Semundjet e gjendres tiroide

Ass.dr.Merita Emini Sadiku,mr.sci,dr.sci

Interniste
Sinteza dhe sekretimi i hormoneve te
tiroides
• Diagnoza e semundjeve te tiroides mund te
jete alterime kualitative ose kuantitative ne
sekretimin e hormoneve, rritjen e gjendres
(struma), ose te dyja.
• Insuficienca e sekretimit te hormoneve
rezulton ne hipotiroidizem, ndersa sekretimi I
shtuar I tyre ne hipertiroidizem.
• Zmadhimi fokal I gjendres tiroide mund te shoqerohet
me tumore (beninje ose malinje).
• Zmadhimi I teresishem I gjendres mund te shoqerohet
me funksion te rritur, norma ose te zvogeluar te
gjendres tiroide varesisht prej shkakut.
• Antitrupat antimikozomal , antitiroglobulin, te cilet
gjenden ne tiroiditin Hashimoto.
• Ne semundjen Grave,eshte gjetur e pranishme
imunoglobulina stimuluese e tiroides (TSI).
• Koncentrimi ne serum I tiroglobulines mund te
shfrytezohet per te vleresuar trajtimin adekuat dhe
percjelljen e kancerit te tiroides.
 Hipertiroidismi (tirotoksikoza)
Etiologjia:
• Hipertiroidizmi mund te rezultoje nga prodhimi me shumice i TSH (
me ralle) ose stimuluesit jonormal te tiroides.

• Semundja Grave ose struma difuze toksike perkufizohet si

hipertiroidizem me strume difuze me ekzoftalmi dhe me dermopati.
Ky eshte shkaku me I shpesht I hipertiroidizmit.

• Kjo gjendet me shpesh tek grate ne dekaden e katert te jetes.

