• Qëllimi i kësaj teme është ngritja e njohurive

ne lidhje me shkaktaret, simptomat kryesore,

menagjimin e hipotiroidizmit dhe edukimin e
pacientit.
• Në fund të temës, studentët janë në gjendje
të aplikojnë njohuritë në procesin infermieror
dhe identifikojnë ndërhyrjet adekuate
infermierore për hipotiroidizmin.

Tabela e përmbajtjes
Përkufizim ....................................................................................................................................... 1
Klasifikimi ........................................................................................................................................ 2
Shkaqet ........................................................................................................................................... 2
Manifestimet klinike ....................................................................................................................... 3
Parandalimi ..................................................................................................................................... 4
Komplikacionet ............................................................................................................................... 4
Diagnoza.......................................................................................................................................... 4
Trajtimi mjekësor ............................................................................................................................ 5
Terapia farmakologjike................................................................................................................ 5
Menaxhimi Infermieror................................................................................................................... 6
Vlerësimi infermieror .................................................................................................................. 6
Diagnoza infermierore ................................................................................................................ 6
Planifikimi dhe Synimet (qëllimet) e Kujdesit Infermieror.......................................................... 7
Ndërhyrjet infermierore /Zbatimi ............................................................................................... 7
Evaluimi ....................................................................................................................................... 8
Udhëzimet për Shkarkimin/Lirimin nga Spitali dhe Kujdesi në Shtëpi ........................................... 8
Udhëzimet e Dokumentacionit ....................................................................................................... 9
Vetë vlerësim .................................................................................................................................. 9
Përmbledhje .................................................................................................................................. 10
Referencat ..................................................................................................................................... 10

Përkufizim
Hipotiroidzmi është një gjendje në të cilën gjëndra tiroide nuk është në gjendje të prodhojë
mjaftueshëm hormonet e tiroides. Meqenëse qëllimi kryesor i hormoneve të tiroides është të

1
"drejtojë metabolizmin e trupit", njerëzit me këtë gjendje do të kenë simptoma të shoqëruara
me një metabolizëm të ngadaltë. Ndodh kryesisht në gratë e moshës 30 deri në 60 vjeç. Nëse
hipotiroidizmi i rëndë shfaqet tek një foshnjë, quhet kretinizëm. Nëse zhvillohet në një të rritur,
quhet myxedema. Shkaku më i zakonshëm i hipotiroidizmit është një inflamacion autoimun i
gjëndrës tiroide (tiroiditi Hashimoto) me atrofi që rezulton në indin e gjëndrës tiroide.
Hipotiroidizmi gjithashtu ndodh shpesh tek pacientet me hipertiroidizëm që është trajtuar me
medikamente radioiodine ose antitireoide ose tiroidektomi.

Klasifikimi
Llojet e hipotiroidizmit në të rritur klasifikohen sipas shkaqeve të tyre:

Hipotiroidizmi qendror. Ekziston një dështim i gjëndrës së hipofizës, hipotalamusit, ose të dyve
për të stimuluar prodhimin e hormoneve tiroide.

Hipotiroidizmi sekondar ose hipofizi. Shkaku është tërësisht një çrregullim i hipofizës në
hipotiroidizëm sekondar.

Hipotiroidizmi terciar ose hipotalamik. Kjo i referohet shkakut si një çrregullim i hipotalamusit që
rezulton në sekretim joadekuat të TSH për shkak të uljes së stimulimit të TRH.

Shkaqet
Disa sëmundje dhe faktorë mund të shkaktojnë hipotiroidizëm.

Sëmundjet autoimune. Shkaku më i zakonshëm i hipotiroidizmit tek të rriturit është tiroiditi

autoimun ose sëmundja Hashimoto.

Atrofia e gjëndrës tiroide. Gjëndra tiroide zvogëlohet në madhësi si rezultat i plakjes.

Terapia për hipertiroidizëm. Terapitë si jodi radioaktiv dhe tiroidektomia gjithashtu mund të
shkaktojnë hipotiroidizëm.

