Księga Hioba

I. Księga Hioba należy do dydaktycznych (pouczających) ksiąg Starego Testamentu.

Powstała ona ok. V w. p.n.e. Są to rozważania religijno-filozoficzne (poemat
filozoficzny) dotyczący cierpienia niezawinionego i sprawiedliwości Boga.

II. Z czego składa się Księga Hioba?

1.Wstęp: historia cierpień bogobojnego Hioba, dwie rozmowy Szatana z Bogiem.

2.Poemat. Część I: Dyskusja Hioba z przyjaciółmi: Elifazem, Bildadem i Sofarem, trzy

szeregi mów.

3.Poemat. Część II: Końcowa argumentacja Hioba, trzy mowy Elihu, odpowiedzi Boga,
odpowiedź Hioba.

4.Zakończenie. Bóg gani przyjaciół Hioba, Hiob przywrócony do dawnego stanu w

dwójnasób.

III. Historia Hioba

Hiob miał siedmiu synów i trzy córki, był człowiekiem bogatym, posiadał siedem
tysięcy owiec, trzy tysiące wielbłądów, pięćset jarzm wołów i do tego ogromną liczbę służby.
Był wierzący - każdy dzień rozpoczynał modlitwą, codziennie składał ofiary całopalne,
zawsze tyle, ile miał dzieci.

Cierpienie Hioba zaczęło się od "zakładu" między Szatanem a Bogiem. Najpierw stracił
bydło, owce, wielbłądy oraz sługi. Na końcu stracił synów i córki, których zabił gwałtowny
wicher.

Po tych wydarzeniach Hiob, zamiast złorzeczyć Bogu, padł na ziemię i powiedział :

,,Pan dał, Pan wziął. Niech Imię Pańskie będzie pochwalone".

Apogeum cierpienia Hioba nastąpiło, gdy Szatan dotknął go trądem. Podczas

choroby jednak - wbrew przypuszczeniom Szatana - Hiob nie złorzeczył przeciwko Bogu, ale
Go dalej kochał. Nawet żona podpowiadała mu, aby odwrócił się od Boga, bo przecież nic
złego nie zrobił, a tak srodze został ukarany, ale ten wiernie trwał przy Bogu.

Z kolei trzej przyjaciele, którzy przybyli do niego, dowiedziawszy się o jego cierpieniu:
Elifaz z Temanu, Bildad z Szuach i Sofar z Naamy, próbowali mu wmówić, że cierpi,
ponieważ zgrzeszył.

Kiedy Szatan stwierdził, że przegrał ,,zakład", Bóg postanowił wynagrodzić wierność Hioba.
Pan pomnożył mu dwukrotnie to, co miał, posiadał czternaście tysięcy owiec, sześć tysięcy
wielbłądów, tysiąc jarzm wołów i tysiąc oślic. Urodziło mu się siedmiu synów i trzy córki. Żył
jeszcze 140 lat.

Plan wydarzeń Księga Hioba

1) Szczęśliwe życie Hioba i jego rodziny.

2) Spotkanie Boga z Szatanem.

3) Wystawienie wiary Hioba na próbę:

- kradzież dobytku (zwierząt),

- utrata sług,
- śmierć wszystkich dzieci.

4) Hiob wierny Bogu.

5) Ponowne spotkanie Boga z Szatanem.

6) Hiob chory na trąd.

7) Hiob nadal wierny Bogu.

8) Rada żony - Sary.

9) Odwiedziny zrozpaczonych przyjaciół.

10) Milczenie przez 7 dni i 7 nocy.

11) Skargi Hioba.

12) Hiob przeklina dzień swoich urodzin.

13) Dobra rada przyjaciela Hioba.

14) Zarzuty Elifaza z Temanu.

15) Rozgoryczenie Hioba.

16) Elihu wtrąca się do rozmowy.

17) Bóg objawia się Hiobowi.

18) Rozmowa ze Stwórcą.

19) Ofiara całopalna przyjaciół.

