Professional Documents
Culture Documents
65-บทที่ 6 การทดสอบสมมติฐาน - ค่าเฉลี่ย 1 ประชากร
65-บทที่ 6 การทดสอบสมมติฐาน - ค่าเฉลี่ย 1 ประชากร
6.2 การทดสอบสมมติฐานทางเดียวและการทดสอบสมมติฐานสองทาง
การทดสอบสมมุติฐานทางสถิตินั้น การตั้งสมมุติฐานทางเลือกจะเป็นตัวกาหนดว่าการ
ทดสอบใด เป็นการทดสอบทางเดียวหรือสองทางโดยมีรายละเอียดดังนี้
6.2.1 การทดสอบสมมติฐานทางเดียว (one – sided test)
เกิดขึ้นเมื่อต้องการทดสอบสมมุติฐานดังนี้
H0 :0 หรือ H0 : 0
H1 :0 H1 : 0
เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0 ของการทดสอบแบบทางเดียว
α
บริเวณปฏิเสธ Ho บริเวณปฏิเสธ Ho
เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0ของการทดสอบแบบสองทาง
2 2
เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0 เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
เขตยอมรับสมมติฐาน H0
6.3 ขั้นตอนการทดสอบสมมติฐานทางสถิติ
1) การกาหนดสมมติฐาน
การตั้งสมมุติฐานหลัก (H0 ) และสมมติฐานทางเลือก (H1 ) โดยดูว่าเป็นการทดสอบทาง
เดียวหรือสองด้าน ถ้าด้านเดียวสมมติฐานทางเลือก (H1 ) จะต้องมีเครื่องหมาย < หรือ > แต่ถ้า
เป็นการทดสอบสองด้าน สมมติฐานทางเลือก (H1 ) จะต้องมีเครื่องหมาย
2) การกาหนดสถิติทดสอบ
3) การคานวณค่าสถิติทดสอบ
4) กาหนดระดับนัยสาคัญ ()
5) สร้างเขตปฏิเสธสมมุติฐาน H0 หรือบริเวณวิกฤต
6) สรุปผลการทดสอบ
โดยเปรี ย บเทีย บค่าสถิติที่คานวณได้ใ นข้ อที่ 3) กับบริเวณวิกฤตในข้อที่ 5) ถ้าค่าสถิ ติ ที่
คานวณได้ตกอยู่ในบริเวณวิกฤตจะปฏิเสธ H0 แต่ถ้าค่าสถิติที่คานวณได้ไม่ตกอยู่ในบริเวณวิกฤตจะ
ยอมรับ H0
2) กรณีที่ไม่ทราบความแปรปรวนของประชากร( 2 ) และขนาดตัวอย่างใหญ่
( n 30 )
X 0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ Z
S/ n
3) กรณีที่ไม่ทราบความแปรปรวนของประชากร ( 2 ) และขนาดตัวอย่างเล็ก
( n 30 )
X 0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ t โดยมีองศาอิสระเท่ากับ n 1
S/ n
6.4.3 การสร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
ตาราง Z
สมมติฐาน เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
H1 : 0 ปฏิเสธ H0 ถ้า Z cal Z 1
ตาราง t
สมมติฐาน เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
H1 : 0 ปฏิเสธ H0 ถ้า t cal t 1 ; n1
ขั้นที่ 1 ตั้งสมมติฐาน
จากโจทย์ต้องการทดสอบสมมติฐานว่า จานวนแบคทีเรียโดยเฉลี่ยในน้าปริมาตร 1 ลูกบาศก์
หน่วย จากทะเลสาบมากกว่าระดับมาตรฐานคือ 200
นั่นคือ > 200 (จึงใส่ใน H1 ส่วน H0 จะมีเครื่องหมายตรงกันข้าม) ดังนี้
สมมติฐานทางสถิติ
H0 : μ 200 นั้นคือ μ 0 = 200
H1 : μ > 200
ขั้นที่ 2 กาหนดสถิติทดสอบ
ในที่นี้ n = 10 , X = 202.10 , S = 8.77