Ilaçet siç janë litiumi, komponimet e jodit dhe medikamentet antitiroidë mund të ulin prodhimin
e TSH.

Mungesa e jodit. Mosbalancimi në nivelet e jodit në trup ndikon edhe në gjëndrën tiroide.

2
Disa gra zhvillojnë hipotiroidizëm pas shtatzënisë (shpesh të quajtura "tiroiditi pas lindjes").

Manifestimet klinike
Shenjat dhe simptomat e hipotiroidizmit përfshijnë:

Lodhje ekstreme. Lodhja ekstreme e vështirëson personin që të kryejë punën e një dite të plotë
ose të marrë pjesë në aktivitete të zakonshme.

Çrregullime menstruale. Mund të ndodhë edhe menoragjia ose amenorrea.

Rritja e peshës. Pacienti zakonisht fillon të fitojë peshë edhe pa një rritje të marrjes së ushqimit.

Intoleranca ndaj të ftohtit. Pacienti shpesh ankohet se ka të ftohtë edhe në një mjedis të
ngrohtë.

Lëkurë e trashe. Lëkura bëhet e trashur për shkak të një grumbullimi të mukopoliakarideve në
indet subkutane.

Çdo pacient individual mund të ketë disa nga këto simptoma, dhe ashpërsia e simptomave do të
varet na sasia e hormonit tiroide dhe kohëzgjatjen e kohës kur trupi është privuar nga sasia e
duhur e hormonit. Në fazat e hershme kjo patologji nuk shoqërohet me simptoma të dukshme,
por në rast se nuk trajtohet me kalimin e kohës hipotiroidizmi mund të shkaktojë një sërë
problemesh shëndetësore të tilla si obezitet, dhimbje kyçesh, infertilitet dhe sëmundje zemre etj.

3
Parandalimi
Parandalimi i hipotiroidizmit mund të arrihet me sa vijon:

Rritja e marrjes së jodit. Marrja e jodit është strategjia kryesore e parandalimit në hipotiroidizëm.

Zbulimi i hershëm. Nënshtrimi i testeve të tiroides pas një operacioni ose terapie tiroide mund të
rezultojë në zbulimin e hershëm dhe trajtimin e shpejtë të hipotiroidizmit.

Komplikacionet
Hipotiroidizmi mund të jetë një sëmundje kërcënuese për jetën nëse lihet e pa kontrolluar.

Koma mixedematike. Kjo është gjendja e dekompensuar e hipotiroidizmit të rëndë në të cilën

pacienti është hipotermik dhe i pavetëdijshëm.

Diagnoza
Hipotiroidizmi mund të zbulohet në shumë mënyra. Më kryesoret janë si më poshtë:

4
Ekzaminim fizik. Gjëndra tiroide inspektohet dhe palpohet në mënyrë rutinore në të gjithë
pacientët.

Testet stimuluese të tiroides. Matja e përqendrimit të serumit TSH është testi i vetëm më i mirë
shqyrtues i funksionimit të tiroides për shkak të ndjeshmërisë së lartë të tij.

Niveli i T3 dhe T4. Matja e T3 totale ose T4 përfshin nivele të kufizuara të proteinave dhe të
hormoneve të cilat ndodhin si përgjigje e sekretimit të TSH.

Antitrupat tiroide. Rezultatet e testimit me anë të teknikave të imunitetit për antitrupat

antitiroidë janë pozitive në tiroiditin e Hashimoto (100%).

Trajtimi mjekësor
Objektivi kryesor në menaxhimin e hipotiroidizmit është të rivendosni një gjendje normale
metabolike duke zëvendësuar hormonin që mungon.

Terapia farmakologjike. Levotiroksina sintetike është përgatitja e preferuar për trajtimin e

hipotiroidizmit.

Parandalimi i mosfunksionimit kardiak. Për sa kohë që metabolizmi është subnormal dhe indet
kërkojnë relativisht pak oksigjen, një ulje në furnizimin me gjak tolerohet pa simptoma të
dukshme të sëmundjes së arterieve koronare.