20) Przyjaciele Hioba wykonują rozkaz Boga.

21) Przywrócenie i pomnożenie majątku Hioba.

22) Odzyskanie dzieci.

23) Długie i szczęśliwe życie Hioba.

IV. Czego uczy Księga Hioba?

Księga Hioba rozważa dwie ważne kwestie.

• Dlaczego niewinni cierpią?

• Dlaczego Bóg pozwala, by na ziemi istniało zło?

Dzieje Hioba uczą, że nieszczęście nie musi być karą za grzechy, ponieważ Bóg
także sprawiedliwych doświadcza cierpieniem. Zadaniem człowieka jest
przyjmowanie z pokorą tego, co przyniesie los. Cierpienie jest próbą wiary i środkiem
wychowawczym, a jego problem jest niezrozumiały tak samo, jak niepojęte są plany
Boga.

Historia Hioba uczy: wiary w Boga w sytuacjach, kiedy człowiek cierpi i

godnego znoszenia cierpienia.

V. Interpretacja rozmów Hioba z przyjaciółmi i wypowiedzi Elihu.

Elifaz: aby udowodnić swoje tezy w trzech mowach odwołuje się, kolejno, do swoich
obserwacji, objawień sennych, a także do autorytetu starszych. Formułuje on sąd,
że nieszczęścia są konsekwencją grzechów.

Przedstawia także fatalistyczną (fatalistyczny - zły i nieunikniony los) koncepcję

życia. Wynika z niej, że człowiek jest istotą skazaną na cierpienie, mówi więc:

„To człowiek się rodzi, by jęczeć / jak iskra, by unieść się w górę.” (5,7).

W jego wypowiedziach Bóg jawi się jako ktoś, kto karci, ale też przebacza temu,
który potrafi przyznać się do winy, do czego zachęca umęczonego Hioba. Kiedy
jednak ten nie zgadza się z przyjacielem, Elifaz zarzuca mu pychę oraz nadmiar
słów, które mają ukryć winę. W trzeciej mowie wymienia rzekome grzechy Hioba:
nieprawość wobec bliźnich, ograbianie ich, nieudzielanie pomocy, brak miłości.

Bildad: również powołuje się na doświadczenie starszych. Jego poglądy także niosą
myśl o karze za grzech i potrzebie nawrócenia. Szczególną uwagę zwraca na
ograniczoność całego dzieła Bożego. Kreśli też obraz grzesznika, który nie może
uciec przed sprawiedliwością i czeka go straszna śmierć.
Sofar: opiera się na własnych poglądach. Chce koniecznie pokazać Hiobowi, że się
myli. W swej drugiej mowie próbuje go nawet straszyć, pokazuje mu Boga –
wojownika, który zsyła na grzesznika nieszczęścia.

Elihu: nie jest zadowolony z wypowiedzi poprzedników, dlatego przygotowuje

odpowiedź. Powołuje się na objawienie, które pozwala mu mówić niejako w imieniu
Boga. Nie zgadza się z wizją: Boga – wroga. Uważa, że cierpienie ma na celu
nawrócenie człowieka. Podkreśla Bożą sprawiedliwość, która nie może mieć
względu na osoby. Bezstronny władca opiekuje się światem.

Związki frazeologiczne pochodzące z Księgi Hioba

- Hiobowa wieść

w Biblii: wiadomości, które otrzymywał Hiob - o stracie dobytku (zwierząt), sług i

dzieci;

dziś: zła, przerażająca, tragiczna wiadomość.

- Pocieszyciel Hioba:

w Biblii: trzej przyjaciele Hioba, którzy przybyli do niego, dowiedziawszy się o jego
cierpieniu: Elifaz, Bildad i Sofar, próbowali mu wmówić, że cierpi, ponieważ zgrzeszył;

dziś: osoba, która pocieszając w nieszczęściu, próbuje przekonać, że wynikło ono z

naszej winy, czym potęguje jeszcze bardziej rozpacz i zgryzotę.