1,

Khái niệm “Hệ thống chính trị” bắt đầu được sử dụng từ Hội nghị Trung ương 6
khóa VI (tháng 3-1989), để thay cho khái niệm “Hệ thống chuyên chính vô sản”.
Đây là một bước tiến trong nhận thức mới của Đảng về vai trò, vị trí, tính chất của
hệ thống quyền lực trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) ở Việt Nam.
Hệ thống chính trị ở nước ta hiện nay là một chỉnh thể thống nhất, gắn bó hữu cơ,
bao gồm: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội, dưới sự lãnh
đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam để thực hiện đầy đủ quyền làm chủ của nhân
dân và xây dựng đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hệ thống chính trị ở nước ta
vận hành theo cơ chế: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ. Trên
thực tế, hệ thống chính trị nước ta nắm giữ toàn bộ hệ thống các quyền lực xã hội
từ quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước đến các quyền lực khác trong xã hội.
Xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh còn là tiền đề quan trọng giúp
cho Đảng có được mối quan hệ mật thiết với nhân dân, gần dân hơn khơi dậy phát
huy tiềm năng sáng tạo, khuyến khích, động viên nhân dân tích cực tham gia xây
dựng Đảng và Nhà nước. Thực hiện phương châm “dân biết, dân làm, dân kiểm
tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, qua đó phát huy cao độ quyền làm chủ của Nhân
dân, Nhân dân tham gia giám sát, đánh giá hiệu quả của các tổ chức trong hệ thống
chính trị; phẩm chất năng lực của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Lấy kết quả công
việc, sự hài lòng và tín nhiệm làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng tổ
chức bộ máy và chất lượng cán bộ, đảng viên.

1.2,
Tính tất yếu của hệ thống chính trị từ 1989 đến nay thường bao gồm các yếu tố
sau:
1. *Dân chủ và Nhân quyền*: Nhiều quốc gia đã tăng cường các yếu tố dân chủ
trong hệ thống chính trị của họ, bao gồm bầu cử tự do và công bằng, tự do ngôn
luận, tự do tôn giáo, và quyền con người. Nhân quyền trở thành một phần quan
trọng của các hệ thống chính trị.
2. *Kinh tế Thị trường*: Hầu hết các quốc gia đã thực hiện các biện pháp để thúc
đẩy kinh tế thị trường và giảm sự can thiệp của nhà nước trong kinh tế. Chính sách
liberal hóa và mở cửa cửa hàng đã thúc đẩy sự phát triển kinh tế trong nhiều nước.
3. *Toàn cầu hóa*: Sự kết nối toàn cầu qua thương mại, truyền thông, và Internet
đã làm cho hệ thống chính trị trở nên phức tạp hơn. Quốc gia cần phải xem xét
cách họ tương tác và cộng tác với các đối tác quốc tế.
4. *Sự biến đổi Công nghệ*: Công nghệ đã thay đổi cách chúng ta tham gia vào
chính trị. Mạng xã hội, truyền thông trực tuyến và sự phổ biến của công nghệ số đã
thúc đẩy sự tham gia của công dân và tạo ra các thách thức và cơ hội mới trong
quản lý hệ thống chính trị.
5. *Biến đổi Xã hội và Văn hóa*: Hệ thống chính trị đã phải thích nghi với các
thay đổi trong xã hội và văn hóa, bao gồm sự đa dạng văn hóa, biến đổi dân số, và
thách thức liên quan đến quyền bình đẳng và xã hội.
6. *Bảo vệ Môi trường*: Vấn đề về môi trường đã trở nên ngày càng quan trọng,
và hệ thống chính trị cần đối phó với các vấn đề như biến đổi khí hậu, bảo vệ tài
nguyên tự nhiên và quản lý bền vững.
7. *Thách thức Bảo mật*: An ninh quốc gia và thách thức từ khủng bố, hình thức
tội phạm quốc tế và xung đột quốc tế đã yêu cầu hệ thống chính trị phải xem xét lại
chiến lược bảo mật và quân sự.
Nhớ rằng tính tất yếu của hệ thống chính trị có thể thay đổi tùy thuộc vào quốc gia,
vùng lãnh thổ, và thời điểm cụ thể. Các yếu tố này có thể gây ra sự biến đổi và
thách thức cho hệ thống chính trị, và hệ thống chính trị phải liên tục thích nghi để
đối phó với những thay đổi này.

2,
Từ năm 1989 đến nay, tính tất yếu của hệ thống chính trị đã được thể hiện qua
nhiều khía cạnh khác nhau:
- Đảm bảo quyền dân chủ: Hệ thống chính trị phải đảm bảo quyền tự do ngôn luận,
tự do tôn giáo, tự do hội họp và tự do báo chí. Công dân có quyền tham gia vào
quá trình ra quyết định chính trị thông qua việc bỏ phiếu và tham gia vào các tổ
chức xã hội.
- Tôn trọng quyền con người: Tính tất yếu của hệ thống chính trị đòi hỏi đảm bảo
sự tôn trọng và bảo vệ quyền con người. Điều này bao gồm việc đảm bảo an toàn,
sự tự do và tránh những hình thức phân biệt đối xử dựa trên giới tính, tôn giáo, sắc
tộc, tài sản và các yếu tố khác.
- Phân chia quyền lực: Hệ thống chính trị cần có sự phân chia rõ ràng và cân bằng
giữa các nhóm quyền lực khác nhau. Các nhóm này bao gồm chính quyền điều
hành, quốc hội, tòa án và các tổ chức kiểm soát và giám sát khác. Phân chia quyền
lực giúp ngăn chặn sự lạm quyền và đảm bảo rằng quyền lực không tập trung vào
một cá nhân hoặc một nhóm nhỏ.
- Đảm bảo sự công bằng và bình đẳng: Tính tất yếu của hệ thống chính trị yêu cầu
sự công bằng và bình đẳng trong việc xử lý các vấn đề chính trị và xã hội. Công
dân cần được đối xử công bằng và có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ cơ bản, kinh
tế và xã hội.
- Mở cửa và hội nhập: Hệ thống chính trị phải khuyến khích sự mở cửa và hội nhập
với cộng đồng quốc tế. Điều này bao gồm việc thiết lập các quan hệ ngoại giao,
tham gia vào các tổ chức quốc tế và thực hiện các hiệp định quốc tế. Hội nhập giúp
tăng cường sự phát triển kinh tế và chính trị của quốc gia.
- Đảm bảo trật tự và an ninh: Hệ thống chính trị cần đảm bảo trật tự và an ninh
trong quốc gia. Việc này bao gồm giữ gìn hòa bình trong nước, bảo vệ biên giới,
đảm bảo an ninh trong xã hội và ngăn chặn các hoạt động phi pháp và quỹ đạo.
Tổng cộng, tính tất yếu của hệ thống chính trị từ năm 1989 đến nay là đảm bảo
quyền dân chủ, tôn trọng quyền con người, phân chia quyền lực, công bằng và bình
đẳng, mở cửa và hội nhập, trật tự và an ninh. Những mục tiêu này đang được nhiều
quốc gia trên thế giới cố gắng thực hiện để xây dựng và duy trì hệ thống chính trị
ổn định và phát triển.

Nhận thức vai trò của Đảng trong hệ thống chính trị
Đổi mới nhận thức về nhà nước và nhà nước pháp quyền
Nhận thức rõ hơn về cơ cấu và cơ chế vận hành của hệ thống chính trị
Nhu cầu đổi mới kinh tế đi đôi với đổi mới chính trị
Thay đổi khái niệm “chuyên chính vô sản” thành “hệ thống chính trị”