เนื่องจาก ไม่ทราบค่าแปรปรวนประชากร ( 2 ) และขนาดตัวอย่างเล็ก ( n 30 )
X 0
สถิติทดสอบ คือ t
S/ n
ขั้นที่ 3 คานวณค่าสถิติทดสอบ
ขั้นที่ 5 สร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
t 1;n1
จะปฏิเสธ H0 ถ้า t cal t 1;n1
t 1 0.05 ; 101
t 0.95; 9 1.833
นั่นคือ จะปฏิเสธ H0 ถ้า t cal 1.833
ขั้นที่ 6 สรุปผลการทดสอบ
ยอมรับ H0 นั่นคือ จานวนแบคทีเรียเฉลี่ยในน้าปริมาตร 1 ลูกบาศก์หน่วย น้อยกว่าหรื อ
เท่ากับ 200 ซึ่งสานักงานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมได้กล่าวไว้ไม่เป็นจริง ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05
ขั้นที่ 1 ตั้งสมมติฐาน
จากโจทย์ต้องการทดสอบสมมติฐานว่า จานวนชั่วโมงเฉลี่ยในการนอนหลับของผู้ป่วยโรค
ไข้หวัดใหญ่ได้มากกว่า 4 ชั่วโมง
นั่นคือ > 4 (จึงใส่ใน H1 ส่วน H0 จะมีเครื่องหมายตรงกันข้าม) ดังนี้
สมมติฐานทางสถิติ
H0 : μ 4 นั้นคือ μ 0 = 4
H1 : μ > 4
ขั้นที่ 2 กาหนดสถิติทดสอบ
ในที่นี้ n = 50 , X = 4.62 , S = 0.64
เนื่องจาก ไม่ทราบค่าแปรปรวนประชากร ( 2 ) และขนาดตัวอย่างใหญ่ ( n 30 )
X 0
สถิติทดสอบ คือ Z = S
n
ขั้นที่ 3 คานวณค่าสถิติทดสอบ
ขั้นที่ 5 สร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
Z1
จะปฏิเสธ H0 ถ้า Z cal Z1
Z10.01
Z 0.99 2.326
นั่นคือ จะปฏิเสธ H0 ถ้า Z cal 2.326
ขั้นที่ 6 สรุปผลการทดสอบ
ปฏิเสธ H0 ยอมรับ H1 นั่นคือ จานวนชั่วโมงเฉลี่ยในการนอนหลับของผู้ป่วยโรคไข้หวัดใหญ่
มากกว่า 4 ชั่วโมง ที่ระดับนัยสาคัญ 0.01
ขั้นที่ 1 ตั้งสมมติฐาน
จากโจทย์ต้องการทดสอบสมมติฐานว่า ผู้ ที่ ไม่มีภาวะเสี่ ยงต่อการเป็นเบาหวาน จะต้องมี
ค่าเฉลี่ยระดับน้าตาลในเลือดน้อยกว่า 100 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
นั่นคือ < 100 (จึงใส่ใน H1 ส่วน H0 จะมีเครื่องหมายตรงกันข้าม) ดังนี้
สมมติฐานทางสถิติ
H0 : μ 100 นั้นคือ μ 0 = 100
H1 : μ < 100
ขั้นที่ 2 กาหนดสถิติทดสอบ
ในที่นี้ 2 28 , n = 64 , X = 94
5.29
X 0
สถิติทดสอบ คือ Z =
n
ขั้นที่ 3 คานวณค่าสถิติทดสอบ
94 100 6 6
Z = = = = 9.09
5.29 5.29 8 0.66
64
ขั้นที่ 5 สร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
Z1
จะปฏิเสธ H0 ถ้า Z cal Z1
Z10.10
Z 0.90 1.282
นั่นคือ จะปฏิเสธ H0 ถ้า Z cal 1.282
ขั้นที่ 6 สรุปผลการทดสอบ
ปฏิเสธ H0 ยอมรับ H1 นั่นคือ ค่าเฉลี่ยระดับน้าตาลในเลือดของผู้ที่ ไม่มีภาวะเสี่ยงต่อการ
เป็นเบาหวาน น้อยกว่า 100 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ที่ระดับนัยสาคัญ 0.10
6.5.2 กาหนดสถิติที่ใช้ทดสอบ
1) กรณีที่ทราบความแปรปรวนของประชากรทั้ง 2 กลุ่ม (12 และ 22 )
(X1 X2 ) d0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ Z