Terapia mbështetëse. Nivelet e ngopjes së oksigjenit duhet të monitorohen; lëngjet duhet të

administrohen me kujdes; aplikimi i nxehtësisë së jashtme duhet të shmanget, dhe terapia me
hormon tiroide oral duhet të vazhdojë.

5
Menaxhimi Infermieror

Një rol kryesor i infermierit është të identifikojë simptomat dhe te menaxhoje rastet.

Vlerësimi infermieror
Vlerësimi i pacientit me hipotiroidizëm duhet të përfshijë:

Vlerësimi i tiroides nga një pozicion i brendshëm ose posterior.

Auskultimi i lobeve të gjëndrës tiroide duke përdorur diafragmën e stetoskopit dhe palpitacioni
nëse ka anomali të palpuara.

Vlerësoni gjëndrën tiroide për qëndrueshmëri (Hashimoto) ose butësinë (tiroiditet)..

Diagnoza infermierore

Bazuar në të dhënat e vlerësimit, diagnozat infermierore të përshtatshme për një pacient me

hipotiroidizëm janë:

• Intoleranca e aktivitetit në lidhje me lodhjen dhe procesin njohës depresiv.

• Rrezik për temperaturën e çekuilibruar të trupit në lidhje me intolerancën ndaj të ftohtit.

• Kapsllëk në lidhje me funksionimin e depresionit gastrointestinal.

• Proceset e mendimit të çrregulluara kanë të bëjnë me metabolizmin në depresion dhe

statusin e ndryshuar kardiovaskular dhe të frymëmarrjes..

DETYRE

Ju si infermiere te ardhshëm mund te mendoni për

diagnoza te tjera. Ndani pak kohe tani dhe duke u
bazuar ne simptomat dhe funksionin e hormoneve,
listoni te paktën dy diagnoza te tjera.

6
Planifikimi dhe Synimet (qëllimet) e Kujdesit Infermieror

Për të arritur një plan të suksesshëm të kujdesit infermieror, qëllimet e mëposhtme duhet të
realizohen:

Rritja e pjesëmarrjes në aktivitete.

Rritja e pavarësisë.

Mirëmbajtja e temperaturës normale të trupit.

Kthimi i funksionit normal të zorrëve.

Përmirësimi i statusit të frymëmarrjes.

Mirëmbajtja e modelit normal të frymëmarrjes.

Përmirësoni proceset e mendimit.

Ndërhyrjet infermierore /Zbatimi

Ndërhyrjet infermierore për një pacient me hipotiroidizëm përfshijnë si më poshtë:

Promovoni pushimin. Aktivitetet hapësinore për të promovuar pushimin dhe stërvitjen siç
tolerohet.

Mbroni nga ftohtësia. Siguroni një shtresë shtesë veshjesh ose batanije shtesë.

Konsideroni temperaturën. Monitoroni temperaturën e trupit të pacientit.

Rritja e marrjes së lëngjeve. Inkurajoni rritjen e konsumit të lëngjeve brenda kufijve të kufizimit
të lëngjeve.

Siguroni ushqime të pasura me fibra.

Menaxhoni simptomat e frymëmarrjes. Monitoroni thellësinë e frymëmarrjes, shkallën, modelin,

oksimetrinë e pulsit.

Ushtrime pulmonare. Inkurajoni frymëmarrjen e thellë, kollitjen dhe përdorimin e spirometrisë

nxitëse.

7
Orientimi në hapësire dhe kohe. Pacienti i orientuar në kohën, vendin, datën dhe ngjarjet rreth tij
ose saj.

DETYRE

Duke u bazuar ne diagnozat infermierore qe menduat

me herët, vendosni cilat ndërhyrje infermierore janë
mw relavante për tw përmirësuar pacientin.