Semundja Grave eshte e shoqeruar me zmadhim difuz te tiroides
dhe formimin e autoantitrupave te cilet lidhen me receptoret e TSH
ne membranen qelizore te tiroides dhe stimulojne gjendren drejt
hiperfunksionit. (TSI).
• Semundja Grave mund te shoqerohet
gjithashtu me oftalmopati (ekzoftalmus) dhe
dermopati-miksedeme pretibiale, e cila
zakonisht ndodhe pergjate pjeses dorsale te
kembeve dhe kercirit.
• Semundja Grave mund te shoqerohet me
semundje tjera sistemike autoimmune sic jane
anemia pernicioze, miastenia gravis dhe
diabeti mellitus.
Klinika:
• Ne pergjithesi, sistemi nervore predominon ne pasqyren klinike te
pacienteve te rinj perderisa simptomat kardiovaskulare dhe
miopatike jane te zakonshme tek pacientet e vjeter.
• Gjetje tjera klinike perfshijne labilitetin emocional, pamundesine
per te fjetur, tremorin, levizja e shpesht e zorreve, djerse e madhe
dhe mostolerance e te nxehtit.
• Humbja e peshes (pavaresisht rritjes se oreksit) dhe humbja e
forces gjithashtu jane te pranishme. Dispnesa, palpitacionet,
angina, insuficienca kardiake mund te ndodhin tek pacientet e
vjeter.
• Lekura eshte e nxehte dhe e lagesht, dhe eritema palmare eshte
prezente me floket te holle dhe te yndyrshem ne hipertiroidizem.
Shenjat okulare perfshijne, ngurtesim te shikimit, mbyllje e rralle e
kapakeve te syrit.
Diagnoza:
• Diagnoza e hipertiroidizmit bazohet ne
historine e semundjes dhe ekzaminimin fizik.
• Studimet laboratorike perfshijne TSH e
suprimuar ne hipertiroidizmin primare dhe
rritje te TSH ne hipertiroidizmin sekondare. T4
dhe T3 ne serum jane te elevuara. Rikapja e
jodit eshte e rritur.
Menaxhimi:
• Qasja e menjehershme terapeutike per
menaxhimin e hipertiroidizmit eshte
administrimi i propanololoit
(per te kontrrolluar simptomat adrenergjike),
dhe barnat antitiroidiene sic eshte
propiltiouracili (PTU mund te perdoret ne
shtatzani) dhe metimazoli. Terapia ablative
mund te behet me jod radioaktiv.
 Hipotiroidizmi
Etiologjia:
• Etiologjia e hipotiroidizmit rezulton ne 95 % te rasteve nga
tiroidja (primare). Hipotiroidizmi primare mund te kete
origjine sekondare nga tiroiditi kronik (semundja
Hashimoto);
• ky eshte shkaku me i zakonshem i hipotiroidizmit me
strume dhe shoqerohet me antitrupa antimikrozomal.
• Kirurgjia posablative ose me jod radioaktiv, defektet e
trasheguara te biosintezes dhe mungesa e jodit mund te
cojne ne hipotiroidizem primare.
• Shkaqet supratiroidiene te hipotiroidizmit perfshijne
hipofizen (hipotiridizem sekondare) ose hipotalamike
(hipotiroidizem terciare).
Klinika:
• Shenjat dhe simptomat e hipotiroidizmit tek te posalindurit perfshijne
kretinizmin (ne 1/5,000 neonate) dhe hipotiroidizmin juvenil. Ikteri
fiziologjik persistent, te qarit me ze te cjerre, konstipacioni, somnolenca
dhe problemet e te ushqyerit jane gjithashtu te pranishme.
• Ne muajt e mevonshem, ngecja ne rritje, lekura e trashe, zgjerimi i
hundes, syte e sgjeruar, floket e rralle, lekure e thate, abdomen i dalur
jasht, barku si top me hernie umbilikale, retardim mental, vonim i daljes se
dhembeve gjithashtu jane prezente.
• Shenjat dhe simptomat e hipotiroidizmit tek te rriturit ne fazat e para te
semundjes perfshijne letargjine, konstipacionin, intolerancen ndaj te
ftohtit, ngurtesim dhe shtangim te muskujve, syndoma tunel karpale dhe
menorrhagia.
• Me vone gjate zhvillimit te semundjes paraqiten ngadalesimi intelektual
dhe motor, ulje e oreksit dhe rritje ne peshe, floket dhe lekura behen te
thata, zeri behet me i thelle dhe me i vrazhde, dhe mund te paraqitet
shurdhimi.
Diagnoza:
Diagnoza e hipotiroidizmit behet ne baze te simptomave dhe
shenjave fizike. Testet laboratorike gjithashtu shfrytezohen per
te konfirmuar diagnozen.
Hipotiroidizmi primare Hipotiroidizmi sekondare dhe terciare

Rritje TSH Normal ose ulje te TSH

Ulje T4, ulje FT4 Ulje te T4, ulje te FT4

T3 ulet ne mase me te vogel I shoqeruar me sekretim te ulur te hormoneve

tjera.
Menaxhimi:
• (T4) duhet te administrohet me monitorim te niveli te
TSH dhe T3 ( merr kohe rreth 6 jave per tu stabilizuar
pas ndryshimit te dozes).
• Koma miksedematoze rezulton ne pacientet te cilet
kane hipotiroidizem te rende per nje kohe te gjate dhe
e cila eshte lene e patrajtuar.
• Ata zhvillojne nje hipotermi, gjendje stuporoze e cila
eshte shpesh fatale. Kjo shoqerohet me depression
respirator (mbajtje te CO2). Koma miksedematoze
precipiton nga ekspozimi ne te ftohte, trauma,
infeksionet, dhe depresantet e SNQ. Trajtimi perfshine
doza te larta te T4 dhe T3.
 Tiroiditi
• Tiroiditi perfshine semundjet e shkaktareve te ndryshem I cili
karakterizohet me inflamim te tiroides. Keto semundje kane ecuri te
ndryshme klinike dhe secila mundte shoqerohet ne nje kohe ose tjeter me
eutiroidizem, tirotoksikoze ose gjendje te hipotireozes.