12 22
n1 n2
2) กรณีที่ไม่ทราบความแปรปรวนของประชากรทั้ง 2 กลุ่มและขนาดตัวอย่าง
ใหญ่ ( n1 30 และ n2 30 )
(X1 X2 ) d0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ Z
S12 S22
n1 n2
3) กรณีที่ไม่ทราบความแปรปรวนของประชากรทั้ง 2 กลุ่มและขนาดตัวอย่าง
เล็ก ( n1 30 และ n2 30 )และความแปรปรวนของประชากรทั้งสองกลุ่มเท่ากัน ( 12 22 )
(X1 X2 ) d0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ t โดยมีองศาอิสระ n1 n2 2
1 1
Sp
n1 n2
(X X ) d0
สถิติทดสอบที่ใช้คือ t 1 2
โดยมีองศาอิสระ
S S22
2
1
n1 n2
2
S12 S22
n n
เมื่อ 1 2
S1 / n1 S22 / n2
2 2 2
n1 1 n2 1
6.5.3 การสร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
ตาราง Z
สมมติฐาน เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
H1 : 1 2 d0 ปฏิเสธ H0 ถ้า Zcal Z 1
ตาราง t (กรณีค่าความแปรปรวนของประชากรทั้งสองกลุ่มมีค่าเท่ากัน)
สมมติฐาน เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
H1 : 1 2 d0 ปฏิเสธ H0 ถ้า t cal t 1 ; n1 n2 2
ตาราง t (กรณีค่าความแปรปรวนของประชากรทั้งสองกลุ่มมีค่าไม่เท่ากัน)
สมมติฐาน เขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
H1 : 1 2 d0 ปฏิเสธ H0 ถ้า tcal t 1 ;
---------------------------------------------------------------------
แบบฝึกหัดบทที่ 6 การทดสอบสมมติฐาน
การทดสอบสมมติฐานที่เกี่ยวกับค่าเฉลี่ย 1 ประชากร
1. นักวิจัยท่านหนึ่งสังเกตผู้ป่วยที่มารับบริการด้วยอาการที่สงสัยว่าเป็นไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ 2019
โดยได้ทาการตรวจเลือดผู้ป่วยทุกคน ซึ่งจากการสังเกตผู้ป่วยที่เข้ามารับการรักษานักวิจัยคาดการณ์
ว่าผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ 2019 ส่วนใหญ่มีอายุเฉลี่ยมากกว่า 30 ปี และจากข้อมูลในอดีตทราบ
ว่าค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของประชากร มีค่าเท่ากับ 10.4 ปี นักวิจัยได้ทาการรวบรวมข้อมูลอายุผู้ป่วย
ที่เข้ามารักษา โดยทาการสุ่มผู้ป่วยมาจานวน 64 คน ซึง่ คานวณอายุเฉลี่ยของผู้ป่วยพบว่ามีอายุเฉลี่ย
เท่ากับ 33 ปี
จงทดสอบสิ่งที่นักวิจัยได้คาดการณ์ไว้เป็นจริงหรือไม่ ที่ระดับนัยสาคัญ 0.01
4. ระดับนัยสาคัญ α = ……………………
5. สร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
6. สรุปผลการทดสอบ
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
4. ระดับนัยสาคัญ α = ……………………
5. สร้างเขตปฏิเสธสมมติฐาน H0
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
6. สรุปผลการทดสอบ
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
---------------------------------------------------------------