Evaluimi
Një plan i suksesshëm i kujdesit infermieror ka arritur qëllimet e mëposhtme:

Pjesëmarrja e shtuar në aktivitete.

Pavarësia e rritur.

Ruajtja e temperaturës normale të trupit.

Kthimi i funksionit normal të zorrëve.

Gjendja e përmirësuar e frymëmarrjes.

Ruhet modeli normal i frymëmarrjes.

Proceset e përmirësuara të mendimit.

Udhëzimet për Shkarkimin/Lirimin nga Spitali dhe Kujdesi në Shtëpi

Me përfundimin e udhëzimeve për kujdesin në shtëpi, pacienti ose kujdestari do të jetë të mirë
informuar për:

Pajtueshmëria e ilaçeve. Pohoni se pajtueshmëria ndaj regjimit mjekësor është jetëgjatë.

Intoleranca ndaj të ftohtit. Tregoni nevojën për të shmangur temperaturën ekstreme të ftohtë
derisa gjendja të jetë e qëndrueshme.

8
Vizita pasuese. Tregoni rëndësinë e vizitave të vazhdueshme vijuese me ofruesin e kujdesit
shëndetësor.

Ulje peshe. Identifikoni strategji për zvogëlimin e peshës dhe parandalimin e kapsllëkut, si marrja
e fibrave të larta, konsumimi me pak kalori dhe marrja adekuate e lëngjeve.

Udhëzimet e Dokumentacionit
Fokusi i dokumentacionit duhet të përfshijë:

Niveli i aktivitetit.

Shenjat vitale para, gjatë dhe pas aktivitetit.

Regjistrimi i temperaturës bazë.

Rezultatet e analizave laboratorike dhe diagnostikuese.

Karakteristikat e jashtëqitjes.

Modeli i frymëmarrjes, tingujt e frymës dhe përdorimi i muskujve aksesorë.

Plani i kujdesit.

Plani edukativ.

Reagimi ndaj ndërhyrjeve, mësimdhënies dhe veprimeve të kryera.

Arritja ose përparimi drejt rezultateve të dëshiruara.

Ndryshimet në planin e kujdesit.

Nevojat afatgjata.

Vetë vlerësim
1. Cili është shkaku kryesor i hypotiroidizmit?
2. Sa lloje te hypotiroidizmit ekzistojnë?
3. Mendoni cilat janë faktorët predispozues për hipotiroidizem?

9
 4. Çfarë dini për hypotiroidizmin n Kosove?
5. Si dallohet hipo nga hipertiroidizmi?

Përmbledhje
Hipotiroidizmi (ulja e funksionit të gjëndrës tiroide) ndodh atëherë kur gjëndra tiroide nuk
prodhon mjaftueshëm hormone. Hipotiroidizmi prek më tepër gratë krahasuar me meshkujt dhe
me rritjen e moshës rritet edhe numri i rasteve me hipotiroidizëm, por kjo patologji mund të
haset në çdo moshë. Në fazat e hershme kjo patologji nuk shoqërohet me simptoma të dukshme,
por në rast se nuk trajtohet me kalimin e kohës hipotiroidizmi mund të shkaktojë një sërë
problemesh shëndetësore të tilla si obezitet, dhimbje kyçesh, infertilitet dhe sëmundje zemre etj.

Referencat
The Royal Marsden (2015) Manual of Clinical Nursing Procedures. NHS Foundation Trust

Peate, I. (2012). LeMone & Burkes adult nursing: acute and ongoing care. Harlow, Angleterre:
Pearson Education.

Fauci A, Braunwald E et all. Harrison’s Principles of Internal Medicine, 17th Edition, International
edition, 2008

E. Peka, L. Necaj, E. Rustami, D. Bego, A. Imami - Lelcaj, M. Cela, A. Dervishi, V. Zanaj, V. Mane:
Infermieristika në Specialitete

Llahana, S. V., Follin, C., Yedinak, C., & Grossman, A. (2019). Advanced practice in endocrinology
nursing. Cham, Switzerland: Springer

10