PHƯƠNG TRÌNH TRẠNG THÁI KHÍ LÝ TƯỞNG

• Các thông số trạng thái: Vận tốc căn nguyên phương:

− Áp suất p: đơn vị đo N/m2, Pa (SI)
5 2
1atm = 1,013.10 N/m = 760 mmHg 3RT
𝑣𝑟𝑚𝑠 =
1at = 9,81.104 N/m2 = 730 mmHg 𝑀
− Thể tích V: đơn vị đo là m3 (SI). 1l = 1dm3 = 10-3 m3
− Nhiệt độ T: đơn vị đo: K (SI)
T(K) = T(C )+ 273, T(F) = 1,8T(C) + 32
• Phương trình trạng thái khí lý tưởng:
- n là số mol
𝑝𝑉 = 𝑛𝑅𝑇
- R = 8,31 J/(mol.K) : hằng số khí lý tưởng.
𝑁 𝑚 - m: khối lượng khối khí.
𝑛= = - M: khối lượng của một mol khí.
𝑁𝐴 𝑀
- N: số phân tử.
- 𝑁𝐴 =1 6,02. 1023 phân tử / mol: số Avogadro
 NỘI NĂNG KHÍ LÝ TƯỞNG
i
• Nội năng khí lý tưởng: U = n RT
2
• Số bậc tự do i: i = i tt + i q + i dđ

itt bậc tự do ứng với chuyển động tịnh tiến,

iq bậc tự do ứng với chuyển động quay,
idđ bậc tự do ứng với chuyển động dao động.
Khí itt iq i dd i
đơn nguyên tử: Ar ,… 3 0 0 3
lưỡng nguyên tử: H2,… 3 2 0 5
đa nguyên tử: SO2 , … 3 2 1 6
!! Ở nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, bậc tự2 do của phân tử có thể bị thay đổi.
 TÓM TẮT: CÔNG, NHIỆT LƯỢNG, ENTROPY
 Nhiệt lượng Q mà m (kg) chất nhận trong quá trình:
‾ Thay đổi trạng thái: Q = λL λ (J/kg): nhiệt tan chảy,… riêng.
T2 T2
‾ Thay đổi nhiệt độ T1→T2: Q = mc T2 − T1 = 𝑛𝐶(T2 − T1 ) → ΔS = mc.ln T =nC.ln T
1 1
c (J.kg .K ): nhiệt dung riêng; C = c.M (J mol .K ): nhiệt dung riêng phân tử (mol).
-1 -1 -1 -1

Quá trình Biểu thức 𝑨 = − න 𝒑𝒅𝑽 Q U = A + Q ∆𝑆 = න 𝑑𝑄/𝑇

i
T2 CV = R
Đẳng tích V = const 0 𝑛𝐶𝑉 𝛥𝑇 𝑛𝐶𝑉 𝛥𝑇 nCV ln 2
T1
T2 i+2
CP = R
Đẳng áp p = const −𝑛𝑅𝛥𝑇 𝑛𝐶𝑝 𝛥𝑇 𝑛𝐶𝑉 𝛥𝑇 nCP ln 2
T1
𝑉2 𝑉2 Δ𝑈 = 0 → Q V2
Đẳng nhiệt pV = const −𝑛𝑅𝑇 𝑙𝑛 𝑛𝑅𝑇 𝑙𝑛 = nRln
𝑉1 𝑉1 𝑈 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡 T V1
Δ𝑆 = 0 → CP i + 2
Đoạn nhiệt 𝑝𝑉 𝛾 = const 𝑛𝐶𝑉 𝛥𝑇 0 𝑛𝐶𝑉 𝛥𝑇 γ= =
𝑆 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡 CV i
3
 TÓM TẮT: MÁY NHIỆT
Chu trình Hiệu suất (hệ số thiết bị) đối với máy nhiệt: nguồn
Máy nhiệt trong nóng (T1, Q1), nguồn lạnh (T2, Q2). Công sinh ra:
P-V, T-S A’ = -A; nhiệt lượng tỏa ra Q’2 = -Q2 , Q’2 = -Q2

Thuận chiều 𝐴′ Q1 − Q′2 𝑇2

Động cơ 𝜂= = ≤1− <1
kim đồng hồ 𝑄1 Q1 𝑇1

Nghịch chiều 𝑄2 Q2 𝑇2
Máy lạnh 𝜀= = ≤
kim đồng hồ A 𝑄′1 − 𝑄2 𝑇1 − 𝑇2
Nghịch chiều 𝑄′1 𝑄′1 𝑇1
Bơm nhiệt 𝜀𝑏𝑛 = = ≤
kim đồng hồ A 𝑄′1 − 𝑄2 𝑇1 − 𝑇2

𝑄′2 𝑇2 𝑄′2 𝑄1 𝑉2 𝑉3
Chu trình Carnot: = ↔ = =
𝑄1 𝑇1 𝑇2 𝑇1 𝑉1 𝑉4
4