Tiroiditi subakut
• Tiroiditi subakut pershine tiroiditin granulomatoz me qeliza te medha ose
tiroiditin de Quervain.
• Tiroiditi subakut mund te kete origjine virale dhe mund te pasoje
infeksionet e traktit te siperm respirator me simptomat si lodhje, ethe,
dhimbje ne regjionin e qafes, dhimbja perfshine nofullen e poshtme,
veshet,qafen dhe duart.
• Se I rritur, hipertireoze pastaj hipotireoze.
• Trajtimi eshte simptomatik me aspirin, prednison dhe
propanolol.Semundja mund te persistoje per muaj por per tu kthyer me
funksion normal te gjendres.
Tiroiditi Hashimoto

• Tiroiditi Hashimoto eshte nje process kronik inflamator I tiroides me

infiltrim limfocitare te gjendres, e shkaktuar nga faktore autoimun.
Etiologjia. Prekmeshume grat e moshave te mesme,shoqerohet me
hipotireoze..Eshte shkaku me I shpeshte I strums sporadike tek femijet.
Faktoret autoimunjane te implikuar ne trajte te infiltrimeve limfocitike,
prezenca e imunoglobulinave te rritura, dhe antitrupave kunder
kompnonenteve te indit tiroidien (At Antitiroglobulin).
Klinika.Klinikisht duket si nje strume e cila eshte e dhimbshme, e cila eshte
shenja e vetme e semundjes. Struma ka trajten e nje gome dhe jo
gjithmone eshte simetrike.Hipotiroidizmi mund te shfaqet.
Diagnoza.Diagnoza e tiroiditit Hashimoto gjendet duke pare ne ekzaminim nje
gjender te forte, jotoksike.Ne fazat e para te semundjes laboratori eshte
normal pastaj, TSH rritet dhe T4 e T3 ulen. Titri i larte i antitrupave
antitiroidien, te emeruara si antitrupa antimikrozomal jane te rritur.
Menaxhimi.
• L-thyroxine.
 Neoplazite e tiroides
Adenomat tiroidiene mund te jene
jofluktuente ose hiperfunksionale.Ato rriten
ngadal per vite te tera.Menaxhimi i
adenomave hiperfunksionale perfshine
ablacionin me kirurgji ose jod radioaktiv. Tipet
e adenomave tiroidiene jane folikulare (e cila
eshte mjaft e zakonshme dhe mjaft e
diferencuar, noduj autonom), papilare dhe
Hurthle.
 Karcinomat e tiroides
Karcinoma papilare
• Eshte kanceri me i sheshte i tiroides. Kjo shoqerohet me me histori
te ekspozimit nga rrezatimit. 60-70% e te gjitha kancereve jane
papilare. Grate jane te prekura nga carcinoma papilare 2-3 here me
shume se meshkujt.Ky tumor rritet mjaft ngadal dhe shperndahet
me rruge limfatike pas disa muajve.

Karcinoma folikulare
• Karcinoma folikulare llogaritet deri ne 15 % te te gjitha kancereve te
tiroides. Eshte mjaft e zakonshme tek te vjetrit dhe tek grate.Ky
tumor eshte me malinj se ai papilare.Ky tumor shperndahet me
rruge hematogjene me metastaza te largeta si ne mushkri dhe
kocka.
Karcinoma aplastike
• Karcinoma aplastike perfshine rreth 10% te te gjitha
kancereve te tiroides.Kjo ndodhe zakonisht tek pacientet e
vjeter. Grate jane te prekura me shume se meshkujt me kete
tumor.Karcinoma anaplastike eshte mjaft malinje me nje
rritje te shpejt dhe te dhembshme te gjendres .80% e
pacienteve vdesin pas nje viti.

Karcinoma medulare.
• Perfshine rreth 5% te kancereve te tiroides.Shfaqet si forme
sporadike ose familjare. Ky tumor rritet nga qelizat
parafolikulare te tiroides dhe eshte me malinj se karcinoma
folikulare. Ky tumor zakonisht prodhon kalcitonin.Karcinoma
medulare eshte konponenet perberese e tipeve MEN
(neoplazi multiple endocrine).
a)

Karcinom medulare me a) vaskularizim tё

b)
shprehur dhe b) metastaza regjionale nё qafё