
اڡ 1ٮتﺎح ﺷﺪ.
- ۲۰۰۱ويکﯽٮSﺪٮ :ﺎی اٮ?گﻠٮ:ﺴﯽ ٮ?زرﮔ 1ٮريﻦ و
:
1ڡﺪٮ 'ﻤﯽٮ1ريﻦ ٮ #
#ﺴﺤﻪ داٮ#ﺸ #ٮﺎﻣﻪ ويکﯽٮ Xﺪٮ 'ﺎ #
آﻋﺎز ٮ?ﻪ کﺎر
ﮐﺮد.
زادروزﻫﺎ
درونﻣﺎٮ 2ﻪ
اﺣ .ٮﺮﺷ (ٮﺎﺳﯽ – زيﺴﺖﺷ (ٮﺎﺳﯽ – ﺷٮ#ﻤﯽ
داٮ,ﺶ ﻃ )ٮٮ'ﻌﯽ و ﺻوری( :
– زﻣٮ#ﻦﺷ (ٮﺎﺳﯽ – (ڡٮ#زيﮏ – آﻣﺎر – اﺣ .ٮﻤﺎ5ت – ريﺎﺿٮ#ﺎت –
ﺳﺎﻣﺎٮ(ﻪﻫﺎ – ﻋﻠﻮم راٮ #ﺎٮ(ﻪ – ﻣ (ٮﻄﻖ
ويکﯽا #ٮٮ?ﺎر
ا #ٮٮ?ﺎر رﺳﺎٮ#ﻪﻫﺎ
ﻣﺪٮ 'ﺎويکﯽ
ٮ1ﻮﺳﻌ ٔﻪ ٮ#ﺮم #
اڡزار ويکﯽ
#ڡراويکﯽ
ﻫﻤﺎﻫ #ٮگﯽ ٮ Xروژ ٔه ويکﯽﻣﺪٮ 'ﺎ
ويکﯽﮐ 1ٮﺎب
ﮐ 1ٮﺎبﻫﺎی درﺳﯽ و راﻫ #ٮﻤﺎی راٮ 'گﺎن
ويکﯽداده
ٮ Xﺎٮ 'گﺎه داٮ#ﺶ راٮ 'گﺎن
ويکﯽ #ﺣٮ?ﺮ
اﺣٮ?ﺎر ٮ?ﺎ ﻣﺤ 1ٮوای راٮ 'گﺎن
#
ويکﯽ #
ﮔڡ 1ٮﺎورد
:
ويکﯽ #
ﮔڡ 1ٮﺎورد
ﻣﺤﻤﻮﻋﻪای از #ٮ 1ڡﻞ 1ڡولﻫﺎ
?
ويکﯽﮔﻮٮ#ﻪ
#ڡﻬﺮﺳﺖ ﮔﻮٮ#ﻪﻫﺎ
ويکﯽداٮ#ﺸگﺎه
اٮ?زارﻫﺎی آﻣوزﺷﯽ
ويکﯽ #
ﺳڡﺮ
راﻫ #ٮﻤﺎی #
ﺳڡﺮ
ويکﯽواژه
#ڡﺮﻫ #ٮﮓ واژگﺎن
& ٮ
https://fa.wikipedia.org/w/index.php?» ٮﻪ از$ *ﺮﮔﺮڡ
:
&oldid=37376900ﺻڡﺤ ٔﻪ_اﺻﻠﯽ=«title
&
آﺣريﻦٮ*ﺎر در ۲۲ژوﺋﻦ ۲۰۲۳ﺳﺎﻋﺖ ۰۰:۲۶ويراٮ 2ﺶ ﺷﺪهاﺳﺖ• . اٮ 2ﻦ &
ﺻڡﺤﻪ &
ﻣﺤ $ٮوا ٮ$ﺤﺖ CC BY-SA 4.0در دﺳ $ٮﺮس اﺳﺖ
ﻼڡﺶ ذﮐﺮ ﺷﺪه ٮ*ﺎﺷﺪ.ﻣﮕﺮ &ﺣ &
: